IN DE VISHAL+EN OP ZEE
Eis aan Franco: eerst liberaliseren en dan pas
associatie met de E.E.G. is ondoelmatig
Afzondering
evolutie en
belemmert economische
dus politieke bevrijding
SPANJE
en
EUROPA
Samenwerking in
de ruimte
Nieuw-Guinearaad pat in
New York pleiten voor
vervroegde overdracht
Gebed per telefoon
ook in Utrecht
gestart
Zeeland twee uur
zonder stroom
Voorjaarsbloemen al
weer gearriveerd
De negen Muzen J
Ondoelmatige eis
Munchense bijbedoelingen
Verdacht gezelschap?
Kans grijpen
DONDERDAG 6 DECEMBER 1962
5
A merikaans-Russische
kunstmaan plannen
Den Haag, Haarlem en
Amsterdam gingen voor
Beverwijk groeit en
wordt nog mooier
Ongevallen in Velsen
door mist en gladheid
J. F. Servaas kreeg brief
van burgemeester
«>*.ycw
volgd door bevrijdende contacten: Euro
pese priesters en vakbondsleiders, schrij
vers en politici zouden de zakenlieden
achternagaan. En ik weet dat de op
merking eentonig wordt de econo
mische evolutie zal onherroepelijk een
proces van sociale en politieke sanering
inleiden. Vlet zo n historische kans voor
het grijpen kan men politiek niet al te
preuts xjjiv (j jj J J J J
f.
De triomfboog voor het welslagen van
Franco's rebellie is een eenzaam mo
nument geworden, nu de fascistische
architectuur in onbruik is geraakt en
het regime, dat weet dat zijn eigen
structuur even verouderd is geworden,
beseft dat het uur van de transfor
matie heeft geslagen.
Het contrast tussen arm en rijk weer
spiegelt zich in de blinde lotenver-
koopster, die zich heeft neergelaten
onder de beurskoersen op één van de
zes grote banken die de Spaanse eco
nomie domineren. Maar na de Spaanse
associatie met de E.E.G. zal het ar
chaïsch karakter van de Spaanse eco
nomie onafwendbaar veranderen.
NEW YORK (Reuter) De Sovjet-Unie
en de Verenigde Staten zullen gezamen
lijk weerkunstmanen en satellieten voor
kartering van het aardmagnetisme opla
ten, en ook samenwerken bij verbindings-
proeven met de Amerikaanse „Echo A-12"
kunstmaan, die thans om de aarde draait.
Beide landen zijn voorts overeengekomen
samen te werken bij experimenten in de
ruimtecommunicatie. Het akkoord is af
gelopen zomer tot stand gekomen na ge
sprekken tussen dr. Dryden van het Ameri
kaanse bureau voor lucht- en ruimtevaart
(NASA) en professor Blagonravov van de
Russische Academie van Wetenschappen.
HOLLANDIA (AP) De Nieuw-Guinea-
raad althans het rudiment ervan, dat
is overgebleven na het bedanken van een
flink aantal leden bij de bestuurswisse
ling van 1 novembe'- heeft besloten
een delegatie naar New York te sturen
om de Verenigde Naties te vragen Nieuw
Guinea op 1 januari en niet op 1 mei aan
Indonesië over te dragen.
In de delegatie hebben zitting de heren
Tanggahma, Bonay, Poana en Kirihio.
Een woordvoerder gaf de volgende toe
lichting: „Een versnelde overdracht zou
een einde maken aan de groeiende werk
loosheid onder de Papoea's in de steden.
Gebleken is dat de V N. niet in staat zijn
het hiaat op te vullen dat ontstaan is door
het vertrek van de Nederlanders".
De delegatie zal overigens aandringen
op naleving van de bepaling van het ak
koord, dat in 1969 een volksstemming on
der de Papoea's over hun toekomst moet
worden gehouden.
De zitting van de Nieuw-Guinearaad voor
dit jaar is gisteren officieel gesloten.
Werk van Dali in Delft. Tot 1 januari
zijn in het stedelijk museum Het Prinsen
hof te Delft drie schilderijen van de
•Spaanse schilder Salvador Dali te zien.
