Amerikaanse vrees voor
Russische oliereserves
Washington is 1963 met
vertrouwen ingegaan
IN DE VISHAL+EN OP ZEE
KERKELIJK LEVEN
„DE OVERVAL"
Reisbureau JOH. VELLEKOOP
In en om de stad
De schoolstrijd
Concurrentie wordt haast onmogelijk
Engelands verhoopte aansluiting bij
de EEG baart de grootste zorgen
Christendom
in China
Herderlijk schrijven
Meer geestelijken
Predikants
traktementen
Beroepingscommissie
De PORTA MUNDI-reisgids is uit!
DINSDAG 29 JANUARI 1963
f
Dodelijke dreiging
Handen spandiensten
Druppel aan de emmer
CITY THEATER
Kerkelijk Nieuws
Olympische rodelbaan is
voorlopig nog
een verboden gebied
Zware sancties tegen
Gennadi Averin
De Haarlemse gemeenteraad gaat mor
genmiddag beslissen over het verzoek om
een noodzakelijkheidsverklaring voor een
protestants-christelijke school voor uitge
breid technisch onderwijs in Haarlem.
Bij de discussies over dit agendapunt
zal het niet zozeer gaan om de knikkers
als wel om het spel. De neuzen zijn ver
moedelijk al geteld, zoals dat in het poli
tieke jargon heet.
Evenals in de vergadering van 20 de
cember 1961, waarin na felle debatten het
besluit viel dat Haarlem zou deelnemen
aan een „samenwerkingsschool" voor uit
gebreid technisch onderwijs, staan de con
fessionelen en niet-confessionelen tegen
over elkaar.
Er moet een wonder gebeuren, wil de
noodzakelijkheidsverklaring door de raad
er door komen. Wanneer we uitgaan van
de stemmenverhouding wanneer de raad
voltallig is: 23 (niet-confessionelen) tegen
16 (confessionelen), dan zouden er liefst
vier „overlopers" nodig zijn om het voor
stel te redden.
Een pikante bijzonderheid is dat in het
college van B. en W. een minderheid
zij het de grootst mogelijke tegen het
voorstel is. Deze minderheid bestaat uit
de drie P.v.d.A.-wethouders. De kleinst
mogelijke meerderheid, (de protestants-
christelijke wethouder, zijn beide rooms-
katholieke collega's plus de burgemees
ter) heeft zich vóór de protestants-christe
lijke plannen uitgesproken. Maar tegen
over de confessionele meerderheid in het
college staat een niet-confessionele meer
derheid in de raad.
De uitslag staat dus eigenlijk wel vast,
maar de débatten zullen ongetwijfeld weer
een sterk principieel karakter dragen. Op
nieuw zal de schoolstrijd in alle hevigheid
oplaaien, waarbij het wapengekletter in
de vorm van vóór- en tegenargumenten
niet van de lucht zal zijn.
De tegenstanders van het voorstel (de
socialisten, de pacifistisch-socialisten, de
liberalen en het communistische raadslid)
zien de activiteiten van de religieus-poli
tieke groeperingen die streven naar af
zonderlijke bijzondere u.t.s.-en met lede
ogen aan. Zij zien deze activiteiten als
een ondermijning van de suggestie die
moet uitgaan van het schooltype waarin
de samenwerkingsgedachte (tussen over
heid en burgers van verschillende levens
overtuiging) wordt geconcretiseerd. Nu is
er al de uitspraak van de Beverwijksé
raad die een rooms-katholieke u.t.s. nood
zakelijk verklaart zij het voor een veel
groter gebied dan de IJmond en Haar
lem en daar komen nu ook de protes-
tants-christelijken met een eigen u.t.s. op
de proppen. Overigens óók een streek
school, eveneens voor het gebied van Den
Helder tot Leiden. De niet-confessionelen
zien daarmee de kansen op een samen
werkingsschool dalen.
Kan men het echter de protestants-chris-
telijken euvel duiden dat zij moeite doen
voor een eigen u.t.s.? In de hele provin
cie Noord-Holland is er maar één, name
lijk in Amsterdam, die behalve de hoofd
stad ook de Zaanstreek en het Gooi moet
bedienen.
