Prof. Beel: Welzijn van land
en volk was haar boven
alles dierbaar
Buitenlandse persstemmen
over prinses Wilhelmina
Prinses Wilhelmina in
Ver. Naties herdacht
bv" w,s- m,in»ne s
Prinses vergat haar petekind
in Spakenburg nooit
Prinses Beatrix keert zaterdag
in Nederland terug
Delft bereidt zich voor op de
plechtigheid van 8 december
Ook
President Kennedy betuigd zijn
deelneming aan koningin Juliana
rouw in
N.-Guinea
Ontroering in
Zuid-Afrika
Prinses was tot
begin november
nog actief
Honderden tekenen
condoleanceregister
Kardinaal Alfrink
herdacht prinses
Wilhelmina
Kerstbezoek over
en weer in Berlijn?
Vlaggen halfstok
t./m. 8 december
Rouwregisters in i De minister van Binnenlandse Zaken
DONDERDAG 2 9 NOVEMBER 1962
Klart 8h^ S-pSefTrS laatst zélf "bij haar aan^edefs' Soestdijk,
de fijne Franse keelpastille
ontsmet-verzacht
verfrist
het nrovinciehuis medegedeeld, dat tot en met de dag van
De vice-voorzitter van de Raad van Sta
te, prof. dr. L. J. M. Beet, heeft aan het
eind van de radio-uitzendingen van giste
ren zich tot tolk gemaakt van de droefheid
bp allen die zich verbonden weten in en
met het Koninkrijk der Nederlanden.
Prof. Beel zei, dat gedurende vijftig ja
ren koningin Wilhelmina zich van haar ver
heven taak heeft gekweten. Gestuwd door
een hoog plichtsbesef, geschraagd door in
nerlijke geestelijke kracht en vertrouwend
op God heeft zij zich al die jaren gewijd
aan hetgeen zij terecht als een roeping
zag: Het welzijn en de bloei van het va
derland, dat haar zo dierbaar was. Een
koningschap ontleent zijn ware betekenis
niet in de laatste plaats aan hem of haar,
die met deze waardigheid is bekleed. Wij
allen weten, hoezeer koningin Wilhelmina
door hdar persoonlijke gaven, haar grenze
loze toewijding en haar grootheid, welke
in het bijzonder onder moeilijke omstan
digheden naar voren trad, in ons volk de
eerbied voor en het vertrouwen in de
Kroon heeft hooggehouden en versterkt. Op
deze wijze is zij ook voor de eenvoudigsten
van haar onderdanen het symbool gewor
den van de hoogheid en de majesteit van
het gezag.
Prof. Beel. die persoonlijk had ervaren,
hoe weloverwogen koningin Wilhelmina in
194.8 de beslissing heeft genomen om af
stand van de troon te doen en hoe groot
de spanningen in de maanden die hieraan
voorafgingen, voor haar zijn geweest,
noemde prinses Wilhelmina een sterke per
soonlijkheid. Stelde zij hoge eisen aan an
deren, in de eerste plaats golden deze haar
zelf. Scherp was haar werkelijkheidszin
en haar liefde voor de waarheid. Intens
was haar medeleven met het Nederlandse
volk. hetwelk in de moeilijke jaren van
oorlog en bezetting wel zeer bijzonder tot
uiting kwam. Onwankelbaar bleef in die
jaren haar vertrouwen op de eindoverwin
ning. Haar gehele persoon en al haar da
den werden beheerst door het geloof in
Hem, die 't al bestiert.
Maar niet alleen gevoelens van droefheid
en van erkentelijkheid mogen ons hart ver
vullen. Dit zou allerminst stroken met de
wens van onze overleden prinses Wilhelmi-
i.
Wat zij van ons vraagt, ook nu zij voor
goed van ons is heengegaan, is, dat haar
leven en streven, haar werken en zwoe
gen. haar woorden en daden in ons allen
het besef van onze grote verantwoordelijk
heid in de wereld van vandaag en van
morgen zullen verlevendigen, dat wij de
handen ineen zullen, slaan voor de ophef
fing van misstanden, van armoede, honger
ontheemding en misdaad, waar deze voor
komen, dat wij bereid zullen zijn, zo han
delend, onzekerheid en vertwijfeling te doen
verkeren in vertrouwen, in hoop en in ge
loof s verzekerdheid.
