OOK EEN MANIER
Goud in Reggestraat
VEGEN
Maatregelen voor geestelijk
gestoorde bejaarden urgent
STOFZUIGERS
Burgerlijke stand van Velsen
Glazen huis
Provinciale Staten
Faillissementen
Kort Umondnieuws
DONDERDAG 17 JANUARI 1963
4
Ongelijkvloerse kruisingen
dienen vermeden te worden
„Sunpolycrown"
overgedragen
Jeugdtitelstrijd in
Zaandam begonnen
Queen Mary krijgt
grotere opvolger
Glubkampioenschap van
Noord-Holland
BURGERLIJKE STAND HEEMSKERK.
WISKER
Fietsenrally uitgesteld
In de vergadering van Provincielae Sta
ten van Noord-Holiand heeft de heer Doek
(P.v.d.A.) dinsdagmiddag zijn stem verhe
ven tegen de constructie van gelijkvloerse
kruisingen bij de aanleg van wegen en te
gen het toestaan van linksafslaand ver
keer op hoofdwegen. Voorts bepleitte hij
het scheiden van rijbanen door solide con
structies, die voorkomen dat voertuigen
als gevolg van ongevallen op de rijbaan
van het tegemoetkomend verkeer komen.
De heer Doek noemde de Westelijke Hand
weg te Haarlem als voorbeeld van een
weg, die in elk geval bij de kruising met
de Kleverlaan van een ongelijkvloerse
kruising voorzien had dienen te worden.
Ten aanzien van de urgent geworden
verbreding van deze randweg tussen Zijl-
weg en Leidsevaart vroeg de heer Doek
zich af, of men bij de constructie van
nieuwe wegen wel voldoende de toekomst
in het oog houdt. Met betrekking tot de
verbinding met Zandvoort vond hij het on
juist, dat in de memorie van antwoord
wordt meegedeeld, dat met de belangheb
bende gemeenten contact zal worden opge
nomen.
Dat had al veel eerder moeten gebeuren,
meende hij, zeker voordat het streekplan
Zuid Kennemerland grotendeels werd
goedgekeurd. Hetzelfde gold voor de nieuw
aan te leggen weg Heemstede-Uithoorn.
Met betrekking tot deze laatste weg ver
zocht de heer Wensing (prot.chr.) G.S.
binnen niet al te lange tijd mededelingen
te doen over het te maken tracé.
Kop van Noord-Holland
Het lid van G.S. de heer Westermann
heeft bij zijn beantwoording van naar
aanleiding van de ruimtelijke ordening
gemaakte opmerkingen nog laten weten,
dat hij bewondering had voor de voortva
rendheid van het Zandvoortse gemeentebe
stuur waar het ging om herbouw van de
badplaats sinds het einde van de oorlog.
Het nieuw ontworpen plan dat aan de kop
van de Zeestraat zal worden gebouwd
noemde hij een aanwinst voor Zandvoort.
Ook merkte hij op, dat het hebben van
een pier nu eenmaal de wens is van elke
grote badplaats.
De heer Westermann zei een en ander
naar aanleiding van opmerkingen van de
heer Sluimer, die de Zandvoortse plannen
had bekritiseerd en die van mening was,
dat deze vorm van recreatie hij sprak
over een steenwoestijn moest worden
afgeremd.
Over het pierplan is dinsdag ten depar-
temente overleg gevoerd tussen de minis
ter, de burgemeester van Zandvoort mr.
H. M. van Fenema en een vertegenwoor
diger van de Kon. Mij. voor Havenwerken.
De rijksgoedkeuring voor het plan moet
nog worden verleend.
De heer Van Soest (P.v.d.A.) wees er
op, dat een economische teruggang het
eerst gevoeld zou wor'den in' gebiedë'n
met pendel over grote afstand. Hij doel
de daarmee op de kop van Noord-Holland
en meende, dat het aantal kerngemeenten
daar moet worden uitgebreid.
Het lid van G.S. de heer Mensink deelde
daarop mee, dat het onderzoek naar de
economische situatie in de kop van Noord-
Holland intensief zal worden voortgezet.
