Elektriciteit in Londen en omgeving op rantsoen Conflict met Peking lijkt voor Kroesjtsjev belangrijker dan de kwestie-Berlijn r WERELDNIEUWS Van dag tot dag Amerikaans-Russisch beraad over staken van de kernproeven Winfield...smaakt zoals't hoort! li India zal Colombo- voorstel voorleggen aan het parlement Linkse socialisten blijven Fanfani steunen en handen ruw? MAANDAG 14 JANUARI 1963 Rusland leidt vrouwen op voor de ruimtevaart Personeel van 30 centrales poogt loonsverhoging af te dwingen door een langzaam-aan-actie Morgen congres in Oost-Berlijn Poolse bemiddeling? Vergane glorie (Op de raatótcel Floris Flaneur TIPS IN BROENEI De, niet bijster veelzeggende, regerings nota over de K.L.M. heeft één voordeel gebracht. De pers, die zich sedert 3 ja nuari in een doolhof van gegevens, ver moedens en geruchten geplaatst zag, heeft de chronologische volgorde der fei ten nu met zekerheid terug kunnen vin den. Zo weten wij nu, dat: In het voorjaar 1962 door de K.L.M. ad vies werd gevraagd aan McKinsey and Company inc. te New York, welk bureau bij de reorganisatie van bedrijven zijn sporen had verdiend en dat dit bureau in mei 1962 begon. In augustus 1962 een afzonderlijk rap port vooruitlopend op het volledige rapport werd gevraagd over de meest wenselijke topleiding van de K.L.M. Be gin september 1962 dit voorlopige rapport werd uitgebracht en dat dit zich uitsprak voor een directie van een beperkt aantal leden. Op 20 december 1962 de gedelegeerd commissarissen aan de raad van commis sarissen voorstelden zich te verenigen met het advies van McKinsey en het aantal leden der directie tot vier terug te bren gen. Op 24 december 1962 drs. L. H. van der Beugel reeds zijn ontslag aanbood en dat de raad van commissarissen dat ont slag aanvaardde. Dat omstreeks Oudejaarsdag de heer L. H. Larive werd gepolst voor een di recteursplaats bij de K.L.M. Op 3 januari 1963 een spoedvergade ring van commissarissen plaats had en dat laat in de avond werd medegedeeld, dat drs. van der Beugel zijn ontslag had aangeboden, welk ontslag op de meest eervolle wijze onder dankbetuiging zou worden gegeven, alsof pas op die dag dit ontslag was aangeboden; In werkelijkheid werd die dag ter com missarisvergadering de ontslagaanbieding van de drie directeuren Slotemaker, Van der Wiel en Van der Kloot behandeld. Op zaterdag 5 januari weer een spoed vergadering van commissarissen werd ge houden, die duurde van 13 tot 20 uur en dat in het des avonds uitgegeven commu niqué stond dat de drie directeuren hun ontslag hadden aangeboden wat reeds op 3 januari was geschied en dat de heer Larive als directeur zou worden voor gedragen aan de aandeelhoudersvergade ring op 24 januari aanstaande. De com missarissen, die vrijdag jl. met de minis ters Zijlstra en Korthals hebben geconfe reerd, blijken niet op dezelfde wijze te hebben gemanoeuvreerd met de tijden, waarop zich de verschillende gebeurtenis sen voltrokken, als de KLM suggereerde aan de pers. Wat de zin van dit vreemde gedoe is, vermogen wij niet te begrijpen. Het is een kwalijke vorm van „public relations" waaraan naar het ons voorkomt de K.L.M. minder behoefte heeft dan ooit. En dan te weten dat dezelfde dienst, die de pers op deze wijze „voorlichtte" critiek had op perspublicaties, die nota bene later volkomen juist bleken te zijn, zoals bijvoorbeeld het feit, dat de drie hierboven reeds bij name genoemde directeuren hun ontslag hadden aangebo den op 3 januari en het feit, dat de ont slagen aan de top wel degelijk direct verband hielden met de inhoud van het McKinsey-rapport. We kunnen geen be- wondering voor dit werk van pers- en publiciteitsdienst hebben! HAVANA (AP) De Sovjet-Unie is be zig met de opleiding van vrouwelijke ruimtevaarders, heeft ruimtevaarder Pavel Popovitsj te kennen gegeven. „De wereld- zal spoedig horen over de eerste vrouwe lijke