„Zijt gij daartoe bereid?" is haar vraag
aan het einde van haar boek. Mogen heden
en toekomst bewijzen, dat deze bereidheid
er is, aldus prof. Beel.
In de raadzaal van het. stadhuis in
Apeldoorn heeft woensdagmiddag de
officiële aangifte plaats gehad van het
overlijden van H.K.H. prinses Wilhel
mina. De aangifte geschiedde ten over
staan van de burgemeester van Apel
doorn, mr. A. L. des Tombe als fun
gerend ambtenaar van de burgerlijke
stand, door de eerste stalmeester en
adjudant van H.M. de Koningin, W. F.
K. Bisschoff van Heemskerck, en de
grootmeester van het huis van H.M. de
Koningin, baron J. J. L. van Lynden,
die hier tekent.
HOLLANDIA De bestuurder der Ver
enigde Naties voor Nieuw-Guinea. dr.
Djalal Abdoh. heeft een telegram gezon
den aan de minister van Buitenlandse Za
ken, mr. Luns, waarin hij verzoekt, na
mens hem aan de koningin zijn diepste
medeleven te betuigen met het overlijden
van prinses Wilhelmina.
In Hollandia hingen vanochtend de vlag
gen van de Verenigde Naties en de Ne
derlandse vlag van vele officiële gebou
wen halfstok. Ook van vele particuliere
gebouwen en huizen in. Hollandia, waar
het overlijden van de prinses gisteravond
via de radio werd bekendgemaakt, hingen
vanochtend de Nederlandse vlaggen half
stok. In verschillende kerken w.erden spe
ciale gebeden uitgesproken voor de ziele-
rust van de overleden prinses.
De president van Zuid-Afrika. Charles
Swart. heeft een condoleancetelegram ge
zonden aan koningin Juliana, waarin hij
zegt dat het overlijden van prinses Wil
helmina in Zuid-Afrika grote ontroering
heeft gewekt, in het bijzonder bij degenen
die van Nederlandse voorouders afstam
men. In de vier provinciesteden zullen op
de dag van de begrafenis de vlaggen half
stok hangen.
Het telegram van president Swart luidt
„Het nieuws van de dood van uw moeder,
prinses Wilhelmina, is met diep leedwe
zen ontvangen en namens mijzelf en de
regering en bevolking van de republiek
Zuid-Afrika, wens ik mijn diepe en oprech
te sympathie uit te spreken tot uwe ma
jesteit en uw gezin. De nauwgezetheid en
toewijding van prinses Wilhelmina ten op
zichte van haar familie en haar verant
woordelijkheidsgevoel zijn altijd een bion
van inspiratie geweest. Zuid-Afrika is nog
altijd dankbaar dat zij de Gelderland heeft
gezonden om president Kruger naar Europa
te brengen.
NEW YORK Zafroclla Khan. voorzit
ter van de algemene vergadering der Ver
enigde Naties, heeft uiting gegeven aan de
Innige deelneming van de vergadering over
het verscheiden van prinses Wilhelmina.
Hij zei onder meer dat zij de beminde, moe
Het Amerikaanse ministerie van Buiten
landse zaken heeft in een verklaring ge
zegd: „Wij zijn getroffen door de dood van
prinses Wilhelmina, die 50 jaar als konin
gin der Nederlanden heeft geregeerd. Het
gehele land leerde haar tijdens de jaren
der van haar land was. In de donkere da- van de tweede wereldoorlog kennen en
gen. toen haar land door vreemde strijd- bewonderde haar grote moed en karakter,
krachten bezet was, gaven haar daden en Wij condoleren koningin Juliana, h g
woorden inspriratie aan al diegenen,
voor onafhankelijkheid streden.
Zafroella Khan verzocht mr. C. W. A.
Schürmann, de Nederlandse permanente af
gevaardigde bij de Verenigde Naties, de I
deelneming van de algemene vergadering
aan de koninklijke familie over te bren-
gen.
die zin en haar volk met dit verlies.
De particulier secretaris van prinses Wil
helmina, de heer Th. Booy, heeft verklaard,
geen enkele verantwoordelijkheid te wil
len dragen voor mededelingen die de af
Tal van kranten in de gehele wereld
hebben aandacht besteed aan het over
lijden van prinses Wilhelmina. Ook in
vele radio- en televisie-uitzendingen is
de prinses herdacht.
