Muiterij op het Vrouwenschip
Hachelijk avontuur van twee
Nederlandse tanker chauffeurs
Dispuut over droogleggings-
wet voor de Sovjet-Unie
TANTE PATENT
PANDA EN DE BEWOGEN BEWEGER
door Hetirick Binder I
8
Ons vervolgverhaal
Met een „hete
lading door
Siberische
winterkoude
MAANDAG 28 JANUARI 1963
i 4i>
PECHDUIVEL REISDE MEE
HOOGSPANNING
ALS IJSBANEN
life
LAATSTE GEVECHT
Ook Nunham was stil geworden.
=j Steeds weer zat hij naar de wijde
H rede te staren, met de schepen voer
hij in gedachten naar Londen terug.
H Hij zag de drukte van Fleet Street
voor zich, het Strand, hij liep Cha-
ring Cross af, naar Lambeth March
H en hij kon zich niet voorstellen ,dat
ij hij al die mooie plekjes van zijn stad
nooit terug zou zien, omdat Maud het
n zo wilde. Maud zat „met haar masker
E voor," zoals hij het noemde. De ande-
ren liet ze haar lachende gezicht zien,
H maar haar ogen keken heel ver, tus-
sen de smalle opening door, die zich
ij tussen twee eilanden bevonden, en
waar heel ver de streep van een an
der eiland als een donkergroene scha-
duw aan de verre horizon schemerde.
De matrozen kwamen precies op
tijd, en ze stonden op.
Nadat ze alle zeven winkels van
Santa Cruz bekeken hadden, begon-
ji nen Maud en Lil in de lijst aan te
j= strepen. Er waren hier heel andere
dingen te krijgen als in Londen. Hier
zagen ze waren uit Marokko, uit Span-
je en uit Pernambuca. In een bazaar
H zag Maud reusachtige, uit het fijnste
M stro gevlochten hoeden, ze stelde Ni-
Ij col voor, hier tweehonderd stuks van
te kopen, want ieder meisje zou wel
dolgelukkig zijn, als ze zo'n hoed kon
bezitten. Bovendien kostten ze maar
heel weinig.
Nicol scheen er zich een beetje zor-
1 gen over te maken: tweehonderd hoe-
j§ den! Maar toen Lil knikte, gaf hij ook
§j maar toe. Ja, in de tropische hitte
§j zouden de hoeden goed van pas ko-
men.
§j Maud en Lil zetten de mooitste hoe-
den op en kochten dezelfde voor Ma-
1 ble, Susan, Nell, Billy, Grace en Ma
ll ry. In deze winkel werd ook een bij-
zonder soort tassen verkocht, die aan
een smalle leren, gevlochten schou-
derriem gedragen kon worden. Ook
E hier bewees Maud haar goede smaak
1 bij het uitkiezen. Toen werd de firma
uitgezocht, die dat bijzondere stro
voor het vlechten verkocht. Met be
ll hulp van Maud en Lil kocht Nicol er
vijf balen van, die uit de scheepskas
E betaald werden.
E Het was snel bekend geworden in
Santa Cruz, wat voor wonderlijke la-
§j ding de „Julian" vervoerde. Maar tot
E de grote teleurstelling van alle nieuws-
E gierigen was de toegang aan boord
absoluut verboden. De kapitein gaf de
E meisjes verlof, zich bij de reling op
E te houden, maar niet.
Toen de boot met Nicol voorzichtig
tussen alle bootjes met nieuwsgieri-
gen door laveerde, zagen de meisjes
E vanaf het schip, dat er in plaats van
mrs. Barnley en miss Knotherwell
H twee buitenlandse dames, met reus-
E achtige hoeden op, in de sloep zaten.
E Een geschreeuw van afgunst ging op,
ff toen ze Maud en Lil herkenden. Maar
Nicol wees op de manden met de hoe-
E den. Toen hij aan dek gekomen was,
E had hij in een handomdraai alle hoe-
den verkocht, en het schip scheen
1 plotseling veel te klein geworden,
E want de enorme hoedenranden namen
E geweldig veel plaats in.
HOOFDSTUK XXVI
De volgende dag liet George Nell
op onopvallende wijze in zijn hut ko
lf men.