Het ligt in de bedoeling van G.S. bij de
minister van Economische Zaken sterke
aandrang uit te oefenen om meer kernge
meenten aangewezen te krijgen. In dit ver
band had de heer Van Soest de steden
Den Helder, Schagen en Alkmaar ge
noemd. De heer Mensink vestigde er de
aandacht op, dat de zaak voor Alkmaar
moeilijk ligt omdat de minister bij een
voorgaande gelegenheid reeds gezegd
heeft dat Alkmaar „zichzelf best zou kun
nen redden".
Ten aanzien van Den Helder waren G.S.
van mening, zo verklaarde hij. dat onaf
hankelijk van de aanwezigheid van de Ko
ninklijke Marine aldaar de industrialisatie
in deze stad dient te worden bevorderd.
De lange pendel zou volgens de heer Men
sink echter door opvoering van de werk
gelegenheid niet opgeheven kunnen wor
den.
Vrij langdurig is daarna gedebatteerd
over de verpleging van geestelijk gestoor
de bejaarden. De heer Bakhuys Roozeboom
(V.V.D.) stelde een Amsterdamse stich
ting ten voorbeeld, die in Slotervaart in 7
maanden een gebouw had gesticht en
voorts in de binnenstad van Amsterdam
enkele herenhuizen als verpleeginrichtin
gen had ingericht. Men had in het geheel
geen moeite gehad bij het aantrekken
van personeel. De stichting meende der
gelijke inrichtingen ook in andere plaatsen
te kunnen verwezenlijken.
Mevrouw Muller-Van West (C.P.N.) sug
gereerde verpleging van geestelijk gestoor
de bejaarden bij de provinciale zieken
huizen, doch dat was volgens het lid van
G.S. de heer De Jong niet mogelijk, om
dat in de provinciale ziekenhuizen reeds
vele geestelijk gestoorden worden ver-
Tegen het middaguur heeft dinsdag ir.
C. J. van Heel, directeur van de Verol-
me-werf Alblasserdam, de op deze werf
gebouwde „Sunpolycrown", een 18.000 ton
metende bulkcarrier overgedragen aan de
vertegenwoordiger van de Noorse rederij
Einar Rasmussen in Kristiansand, de heer
L. Schage. De korte plechtigheid vond
plaats op het schip zelf, dat nog aan de
afbouwkade lag.
De „Sunpolycrown", 161 meter lang, 22
meter breed en 9,5 meter diep, is het
twintigste schip dat Verolme voor Skandi-
navische rederijen heeft gebouwd. De
nieuwe bulkcarrier is thans, onder com
mando van kapitein Toenissen, op weg
naar Jamaica.
De arrondissementsrechtbank in Haar
lem heeft op dinsdag 15 januari 1963 geen
faillissementen uitgesproken.
Wegens het verbindend worden van de
enige uitdelingslijst is op 15 januari 1963
geëindigd het faillissement van C. J. Stoete,
administrateur, wonende in Haarlem, Ga-
renkokerskade 3, uitgesproken dd 21 fe
bruari 1961, curator mr. M. D. Proper, ad
vocaat en procureur in Haarlem.
pleegd. Ook zou geen bouwvolume be
schikbaar zijn om ten behoeve van de
verpleging van bejaarden paviljoens te
bouwen.
Mevrouw Van Noordwijk-Van Veen
wees er op, hoe men in Zuid-Holland dit
vraagstuk heeft aangepakt. Daar door de
Raad voor de Volksgezondheid een rapport
is uitgebracht over o.m. deze materie ver
wachtte zij in een der volgende vergaderin
gen voorstellen van G.S. Voorts was naar
haar oordeel een gereatrische dienst in de
provincie nodig. De heer Tilkema (prot.
chr.) stelde voor, dat de provincie een
eenmalig subsidie bij wijze van stimulans
beschikbaar zou stellen voor de bouw van
bejaardenhuizen, doch dat zou te grote con
sequenties hebben voor de schatkist van
de provincie. De gedeputeerde De Jong
wees er voorts nog op, dat gereatrische
centra volgens het rapport van de Raad
voor de Volksgezondheid verbonden die
nen te worden aan A-ziekenhuizen. Voor
de urgentie en de noodzaak van maatre
gelen op het gehele gebied van de verple
ging van geestelijk gestoorde bejaarden
waren G.S. gevoelig, zo zei hij, en voor
stellen zullen worden overwogen.
In Zaandam is de wedstrijd om de
jeugdtitel van- Noord-Holland begonnen.