De Belgische bladen hebben op hun
voorpagina's grote aandacht gewijd aan
de dood van prinses Wilhelmina. In HET
LAATSTE NIEUWS bestreek het nieuws
de volledige voorpagina. Dit blad heeft
ook zes foto's gepubliceerd van de ex-ko
ningin, waarvan één waarop zij met ko
ning Leopold III staat, en een andere
waarop zij op een fiets zit.
De socialistische VOLKSGAZET is met
een uitgebreid in memoriam gekomen,
waarin er onder andere aan wordt her
innerd, dat hoezeer ook in de binnenlandse
politiek een krachtige democratisering op
trad de positie van het vorstenhuis m Ne
derland ongeschokt is gebleven. Het blad
meent, dat dit aan de houdig van konin-
gin Wilhelmina te danken is geweest.
In een uitvoerig artikel herinnert LE
PEUPLE eraan datde overledene op 10
mei 1940 de legende is binnengegaan. De
„bonne dame" uit Den Haag werd he
symbool van Nederland in de oorlog.
Onder de kop „een nobel mens van on
ze tijd" schrijft LE FIGARO: Tijdens de
eerste wereldoorlog reeds hadden haar op
treden en haar persoonlijke opofferingen
de gunstigste invloed gehad op het moieel
van de Nederlandse bevolking. Toen het
tweede grote conflict losbarstte en Neder
land in mei 1940 werd binnengevallen werd
de koningin dadelijk de ziel van het ver
zet en bleef zij tot het einde trouw aan
de verplichting, die zij op de dag van
haar troonbestijging, 6 september 1898, op
zich had genomen. „Oranje zal nooit,
maar dan ook nooit, genoeg kunnen doen
voor Nederland".
Met prinses Wilhelmina gaat een van de
meest nobele mensen van de hedendaag
se geschiedenis heen, aldus het blad.
Het blad. dat nooit erg vriendelijk is
len aragen vwi iucucucu.sc, vorstelijke personen, zegt: „Deze
gelopen dagen zijn gedaan, volgens welke vasthoudende vrouw, die zonder
de gezondheidstoestand van de Prins«s ^ertrevenheid^deugden van haar volk
minder ernstig zou zijn dan in werkelijk- f onschatbare ver-
bazing, aldus de heer Booy,
in één van de kranten dat prinses Wilhel
mina nog rondliep en schilderde. Door de
heer Booy is de laatste dagen wel meege
deeld, dat de gezondheidstoestand van
prinses Wilhelmina achteruitging, hetgeen
i ei - .1 t- L J 11ele A
de laatste constitutionele vorstenhuizen
van ons democratisch tijdperk is zij een
heilzaam voorbeeld geweest".
LA LIBRE BELGIQUE herinnert even
eens aan de „buitengewone en standvasti-
gezien haar hoge leeftijd en het drukke moed" van de koningin tijdens de oor'
leven dat. zij achter de rug had, enige be- j die ook in België bewondering wekte,
zorgdheid wekte. gje LLOYD ANVERSOIS, het Antwerpse
scheepvaartdagblad, wijdt ook een
De indruk, dat de prinses al maanden- I aan de koningin, hetgeen in dit blad uit-
lang ernstig ziek zou zijn geweest, noemde zonderlijk is. Dit blad herinnert er onde
de heer Booy eveneens onjuist. Prinses andere aan, dat het tijdens de reger g
Wilhelmina heeft tot begin november nog van koningin Wilhelmina is geweest, aa
iedere dag het werk verricht in het teken de grondslagen voor de Benelux zijn g
waarvan haar gehele leven, ook na haar I legd.
abdicatie, heeft gestaan. Zij ontving vele „*,1.1+
gasten op Het Loo. Zo werd zij eind sep- LA DERNIERE HEURE verhaalt een
tember nog bezocht door een studenten- voorval uit de periode van voor de eerste
delegatie uit Groningen, waarmee zij zich wereldoorlog tijdens een bezoek aan uuns-
intensief heeft onderhouden. In oktober iand. Keizer Wilhelm beroemde zach op
De Britse ochtendbladen besteden veel
aandacht aan het overlijden van prinses
Wilhelmina. „Zij nam in haar land een
plaats in, die te vergelijken is met die
van koningin Victoria in Groot-Brittannië*',
aldus THE TIMES.