„Wat kan ik voor je doen, George?"
vroeg ze.
E Het was eigenlijk de eerste keer
E sinds het vertrek van de „Julian" dat
ze samen waren.
E „Ik moet weg Nell", zei hij. „Wij
moeten jullie verlaten. Om Maud zal
E er geen vertraging in de reis komen,
g en om mij nog minder. Je moet ons
E nog een laatste dienst bewijzen. Hier
E zijn aanbevelingsbrieven van de ko-
ninklijke regering in Londen, die ze
voor de betere families opstellen, als
E ze op reis gaan. Ik heb hier boven-
E aan de namen van Maud en mij ge-
schreven, en ook onze adressen in Rio
de Janeiro. Je kunt een dezer dagen,
E als de kapitein aan land is, in mijn
g hut gaan zitten en een paar mooie
g documenten voor me maken, volgens
E deze voorbeelden. Zeg er nog maar
E niets over tegen Maud, want zolang
g het nog niet zover is, zou ik haar
g niet ongerust willen maken."
E George was vroeger gewend, dat
ff Nell alles, wat hij haar vroeg, zonder
g bedenken uitvoerde. Maar nu zag hij,
E dat het niet meer de Nell van vroeger
was, die voor hem stond; voor de eer
ste maal had hij 't gevoel, dat er een
grote leegte achter hem was: de ge
weldige organisatie van Nunham en
Jarry stond niet meer achter hem.
„George", zei Nell op smekende
toon, „dat kan ik niet doen. Ik heb
me vast voorgenomen geen pen meer
aan te raken."
„Dat is onzin Nell," zei hij scherp.
„Jij zult mij en Maud niet in de steek
laten. Deze laatste liefdedienst moet
je me bewijzen. Hoe zouden Maud en
ik anders verder moeten komen in de
wereld?"
Hij zag, dat Nell in heftige twee
strijd gewikkeld was. En hij zag die
strijd aan, zonder een woord te zeg
gen. Hij wist, hoe het zou aflopen:
zwijgend zou ze hem, hoewel met te
genzin, gehoorzamen.
Ze draaide zich om naar de deur,
maar liep er niet direct heen; ze aar
zelde. Ze wilde weer omdraaien en
hem het papier teruggeven. Maar ze
wist dat ze daar niet de kracht voor
zou kunnen opbrengen.
Twee dagen lang vocht Nell nog met
zichzelf, voor ze tot een beslissing
kwam. Toen ging ze naar Lil en
vroeg haar om raad. Lil griste haar
het papier uit de hand.
„Hoe kómt hij erbij," riep Lil heftig
verontwaardigd, „om maar over jou
en Maud te beschikken! Je hebt er
goed aan gedaan, Nell, met dit naar
me toe te komen. Ik ben je dankbaar,
dat je vertrouwen in me gesteld
hebt."
„Mijn arme Nell," riep Lil een ogen
blik later, „ik kan me indenken wat
er nu in je omgaat. Je denkt mis
schien dat je ontrouw bent, omdat je
het mij verteld hebt. Maar dat zijn
nog valse denkbeelden, kind, je zult
je nieuwe eigen moeten maken." Ze
streelde haar over het haar: „Wees
maar niet bang, hij zal het je niet
eens kwalijk blijven nemen, zo ver
denkt hij niet. Het is hem onverschil
lig, van wie hij de papieren krijgt.
Je hoeft hem niets te zeggen. Je bent
helemaal niet verplicht om hem ook
maar enige verklaring te geven. Denk
altijd maar, dat je gedaan hebt wat
je doen moest."
George, die dikwijls met Nicol of
de kapitein aan land was, dacht in
die dagen weinig aan de opdracht,
die hij Nell gegeven had. Het scheen
hem vanzelfsprekend toe, dat Nell die
opdracht zou uitvoeren. Hij had nu
een kaart van het eiland, had overal
om de nodige inlichtingen gevraagd,
naar een wagen geïnformeerd en een
geschikt plekje aan de andere kant
van het eiland gevonden.
Maar de dag van het vertrek kwam
steeds nader.
Hij moest nu zien, zijn zaken op tijd
aan land te krijgen, en dat moest zo
onopvallend mogelijk gebeuren.