ruimtevaarder," zei hij zaterdag voordat hij uit Havana terugreisde naar Moskou, na een bezoek van twee weken aan Cuba, ter gelegenheid van de herden king van het feit dat Fidel Castro vier jaar geleden aan de macht kwam. (Van onze correspondent) LONDEN Londen en de daaromheen liggende graafschappen, alsmede delen van West-Engeland en Zuid-Wales werden gisteren getroffen door het uitvallen van de elektrische stroom en door stroomver- zwakking, als gevolg van de vertragings campagne van het personeel van dertig elektrische oentrales. Deze tot nu toe onof ficiële campagne vormt een onderdeel van een tot grote felheid opgevoerde Ioonactie. Nadat men enkele uren zonder stroom heeft gezeten, werd deze weer ingescha keld. De arbeiders bij de centrales vinden al geruime tijd, dat zij onderbetaald wor den en beschouwen het aanbod van de elektriciteitsindustrie te laag, vooral om dat de elektriciteitsbedrijven in het afge lopen jaar enorme winsten hebben ge maakt. De arbeiders beweren dat het genationa liseerde elektriciteitsbedrijf onder druk van de regering staat, die wegens het in flatiegevaar tegen een grotere loonsverho ging gekant zou zijn. De regering ontkent echter invloed op de loononderhandelingen te hebben uitgeoefend. Een lid van de beheersraad voor het elektriciteitsbedrijf heeft de campagne van het personeel een vorm van industriële sa botage genoemd en verklaarde, dat degenen die aan deze actie meedoen niet een of an dere laaghartige werkgever treffen, maar de ouden van dagen, de zieken en zwak ken, Alsmede hun buren. Hij wees op de onmogelijkheid, om ziekenhuizen afzonder lijk van stroom te voorzien en zei, dat door het uitvallen van de elektrische stroom het leven van de patiënten in ijzeren lon gen wordt bedreigd. Ook de water- en gasvoorziening worden door de campagne in moeilijkheden ge bracht, alsmede het behoorlijk functione ren van de riolen, verlichting, verwar ming, het gebruik van radio en televisie en het koken worden onmogelijk indien de stroomlevering ophoudt of wordt ver zwakt. WASHINGTON (Reuter, AFP) Ame rikaanse functionarissen komen vandaag in New York bijeen voor besprekingen over een verbod op het nemen van kern proeven en andere ontwapeningskwesties. Volgens Amerikaanse functionarissen is het initiatief tot dit tweezijdig overleg van de Russen uitgegaan. De beginda tum werd vastgesteld bij de besprekingen welke de Russische eerste plaatsvervan gende minister van Buitenlandse Zaken, Koeznetsov, in de afgelopen week in Washington met president Kennedy, mi nister van Buitenlandse Zaken Rusk en het hoofd van het bureau voor ontwa peningszaken, Foster, heeft gevoerd. Bij het overleg zal Foster de Ameri kaanse delegatie leiden, terwijl de nieuwe Russische vertegenwoordiger in de UNO, Fedorenko, als hoofd van de Russische afvaardiging zal optreden. Hoewel in het algemeen over ontwape ningskwesties zal worden gesproken, ver wacht men dat in het bijzonder zal wor den aaqgestuurd op een regeling voor het beëindigen van proeven met kernwapens. In Washington heeft men de laatste tijd enige hoop op succes gekregen. Deze zou gebaseerd zijn op uitlatingen van Rus sische functionarissen in gesprekken met Amerikaanse ambtenaren. Volgens func tionarissen in Washington hebben de Rus sen evenals de Amerikanen waarschijnlijk, ontdekt dat de proeven met kernwapens steeds minder resultaten opleveren en dat men, als er geen belangrijke wetenschap pelijke ontdekking wc&dt gedaan, niet veel kan verwachten van een voortzetting der proeven. Een aanwijzing dat de Russen tot .con cessies bereid zijn, ziet men in het re cente Russische voorstel voor het gebruik van de „zwarte kastjes" voor een con trole op de naleving van een verbod op het nemen van kernproeven. Hoewel dit voorstel in zijn huidige vorm voor de Amerikanen onaanvaardbaar is, beschouwt men in Washington dit toch als een te