IN DE VISHAL+EN OP ZEE
Prof. dr. R. W. v. d.Giessen sprak
over militaire psychologie
Jhr. Alting von Geusau sprak
over bewust zien van films
GISPEN CULEMBORGË
Inaugurale rede bij
KMA te Breda
Voor eind '62 een
EEG-visserijgesprek
Deventer kon tweede
Duitse t.v.-zender
ontvangen
Nederlands schip
in moeilijkheden
DONDERDAG 11 OKTOBER 1962 n
Internationale normen
voor voedselkwaliteit
Echtpaar bedwelmd door
kolendamp; vrouw
overleden
Maar P.T.T. nam vinding
van radiohandelaar
in beslag
Gemeente zorgt voor
meer vergaderruimte
in Santpoort
Groot of klein, alle Gis
pen bergmeubelen wor
den opgebouwd uit de
zelfde onderdelen.
Vervaardigd met dezelf
de dosis vakmanschap
en dezelfde vindingrijk
heid. In een spel van
ranke lijnen herschep
pen zij de toegemeten
ruimte in louter nuttige
ruimte, verdeeld naar de
wensen en behoeften
van u en uwgezin. Daar
om kunnen al die Gispen
bergmeubelen - groot of
klein en oneindig geva
rieerd - bèrgen bergen.
Voor uw woonkamer, uw werkkamer.de kamer van uw oudste, de speelkamer
voor de kleintjes, er is een Gispen bergmeubel voor elke ruimte, voor elke
situatie. Ook als scheidingswand. U kunt aanbouwen, opbouwen en indelen
naar behoefte. Tien kleuren maken het u gemakkelijk om een bergmeubel te
componeren naar eigen smaak en in harmonie met uw eigen omgeving.
In Breda heeft vandaag Prof. dr. R. W.
van der Giessen, chef van Hoogovens'
psychologische afdeling in IJmuiden een
inaugurale rede gehouden in verband met
zijn aanvaarding van het ambt van buiten
gewoon hoogleraar in de psychologie bij
de afdeling Sociale en Economische Studie
en Leiderschap van de Koninklijke Mili
taire Academie. De hoogleraar heeft hier
gesproken voor een groot aantal genodig
den over militaire psychologie en psycho
logie voor militairen.
Militaire psychologie is niet een afzon
derlijke psychologie, want in de betekenis
van „wetenschap van het menselijk ge
drag" is er slechts één psychologie mo-
meen binnen enkele dagen. Toch waren er
personen bij wie het langer duurde. Dit
onderzoek geschiedde aanvankelijk naar
aanleiding van de ervaringen die sommige
krijgsgevangenen tijdens de strijd op Ko
rea hadden opgedaan. Tegenwoordig wordt
het verricht om de psychische gevolgen
van de ruimtevaart en het verblijf in pool
streken na te gaan.
Het aldus verkregen inzicht is ook van
belang voor de psychologie in het alge
meen.
„Hoewel het niet de bedoeling is om van
toekomstige officieren militaire psycholo
gen te maken en het niet doenlijk is de
cadetten door colleges praktische mensen
kennis en leiderschapskwaliteiten bij te
brengen, bestaan er wél methoden om een
zekere gevoeligheid voor de vele voetan
gels en klemmen op dit terrein aan te kwe
ken," aldus prof. van der Giessen. Ook in
de militaire samenleving is het bevorde
ren van „ontvankelijkheid" voor deze pro
blemen niet overbodig. In sommige lan
den, vooral in de Verenigde Staten, wor
den zeer grote bedragen besteed aan psy
chologisch onderzoek voor de strijdkrach
ten. Dat zou voor ons land mogelijk, noch
wenselijk zijn; de kans op dubbele onder
zoekingen zou er slechts door worden ver
hoogd.
Toch zou Nederland met de beschikbare,
beperkte middelen nog meer kunnen pres
teren. Professor Van der Giessen hoopte
dat de nieuwe organisatie van het onder
wijs bij de K.M.A. tot hogere prestaties
zal stimuleren.
BRUSSEL (Reuter) De ministers van
Landbouw van de EEG hebben besloten
voor het eind van dit jaar een visserijcon
ferentie in het kader van de gemeenschap
uit te schrijven, zo hebben kringen die in
nauw contact met de ministerraad van de
EEG staan, vandaag na afloop van een
tweedaagse vergadering van de minister
raad meegedeeld. De conferentie zal waar
schijnlijk in december plaatsvinden. De
Europese commissie zal voorstellen doen
met betrekking tot een mogelijke deelne
ming van niet- ledenlanden, zoals Groot-
Brittannië, Noorwegen, Denemarken en
Nederland is éen van de 44 landen, die
de overeenkomst hebben getekend voor
het instellen van een internationaal nor
mensysteem voor de waardering van voe
dingsmiddelen.
