Centrum speelt „Maribel"
y
SE PROGRAMMA'S
Anton de Beer en Piet
Post gaven concert
op het 31-toonsorgel
Kamercommissie vraagt
naar experiment-Krebbers
Klokke Roeland (de tweede) slijt
haar dagen in Gents plantsoen
Diners van 350.- per couvert
Nationale actie in Amerika voor de
bouw van een cultureel centrum
MAANDAG 5 NOVEMBER 1962
Een komedie van en voor naïeve mensen
Simon Koster
„De Magistraat" bij Nieuw
Rotterdams Toneel
Goncertgebouwprijzen voor
Wim Franken en
ir. H. C. King
NFGFIN Ml l'/KN
nabeschouwingen
Een ergernisgevend
tijdsverschijnsel"
Goeds zaterdagavond-
toneeltjes
Internationale contactweek
jonge gitaristen en luitisten
„Als me se luidt, est storme int lant"
Uitreiking Sikkensprijs
7 elevisieprogramma
Griezelige gedaante
verwisseling
Damshuizer
De radio geeft dinsdag
MIGUEL MIHURA is - zo heeft de
Toneelgroep Centrum ons meegedeeld
een vierenvijftigjarige Madrileen, die
behalve gedichten, romans en film
scenario's een vijftal toneelstukken op
zijn naam heeft staan. Eén daarvan, het
speurspel „Carlotta", is twee jaar ge
leden door het Rotterdams Toneel op
gevoerd in vertaling van Mies Bouhuys,
die nu ook Mihuras nieuwste werk, de
komedie „Maribel", vertaald heeft.
Zaterdagavond heeft Centrum in de
Haarlemse Stadsschouwburg de lande
lijke première van dit stuk gegeven.
DE HANDELING van „Maribel" stelt
de verbeeldingskracht van het schouw
burgpubliek wel op een heel zware proef.
Want de toeschouwer moet, op het gezag
van Miguel Mihura, geloven in de bestaan
baarheid van diverse figuren en situaties
die stuk voor stuk bijzonder ongeloofwaar
dig zijn. Een jongeman, Marcelino, die
toch bepaald geen kind meer is want hij
is al weduwnaar en directeur-eigenaar van
een chocoladefabriek, maakt in een bar
kennis met een meisje van lichte zeden,
dat hij ondanks haar „vlotte" omgangs
vormen en haar ordinarie manier van
spreken voor de onschuld zelve houdt.
Zelfs nadat hij haar al enige malen heeft
ontmoet is hem nog altijd geen licht opge
gaan; integendeel, hij stelt haar aan zijn
moeder en zijn tante voor als het meisje j
van zijn dromen, dat de hemel hem heeft
gezonden en waarmee hij wil gaan trou
wen. Die moeder en die tante zijn zo vol
komen „weltfremd" dat ook zij in Maribel
een keurig-net burgermeisje zien en om
het hardst alles wat aan Maribel ordinair
en goedkoop is, „verrukkelijk modern"
vinden hetgeen wij maar moeten gelo
ven omd.at de moeder uit een klein dorpje
komt (waar dan toch maar een chocolade
fabriek staat) en de tante in geen vijftig I
jaar op straat is geweest wegens een ge
lofte die zij haar man op zijn sterfbed
één dag na hun bruiloft heeft gedaan,
een gelofte die zij overigens in het derde
bedrijf stilzwijgend breekt. Zelfs wanneer
drie van Maribels luidruchtige „collega's"
hun intrede in het huis van de oude tante
doen, merkt nog niemand iets en toppunt
van onwaarschijnlijkheid één van die
meisjes van de vlakte wordt als „ver- 1
pleegster", onmiddellijk door Marcelino's
zieke moeder uitverkoren om haar een in
jectie te geven.
TEGEN DE GRENZELOZE naïviteit j
van deze familie is Maribels lichtzinnig-
heid niet opgewassen; zij gaat zich van
uur tot uur en van dag tot dag deugd
zamer voelen, want .,een mens is niet wat
hij denkt te zijn, maar wat een ander
denkt dat hij is". Pirandello kon zoiets
overtuigend dramatiseren, maar Mihura
kan dat niet. zodat zijn komedie van naïe
ve mensen alleen maar aanvaardbaar is
voor even naïeve toeschouwers, Boven-
TOT AAN DE invoering van de stem
ming van toetsen-instrumenten volgens de
zogenaamde gelijkzwevende temperatuur
omstreeks het jaar 1700, waren de com
ponisten van orgel- en clavecimbelmuziek
gebonden aan de natuurlijke stemming. In
die gebondenheid schreven zij talrijke
schone werken, waarvan de orgelcomposi
ties ook voor de hedendaagse organisten
een grote muzikale schat vormen.