Deze surrealistische schilderijen zijn in
1946 vervaardigd in opdracht van de pre
sident-directeur van een grote cosmetische
ndustrie te New York, ter gelegenheid
van een nieuw parfum. De schilderijen
•.ebben betrekking op het produkt en
stellen voor „De onzichtbare geliefden",
Luchtspiegeling" en „Oase". Zij zijn reeds
n vele landen geweest en zullen in ons
and alleen in Delft te zien zijn.
„De geschiedenis van de soldaat".
.'oor de derde maal gaan leden van De
iieuwe Komedie en het Brabants Orkest
:aar Italië om een serie voorstellingen te
;even van „De geschiedenis van de sol-
laat". Vorig jaar maakte dezelfde groep
en tournee door Italië en Sicilië en korte
ijd daarna trad het gezelschap op in het
estival van Florence. Ditmaal zullen voor
tellingen werden gegeven in Turijn,
Cremona, Bologna en Perugia. Het gezel-
1 schap is vandaag vertrokken.
Aïfnvoer van donderdag
Te IJmuiden hebben 25 schepen aange
voerd: 15 kisten wijting, 670 schol, 15 tar
bot, 170 diversen, 140 sprot, 30 stuks stijve
kabeljauw en 32.700 kilo tong.
Prijzen van donderdag
Per kilo, in guldens: tarbot 3,603, gro
te tong 5—4,70, grm. tong 3,503,20, kim.
tong 2,60—2,50, tong een 2,902,70, tong
twee 1,921,62.
Per 125 kilo: kabeljauw 136120.
Per 50 kilo: grote en middel gul 6558,
kl. gul 4438, grote en grm. schol 46—42,
zetschol en schol I 4438, schol II 4231,
schol drie 15,508, gestripte wijting 4232,
dichte wijting 3522, schar 3429, bot
12,50, tarbot 13064, griet 5365.
Per 40 kilo: sardien 10,403,20, haai 10.
Besommingen van donderdag
Te IJmuiden werd besomd KW 124
10.400, KW 168 6980, IJM 11 3090.
Haringvangsten
KW 130—2, KW 70—5, KW 37—17.
Scheveningen
Te Scheveningen werden vanmorgen
aangevoerd: 90 kisten schol en 1000 kilo
tong.
Op zee
Het lijkt alsof het einde van de visserij
in het Engelse Kanaal nog niet in zicht is
gekomen. Enkele schepen hebben gisteren
nog een trekje van maar liefst honderd
kantjes haring gedaan, zodat er dagvang
sten van 150 kantjes zijn gedaan. Ook zijn
er meldingen gemaakt van vangsten van
10 of 15 kantjes als dagvangst.
Door dit verschil in resultaat is er door
de niet-vangers Ve'êl aan de netten gedok
terd. Want als de een wel en de ander niet
vangt en de onderlinge afstand niet meer
dan vijftig meter bedraagt, gaat men twij
felen aan de netten of de omlijsting er
van. Dan komt de maatlat dikwijls langs
de lijnen en bovendien is de visserij in de
Sinds woensdag verzorgt het Kerkge
nootschap der Zeveodedags Adventisten
ook in Utrecht een gebed per telefoon.
Twee keer per week wordt de bandopna
me, waarop een voorbede van een minuut
is opgenomen, ververst. Dan spreekt een
predikant een nieuwe gebedtekst uit. Ook
het Utrechtse nummer is dag en nacht be
reikbaar.
Het telefonische gebed is voor het eerst
op 11 september door het genoemde kerk
genootschap uitgezonden in Den Haag. De
belangstelling daarvoor is zo opgelopen
meer dan 2000 aanvragen per dag dat
men thans vier lijnen in gebruik heeft.
Inmiddels is ook Amsterdam met twee
lijnen begonnen en binnenkort volgt Rot
terdam, waar eveneens twee lijnen zijn
aangevraagd.
In Haarlem werkt de gebedstelefoon nu
ruim een maand met een gemiddeld aan
tal aansluitingen van 500 per etmaal. Ge
durende de maand november werd op het
Haarlemse nummer (22177) ruim 14.500
keer het gebed meegebeden. In deze stad
wordt de tekst van het gebed drie keer
per week gewisseld, namelijk op maandag-
woensdag- en vrijdagavond.