ken „van het Russische verlangen naar een akkoord. Het ontwapeningsoverleg in Genève, dat aanvankelijk na het kerst reces zou worden hervat, is intussen ver der opgeschort tot 15 februari. Deze geweldige ijstafel ligt op het strand van Rokanje. Het lijkt alsof moeder natuur een heerlijke ijsmaal- tijd heeft gehad met koning Winter en met Nautilus. In Londen en omstreken hadden onge veer 100.000 personen een late lunch, door dat de strooifi uitviel juist op het ogenblik, waarop de huisvrouwen bezig waren hun maaltijden te bereiden. De chefs van het elektriciteitsbedrijf brachten hulde aan die genen, die de belasting van het net hebben verminderd door tijdens de spitsuren (tus sen 8 en 10 uur 's morgens en om 6 uur 's avonds) zo weinig mogelijk stroom te gebruiken. Verder wordt ook nog een be roep gedaan op de winkels, hun reclame- en etalageverlichting gedurende de avon den uit te schakelen. Filmvoorstellingen kunnen nog ongestoord doorgaan, maar ook de bisocopen zijn bereid zo zuinig mo gelijk met elektrische stroom te zijn. Char les Doyle, de leider van de onofficiële ver tragingscampagne, ondervond er. zelf last van, toen ook in zijn woning het licht uit ging. Slechts de helft van de elektrische treinen op het zuidelijk net is, als gevolg van de stroomverzwakking,verwarmd, zo dat het vandaag voor de tienduizenden fo rensen een koude reis is geweest. Ook zonder de vertragingsactie zou de stroomvoorziening door de koude al veel moeilijkheden hebben opgeleverd. De krachtproef verwachtte men vanochtend, toen de behoeften van de industrie zich weer hebben laten gelden. Of de actie door de bonden zal worden overgenomen hangt af van de besprekin gen met de elektriciteitsindustrie, die woensdag worden voortgezet. Aangezien er op het ogenblik opnieuw contact achter de schermen is, zijn vervroegde onderhan delingen niet uitgesloten. Indien het echter misloopt, dreigt er een nationale noodtoe stand. Advertentie TOASTED AMERICAN i (Van onze reisredacteur W. L. Brugsma) BERLIJN, 14 januari. De twee be langrijkste internationale problemen het geschil tussen Moskou en Peking en de Berlijnse kwestie zullen deze week in een helderder licht komen te staan. Op het partijcongres van de S.E.D., de Oostduitse communistische partij, dat morgen! in Oost-Berli-jh begint; zal Kroesjtsjev duidelijk moeten maken wat hem het meest aan het hart gaat: de in terne ideologische consolidatie van het communistische blok of de externe be vestiging van de Russische invloedssfeer door een greep naar Berlijn. Voorlopig wijst alles erop, dat Kroesjt sjev, die per trein uit Polen werd ver wacht, om persoonlijk de leiding van de grote Russische delegatie op zich te ne men, het partijcongres in de Werner See- lenbinderhalle zal aangrijpen, om Mos- kou's visie (oorlog is niet onvermijdelijk en dus zijn compromisse- met het Westen noodzakelijk) te doen triomferen over de Chinese onverzoenlijkheid. Een logisch uit vloeisel hiervan is matiging van de Rus sische eisen inzake Berlijn. Deze zijn de laatste tijd al afgezwakt. Moskou eist niet meer het terugtrekken van de westelijke troepen uit West-Berlijn, het vraagt nog slechts deze onder de U.N.O.-vlag te bren gen. Het is echter niet uitgesloten, dat Kroesjtsjev zal proberen een antwoord te formuleren op de uitdaging van West- ropa's economische integratie. Men ver wacht dat het partijcongres zal worden ge volgd door een conferentie van de Come con, de Oosteuropese raad van wederzijd se economische bijstand. Dat er geen riskante Russische initiatie ven inzake Berlijn te wachten staan, valt eveneens af te leiden uit de slagzinnen die in de ijskoude Oostberlijnse straten hangen en die de bevolking moeten vpor- bereiden op de resultaten van het partij congres. Die slagzinnen spreken wel van „vrede", maar niet meer van het vredes verdrag, dat Oost-Duitsland de soevereini teit over geheel Berlijn en het beheer over de toegangswegen naar West-Berlijn in handen zou spelen. De rode spandoeken achter de Berlijn se muur bepalen zich verder voornamelijk tot hartelijke groeten aan de gedelegeer den der communistische partijen, die de laatste dagen uit vijftig landen naar Oost- Berlijn zijn gestroomd. Zij verraden ook enige verlegenheid bij de S.E.D.