De deelnemers zijn: K. Pippel en K. van
Duivenbode (IJmuiden), T. Snijbrands, T.
Palmer, D. Beekman (Amsterdam), T. Smit
(Alkmaar), G. Westerveld (Purmerend), P.
v. Splunteren (Zaandam), P. Bakelaar (De
Koog).
Deze negen deelnemers kampioenen spe
len een enkele ronde. De eerste ronde was
Kees Pippel vrij. Duivenbode maakte zijn
eerste partij remise met Palmer.
Zaterdag 19 januari wordt het toernooi
in het Amsterdamse schaakhuis voortgezet.
Dan spelen: SnijbrandsVan Duivenbode.
Beekman-Westerveld, Palmer-Van Splun
teren, Pippel-Bakelaar.
_De Noordhollandse jeugdkampioen mag
in de Paasweek meedingen in het jeugd-
toernooi en de nationale titel, die in Apel
doorn wordt gehouden.
In Den Helder kan men regelmatig
vrachtauto's vol met steenkool aan
dek van het vaartuig „De Dageraad"
de lijnboot Den Helder-Texel
zien rijden. Hoewel er voldoende steen
kool op het eiland Texel aanwezig
is, neemt men toch het zekere voor
het onzekere, vooral nu de vorst weer
eens is teruggekomen. De steenkool is
afkomstig uit Amsterdam. De auto's
brengen het naar Den Helder en na
aankomst op Texel brengen de vracht
auto's hun lading naar de bestemde
plaatsen.
Deskundigen van de Cunard Line zullen
deze herfst beslissen of er al dan geen
remplacant voor de oceaanstomer „Queen
Mary" zal worden gebouwd.
Sir John Brockelbank, de president-di
recteur van de Cunard Line, heeft dezer
dagen in Southampton gezegd dat de
„Queen Mary", de op een na grootste
oceaanstomer ter wereld, nog ongeveer
vijf jaar mee kan zodat, indien een nieuw
„Queen"-schip haar op de Noord-Atlanti
sche route zou moeten vervangen, Cunard
spoedig een beslissing zou moeten nemen.
De beslissing hangt ten dele af van de
resultaten van het a.s. zomerseizoen. Cu-
nards eigen ervaring is dat de besprekin
gen voor de toeristenklasse stijgen.
De opvolgster van de „Queen Mary", zo
hiertoe wordt besloten, wordt een dubbel-
schroefs schip van ongeveer 55.000 bruto
register ton ten bedrage van ca. 20 mil
joen pond sterling. Het schijj zal 1850 pas
sagiers met een snelheid van 30 knopen
kunnen vervoeren. Toen hem gevraagd
werd wat 'e toekomst van de „Queen Ma
ry" zou zijn nadat zij uit de vaart was
genomen, zei Sir John dat hij persoonlijk
hoopte dat ze naar een eiland zou worden
overgebracht en daar door een reusachti
ge verlichte weg met de wal zou worden
verbonden en als hotel worden gebruikt.
Als schroot zou de „Queen Mary" waar
schijnlijk 1.134.000 pond sterling opbren
gen. „En," aldus Sir John, „waar zou men
voor dat geld een schitterend hotel voor
2.000 gasten krijgen?"
In de strijd om het clubkampioenschap
van Noord-Holland hebben zich in de fi
nale geplaatst de drie Amsterdamse dam
clubs Gezellig Samenzijn, Jozeph Blanke
naar en de nieuwe vereniging katholieke
Damclub Amsterdam. Als vierde werd ge
plaatst Damclub Zaandam.
Deze vier tientallen spelen één enkele
competitie om de damtitel van Noord-Hol
land. De clubkampioen van Noord-Holland
komt uit in de landelijke finale. Het is
zeker dat de Haarlemse Damclub 2 naar
de eerste klasse degradeert. Alkmaar en
St. Bavo moeten nog uitmaken wie met
Jozeph Blankenaar 2 het komend seizoen
een klasse lager moet uitkomen.
„Hoe beschermen wij onze kinderen
tegen gevaren van de straat?". Over dit
onderwerp spreken mevrouw T. Blanken-
stijn-Biersma en de heer J. A. Kwast, oud
hoofdinspecteur van de zedenpolitie te
Rotterdam, vrijdag 18 januari in het Cul
tureel Centrum. De lezing werd georgani
seerd door de Nederlandse Vereniging voor
Sexuele Hervorming.
