Nederlandse scholier weggestuurd uit deV.S.
Koedijk vecht tegen zuigkracht
van de grote broer Alkmaar
Kritiek op het streekplan
Noord-Kennemerland
DIT SEIZOEN RACEWAGENS
MET HYDROLASTIC VERING
WAAROM IS EEN WEGDEK
„FOUT" EN WAAROM „GOED"
LANGS DE WEG GEVONDEN...
IMPORT VAN „KNEUSJES"
DAART STEEDS MEER ZORG
NIEUW
Nog 2 maanden vorst?
DONDERDAG 21 FEBRUARI 1963
Kerkelijk nieuws
Zeehengelconcours te
IJzendijke op 7 april
A 1rr PERFECT L
ALU AUTOMATISCH
SPIEGELGLADDE STALEN
ZOOL VEDERLICHT
Miuiji
Neen, dat willen wij niet hopen, 't is
zo al erg genoeg. Gelukkig is er nog
lichamelijke weerstand mogelijk tegen
deze barre winter.
Gebruik pindakaas met pl.m. 55 licht
verteerbare vetten en rijk aan natuur
lijke vitaminen. De beste P.K. is die
van
MCMILLAN
Het personeel van de schadeverzekeringsmaatschap
pijen (met vijfentwintig percent ziektegevallen), werkt
en overwerkt zich door een baaierd van meldingen als
gevolg van schade aan auto's en andere voertuigen. De
maatschappijen hebben dertig tot vijftig percent meer
meldingen, dan in overeenkomstige perioden van voor
gaande jaren. Reeds begin januari was dit percentage
vijfentwintig tot veertig percent hoger dan normaal.
Gelukkig is het aantal aanmeldingen van schade
met lichamelijk letsel niet groter dan gewoonlijk in
de winter. Slippartijen zijn aan de orde van de dag.
De met blikschade overstroomde assuradeuren ver
zuchten dan ook menigmaal, dat huns inziens tal van
automobilisten harder rijden dan het op de nog vaak
gladde en door sneeuw- en ijshopen nauwe wegen is
toegestaan. De weggebruikers nemen te veel risico's.
Een „bescheiden tik" veroorzaakt al gauw een schade
van drie- tot vijfhonderd gulden.
In het komende seizoen zullen de Britse Cooper Formule
Junior racewagens uitgerust zijn met de „hydrolastic"-
vering, zoals vorig jaar geïntroduceerd werd op de Morris-
en M. G. „1100"-wagens.
De vering is gebaseerd op een systeem van gesloten bui
zen, gevuld met een mengsel van water en alcohol samen
werkende met rubber veren.
Als deze veringsmethode succesvol blijkt te zijn op de
fabrieks Formule Junior-wagens zal het eveneens gebruikt
worden op produktie Formule Junior en fabrieks Formule
1-wagens. Bovendien wordt in Groot-Brittannië een ge
patenteerd ontstekingssysteem ontwikkeld voor racewagens.
De ontwikkeling van meer-cilindermotoren met een hoge
compressieverhouding en geschatte snelheden van 8.000 tot
12.000 omwentelingen per minuut betekent dat de bestaande
systemen niet langer 'voldoen aan de steeds hogere ont-
stekingseisen wat betreft vonksnelheid en de accuratesse
van de ontstékingstijd. Het nieuwe systeem maakt 1000 von
ken per seconde mogelijk; bij ontsteking door middel van
een bobine verkrijgt men 400 vonken per seconde.
Op de speelgoedtentoonstelling in Neurenberg staat dit
paneel opgesteld. Speelgoed voor jong en oud
„Hoe komt het dat men gebouw lelijk vindt of mooi? Het
is een kwestie van schoonheid. Zo moet men de kwestie
van de wegen ook bekijken. Iets dat mooi is valt niet zo
sterk op, als iets dat lelijk is". Deze opmerking maakte on
langs ir. J. F. Springer, verbonden aan de Rijkswaterstaat
in Utrecht.
Hij knoopte aan deze woorden een korte beschouwing
vast over het Nederlandse wegendek waaruit bleek, dat een
weg, ook al voldoet hij aan alle bouwtechnische eisen
niet altijd door de automobilist als „goed" wordt erkend.
