Hartaandoening nam
na lichte verbetering
ongunstige wending
Haar grote gaven van hart
en verstand stelde zij in
dienst van haar volk
HET WEER
i
ia i
wat is er
leuks bij
H.&J.Lamp
II
BOTERLETTER
Ontroerende actie
„Open het Dorp"
een weergaloos succes
Gratie voor OAS-ers
Bijzetting over
een week
Rouwdienst in Grote
Kerk in Haarlem
Nationale rouw in radio-
en t.v.-programma s
V asas-Feijenoord
niet op de t.v.
Een grote vorstin
i
w
DAGBLA
D VOOR VELSEN -IJ MUIDEN, SANTPOORT, DRIEHUIS, BEVERWIJK EN OMGEVING
OENSDAG 28 NOVEMBER 1962
Het woord is aan
GESCHENKEN
schoonheids
preparaten
lotions - parfums
parfumerie
ELIZABETH
In de afgelopen nacht is prinses Wilhelmina om één
minuut voor één uur ontslapen. In de laatste weken
waren bij haar verschijnselen opgetreden van een hai t-
aandoening, welke, vooral gezien de hoge leeftijd hare
Koninklijke Hoogheid, als zeer ernstig moesten worden
beschouwd. Ondanks de lichte verbetering nam de
ziekte gisteren een ongunstige wending. De geleidelijke
achteruitgang van de reeds slechte algemene toestand
werd daardoor versneld. Dit is medegedeeld in een
communiqué van de geneesheren dr. M. J. de Rimn
Kops Akkerman en prof. D. H. Durrer. In verband met
de zorgelijke toestand van haar moeder vertoefde
koningin Juliana voor zover haar verplichtingen dit toe
lieten, in paleis Het Loo, waar zij ook hedennacht
verbleef. De prins was met de prinsessen Margriet en
Marijke in paleis Soestdijk. Prinses Beatrix is telegra
fisch op de hoogte gesteld van het overlijden van haar
grootmoeder. Zij breekt haar reis af en zal morgen naar
Nederland terug keren. Prinses Irene is vandaag uit
Engeland in Nederland teruggekeerd. Zij bracht enkele
dagen geleden nog een bezoek aan haar grootmoedei
waarna zij naar Engeland terugkeerde.
MORRIS"êeforeifou fint/!
FALCON TWEEDJASSEN
Herdenkingen
Minister-president De Quay:
Meer wind
Militair rouwbetoon
Vlaggen halfstok
In de krant van heden:
Topsy
Horen en Zien
Kunst
Feuilleton
Economisch nieuws
Beurs
Scheepsberichten
Sport
Luidsprekers 72
Dit nummer bestaat uit
twintig pagina's
5
2
9
15
3
3
6
8
8
11
12
13
13
15
17
17
17
19
ProficiatCeesl
HAZENBERG
48e JAARGANG NUMMER 2 2
Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden.
Geopend van 9-12.30 en 2-5 uur. Zat. 9-1 uur.
Telef. adm. 5437, chef bezorging tot 7 u. 7519.
Telef. redactie 5389, na kantooruren 5080.
Haarlem: hoofdred. en alle afd. Telef. 15295.
IJmuider Courant
Verschijnt dagelijks beh. zon- en feestdagen-
Abonnement p. week 59 c., p. kwartaal 7,65,
franco per post 8,15. Losse nummers 12 ct.
Giro-rekening IJmuider Courant no. 129288.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Directie: P. W. Peereboom en Mr. H. C. van der Mije
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Redactiechef te IJmuiden: J. Kosak Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N.V, Grote Houtstraat 93, Haarlem Pi
Hoofdredacteur: Simon Koster
De door Mies Bouwman zo grandioos
geleide radio- en televisie-marathon
„Open het Dorp" is gisteravond na ruim
23 uur afgesloten op een voorlopige eind
stand van 12 miljoen.
Morgenavond zullen de definitieve eind
cijfers worden bekend gemaakt. Boven
dien moet dan nog de Amerikaanse verlo
ting plaats hebben van de aangeboden
goederen.
