Cholera-epidemie heerst
in Zuid-Nieuw-Guinea
Duizend ton munitie komen
thuis na Irian-avontuur
Sport in de IJmond
Reeds meer dan
40 doden
Hoge boete geëist tegen
gouverneur Ross Barnett
Vrouwen en kinderen,
honden en speedboat
Ramp met de „Frean"
voor Scheepvaartraad
DINSDAG 16 OKTOBER 1962
5
Honderdduizend dollar en
een dwangsom van 10.000
Overstekende voetganger
ernstig gewond
Telefooncel op IJmuider
Sluiseiland
HOLLANDIA De epidemie, die is
uitgebroken in een aantal dorpen rond
Agats in Zuid-Nieuw-Guinea heeft reeds
aan meer dan veertig mensen het leven
gekost. Het onderzoek heeft uitgewezen
dat de ziekte een bepaalde vorm van
cholera is. De ziekte heeft zich de laat
ste dagen uitgebreid over een groot aan
tal andere kampongs in de omgeving van
Agats. Artsen en verpleegsters stellen al
les in het werk om verdere uitbreiding
te voorkomen.
In het besmette gebied zijn geen lan
dingsstrips, zodat alle aanvoer over wa
ter dient te geschieden. Wegens de uiterst
slechte verbindingen met het besmette ge
bied beschikt de gezondheidsdienst in Hol-
landia slechts over summiere gegevens
over het verloop van de epidemie. Me
dicijnen en vaccins zijn in grote hoeveel
heden naar Agats gezonden.
Ontevreden ambtenaren
In een zaterdag in Hollandia gehouden
vergadering is ernstig bezwaar gemaakt
tegen het feit dat Nederlandse ambtena
ren, die zich bereid hadden verklaard on
der het bewind der Verenigde Naties te
blijven doorwerken, thans nagenoeg allen
ondergeschikte functies vervullen. Ook
werd erover geklaagd dat op hun advie
zen nauwelijks acht wordt geslagen.
De administrateur van de V.N. de heer
Rolz Bennet, heeft op de Nederlandse
„cri de coeur" geantwoord, dat in deze
moeilijke dagen, waarin de U.N.T.E.A,
zich moet aanpassen aan allerlei voor
haar vreemde omstandigheden, zich wel
eens moeilijkheden kunnen voordoen, maar
dat er naar wordt gestreefd, een zo goed
mogelijke samenwerking tot stand te bren
gen. De heer Rolz Bennet verzekerde de
Nederlanders, dat de U.N.T.E.A. hun
aanblijven op prijs stelt en dat alle aan
dacht zal worden besteed aan adviezen
van Nederlandse zijde.
Ongeveer 300 Nederlandse ambtenaren
hebben een contract met de U.N.T.E.A.
getekend om tenminste tot 1 november
in Nieuw-Guinea te blijven werken. Dit
aantal is lager dan men had verwacht.
Vele Nederlanders, die zich hadden voor
genomen nog enige maanden in Nieuw-
Guinea te blijven, hebben in de afgelo
pen week alsnog besloten, ten spoedig
ste te vertrekken, omdat hun een min
der belangrijke functie is toegewezen.
Ook hebben zich de laatste twee weken
tussen de internationale ambtenaren en
de Nederlandse functionarissen nogal
eens 'wrijvingen voorgedaan. Het is nu
wel zeker, dat er begin november in Hol
landia nauwelijks nog 500 Nederlanders
zullen zijn. Daarvan bestaat dan het
grootste deel nog uit particulieren, die
werkzaam zijn bij Nederlandse bedrijven
zoals de K.L.M.. de K.P.M. de Nederland
se Handelmij. en de Nieuw-Guinea Im
port Mij.
Er zijn nu 3500 militairen uit Nieuw-
Guinea vertrokken, van wie 2300 per schip
en 1200 per vliegtuig. Voorts zijn op het
ogenblik onderweg naar Nederland acht
schepen van de Koninklijke Marine en 10
Neptune-vliegtuigen van de luchtmacht.
ONDEUGDELIJKE REMMEN
Een uit Santpoort afkomstige automobi
list verzuimde maandag op de rijksweg bij
de Velser tunnel voorrang te verlenen
aan een bestelauto, zodat een botsing
ontstond. Een aanrijding had kunnen wor
den voorkomen, indien de auto over deug
delijke remmen had beschikt. Het ongeval
beperkte zich tot materiële schade. De
auto werd voor technisch onderzoek naar
het hoofdbureau van politie overgebracht.
POGING TOT INBRAAK
Bij de Velser politie is aangifte gedaan
van een poging tot inbraak in de open
bare kleuterschool aan de Wüstelaan in
Santpoort. De poging moet zijn gedaan
tussen zaterdagmiddag en maandagmor
gen. Men had met zeep een ruit inge
smeerd, waarna de ruit was ingedrukt. De
daders moeten in hun werk zijn gestoord.