Met andere woorden: de automobilist rijdt over een weg,
ziet de bochten en de opritten, merkt onmiddellijk de ver
anderingen van de weg enkwalificeert de weg als
„niet goed".
Hoe komt dit, waarop is deze kwalificatie gegrond?
Pas de laatste jaren is Rijkswaterstaat begonnen met een
onderzoek naar deze vraag. De juiste oplossing komt de
verkeersveiligheid ten goede, want de eventuele wijzigingen
in bouwmethode of wijze van bebakening zoals zij wel
licht in deze oplossing zijn vervat zullen de rust van de
automobilist in het verkeer doen toenemen.
Een weg is „fout" volgens de automobilist, als de bochten
en de veranderingen in het wegdek te zeer zijn aandacht
trekken, als hij de weg niet als „schoon" als „mooi" ervaart.
Technisch is zo'n wegdek voor honderd percent in orde,
maar het kan, mede gezien in het geheel van de bebouwing
of de bebossing langs de weg, een lelijk wegdek lijken en
prompt door de automobilist als „niet goed" worden er
varen. De witte lijnen die langs vele wegen zijn getrokken
(bij hoge snelheden onmisbaar en in het algemeen de ver
keersveiligheid zeer goed dienende) accentueren nog eens
de wendingen van de weg en de oneffenheden.
Bij Fort de Bilt staat een lange barak van de Rijkswater
staat, waar gezocht wordt naar oplossingen voor deze pro
blemen. Ir. Springer zegt ervan: „Wij bestuderen het zicht
dat weggebruikers voor ogen krijgen als zij in een auto op
de snelweg rijden. Wij zoeken naar zo logisch mogelijke
vormen van de weg en tevens naar zo fraai mogelijke vor
men, die zijn aangepast bij het landschap en de omgeving
van de weg. Om dit te bereiken, moeten wij ons indenken
hoe de weggebruiker de weg ziet. Wij dienen niet alleen
te kijken naar de plattegrond en de hoogten die op de teke
ning staan aangegeven. Om de vorm van de ruimtelijke be
lijning zo mooi mogelijk te maken, hebben wij twee dingen
nodig: ten eerste perspectieftekeningen en ten tweede
modellen".
Deze berekende perspectieftekeningen kunnen achter
iedere willekeurige tekentafel worden gemaakt. De model
len evenwel worden in de barak bij Fort de Bilt gemaakt,
waar de technisch opzichter van de Rijkswaterstaat, de
heer C. Blok, als enige man in Nederland modellen maakt
van moeilijke stukken in de rijkswegen.
De moeilijkheden kunnen betrekking hebben op de ver
keerstechniek (ligging van een bocht of verhevenheid) dan
wel van esthetische aard zijn.
Een voorbeeld: in een weg zit een bocht en tevens een
helling (oprit naar brug). Laat men bij het aanleggen van
de weg eerst de bocht beginnen en daarna de helling van
de weg, dan werkt dit storend. Laat men de punten waar
de bocht en de helling beginnen samenvallen, dan zegt de
weggebruiker: ,,'n Mooie weg". Hij rijdt er soepel overheen
zonder zich te laten storen door „iets" waarvan hij niet
eens weet wat het eigenlijk is.
De algemeen voorzitter van de RAI, de heer S. Schootstra,
heeft tijdens de opening van de 46ste RAI-tentoonstelling
nu al weer enige tijd geleden nogmaals de aandacht
gevestigd op de invoer van autowrakken uit Duitsland Hij
toonde zich voorstander van een verplichte keuring van
automobielen (een onderwerp, dat wij reeds uitvoerig in
deze rubriek hebben behandeld) en bepleitte als overgangs
maatregel de uitreiking
van speciale kenteken
bewijzen met een be
perkte geldigheidsduur
voor die wagens, die bij
keuring niet helemaal
aan de wettelijke mini
mumeisen zouden vol
doen. Wagens die dus zo
op het oog voldoen aan
de eisen, maar die niet
temin de argwaan niet kunnen stillen. De invoer van ge
bruikte en/of verongelukte auto's blijft intussen regelmatig
plaats hebben. Vier jaar geleden werden de eerste „kneus
jes" over de grens gebracht en deze winstgevende handel
is sindsdien onrustbarend toegenomen. Zozeer zelfs, dat
Nederland thans de weinig vleiende naam „vuilnisvat van
Europa" heeft ontvangen. In 1960 kwamen ruim 11.000 ge
kreukelde auto's de grens over, een jaar later was dit
aantal verdubbeld.