Op de morgen, toen hij Nell naar
zijn papieren wilde vragen, kwam
Maud hem zijn voorbeelden terugbren
gen. Lil had wijselijk de hut tevoren
verlaten.
George was zo verbluft, dat hij een
hele tijd met grote ogen op het papier
bleef staren, dat hij Nell acht dagen
geleden gegeven had.
„Wat moet dat? Waar is het werk
van Nell?" vroeg hij.
En nu leerde hij Maud voor de eer
ste maal van een zijde kennen, die
hij nog nooit ook maar bij haar ver
moed had.
Het was dubbel verschrikkelijk: ze
fluisterde hartstochtelijk:
„Verlaat me als het nodig is, maar
zie er van af, om nog meer in het
lot van andere mensen in te grijpen
Je weet het, ik heb pas in de ge
vangenis leren inzien, wat de firma
Nunham en Jarry eigenlijk was. En
toch houd ik nog van je. Maar pro
beer niet, wéér een avonturierster van
me te maken en dwing andere men
sen niet om weer in oude misdaden
terug te vallen. Ik zie nu wel in dat
je weg moet gaan, maar begin niet,
je toekomstige leven weer op valse
papieren op te bouwen. Ik ga niet
mee naar Santa Cruz, ik ga ook niet
mee naar Rio. Ik wil nu breken met
deze manier van leven. Het laatste
half jaar was teveel voor mij." Ze
moest gaan zitten. „Dikwijls," zei ze,
„als ik, zonder er bij te denken, naar
een of ander voorwerp grijp, merk ik
dat mijn hand niet zeker meer is. Ik
ben een oude vrouw geworden George.
(Wordt vervolgdI
HllllllllllHlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllHllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllHIlllllllllllllllllllllllllllHll'
99
HET ZOU een spannende scène uit een film kunnen zijn. Plaats van handeling:
de Zuidduitse stad Ulm tijdens een nachtelijke sneeuwstorm bij 23 graden vorst.
Twee Nederlandse chauffeurs haasten zich in hun zware tankwagen in feite
een grote thermosfles met een chemischezeer temperatuur-gevoelige vloeistof
om een ramp te voorkomen. De instrumenten in de kabine wijzen aan, dat de
temperatuur van de 19.000 liter vloeistof ter waarde van 80.000 gezakt is van
80 tot de uiterst kritieke grens van 64 graden. Het barre weer heeft namelijk
een defect in de verwar$ningsinstallatie veroorzaakt. Het gaat om een uit de
staatsmijnen afkomstige en door het stikstofbindingsbedrijf te Lutterade geleverde
vloeistof, die tot de benzolgroep behoort en de naam caprolactam draagt.
HET LASTIGE PRODUKT, bestemd
voor een toonaangevende nylonfabriek in
Italië, moet onder een bepaalde atmosfe
rische druk bij konstante thermometer
stand van 80 gr. over 1600 km (via de
Brennerpas) vervoerd worden. Weer of
geen weer.de fabriek ginds moet
draaien en eist volgens de nuchtere letter
van een gesloten contract een prompte af
levering van de onmisbare grondstof.
Maar de mannen in de kabine weten, dat
bij een verdere daling van het kwik de la
ding met één slag waardeloos zal worden
en door een uitkristallisatieproces in een
soort kunstsneeuw zal veranderen
hoogstens nog geschikt ter versiering van
etalages in wintersportartikelen.Het
doel is dus: in ijltempo naar een der (voor
noodgevallen afgesproken) energie-steun
punten langs de route, waar stoom onder
het „circuit" van de wagen geleid moet
worden.
DEZE EPISODE uit een bang en span
nend avontuur kwamen we op het spoor,
toen we ons licht eens opstaken over de si
tuatie in het zware wegvervoer, dat thans,
mede door het uitvallen van de waterver
bindingen, voor bijna onvoorstelbare opga
ven staat.
Dit bracht ons bij de Nederlandse Weg-
tanker Maatschappij in Uithoorn, die de
zer dagen onder meer nog een konvooi
van 23 tankauto-kombinaties met 480.000
liter stookolie aan boord de gladde wegen
opstuurde om de fabrieksschoorstenen in
het oosten des lands rokende te houden.