Van de zijde van de Hervormde kerk
wordt in Den Haag ook de telefoon ge
bruikt, echter niet voor een gebed, maar
voor een schriftlezing van een minuut.
Het Kerkgenootschap der Zevende-dags
Adventisten, dat van de voorbede per te
lefoon de landelijke primeur had, telt in
de wereld anderhalf miljoen leden. De eni
ge belijdenis is de bijbel. Volgens het vier
de gebod, dat de zevende dag als rustdag
aanwijst, viert deze kerk die dag op zater
dag. Zij doopt door onderdompeling en
staat onthouding voor van tabak, alcohol
en andere narcotica. In Amerika heeft zij
onder andere een universiteit en een hoge
school voor artsen en tandartsen. Het
kerkgenootschap staat bekend om haar
wereldwijde activiteiten op godsdienstig,
medisch, opvoedkundig :n cultureel ge
bied.
Als gevolg van een explosie van een ver
mogensschakelaar in het onderstation te
Geertruidenberg, welke explosie werd ge
volgd door brand, hebben Zeeland en wes
telijk Noord-Brabant vanmorgen twee uur
van 7.10 tot 9.10 uur zonder stroom
gezeten. Het station in Geertruidenberg
bedient de centrale vooï Zeeland en Vlis-
singen.
Noord niet al te daverend geweest. Dit
meldde de schipper van de IJM 9 „Haar
lem", die blij was dat er wat wijting in
het ruim zat. Men wilde blijven waar men
was, omdat elders in de Noord geen betere
resultaten werden verwacht.
„Beatrice" IJM 72 verkocht
De IJM 72 „Beatrice" van de N.V. Vis
serijonderneming v.h. J. C. Pronk is gis
teren verkocht naar het buitenland. De
motortrawler zal van dit jaar definitief
uit de IJmuider visserhaven vertrekken.
De redérjj wilde niet mededelen naar welk"
land het vaartuig is verkocht.
De „Beatrice" werd in 1956 gebouwd bij
de sleephellingmaatschappij „Schevenin
gen" te Scheveningen. Het vaartuig meet
301 brt., de lengte bedraagt 42,85 meter,
de breedte 7,24 meter en de diepgang 3,87
meter. Het schip, uitgerust met een hoofd
motor met een vermogen van 660 pk, heeft
als voorbeeld gediend voor vele vissers
vaartuigen.
Het leek woensdag alsof Sint Nicolaas
zijn stempel ook op de veilingen heeft ge
drukt; vooral aan de bloemenveilingen
zorgde hij voor enige verrassingen. Pre
cies op zijn verjaardag kwamen de eerste
tulpen van de firma P. Nijssen en Zn. uit
Santpoort. Het waren Pink Trophy, die
van 26 tot 32 cent per stuk noteerden en
Preludium, die 33 cent per stuk opbrach
ten. Van de firma A. van Bragt en Zn.
kwamen de eerste hyacinten waarvoor
ook al veel belangstelling bestond. Voorts
waren er blauwe druifjes, die voor 82 cent
per bosje van eigenaar veranderden. Ook
waren op deze Sint Nicolaasveiling al
weer de eerste kerstartikelen aanwezig in
de vorm van denneappeJS en groen. Voor
de aangevoerde troschrysanten bestond
uiteraard veel belangstelling, met prijzen
die opliepen tot 1,50 per bos.
Aan de groenteveiling lag het even
anders, hier zagen de kopers zich voor een
enorm aanbod van boerenkool en prei ge
plaatst. De prijzen lagen heel wat lager
dan maandag, hetgeen te verklaren viel
door de afnemende koude. Er was overi
gens een veiling met handel, waar men
enige jaren geleden bij geen benadering
aan had durven denken.
De prijzen waren: andijvie 3477; prei
1242; waspeen 1035; boerenkool 10—
23; spruiten 42—101; uien 10—40; knollen
12—26.
