Muiterij op het Vrouwenschip
Commerciële zenders favoriet
bij de meerderheid der kijkers
Tante Patent en buurman Bezig
PANDA EN DE BEWOGEN BEWEGER
Lottoverkopers als
droomuitleggers
11
Ons vervolgverhaal
door Hen riek Binder
AUSTRALIË EN DE TELEVISIE
90 uur per week
Leeftijd en voorkeur
Scala
van wensen
Misdaad hoofdthema
WOENSDAG 6 MAART 1963
1 73)
Luizenmuseum
Keiler Macdonald
CENTRIFUGES
acm »p
lllllllllllllllllllllllllllllllllljH
-'•* i?---
„Pak je weg, jullie domme ganzen",
H zei Nelly Cashenbeeg tot enkele meis-
jes van de tweede afdeling, die aan
H de tafel van haar vriendin Norburry
zaten. Nelly kon heel snel iets be-
M denken. Huddlestone werd geroepen,
H zij kon schrijven. Met grote moeite
krabbelde ze een briefje, dat Nelly
H haar dicteerde. Twee jaar lang had
|j ze op Portugese schepen als scheeps-
j=j vrouw gevaren en ze kende zoveel
Portugees, dat Diego het wel zou be-
g grijpen.
H „Liefste Diego! We hebben veertig
H messen en acht pistolen nodig. Stop
ze in een mand met vruchten en bloe-
5 men voor je Mae. Elke dag tien mes-
li sen en twee pistolen. In de nacht voor
het vertrek zal ik in je armen zijn.
Je Mae". Dit briefje werd zonder dat
H iemand het merkte in de boot van
senor Morasqua geworpen, op het mo-
ment dat de bemanning in zijn ge
il heel bij het laden aanwezig was, en
het bootje dus dichtbij het schip kon
§§j komen.
s Zijn ogen straalden. De eerste
liefdesbrief. Spoorslags ging hij de
stad in, om de messen te gaan ko-
pen. Diezelfde dag nog kwam hij met
een grote mand vol vruchten en bloe-
men naar de „Julian" toe geroeid.
Norburry kwam snel toelopen en ver
ijl klaarde Mae, wat onder de vruchten
ff verstopt zat.
Diego was niet schriel geweest. Op
§1 de bodem van de mand lagen tien bij—
ff zonder geschikte messen en twee
s prachtige pistolen met alles wat er bij
behoorde. Het beste zou zijn, ze on-
middellijk te verdelen.
Vanaf die dag werd er weer gefluis-
6 terd op de „Julian". Ook de drie vol-
gende dagen werd weer een mand
voor Mae opgehesen. De matrozen
ff lachten, maar het was geheel nor-
maal, dat de meisjes op die manier
geschenken ontvingen.
H Nelly werd bijna bang voor de gro-
te hoeveelheid wapens, die ze in al
H die bedden moest onderbrengen. Na
gs tuurlijk werd er alleen maar in de
vijfde afdeling over gesproken. Als
ff ze maar eerst weer op zee waren,
zouden ze wel verder zien.
ff Susan had onmiddellijk na de aan-
komst in Rio zwarte koorts gekre-
gen: de koorts, waardoor vreemdelin-
M gen in Rio dikwijls overvallen wer-
den, maar waartegen men, als men
er langer bleef, steeds meer weer-
H stand kreeg.
Holborn hielp Susan zoveel als in
zijn vermogen lag, maar hij kon ook
hier tenslotte alleen maar enkele
kleine verlichtingen bewerkstelligen
H en verder afwachten wat de natuur
ff zou doen. Nauwelijks was ze van de
H koorts genezen of ze kreeg longont-
S steking. Veertien dagen lang lag Su-
san weer met hoge koorts in bed.
If Maar toen (had ze eindelijk ook de
longontsteking doorstaan. Grace en
Nell verpleegden haar, zo goed als
H ze konden, en ze kwamen haar iede-
re dag van James Miller een volle
H lepel sterke bouillon brengen. Nicol
j§ stelde menige fles port ter beschik-
king.
S Drie dagen voor het vertrek uit Rio
j| ontwaakte Susan 's morgens uit een
zware droom. Ze keek Grace ont-
steld aan en zei toen zacht: „Smas-
bury is dood".