Onder de kop „een vorstin van onafhan
kelijkheid" schrijft de (liberale) GUAR
DIAN: „De grootste dienst, die zij waar
schijnlijk het land heeft kunnen bewijzen,
was dat zij tekenend voor haar groot,
karakter er nauwlettend op toezag dat
in het openbare leven een hoog moreel
bleef prevaleren."
In een hoofdartikel in de (onafhankelij-
ke-rechtse) DAILY EXPRESS wordt voor
al aandacht besteed aan de waardigheid
en de distinctie van prinses Wilhelmina.
„Zij toonde dat het bij een ware vorstin
niet om een luisterrijke verschijning of
overdadig rijke kleren hoeft te gaan," al
dus het blad. „Rijk als zij was zag zij
er toch uit als elke Nederlandse huis
vrouw. Toch ontging niemand die haar zag
haar waardigheid en voornaamheid of
het feit dat zij de goede en hoogstaande
eigenschappen van haar volk vertegen
woordigde."
In een hoofdartikel onder de kop „een
onoverwinnelijke koningin" schrijft de
(conservatieve) DAILY TELEGRAPH:
„Engeland heeft geen trouwere buitenland
se vriend of een meer welkome gast ge
kend dan Wilhelmina van Nederland.
heeft de prinses ook nog geschilderd
zijn lijfwacht, die geen leden telde van
minder dan twee meter lengte. „De Ne
derlandse vorstin merkte kalm op, dat in
Zij bezat een koninklijke geest, en die
zal haar voor altijd in de geschiedenis
worden toegeschreven. Het ging niet om
een symbool, toen de verraderlijke nazi-
aanval van 1940 als belangrijk oogmerk
- .„j.„ «nrHcn aanval van i»iu ai» uaougnj»
dien de Nederlandse dijken zouden1 wenden ?evangenneming van de persoon van
geopend, het water dne meter diep 1 dg koningin had een wezenlijke intuïtie
„In de smart, die de mannen en vrou- Zodra
zu het droeve nieuws hoordebeurtenissen in het gezin kwam er altijd
wen van Nederland zo diep gevoelen over I heeft de 46-jarige mevrouw Wilhelmina een1 telegram. Oo ij zie e
de dood van prinses Wilhelmina, die 50 Aartje Korlaar-Vedder. het Spakenburgse prinses haar medeleven.
jaar over ons regeerde, is het ons een petekind van de overleden prinses Wilhel- In de wonmg herinneren veie z^aken aan
troost de vriendelijke en welgemeende mina. een condoleantie-telegram aan de de band tussen deze eenvoudige vrouw en
.-oorden te horen, die u gesproken hebt", koninklijke familie gestuurd Wilhelmina het vorstenhuis De bijbel is een gesch
Schürmann. „Zij heeft iets van Vedder werd op 14 januari 1916-tijdens de vankoningin Wilhelmina dieook haar pe
„ooi ke karakter meegegeven aan onze grote overstroming, die ook Spakenburg tekind met vergat toen de e P
levenswijze. In de oorlogstijd heeft rij de trof. geboren. Enkele dagen later kwam ren van „Eenzaam maar met alleen
1. .„1j„„ - ir, 1not Horn en vroeg He nerst
worden"
De Franse boulevardbladen verschenen
met foto's van de prinses die soms een
derde van de voorpagina besloegen, ter
wijl alle kranten uitvoerige levensschet-
w
zei mr. scnurmann. „01.1 11 nsw» '-«"-i veaaer weru op „1 r A -Vemnb.