Alleen een wonder kan het voorstel, een
protestants-christelijke u.t.s. noodzakelijk
te verklaren, redden en dat zou moeten
zijn een ommezwaai van een deel der te
genstanders die er bijvoorbeeld blijk van
zouden kunnen geven gevoelig te zijn voor
argumenten dat een protestants-christelij
ke u.t.s. op gronden van billijkheid en
recht geen exorbitant verlangen is.
Maar deze kans achten we bijzonder
klein. Wanneer het voorstel wordt verwor
pen, zit er voor de protestants-christelijken
niets anders meer op dan wat zij als hun
goed recht beschouwen rechtstreeks in
Den Haag te bepleiten.
De schoolstrijd in onze contreien is al
met al nog in volle gang.
NEW YORK (AP) De enorme Rus
sische oliereserves en de snel groeiende
produktie vormen een reële bedreiging in
de nabije toekomst voor de Amerikaanse
olie-industrie. Zegslieden uit de Ameri
kaanse olie-industrie hebben verklaard dat
de verhoging van de Russische olieproduk-
tie in 1962 met elf percent, reeds werd
verwacht, maar het is geen welkom
nieuws, omdat de Russen voortgaan met
bepaalde markten (dikwijls om politieke
redenen) te verstoren door olie te leveren
tegen prijzen, waarvoor de Amerikaanse
maatschappijen het niet kunnen doen.
Deze uitvoer schommelt nu rond 650.000
barrels per dag en zal waarschijnlijk te
gen eind 1965 een miljoen barrels per dag
bedragen, aldus de zegslieden. Het com
munistische blok heeft reeds twintig per
cent van de Italiaanse markt in handen,
achttien percent van de Zweedse en de
gehele IJslandse markt. Hoewel Italië
heeft toegezegd de Russische oliestroom te
verminderen, zullen de lopende verplich
tingen de toevloed nog geruime tijd hoog
houden. Ditzelfde kan ook voor andere
markten gelden.
De werkelijke dreiging ligt echter vol
gens de zegslieden in de enorme reserves
waarover de Russen beschikken, waar
door in 1965 een potentiële produktie van
twintig miljoen barrels per dag mogelijk
is. President-directeur M. J. Rathbone van
de Standard Oil of New Jersey verklaar
de: „In het huidige stadium van de Russi
sche agressie willen zij de wereld over
heersen door economische en industriële
macht. Wij hebben ons allen veel zorgen
gemaakt over de dreiging van een Russi
sche militaire agressie, maar de dreiging
van Russische economische agressie is
even dodelijk." Een andere functionaris
van een oliemaatschappij beschreef de
Russische methode als volgt: „Zij kunnen
iedere prijs noteren die zij wensen zonder
zich iets aan te trekken van de economi
sche regels. Zij kunnen hun prijzen zo
laag stellen dat een vrije economie niet
kan concurreren."
Ook gebruiken de Russen hun olie als
ruilmiddel. Zij laten zich soms betalen in
technologische kennis of in materieel dat
zij zelf niet kunnen produceren. Een voor
beeld van het laatste is stalen buis voor
de grote olieleidingen die de Russen bou
wen naar West-Europa. De Russen hebben
moeilijkheden ondervonden bij het fabri
ceren van deze buizen en kopen ze daar
om liever van Groot-Brittannië, Japan,
West-Duitsland en Italië. De Noordatlanti-
sche Verdragsorganisatie is verorttrust ge
worden over deze leveranties van stalen
buizen en dringt nu aan op stopzetting
van de leveranties van deze stalen
buizen. Groqt-Brittannië heeft dit gewei
gerd en men betwijfelt of Japan het ver
zoek zal inwilligen. De Westduitgers en de
Italianen hebben toegezegd een" einde 'té
maken aan het uitbreiden van het uitvoer-
potentieel van olie uit het Russische blok.
De zegslieden uit de oliewereld geven
toe dat de Verenigde Staten officieel niet
veel kunnen doen aan het overstromen
van traditioneel Amerikaanse markten. Zij
dringen echter aan op het voorzichtig uit
oefenen van druk op geallieerden en
vriendschappelijk gezinde landen om hun
invoer uit de Russische olievelden en hun
uitvoer van materieel naar de Sovjet-Unie
te verminderen. De Verenigde Staten zou
den hierbij worden gesteund door Vene
zuela en de olielanden in het Nabije Oos
ten, die reeds eerder dan de Amerikaanse
maatschappijen door de Russische olie
stroom werden benadeeld.