Bijna al deze wagens worden op een geraffineerde manier
weer „rijvaardig" gemaakt, al blijft er een mogelijkheid om
het bedrog te doorzien het kentekenbewijs van zo'n
wagen vermeldt een bouwjaar, in tegenstelling tot het
bewijs van een nieuwe wagen, die achter het woordje „code"
00 heeft staan en achter „bijzonderheden": geen.
De kentekenletters kunnen eveneens steun geven; de
series DD, BX, EX, GK, JG en JT kunnen duiden op een
uit Duitsland of België geïmporteerd wrak.
Men dient er echter wel rekening mee te houden dat
bovenstaande kentekenletters ook uitgegeven worden aan
auto's die om de een of andere reden niet onder de ge
bruikelijke types vallen.
Men kan zich voorstellen dat de „officiële" autohandel in
Nederland met misnoegen kijkt naar deze concurrentie.
Twintigduizend auto's per jaar is geen kleinigheid.
De douane in Elten helpt dan ook een handje mee om
het kaf van het koren te scheiden. Wordt een auto inge
voerd, die werkelijk als wrak beschouwd moet worden,
dan komt er op de documenten een aantekening te staan,
dat er „schroot" is ingevoerd.
Is de wagen nog net geen „schroot" dap worden bij
zonderheden summier op de formulieren vermeld. Een door
slag van deze documenten gaat naar meer genoemde rijks
dienst en als de auto ter keuring wordt aangeboden be
steedt men extra aandacht aan het vervoermiddel.
De gemiddelde waarde van de op deze manier over de
Belgische en Duitse grens ingevoerde auto's bedraagt 680.
Hierop dient de importerende handelaar een invoerrecht
van 12 percent te betalen plus 21 percent omzetbelasting,
welke laatste belasting echter niet alleen naar de getaxeerde
waarde wordt berekend. Al met al moet op zo'n auto on
geveer 45 percent betaald worden.
Dat is 'n concurrerend bedrag, zegt de RAI daar kunnen
bonafide handelaren in nieuwe wagens met hun hoge
weeldebelasting nooit tegenop. Waarom, zo vragen ze zich
af, niet een systeem zoals de Fransen toepassen, die on
geacht de toestand waarin de daar ingevoerde wagen zich
bevindt, een vast bedrag aan de grens eisen dat gebaseerd
is op het merk van de auto en het bouwjaar?
In België wordt de omzetbelasting pas berekend als de
opgeknapte auto op de weg wordt losgelaten en dan over
de „wrakwaarde" plus de reparatiekosten.
Een zeventienjarige scholier uit Alber-
gen bij Almelo is, in hoofdzaak om zijn
onvriendelijk gedrag jegens Amerika, naar
huis gestuurd. Hij was een van de vijftig
Nederlandse scholieren, die een jaar lang
in het kader van een uitwisselingspro
gramma in een Amerikaans gezin zou wor
den opgenomen en er de „high school"
zou bezoeken. Na acht maanden moet de
jongen nu naar huis tterug.
De voorzitter van het Nederlandse co
mité van de Amerikaanse organisatie
„youth for onderstanding" deelde mee,
dat de jongen zich niet aan de regels heeft
gehouden, o.m. door „vervelende" stukjes
te publiceren. De Twentse scholier was
vóór zijn vertrek naar de Verenigde Sta
ten terdege ingelicht over de regels, waar
aan hij zich had te houden.
De Nederlandse scholieren vervullen een
missie in Amerika door de vriendschaps
banden hechter te maken. Jaarlijks ko
men honderd Amerikaanse scholieren voor
de duur van twee maanden naar ons land,
de Nederlandse scholieren blijven een jaar
in Amerika. Het Amerikaanse comité had
het Nederlandse comité reeds eerder la
ten weten, dat er moeilijkheden waren
met de jongen. Hij verwisselde van adres,
maar verbetering bleef uit. Hem werd ook
een proeftijd geboden om zich anders te
gaan gedragen. De moeilijkheden verdwe
nen echter niet, zodat besloten werd de
scholier terug te zenden.