VOOR ZIJN BESPELING van het een-
endertigtoonsorgel van Teylers Museum op
zondagmiddag had de organist Piet Post
uit Leeuwarden uit deze schat enkele or
gelwerken gekozen van cnmoc*ib'"n e
tweede helft van de zestiende en uit de
zeventiende eeuw. Het komt nog maar
zeer zelden voor, dat een organist voor
deze muziek een orgel kan bespelen, waar
voor de genoemde natuurlijke stemming
gehandhaafd werd. Piet Post kon daarover
echter wèl beschikken, dank zij de nor
male twaalftoonsspeeltafel, waarmede to
nen met een onderlinge relatie volgens de
natuurlijke stemming geselecteerd kunnen
worden. Het „Praeambulum" van Hein-
rich Scheidemann (1595-1663) met zijn dui
delijke melodische formuleringen, klonk in
deze stemming bijzonder mooi. afgezien i
van enige „wringing" bij een chromatische
ontwikkeling. De karakteristieke zuivere
grote terts bracht een opvallende harmo
nische stabiliteit, welke ook verkregen
werd met drie orgel werkjes van Engelse
componisten, waarvan „Upon la-mi-re"
wel zeer „Engels" klonk. Een mooi werkje
bleek de volgens vocale voorbeelden ge
schreven Fantasie in Eco van Adriano
Banchieri. Het werd echter overtroffen
door de gave variaties over „Ach du fei-
ner Reiter" van Samuel Scheidt en vooral
ook door het met rijke fantasie gecompo
neerde capriccio van Johann J. Froberger,
een kunstenaar met een zeer persoonlijke
stijl.
PIET POST WAS bij de uitvoering af
hankelijk van de beperkte dispositie van
het orgel, maar niettemin wist hij een vol
doende klankenverscheidenheid te vinden
voor zijn beheerste en geacheveerde ver
tolkingen. De mogëlijkheden van de een-
endertigtoonsstemming werden door de or
ganist Anton de Beer gedemonstreerd bij
de uitvoering van een eigen compositie,
een driedelige Sonatine. Nieuwe klanken
combinaties hoorde men hier als eenen-
dertigtoons-realiteiten, als natuurver
schijnselen, die op aanvaarding en op ar-
tis 'eke toepassing wachten. Inderdaad ar
tistiek werden zij benut voor het „Gioco-
so" van de sonatine, dat een bijzonder
aantrekkelijk gedeelte geworden is. Het
tempo di menuetto klonk nog opvallend als
een experiment en de Serenata melanco-
nica bevatte naast berekende, ook geïnspi
reerde fragmenten van melodische beteke
nis. Anton de Beers vertolking van de so
natine op de eenendertigtoonsspeeltafel
was een volstrekt unieke prestatie, die
grote bewondering afdwong.
STAKING BIJ FRANSE RADIO EN T.V.
De vakverenigingen van het personeel
van Frankrijks radio en televisie hebben
besloten uit protest tegen sancties tegen
vier journalisten maandagavond een sta
king van een uur te houden.
Door deze staking van 20 tot 21 uur zal
het grote nieuwsprogramma uit de ether
blijven. De vier journalisten zijn overge
plaatst of berispt als gevolg van beschuldi
gingen over een gecamoufleerde propagan
da in een film die tijdens de campagne
voor de volksstemming van afgelopen zon
dag vertoond is.
F'"
dien is ook de dramatische vormgeving
hoogst naïef; het komen en gaan van de
personen wordt telkens weer zo onhandig
voorbereid dat men zou menen met een
beginneling op het gebied van de toneel
schrijfkunst te maken te hebben.
Wat Mihura blijkbaar wèl kan, is het
schrijven van goed-speelbare rollen. Wie
over zijn bezwaren tegen de onwaarschijn
lijkheid van het hele geval heen kan ko
men, zal erkennen dat de figuren van Ma
ribel en Marcelino, de twee oude dame-
tjes en de drie lichte meisjes dankbaar
speelmateriaal opleveren. Vooral Ina van
der Molen heeft, als Maribel, gretig ge
bruik gemaakt van de gelegenheid die
haar voor de eerste keer in haar nog zo
korte loopbaan geboden werd om in een
echte comédienne-rol te tonen dat zij over
een veelzijdig talent beschikt waarmee zij
veel zal kunnen bereiken. In 't bijzonder
haar momenten van plotseling opkomend
geloof in het sprookjesachtige vertrouwen,
dat de anderen in haar stellen, waren
treffend en soms ontroerend van mimiek.