De zegslieden geven toe dat de Russi
sche concurrentie nog maar een druppel
vormt aan de westelijke emmer. De Rus
sische export omvat zes percent van het
totale verbruik van de westelijke wereld,
met uitzondering van de Verenigde Staten
Advertentie
De nieuwe Nederlandse film
komt van VRIJDAG a.s. af in het
en Canada. De Russische produktie be
droeg volgens Moskou in 1962 1.360 mil
joen barrels. De Amerikaanse produktie
bedraagt, met 2.670 miljoen barrels, het
dubbele hiervan. Venezuela produceerde
1.169 miljoen barrels. Door de stijging van
de produktie met elf percent staat de Sov
jet-Unie nu op de tweede plaats op de lijst
van olieproducerende landen.
De werkelijke dreiging is echter de ont
dekking van de enorme nog niet aange
sproken reserves, die kunnen worden aan
gewend als het Kremlin ernst maakt met
het economische offensief tegen het Wes
ten.
(Van onze correspondent)
WASHINGTON. - De Verenigde Sta
ten zijn met versterkt zelfvertrouwen uit
de spannende crisis over Cuba te voor
schijn gekomen. De stemming te Wash
ington is in het begin van 1963 dan ook
bepaald goed te noemen. Dat neemt
echter niet weg, dat het nieuwe jaar nog
heel onzeker blijft. Men acht het veront
rustend, dat mede door oppositie in
Groot-Brittannië zelf de economische
integratie van de Europese Economische
Gemeenschap en het Verenigd Konink
lijk onzekerder wordt. Men vraagt zich
af, of Kroesjtsjev teneinde zijn prestige
in sommige communistische landen te
herstellen zich wellicht gedrongen zal
gevoelen tot een demonstratie van macht
en tenslotte verkeert de Amerikaanse
regering nog in grote onzekerheid over
de toekomstige gang van zaken in Cuba,
waar Castro ongetwijfeld aan prestige
heeft ingeboet, maar niettemin nog
steunt op een communistisch politie
apparaat plus waarschijnlijk op Rus
sische terreurspecialisten.
Men zal zich in het buitenland misschien
hebben afgevraagd, waarom president
Kennedy zo op de voorgrond is getreden,
nadat de Cubaanse krijgsgevangenen wa
ren vrijgekocht. Iedereen wist, dat de
Amerikaanse regering achter de schermen
de bevrijding van die gevangenen had ge
steund, maar officieel had Washington zich
verre gehouden van wat uiterlijk een par
ticuliere actie moest lijken.
Een van de voornaamste motieven, die
Maandag
De aanvoer in IJmuiden was maandag
in totaal 9.500 kisten vis.
In guldens, per kilogram: heilbot 3,30,
grote tong 3,903,40, grootmiddel tong
2,802,40, kleinmiddel tong 2,121,92,
kleine tong I 2,702,30, kleine tong II
2,40—2, tarbot I 3,90—3,10.
Per 50 kilogram: tarbot IV 8864, kleine
koolvis zwart 3630, grote schol 1510,
grootmiddel schol 1410, kleinmiddel schol
1711, kleine schol I 2113, kleine schol II
3118, schar 3322, verse haring 2614,40,
makreel 19, grote schelvis 59—50, groot
middel schelvis 5655, kleinmiddel schel
vis 5855, kleine schelvis I 5951, kleine
schelvis II 4722, wijting 4612, grote gul
48, middel gul 43, kleine gul 3227.
Per 125 kilogram: grote kabeljauw 180
92, grote koolvis zwart 9866.
Advertentie
Inlichtingen, gidsen en boekingen bij:
UW ADVISEUR VOOR GOEDE REIZEN.
HET MEEST GESPECIALISEERD.
Kennemerlaan 25, IJmuiden, tel. 8306 - C. H. Moensstr 13, Beverwijk, tel. 4029
Zaterdags de gehele dag geopend.
N'ed. Herv. Kerk
Bedankt voor Bussum (vac. J. A. G. van
Zanten) W. I. Doude van Troostwijk te
Doornwerth.
Geref. Kerken (Vrijgemaakt)
Beroepen te Doesburg-Doetinchem E. J.
Oosterhuis, kand. te Hardenberg.
Chr. Geref. Kerken
Bedankt voor Broek op Langendijk J. P.
Geels te Haarlem-Centrum.