„WE HEBBEN nog nooit zo'n hoogspan
ning gekend", aldus directeur J. N. Wage
naar, „want de industrie wacht overal
met smart op onze ladingen grondstoffen.
Vooral het gespecialiseerde vervoer stelt
ons nu voor enorme problemen.
Deze laatste woorden brachten ons bij
het thema „caprolactam", waarbij ons de
destijds veelbesproken film van Clouzot
„Het loon van de angst" te binnen schoot.
Deze rolprent gaf ook een beeld van weg-
tankers in een dwangpositie zij het dan
dat hier het vervoer van het gevaarlijke
nitroglycerine centraal gesteld werd.
Bij ons bezoek aan Uithoorn keerden de
twee mannen, die het avontuur tot een
goed einde brachten, zojuist uit Italië te
rug en ook de reis met een lege tanker
was hen niet bepaald meegevallen. („Het
was zeer zwaar, maar we zijn gelukkig
nogal wat gewend.
HET VERHAAL begint eigenlijk op de
autobaan bij Frankfurt. De tankauto, voor
zien van een speciale verwarmingsinstalla
tie, die door een accu-dynamo-systeem ge
voed wordt, rolt met groot licht door mist
en sneeuwstorm. Er zal dag en nacht ge
reden moeten worden, want alleen de
draaiende motor kan de lading constant
van de benodigde warmte voorzien.
Maar de weersomstandigheden eisen
hun tol: na het breken van een achter-
veer valt de dynamo uit. Stoppen en tele
foneren met Nederland. In ijltempo start
daar een servicewagen met twee mon
teurs, waarna vele uren later met
ijskoude handen bij 20 gr. onder nul ter
plaatse het repareren begint. De reserve
lading van de accu's slinkt ondertussen
als sneeuw voor de zon.onverbiddelijk
zakt het kwik.het doodvonnis voor de
lading lijkt onafwendbaar. Maar weer een
filmisch moment: juist wanneer men op
het punt staat de hoop op te geven be
gint de dynamo weer te draaien.
HET SUCCES is echter slechts tijdelijk.
De nacht in Ulm volgt. Opnieuw valt de
verwarming door de invretende koude uit,
zodat het gevaar in dreigender vorm te
rugkeert
Op het nippertje slagen de twee chauf
feurs erin, de tanker in een overdekte fa-
Varkens verbrand. Bij een brand in
Waspik zijn vijf zeugen en zestig biggen
in de vlammen omgekomen. De brand
ontstond doordat een van de varkens de
propaangasinstallatie omverliep.
briekshal in een stoombad te krijgen.
Daarna besluiten ze, daar ze toch machte
loos staan, terug te keren naar ons land.
Uithoorn vindt het na telefonische overleg
goed. De lading is voorlopig veilig, maar
er zullen speciale maatregelen getroffen
moeten worden. En zo rinkelt midden in
de nacht ook de telefoon bij de kunstvezel-
fabriek in Italië: „We zijn gestrand....
de lading staat echter in Ulm veilig onder
stoom.
Aan de andere kant schreeuwt een woe
dende stem in de hoorn: „Wat? Zijn jul
lie dan die beroemde Hollandse wegver
voerders? Dat hebben we niet afgespro
ken, we staan op ons contract!"
Het besluit valt om twee van de beste
mensen te sturen. Twee bazen en wel de
45-jarige Piet Balvert en de 39-jarige Bas
de Hoop. Een van hen heeft een verjaar
dagsfeestje en de ander slaapt al, maar
de order luidt: onmiddellijk naar Ulm star
ten.
Met een snelle personenauto, waarvan
onderweg nog een zuiger het begeeft, gaan
zij op weg naar Zuid-Duitsland. Daar blijkt
de lading van de tankwagen zich tevreden
aan 85 graden te koesteren en dit schijnt
hoog genoeg om de sprong naar Oosten
rijk te wagen, waar men, kort over de
grens, een bekend dynamo-specialist zal
raadplegen.