In een bericht over een tentoonstel
ling van de volièrevereniging „Fauna Feli-
sena" werd verzuimd te vermelden, dat de
kampioen-bastaard het eigendom is van de
heer Van Son.
GEBOREN: Cornelia A. M„ d. v. R. Bok
en D. J. M. Kuijpers; Wilhelmina A„ d. v.
H. J. G. Heideman en M. W. Verhulst;
Albertus A., z. v. G. M. Tros en A. M. van
Tienen; Maria A., d. v. W. P. Kuijper en
H. Hoeve; Anthonius C. M. ,z. v. P. Bos en
M. Th. van Steenbeek; Paul H. S. M., z. v.
G. J. L. M. Hendriks en M. G. van den
Belt; Eric C., z. v. D. A. van Vliet en W.
van Schaick; Robert L., z. v. P. de Wit en
J. Tibbert; Fabiënne J. E., d. v. W. Eijman
en A. Smorenberg; Clasina H. M., d. v. P.
P. Beentjes en J. van Duivenvoorde; Cor-
nelis J. M., z. v. J. J. M. de Wolf en E. M.
Aardenburg; Christa J., d. v. G. F. van der
Heide en A. Luttge; Cornelis, H., z. v. S.
Th. van der Kolk en M. Th. Schut.
ONDERTROUWD: P. Niesten en M. G.
de Ruyter.
GETROUWD: J. Betjes en M, van der
Wal.
OVERLEDEN: M. R. H. Koestal, 77 j.;
H. J. Wentink, 90 j.
Advertentie
Alle goede merken
100 service en garantie
MARKTPLEIN
TELEFOON 4262
De fietsenrally, die de (J)KAJ aanstaan
de zaterdag zou houden is voorlopig een
week uitgesteld. De vorst en de sneeuw
maken de rit nu nog onmogelijk, maar zo
dra er weer een dragelijker temperatuur
heerst, gaat de rit de eerstkomende vorst-
vrije zaterdag door. Start 2 uur bij het
Trefpunt (achter de Paterskerk). Inschrijf-
adressen: Jeugdhuis „De Spil", Meeuwen
laan 2; J. de Boer, Lange Nieuwstraat 789
C. Zuurbier, Tuindersstraat 126 en „Het
Trefpunt" twee uur voor de start.
Deze rally is uitgezet door de heren
Rolvink en Van Gennip van de Automo
bielclub „De Rijmonders".
BEVALLEN: G. P. BaarsGoossen, z„
Dennenstraat 14, IJmuid i-oost; C. M.
Oudendijk—Mooij, d., Overbildtweg no. 12,
Santpoort; C, T. M. Bakker—Hoogeduin,
d., Reinier Claeszenstraat 10, IJmuiden-
oost; G. TolMeijboom, d„ Van Leeuwen
straat 32 rd., IJmuiden; P. van der Plas
de Hond, z., Pres. Steijnstraat 23, IJmui
den; E. T. VenemaMelk, z„ Louise de
Colignylaan 40, Santpoort; M. W. H. C.
Bunschoten—Hottinga, d„ Wijk aan Zeeër-
weg 71, IJmuiden-oost; D. Zweedijk
Priester, d., de Noostraat 83. IJmuiden-
oost; G. NederlofNienkemper, z.. Plei-
adenplantsoen 79, IJmuiden: A. M. van
AalsburgGroen, z., Helmstraat 7 rood,
IJmuiden; G. K. Postema—Wolthuis, d.,
Pres. Steijnstraat 62, IJmuiden; T. Wiers-
maBrouwer, d„ Bonairestraat 37, Sant
poort; W. v. EmmerikMeijer, z„ Zomer-
vaart 274, Haarlem; E. Walraven—Frank,
d.. Radboudstraat 38, Haarlem; S. Wagen
dorpWouda, z„ Alexander Bellstraat 25,
IJmuiden; P. C. C. OostwouderSteutel
z„ Bonairestraat 5, Santpoort; M. C. Ver-
mandelDuin, z., Reggestraat 45, IJmui
den; H. J. NijmanKoster, d., Rozemarijn-
steeg 18, Haarlem; C. M. Varkevisser
Hoek, d„ Tasmanstraat 7, IJmuiden.
