Reactor Centrum Nederland werkt hard
aan kernreactor voor de scheepvaart
Matige deelname van IJmond-
bedrijven aan Voorjaarsbeurs
„Ideeënbus is tegenstroom
tegen automatisering"
SPORT IN DE IJ MOND
Bevolking Noord-Holland is
tussen 1947 en 1960 met circa
283.000 personen toegenomen
Vier IJmuidenaren liepen van
Rotterdam naar Santpoort
Constructievoorstel
over drie jaar
Schippers doen
zichzelf tekort
Havenberichten
Kort IJmondnieuws
Vechtpartij in Velsens
woonwagenkamp voor
de politierechter
Dit jaar wellicht
50.000 ideeën
Lantaarnpaal
in brand
Oorlogsmisdadiger
staat terecht in
Isreal
^Dicforij
Gerard vah Praag
PROF. DR. DE QUA Y IN UTRECHT:
DINSDAG 12 MAART 1963
5
Examens
Vara-Velsen-Noord hield
jaarvergadering
Dammen
Onderwijsweek werd
in Beverwijk besloten
Ex-chef van Joodse
politie in Silezië
Nederland zal over drie jaar een kernreactor voor schepen „op de markt
brengen". Het Reactor Centrum Nederland werkt hard aan de ontwikkeling van
een scheepsprogramma, in nauwe samenwerking met Euratom en het bedrijf
leven. „Het is de bedoeling na drie jaar een constructievoorstel aan de betrokken
autoriteiten voor te leggen", aldus prof. dr. M. Boogaardt gisteren tijdens een
lezing in de Utrechtse Voorjaarsbeurs. Het programma voor met kernenergie
voortgestuwde schepen zal naar schatting achttien miljoen gulden kosten,
kosten.
Gedurende de drie komende jaren zal
een belangrijk complex van zeer belangrij
ke bestralings- en ontwikkelingsfaciliteiten
zijn opgebouwd. Het is de stellige hoop
van het Reactor Centrum Nederland dat
deze ontwikkelingsfaciliteiten in bijzondere
mate zullen bijdragen aan het opbouwen
van een sterke positie van de Nederland
se industrie in de wereld van de kern
techniek. Aldus de professor.
Op de hele wereld is nu nog maar één
koopvaardijschip, dat met kernenergie
wordt voortgestuwd. Dit is de „Savan
nah", een Amerikaans schip, dat 21 mijl
per uur kan varen. De bouw ervan is uit
gevoerd door tweehonderd onderaanne
mers. De „Savannah" was 137 jaar gele
den het eerste Amerikaanse stoomschip.
Thans is het nucleaire schip een drijvend
laboratorium, omdat het zoveel gegevens
verstrekt aan mensen van de wetenschap,
die zich bezig houden met de verdere ont
wikkelingen van kernreactorschepen.
In Europa, aldus professor Boogaardt,
wordt thans ook gewerkt aan de bouw
van een nucleair koopvaardijschip en wel
in Hamburg, in opdracht van het Gesell-
schaft für Kernenergieverwertung in
Schiffbau und Schiffahrt. De opdracht tot
het ontwerpen van dit atoomschip is al
lange tijd geleden gegeven. Men ging toen
uit van de gedachte dat de krachtbron
voor het schip een organisch gekoelde re
actor zou moeten zijn.
Drukwater-reactor
Tegen het eind van het afgelopen jaar
echter kwam men tot de conclusie dat dit
project niet uitvoerbaar was en men heeft
daarom het besluit genomen de reactor
te vervangen door een van het drukwater-
type, zoals dat sedert enkele jaren het on
derwerp van studie en ontwikkeling van he
Reactor Centrum Nederland uitmaakt.
Aan twee industriële groeperingen is op
dracht gegeven tot het maken van een ont
werp voor de Hamburgse reactor, inclu
sief een vaste offerteprijs en wel voor 1
oktober van dit jaar. De opdracht vopr
de bouw van het schip is al in november
vorig jaar gegeven aan de Howald-werf in
Kiel. Een van de twee industriële combi
naties heeft een beroep gedaan op de as
sistentie van het R.C.N.