haar sterke karakter meegegeven aan onze grote overstroming, die ook sPake"b^rg tekind mei.vergat toen de e P
levenswijze. In de oorlogstijd heeft rij de trof, geboren. Enkels dagen later kwam ren van „Eenzaam maar met aten van
fakkel van onze hoop hooggehouden. Na koningin Wilhelmina in het dorp en vroeg de persen kwamen. En dan zijn er nog
haar aftreden heeft Zij zich gewijd aan pf er mensen in nood waren. De predikant geschenken bij bijzondere gebeurtenissen
de zaak van de vrede en de verlichting van I vertelde van het gezin Vedder, dat alles zoals een theewagen met servies, die het
het lijden van anderen", aldus mr. Schür- had verloren, maar waar een meisje was echtpaa- KorLaarJ-er
geboren. „Dan is dat mijn petekind, heeft huwelijk in 1939 van de vorstin kreeg_
De waarnemend secretaris-generaal der de koningin toen gezegd en sindsdien is Merkwaardig Kor-
Verenigde Naties. Oe Thant. heeft een Wilhelmina Vedder elk jaar door de vor- laar zelf nooit in het paleis geweest wel
Nederj^ntfce vol^ een toegéwödè^en zeer j geweest, daarna kwam er altijd een hof- S
geliefde vorstin het 'verloren. £>e" Verenig- dame.
de Naties delen dit verlies in hoge mate. „,,„„t„iCTH
Ook in de commissies van de algemene Mevrouw Korlaaris er van ovie^uigd
vergadering spraken, verscheidene afge- dat de relatie tot de koninklijke famïlie
vaardigden woorden van deelneming uit. van grote invloed is geweest op het gezm
In de begrotingscommissie herinnerde de van haar ouders en het iptJ
Canadese afgevaardigde J. H. Price er- wij er ooit direct, door protectie of iéts
aan dat Canada, toen het Nederlandse dergelijks, van hebben geprofiteei d.Maa
koninklijke gezin daar tijdens de oorlog prinses Wilhelmina liet zl^k °p de 8
was een stuk grond aan Nederland over-stellen van de gang vanjiaken en d
zei hun, dat als zij leefde en vrij zou zijn,
hun poging om de geestkracht van het
volk te breken hopeloos zou zijn." Het
blad noemt prinses Wilhelmina evenals
mevrouw Roosevelt een grootse first lady.
Misschien," aldus het blad, „zit er iets
in het Nederlandse karakter (mevrouw
Bernhard heeft gewerkt.
sen van de overleden landsvrouwe bevat- Roosevelt was Van Nederlandse afkomst)
ten. In die beschouwingen wordt zonder dat dg scbokken en het cynisme van de
uitzondering het beroemde woord van wereid kan weerstaan en dat een onaan-
Churchill geciteerd, die eens gezegd moet tastbare oprechtheid en eenvoud kan uit
hebben dat Wilhelmina de enige kerel on- stralen
der alle monarchen was die tijdens de oor-
log naar Londen waren uitgeweken. „Misschien is de image van de first lady
thans meer de image van Jacqueline Ken-
LE MONDE vergelijkt de voormalige nedy dan van mevrouw Roosevelt of prin-
koningin met Victoria van Engeland, om ses Wilhelmina. Maar hun levensopvat-
verder in het bijzonder haar stalen ge- tjng. dje eerder door geloof dan door mo-
loofskracht en haar open oog voor de his- de schittert, is meer verwant aan de no-
torische ontwikkeling te roemen. In ver- den van een in moeilijkheden verkerende
band met haar persoonlijke houding je
gens de koloniale volkeren na de laatste
oorlog trekt het blad een parallel tuss.en
Wilhelmina en Charles de Gaulle.
ons een stimulans. Zij had altijd gro-
wereld."
Het Zuidafrikaanse dagblad TRANSVA
LER van de nationale partij van premier
Hendrik Verwoerd heeft prinses Wilhel
mina geprezen als een nobele vrouw, die
men zich in de geschiedenis van Zuid-
Afrika altijd zal herinneren. Het artikel
besloot met: „Haar sympathie voor en
belangstelling in ons land heeft de twee
landen samengebonden op een wijze die
niemand anders had kunnen doen. Wij
treuren om de dood van deze nobele
vrouw."
Ook hierdoor voelen wij ons zeer verbon
den met het Nederlandse volk, zei hij
President Kennedy hÉeft in een brief
aan koningin Juliana zijn deelneming be
tuigd over de dood van prinses Wilhelmi
na. De president prijst in deze brief de
grote moed en het grootse karakter van
prinses Wilhelmina.
d° kinderen op school. Bij bijzondere ge-
In Den Haag werden vanmorgen deje- 1 j René Röëll,-
rouwbeklag bij het overlijden
Het stoffelijk overschot van prinses Wil
helmina zal worden bijgezet in de konink
lijke grafkelder in de Nieuwe Kerk te
Delft, waar sedert Willem de Zwijger de
lichamen van bijna alle leden van het ko
ninklijke huis rusten. Prins Willem I werd
er op 4 augustus 1585 begraven. Op last
van de Staten van Holland werd in 1614
een praalgraf op het koor vor Willem I
opgericht. Hendrick de Keyser begon aan
de uitvoering van de plannen voor het
praalgraf, dat in 1622 door zijn zoon Pie-
ter werd voltooid.