De dienst openbare werken van de ge
meente Beverwijk gaat het Kuenenplein
onder handen nemen. De bedoeling is een
efficiënter gebruik van de grote oppervlak
te maar tevens een verfraaiing van het
stadsbeeld daar ter plaatse. Evenals overal
elders in het land is in Beverwijk gebrek
aan parkeergelegenheid en het plan be
staat om een stuk van het Kuenenplein te
bestemmen voor zes nieuwe parkeerhavens.
Dit zal een welkome verruiming van de
parkeergelegenheid in dit stadsdeel bete
kenen.
Ook het Hilbersplein wordt onder de
loep genomen. Men wil het mooier maken
door op een bijzondere manier tegels te
gaan leggen. Op vier plaatsen komen bo
men, bloemperken en levend fris groen.
Voorts zal de Plantage een schoonheids
behandeling ondergaan, voornamelijk aan
het oostelijk einde. De winkelgalerij al
daar wordt doorgetrokken. Op 12 decem
ber wordt de eerste winkel (Simon de Wit)
reeds geopend. Het pand van de Gruyter
zal dan spoedig verrijzen en ook daar zal
men bloemperken aanleggen.
Verder staat er een feestelijkheid te
wachten, bij de geboorte (of vestiging) van
de 40.000ste inwoner. De 20.000ste was B. J.
Vrenegoor, Grote Houtweg 236, in 1936; in
september 1954 schreef de Burgerlijke
Stand als 30.000ste in J. W. H. Meulenbach,
nu wonende Julianastraat 13 te Alkmaar;
B. J. Stals, Narcissenstraat 27 te Beverwijk
was de 35.000ste inwoner. Momenteel ont
breken aan de 40.000 nog 100 inwoners. Of
het dit jaar nog zal zijn?
De politie van Velsen heeft gisteren drie
endertig automobilisten bekeurd, omdat zij
verzuimd hadden de voorgeschreven mist-
verlichting te ontsteken.
Overigens hebben mist en gladheid weer
diverse ongelukken veroorzaakt. Gister
middag botsten in de Linnausstraat in
IJmuiden twee personenauto's tegen el
kaar, doordat een van de bestuurders door
de mist niet zag dat de ander met zijn
wagen afboog. Er was alleen materiële
schade.
Een 49-jarige IJmuidenaar is in de Ken-
nemerlaan met zijn bromfiets tegen een
stilstaande personenauto gereden. Ook de
ze man had de wagen door de mist niet
gezien. Hij liep een bloeduitstorting in het
rechterbeen op.
Op het noordelijk tunnelplein in Velsen-
noord zijn gistermiddag twee personen
auto's en een autobus van de NACO met
elkaar in botsing gekomen. Er ontstond
materiële schade.
Tenslotte is een 22-jarige bromfietser
uit IJmuiden-oost op de Hagelingerweg in
Santpoort geslipt en over het stuur gesla
gen. De man is in bewusteloze toestand
naar het Antoniusziekenhuis overgebracht.
De heer J. F. Servaas uit de dr. Kuy-
perlaan in Velsen-Zuid, die maandag
jongstleden een vierjarig meisje dat bij
de nieuwe zuidelijke ponthaven in het wa
ter was gevallen, van de verdrinkingsdood
heeft gered, ontving van de burgemeester
mr. J. C. Bührmann een persoonlijk schrij
ven.
In deze brief geeft mr. Bührmann blijk
van zijn grote waardering 'oor het kor
daat en moedig optreden van de heer
Servaas.
Woensdag
De aanvoer in IJmuiden was woensdag
1610 kisten, waarvan 251 kisten tong en
tarbot, 5 heilbot, 2 tongschar en schartong,
121 schol, 6 schar, 1 makreel, 434 schelvis,
276 wijting, 90 kabeljauw en gul, 20 leng,
26 haai, 3 ham, 84 poon, 262 koolvis, 29 di
versen.