Er wordt althans niets vermist.
WASHINGTON (Reuter) Het Ame
rikaanse ministerie van Justitie heeft het
hof van beroep in New Orleans verzocht,
gouverneur Ross Barnett van de staat
Mississippi tot een boete van honderddui
zend dollar te veroordelen wegens min
achting van de uitspraken van dit hof. Ook
zou het hof volgens het ministerie de gou
verneur tot een dwangsom van tiendui
zend dollar moeten veroordelen voor elke
dag dat deze geen gehoor geeft aan de
uitspraken.
De gouverneur is tot dusver nog niet
voor het hof verschenen. Zijn advocaten
hebben betoogd dat hij alleen die bevelen
zou opvolgen waar hij zich mee kan ver
enigen.
In Martinsville, in de staat Virginia,
heeft een zeventienjarig meisje als eerste
negerstudente het Patrick Henry College
een afdeling van de universiteit van Vir
ginia, betreden. Haar toelating was door
een federale rechter gelast. Er deden zich
bij haar aankomst bij de collegegebou
wen geen moeilijkheden voor.
Rond tweeduizend negers zijn zaterdag
avond betrokken geweest bij relletjes in
Florence in de staat Zuid-Carolina waar
een dronken negerin werd gearresteerd.
De woedende menigte bekogelde auto's
met stenen en wierp ruiten van winkels
in. De politie wist slechts met grote moei
te de orde te herstellen. Vier betogers
werden gearresteerd.
In de Middenhavenstraat te IJmuiden
stak maandag een 59-jarige voetganger uit
IJmuiden-Oost, voor een geparkeerde auto
zo onverwacht de rijweg over, dat hij door
een passerende personenauto werd aange
reden. De voetganger werd geschept en
moest met ernstige hoofdwonden en een
linkerbeenfractuur in het Antoniuszieken-
huis worden opgenomen.
Vandaag bezit deze rubriek een rouwrand. Vandaag
ook publiceren we foto's, die wij veel liever niet hadden
vertoond. Maar het is wel eens noodzakelijk om dit te
doen. Het is zelfs zeer noodzakelijk, dat uw aandacht eens
gevestigd wordt op dit stukje tekst en op deze foto's. Dit
zijn foto's van wrakken. Vijf, tien, vijftien minuten voor
dat deze foto's werden genomen, waren het geruisloos
lopende auto's, schoongewassen, glanzend. Nu zijn het
hopen staal, vermengd met modder, betonschraapsel
en.... bloed. Bloed van mensen, die vijf, tien, vijftien
minuten geleden in deze wagens zaten te keuvelen en
Het is geen prettige „Weg en Wiel"-rubriek die u dit
maal krijgt voorgeschoteld. Maar aan de vooravond van
de „Nationale bezinning op de Verkeersonveiligheid"
(woensdag 17 oktober) meenden we, dat het goed was u
nog eens duidelijk te wijzen op de verkeersgevaren. U
bent genoeg gewaarschuwd, door middel van radio, tele
visie en pers werd u voorgelicht over allerlei verkeers
ongelukken, waaruit een ieder voor zich lering kon trek
ken. Een automobilist zei eens, nadat zich voor hem een
verkeersongeluk had voorgedaan: „Daarna ben ik wel
even voorzichtiger gaan rijden".
elkaar een sigaret presenteerden. Nu zijn ze dood. Bijna
TWEEDUIZEND doden telde het verkeer in 1961. En
dat wilden we u nog eens vertellen. Tweeduizend doden,
tweeduizend mensen die 's morgens, 's middags, 's avonds
van huis gingen en nooit meer hun wagen na afloop van
de rit in de garage reden. Tweeduizend
„Dit gebeurt mij nooit", denkt u. Maar gaat u eens in
gedachten na hoeveel maal u op het nippertje ontsnapte
aan 'n ongeluk. Door onoplettendheid van u, van uw mede
weggebruiker, van kinderen, van honden. Hoeveel malen
bezocht u een receptie, waar u een alcoholhoudende drank
werd gepresenteerd. Hoeveel malen dronk u en hoeveel
malen weigerde u? Bent u nooit 's morgens in de wagen
gaan zitten, broedend op een idee of in een slecht ge
humeurde stemming, denkend aan wat u de vorige dag
hebt meegemaakt?
Ach, de lijst is zo lang, de lijst van oorzaken die u in
uw pas gekochte, of juist gereviseerde auto de dood kun
nen injagen. Bij die tweeduizend doden van vorig jaar
zitten volkomen onschuldige automobilisten; onschuldig
aan het verkeersongeluk dat voor hen fataal werd. Maar
misschien had iets meer oplettendheid, iets meer voor
zichtigheid, iets minder bravour voor hen de stap naar
het leven betekend. Nu niet. Sommigen werden een half
uur na het ongeluk uit hun wagen gezaagd.