Beroepen te Drachten J. M. Visser te
Dokkum.
Geref. Gemeenten
Tweetal te Elspeet C. Wisse te Hendrik
Ido Ambacht en A. Hofman te Zeist.
Oud-Geref. Gemeenten
Beroepen te Kralingseveer W. Kamp, le
rend ouderling te Utrecht.
Geref. Kerken
Beroepen te Oosterend (Fr.) E. Warnink,
kand. te Zaandam.
De Olympische rodelbaan op de Igls zal
niet mogen worden gebruikt voordat de
Olympische Winterspelen van 1964 in Inns
bruck zijn begonnen. Deze onverwachte be
slissing werd zondagmiddag in Innsbruck
tijdens het congres van de internationale
rodel(slee) federatie, met alle Oostenrijk
se stemmen overigens tegen, genomen.
Pas op de officiële trainingsdagen zullen
de deelnemers kennis kunnen maken met
de nieuwe baan. De federatie nam dit be
sluit om te voorkomen, dat de Oostenrij
kers sterk in het voordeel zouden komen.
De wereldkampioenschappen rodelen wer
den dit weekeinde in Imst (Tirol) verwerkt.
Bij de één-persoons heren rodel werd de
Westduitse Fritz Nachmann titelhouder. Il
se Geisler, de Duitse die vorig jaar kam
pioen werd, behaalde ook nu de titel.
In guldens: SCH 5 20.950, KW 51
f 18.350, KW 144 f 19.200, KW 8 f 15.100,
KW 121 f 23.350, KW 10 3.360, KW 166
4.840, KW 191 6.150, KW 77 5.390, KW
59 f 4.460, KW 194 f 8.580, KW 188 3.450,
KW 91 4.080, KW 162 4.780, KW 200
6.190, KW 172 5.500, KW 128 5.520,
KW 169 4.020, KW 114 4.020, KW 184
4.260, KW 139 f 16.000, KW 93 10.400,
KW 146 f 12.200, KW 174 f 15.360, KW 143
f 5.880, KW 29 6.230, KW 103 f 4.540,
KW 31 5.700, KW 137 4.460, KW 145
13.450, KW 207 4.840, KW 133 3.850,
KW 57 f 2.690, KW 164 4.900, KW 134
f 5.590, KW 79'/' 3.800, KW 30 5.300,
KW 96 2.680, KW 178 3.600, KW 58
2.770, KW 186 2.890, KW 113 2.620,
JJM 55 f 6.500, IJM 73 4.720, IJM 30
f 3.870, IJM 45 5.14a, IJM 4 4.150, IJM 11
f 2.430, IJM 67 5.810, IJM 7 f 2.899, IJM
81 f 2.030, IJM 64 f 3.020, IJM 61 3.600,
IJM 60 f 3.160, IJM 62 f 3.450, IJM 63
3.240, MO 1 4.200, HD 125 3.560.
Aanvoer van dinsdag
Te IJmuiden voerden dertig vaartuigen
In totaal 6.015 kisten vis aan, waarvan
50 schelvis, 80 radio, 380 wijting, 60 gul en
kabeljauw, 100 koolvis, 330 haring, 15 ma
kreel, 2.560 schol, 105 tarbot, 310 varia en
1.650 stuks stijve kabeljauw. Voorts was
er 100.000 kilo tong aan de markt.
Prjjzen van dinsdag
Per kilo, in guldens: heilbot 3,402,90,
tarbot 3,603,50, grote tong 3,803,60,
grootmiddel tong 32,50, kleinmiddel tong
2,162,04, tong I 2,602,50, tong II 2,22—
2,12.
Per 125 kilo: grote kabeljauw 8478,
middel kabeljauw 9477, grote' koolvs 90
88, middel koolvis 8681.
Per 50 kilo: grote gul 3245, middel gul
3248, kleine gul 2933, kleine koolvis
3531, ham 84, grote schol 1411, middel
schol 139, zetschol 128, schol I 149,50,
schol II 20—16, schol III 26—18,50, poontjes
43, schar 3218, grote en grootmiddel
schelvis 48, kleinmiddel schelvis 5049,
schelvis I 5654, schelvis II 5046, radio
2519, gestripte wijting 4023, dichte wij
ting 218, kleine kuit 132, grove kuit 61
41, tarbot 14060, griet 7048.