De marathon werd besloten met een en
thousiaste toespraak door minister Klom-
pé, die namens de regering oprechte woor
den van hulde en dank sprak. Voor een
verslag van de actie zie pag. 9.
„ZWART OP WIT", de rubriek
voor jonge mensen, staat vandaag
op pagina 11.
Prinses Wilhelmina overleden
Tolstoi:
Het is niet het geweld, maar het
goede, dat het kwaad vernietigt.
PARIJS (AFP) President De Gaulle
heeft gratie verleend aan ex-generaal Jou-
haud en aan André Canal („de Zwarte Mo
nocle"), die ter dood waren veroordeeld
wegens O.A.S-misdaden.
voor de moderne vrouw
van
Elizabeth Arden
Helena Rubinstein
Lancome
Germaine Monteil
Dr. P. v. d. Hoog
Max Factor
Christian Dior
Raphael
Givenchy
Chanel
Lanvin
Yardley
Hamol
Vitamol
Hudnut
n
r r
Zandvoortselaan 75
Heemstede - Telefoon 36827
Ruime vrije parkeergelegenheid
houlstr 137
BARTEUORISSTR HAARLEM TEL 13439
LEIDSESTRAAT (BIJ KONINGSPLEIN; AMSTERDAM TE1. 2?359fe
De bekendmaking van de datum van
de begrafenis van prinses Wilhelmina
is niet voor morgen te verwachten. Aan
genomen wordt, dat de bijzetting in de
koninklijke grafkelder in de Nieuwe
Kerk te Delft niet eerder dan over een
week zal plaats hebben. Verwacht kan
worden, dat het een witte begrafenis zal
worden.
Prinses Wilhelmina heeft in haar boek
Eenzaam maar niet alleen geschreven,
dat zij evenals prins Hendrik in 1934
in het wit begraven wilde worden.
De prinses schreef in haar boek: „Mijn
man en ik hadden reeds lang voor zijn
heengaan herhaaldelijk samen gesproken
over de betekenis van het sterven en over
het daaropvolgende eeuwige leven. Wij
hadden beiden de geloofszekerheid, dat de
dood de ingang tot het leven is en elkaar
daarom beloofd, dat onze begrafenis geheel
in het wit zou geschieden".
In aanwezigheid van het vrijwel voltal-
lige kabinet en de gevolmachtigde minis
ters van de Nederlandse Antillen en Su-
Minister-president prof. De Quay heeft
vanmorgen in een radiotoespraak prinses
Wilhelmina herdacht.
„In dit uur van nationale rouw richt ik
mij namens u allen tot onze koningin en
haar gezin om te zeggen hoe innig wij me
deleven met het verlies van prinses Wil
helmina, die vele jaren onze Koningin
was", aldus de minister-president, die on
der meer zei, dat het een zegen voor ons
koninkrijk is geweest, dat in de onrustige
periode van de eerste helft van deze eeuw
Koningin Wilhelmina als constitutioneel
vorstin heeft geregeerd. Haar wijsheid en
vooral haar juiste inzicht in taak en
plicht van een constitutioneel vorstin heb-
Verwachting tot morgenavond:
Half tot zwaar bewolkt en over
wegend droog weer. Vanavond
en vannacht plaatselijk mist.
Zwakke tot matige wind uit wes
telijke richtingen. In het Wad
dengebied later toenemend tot
vrij krachtig. Weinig verande
ring in tempratuur.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
ben bewerkt, dat ons vorstenhuis tot op de
ze dag geliefd en geëerd is in het gehele
koninkrijk. Haar grote gaven van ver
stand en hart heeft zij steeds in dienst ge
steld van haar volk. Vooral in tijden van
tegenspoed heeft zij haar grootheid ge
toond. In de tweede wereldoorlog bleef zij
staan als een rots in de branding, een be
zielend symbool van onze vrijheid.
Zij was de hoedster van een grote schat
van hoge geestelijke waarden: vrijheid,
gerechtigheid, naastenliefde en eerbied
voor de waarde en waardigheid van de
mens. Deze waarden waren voor haar de
inzet van de strijd en van het verzet.