-leiding, die had haar politiek bankroet willen op heffen met een nieuw partijprogram, waar aan het afgelopen jaar vlijtig is gewerkt. Het beslaat elf krantenpagina's vol Duitse zinnen in kleine letters, die zwanger -gaatr van „historische onvermijdelijkheden" en het advies tot „vrolijk en eultuürvol le ven." Het had dan ook tot een historisch par tijcongres aanleiding moeten geven. Wel nu, dat wordt het misschien, maar niet door Ulbrichts visie op het wereldgebeu ren, doch door die van Kroesjtsjev. Diens plotselinge verschijning heeft dit zesde partijcongres van de S.E.D. in de belang stelling geplaatst. Die belangstelling is zo groot gebleken, dat de organisatie van het congres voor al die voor de pers eronder bezweken is. En dat is zuur voor een land, dat zo krampachtig naar internationale erken ning streeft. Als Kroesjtsjev het Oostberlijnse con gres zou hebben uitverkoren om Peking de beslissende slag toe te brengen, dan lijkt het alsof de Chinezen die slag uit de weg willen gaan. De Chinese delegatie telt slechts drie man en staat onder leiding van een man van de tweede garnituur, Woe Hsioe Tsjoean, hoofd van de afdeling Oost-Europa van het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken. Premier Tsjoe En Lai heeft laten afweten. En waar de Chinese delegatie slechts terzijde zal wor den gestaan door de Noord-Koreanen en enkele andere Aziatische gedelegeerden (de Albanezen zijn zelfs niet uitgenodigd), zulen de „scheurmakers" zoals Pravda hen noemt, zich moeten beperken tot het in casseren van ideologische klappen en een poging om hun stellingen zoveel mogelijk overeind te houden. Zo min als het echter zeker is, dat Kroesjtsjev de komende week voor de be slissende slag zal uithalen, zc min staat het vast trouwens, dat de Chinezen on verzettelijk zullen blijven. Zij zouden de Poolse partijleider Gomoelka, bij wie Kroesjtsjev vorige week te gast was, om bemiddeling hebben gevraagd. En hoewel zij er in 1956 bij Moskou op aandron gen. Gomoelka's destalinisatie in Polen met geweld neer te slaan, ligt een advies aan Kroesjtsjev niet tot het uiterste te gaan eerder in Gomoelka's politieke karak ter dan een aanbeveling een breuk te for ceren. Het is inmiddels duidelijk dat de Oost duitse communisten de hoed zullen moe ten lichten voor een aantal kameraden, die zij niet zo lang geleden nog voor „rotte vis" uitscholden. Met Gomoelka hebben zij zich al eer der moeten verzoenen. De Italiaanse an ti-stalinist Luigi Longo heeft noot tot hun favorieten behoort. Maar zij hebben nu zelfs 'n plaats moeten inruimen voor de „kliek van titoïstische verraders, revisio nistische scheurmakers en agenten van het imperialisme", die vandaag plotseling de „geëerde delegatie van de Joegoslavische zusterpartij" heet. Het zesde partijcongres, waarop de S.E.D. zich zo verheugd had, dreigt dus een aangelegenheid te worden, waarop de ideologische stellingen, die zij, met de Duitse neiging tot absurde consequentheid, bijeengeknutseld had, roemloos ten onder zullen gaan. Maar vermoedelijk is Walter Ulbrichts enige politieke talent, de paling achtige gladheid die sommigen karakter loosheid zouden noemen, ook tegen dit failliet wel opgewassen. De man, die de leider van de Oostduitse communisten is geworden terwijl zijn mededingers onder Stalins beulen vielen, doet zich nu voor als de meest fervente anti-stalinist. Hij heeft het onnodig economisch bank roet van de D.D.R. overleefd en zijn poli tieke gang met de Chinezen tijdig inge