OVERLEDEN: M. J. Luit, 59 j„ Vale-
riuslaan 63, Driehuis; P. van den Berg, 88
j., echtgenoot van A. de Wit, Velserbroek-
straat 12, Santpoort; T. Orij, 89 j„ weduwe
van J. Twisk, Valeriuslaan 34. Driehuis;
A. Stoker. 77 j., weduwnaar van N. van
Zon, Kanaalstraat 236, IJmuiden; N. Ras,
84 j.. echtgenote van S. Koffeman, Wol
framstraat 3. IJmuiden; E. G. Silleman, 78
j„ weduwe van K. Broekhuizen. Zanders
straat 24, IJmuiden-oost; J. W. Waalewijn.
80 j., weduwe van J. W. Kuiper, Zijlweg 77,
Haarlem; C. Zwart, 8 mnd., Pres. Kruger-
straat 48, IJmuiden; A. J. Seijdel, 60 j.
echtgenoot van Z. Berends, Roerstraat 4,
IJmuiden.
„Zo hè, op het rondje van
IJmuiden", antwoordden de
heer en mevrouw Oldenburg,
Reggestraat 46, IJmuiden, op
de vraag hoe zij elkaar heb
ben leren kennen een dikke
halve eeuw geleden. Op 23
januari zijn Barend Olden
burg en Hendrika Olden
burgSmit vijftig jaar ge-
irouwd. Veel ophef maken
;.ij niet van die feestelijke
dag. We vieren het gewoon
thuis hoor, we zijn ook maar
Dreesmensen", zeggen zij.
Barend Oldenburg is 73
jaar oud, zijn bruid 69. Bei-
aen zijn in IJmuiden gebo
ren. Zij brachten vijf kinde
ren voort, waarvan er nog
twee in leven zijn, een zoon
en een dochter. Het gouden
echtpaar heeft negen klein
kinderen en dertien achter
kleinkinderen.
Barend Oldenburg was op
)4-jarige leeftijd waterdra
ger van de tuchtschool. Daar
na werd hij voerman bij Van
Gameren en vervolgens ko-
lenwerker bij Moot. Voor zijn
huwelijk ging hij nog veren
cp enkele trawlers. „Een
boot of vier, vijf heb ik ge
had", zegt hij. Zijn zesde
werd dan de. huwelijksboot.
Hij trouwde met Hendrika
Smit, die achter de tap stond
bij Van der Pijl. Overigens
was hij op het nippertje aan
de dood ontsnapt.
„Ik ga maar niet mee",
zei hij voordat de Noordster
III uitvoer. „Het wordt, me
te gevaarlijk". De Noordster
III liep in de eerste wereld
oorlog op een mijn.
Barend Oldenburg kwam
in dienst van „de Ballast" en
hielp mee de noordersluis
bouwen. Nadat dat karweitje
achter de rug was, trad hij
als grondwerker toe tot de
PTT-gelederen. „Daar heb ik
/eventien en een halfjaar
gezeten", zegt hij. „Daar heb
iK nu een pensioentje van".
De gezondheid van de gou
den echtelieden is niet zo
best meer de laatste tijd.
Maar als het even kan, gaan
zij elke vrijdagavond naar de
club voor boven de zestig
van het Leger des Heils,
waarvan zij sedert de oprich
ting lid zijn. „Drie jaar ge
leden begonnen we met een
man of acht, nu zijn we met
r.ijn zestigen", aldus me
vrouw. De heer Oldenburg
moet weer aan zijn linker
arm worden geopereerd. „We
wachten daarmee tot het
feest achter de rug is", zegt
rijn vrouw. „Er zijn er ten
slotte niet zo veel die het ons
nadoen".
Het is wellicht goed er
hier nogmaals op te wijzen
dat men zijn straatje dient
schoon te houden, volgens de
geldige politieverordening.
Men houde dus zijn trottoir
voor het huis zo goed en zo
kwaad als dat gaat, schoon.
Wij weten ook wel dat het
ondankbaar werk is nu de
wolken voor sneeuwbuien
zorgen. De politie kan be
keuringen geven aan mensen
die hun stoep niet schoon
houden.