Zij kregen nog diepere betekenis door
haar godsvertrouwen, dat haar ook droeg
in de jaren van beproeving, toen het va
derland door de vijand was overspoeld en
de strijd voor de vrijheid schier hopeloos
scheen. Zij aanvaardde Gods leiding in
haar eigen leven en in het leven van
haar volk. Op haar hoge post stond zij
eenzaam, maar niet alleen. Wij zijn dank
baar, dat prinses Wilhelmina nog zovele
jaren in ons midden is geweest, tot op
hoge leeftijd krachtig en helder van geest,
vol belangstelling voor ons volk en zijn
problemen en belangen, ook voor die van
de jeugd. Haar belangstelling voor inter
nationale en nationale problemen bleef on
verzwakt. En bij dit afscheid is zij weer
wat zij voor velen van ons zo lang ge
weest is: Koningin Wilhelmina. Als er een
beeld van Koningin Wilhelmina in ons ge
heugen gegrift staat, dan is het wel het
beeld van de moeder des vaderlands, al
dus prof. De Quay.
riname heeft de voorzitter van de Eerste
Kamer, mr. J. Jonkman, hedenmorgen
prinses Wilhelmina herdacht.
,.Het. Nederlandse volk betreurt prinses
Wilhelmina en herdenkt, haar, groot, als
Oranjevorstin, groot als koningin bij de
gratie Gods, groot in haar regeren volgens
de Grondwet en groot als persoonlijkheid.
Zij wist zich aan te passen in persoon en
plaats, in oorlog en vrede. Zij was de hoed
ster van onze vrijheden, zij was symbool
en schatkamer van onze nationale kracht.
De eenheid van ons volk werd tijdens haar
bewind versterkt en hechter. Zij gaat de
geschiedenis in als een van de grootste
Oranjes. Zij was de moeder des vader
lands en moeder van ons volk".
Ook in de Hoge Raad der Nederlanden
is prinses Wilhelmina herdacht, door de
president, mr. dr. P. H. Smits, door de pro
cureur-generaal, mr. G. E. Langemeijer, en
door dr. mr. J. Th. Vermeulen namens de
baÓok in de Hoge Raad der Nederlanden
is prinses Wilhelmina herdacht door de
president, mr. dr. P. H. Smits, door de
procureur-generaal, mr. G. E. Langemeijer,
en door dr. mr. J. Th. Vermeulen namens
de balie.
1 De minister van Defensie heeft voor de
gehele krijgsmacht voorlopige richtlijnen
voor rouwbetoon vastgesteld. De Neder
landse vlag zal halfstok worden gehesen
op alle militaire inrichtingen en schepen.
Alle ontvangsten, sportwedstrijden en
festiviteiten worden afgelast. Hieronder
vallen niet de Sint Nicolaasvieringen die
In verband met het overlijden van prin
ses Wilhelmina zal donderdagavond 29
november van half acht tot acht uur in de
Grote of St. Bavokerk in Haarlem een
rouwdienst worden gehouden. De voor-
ganger is ds. A. J. van Rhijn, hervormd
predikant in Haarlem.
voor kinderen zijn georganiseerd. Militai
ren dienen het bezoeken van gelegenheden
met een feestelijk karakter zoals schouw
burgen en bioscopen te vermijden.
De maatregelen gelden voorlopig slechts
voor één dag en zijn getroffen in afwach
ting van nadere regelingen in verband
met eventueel bij het testament van prin
ses Wilhelmina vastgelegde wensen en in
verband met wensen van het hof.
De minister van Binnenlandse Zaken
heeft aan de Commissarissen der Koningin
in de provincies medegedeeld, dat tot en
met de dag van de begrafenis van prinses
Wilhelmina van alle overheidsgebouwen
halfstok zal worden gevlagd zonder wim
pel en zonder rouwfloers.
Condoleance-registers liggen ter teke
ning in het paleis Huis ten Bosch in Den
Haag op donderdag 29 en vrijdag 30
november van 09.00 uur tot 17.00 uur.