Als Marcelino liet Piet Romer zich van
een heel andere kant zien dan we van
hem gewend zijn; en ook deze verlegen,
goedgelovige jongeman wist hij door zijn
sober en sympathiek spel een grote mate
van menselijkheid te geven.
NELL KNOOP was heerlijk om te zien
en te horen als het wonderlijke oude tan-
Ina van der Molen, Piet Romer en
Sara Heyblom in „Maribel" van
Miguel Mihura.
tetje dat zichzelf wijs maakt, hot jazz en
cocktails „gewoonweg zalig" te vinden,
maar toch doodsbang is voor het grote
stadsleven. Het was bijzonder knap, en
daarbij hartveroverend, zoals Nell Knoop
deze onwezenlijke figuur, die zo gemakke
lijk een caricatuur zou worden, toch nog
waar wist te maken. Zij werd daarbij ge
secondeerd door Sara Heyblom als de even
weinig van de wereld begrijpende, maar
toch minder groteske, moeder van Marce
lino. Elisabeth Versluys. Ria Vroemen en
Marie-José Nysten speelden met veel ani
mo en humor de drie meisjes van de vlak
te. De kleine rollen van een huisdokter en
een boekhouder waren bij Ben Hulsman en
Jan Hundling in goede handen.
De regie was gevoerd door Luc Lutz die,
omdat hij niet in persoon aanwezig kon
zijn, aan 't slot „in effigie" voor het ap
plaus bedankte; een aardig idee, waarmee
het publiek echter stellig alleen in uitzon
deringsgevallen genoegen zal nemen. Het
decor van Theo Kurpershoek muntte niet
uit door originaliteit, noch door esthetische
kwaliteiten. Er was een schat van bloemen,
waarvan alle medewerkenden hun deel
kregen.
De vierde première, welke het Nieuw
Rotterdams Toneel sedert zijn optreden in
de Maasstad bracht, was het blijspel „De
magistraat" van de Portugees-Engelse
schrijver Arthur W. Pinero, een spel dat
triomfen oogstte in de tijd waarin het
speelt, de tweede helft van de vorige
eeuw, en dat ook door het publiek enthou
siast werd ontvangen.
De vertaling was van Anty Westerling,
de regie van Coen Flink. Lo van Hensber-
gen speelde de ongelukkige magistraat,
die het slachtoffer wordt van een leugen
tje van zijn vrouw (Enny Meunier), die
hem wijsmaakte vijf jaar jonger te zijn
dan zij is, en daardoor haar zoon uit haar
eerste huwelijk (Aart Staartjes) veertien
in plaats van negentien jaar moet laten
zijn. Het is pijnlijk voor de politierechter
zijn eigen vrouw tot een week hechtenis
te moeten veroordelen.
Adolf Rijkens, Annet Nieuwenhuijzen,
Steije van Brandenberg, André van den
Heuvel en enkele anderen in min of meer
belangrijke rollen dragen er het hunne toe
bij de zaal menigmaal hartelijk te laten
lachen om de verwikkelingen in dit blij
spel. Wij komen nader op deze voorstelling
terug.
Vele inzendingen, laag peil
De raad van bestuur van het concert
gebouw N.V. heeft besloten, n.a.v. de prijs
vraag „40 Jaar concertgebouw-kamermu-
ziek 1920-1960" beloningen toe te kennen
aan Wim Franken (eerste prijs) en ir. H.
C. King (eervolle vermelding). Wim Fran
ken kreeg de beloning voor zijn twee com
posities onder de titels „Volkswijze" en
„Yoeng Poe tsjoeng". Het strijktrio onder
het motto „Lest we forget" van ir. King
kreeg de eervolle vermelding.
De jury, bestaande uit Frank Martin,
Felix de Nobel en Jan Odé en bijgestaan
voor de beoordeling der strijkkwartetten
door Zoltan Szekely en Jo Hekster, voor
de strijktrio's door Jan Pasquier en Nap
de Klijn en voor de liedcycli door Lau
rens Bogtman, vond het peil van de inge
zonden composities teleurstellend. Naar het
unanieme oordeel van de jury was van de
139 ingezonden strijkkwartetten geen enkel
werk een bekroning waard. Van de 67
strijktrio's kwam alleen het trio „Lest we
forget" voor een bekroning in aanmer
king. Het peil van de ingezonden liedcy
clussen was het laagst. De jury was dan
ook bijzonder getroffen door de composi
ties van Wim Franken, die een volkomen
persoonlijk talent deed blijken.
De meiden. Wegens het grote succes
van Jean Genets „De meiden" zal Toneel
groep Centrum een tweede serie van deze
voorstelling geven, van vrijdag 16 tot en
met zondag 25 november a.s. in het Hypo-
kriterion Theater. Roetersstraat 34-36.