3 „Merkwaardig", dacht Grace, „Smas-
ff bury, naar wie ze altijd vraagt, is
gg immers werkelijk dood, dat is te zeg-
gen, hij is er niet meer. Niemand
H is in zijn plaats gekomen. Dat, wat
ff eens Smasbury was, zit in de gevan-
genis". En volkomen gedachtenloos
had ze Susan geantwoord:
„Gill is dood, Susan",
ff Susan was zonder iets te zeggen in
de kussens teruggezonken.
Ze -huilde een hele tijd, soms ook
ff lag ze apathisch achterover in de kus-
sens, en werd dan weer, alsof ze
3 nieuwe kracht voor het huilen gekre—
H gen had, door een nieuwe tranen-
stroom overstelpt,
g Drie dagen lang bleef ze in dezelf-
de toestand verkeren. Maar op het
3 ogenblik, dat ze de ankerkettingen
ff hoorde ratelen, werd ze stil. Toen de
j= „Julian" in volle zee was, gebeur-
g de er weer iets merkwaardigs met
Susan. Mable Dorset, die bij haar
S sliep, zag niet dat ze midden in de
g nacht opstond en met wankelende
schreden op het bed toeliep, waarin g
Gill gestorven was.
Voor dat bed zonk ze op de knieën g
en begon heel zacht te snikken. Hoe- g
wel sinds die tijd al drie vrouwen in
het bed gelegen hadden, hoewel de g
slopen van de kussens en de dekens g
al lang verwisseld waren, streek ze g
onophoudelijk met haar handen over 3
het linnen en fluisterde onhoorbare g
woorden voor zich heen. Maar toen g
Mable de volgende morgen wakker g
werd, zag ze dat Susan, helemaal in |g
elkaar gezonken, voor het vreemde
bed lag te slapen. Susan was heel ff
erg zwak. Toen ze wilde spreken kwa- S
men alleen maar nauwelijks hoorbare g
geluiden van haar dunne lippen. Maar g
toen er tien dagen voorbij waren ge- g
gaan, vroeg ze voor de eerste maal g
na de maaltijd, die Mable haar in de 3
mond lepelde, of ze nog iets te eten g
kon krijgen. 3
Al spoedig hoefde er niemand meer g
bij haar te slapen. Susan was aan de g
beterende hand. jjj
En toen gebeurde de scène waar g
door Susan de heldin van de „Lady g
Julian" werd.
Nicol was in zijn vertwijfeling, dat g
hij niet meer met Lil mocht spre- g
ken op 'n idee gekomen, dat even g
simpel als groots was. Lil mocht wel- g
iswaar niet spreken, maar hij kon toch g
zélf spreken, en nog wel zoveel als g
hij wilde. Als Lil niet antwoordde, g
maar alleen maar met haar hoofd g
schudde of knikte, dan was daarmee g
het verbod van de kapitein helemaal g
niet overtreden. g
De wacht voor Lil's deur was al g
sinds lang teruggetrokken. Lil had ook g
verlof gekregen, zich 's morgens en g
's avonds een uurtje aan dek te be- g
geven. Maar het verbod van de ka- g
pitein, met niemand te spreken, nam g
ze zeer ernstig op. ff
Maar op een morgen, na het ont- g
bijt, kwam Nicol onverwacht met g
een vrolijk en hartelijk goedemorgen 3
bij haar binnen, ging aan de tafel g
zitten en zei: „Zo, nu gaan we eens g
gezellig een beetje met elkaar pra- g
ten, miss Lil". Ze keek hem verwon- g
derd aan. s
„Ik weet het", zei hij, „u denkt na- g
tuurlijk, dat ik tegen het verbod in- g
ga. maar waarachtig ik heb er tien g
weken voor nodig gehad om eindelijk g
vast te stellen, dat dat spreekverbod g
helemaal niet op mij betrekking heeft, g
Ik kan spreken, éoveel als ik wil" g
Lil moest lachen. ff
„Ziet u", zei hij, „lachen is u ook g
niet verboden". Lil knikte. 3
„Met George Nunham gaat het tot g
nog toe ook wei goed. Ik heb zijn g
cel. voor zover mb'gëlijk, éèn beetje g
voor hem ingericht. Ik heb ook een g
paar boeken voor hem beneden ge- g
bracht, zodat hij kan lezen, 's Mid- g
dags is het er zo licht, dat hij be- g
hoorlijk kan zien. Weet u, waar hij g
naar gevraagd heeft? Naar dat boek g
van Defoe. Robinson Crusoë, het eni- g
ge boek, dat hij in zijn jeugd gelezen 3
heeft. Het is een mooi en vroom boek. g
En George is eigenlijk nog eenzamer g
dan die Robinson op zijn eiland. Het g
is een boek voor mannen, die kunnen g
nadenken.g
Na een korte pauze vervolgde hij: g
„Ja, en die arme mrs. Barnley! Arm g
is ze eigenlijk niet. Ze is helemaal g
vervuld van het kind. Nee, om mrs. g
Barnley hoeft u zich geen zorgen te g
maken. En wat de andere kwestie be- g
treft, je kunt wel zeggen: een mens, g
voor wie de strop al klaar hing, g
redt zich uit alle moeilijkheden. Dat 3
zal mrs. Barnley ook wel denken." g
De volgende morgen kwam Nicol s
weer met iets nieuws.