CVan onze reisredacteur W. L. Brugsma
MADRID. „Spanje zal ondanks
de recente afwijzing blijven streven
naar associatie met de Europese Econo
mische Gemeenschap", heeft de Spaanse
minister van Economische Zaken, Ul-
lastres, mij verzekerd. Europa zal zich
in de toekomst dus opnieuw te beraden
krijgen over de vraag, of Spanje daar
voor politiek gesproken in de termen
valt. Nu bestaat er in Spanje en Europa
f;een verschil van mening over de wense-
ijkheid van Spanje's uiteindelijke inte-
ratie. Alleen over de condities is men
et oneens: het Europese „neen" werd
ingegeven door de eis, dat Franco eerst
liberaliseert, politieke gevangenen los
laat, persvrijheid en partijvorming toe
staat. Het klinkt loffelijk, maar men kan
zfch niet onttrekken aan de indruk, dat
die eis een oversimplificatie van het
Spaanse probleem is, die een onzalige
impasse heeft gebaard.
Het is een overigens goedbedoelde
vereenvoudiging, omdat Spanje niet een
volledig en onmiddellijk lidmaatschap
heeft gevraagd van de gemeenschap der
vrije Europese lan
den, met gelijke rech
ten en dus met ge
lijke plichten. Het
opperde een geleide
lijke associatie met
de E.E.G. Het ver
wachtte geen vol
mondig „ja" en geen
hartgrondig „nee",
het hoopte slechts
voor de toekomst een
deur te openen.
Spanje zou tevreden
zijn geweest met het
genuanceerde antwoord dat Europese di
plomaten wensten: „Spanje's associatie is
niet urgent. Eerst moet het Britse lid
maatschap worden geregeld. Als Spanje
inmiddels voortgang maakt met het schep
pen van de condities voor een associatie,
dan zal de E.E.G. tezijnertijd zeker bereid
zijn Spanje's aanvraag in overweging te
nemen".
De Spaanse regering is niet achterlijk,
zij beseft uiteraard heel goed, dat zij zich
niet alleen op economisch maar ook op
politiek terrein zal moeten aanpassen aan
de mores van de Europese club. Maar ge
leidelijk aan, in een evenwijdig proces van
economische associatie en politieke libera
lisering.
Die diplomatieke weg is voorlopig ver
sperd door de eis der Europese politici en
parlementariërs tot een voorafgaande libe
ralisering. Die prealabele eis is voor Fran
co onaanvaardbaar en zou dat voor iedere
regering zijn. En Franco verkeert niet in
een zodanige dwangpositie, dat hij geen
alternatief heeft. Politiek gesproken is die
eis dus ondoelmatig. En moreel? Ik had
het tot voor kort voor onmogelijk gehouden
uit mijn verachting voor caudillistische
regimes andere dan de meest categorische
consequenties te trekken. Maar welke ge
volgen zouden die voor het Spaanse volk
hebben?
In vorige artikelen heb ik geprobeerd
aan te tonen, dat politieke liberalisering
een onafwendbaar gevolg zal zijn van de
sociaal-economische evolutie die in Spanje
is begonnen. Maar ook dat die sociaal-
economische evolutie vooraf moet gaan
aan Spanje's politieke gezondmaking, om
dat een zekere welstandsgraad de matigen
de en bindende factor moet zijn voor het
belligerente karakter van de Spaanse poli-
naar een wat zonniger toekomst.
tieke zeden. En tenslotte: Spanje is ds
grens van de econoimsche expansiemoge
lijkheden binnen het nationale kader dichi
genaderd. Zijn sociaal-economische evolu
tie kan zich alleen voortzetten wannec
Spanje zich met de E.E.G. kan associëren
Wat bereikt men nu, als men Franco d>
onaanvaardbare eis stelt: eerst politieke
liberalisering? Het volgende: men belem
mert de associatie van Spanje met d<
E.E.G., remt daarmee de sociaal-econo
mische evolutie en schort dus de politieke
liberalisering op. Ergo: men mist twee
vliegen in één klap, men belemmert d<
Spanjaarden de kans op een beter levei
en op meer vrijheid. Men opent ook eer
levensgevaarlijk alternatief: een uiteinde
ljjke extreem-linkse revolutie, die he
Spaanse volk opnieuw een bloedbad zo'
kunnen kosten en die Europa in zij
achillespees zou treffen.