Het tweede deel van de Vara-T.v.-recht
bank liep 50 minuten uit. De AVRO-uit-
zending „Allemaal Show" duurde een kwar
tier langer dan aangekondigd. „Allemaal
Komedie", uitgezonden door de NCRV op
de daaropvolgende avond, vereiste 20
minuten meer van de kostbare zendtijd.
Er zijn kijkers, die zich terecht bij
zonder ergeren aan deze nonchalante „ti
ming" die, zoals uit het vorenstaande
blijkt, beslist niet een tekortkoming van
één omroep is. Sommige kijkers willen op
het door hen vastgestelde tijdstip naar bed
en staan dan voor de keuze, een program
ma af te breken of te blijven zitten. Wat
zij ook kiezen, een gevoel van ergere'
kunnen zij niet weren. Dan zijn er
nog (meergevorderde) kijkers, die a!
een bepaald programma-onderdeel kunm
of willen zien. Wie Zaterdagavond b.v.
„Dolf, kom even" wilde zien, moest 20 mi
nuten wachten (de uitloop van „Allemaal
Kómedie") voordat Dolf kwam. Temeer
daar ergernis een goede waardering in de
weg staat, drukken wij de T.V.-mensen op
het hart, beter op de klok te letten. Zo'n
probleem is. dat toch niet, het uitmeten
van een programma!
De N.C.R.V., nog duidelijk zoekend
naar een formule voor de „gezellige zater
dagavond", had deze keer drie toneelachti
ge onderdelen in één programma. Mis
schien „kwam het toevallig zo uit", maar
wij vonden het wel een beetje veel als af
sluiting van een week met twee avonden
rechtbank-toneel en het gebruikelijke don
derdagavond-spel. En toch hebben wij zeer
genoten van Coen Flink, die met zijn veel-
i zijdig acteer- en improvisatietalent de
heerlijk-luie. leeghoofdige vrijgezel Anton
Holfath uitbeeldde. Had Flink de nodige
middelen ter beschikking (boeken, telefoon
medicijn' scheerspiegel, scheerzeep
en bed) om zijn (grootse) nummer te ma
ken, Piet Romer moest alleen met stem en
mimiek Dolf, de decor-rijder zijn. En hij
slaagde er prachtig in, gestalte te geven
aan deze onvervalste Amsterdammer, op
zijn manier verslaafd aan het toneel,
wiens levensverhaal zo kernachtig werd
vastgelegd door Willem Wittkampf. En ook
het derde „toneelwerk" van deze avond,
„Allemaal Komedie", een .dwarsdoorsne
de" van de toneelspeler-door-de-eeuwen-
heen, was een kostelijk en amusant pro
gramma (boven nog leerzaam ook). Peter
Holland en Albert Mol hadden werkelijk
alles gedaan, om ons te overtuigen van
's mensen neiging, altijd komedie te spe
len.
Is de minister bereid, om naar aanlei
ding van het ongeveer vier jaar geleden
daartoe door de heer F. Krebbers te De
venter gedane verzoek, de P.T.T. mede te
laten werken aan een proefneming met
straalzendertjes die de ontvangst van tele
visieuitzendingen mogelijk maken met an
tennes van ten hoogste één meter? Dit
vraagt de vaste Commissie voor Verkeer
en Waterstaat uit de Tweede Kamer in
haar voorlopige verslag over de begroting
voor 1963 van de P.T.T.
Zij vraagt voorts of de minister kennis
heeft genomen van een nieuw experiment
van bovengenoemde waarbij door middel
van een z.g.n. „omzetter" de ontvangst
van het tweede Duitse televisieprogram
ma op goedkope wijze mogelijk wordt.
Welk beleid zal P.T.T. voeren met betrek
king tot het project „Telstar"? Kan Ne
derland zich veroorloven hierbij afzijdig te
blijven? Welke gevolgen zouden voor Ne
derland voortvloeien uit het deelnemen
aan de Transatlantische Telstar-gemeen
schap, met name wat de nodige ontvangst
antennes en zenders, alsmede de daar
mede gepaard gaande kosten betreft?
T oonkunstenaarscentrum
In huize „Queeckhoven" te Breukelen
zal van 2 tot 9 januari een contactweek
worden gehouden voor jonge gitaristen en
luitisten. Deze week, die onder leiding
zal staan van Narciso Yepes en Dick
Visser (gitaar) en van Walter Gerwig
(luit), wordt georganiseerd door het In
ternationaal Toonkunstenaars Centrum
..Eduard van Bcinumte Amsterdam.