Op initiatief van Nederland is van 1 tot
5 oktober in Genève een conferentie ge
houden, waar gesproken is over de drin
gende wens tot het invoeren van een der
gelijk internationaal normensysteem. Be
sloten werd tot instelling van een codex.
De 44 landen hebben zich verplicht in de
kwaliteitbeoordeling van de door hen op d
markt gebrachte levensmiddelen niet be
neden de normen van deze codes te gaan,
waarin in het bijzonder aandacht is ge
schonken aan de moderne conserverings-
middelene en chemische toevoegingen.
De interesse bij de leden van de Nederlandse Vereniging voor Huisvrouwen blijft
stellig niet beperkt tot louter huishoudelijke aangelegenheden. Dit werd woensdag
avond weer eens bewezen door de zeer behoorlijke belangstelling voor de lezing
„Bewust film-zien", welk onderwerp door jhr. L. Th. AVting von Geusau, in gebouw
„De Haven" in Santpoort, voor de plaatselijke afdeling van genoemde vereniging
werd behandeld. Een belangstelling, welke overigens volkomen gerechtvaardigd bleek,
omdat spreker zijn betoog na de pauze illustreerde met een aantal interessante film
fragmenten. Behalve Bert Haanstra's onvolprezen „Glas" en een nieuwe Engelse
documentaire over zuurstof, beschikte de heer Alting immers zowaar nog over een
gedeelte van Einstein's destijds zo vermaarde „Pantserkruiser Potemkin", welke Rus
sische film in de twintiger jaren over de gehele wereld met zulk een enthousiaste
bewondering werd bekeken en bijna een om wenteling in de filmkunst ten gevolge had.
De 60-jarige mevrouw Cornelissen uit
de Spieghelstraat in Leiden is tengevolge
van kolendampvergiftiging om het leven
gekomen. Haar echtgenoot werd in bewus
teloze toestand aan het acedemisch zieken
huis overgebracht. Zijn toestand is zorg
wekkend. Vermoedelijk is het echtpaar
dinsdagavond reeds door kolendamp be
dwelmd.
BURGERLIJKE STAND VAN
BEVERWIJK
GEBOREN: Godefridus J. M., z. van G.
J. van Buggenum en T. M. de Leeuw; Jo
hannes V. M„ z. van G. J. van Buggenum
en T. M. de Leeuw; Marcel J. Z., z. van J.
Z. H. Stijnders en M. F. Weitz; Franciscus
G„ z. van H .H. A. van Leeuwen en C. van
der Lee; Jean P., z. van P. J. J. Rusters en
T. Dijkstra; Marco, z. van H. J. van Boekei
en A. W. Bruininks; Monica C. M. M., d.
van N. J. Verduin en B. J. van der Voort;
Margaretha M„ d. van J. J. Dam en M. M.
Duin; Geertruida C„ d. van A. J. Jansen
en G. C. Toebes; Johannes A„ z. van J.
Aardenburg en A. S. van der Meij; Aal-
dert, z. van L. van der Sluis en W. van
der Weide; Ronaldus A., z. van H. G. Stal
en G. H. A. Meulebeek.
GETROUWD: C. J. A. Huijg en E. E.
Thomas; H. G. Verheul en J. M. Maurice;
H. J. Reinders en A. G. Weiten; P. de Groot
en E. J. Brummelman; C. L. M. Weemaes
en A. J. M. Eggermont.
ONDERTROUWD: H. J. Out en A. M.
Pel; C. A. van der Meij en A. H. Joppe;
G. Langeberg en C. C. de Vries; W. From-
mé en J. B. Bruijns.
OVERLEDEN: H. van der Kolk, 65 j„
geh. met J. Bannink; J. van der Steeg, 92 j.,
ongeh.; J. Gravestijn, 47 j., ongeh.; J. Boo
gaard, 69 j„ geh. met J. Kooiman; B. J. A.
Vrenegoor, 56 j., geh. met T. M. Heems
kerk; J. van den Tooren, 64 j., geh. met
M. Bak.
gelijk. De algemene principes en de wet
matigheden, waarvan het de bedoeling is
dat de wetenschap ze opspoort en formu
leert, kunnen echter worden toegepast in
een grote verscheidenheid van milieus.
Eén daarvan is de militaire samenleving.
De militaire psychologie omvat dus de
studie van het menselijk gedrag en de
menselijke aard in de militaire omgeving.