Volgens de voorzitter van het Nederland
se comité is langs officiële weg een stuk
je dat de jongen in een Nederlandse krant
schreef, aan het ministerie van Buiten
landse Zaken in Washington gezon
den. Van hogerhand zou er toen bij het
Amerikaanse comité op zijn aangedron
gen, de jongen terug te renden.
Vespa heejt een nieuw
model scooter op de
markt gebracht. De
maximum snelheid van
dit type, de Gran Lux,
is opgevoerd tot 88 kilo
meter per uur. In ver
band met deze hogere
snelheid zijn er rem-
trommels met een gro
tere diameter gemon
teerd. Behoudens kleine
wijzigingen zoals een kleinere stuurbreedte. een kortere
draaicirkel, een koplamp met meer lichtsterkte en sier-
strippen, is het model ongewijzigd gebleven.
In Groot-Brittannië worden thans experimenten onder
nomen met een elektronisch instrument, dat waarschuwt
voor het dreigende gevaar van ijsvorming op wegen.
Over enige maanden zal een nieuwe kleine wagen van
Rootes aan het publiek worden voorgesteld. Over deze
nieuwe babywagen die in de fabriek in Schotland zal
worden gebouwd, zjjn geen bijzonderheden bekendgemaakt.
Advertentie
De hervormde kerk in Koedijk is een i vallïgheid gesloopt, misschien wel wat
noodkerk, want de mooie Gothische voorbarig. Het noodkerkje staat op één
kerk heeft men in 1949 wegens bouw- I van de „eilanden", achter de
Kanaaldijk.
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Veenwouden jhr. M. A. de
Savornin Lohman, kand. te Utrecht; te
Kamperland (toez.) H. Brons te Nieuw-
Vennep-Abbenes. Bedankt voor Leeuwar
den (vac. Ph. Loggers) P. C. de Bruijn te
Nieuw-Loosdrecht. Beroepen te Westmaas
J. C. H. Stevense, kand. te Dordrecht. Be
dankt voor Stadskanaal J. G. Huetink te
Midwolda (Old.). Aangenomen naar Ouds
hoorn H. Koudstaal te Sleeuwijk.
Geref. Kerken
Beroepen te Middelburg (vac. J. Ytsma)
G. v. Wilgenburg te Huizen (N.-H.); te
Suawoude D. v. Santen, kand. te Schip
luiden; te Wageningen (vac. B. G. Mees
ten Oever) H. J. van Duinen te Zwijn-
drecht; te Zoutkamp E. Warnink, kand. te
Zaandam. Beroepen te Dordrecht (vac. S.
R. Smilde) W. Dekker te Noordwijk-Bin-
nen.
Geref. Kerken (Vrijgemaakt)
Beroepen te Buitenpost J. H. Veefkind,
kand. te Hilversum.
Onder de rook van Alkmaar ligt een
gemeente, die duidelijk de zuigkracht
van de grote broer blijkt te ondervinden:
Koedijk ziet steeds meer inwoners naar
Alkmaar trekken om daar in de industrie
te gaan werken. Men heeft nog maar één
bakker over, en er is nog maar één smid.
Een belangrijk man, want hij is de enige
in Koedijk die zich over brommers en
fietsers kan ontfermen, en belang
rijker nog over trekkers, die defect
zijn. Toch heeft de uittocht het inwoner
tal van Koedijk niet verminderd. Men
wil wel in Alkmaar gaan werken, maar
men geeft zijn woonplaats aan het
Noordhollands Kanaal niet op, want in
de gemeente, die als een lint langs dit
kanaal is gebouwd, is het goed wonen,
zoals ook steeds meer vakantiegangers
gaan ontdekken.
Het afgelopen seizoen hadden hotels in
Koedijk 204 gasten en 1647 overnachtin
gen en pensions 164 gasten en 1404 over
nachtingen. Honderdvierenzestig mensen
brachten 1904 nachten in gemeubileerde
kamers door, de zomerhuisjes van Koe
dijk kregen 53 gasten, die in totaal 696
maal overnachtten. Ongetwijfeld cijfers,
die men op het eerste gezicht niet zou
verwachten, want hij, die langs het
Noordhollands Kanaal naar het noorden
rijdt, ziet Koedijk over het algemeen niet
eens liggen en hoogstens werpt hij en
achteloze blik op de nietige huisjes achter
de dijk.