„Ze moesten de eigenaar
aan een paal vastbinden en
in de sneeuw laten over
nachten". Dat is het krach
tige commentaar van tuin
man T. Broekhuizen uit Vel
sen. Wanneer men hem nu
jvog over het geval spreekt,
toont hij nog steeds zijn ver
ontwaardiging. Volkomen
terecht overigens. Iedereen
die van dieren houdt zal zijn
afgrijzen niet kunnen ver
bergen. Want wat is er ge
beurd? Dit: tuinman Broek
huizen heeft een klein hond
je amper twee maanden
oud van de bevriezings-
dood gered Het diertje was
met een halsband aan leen
paaltje in het park Velser-
beek vastgebonden. Vlak bij
de Driehuizerkerkweg. „We
waren vanmorgen om onge
veer acht uur hier om voor
de herten te zorgen", vertelt
Broekhuizen. „Ineens zie ik
beweging onder een bergje
sneeuw. Ik schrok me onge
lukkig. Ik ging kijken en zag
het hondje, kletsnat en bib
berend van de kou". Meteen
heeft Broekhuizen het dier
tje meegenomen naar het
schaftlokaal en het te drogen
gelegd, niet te dicht bij de
kachel uiteraard. „Mannen,
zei ik, haal de worst van je
brood af". Dat gebeurde en
het hondje kreeg goed te
eten. Zijn neusje glimt al
weer en dat is een goed te
ken, zegt de tuinman, die
zelf twee dwergpincertjes
heeft. „Iedereen wil het dier
hebben", zegt hij. In ieder
geval wordt het hondje hier
in het schaftlokaal van de
kinderboerderij in Velser-
beek vertroeteld. De mannen
zijn allemaal verontwaar
digd. „Als je van je hond af-
wilt, breng je hem maar
naar het asiel". Ieder die zich
op de bovenomschreven ma
nier van zijn hond of ander
huisdier ontdoet, is inder
daad een laagstaand mens.
Van de politie vernemen
we dat de verkeersagent die
zijn werk moet doen op het
winderige kruispunt Wenc-
kebachstraatGrote Hout-
of Koningsweg, over enige
tijd een glazen huisje krijgt.
Dat is prettig nieuws voor
de mannen die nu onder bar
re weersomstandigheden op
de spitsuren het Verkeer
moeten regelen, ofschoon het
mogelijk is dat zij het daar
van toch warm genoeg krij
gen. Het ondoelmatige op
trekje, waarover uw ru
briekschrijver vorige week
berichtte, maakt dus te
zijner tijd plaats voor een
fraai verkeershuisje, dat
wordt ontworpen door ge
meente-architect H. A. Pe
ters. Wat dit betreft komt
dus de Velsense politieman
er beter af dan zijn Bever-
wijkse collega, die het zon
der een huisje moet doen op
de kruising Halve Maan
Velserweg. Het Beverwijkse
gemeentebestuur voelde er
destijds niets voor een duur
huisje neer te zetten, terwijl
het verkeer van hieruit
slechts een paar uur per dag
wordt geregeld.
HET WAS ZIJN MOOISTE TIJD
„Het was de prachtigste
tijd van mijn leven", zegt
Willem Gravemaker (83 jaar),
sprekend over de eerste vijf
entwintig jaar van deze
eeuw, toen hij ter verre vis
serij ging als schipper op
IJmuidense trawlers. „Op
2 februari 1902 vertrok ik
voor mijn eerste reis naar
IJsland met de Heemskerck.
Uitsluitend om op verse vis
te jagen. Als visserijloods
hadden we een Engelsman
aan boord. Tijdens de reis
merkte ik al dat die man
lezen noch schrijven kon. We
gingen bij de Orkaden schui
len voor slecht weer. De
mensen daar lachten nogal
geheimzinnig toen ze zagen
wie ik als loods aan boord
had. Wat is er nou eigenlijk?
vroeg ik. Weet je wat die
man geweest is, zeiden zij,
matroos op een beuger. Maar
als je naar IJsland gaat, kijk
dan maar naar ons, dan zal
het wel gaan. Dat was mijn
eerste IJslandse reis". Willem
Gravemaker (nu Ome Wil
lem) maakte daarna geregeld
reizen op IJsland. Hij verliet
voor enige tijd de Noordzee,
die daarvoor zijn domein was
geweest.
„Je begon met vissen om
een uur of vier na de middag.
En dan door tot negen, tien
uur de volgende ochtend.
Heel die tijd stond ik onaf
gebroken alleen op de brug.