Deze studie is o.m. van groot belang voor
recrutering, selectie, opleiding, leidingge
ven, moreel, toepassing van de arbeids-
leer, etc. Ook de psychologische oorlogvoe
ring en de psychologische kanten van de
veiligheid behoren tot het uitgebreide ge
bied van de militaire psychologie.
De problematiek van de militaire psy
chologie vertoont veel overeenkomst met
die van de bedrijfspsychologie. In vele ge
vallen heeft de psychologische activiteit in
de militaire wereld bevruchtend gewerkt
op de industriële psychologie, bijvoorbeeld
voor de techniek van het beoordelen van
personeel, het meten van prestaties, etc.
Proefnemingen
Een nieuw hoofdstuk van de militaire
psychologie is het onderzoek naar de ge
volgen van wat de Amerikanen noemen
„sensory deprivation" d.w.z. de onthou
ding of althans de sterke vermindering van
de prikkels die de mens van buitenaf via
zijn zintuigen bereiken. Bij proefnemingen
in de Verenigde Staten op vrijwilligers-
studenten werd de proefpersonen het zien
en het horen zoveel mogelijk belet. Onge
voeligheid, lusteloosheid, zinsbegoocheling
waren er onder meer het gevolg van.
De proefpersonen bleken na afloop ge
makkelijker te beïnvloeden en tot bepaal
de prestaties waren zij niet meer in staat.
Deze gevolgen verdwenen over het alge-
Woensdag
De aanvoer in IJmuiden was woensdag
4075 kisten vis, waarvan 118 kisten tong en
tarbot, 3 heilbot, 3 tongschar en schartong,
318 schol, 12 schar, 8 bot, 1812 haring, 446
makreel, 583 schelvis, 269 wijting, 156 ka
beljauw en gul, 12 leng, 53 haai, 30 poon,
241 kool vis en 11 diversen.
Prijzen per kilogram, in guldens: heilbot
4.604; gr. tong 54.60, grm. tong 4.10
3.80, kim. tong 4.303.40, kl. tong I 4.20
3.40, kl. tong II 3.102.50 en tarbot I 3.40
—3.10.
Per 50 kilo: tarbot IV"86; kl. tongschar
100, schartong 40, gr. schol 4643, grm.
schol 43—39, kim. schol 37—35, kl. schol I
35—34, kl. schol II 41—14, schar 30—27, bot
18—16, verse haring 35-^-12.50, makreel
4220, gr. schelvis 4832, grm. schelvis
4731, kim. schelvis 4731, kl. schelvis I
4325, kl. schelvis II 3016, wijting 27—
14, gr. gul 63—40, mid. gul 55—38, kl. gul
4631, kl. leng 39, kl .haai 2013.50, poon
tjes 2511, kl. koolvis zw. 4338 en kl.
koolvis wit 6156.
Per 125 kilo: gr. kabeljauw 328126, gr.
koolvis zw. 120—100, gr. koolvis wit 200—
190 en gr. leng 120100.
Besommingen, in guldens: KW 39
19.400, KW 54 17.700, KW 104 f 2690,
I.JM 154 13.400, IJM 7 520, IJM II 620,
VL 84 8710, SCH 153 9490, SCH 27
11.580, VL 131 12.550.
Aanvoer van donderdag
Achtentwintig vaartuigen waren van
morgen in IJmuiden aan de markt met
520 kisten schelvis, 80 wijting, 260 gul en
kabeljauw, 30 koolvis, 1540 haring, 365
makreel, 540 schol, 30 tarbot, 140 varia,
300 sprot, 30 haai, 320 stuks stijve kabel
jauw en 10.000 kilogram tong.
Er werden nog 2800 kisten spanharing
verwacht.
Prijzen van donderdag
Prijzen in guldens, per kilogram: heil
bot 4,504, tarbot 3,502, grote tong 5
4,60, grootmiddel tong 4,50—4,10, klein-
middel tong 4,604, tong I 4,504, tong 2
3,30—3.
Per 125 kilogram: grote kabeljauw 144
126, middel kabeljauw 140126, grote kool
vis 112120, middel koolvis 126120.
Per 50 kilogram: grote gul 6756, mid
del gul 5851, kleine gul 4136, grote en
grootmiddel schol 5646, zetschol 4738,
schol I 48—39, schol II 37—25, schol III
De P.T.T. heeft bij een radiohandelaar
in Deventer, de heer F. Krebbers, een ap
paraat in beslag genomen waarmee de
heer Krebbers enkele dagen geleden bij
een proefuitzending ervoor heeft gezorgd
dat een deel van Deventer het tweede
Duitse televisieprogramma ontving. De
P.T.T. ging tot deze maatregel over om
dat de heer Krebbers geen zendmachtiging
bezit en dus de Telegraaf- en Telefoonwet
heeft overtreden.