Per regel: grote kabeljauw 6650, mid
del kabeljauw 4230.
Per hoop: rog 30.
Scheveningen
Te Scheveningen werden vanmorgen
aangevoerd: 30 kisten wijting, 40 gul en
kabeljauw, 300 schol, 1.500 haring en 7.000
kilo tong.
Kennedy ertoe brachten zo bewust de aan
dacht op zich te vestigen bij de verwel
koming van de krijgsgevangenen, was zijn
wens door middel van een opvallende re
devoering een belangrijke boodschap over
te brengen aan Cuba in het bijzonder en
aan Latijns-Amerika in het algemeen. Die
boodschap was: de Verenigde Staten zijn
bereid ieder regime te steunen, dat waar
lijk de bevolking van een land achter zich
heeft. Progressieve Cubanen behoeven zich
daarom niet ongerust te maken, dat Wash
ington ernaar streeft speciaal een uiterst
rechts regime aan de macht te helpen in
Havana. Bovendien liet Kennedy duidelijk
merken, dat niet ieder, die deel uitmaakt
van Castro's bewind, bij voorbaat zijn
hachje of zijn politieke toekomst heeft
verspeeld, indien een ander regime aan de
macht zou komen. Een omwenteling van
binnen uit zou wat Washington betreft
het beste zijn wat er in Cuba kon ge
beuren en door een ruime houding aan
te nemen tegenover medewerkers van Cas
tro, die eventueel bereid zijn zich tegen
hun leider te keren, is Kennedy begonnen
aan een subversieve actie, die ook clan
destien wordt gevoerd.
Aan deze actie zijn risico's verbonden
Zou het bij voorbeeld binnenkort reeds tot
een opstand tegen Castro komen, dan zou
den de Verenigde Staten een rebellen-re
gime gaarne steunen, inaar dan zou het
gevaar niet denkbeeldig zijn, dat die door
Amerika gesteunde rebellen in botsing
kwamen met het contigent Russen, dat
Kroesjtsjev tot steun aan Castro nog
altijd in Cuba gestationeerd houdt. Men
moet afwachten of Kroesjtsjev, na Kenne
dy's rede, al dan niet haast zal zetten
achter de verdere evacuatie van de Rus
sen uit Cuba.
Over de betrekkingen tussen Moskou en
Washington kan, sedert de Cubaanse cri
sis, nog niet veel met zekerheid worden
gezegd. In Washington spreekt men her
haaldelijk over de mogelijkheid, dat een
nieuwe periode in de betrekkingen met de
Sovjet-Unie is aangebroken, maar duide
lijke bewijzen dat de Russen streven naar
een betere verstandhouding, heeft men
niet. Men moet zelfs rekening houden met
het gevaar, dat Kroesjtsjev, omzijn ge
daald prestige omhoog te halen, zit te
broeden op een ophefmakend machtsver
toon, dat hem opnieuw de onbetwiste lei
der in het communistische deel van de
wereld zou kunnen maken.
Nu echter de ideologische splijting in
het communistisch blok zo openlijk aan
de dag treedt, hopen sommigen te Washing
ton, dat het thans reeds kan komen tot
een toenadering van Moskou tot het_ wes
ten. Een onmiddellijke militaire bedrei
ging vormt China nog lang niet voor de
Russen. Zij behoeven zich daarom niet
in het Westen te dekken tegen een even
tuele Chinese aggressie. Maar waartoe
China wel in staat is, dat is een expansie
in zuidelijke of zuidoostelijke richting en
een grootscheepse Chinese aanval tegen
India, Thailand en andere gebieden in
Zuidoost-Azië, zou ook de Russen aller
minst aangenaam zijn. Daarom zou het
voor Moskou zijn nut kunnen hebben, in
dien de Chinezen beseffen, dat niet alleen
de westerse democratieën, maar ook de
Sovjet-Unie, als puntje bij paaltje komt,
Chinese expansie wensen te stuiten.