De kabeljauw liet zich over
dag niet best vangen. We vis
ten bij IJsland in zomertijd,
van maart tot september on
geveer, en de maanden daar
tussenin op de Noordzee. Bij
het begin van de teelt had je
voor de eerste reis zo'n 30 tot
40 ton ijs aan boord en 40
tot 50 kantjes zout. Bij iedere
volgende reis vermeerderde
de hoeveelheid zout, die je
meenam. Bij het uitbreken
van de eerste wereldoorlog
namen we op één reis 250
kantjes zout mee. We brach
ten 750 kantjes gezouten vis
mee terug". Die reis begon
op 8 maart 1914. Het' schip
was de Plutos van de maat
schappij Praxis (directeur
Jac. Prins), waarvoor Willem
Gravemaker zestien jaar lang
als schipper voer. Zijn laat
ste reis naar IJsland maakte
schipper Gravemaker in 1922
op de Pleiaden.
„Ik heb ook vijf jaar ge
varen vanuit Oostende", ver
telt hij. „Als visserijloods.
Met een stuk of zes verschil
lende schippers maakte ik
reizen om hen een beetje
wegwijs te maken in de vis
serij op de Noordzee. Ik voer
daarna ook als schipper op
een Belgische boot. Er waren
echter wettelijke bepalingen
die dat verboden. Zodoende
stond ik op de monsterrol als
loods geboekt. In 1930 was ik
in dienst gekomen bij de fir
ma Groen. In 1939, de oorlog
dreigde, ik was 59 jaar, nokte
ik af, na vijf jaar lang voor
de Belgen uitsluitend op de
Noordzee te hebben gevist".
De firma Groen zocht een
schipper voor de visserij in
het Engelse Kanaal. Zo werd
Willem Gravemaker visserij
loods bij schipper Den Heyer.
Hij maakte nog drie reizen
voor Groen. De tweede we
reldoorlog begon en Willem
Gravemaker zocht de wal op,
na negenenveertig jaar te
hebben gevaren. „Ik heb een
enzestig werkjaren achter de
rug", zegt hij. „Ik was elfen-
eenhalf toen ik naar zee
ging. Nadat ik was opgehou
den met varen werd ik tot
mijn eenenzeventigste pak
huisbaas bij Groen".
Rampen heeft Willem Gra
vemaker niet meegemaakt in
zijn verre visserijtijd. Wel
herinnert hij zich het droog-
zetten van de Bernhard, die
onherstelbare schade aan de
schroefastunnel kreeg. „In
die begintijd deden ook mee
aan de IJslandvisserij de An
na, Wilhelmina, Freya, Bal-
dur, Odin, Oceaan I, Oceaan
II en naderhand ook de
Oceaan III In de eerste we
reldoorlog kwamen er nog
vele bij, zeker wel een twin
tigtal, omdat het op de
Noordzee te gevaarlijk werd".
„Ik ben er best over te
vreden", zegt hij, terugkij
kend op zijn leven. Ook over
het nu te houden verre visse
rijexperiment heeft hij zijn
mening. „Als de vis hier ge
noeg opbrengt, heb ik er alle
moed in. Maar als ik nu op
IJsland zou varen, zou ik er
geen klap van terechtbren
gen. De limiet is uitgebreid.
Ze moeten nu naar nieuwe
visgronden zoeken. Daarvoor
heb je de hulp van loodsen
nodig, die de wateren daar
kennen. Wij visten altijd
buiten de driemijlsgrens op
de landgronden. Buiten de
twaalfmijlszone is het veel
dieper, hoewel er wel plek
ken zijn waar het tachtig tot
negentig vadem diep is".
Willem Gravemaker is nog
een rechte, forse man, met
door de vorst gebeten gaten
in zijn oren en een handdruk
fie je pijn doet. Aan de wand
van de stemmig ingerichte
woonkamer van zijn huis
'Bloemstraat 90) hangt een
foto van de „Drie Muske-
iers", zoals hij zegt. Die Drie
Musketiers zijn hijzelf, Cor
dis Gouda (83 jaar) en Al
bert van Pel (80 jaar). „Die
oto is genomen op 6 oktober
Ve komen altijd bij elkaar
ds er een van ons jarig is.
ra, we waren toen met zijn
Irieën 246 jaar oud. Nee, de
ndere twee hebben nooit op
island gevaren".