„Holborn heeft me verraden. De ka- s
pitein begon me de les te lezen: „Bot- g
telier," zei hij, „u handelt tegen mijn g
bevelen in!" tegen welke bevelen, g
kapitein?" vroeg ik. U praat met 3
miss Knotherwell," zei de kapitein.
„Zeker kapitein," zei ik, „maar juf- g
frouw Knotherwell praat niet met g
mij." Toen moest de kapitein wel g
lachen en hij dreigde me met zijn g
vinger. Dat betekent dat het mij niet g
verboden is bij u te komen."
(Wordt vervolgd)
fl'llllllllllllllllllllllllHillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllülllllllllllllllllllllllllllllllllHllllllllHlllllllllllllllllllllHlllllllllllllllllllllllllllHllllllllllllllllim
De eeuwenoude Beierse stad Aschaf-
fenburg is waarschijnlijk het enige
wandluizenmuseum van de wereld rijk.
Het museum, waarin 403 variëteiten
van de wandluis te bewonderen zijn,
is onlangs geopend in een van de
vleugels van het Stedelijk museum
voor natuurlijke historie.
De verzameling wandluizen is bijeen
gebracht door wijlen dr. Karl Singer,
een ambtenaar van de plaatselijke
GGD, die zich de luizen uit alle delen
van de wereld liet toezenden.
Niemand weet meer wat dr. Singer's
belangstelling voor luizen deed ont
luiken, maar kort voor zijn dood heeft
hij zijn gehele verzameling aan de
stad ten geschenke gegeven.
De directeur van het museum, dr.
Wilhelm Noll, vertelt zijn bezoekers
thans trots: ..Wij hebben het enige
wandluizenmuseum van de wereld, een
zorgvuldig geselecteerde en geprepa
reerde verzameling van de mooiste
soorten. Vele verzamelaars zouden
hoge prijzen willen betalen voor som
mige van onze luizen."
In de omgeving van de
Zweedse stad Malmö viel
deze week een exotisch ta-
freeltje te zien: een olifant
als ploegdier. De dikhuid,
Nikko geheten, behoort tot
de menagerie van een circus
dat op het platteland zijn
winterkwartier had opge
slagen, maar nu de dooi
doorzet, moesten de dieren
nodig eens wat buitenlucht
hebben. Nikko maakte zich
daarbij nuttig voor de boeren
uit de omgeving en hij kwam
in de drassige grond veel
sneller vooruit dan da trac
tors van de landbouw
coöperatie.
(Van onze correspondent)
SYDNEY. Als het waar is, dat de
televisie hier meer moord- en schietpar
tijen op het beeldscherm brengt dan in
Nederland, dan moet de moreel-schade-
lijke invloed van de t.v. op de jeugd
ongetwijfeld in Australië groter zijn dan
in ons land. Het probleem is echter zo
ingewikkeld dat een onmiddellijk ant
woord op de vraag of dit zo is, niet kan
worden gegeven. Op die moeilijkheid
heeft de Nederlandse minister Toxopeus
gedoeld, toen hij in de Tweede Kamer
vertelde, dat hij zich speciaal" in dit
probleem zou gaan „verdiepen".