Pas als u een ongeluk van nabij meemaakt, weet u wat
zoiets betekent. Laat het niet zover komen; prepareer u
onder het rijden op eventuele rampzalige gebeurtenissen,
observeer uw mede-weggebruikers, zie van een manoeuvre
met uw auto af, als u twijfelt aan een goede uitslag, wacht
af.uw beurt komt vanzelf.
„Alweer goede raadgevingen", denkt u. Ja, u wordt
overstroomd met goede raadgevingen, iedereen vertelt u
wat u doen en laten moet als u eenmaal met uw auto op de
weg zit. In folders kunt u precies lezen hoe te handelen,
indien de auto in het water rijdt, via het Verbond voor
Veilig Verkeer, de ANWB en de KNAC krijgt u „lessen"
toegediend in de besturing van uw wagen, op gladde
wegen, tijdens sneeuw, mist, hagel.
Maar vergeet niet, dat het in laatste instantie van uw
mentaliteit, uw koelbloedigheid van geest, uw moed af
hangt of de levensdraad wordt doorgesneden of niet En
tijdens zo'n uiterst klein moment, kan uw drang tot han
delen worden bestuurd door een plotseling opvlammende
herinnering aan een reeds lang geleden gelezen raad
geving. Kijk nog even naar de foto's, volg met uw blik nog
even de rouwrand
IN HET NOORDZEEKANAAL, ter hoogte van Buitenhuizen en ongeveer acht
kilometer oostelijk van de IJmuidense sluizen, ligt sinds maandagmorgen een groot,
zilvergrijs vrachtschip zijn lading te lossen. Een ietwat vreemd aandoende ligplaats
voor een vrachtvaarder van formaat, hier met die nog maagdelijke polders aan stuur -
en bakboord. Maar het is dan ook geen alledaagse lading, welke de „Langkoeas"
overhevelt in de enorme, langszij wachtende, onderlossers. Vuurrode vlaggen ver
tellen, dat deze kleine vlootconcentratie iets van doen heeft met explosieven. De
„Langkoeas" brengt de eerste hap kruit uit Nieuw-Guinea (Irian) naar huis, zo ver
nemen wij aan boord van het Rotterdamse Lloyd-schip van zijn gezagvoerder, kapitein
Cornelis Bruin.
De 26 passagiers, meest vrouwen en kin
deren van militairen en ambtenaren, zijn
reeds gedebarkeerd. Een dozijn honden en
andere huisdieren, en hun bagage va
riërende van keukengerei tot een speed
boat zijn nog op dek en in de ruimen
van het schip. De „Langkoeas" heeft men
sen, dieren en spulletjes in Hollandia aan
boord genomen, plus nog een kleine dui
zend ton bommen, granaten en kleiner mu
nitie van leger, vloot en luchtmacht. De
ietwat overhaaste thuisreis begon 14 sep
tember jongstleden.
Overigens is het een voorspoedige reis
geweest. Weliswaar een lange ruk zo van
Hollandia naar Velsen, maar een spiegel
gladde oceaan, tot zondagavond het schip
iets begon te slingeren, waardoor enkele
zitplaatsen bij het afscheidsdiner onbezet
zijn gebleven.
De „Langkoeas" voer, in ballast, langs
de Chinese kust, toen zijn gezagvoerder
radiografisch opdracht kreeg in Hollandia
passagiers en lading te halen. Maar eerst
werd nog wat lading in Bangkok opge
haald.
Voor kapitein Bruin, die sinds januari
van dit jaar geen Nederlandse haven meer
was binnengelopen, betekende dit uitstap
je een bijzonder gewaardeerde hereniging
met zijn gezin. Mevrouw Bruin en Corne
lis junior vernamen zondag het verrassen
de nieuws, dat zij de volgende dag papa
Bruin, ergens tussen Amsterdam en IJmui
den zouden ontmoeten. Cornelis junior
kreeg een paar dagen verlof buiten be
zwaar van het kleuterschoolbestuur. De
Bruins zijn nu voor een poos bijeen op de
„Langkoeas" en moeder Bruin heeft al
een kleine excursie naar Amsterdam in
haar hoofd.
Maar voor vrijdag zal daar niets van
kunnen komen. De aard van de te los
sen lading verbiedt nu eenmaal alle haast.
Daarbij komt, dat de vertegenwoordigers
van de verschillende onderdelen onzer
strijdkrachten, het niet altijd eens zijn aan
wie wat toekomt van de gevaarlijke lading.
Zij raadplegen eindeloos de dikke bundels
paperassen, welke zij in grote aktetassen
met zich meetorsen, alvorens de beslis
sing valt wat in welke onderlosser moet.
Voorts mag er na donker niet gelost
worden.