De heer Krebbers had het apparaat ge
plaatst op een 50 meter hoge silo in De
venter. Het is in de handel verkrijgbaar
en wordt bijvoorbeeld gebruikt bij toepas
sing van een centraal antennesysteem
voor flats. De heer Krebbers gebruikte
deze zo genoemde frequentiewisselaar na
melijk om de tv-kijkers in Deventer in de
gelegenheid te stellen ook de tweede Duit
se tv-zender te ontvangen zonder kostbare
veranderingen aan hun toestel. Dergelijke
straalzendertjes worden overal in de
bergstreken van Duitsland, Oostenrijk en
Italië veel gebruikt om de plaatselijke ont
vangst te verbeteren.
De reikwijdte bij de proef in Deventer
genomen, was door de afgeschermde an
tenne zo miniem dat slechts een klein deel
van de stad het tweede Duitse programma
goed kon ontvangen.
De P.T.T. heeft verklaard, dat de inbe
slagneming van de frequentiewisselaar en
't proces-verbaal, dat tegen de heer Kreb
bers is opgemaakt, hun oorzaak alleen vin
den in het feit dat de heer Krebbers geen
zendvergunning bezit.
3314, gestripte wijting 2919, dichte wij
ting 1310, schar 2716, poontjes 2013,
radio 13.50—10, koolvis I 4237, koolvis II
33, ham 186174, grote schelvis 5242,
grootmiddel schelvis 4840, kleinmiddel
schelvis 4442, schelvis I 4742, schelvis
II 3023, tarbot 154100, schartong 81
40, tongschar 84, griet 10085, rode poon
3028, haring 3219,60, kleine haring 23
11, makreel 3422, boken 4442, pilchards
46—22.
Per 40 kilogram: krabbepoten 6,50, inkt
vis 5312, haai 1713.
Regels kabeljauw: grote 11498, middel
66—53.
Vleet 6664 per hoop en rog 5538 per
hoop.
Besommingen van donderdag
In guldens: HD 74 27.800; KW 72 8.030;
KW 55 8.500; KW 190 12.850; KW 184 1.660;
KW 134 en KW 136 (spanvissers) 5.300; IJM
204 8.670; IJM 73 8.170.
Op zee
De Robert William KW 123 meldde aan
de Brittenburg KW 121 dat er na een hele
dag vissen slechts 15 kantjes haring en
een paar manden schelvis waren buitge
maakt. De Robert William viste op 57 gra
den noorderbreedte.
Van de spanvissers, die vorige week zul
ke prachtige partijen haring aanvoerden,
hoort an ziet men weinig. Tot nu toe heb
ben deze visjes zich deze week nog niet
zo vlot laten vangen. Maar naar de me
ning van de opvarenden van de kotters
zal er nog wel wat van deze haring los
komen.
De Onderneming 1 SCH 261 lag gister
avond om zeven uur voor de laatste trek
aan het net. Dit schip had op 57 graden
n.b. gevist. Dit bleek uit een gesprek van
de onderneming 1 met de Cornelia Maria
SCH 135, die in de Ierse Zee zijn geluk be
proeft. De SCH 135 zei in de morgenuren
niets te hebben gevangen. Na de middag
had men enkele trekjes voor ten hoogste
twintig kantjes gedaan.
Wat voor de naring geldt, geldt ook voor
de makrelen. Soms ziet men ze boven het
water uitspringen, maar te vangen waren
ze tot gisteren toe niet.
De KW 135 Emma Wilhelmina vist aan
de onderkSnt van de Koraalbank en heeft
gisteren een prachtige dag gemaakt. Het
schjp meldde dit aan de SCH 22 Magnolia,
die het lichtschip Souvereign gisteravond
Het Nederlandse motorschip „Narwal"
bevindt zich tien mijl ten zuiden van het
Oostzee-eiland Fehmarn in nood. Volgens
radio-Kiel verzocht het 300 ton metende
scheepje woensdagavond om 19 uur 40 ra
diografisch om hulp omdat het water
maakte in de machinekamer.
Een aantal schepen is naar de „Narwal"
onderweg. Als eersten bereikten om 21 uur
de op Fehmarn gestationeerde motorred-
dingskruiser „Hamburg", alsmede een pa
trouilleboot van de Oostduitse marine het
in nood verkerende scheepje. Beide vaar
tuigen proberen de machinekamer droog
te pompen en de „Narwal" op de zuidkust
van Fehmarn aan de grond te zetten.