Maar ook hier bedriegt de schijn. Op
„Het Vergulde Paard", één van de twee
hotels, die Koedijk nog over heeft, staat
een bord dat aangeeft, dat de Haarlemse
hengelaars daar kind aan huis zijn, en de
Spaanse werknemers op de Hoogovens
plegen hun verlof met hun gezin in Koe
dijk door te brengen. Koedijk is nu een
maal veel aantrekkelijker dan men van de
overkant van het Kanaal gezien zou ver
wachten.
In plaats van een uittocht van inwoners
ziet men er dan ook een geheel ander ver
schijnsel: veel mensen willen in Koedijk
gaan wonen. Alleen wil ieder een woning
langs het kanaal waar men een mooi uit
zicht op de duinen van Bergen heeft en
dat kan nu eenmaal niet. Het lange lint
dat de woningen van Koedijk langs het ka
naal vormen is vrijwel ononderbroken, en
aspirant-inwoners moeten dan een ander
van de duizend hectaren opzoeken, waar
aan Koedijk rijk is.
Lang is Koedijk een tuindersplaatsje ge
weest dat een eijgen gemeenschap met vol
strekt eigen opvattingen in stand wist te
Jouden. Men vierde zelfs het Sint Nico-
laasfeest op een geheel andere datum dan
elders in het land en noemde het feest
trouwens ook anders, namelijk „Het Gou
den Engel-feest."
De kool was wel het hoofdmiddel van
bestaan in Koedijk en dat is nu nog zo.
Daarom heeft men zich zo verzet tegen
het streekplan Noord-Kennemerland dat
volgens de Koedijkers zonder voldoende
De bevroren Schelde ten spijt is het co
mité IJzendijke reeds druk bezig met de
voorbereidingen voor het internationale
zeehengelconcours dat daar ook dit jaar
weer gehouden zal worden. Vorig jaar trok
deze gigantische hengelstrijd 819 sport
vissers waaronder velen uit België en zelfs
uit Duitsland en Engeland.
Dit jaar zal het concours gehouden wor
den op zondag 7 april van 12 tot 15 uur
lan de boorden van de Schelde tussen
.No. 1" en Hoofdplaat. Er is voor 2.500
lan prijzen beschikbaar.
Koedijk is als een lang lint langs het
Noordhollands Kanaal gebouwd. Het
fraaie uitzicht op kanaal en duinen
maakt de huizen voor kandidaat
inwoners b egerenswaard.
Daar liggen de duinen van Bergen, en die
zijn onaantastbaar.
Of Koedijk zijn Daalmeer en daarmee
één van zijn bronnen van bestaan zal hou
den of niet staat dus nog niet vast. Maar
in elk geval zijn de agrariërs uit het
dorp op het moment best tevreden, want
de kool brengt hoge prijzen op en met de
grove tuinbouw gaat het dan ook goed.
Toch is dit maar een tijdelijk succes
want de ervaring heeft wel geleerd, dat
de gemengde bedrijven in Koedijk, waar
men dus ook wat vee houdt, of selectie
aardappelen teelt, minder kwetsbaar zijn.
Ook de gladiolenbollencultuur is er succes
vol.
Hoe goed de grond van de Daalmeer is
blijkt wel hieruit dat het een van de wei
nige stukken grond in Nederland is, waar
men „1 op 1" aardappelen mag poten, het
geen dus betekent dat men er jaar in jaar
uit aardappelen verbouwt. Normaal is dit
altijd op 3" om aardappelmoeheid te
voorkomen.
Al gaan er dan ook steeds meer inwo
ners van Koedijk in Alkmaar werken, de
agrarische sector blijft toch belangrijk.
Al maakt men er zich wel bezorgd over
dat van de tachtig tuinders aan de Ka
naaldijk veertig percent geen opvolger
heeft.