slikt. Maar zijn ommezwaai naar het anti- stalinisme duidt erop, gezien de betere potgen waarmee hij zijn persoonlijke posi tie altijd heeft omringd, dat Stalin poli tiek ook inderdaad dood is. Toch zou het Ulbr'icht-regime, nu zelfs op zijn eigen congres de nieuwe stromin gen in het communisme zich doen gelden, geen eeuwig leven beschoren zijn. Bij 15 graden onder nul trokken gisterochtend tienduizenden mensen door Oost-Berlijns vreugdeloze straten, om de 44ste verjaar dag te herdenken van de moord op Karl Liebknecht en Rosa Luxemburg, die eens het andere gezicht van de Duitse arbei dersbeweging hebben getoond. NEW DELHI (Reuter) India heeft het voorstel van de zes neutrale landen tot regeling van het grensgeschil met Chi na voorwaardelijk aanvaard, alhoewel het niet volledig tevreden is met dit voorstel Premier Nehroe zei, dat China de voor stellen evenmin volledig heeft aanvaard De voorstellen zullen aan het Indische parlement worden voorgelegd, dat op 21 januari weer bijeenkomt. De inhoud van de voorstellen is niet be- kend. Volgens niet-officiële berichten ko men zij voor wat betreft de oostelijke sec tor van de grens in hoge mate tegemoet aan de eisen van India, Dienst aan de mensheid Een restaurant in New York heeft een nieuwtje bedacht: op de papieren servet jes staan kruiswoordraadsels om het wach ten te bekorten. Ik vind dit mooi. Er is een tijd geweest dat ik, wachtend in een restaurant, mijn tijd aardig vlug doorkwam door het gadeslaan en bestude ren van mijn medegasten, maar die ge woonte heb ik vrij spoedig laten varen, omdat dit ruwe materiaal voor mijn ver fijnd psychologische observeringen de moeite niet waard bleek. Ik kwam telkens weer tot de pijnlijke conclusie, dat mijn studiemateriaal voor verreweg het groot ste deel bestond uit schrokkerige personen, die gulzig soep uit ijzeren bakken slobbe ren en te grote happen van te grote por ties te vet voer nemen. Een tamelijk dier lijk tafereel, dat mismoedig stemt en de eetlust vermindert. Een kruiswoordraad sel zou mijn aandacht van de etende me demens mooi kunnen afleiden. Het is een uitermate nuttige vondst, die deze New- Yorkse restaurateur heeft gedaan. Ik hoop dat onze horecajers er hun voordeel mee zullen doen. Het denkbeeld is ook zeer geschikt voor andere toepassingen. Men hange karton netjes met kruiswoordraadsels in telefoon cellen, opdat het niet-luisteren naar de vloed van nietszeggende woorden ter an dere zijde, vergemakkelijkt worde. Op vergaderingen zou een kruiswoord raadsel ten gerieve van alle vergaderden, die anders hun tijd met poppetjes en fi guurtjes tekenen moeten zoek. brengen, uit stekende diensten bewijzen, evenals bij huldigingen, prijsuitreikingen, rectoraats overdrachten, predikbeurten, verjaardags visites, toneelvoorstellingen, conecrten, voordrachtavonden, pleidooien en requi- sitoren (terwille van de h.h. rechters) en zo voort en zo maar voort; het lijstje laat zich gemakkelijk verviervoudigen; verve ling dreigt op tal van plaatsen bij een on noemelijk aantal gelegenheden. Het mooie van het kruiswoordraadsel is, dat wie ermee doende is, de indruk geeft ijverig zijn verse indrukken op papier te zetten. Het geeft dus juist de indruk dat de toehoorder of bijzitter volledig aan dacht schenkt aan wat de geachte spre ker te berde brengt. Zo snijdt het mes aan beide kanten. Bovendien is kruis woordraadsels oplossen, naar gij ongetwij feld wel weet, een uiterst nuttige werk zaamheid. Ik weet wel dat er dag-, week- en maandbladen zijn die een keur van zulke raadselen bevatten, maar die zijn bij ge legenheden als de bovenstaande niet bruik baar. De geachte spreker herkent ze on middellijk en zou daardoor onprettig ge stemd kunnen worden. Hij zou er zich zelfs beledigd door kunnen voelen. Op een enkel plat velletje wordt dit on plezierige risico vermeden. Ik hoop, door de aandacht te vestigen