Maar een verkenning van de omgeving
bewijst de onmogelijkheid om door de ber
gen te rijden: de wegen zijn tot volledige
ijsbanen geworden. Dus wordt de komende
morgen om half acht gestart door
de dalweg de autobaan langs de Inn,
naar Kufstein. En precies 12 uur later
(weer hangen de 80.000 aan een zijden
draad) staat de bedoelde dynamoman
hardnekkig van „neen" te schudden en on
derstreept dit met vele klemmende argu
menten. Maar ook deze barrière wordt ge
nomen en zo rolt de (gerepareerde) tan
ker om half twaalf 's avonds het ongeveer
met 1 meter sneeuw bedekte Innsbruck
binnen.
Twaalf uur: in een vliegende sneeuw
storm wordt het lastige karwei van het
omleggen der sneeuwkettingen volbracht,
teneinde de onplezierige Brennerpas in de
richting van de Italiaanse grens te kunnen
nemen. Zowel bij het stijgen als bij het
afdalen (met hellingen van 13 pet.) worden
nu de grootste eisen aan de stuurmans
kunst gesteld.
„We moesten vooral bij het dalen uiterst
voorzichtig rijden om te voorkomen, dat
de wagencombinatie van 18 m. lengte ging
scharen. De oplegger zou nl. door het enor
me gewicht kunnen gaan schuiven en de
trekker zijdelings dus schaarvormig
kunnen opduwen.en dan waren we
misschien met lading en al in eèh^róvljii
terecht gekomen. Natuurlijk waren er
angstige momenten. Het „woelen" van de
lading (de grote „thermosfles" mag om
technische redenen met geheel gevuld zijn)
In de Sovjetrussische kranten wordt
thans fel gedebatteerd over de vraag, o
alcoholische drnken in de Sovjet-Unie ver
boden dienen te worden. Tot een conclusie
is men nog niet gekomen, maar er wor
den verscheidene ingezonden stukken van
lezers afgedrukt, waarvan hier enkele
voorbeelden volgen.
Een marine-officier schreef: „Allereerst
zou ik willen zeggen, dat droge wijn kan
worden toegestaan." „Drinken ondermijnt
het menselijk organisme, verwoest de ge
zondheid en stoort de geestelijke activi
teit".
„Ik kan me herinneren, dat drinken
als onverenigbaar met het lidmaatschap
van de communistische partij werd be
schouwd. En nu? Men ziet zelden een
film, waarin geen dronkaard of een vro
lijk feest met een grote hoeveelheid wod
ka wordt uitgebeeld en in boeken wordt
het drinken voorgesteld als een onafschei
delijk element van het leven. Wij moeten
vastbesloten een einde maken aan het
drinken en daartoe bestaat slechts een
middel: een droogleggingswet".
Een kapitein van de politie merkte op:
„De ervaring van andere landen met droog
leggingswetten heeft bewezen dat die
slechts 't misbruik van alle mogelijke gif-
tige.brouwsels bevorderen. Het is onmoge
lijk, alcoholische dranken te verbieden. Een
dronkaard zal er altijd iets op vinden om
dronken te worden. Als er geen wijn
is, zal hij eau de cologne of spiritus drin
ken en als die er niet is, zal hij zelf iets
brouwen. Maar toch moeten wij iets doen
om het alcoholisme te bestrijden. We moe
ten drankzuchtigen natuurlijk niet naar de
gevangenis sturen, maar naar ziekenhui
zen".
Een ingenieur in Sovjet-Litouwen schreef:
„in onze café's en restaurants wordt alles
gedaan om de mensen te helpen zo gauw
mogelijk dronken te worden. Wat wij zo
vriendelijk „kleine glaasjes" noemen zijn
in werkelijkheid bokalen waaruit men wa
ter diende te drinken, maar geen wodka".
„De bladen hebben de vraag opgewor
pen, of het mogelijk is de café's en res
taurants inplaats van, zoals gebruikelijk
is, 's avonds om elf uur 's nachts om twee
uur te sluiten. De commissaris voor de
restaurants zei verontwaardigd' „We heb
ben nu om tien uur al massa's bedronke-
nen. Wat zullen we om twee uur hebben?"
„Ongelukkigerwijze heeft hij gelijk. Alles
is erop gericht, dat een man zo spoedig
mogelijk dronken kan worden en dan zijn
plaats aan een ander kan afstaan".