Men ziet waartoe goede bedoelingen ii
de politiek kunnen leiden. De goedhek
van die bedoelingen dient trouwens nadei
getoetst te worden. Het is waar, dat een
groep Spaanse politici en ballingen in
München om de prealabele eis hebben ge
vraagd. Maar die vraag had een neven
motief: zij wensten ook op de Europest
bagagedrager naar de macht in Madrid tc
rijden. De Spaanse publieke opinie heefi
niet alleen door het vertrokken beeld dat
de Spaanse pers gaf van dit initiatief, er
koel op gereageerd. Het werd ervaren als
een poging om Franco met buitenlandse
hulp omver te werpen en dat is de Spaanse
eer nog steeds te na.
De Europese afwijzing kan nog worden
geargumenteerd met het besmettingsge
vaar van neo-fascisme, autoritair paterna
lisme en andere reactionaire verschijn
selen. Naa.st Adenauer, De Gaulle en Sala-
zar, zou het Spaanse caudillisme de drup
pel kunnen zijn die de emmer doet over
lopen. Die theorie verraadt overigens een
zekere huichelachtigheid in de morele be
zwaren tegen Franco-Spanje.
Tenslotte zit er achter ons „neen" de
wens om niet in Franco's gezelschap ge
zien te worden, niet door^ anderen en niet
door onszelf. Die anderen zijn uiteraard de
communistische landen, die in Spanjes 'as
sociatie een propaganda wapen zouden krij
gen. Een sterk wapen kan dat niet zijn: de
communistische landen zelf encanailleren
zich economisch zonder het minste bezwaar
met anti-communistiscshe regimes. En voor
onszelf zou Franco's gezelschap zich be
perken tot het economische terrein. Ieder
een (behalve het Amerikaanse Congres) be
grijpt dat Spanje niet in de N.A.T.O. kan:
wapens dragen is niet alleen een verplich
ting, maar vooral een recht, dat verworven
dient te worden.
Het is merkwaardig dat juist Nederland
Franco het scherpst heeft afgewezen. Onze
mercantiele delta, die de eeuwenlange er
varing heeft, dat vrij handelsverkeer nog
veel ruimer liberaliserende effecten heeft,
en derhalve met een gerust hart met de
duivel en zijn moeder handelt, voert poli
tiek protectionisme in. De motie van het
Nederlandse parlement wil niet alleen
Franco, maar alle totalitaire landen van
associatie met de E.G.G. uitsluiten. Dus
ook als de Europese politieke constel
latie eens zou evolueren Polen of Joego
slavië. Hetgeen vreemd mag heten.
Men kan niet anders concluderen dan
dat er een onberaden stap is gezet, die
beter ongedaan kan worden gemaakt.
Het Franco-regime iieeft zich bereid
getoond zich langs economische weg
door de democratieën te laten „besmet
ten". De goederenstroom zou worden ge-
Op de economische evolutie zal een
politieke modernisering volgen: uit het
donker van zijn isolatie zal Spanje dan
eindelijk omhoog kunnen klimmen
Prijzen
Prijzen, in guldens, per kilogram: heilbot
4,10-3,70; gr. tong 4,90-4,70; grm. tong 3,50-
3,20; kim. tong 2,70-2.40; kl. tong I 3-2,70;
kl. tong II 2,02-1.86; tarbot 3,60-3,10.
Per 50 kilogram: tarbot II 180; tarbot III
158; tarbot IV 102-69; tongschar 122; kl.
schol I 48; kl. schol II 41-12,50; schar 33-19;
makreel 73; gr. schelvis 58-49; grm. schel
vis 55-44; kim. schelvis 54-41; kl. schelvis
I 48-41; kl. schelvis II 50-28; wijting 40-19;
gr. gul 44-41; mid. gul 45-38; kl. gul 35-23;
kl. haai 21-17; ham 184-136; poontjes 20-
15,50; kl. koolvis zwart 36-31; kl. koolvis
wit 42.
Per 125 kilogram: gr. kabeljauw 248-100;
gr. koolvis zwart 130-112; gr. koolvis wit
130-124; gr. leng 96-92.
Besommingen
In guldens: KW 153 19.720; IJM 67 5.410;
VL 110 12.110; SCH 27 3.850; SCH 261 5.770.