Of 1963 ingrijpende veranderingen in Cu
ba zal brengen is niet te voorspellen, of
China en de Sovjet-Unie nog verder uiteen
zullen drijven is evenmin te voorzien, maar
voor de vraag of Groot-Brittannië deel zal
gaan uitmaken van de Europese Economi
sche Gemeenschap lijkt 1963 een belang
rijk jaar te worden. Het grootse Ameri
kaanse plan tot nauwer economische be
trekkingen tussen alle niet-communisti-
sohe staten een samenwerking die zou
moeten leiden tot krachtige opvoering der
produktie is in feite gebaseerd op de
veronderstelling dat Groot-Brittannië zich
zou voegen bij de gemeenschappelijke
markt. Die aansluiting begint helaas steeds
onzekerder te worden en een mislukking
van Europese integratie in ruime zin zou
veel ontnemen aan het elan waarmede
Kennedy en de zijnen de welvaart en de
kracht van de vrije landen omhoog wil
den stuwen. Het gestrubbel in Brussel en
het toenemen van de oppositie tegen de
aansluiting in Groot-Brittannië zelf, zijn de
zorgelijkste tekenen waarmede het nieuwe
jaar is begonnen.
De Russische tafeltennisbond heeft de
jonge Gennadi Averin, kampioen heren
enkelspel van zijn land, er van beschul
digd zich „niet als een Russisch sportman
te hebben gedragen". Averin,g zou drie jaar
geleden aan speculanten dollars hebben
verkocht en zich tijdens trips in het bui
tenland niet gepast hebben gedragen.
De straffen waren niet mals. De titel
„meester in de sport" werd Averin ont
nomen en hij maakt geen deel meer uit
van het Russische team en zal een jaar
lang niet in internationale wedstrijden
mogen uitkomen.
ISRAEL EN DE DUITSERS
Een groep van zestien Duitse stu-
ienten uit verschillende universiteiten
in West-Duitsland heeft onlangs een
foodwill-bezoek gebracht aan Israel.
!en maand lang werkten deze jon
gens en meisjes in de kibboets Te!
Katzir aan de Syrische grens, waar zij
ook de vuurdoop ondergingen tijdens
een zware aanval van Syrische sol-
laten op die nederzetting. Tijdens een
ontvangst van de Duitse studenten
door de organisatie van Israëlische
studenten in Jeruzalem kwam het tot
dramatische scènes. Een groep Israë
lische studenten, die behoort bij de
extremistische Heruth-partij protes
teerde tegen deze ontvangst en verliet
de zaal na eerst hun Duitse collega's
te hebben toegeroepen: „Er kan geen
sprake zijn van een vernieuwing van
betrekking tussen u en ons. Gaat
temg naar Duitsland en werkt daar
tegen het zenden van raketten naar
Egypte. Wij kunnen niet met u in één
Er zijn de laatste tijd enkele boeken
verschenen die een beeld trachten te
geven over de positie van de christenen
in China. Officieel hestaat er in China
godsdienstvrijheid en iedere bezoeker
die uitgenodigd wordt of persoonlijk
een inreisvergunning krijgt, kan zich
ervan overtuigen, dat zowel de protes
tantse als de rooms-katholieke kerkon
blijven bestaan naast het boeddhisme
en de islam. Na de eerste wereldoor
log beleefde de protestantse kerk een
opleving, maar sinds 1948 is er het
communisme, dat de godsdiensten al
leen laat bestaan als zij zich zonder
meer onderwerpen en zich losmaken
van de „imperialistische vergiften" uit
Amerika. Officieel onthoudt de rege
ring zich van vervolgingen. Er wordt
echter wel voor gezorgd, dat in alle
godsdienstgemeenschappen anti-com
munisten door de partijfunctionarissen
worden aangeklaagd en uitgeleverd
aan de regering met het verzoek om
hen te bestraffen en om te scholen.
Steeds weer opnieuw worden er her
scholingscursussen gehouden. Langdu
rige gevangenisstraffen met toepassing
van het systeem van „hersenspoelin
gen" zorgen er voor, dat ook de sterk
ste tegenstanders van het regiem zwak
wprdeo, Een van de grootste ..strijders
van het christendom, Wang Ming Tao,
W£rd tenslotte zo gebroken, dat hij een
hem voorgeschreven „bekentenis"
voorlas. Toen hij echter kort daarop
deze bekentenis herriep, werd hij
prompt weer gevangen genomen.
Buitenlandse bezoekers krijgen geen
kans iets van de werkelijkheid te zien.
Men bereidt hun reis en hun ontmoe
tingen grondig voor, zodat ze alleen
cliché-antwoorden krijgen. In de eer
ste plaats worden hun grote technische
objecten getoond, die inderdaad vaak
bewonderenswaardig zijn, maar bij het
stellen van vragen komen er alleen
maar gecontroleerde antwoorden.