De sleepboot Hermes uit Kiel, die uitge
varen is om de „Narwal" hulp te verlenen,
wordt te middernacht op de plaats des on-
heils verwacht.
Nader wordt gemeld, dat de Narwal
in de loop van de nacht weggesleept en in
veiligheid gebracht is.
De Hamburg heeft het Nederlandse
schip naar de zuidzijde van het eiland
Fehmarn gebracht, waar de schade werd
opgenomen en het lek gedicht werd-
Indien de raad van Velsen met een des
betreffend voorstel akkoord gaat, zal de ge
meente in Santpoort voor f 57.500,- een
pand kopen dat tijdelijk zal dienen als
dependance van de gemeentelijke openba
re leeszaal en bibliotheek en als verga
derruimte. Het betreft bier het pand
Hoofdstraat 117.
Het pand kan tijdelijk geschikt gemaakt
worden, zulks in afwachting van de bouw
van een permanente leeszaal en biblio
theek. Het pand dateert uit het jaar 1903
en het bevat tien appartementen die na sa
menvoeging en wijziging voor de gestel
de doelen geschikt gemaakt kunnen wor
den.
juist was gepasseerd op de thuisvaart uit
de Ierse Zee. Over de resultaten van de
visserij was men niet ontevreden, er la
gen een mooie partij makreel en een partij
gezouten haring in het schip. Men ver
wachtte, ondanks de lange reis, een rede
lijke besomming te kunnen maken. Vrij
dag hoopt de Magnolia in Scheveningen
aan de markt te komen.
Scheveningen
In Scheveningen bedroeg de aanvoer
vanmorgen 40 varia, 130 wijting, 150 schol,
100 sprot, 2000 kilogram tong.
Om deze reden was spreker ook van oor
deel, dat de film op de jeugd niet zulk
een ongunstige invloed heeft, als wel eens
wordt aangenomen. Door het intensief be
leven van vechtpartijen en andere opwin
dende gebeurtenissen, ontspant de jonge
mens zich in zekere zin en verliest hij de
agressie, waar hij zich anderstoeh van
zou moeten ontdoen.
Wat nu het „bewust film-zien" betreft,
vestigde de heer Alting er de aandacht
op, dat elke toeschouwer uit een film onbe
wust die beelden vasthoudt, waar voor
hem persoonlijk een zekere betekenis van
uitgaat. Vandaar dat verschillende men
sen dezelfde film telkens op een geheel
afzonderlijke manier bekijken. Daarom
achtte spreker het van zulk een belang,
dat de toeschouwer zich voor het film
zien enigszins traint, om hier de volle pro
fijten van te kunnen trekken. Men dient
hiervoor te letten op drie aspecten: de es-
tetische inhoud, de beeldtaal en pas in de
laatste plaats, op het eigenlijke verhaal.
Het slot van zijn betoog hield jhr. Al
ting von Geusau zuiver instructief, door
met een aantal dia's zijn gehoor ook enigs
zins met de filmmontage vertrouwd te ma
ken. Aldus werd een verhelderend inzicht
gegeven op de methode, welke door de
De heer Alting begon zijn causerie met
vast te stellen, dat de film in betrekke
lijk korte tijd is uitgegroeid van kermis
grap tot een enorme industrie. Spreker
meende, dat de film eigenlijk een com
municatiemiddel is, als voortzetting van de
oertijd, toen de mensen zich door beel
den en signalen met elkaar in verbinding
stelden. Uit deze beeldtaal is langzamer
hand de spreektaal ontstaan en nu doet
het verschijnsel zich voor, dat in onze tijd
voor de beeldtaal weer zulk een belang
rijke positie wordt ingeruimd. Het grote
succes van de film schreef de heer Alting
voor een deel toe aan het feit, dat de toe
schouwer in de bioscoopzaal is geneigd
zichzelf bij de handeling op het witte doek
te projecteren. Men is daardoor in staat,
met de held van het verhaal zijn gevoe
lens en verlangens op de film af te rea
geren.
regisseur wordt toegepast, om de gewens
te spanning op de toeschouwer over te
brengen. Na de pauze bepaalde de heer
Alting zich geheel tot het vertonen van
filmfragmenten, waarbij behalve de reeds
genoemde, ook een geestig, door Norman
Mc.Laren rechtstreeks op stroken gete
kend filmpje, sterk de aandacht trok.
OP AANVRAAG ZENDEN WIJ GAARNE ONZE BERGMEUBEL FOLDER BI
t