Elke deelnemer (ster) zal een zelfgeko
zen programma spelen, daarna is er ge
legenheid tot een open gedachtenwisseling
tussen uitvoerenden en leiding. Voorts
zullen voordrachten worden gehouden. Het
ligt in de bedoeling in de avonduren jonge
solisten uit verschillende landen voor de
deelnemers te laten optreden. De week
zal worden besloten met een of meer
openbare concerten. De leiding zal uit de
deelnemers de hiervoor in aanmerking
komende kunstenaars aanwijzen.
LOTTE LENJA GEHUWD
De 64-jarige actrice Lotte Lenja is in
het huwelijk getreden met de 37-jarige
kunstschilder Russell Detwiler.
F. Zwaanswijk
DE „KLOKKE ROELAND" is een
van de meest bezongen klokken ter we
reld. Ze staat in een plantsoentje op bet
Burgemeester Braunplein in het hart
van Gent, aan de voet van een bouw
werk dat evenveel is bezongen. De klok
heet Roeland wie heeft dat roerend-
schone lied in zijn kinderjaren niet ge
zongen? en het bouwwerk, nu, daar
mag men dan tweemaal naar raden. We
zullen het zometeen nog wel bij name
noemen, dus let maar op. Maar
helaas. de klok is de échte Klokke
Roeland niet. Die bestaat niet meer.
Wel weten we er nog alles van, want
de beiaardklokken, aldus heeft dr. Paul
de Ryck in een heel mooi boekje over
Gent geschreven, blijven voor het
Vlaamse volk een betekenisvol zinne
beeld: zoals in vroegere eeuwen
kleppen zij verder alarm en luiden zij
voor triomf, juichen zij nog bij feeste
lijkheden en wenen zij over rouw". Dat
kan tevens de verklaring zijn voor het
feit dat er van alles en nog wat over
werd en wordt opgetekend, maar mis
schien ook wel, omdat het altijd uitgaven
van belang waren, als er nieuwe klokken
moesten worden aangeschaft.
VAN DE ECHTE Klokke Roeland dan is
bekend dat zij in 1314 door Jan van Ludeke
en Jan van Roosbeke werd gegoten. Ze
woog meer dan 5000 kilo, zestien man wa
ren nodig om haar te luiden, en het rand
schrift was veelzeggend: „Als men se luidt,
est storme in lant". In 1325 werd ze in de
toren van de Lakenhalle, het Belfort, ge
hangen en op die plaats regelde ze zo'n
beetje het hele openbare leven. Bij brand
rampen werd ze als noodklok geluid, ver
der gaf ze werk- en rusttijden aan, en in
geval van oproer of andere gevaren klepte
ze alarm. Keizer Karei de Vijfde trof de
Gentenaren in het diepst van hun gemoed,
toen hij, na hun opstand in 1539 te hebben
onderdrukt, de vermaarde stormklok in be
slag liet nemen.
ENFIN. DIE BOZE TIJD kwam Gent
weer te boven, maar ruim een eeuw later
moest een onverbiddelijke vonnis over de
vermaarde klok worden voltrokken door
Peter Hemony, vermaard klokkengieter uit
de noordelijke Nederlanden (afkomstig uit
Lotharingen, daarna gevestigd te Zutfen en
later te Amsterdam). Hij had opdracht ge
kregen ongeveer tweederde van de 52
beiaardklokken in het Belfort om te smel
ten en het klokkenspel aldus te ver
nieuwen. Roeland was bij de klokken, die
tot nieuwe werden getransformeerd.
Aan Hemony was echter tevens opge
dragen een nieuwe Roeland te gieten, niet
minder machtig dan haar voorgangster
de „Soltriumphante", de klok die nu in
het plantsoen staat. Zij is gebarsten, in
1914, volgens de overlevering, omdat ze zo
hevig werd geluid bij de opmars van de
Duitse legers. Geluid werd ze niet meer
en op de een of andere geheimzinnige
wijze moet ze aan de koperhonger van de
Duitsers in de Tweede Wereldoorlog zijn
ontkomen. In 1948 goot Marcel Michiels
te Doornik een nieuwe Roeland, de derde
twee jaar later kreeg Roeland nummer
twee een ereplaats in het plantsoen, op een
stevig voetstuk, dat de belangstellende
toerist het volgende in herinnering brengt:
'k Ben de grote triomfante,
Klokke Roeland's erfgenaam,
waarvan verder 't allen kante
droeg ik fier de trotse faam."