De havenmeester van het Noordzeeka
naal, toch al niet al te dol op munitie
schepen in zijn vaarwater, laat bepaald
niet met zich spotten. Er wordt nauwkeu
rig op gelet, dat alles volgens het boekje
gaat. En dit geldt niet alleen voor de
„Langkoeas" en de onderlossers, maar
eveneens voor de passerende schepen in
het nauwe vaarwater, die onverbiddelijk
vaart moeten minderen bij de passage.
Havenmeester Hindriks, zelf oud-gezag
voerder bij de K.P.M., doet overigens alles
wat hij kan doen om het gezin Bruin te
helpen. Hij heeft er zijn bitter weinige
vrije tijd gaarne voor over.
Intussen kan het voor hem niet snel ge
noeg donderdag worden. Want woensdag
komt er een zorg bij. Dan komt de „Wil
lem Barendsz" hier munitie laden voor
de grote walvisreis naar de Zuidpool. Met
de Grote Willem is de maximaal toege
stane bezetting van de ligplaats bij Bui
tenhuizen bereikt.
Kapitein Bruin is een uitstekend, onder
houdend gastheer. Maar als wij hem vra
gen naar de situatie in de Chinese havens,
antwoordt hij met een gedecideerd „no
comment". Om even later mee te delen,
dat hij een voorstander is van „de vrije
zee" met gelijke kansen voor elk goed
schip met een bekwame bemanning.
Peinzend staart hij naar de zuidelijke
oever van het Noordzeekanaal: „Twaalf
jaar geleden loste ik daar munitie. Dat
was na de soevereiniteitsoverdracht in In
donesië. Ik was toen stuurmannetje op de
„Weltevreden", ook een goed schip."
Cornelis junior heeft de pet van papa ge-
confisceerd. Hij heeft in enkele uren tijds
Engels geleerd. Dat is de enige westerse
taal die de Chinese hutbediende van de
kapitein van de „Langkoeas" verstaat en
Lie weet waar hij de limonade moet halen.
De „Langkoeas" van de Rotterdamse
Lloyd lost munitie in het Noordzee
kanaal.
Een grote verrassing vormt het goede
spel van de 16-jarige student Gerrit Mole-
man in de onderlinge DCIJ-competitie. De
ze week won Moleman van Winter en leidt
thans met 9 punten uit 5 partijen. Ott volgt
op de tweede plaats met 9 punten uit 6 par
tijen, Dukel met 7 punten uit 5 partijen.
Ook de overwinning van Gomes op De
Boer kwam als een verrassing. De overige
uitslagen luiden: DukelBeukema 2-0;
MolemanBosma 2-0; Van Stratenv. d.
Does 2-0; BosmaVlietstra 2-0; OttGo-
mes 2-0.
Dinsdagavond speelt het eerste tiental
van DCIJ in Amsterdam tegen de Katho
lieke Damclub Amsterdam. De opstelling
van het DCIJ-tiental is: Gerrevink, Tiel-
rooy, Dukel, v. d. Berg, Beukema, Van
Straten, Binkhorst, Krijgsman, De Jong,
Ott, Gomes. KDA: Belderok, Fakkeldij,
Holla, Huisman, Oudewater, Slijkerman,
Tampen, De Weerd, H. Westra en P. Wes-
tra.
Door PTT zal nabij de Middensluis in
IJmuiden een publieke telefooncel wor
den opgericht. De cel komt te staan op
terrein van Rijkswaterstaat
GROENTEVEILING BEVERWIJK
De noteringen op de Beverwijkse groen
teveiling waren maandag: andijvie 14-29,
sla 5-20, sperziebonen 56-145, snijbonen 51-
109, pronkbonen 23-67, tomaten 20-64,
bloemkool 22-55, spinazie 19-60, bospeen
14-39. waspeen 10-31, komkommer 11-30,
selderij knollen 8-31, prei 15-34.
De hoofdinspecteur voor de Scheepvaart,
de heer J. Metz, heeft de Raad voor de
Scheepvaart voorgesteld de bevoegdheid
van de kapiteift van de vroegere „Frean"
uit Den Haag om als kapitein te varen in
te trekken voor de tijd van vier maanden.
De heer Metz kwam tot de conclusie, dat
de kapitein medeschuldig is aan de ramp
met de kustvaarder „Frean" die op 17 ju
ni 1961 in de Middellandse Zee door het
ongeveer 5.000 brt metende Franse stoom
schip „Antee" werd geramd en vrijwel on
middellijk zonk. De gehele bemanning van
de „Frean" werd door de „Antee" in vei
ligheid gebracht.
Blijkbaar is er op beide schepen niet
goed gekeken. De „Frean" had echter de
plicht tot uitwijken, aldus de heer Metz.
De raad zal in deze zaak schriftelijk uit
spraak doen.