Restauratiewerkzaamheden hadden plaats
van 1923 tot 1925. Als nationaal hulde
blijk bij het zilveren regeringsjubileum
van koningin Wilhelmina -werd toen het
koor vernieuwd. De koninklijke grafkelder
werd tot nu toe voor het laatst gebruikt
op 29 april 1958 voor de bijzetting van het
stoffelijk overschot van Prins Willem V,
dat van Brunswijk naar Delft werd over
gebracht.
De leden van het Oranjehuis, wier stof
felijke overschotten niet in Delft werden
bijgezet, zijn de oudste zoon van Willem
Advertentie
Prinses Beatrix zal vrijdag per vliegtuig
I uit Hongkong naar Nederland terugkeren.
Het officiële bezoek aan Japan, dat zes
I dagen zou duren, is afgelast, evenals de
twee weken durende reizen door de Ver
enigde Staten en Canada. De prinses zou
daar onder meer een bezoek brengen aan
I mevrouw Bradbrook Smith in Ottawa,
een zeer goede
gisters van rouwbeklag dij nei uveiujucn 1 vriendjn van de prinses. Prinses Beatrix
van prinses Wilhelmina ter tekening ge- over Honoloeloe gereisd zijn, waar zij
legd. Van negen uur af werd het regis- dagen zQU hebben verbleven, waarna
ter voor diplomaten, dat in het P®'el® zb naar san Francisco en New York zou
aan de Lange Voorhout gereed lag, druk I gegaan. De prinses zal met een vlieg-
getekend. Tegen elf uur hadden reeds vgn dg Canadian Pacific Airlines van
ruim vijftig ambassadeurs, zaakgelastigden Hongkong naar Tokio vliegen. Op het
en ambassade-secretarissen de voorhal be- vljegveld van Tokio zaj zij overstappen
treden om hun handtekening te zetten. egn DC_g straalvliegtuig van de KLM
Langs de lange, winters-doodse lanen dat haaj, vja dg Noordpool naar Schiphol
an „Huis ten Bosch" kwamen, veelal brengen Verwacht wordt dat zij daar
diens gemalin Maria Stuart d662-1695). autQ of fietSj maar 00k te voet, vele zaterdagrnorgen omstreeks 07.45 uur Ne-
eerste werd te Diest in Belgie mjde Darticulieren naar de trappen van het ho- aankornen.
zeer prettig en vreugdevol bezoek aan de
ze kolonie zou blijken te zijn, aldus de
heer Burgess.
Prinses Beatrix heeft de waarnemend TENAVIS schrijft: Een grote cr sterke
kt voor zijn persoonlijke vrouw is heengegaan. Zij toonde haar
deelneming voor de condoleances namens grootheid misschien meer dan ooit toen zij
de regering en het volk .van Hongkong bijna onopgemerkt, na vijftig jaar bewind
De deelneming die u betuigt maakt mij aftrad en de kroon overdroeg aan haar
n dochter en enig kind, Juliana. Zij was een
koningin van grote wijsheid en wilskracht,
maar ook van grote hardnekkigheid, bij
voorbeeld toen zij demonstratief van haar
sympathie getuigde voor de boeren tijdens
de oorlog met Engeland, en toen zij goed
keurde om aan keizer Wilhelrn asiel te
verlenen na zijn vlucht in 1918.'