Voor de Evangelische kerk in China
zijn nu door deze situatie de voorwaar
den voor de zelfstandigwording, die
dertig jaar geleden steeds als eis gol
den zelfbekostiging, zelfregering en
zelfuitbreiding werkelijkheid gewor
den. Echter richt deze leuze zich nu,
zonder op de werkelijke mogelijkheid
tot zelfstandigheid der gemeenten te
letten, tegen Amerika en zijn mperia-
lisme. Een der schrijvers over China,
Leslie Lyail, eindigt zijn boek „Trotz
Wind und Wetter" met de woorden die
wel heel waar zijn voor de christen
gemeenten in China: „Wij horen de
roepstem: Wachter wat is er van de
nacht? Het antwoord luidt: De morgen
komt, maar nog is het nacht."
Een andere auteur voegt aan een
overzicht toe, dat het stellig ook aan
de aard van het Chinese volk ligt, dat
het communisme zo sterk het land kon
gaan beheersen. Het gaat hier om een
nationaal communisme. Het volk
voelt dat het weer mee de toon aan
geeft door alles wat bereikt is. Boven
dien is het een karaktertrek van de
Chinezen om de vorm belangrijker te
vinden dan de inhoud en het roemen
van de staat is een onvermijdelijke
plicht.
Het Chileense rooms-katholieke episco
paat heeft een herderlijk schrijven la
ten uitgaan, waarin het een hevige aan
val doet op het kapitalisme in Chili en
verklaart, dat de misbruiken van de
vrije economie verantwoordelijk zijn
voor de snelle groei van het communis
me. Er wordt aangedrongen op een „op
rechte hervorming van de nationale in
stellingen en wel langs de weg van de
stembus, zodat binnen de grenzen van
het mogelijke deze meer aangepast
worden aan de christelijke principes".
De bisschoppen schreven in het stuk
over de huichelachtigheid, de ongelijk
heid, de woningtoestand, de werkloos
heid, het onderwijs en de bureaucratie.
„De kerk kan niet zonder meer aan
vaarden dat in Chili een situatie heerst,
die in strijd is met de rechten van de
menselijke persoon," aldus het herder
lijk schrijven.
De laatste jaren neemt 't aantal gees
telijken in de Church of England lang
zamerhand toe. In 1953 kwamen er 472
kandidaten in het ambt, in 1962 waren
dat er 626. Het totaal aantal geestelijken
in deze kerk bedraagt thans 17.043.
Daarnaast zijn er nog steeds 1048 vaca
tures.
vertrek zijn, want gij zijt nog altijd de
vijanden van de menselijke maat
schappij en van het |oodse volk
Een Duitse studente barstte toen in
snikken uit.
Maar ook zij die verder met de Duit
se studenten bleven vergaderen, hebben
geen blad voor bun mond genomen.
Daarbij kwam het echter tot een in
teressant en zeer bewogen discussie,
waarvan de Kroniekschrijver van hel
maandblad „KerK ei Israël" de vol
gende flitsen heeft weergegeven.
„Niemand van ons kan ontkennen hoe
velen van uw ouders en buren aan ons
volk verschrikkelijk veel leed hebben
toegebracht", zei een der Israëlische
studenten, en onze ouders die m Euro
pa zijn geboren, kunnen dat niet ver
geten".
De Israëlische studenten waren het er
allemaal over eens dat de Duitse stu
denten tot taak hebben in Duitsland
te strijden tegen nazistische neigingen
Een Duitse student antwoordde daarop.
„Dat is waar. Maar hoe kunnen wij in
uuiisluna tegen iet anu-semitisme strij
den voor iemand die wij niet kennen;
Wij zijn hier gekomen om de Joden te
leren kennen niet van boeken, ook niet
van wat onze ouders ons als waar
heid" over u vertellen, maar ons mei
eigen ogen te overtuigen over u. En
aut kan alleen in Israel".
Daarop zei een Israëlische studente.
„In Israel zijn maar twee miljoen Jo
den, maar in New i urk drie miljoen.