1, 2
Weerrapporten
Bij het overlijden van
prinses Wilhelmina 1, 4,
Agenda van IJmond en Haarlem
Uit het binnenland 2,
Beeldverhalen2,
Op de Praatstoel
Buitenlands nieuws
Langs sluizen On havens
Uit stad en omgeving6, 7,
In de Vishal en op zee
Jeugdpagina
Het Nationale Programma, dat heden
avond door de televisie zal worden uit
gezonden, is als volgt samengesteld,
19.30 uur: Herdenkingstoespraak door de
minister-president, dr. J. E. de
Quay.
19 40 uur: Het Hollands Strijkkwartet.
20 00 uur: NTS-journaal binnenland.
20.10 uur: Het Hollands Strijkkwartet.
20.20 uur: „Moed, beleid en trouwfilm
documentaire over de regerings
periode van koningin Wilhel
mina.
21 05 uur: Gedichtenprogramma.
91 35 uur: Tibor de Machula (cello).
2150 uur: Persoonlijke herinneringen, ge
sprekken met een aantal men
sen uit de directe omgeving van
prinses Wilhelmina (directe uit
zending).
22.15 uur: NTS-journaal en weeroverzicht.
22.30 uur: Slotwoord.
De afdeling Programmazaken van de
NTS nog steeds in vergadering bijeen, be
studeert thans alle t.v.-programma's van
de komende dagen in verband met de na
tionale rouw. De wedstrijd Vasas-Feijen-
oord is geschrapt; ook is reeds besloten
dat de uitzending van „Cyrano de Berge
rac" morgenavond niet doorgaat. De richt
lijn is, dat alle amusementsprogramma's
geen doorgang zullen vinden. Dit geldt ook
voor de radioprogramma's.
De voetbalwedstrijd VasasFejjenoord
zal vanavond niet voor de televisie worden
uitgezonden. Dit in verband met het over
lijden van prinses Wilhelmina.
Het kinderprogramma van vanmiddag
j gaat wel door, maar zal worden aangepast.
Vanavond zal de televisie een nationaal
programma brengen.
Bijna honderd jaar geleden schreef
Multatuli zijn toneelspel „Vorstenschool",
waarin hij een jonge koningin in opstand
laat komen tegen haar omgeving, die de
conventionele opvattingen van die dagen
omtrent "het koningschap huldigt- Zijzelf
heeft andere, modernere ideeën omtrent
haar taak: zij wil haar volk leren ken
nen en de liefde van dat volk verdie-
I n e n, door haar eigen menselijke daden.
„En, moeder, als ik al mijn kracht ten
I offer heb gebracht aan 't welzijn van
mijn medemensen.dan, ja, dan noem
ik mij zelve koningin. Dan neem ik 't
aan als eerlijk verdiend, wanneer het
volk mij toejuicht..., eerder niet!"
Tien jaar nadat deze nu vanzelfspre
kend, maar toen revolutionair klinkende
regels waren geschreven, wgrd prinses
Wilhelmina geboren. En zij werd de be
lichaming van Multatuli's denkbeelden
omtrent de ware taak van het koning
schap. Maar in tegenstelling tot Multatu
li's heldin behoefde zij niet in verzet te
komen tegen haar moeder; want het was
juist haar moeder, koningin Emma, die
haar eerste schreden naar een modem,
verlicht koningschap met grote wijsheid
heeft geleid. Voor 't overige echter groei
de het jongemeisje op in een soortgelijke
conventionele, van de „gewone" wereld
afgesloten omgeving als Louise in het to
neelstuk. En het heeft haar veel moeite
gekost, zich aan de geest van dat milieu
te ontworstelen. In haar eerste proclama
tie, op 31 augustus 1898, zei het toen acht-
I tienjarige koninginnetje: „Mijn innig ge
liefde moeder gaf mij het voorbeeld van
een edele en verheven opvatting der plich
ten, die nu op mij rusten." Het was een
novum, dat het woord „plichten" plich
ten van de vorst, niet van het volk in
een koninklijke proclamatie voorkwam.