HET ZAL DE MINISTER, de pedago
gen en de Nederlandse televisie-kijkers
stellig belang inboezemen te vernemen,
dat het resultaat van een dergelijk onder
zoek in Autralië kortgeleden bekend is
gemaakt In dit verband zijn er door drie
afzonderlijke instanties, waarvan twee uni
versiteiten, - rapporten uitgebracht waar
uit de voornaamste gegevens de volgende
zijn: - --
Er zijn in Australië meer dan 1.425.000
tv-ontvangtoestellen op een bevolking van
IOV2 miljoen. Als zodanig kunnen de om
standigheden dus met die in Nederland
worden vergeleken, waar deze verhouding
ongeveer dezelfde is. De Australische tv
is echter op groter schaal georganiseerd.
Het publiek heeft voor twee miljard gul
den ontvangtoestellen gekocht sinds de in-
Een namiddag deux-pièces van grij
ze wol van Yves Saint Laurent. De
mouwen zijn lang en afgezet met
manchetten. De kraag staat iets vart
de hals af. Het jakje is van achteren
wijder dan van voren.
voering van televisie nu zes tot zeven
jaar geleden en vorig jaar zestig miljoen
gulden aan kijkgeld (belasting) betaald.
De zogenaamde commerciële of reclame
televisie is in Australië van het begin af
een uitgemaakte en algemeen aanvaarde
zaak geweest.
TELEVISIE is hier alle dagen van de
week, tenminste 11 tot 12 uur per dag,
soms meer dan 90 uur per week, „in de
lucht". Men is alesbehaive kieskeurig
in de samenstelling van de programma's.
Ook al zijn er voorwaarden verbonden aan
de verlening van een zendvergunning, de
programma's bevatten een mengelmoes
van speel- en documentaire films, repor
tages, moord- en schietfilms, sensatiefilms,
toneelstuken, interviews, blijspelen, wild
west-films, oude en nieuwe films uit Hol
lywood en opvoedkundige uitzendingen tot
op universitair niveau toe (waarbij de te
levisie van de regering, in feite een door
de regering ingestelde, zogenaamd onaf
hankelijke „commissie", een belangrijke
rol speelt). In elk der grote steden heeft
men de keus uit minstens drie zenders,
waarvan er een de „nationale" of „rege-
rings"-zender -is.
UIT EEN DOOR de universiteit van
Nieuw Zuid Wales ingesteld onderzoek is
gebleken, dat de bezitters van televisie
ontvangers geen melding maken van „ver
derfelijke" invloeden, die de televisie op
kinderen zou hebben. Ook blijkt uit het
rapport, dat hoewel de nationale zender
veel minder moord- en schietfilms geeft
dan de reclame-zenders doen, het meren
deel van het publiek, te weten 84 percent,
de voorkeur geeft aan de uitzendingen van
de commerciële zenders. Onder die 84
percent zijn zowel volwassenen als jonge
ren beneden twintig jaar. De nationale
zender wordt echter verkozen boven de
commerciële zenders naarmate men
ouder wordt. De meeste kijkers naar de
uitzendingen van de nationale tv-stations
zijn academische gevormden en kantoor
bedienden.
GEMIDDELD kijkt de Australiër bijna
twaalf uur per week naar tv. Kinderen
van 10 tot 15 jaar jaar besteden er elf
uur 41 minuten aan, van 16 tot 20 jaar
9 uur 16 minuten, van 21 tot 40 jaar 12
uur 16 minuten, van 41 tot 60 jaar 12 uur,
en ouderen 13 uur 28 minuten. Zij kijken
7 uur 53 minuten naar films en toneel
stukken, 1 uur 20 minuten naar nieuwsuit
zendingen, 52 minuten naar kinderuitzen
dingen, 49 minuten naar lichte ontspan
ning en vraagwedstrijden („quizzes"), 29
minuten naar sport, 17 minuten naar le
zingen en interviews, 13 minuten naar mu
ziek en 3 minuten naar religieuze
uitzendingen.
Naarmate men ouder wordt krijgen
nieuws, sport,' lichte ontspanning, (caba
ret, e.d.), „quizzes", lezingen en inter
views de voorkeur. Kinderuitzendingen zijn
bijzonder gewild bij de jeugd van 10 tot
15 jaar. Muziek is populair bij de jeugd
van 16 tot 20 jaar.