op dit initiatief en de verdere mogelijkhe den die daaruit kunnen voortkomen, een bijdrage te hebben geleverd tot veraange naming van het toch al zo zware leven. Ik heb er geen octrooi op genomen. Ik beschouw het als een lieve, doch eenvou dige dienst aan de mensheid. Advertentie ROME (AP) Het centrale comité van de Italiaanse socialistische partij van Nen- ni heeft bij stemming besloten de rege ring van premier Amintore Fanfani te blijven steunen. Het partijbestuur besloot met 45 tegen 35 stemmen dat haar steun aan de coalitieregering van centrum en links niet automatisch zal zijn, maar van geval tot geval zal worden bekeken tot de algemene verkiezingen van eind mei. De linkse rebellen in de partij zouden de christen-democraat Fanfani liefst in het geheel geen steun meer verlenen, maar partijleider Pietro Nenni wil de bestaan de invloed op het regeringsbeleid behou den. J Journalisten de cel in. De uitgever en de hoofdredacteur van het Griekse dagblad Athinaiki, die wegens belediging van ko ningin Frederika tot vijftien maanden gevangenisstraf waren veroordeeld, za gen zaterdag hun straf in hoger beroep verminderd tot resp$9 en 5 maanden. Noorse staking. 5.000 Noorse buschauffeurs buiten Oslo zijn in staking gegaan, om dat besprekingen over hun looneisen op niets zijn uitgelopen. Anno 1800. De oudste man in Syrië is op lS3-jarige leeftijd overleden.Volgens zijn geboortebewijs werd de man, Mahmoed Wardan geheten, in 1800 geboren. Amerikaans. In Moskou wordt dezer da gen de grootste Russische inrichting waar het publiek tegen betaling zijn was in wasautomaten kan laten behandelen, geopend. De apparaten (waarde ander half miljoen dollar) zijn ingevoerd uit de Verenigde Staten. Overvai in travesti. In Genève hebben twee als vrouwen verklede manden, ge wapend met automatische pistolen, een wisselkantoor beroofd van meer dan 100.000 Zwitserse francs. BROENEI (Reuter! In het Britse pro tectoraat Broenei (Borneo) zullen verzegel de brievenbussen worden geplaatst, waar in de bewoners mededelingen kunnen doen over opstandelingen die zich nog op vrije voeten bevinden. Tot deze maatregel is besloten, omdat de bevolking uit vrees voor represailles de autoriteiten niet mondeling wil inlichten. Proces. Het proces tegen 26 personen, on der wie zeven officieren, die worden be schuldigd van een poging om president Bourguiba te vermoorden, is zaterdag in Tunis voor een militaire rechtbank begonnen. Rokerige wereld. De Amerikaanse buiten landse landbouwservice heeft bekendge maakt, dat het roken van sigaretten in de meeste landen van de wereld blijft toenemen, ondanks de controverse over 'de vraag of de gezondheid daardoor in gevaar gebracht wordt. Het wereldver- bruik van sigaretten was in 1962 50 per cent hoger dan het gemiddelde van 1951-1955. Oosteuropese eenheid. De elektrische cen trales van Bulgarije, Hongarije, Oost- Duitsland, Polen, Roemenië, Tsjechoslo- wakije en Rusland zijn sinds het begin van dit jaar aan elkaar gekoppeld. Het koppelnet wordt bestuurd door een mo derne automatische centrale in Praag. In Rusland strekt het net zich slechts uit tot de Oekraïne, maar het ligt in het voornemen het door te trekken tot Siberië, waar de stroomproduktie econo mischer geschiedt dan in Oost-Europa. Indonesië bezuinigt. De Indonesische mi nister van Defensie, Nasoetion, heeft in Bandoeng meegedeeld, dat op de begro ting het bedrag voor de strijdkrachten zal worden verminderd tot eenkwart van wat daarvoor was uitgetrokken in 1962. De vermindering geschiedt in het ge heel van het bezuinigingsplan voor 1963. Siamese tweeling overleden. Een op twee de kerstdag in Memphis (Tennessee) ge boren Siamese tweeling, die met borst en buik aan elkaar was gegroeid, is over leden nadat chirurgen getracht hadden de kinderen te scheiden.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1963 | | pagina 3