„Ons verzet tegen de Alkmaarse plan
nen is in de eerste plaats gericht op de
mens zelf" beklemtoont burgemeester
Landman dan ook. „We zien in het hand
haven van Koedijk een middel om tege
moet te komen aan de sociale nood van
de mensen die in de industrie gaan wer
ken. Mensen willen graag contact met het
gemeentebestuur houden en dat kan beter
in een kleinere gemeenschap, waar een
muziekkorps nog een belangrijke plaats
inneemt, en waar men meeleeft met de
vergaderingen van de gemeenteraad."
Dat zegt de burgemeester van het als
een lang lint langs het kanaal gebouwde
en toch knusse dorpje, waar op een bak
kerswinkel staat „Geen brood, vrijdag
en zaterdag banket," omdat de man in
Zaandam werkt en voor het weekeinde
grondstoffen voor „huiswerk" meeneemt,
waar de namen van alle ambtenaren van
het gemeentehuis en hun gezinsleden op
een verjaardagskalender op de W.C. prij
ken, en waar de gemeentewerkman het
zeer gewaardeerde hoofd van de brand
weer is.
De burgemeester, die vijf jaar geleden
nog wethouder van onderwijs in Den Hel
der was, heeft de bekoring van een kleine
plaats al lang leren inzien.
Advertentie
Daarom klamt men zich in Koedijk
vast aan het reconstructieplan, dat nu
wordt voorbereid door de commissie voor
de ruilverkaveling, de standsorganisaties,
veilingsbesturen en gemmentebesturen in
het Geestmerambacht. Het streekplan
Kennemerland-noord kan nog door de
Kroon worden afgewezen, maar ook als
dat niet gebeurt zal er nog wel een mo
gelijkheid zijn juist in het kader van dit
reconstructieplan de zaak nader te bezien.
Welke voordelen een ruilverkaveling op
de landbouwgebieden bij Koedijk mee zal
brengen kan men in deze winter goed
zien, want men rijdt nu met auto's over
het ijs op dezelfde manier als het zou
kunnen als men goede wegen door verka
velde polders zou hebben gemaakt. Ruil
verkaveling is dus wel noodzakelijk in dit
gebied.
Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen
heeft nog een andere mogelijkheid ont
dekt: door een zandafgraving in de Kiel-
meer kan men komen tot een meer met
bebossing er omheen.
Tal van belangen en aspecten spelen
hier dus dooreen en het is dan ook be
grijpelijk dat de Cultuurtechnische dienst,
het kadaster, staatsbosbeheer en het land
bouwschap momenteel ook meespreken
over de bestemming van dit gebied be
noorden Alkmaar, het enige gebied waar
een uitbreiding van Alkmaar mogelijk
is, omdat men westelijk niet verder kan.
overleg tot stand is gekomen en meer aan
dacht besteedt aan de behoefte aan bouw
grond van Alkmaar dan aan de behoeften
aan goede tuinbouwgrond voor Koedijk en
buurgemeente Sint Pancras. „Daal
meer" is het woord, dat het gehele con
flict schetst. De Daalmeer is „de" tuin
bouwgrond van Koedijk.
„Het is doodjammer, als men zulke
prachtige grond als die van de Daalmeer
voor woningbouw gaat gebruiken", zegt
burgemeester J. Landman. „Het gehele
structuurplan zal ongetwijfeld leiden tot
een volgebouwde stad. Er blijft wel een
stukje Daalmeer tussen twee grote woon
gebieden open maar het is toch wel zeer
waarschijnlijk dat dit op de duur ook zal
worden bebouwd. Aan voldoende groen
stroken is geen aandacht besteed en ik
kan het plan dan ook onmogelijk toejui
chen. Tegenover het idee van een grote
stad Alkmaar, die alle omliggende ge
meenten, in casu Ouddorp, Sint Pancras
en Koedijk opslokt, stellen wij het idee
van een wat kleiner Alkmaar, dat wordt
omringd door bloeiende dorpen."
Burgemeester Landman meent dat op
deze laatste manier aan de mensen veel
meer woongenot kan worden gegeven.
„Er leven zoveel mensen graag in een
landelijke gemeente, buiten de rook van
de grote stad. Ook als de dorpen
gemeenschappen met 10.000 a 15.000
mensen worden kan Alkmaar uitgroei
en tot een stad van 100.000 inwoners."