Men kijkt vooral naar uitzendingen van
wild west-films, films over misdaad, sen
satiefilms, toneelstukken die gezinsproble
men behandelen, vraagwedstrijden, blij
spelen, uitzendingen voor de vrouw en
kinderprogramma's. Ballet, sport, docu
mentaires, lezingen, interviews en uitzen
dingen over een wetenschappelijk onder
werp behoren eveneens tot de program
ma's, die men graag ziet. Het is een he
le lijst, <^ie aanduidt welk een grote ver-
scheideniièid van televisie-uitzendingen er
te hekijken vait.
NIET TEVREDEN met deze uitgebrei
de samenstelling der programma's, heeft
het publiek de enquêteurs verteld, dat het
meer blijspelen wenst (toneel en film),
rhaar bok'meer avbnturënfilms, nieuws en
documentaires. Onder iflyloed van de hui
dige ontwikkeling van de kernenergie, ra
ketten en wat dies meer zij, is er een
zeer geprononceerde vraag naar uitzen
dingen op het gebied van de exacte we
tenschappen, maar onder de wensen wor
den ook genoemd natuurlijke historie en
familietoneelstukken. Tegelijkertijd wenst
het publiek minder moordfilms, minder
interviews, minder lezingen en minder
vraagwedstrijden. Het zal een toer zijn om
de gulden middenweg te vinden in deze
„chaos" van uiteenlopende wensen en ver
langens.
In het algemeen is de opinie van de
ondervraagden, dat tv meer voor- dan na
delen heeft gebracht en dat zij geen nade
lige invloed op de jeugd uitoefent wat be
treft het maken van huiswerk voor school,
studie, spel en sport. Intussen heeft de
Australische televisie een grotere kring
van kijkers bereikt nu er ook zenders in
het binnenland zijn, welker programma's
worden aangepast aan de behoeften der
landelijke bevolking en uitzendingen over
land- en tuinbouw een belangrijke plaats
gaan innemen.
ONDANKS dit alles is er reden tot be
zorgdheid. In een door de universiteit van
Sydney geleid onderzoek (dit is een an
der rapport dan dat van de universiteit
van Nieuw Zuid Wales), wordt namelijk
meegedeeld, dat vier tot vijf percent van
een groep van kinderen van 12 jaar, der
tig uur per week naar tv kijkt. Voorts
heeft de Australische omroepcontrolecom-
sie haar bezorgdheid uitgesproken over de
groeiende neiging bij de programma-sa
menstellers om misdaad als het centrale
onderwerp te kiezen.
In een derde rapport over de invloed
De vrouw stapt een haveloos winkeltje
binnen en zegt hoopvol: „Ik heb gisteren
nacht gedroomd. Ik wil een briefje van
50 lire (ongeveer een kwartje) en vertelt
U me als 't blieft op welke nummers ik
moet zetten."
„Wat hebt u gedroomd?", vraagtx de
agent van de Italiaanse staatsloterij met
de zelfverzekerdheid, die voortvloeit uit
een langdurige ervaring.
„Dat ik 1.000 lire had gevonden in het
pak van mijn man en een nieuwe hoed
had gekocht."
Het antwoord komt zonder aarzelen:
„Iets gevonden- dat is 37. Geld- dat is
84. Man- dat is 25. Pak- wel, laten we zeg
gen kleding: dat is 73. Hoed- dat is ook
kleding, maar meer in de buurt van 77.
Hier hebt u de vijf cijfers van uw droom,
signora."
Nu moet men niet teveel waarde hech
ten aan de cijfercombinatie van deze
droom. Die is helemaal verzonnen en
dient alleen om duidelijk te maken hoe
het gaat.
De Italiaanse kantoortjes, waar de lot
toformulieren van de door de staat geëx
ploiteerde loterij worden verkocht, heb
ben op zijn minst 6.000 door de staat be
taalde agenten in dienst, die heel wat over
droomuitlegging moeten weten.
Formeel behoeven zij alleen de formu
lieren te verkopen, maar in de praktijk
moeten zij in staat zijn, de vragen te be
antwoorden die vele van de kopers hun
stellen over de betekenis van hun dromen
in cijferSj op welke zij dan hun geld zet
ten!