Aangekomen in Italië Piet Balvert
(links) maakt naar Bas de Hoop een
duimgebaar dat meer zegt dan
woorden.
M u V
en het slippen van de wielen over ijs en
sneeuw hebben de twee chauffeurs heel
wat kippevel bezorgd.
De Italiaanse grens bracht nieuwe zor
gen. Niet slechts gaf hier de kachel de
geest (die in Italië eigenhandig gerepa
reerd werd), doch bovendien kwam de
douane met allerlei grensproblematiek aan
dragen. Ten slotte lukte de doorreis toch,
maar.het was inmiddels zondag gewor
den en dan is zwaar vervoer in Italië ver
boden. Gevolg: een nieuwe en moeilijke
touwtrekkerij met de politie.
Volgende scène: om drie uur 's nachts
breekt een sneeuwketting in Verona. En
wanneer ook dit weer opgelost is, valt op
nieuw voor de verandering de dyna
mo uit.
Maar de mannen stoppen nu niet meer.
Het laatste gevecht met sneeuw en ijs;
het laatste gevecht tegen de klok en de
opnieuw dalende thermometer begint. Er
mag geen vertraging meer geriskeerd wor
den. Bij een gemiddelde snelheid moet de
nylonfabriek om drie uur 's middags te
halen zijn.
EN.... het lukt. De ladingschef van de
opdrachtgever en de Italiaanse douane ge
ven bij aankomst acte de présence en
schudden hartelijk de ijskoude handen van
de verkleumde Nederlanders. Na een steek
proef komt het verlossende woord: „La
ding in goede staat aangekomen en geac
cepteerd!"
En het commentaar der twee mannen?
„We deden slechts onze plicht, maar we
doen het liever geen tweede keer onder de
ze Siberische omstandigheden. Hoewel.
je weet het bij deze winter nooit, de regel
matige aflevering van caprolactam moet
doorgaan- Als het moet, springen we weer
in de bres.
Jaap Stigter
Een oorspronkelijk stripverhaal
door Annie M. G. Schmidt
en Fiep Westendorp
GorYHICHT SWAN FEATURES SYNDICATE
44. Het was niet erg moeilijk de woning van de
President te vinden. Er vond namelijk juist op dat
tijdstip een betoging plaats voor zijn huis en een
duizendkoppige menigte schreeuwde opgewonden en
voerde spandoeken met leuzen mee. Sommige mensen
lazen al vliegend de krant, waarin met grote koppen
stond: „Worden wij bedreigd door de Aarde? Ge
vaarlijke Spionne ontsnapt uit Staatsgevangenis."
„Lieve help," dacht tante Patent, „daar bedoelen
ze mij mee. O, als ik maar door al dit gewoel
heen kan komen, en als ik maar bij de president
ontvangen word, dan zal ik het hem allemaal uitleg
gen." Toen zag ze dat enkele personen binnenliepen
in de presidentswoning. Het waren lieden die er
erg gewichtig en belangrijk uitzagen, maar' tante
Patent besloot hen achterna te gaan.
CO». MAITEN TOON Dit
19. „Dat had je niet mogen doen," zei de heer Ziele-
popel, „die ruwe toeterklank heeft de bewogenheid van
mijn roersels verstard." „Had ik maar eerder geweten
dat het ding op deze manier kon stoppen," zuchtte
Panda. „Ik vroeg toch, hoe dat moest." „Nee, je vroeg
om te remmen," verbeterde de ander. „Bewogenheid
kan wel stoppen, maar mag nooit geremd worden."
Voordat Panda kans kreeg om opheldering te vragen,
werd hem de mond geshoerd door de verkeersagent,
die op kwade toon aan zijn verhoor begon. „Zoveel ver
keersovertredingen tegelijk heb ik nog nooit meege
maakt," riep hij. Rijden door rood verkeerslicht, over
schrijding maximum-snelheid, geen richting aange
geven. Bovendien bevindt dit voertuig zich in vergaande
staat van verwaarlozing. Het heeft geen nummerbord
en geen achterlicht. En waar is de rem?" Panda was
blij, dat hij die laatste vraag kon beantwoorden. Hij
wees op de toeter. „Dat is de rem, agent," zei hij.