Daaruit sprak inderdaad de „edele en ver
heven opvatting" van de koningin-regen
tes. eep opvatting waaraan koningin Wil
helmina levenslang trouw is gebleven en
die zij ook heeft overgedragen aan haar
dochter, Juliana.
Tijdens een repetitie van circus Boltini
in Haarlem heeft, in mei van dit jaar,
een heer het zangeresje Ria Kuyken in
de piste aangevallen. Onze fotograaf de
heer Cees de Boer was ook in de kooi
(foto) en knipte met grote tegenwoor
digheid van geest enkele plaatjes van
het incident, dat gelukkig goed afliep.
Die platen hebben in vrijwel de gehele
Europese pers gecirculeerd en een er
van heeft de heer De Boer nu de hoofd
prijs bij de nieuwsfoto s op de gisteren
in Den Haag geopende expositie World
Press Photo 1962 bezorgd, van welke
uitverkiezing elders in dit nummer
verslag gedaan wordt.
Inmiddels: proficiat, Cees!
tijdig bestellen bij
Telefoon 6479
Barteljorisstraat 18, Haarlem
Tel. (02500) 18574
De regeringsperiode van koningin Wil
helmina is nog bij haar leven geschiede
nis geworden. Ze eindigde veertien jaar
geleden. De jongere generatie van nu
heeft die periode dus niet bewust meege
maakt en zal er weinig méér van afweten
dan hetgeen zjj er in geschiedenislessen
en boeken over heeft gehoord of gelezen.
Zij zal dus misschien niet helemaal kun
nen begrijpen, wat koningin Wilhelmina
voor de twee vorige generaties heeft be-
I tekend, want dat was iets heel uitzonder
lijks. Koning Willem III was een typisch
19de-eeuws vorst, voor wie het woord
„macht" zijn betekenis nog niet verloren
had en voor wie het vaderlijke nog het
meest vooruitstrevende aspect van het ko
ningschap was. Koningin Juliana is een
volstrekt 20ste-eeuwse vorstin, die een zui
ver dienende functie wil verrichten en
slechts de eerste burgeres van de staat
wil zijn. Tussen deze beiden in stond ko
ningin Wilhelmina, nog belast met de er
fenis van de 19de eeuw maar toch al be
zield door de vernieuwingen van de 20ste.
Op haar rustte dus de taak om de over
gang tot stand te brengen, een taak die
veel moeilijkheden, veel problemen, veel
strijd zelfs meebracht. Dit laatste heeft
het Nederlandse volk in 't algemeen zich
waarschijnlijk niet gerealiseerd; maar wel
heeft het, misschien instinctief, begrip ge
had voor het nieuwe dat zich in de per
soon van Wilhelmina aandiende, voor het
pionierswerk dat zij, vooral in de eerste
decennia van haar regering, verrichtte
Haar vader had zich nog fel verzet tegen
de invoering van een liberale grondwet
zijzelf benoemde de eerste socialistische
minister-president van Nederland. Zij werd
als 't ware het symbool van die grote
evolutie.
Maar bovenal was het ongetwijfeld haai
I persoonlijkheid, waren het haar karakter
eigenschappen, die haar bij ons volk ver
eerd en bemind maakten, hoe weinig zij
er door haar opvoeding in het oude hof-
milieu ook op was voorbereid persoonlijke
vriendschappen in bredere kring te slui
ten. Misschien heeft zij onder die, haars
I ondanks opgerichte, barrière zelf wel het
meest geleden. Haar politiek inzicht, haai
menselijke wijsheid en haar ontzaglijke
I geesteskracht hebben het haar echter mo
gelijk gemaakt, in 't bijzonder tijdens er
Ina de oorlog toch nog een deel van deze
barrière af te breken, en dat heeft haai
op latere leeftijd nieuwe grootheid gege
ven.
j Zij heeft inderdaad „al haar kracht ten
offer gebracht aan 't welzijn van haar
medemensen". Daarmee vooral heeft zij
de harten van het Nederlandse volk ver
overd en een ereplaats in de geschiedenis
j vanons -vaderland.