Waarom hebt gij j .ocael uitgekozen
om het probleem kennen?". „De
Joden in Amenna joden én Ameri
kanen werd aaui up van Duitse zijde
geantwoord aneen m Israël kunnen
wij de wortel van het probleem raken'
„Ik ken geen negers zei een Isra
ëlische student en toch steun ik hen
in hun strya om gelijke rechten, ook zon
der hen te kennen". Daarop kwam van
Duitse zijde dit getuigenis: „U steunt
de neger slechts in zijn strijd, maar u
spant zich met voor nem in. Want in
Israël znij geen zes miljoen negers ver
moord. Maar in ons land werden zes
miljoen Joden uitgemoord".
De uitnodiging van de Duitse studen
ten om samen met de Israëlische stu
denten ergens aan de Rijn een semina
rium over het „antisemitisme" te gaan
houden, werd door de Israëlische stu
denten van de hand gewezen met de mo
tivering, dat het nog te vroeg is voor
Israëlische studenten om hun Duitse col
lega's op Duitse bodem te ontmoeten.
Want het zou uitgelegd kunnen worden,
aisoi de Israëlische jeugd, die zelf bij
de Joodse tragedie niet betrokken was,
bereid zou zijn te vergeten wat 't Duit
se volk gedaan heeft.
De generale synode van de Hervorm
de Kerk zal zich dit jaar bezig houden
met een aantal voorstellen tot herzie
ning van de predikantstraktementen.
In „Kerk en Wereld," weekblad voor
vrijzinnig protestanten, werpt ds. A.
Faber in verband met deze voorstellen
de vraag of op de huidige salariëring
ook veroand houdt met het tekort aan
predikanten en met de daling van het
getal der theologische studenten, üs.
Faber schrijft: „De aanvoer van het
aantal studenten is nu al niet meer vol
doende om het huidige getal predi
kantsplaatsen duurzaam te vullen.
Over enkele jaren kan de Hervormde
kerk in een impasse van grote afme
ting komen te verkeren."
Schrijver herinnert aan het ver
schijnsel, dat een aanzienlijk getal pre
dikanten ieder jaar weer het bijltje er
bij neerlegt en naar een andere levens
orde overstapt, maar hij noemde hel
onjuist deze ontwikkeling toe te schrij
ven aan de lage traktementen. Het ar
tikel van ds, Faber vervolgt: „Ik heb
zelf al duidelijk een andere oorzaak ge
steld. En er zijn méér oorzaken aan te
wijzen: de verlegenheid ten aanzien
van het pastoraat in zijn huidige vorm,
het nog lang met genoeg verwerki
hebben van moderne zienswijzen in de
geestelijke arbeid op het sociale vlak
Ook ben ik geneigd er aan toe te voe
gen, dat er nog steeds een ernstige
leemte is in de sociale status-voorzie-
ning. Ik acht het een gevaarlijke zaak,
dat in de kerk nog steeds geen bezin
ning is ontstaan op het punt van de
werktijden in het moderne pastoraat.
Er is nog geen sprake van een rede
lijke vrijetijdsregeling, integendeel,
door het gemis van vrijwel alle week
einden en de hoogtijdagen, door de al
tijd doorgaande weekarbeid en de kor
te vakanties is het pastoraat sociaal ge
sproken enorm achterop geraakt. Ook
dat kan iedereen zonder veel moeite op
merken. En wie dit alles met geloott
moet zich dan maar eens in de cijfers
gaan verdiepen. Hij zou zich een aap
kunnen schrikken. Speciaal in de vrij
zinnige sector naderen wij nu snel een
noodtoestand."
Het beroepingswerk is in de Gereior
meerde Kerken een zaak met meei
dan een moeilijke kant. Predikanten
plegen nu eenmaal met te solliciteren
en soms zou het in het belang zijn zo
wel van hen als van de gemeenten, dal
zij eens van plaats veranderen. Daar
om is in de Gereformeerde Kerken een
vertrouwenscommissie in het leven ge
roepen waartoe zich zowel predikanten
als ouderlingen kunnen wenden. Zij .s
samengesteld uit drie mannen met een
langdurige staat van dienst, iie aller
emeritus zijn. Het zijn professor dr. K
Dijk, rustend hoogleraar in Driebergei
ds. J. R. Goris in Apeldoorn, emeritu.-
predikant van de kerk van Apeldoorn
en ds. D. Scheele in Hollandsche Ra
ding, emeritus predikant van de kerk
van Assen. Zij zijn allen bij herhaling
lid geweest van de Generale Synode