„Bij de bouw van de scheepsreactor zul
len ongetwijfeld goede kansen komen voor
de Nederlandse industrie tot het verkrij
gen van een deel van de constructie", al
dus professor Boogaardt gisteren in de
Voorjaarsbeurs.
De professor belichtte voorts de samen
werking tussen Reactor Centrum Neder
land, de industrie en de technische hoge
scholen in ons land. Thans is een onder
zoek ter hand genomen op het gebied van
stoomdroging. De professor ging wat die
per in op de verschillende onderdelen van
het ingewikkelde onderzoek.
Bij die ontwikkeling is een voortduren
de wisselwerking tussen R.C.N. en indus
trie: immers alles wat het R.C.N. ont
werpt, moet zodanig zijn dat het door de
Nederlandse industrie kan worden ver
vaardigd. Omgekeerd moet vaak een be
roep gedaan worden op de industrie, die
soms zelfstandig ontwikkelingswerk moet
verrichten.
„Veel is in het verleden al gespeculeerd
over de toekomstige vooruitzichten van de
scheepsvoortstuwing door middel van
kernreactoren. Deze voorspellingen zijn tot
nu toe niet geheel en al bewaarheid, wat
ook niet te verwachten was", aldus ir. J.
IJ. Sonneveld van het studiecentrum
T.N.O. voor scheepsbouw en navigatie.
Het is gezien de geringe ervaring van
kernvoortstuwing van schepen in de afge
lopen tien jaar, nog moeilijk een betrouw
bare toekomst-prognose op te stellen. Spre
ker ging nader in op de toepassing van
zogenaamde pressurized water reactoren,
die toepassing hebben gevonden op koop
vaardijschepen.
Advertentie
Kostuums van bijzondere klasse
in IJmuiden verkrijgbaar bij
Kennemerlaan 100-106 Tel. 5501
sb
Maandag kwamen in IJmuiden aan: John M.
van Antwerpen; OrmJarl, Baton Rouge; Berkel-
stroom, Portsmouth; Oiltank, Rotterdam: Harro
gate, Goole; Maria, Aarhus; Belgia, Gothenburg;
Ardetta, Liverpool
Dinsdag kwamen in IJmuiden aan: Lingestroom
van Liverpool; Grim, Norrköping; Annelis Chris-
tophersen, Torreveyla, zout voor IJmuiden.
Maandag vertrokken uit IJmuiden: Breda naar
San Juan; Adriana, Vilvoorde; Nolloth. Ports
mouth; Mare Altum, Londen, walsmateriaal van
IJmuiden; Karimun, Hamburg; Ilse Feldmann,
Unea; Stad Amsterdam, Emden, van IJmuiden:
Titus, Taranto. Ronan, Gent, Walma, Dilint, van
Velsen: Steinburg, Silloth; Patria, Antwerpen;
Jurjen de Vries, Bremen; John M., Antwerpen.
Gabonkust, Bremen; Taurus, Antwerpen: Tank
fjord, Rotterdam; Philetas, Gibraltar; Ciudad de
Cucuta, Antwerpen: Alme, Terneuzen; Berwick,
Calais; Pacific Telstar, Antwerpen; Oiltank, Rot
terdam; Ulla Danielsen, Antwerpen, van IJmui
den: Els Teekman, Grimsby: Karin. Ipswich
(Indien achter de scheepsnaam en de haven
van herkomst of bestemming geen nadere aan
duiding volgt, betekent dit dat het schip van of
naar Amsterdam is gegaan).
Kinderfilmmiddag. De afdeling IJ
muiden van de VARA geeft voor de jeugd
op woensdag 13 maart, aanvang 14 uur, in
het Hervormd Jeugdgebouw aan de Rem-
brandtlaan een filmmiddag. Het program
ma bestaat uit tekenfilms en als hoofd
film Cowboy Jeugd.