de Zwijger, Prins Philip Willem (1554-1619)
koning-stadhouder Willem III
en
De eerste werd te niest in dc.sw rticu]ieren
Sint Sulpice-kerk begraven, de laatsten bordes van dit pa]eis. Stramme mare
rusten als koning en koningin van Enge- chaussees stonden bij de ingangen van 1 Dg waarnemend gouverneur van Hong-
land in de Westminister Abbey in^Londen. het park en onder aan het bordes. Jot r Burgess de gouvef-
Delft bereidt zich reeds voor op de plech- het middaguur hadden reeds honderden kong, de heer C. Burgess ae S
tigheid' van 8 december. Er zullen ingnj- iandgenoten de registers getekend. neur is op het ogenblik in Londen neen
pende verkeersmaatregelen worden geno- I jn j-)en Haag hebben de moderamina van I prinses Beatrix woensdag in een brief zijn
men. Vast staat dat het Delftse politie-1 dg generale synoden van de Neder- I deeineming betuigd, mede namens de re-
korps de taak alleen niet zal aankunnen. [ands Hervormde Kerk, de Gereformeer- Hongkong. „Het
Voorts wordt overwogen om alle drang- dg Kerken en de Christelijke Gereformeer- gering en
hekken, waarover Den Haag en Rotter- de Kerken besloten de plaatselijke spijt mij in het bijzonder dat u dit ver
dam beschikken naar Delft te brengen, zo- kerken op te wekken een gezamenlijke lieg moet ijjden nu u ver van huis bent,
dat het mogelijk zal zijn de gehele route herdenkingsdienst te houden op vrijdag-
af te zetten. Op de dag van de bijzet- avond 30 november. Ik weet dat iedereen in Hongkong het
ting zal de gehele binnenstad voor alle Zondagmiddag wordt in de synagoge aan eveneens betreurt, dat deze grote smart
verkeer worden afgesloten. In de Nieuwe het jacob Obrechtplein in Amsterdam een u juist moest overkomen in de loop van
Kerk zal de bijna 4 ton wegende steen, bijzondere herdenkingsdienst gehouden, ge- wat> naar wjj aUen hadden gehoopt, een
die de koninklijke grafkelder afsluit, wor- organjSeerd door de Nederlands-Israeliti-
den verwijderd. sche hoofdsynagoge en de Portugees-Isra-
elitische Gemeente in Amsterdam.
In Den Haag wordt maandagavond in de
grote synagoge aan de Wagenstraat een
speciale dienst gehouden. Opperrabbijn S.
Rodriques Pereira is voorganger in deze
dienst.
Het opperrabbinaat van het Nederlands
Het Deense dagblad BERLINGSKE AF-
rmses EN AVIS schrijft: Een grote cr s'
g ou v TO e u r bed a n k tv 00 r zijn persoonlijke I vrouw is heengegaan. Zij toonde
de condoleances namens grootheid misschien meer dan ooit to
hel volk .van Hongkong, bijna onopgemerkt, na vijftig jaar bewind
UB ueeinciuuifi die u betuigt maakt mij aftrad en de kroon overdroeg aan haar
zelfs nog dankbaarder voor uw gastvr«- doeken
heid en de vriendelijkheid, waarvan ieder
een heeft blijk gegeven tijdens mijn ver
blijf', aldus de prinses.
BERLIJN (AP'AFP) Bonn en Pankow
vertrouwelijke" onderhandelin- Israëlitisch Kerkgenootschap heeft een
1 1 _I 1 .1.1 irnninam Juliana
DEN HAAG. Van officiële zijde wordt
medegedeeld dat ook zondag de vlaggen
gebouwen.
gen om tot een soepeler verkeer tussen adres Van rouwbeklag aan koningin Juliana ha]fstok 7UÜen hangen op alle overheids-
Oost- en West-Duitsland te komen tijdens gez0nden.
de komende feestdagen, zo is meegedeeld
in kringen rond het Westberlijnse stadsbe
stuur. De onderhandelingen zouden tegen
15 december tot een akkoord kunnen lei-
0 a
heeft aan de commissarissen .der koningin.
de begrafenis van prinses Wilhelmina, van
Kerstmis! De commissaris der koningin in de pro- Llle overheidsgebouwen halfstok zal wor-
te vieren met familiebeden en vrienden, vincie Noord-Holland maakt bekend da den gev)agd zonder wimpe I en zonder
Het vorig ?aar zZ onderhandelingen om in verband met het overhjdervanprinses
n HVrtifiike doorlating te verkrijgen mis- Wilhelmina registers voor het betuigen
lukt De kerken en het Rode Kruis zijn van deelneming ten provinciehuizn De vlag moet 's avonds, bij zonsonder-
opniemv S om te onderzoeken, of er Dreef 3JnHaarlem, ^tekemng zullen wnrdpn binnengehaald ea morgens
den. zo zei men
De Berlijners vragen zich af of het com
munistische bewind in Oost-Duitsland hen
dit jaar een regeling mogelijk is.
liggen op vrijdag 30 november en maan-
I dag 3 december van 14 tot 20 uur.
opnieuw uitgestoken.