WASHINGTON heeft reeds geruime tjjd critiek moeten incasseren wegens het
ontbreken van een cultureel centrum. De eerste grote stap om daar verandering in te
brengen werd genomen in 1958, toen het Congres een wet aanvaardde „om maat
regelen te treffen voor het stichten van een Nationaal Cultureel Centrum met vrij
willige geldelijke bijdragen op een door tiet district Columbia beschikbaar te stellen
plaats". Het district Columbia heeft inmiddels een terrein van 60 ha vrijgegeven, dat
aan de Potomak ligt en grenst aan het Roosevelteiland, een vogelreservaat, opgericht
ter nagedachtenis van president Theodore Roosevelt. Rest nog het geld, dat „door
vrijwillige bijdragen verzameld moet worden". Het Congres heeft verklaard, dat de
zaak als afgedaan zal worden beschouwd en dat de wet niet meer van kracht zal zijn
indien het benodigde geld voor de bouw van het centrum niet voor september 1963
by elkaar is.
HET CENTRUM, dat schouwburg, opera-
en concertgebouw onder één dak verenigt
is reeds ontworpen door de beroemde ar
chitect Edward Durell Stone. De totale kos
ten zullen 30 miljoen dollar bedragen, on
geveer 16 cent per burger.
De voorstanders van het centrum zijn
van mening dat het een nationaal podium
zal worden, dat de negen miljoen toeristen
die Washington bezoeken en ook de vele
t.v.-kijkers en radioluisteraars de gelegen
heid zal verschaffen om bekende sterren te
horen en te zien. Jonge kunstenaars zullen
er de kans krijgen erkenning te verwerven
en buitenlandse kunstenaars zullen door
hun optreden in de Amerikaanse hoofd
stad kunnen bijdragen tot de verrijking van
internationale culturele uitwisselingen.
Op 29 november zal onder leiding van
mevrouw Kennedy en mevrouw Eisen
hower de eerste grote inzamelingsactie
worden ingezet met een gecombineerde
televisie-uitzending van twee uur in on
geveer honderd steden in de Verenigde
Staten.
ONDER DE TITEL „Een Amerikaanse
parade van de schone kunsten" zal de uit
zending verzorgd worden tijdens diners
van 350 gulden per couvert en in bioscopen
in grote en kleine steden alsook op de
scholen tegen de prijs van een gulden per
persoon.
De Sikkensprijs 1962, toegekend aan vier
kunstenaars en een internationaal tijd
schrift (elk kreeg 1.000) is zaterdagmid
dag tijdens een bijeenkomst in de aula
van het Stedelijk Museum te Amsterdam
uitgereikt door de architect Aldo van
Eyck, een der winnaars van deze prijs in
1961. De kunstenaars, die aldus de mo
tivering der toekenning met hun werk
een opvallende bijdrage leverden tot de
deze zomer in het Amsterdamse Stedelijk
Museum en daarna in Zürich gehouden
expositie „Experiment in Constructie" zijn:
de Amerikaanse schilder Charles Bieder
man uit Red Wing, die niet aanwezig was
bij de prijsuitreiking, de 73-jarige Franse
schilder Jean Gorin uit Meudon en de Am
sterdamse architect Dick van Woerkom
voor de in samenwerking met de Bussum-
se schilder Joost Baljeu geleverde bijdra
ge voor genoemde expositie. Baljeu kreeg
voorts als redacteur-uitgever van het in
1958 door hem opgerichte, tweemaal per
jaar verschijnende internationale tijd
schrift „Structure" de aan dit blad toege
kende prijs.
De opbrengst van deze actie zal verdeeld
worden onder het Nationaal Cultureel Cen
trum en plaatselijke culturele groeperingen.
President Kennedy en zijn vrouw zullen
de uitzending zien tijdens zo'n diner van
350 gulden per persoon in de Washington
National Guard Armory Zij zullen ook in
het programma verschijnen.
Een uitgelezen groep kunstenaars, waar
onder de cellist Pablo Casals, de komiek
Danny Kaye, de acteur Fredric March
bandleider Benny Goodman, de zangeres
Dorothy Kirsten en tientallen anderen zul
len eveneens deelnemen aan het program
ma dat vanuit Washington. Chicago, Los
Angeles en New York zal worden uitge
zonden.
VOLGENS HET ONTWERP van Stone
zal het centrum een langwerpig laag bouw
werk worden, overtrokken met wit marmer
en omringd door sierlijke verguld-stalen
kolommen. In het midden van het gebouw
komt een operazaal met 2.500 zitplaatsen,
geflankeerd door een concertzaal met
ruimte voor 2.750 personen aan de ene en
een schouwburg met 1 200 zitplaatsen aan
de andere zijde. Het dak met verschuifbaar
plafond zal aan 4.000 mensen ruimte bieden
voor het bijwonen van openlucht orkest
uitvoeringen, schilderijententoonstellingen,
festivals, bals en toneeluitvoeringen.