Looft den Heer. De uitvoeringen van
de Matthaus Passion door de christelijke
oratoriumvereniging Looft den Heer te
IJmuiden, zijn niet zoals wij eerder
schreven op donderdag 28 en vrijdag
29 maart, maar op woensdag 27 en donder
dag 28 maart.
GRONINGEN Tot gewoon hoogleraar
in de faculteit der wiskunde en natuur
wetenschappen om onderwijs te geven in
de experimentele natuurkunde is be
noemd dr. Ph. B. Smith, tot voor kort lec
tor aan de rijksuniversiteit te Utrecht.
AMSTERDAM Doctoraal examen
Duits mej. C. Lion (A'dam) en de heer J.
List (Velsen).
GRONINGEN Kandidaats economi
sche wetenschappen B. J. I. Stagge (Gro
ningen). Artsexamen 1? gedeelte: R. B.
Engelsma (Sneek).
EINDHOVEN Kandidaatsexamen
scheikunde technologie: J. M. L. Penninger
(Heerlen).
AMSTERDAM (V.U.) Doctoraal exa
men theologie: J. B. Rogers (Lincoln, USA)
en A. Borman (Den Haag).
NIJMEGEN Doctoraal Engels: F. H.
H. Jacobs (Blerick). Kandidaats genees
kunde 2e gedeelte P. H K Yap (Nijmegen).
Artsexamen: mevr. W. E. M. J. Michels-
Mares (Nijmegen). Gepromoveerd tot doc
tor in de geneeskunde aan de katholieke
univeristeit te Nijmegen op proefschrift
getiteld: „Onderzoek over het voorkomen
en de oorzaken van longafwijkingen bij
militairen met acute luchtweginfecties" de
heer J. H. Dijkman, geboren te Doetin-
chem.
LEIDEN Examen doctoraal rechten:
H. van Gogh (Wassenaar).
In zijn rede ter opening van de in Am
sterdam gehouden jaarvergadering van de
Algemene Schippers Vereniging heeft de
voorzitter, de heer P. Aarnoudse, gewezen
op het niet-toepassen van de nog steeds
geldende bevrachtingsvoorwaarden 1952.
Als men ziet met welke charters de
schippers akkoord gaan dan rijzen de ha
ren ten berge, aldus de heer Aarnoudse,
die met name het vervoer van zand en
grint naar België noemde. Het meest be
vreemdende noemde de voorzitter het, dat
in vele gevallen afkeurenswaardige over
eenkomsten worden voorgelegd door
scheepsbevrachters, aangesloten bij de
Vereniging van Makelaars in Scheeps
vrachten, die mede betrokken was bij het
opstellen en deponeren van de bevrach
tingsvoorwaarden 1952. „Met voorbedach
ten rade worden bij internationale reizen
deze voorwaarden niet gebruikt, omdat
daarin enkele voor de schippers voorde
lige bepalingen voorkomen. Het is onbe
grijpelijk dat de schippers akkoord blijven
gaan met voorwaarden waartegen de or
ganisaties al jarenlang hebben geageerd,
aldus de heer Aarnoudse.
De voorzitter zei voorts dat de proble
men van de min of meer opgedrongen
vijfdaagse werkweek niet zijn opgelost. Hij
achtte compensatie voor het verlies van de
zaterdag als werkdag noodzakelijk.
Van een deelnemen van de schippers aan
de welvaart is, aldus de heer Aarnhoudse
nog geen sprake. De binnenscheepvaart
kan niet deelnemen aan de evolutie van
de tijd en wordt daarvan met voorbedach
ten rade uitgesloten.
YjQnwYYYVYYrrrYYtmmmxrmYiorormYYmrmtrmini
WEEKABONNEMENTEN
dienen uiterlijk op woensdag te worden
betaald, daar de bezorgers op donder
dag moeten afrekenen.
DE ADMINISTRATIE
In Japan zal binnenkort worden begon
nen met de bouw van een oceanografisch
vaartuig, eveneens met een P.R.W.-reactor.