Het Westduitse conservatieve dagblad
FRANKFURTER ALLGEMEINE schrijft:
„Ook wij gedenken in dank de Nederland-
Kardinaal Alfrink, die in Rome vertoeft, I se hulp die na de (eerste wereld-)oorlog
heeft gisteravond voor de Nederlandse ra- door de koningin werd ingesteld en waar-
dio in het nationaal programma een korte mee honderdduizenden Duitse kinderen ge-
herdenkingsrede uitgesproken. De kardi- voed werden. Haar gevoelens van ver
naai zei het bericht van het overlijden draagzaamheid en rechtvaardigheid ston-
van prinses Wilhelmina in de St. Pieter den toen tegenover de eis van Clemen-
onmiddellijk na het begin van de zitting ceau tot uitlevering aan de entente van
van het concilie vernomen te hebben. Ter- de laatste Duitse keizer, die asiel had ge-
stond had hij mede namens de Nederland- kregen in Nederland. De menselijke groot
se bisschoppen aan de Koningin een be- heid en karaktervastheid, die zo overtui-
tuiging van medeleven gezonden. „Prinses gend werden getoond door de monarch in
Wilhelmina zal ongetwijfeld onder de'grote die dagen, bleven bewaard, zelfs toen Ne-
vorsten van de laatste eeuw gerekend wor- derland de tweede wereldoorlog werd bin
den. Ondanks de lasten van de beide we- nengetrokken."
reldoorlogen is haar lange regering voor
ons volk bijzonder gelukkig -in zegenrijk
geweest. En misschien juist om die beide
wereldoorlogen was haar figuur zo innig I
„Met koningin Wilhelmina is een lieve
wereiaooriogai was iiaai iieuui ""bon- I en beminde vriendin van Noorwegen heen-
diep met het Nederlandse volk vei bon gpgaan aldug schrijft AFTENPOSTEN,
de grootste krant van Noorwegen.
den", aldus kardinaal Alfrink.
Want juist in de dagen van nood was
zij als koningin door haar diep gevoeld
medeleven en zo mogelijk door haar per-
Het Noorse DAGBLAD VOOR HANDEL
medeleven en zo mogenjK uooi naai SCHEEPVAART schrijft, dat Wilhel-
sóonlijkfe tegenwoordigheid n,cht bij haar mjna pQpulalr was in Noorwegen,
volk. Door geheel haar persoonlijkheid,
j u .11 oor, haar vooral bij de bevolking aan de westkust
die zich met alle toewijding gaf aan ha waar zj, ZQ graag vertoefde. De boeren
volk als een opdracht van boven, heeft visgers agn de kust eerbiedigden steeds
de prinses bij ons volk de overtuiging be- Darticuliere vrijheid en zwegen als
vestigd, dét Nederland - -en Oranje bijeen het als dg journaiisten probeerden uit
mf haar heengaan willen wij haar dan- te vinden waar zich bevond'
ken. dat zij deze vorstelijke levenshouding
heeft doorgegeven'aan haar dochter, onze
geërbiedigde koningin, in wier droefheid De Amerikaanse NEW YORK TIMES
wij van harte delen. schreef in een hoofdartikel, dat „de Ne-
Bij de gelegenheden, dat ik met prinses derlandse monarchie blijft voortbestaan
Wilhelmina langer contact mocht hebben, omdat prinses Wilhelmina, gelijk haar
ben ik gesticht en gesterkt door haar rots- voorouders, haar leven aan haar mik ge
vast geloof in de Heer, in wie zij al haar wijd heeft." Het blad schrijft, dat in de
hoop had gesteld. De heer van de Eeuwige vier eeuwen dat het huis van Oranje in
Glorie zal dat vertrouwen niet bescha- Nederland regeert, „het geheim van die
men," zo besloot kardinaal Alfrink zijn familie niet zozeer was gelegen in rege-
woord van herdenking. I ren als wel in dienen."