Lotto, een cijferloterij, die elke week
plaatsvindt, is de oudste vorm van een
wettige en door de staat gecontroleerde
loterij in Italië. Ofschoon in de moderne
tijd de concurrentie van de voetbalpool,
het wedden op paardenrennen en derge
lijke groot is, geven de Italianen elk
jaar nog ongeveer 50 miljard lire (onge
veer 250 miljoen gulden) aan lotto uit.
Advertentie
Zijlstraat 56 Telefoon 11828
van televisie op de maatschappij wordt
geklaagd over de neiging, te weinig films
te geven die geschikt voor alle gezinsle
den zijn. (Is dit niet ook in de bioscoop
theaters tegenwoordig het geval?) Ook
wordt critiek uitgeoefend op de neiging
om in televisie-uitzendingen buitenlanders
voor te stellen als boze lieden of als kin
derlijke karakters. Verder wordt, zo zegt
het rapport, in de intriges van de tv-
films veel te veel gebruik gemaakt van
zelfmoord. „Dit brengt kinderen in ver
warring. Er worden te weinig program
ma's gegeven, waarin kinderen spelen als
kinderen en voor kinderen."
AL DEZE CRITIEK heeft wel enige in
vloed. Men wil het opvoedend element in
de tv-uitzendingen vergroten. Bij de ver
lening van nieuwe zendvergunningen (voor
26 nieuwe zenders!) wordt daarop nu de
nadruk gelegd.
Een oorspronkelijk stripverhaal
door Annie M. G. Schmidt
en Fiep Westendorp
9. ,.Wat merkwaardig. zei tante Patent. „En
wat eng! Wethouder Wipjes toch, ziet u dan die
dame niet op de brievenbus zitten?" „Ik zie geen
dame," zei Wethouder Wipjes nors. „En bovendien,
als ze op de brievenbus zit, is het geen dame. Een
dame gaat niet op de brievenbus zitten." „En hoort
u haar niet mompelen?" vroeg tante Patent. „Nee,"
zei Wethouder Wipjes. Op dat moment kwam er
een bekende om de hoek van de straat. „O, Buur
man Bezig," zei tante Patent, „gelukkig dat u er
net aankomt Wethouder Wipjes beweert dat er nie
mand op de brievenbus zit. Maar U ziet haar toch
zeker wel?" „Of ik haar zie.bulderde Buurman
Bezig. „Wis en donders zie ik haar! Dat is die
hinderlijke kloosterklit! Dat is die ouwe heks! Dat
is dat stuk rouwfloers!" „Wee..wee. .raven en ui
len. krijste zuster Klivia en een nieuwe hevige
windvlaag gierde om de hoek. „Kom je ons weer
lastig vallen?" schreeuwde Buurman Bezig. „Wacht,
ik zal je. „Pas toch op", riep tante Patent
verschrikt. Maar het was te laat. Buurman Bezig
hief zijn gespierde arm op om zuster Klivia een
dreun te geven. Met vn.lle kracht kwam zijn ge
weldige vuist op t hoofd van Wethouder Wipjes.
CC». MAETÉ't TOONOE* f-
51-7^
51. Buiten adem rende Panda de automatische hui
zenbouwer achterna. „Pff, wat werkt dat roersel hard,"
hijgde hij. „Het is bijna niet bij te houden. Wat zul
len de mensen blij zijn met al die huizen!" „Dat zul
len ze zeker, ventje!" riep Arnold B. Soep, „die vriend
van je heeft een mooi stukje werk geleverd." „Toch
is hij er zelf helemaal niet blij mee," zei Panda, „hij
is weer helemaal verstard. Misschien deugt er toch
iets niet aan zijn roersel, meneer Arnold B." „Onzin,"
hernam de heer Soep, „het is een prachtdlng. En het
is geen roersel, maar een machine. MIJN machine!
Onthoud dat!" „Goed, een machine dan," gaf Panda
toe. „UW machine. Maar meneer Zielepopel is er niet
gelukkig mee." „Ik wel," verklaarde de ander. ,Ik
heb altijd mensen gehad waar je hard achteraan moest
zitten om ze aan 't werk te houden, maar hier moet
je achteraan zitten om het bij te houden! HeerlijkHn
een wip is een hele buitenwijk aan de stad gebouwd
en. Hela! Ho! Stop! Niet daar!!" En geschokt bleef
hij staan.