Vanaf zitjes op het platte dak, de ter
rassen en balkons zal men een vrij uit
zicht op de rivier en Washington hebben.
Om te voorkomen dat het enorme aantal
auto's de schoonheid van het geheel be
derft zullen er ondergronds parkeerplaat
sen van drie verdiepingen .worden aan
gelegd.
Op het plein voor de ingang zullen de
voor Washington zo traditionele fonteinen,
bomen en bloemenaanplantingen worden
aangebracht.
VOOR MAANDAG
NTS: 19.30 Internationaal agrarisch nieuws
20.00 Journaal en weeroverzicht. 20.20 Zendtijd
politieke partijen: Partij van de Arbeid 20 30 Een
heer belt aan, speelfilmpje. 20 50 Landing met
beperkte ruimte, documentaire film 21.15—22 45
De terugkeer van Monte Cristo, speelfilm
VOOR DINSDAG
NTS: 19.30 Geestelijke export, documen
tair programma. 20.00 Journaal. AVRO:
20.20 In AVRO's Televizier. 20.30 Kunst
mozaïek. NTS: 21.15 Balletprogramma
21.45-22.30 Hou je aan je woord, een litte
rair spel met woorden.
En om ons te laten zien, op welke ma
nieren vele mensen vroeger en nu
die neiging botvierden op het echte toneel.
Fragmenten van een middeleeuws wagen
spel, van het ballet „Othello", van de oude
draak „Lambert Meliszoon", geheide to
neel-anekdotes en voorbeelden van toneel
improvisaties maakten er een zeer onder
houdende en gevarieerde uitzending van.
De eerlijkheid gebiedt ons te zeggen, dat
de tweede uitzending van de serie „Met
eigen ogen" aanmerkelijk beter was dan
de eerste. Hoewel naar onze mening toch
nog teveel een reisfilm van een wat ge
vorderde amateur, gaf deze rolprent een
goede indruk van het leven in Oost-Pakis-
tan, dat met India en China nu midden in
de wereld-belangstelling staat.
De eerste verrassing was Don Lusher,
de Britse trombonist, die met het orkest
Pi Scheffer o.m. een sublieme carioca
speelde en aldus zijn vermaardheid beves
tigde. De tweede surprise kwam van het
'o Pim Jacobs, dat zondagavond in het
ara-programma door de komst van een
irummer (en zijn batterij) ineens een
kwartet werd; een nieuw kwartet, waarin
Ruud Jacobs in de „Ja Ja Blues" zijn
bas door een saxofoon verving en een beste
solo gaf. Of het weer een trio wordt, we
ten wij niet. maar met Pim Jacobs boven
dien nog aan het orgel, was het een boei
end jazz-optreden.
De zondagavond-thriller van de VARA
was er een zonder diefstal, zonder moord,
zonder detectives en zonder „happy en-
ding". Maar zelden hebben de kijkers de
kans gehad zo te griezelen als van dit
spel van Eugene Raskin, getiteld „Een
kwestie van identiteit", waarin twee man
nen door een onwaarschijnlijke techniek
die „projectie" wordt genoemd, in elkan
ders huid kruipen. Dit zenuwprikkelend
stukje „Oosterse mystiek" werd sterk ge
speeld door Peter Aryans en Henk Rig-
ters, die daarbij zeer veel steun ondervon
den van Ann Hasekamp en Wim v. d.
Brink. R.askin, een waardig opvolger van
schrijvers als Edgar Allen Poe en Hof-
mann, gunde de vrienden niet meer de
tijd in hun eigen huid terug te ke^en.
De een stierf, maar zijn „persoonlijkheid"
bleef achter in zijn vriend. Geen omhel
zing ten slotte, maar een vrouw-in-paniek,
die beseft dat zij verder moet met een
man, die de geest heeft van die griezelige
vriend. Nou, enger kan het niet. Maar.
het was een fijne thriller, goed geregis
seerd door Eimert Kruidhoff.
HILVERSUM I. 402 m. 746 kc/s. 7.00-
24.00 KRO.
KRO: 7.00 Nieuws. 7.15 Klassieke gram-
moföorimuzïèk. 7(30 Voor de - jeugd. Y.45
Morgengebed en' overweging. 8.00 Nieuws.
8.18 Lichte grammofoonmuziek. 8.50 Voor
de huisvrouw. 9.35 Waterstanden. 9.40
Schoolradio. 10.00 Voor de kleuters. 10.15
Lichtbaken, lezing. 10.25 Klassieke gram
mofoonmuziek. 10.50 Blazersensemble (gr.);
oude muziek. 11.00 Voor de vrouw. 11.30
Lichte grammofoonmuziek. 11.50 Volaan..
vooruit, lezing. 12.30 Middagklok nood
klok. 12.04 Populair lunchconcert (gr.).