Frankrijk, Denemarken, Italië, Engeland
en de Verenigde Staten hebben ook nog
steeds belangstelling voor het P.R.W.-prin
cipe. Ir. Sonneveld belichtte ook nog de
bedrijfszekerheid van schepen die met
atoomkracht worden voortgestuwd.
„De noodzaak tot het verrichten van on
verwachte herstelwerkzaamheden op zee
moet worden vermeden, aangezien men
slechts over beperkte hulpmiddelen be
schikt en overgeleverd is aan weer en
wind. Bij kernreactoren speelt de algeme
ne veiligheid van schip en mensen een
overheersende rol", aldus ir. Sonneveld.
Met behulp van twee getuigen en vier
verdachten, wier verklaringen niet steeds
parallel liepen moest de Haarlemse poli
tierechter, mr. J. Vink, maandagmorgen
proberen licht te brengen in een gecompli
ceerde vechtpartij die op zaterdagavond
29 september van verleden jaar in het
woonwagenkamp te Velsen had plaats ge
had. Twee personen liepe hierbij zwaar li
chamelijk letsel op, een van hen moest
zelfs in het ziekenhuis worden verpleegd,
en enkele anderen kregen ook klappen en
trappen.
De aanleiding tot de vechtpartij was ge
legen in een tot de orde roepen door de
kampbaas van een man, die onder de
invloed van de alcohol zich scheldend en
tierend in het kamp bewoog. Het ene
woord bracht het andere mee, en tenslot
te ontaarde het geheel in een vechtpartij
tijdens welke een 30-jarige koopman de
„herrieschopper" met een zwaar ijzeren
voorwerp neersloeg.
Ook de schoonvader van deze man
kreeg een klap en sloeg bewusteloos tegen
de grond. Tevoren had hij echter kans ge
zien de koopman een trap tegen het on
derlichaam te geven. Een oudere broer van
de koopman en de vader, die kampbaas
was waren ook in het handgemeen be
trokken.
Zeer veel tijd vergde de behandeling
van de zaak, omdat de getuigen verkla
ringen aflegden, die op het eerste gezicht
niet in overeenstemming leken met die
van de vier verdachten.
De officier van Justitie, mr. J. Wiarda,
kreeg echter toch een duidelijk beeld van
het geheel, te meer daar volgens zijn oor
deel in het kamp toch geen andere getui
gen te vinden zijn. „Slechts de betrokke
nen zijn bereid een getuigenis af te leg
gen," aldus mr. Wiarda, die van oordeel
was dat de getuigen elkaar in het geheel
niet tegenspraken. Iets waaraan de kamp
baas sterk zei te twijfelen.
De officier eiste zowel tegen de kamp
baas als tegen de oudste zoon een geld
■boete var) 50,- subsidiair tien dagen
hechtenis ter zake mishandeling. Tegen
de 30-jgrige koopman eiste hij zes maan
den gevangenisstraf en tegen de schoon
vader van de man, die met zijn scheldpar
tij de aanleiding was geweest een gevan
genisstraf van drie weken.
Ook de politierechter achtte de zaak ge
heel duidelijk. Hij was het met de offi
cier eens dat de zaken overtuigend bewe
zen waren. Ter zake ernstige mishande
ling veroordeelde hij de dertigjarige koop
man tot vier maanden gevangenisstraf.
De „schoonvader" kreeg veertien dagen
en de beide anderen werden conform de
eis veroordeeld.
De afdeling Velsen-noord van de Vara
heeft maandagavond in het Gemeentelijk
Ontspanningslokaal aan de Smidt van Gel
derstraat de jaarvergadering gehouden,
die ondanks het slechte weer heel goed
bezocht was. Voor het district was de heer
Eterman aanwezig. De oorzitter liet in
het kort de gebeurtenissen van het afge
lopen jaar de revue passeren en hij was
over het gebodene door de Vara best te
vreden. Wel waarschuwde de voorzitter te
gen het gevaar van commerciële televisie,
waarvan hij geen voorstander is.