12.30 Land- en tuinb.mededelingen. 12.33
Lichte grammofoonmuziek. 12.50 Actuali
teiten. 13.00 Nieuws. 13.15 Platennieuws.
13.30 Balletmuziek (gr.). 14.00 Populaire
orkestwerken (gr.). 14.35 Voor de platte
landsvrouwen. 14.45 Tierelantijnen, geva
rieerd programma. 15.45 Lichte grammo
foonmuziek. 16.00 Voor de zieken. 16.30
Ziekenlof. 17.00 Voor de jeugd. 17.40 Beurs
berichten. 17.45 Regeringsuitzending: Mu
ziekleven op de Nederlandse Antillen, door
Harold Martina. 18.00 Licht instrumentaal
kwartet met zangsolisten. 18.20 Kaarten op
tafel, gesprek over actuele problemen.
18.30 Lichte grammofoonmuziek. 18.50 En
nu mijn geval, vragenbeantwoording. 19.00
Nieuws. 19.15 Actualiteiten. 19.30 Lichte
grammofoonmuziek. 20.00 Gregoriaanse
muziek met commentaar. 20.20 Groot koor,
omroeporkest en zangsolisten: klassieke
muziek. 22.00 Kerkorgelconcert: klassieke
muziek. 22.25 Boekbespreking. 22.30 Nieuw
22.40 Vreemd een keuze uit woord,
zang en dans van elders en anders.
23.10 Lichte grammofoonmuziek. 23.55-24.0
Nieuws.
HILVERSUM II. 298 m. 1007 kc/s. 7.00
AVRO. 7.50 VPRO. 8.00-24.00 AVRO.
AVRO: 7.00 Nieuws. 7.10 Ochtendgym
nastiek. 7.20 Lichte grammofoonmuziek.
VPRO: 7.50 Dagopening. AVRO: 8.00
Nieuws. 8.15 Programmaoverzicht: Aan
sluitend: lichte grammofoonmuziek. 9.00
Gymnastiek voor de vrouw. 9.10 De Groen
teman. 9.15 Klassieke grammofoonmuziek.
9.40 Morgenwijding. 10.00 Arbeidsvitami
nen. (gr.) 10.50 Voor de kleuters. 11.00
Voor de zieken. 12 00 Trompetspel met
ritmische begeleiding. 12.20 Regeringsuit
zending- Voor de landbouw. 12.30 Mede
delingen t.b.v land- én tuinbouw. 12.33
Licht ensemble en zangsolisten. 13.00
Nieuws. 13.15 Mededelingen, eventueel ac
tueel of grammofoonmuziek. 13.25 Beurs
berichten. 13.30 Zuid-Afrikaans amuse
mentsorkest. 14.00 Klassieke kamermuziek.
14.40 Schoolradio. 15.00 Met naald en
schaar. 15.30 Hobo en piano: klassieke en
moderne muziek. 16.00 Criminele cause
rieën, lezing. 16.15 Licht instrumentaal
kwintet. 16.30 Voor de jeugd. 17.30 Ama
teursprogramma. 17 55 New York calling.
18.00 Nieuws. 18.15 Eventueel actueel. 18.20
Promenade-orkest. 19.00 Paris vous parle.
gesproken brief uit Parijs. 19.05 Carillon
bespeling. 19.15 Inleiding tot muziekbegrip,
muzikale lezing. 19.30 Pianorecital: klas
sieke en moderne muziek. 20.00 Nieuws.
20.05 Muziek is troef: dansorkest en zang
solisten. 21.05 Wat ons bezig houdt, radio
forum. 21.45 Instrumentaal sextet (gr.).
22.00 Zangrecital. 22.30 Nieuws. 22.40 Ac
tualiteiten. 23.00 Moderne orkestwerken
(gr.). 23.55-24.00 Nieuws.
BRUSSEL 324 m:
12 00 Nieuws. 12.03 Lichte muziek. 12.30
Weerbericht. 12.35 Tuinbouwkroniek. 12.40
Lichte muziek. 12.50 Beursberichten. 13.00
Nieuws. 13.15 Kamermuziek. 14.00 School
radio. 15.45 Duitse topliedjes. 16.00 Beurs
berichten. 16.06 Duitse les. 16.21 Barokmu
ziek. 17.00 Nieuws. 17.15 Voor de kinderen.
17.40 Boekbespreking. 17.50 Lichte muziek.
18.18 Paardesportberichten. 18.20 Voor de
soldaten. 18.50 Radiokroniek. 19.00 Nieuws.