Bij de gehouden bestuursverkiezing wer
den de beide aftredende heren herkozen en
in de vacature E. ten Brinke werd de heer
C. Klooster gekozen. Behalve de aftreden
de districtbestuurders, werden ook de leden
van de verenigingsraad herkozen. Het af
delingsbestuur is nu als volgt samenge
steld: A. v. d. Hoff, voorz.. mevr. Krui-
zinga secretaresse, W D. Ree penning
meester, S. Goes, G. Heinemeijer, I No-
teboom en C. Klooster. Daarna volgde de
behandeling van het omroeprapport en het
jaarverslag, waarvan gretig gebruik werd
gemaakt om diverse vragen te stellen.
Het aantal bedrijven uit de IJ mond, dat
deelneemt aan de Technische Voorjaars
beurs, die gistermorgen in een lentezon
netje de poorten heeft geopend in Utrecht,
is dit jaar gering. En dat is eigenlijk
merkwaardig, te meer daar deze voor
jaarsbeurs voor het grootste deel in het
teken staat van de scheepvaart, waarmee
IJmuiden zo veel van doen heeft. Zelfs
een van de grootste leveranciers van
scheepsplaten Hoogovens is niet ver
tegenwoordig op deze grote beurs.
Toch hebben een paar Koogoven-mensen
de hand in de opzet van de voorjaarsbeurs.
De heer J. Verhoog van de afdeling pu
bliciteit van het bedrijf heeft namelijk de
„Gieterijstraat" ontworpen. Dit is een
reeks van stands van diverse Nederlandse
gieterij-bedrijven.
En een van die bedrijven is de produ
cent van het zogenaamde Torenbrons, de
n.v. metaalgieterij „Kennemerland" uit
Beverwijk. Dit 27 jaar oude bedrijf maakt
Een groot aantal leden bezocht de jaar
vergadering van de tennisvereniging Wes
terhout in Beverwijk. Wegens ziekte van
de heer P. P. Wentink stond de bijeen
komst ditmaal onder voorzitterschap van
de heer W. van Rij. Alle jaarverslagen en
notulen werden zonder discussie goedge
keurd.
Tot leden van de kascommissie werden
benoemd de heren De Lange en Stein-
hauer. De goedkeuring van de statuten en
reglementen moest worden uitgesteld tot
een volgende vergadering, daar de wens
werd uitgesproken toch koninklijke goed
keuring aan te vragen. Bij acclamatie werd
mejuffrouw A. L. Hageman als tweede
secretaresse aan het bestuur toegevoegd
Een zeer belangrijk punt was de huur
van de banen. Door de hogere baanhuur
was het nodig de contributie te verhogen
tot 33,50 voor senior- en tot f 17,50 voor
jeugdleden, om dezelfde speelgelegenheid
te behouden als vorig seizoen. Tijdens het
weekeinde kan er van zaterdagmorgen af
vrij worden gespeeld en speciaal voor de
damesleden worden er op dinsdag- en
donderdagmorgen twee banen gehuurd.
Evenals vorig jaar zullen er op vele
weekeinden onderlinge toernooien worden
georganiseerd voor senior- en jeugdleden,
zodat er volop gelegenheid zal zijn tot
wedstrijd spelen. Het ledental heeft zich
gehandhaafd op 100 senior- en 35 junior
leden. Aan het slot van de vergadering
kon de voorzitter mededelen, dat de heer
De Lange het bestuur namens de sport
school een voorzittershamer heeft toege
zegd.
De eindstrijd om het clubkampioenschap
van Nederland begint deze week voor acht
damclubs. De titelhouder DCIJ zal niet aan
de eindstrijd deelnemen omdat de IJmui-
dense kampioensploeg met verder kwam
dan de derde plaats in de voorwedstrijden
van Noord-Holland. Gezellig Samenzijn
en Jozeph Blankenaar plaatsten zich wei
in de finale.
De acht kampioensploegen zijn: Excel
sior ('s-Hertogenbosch), ADC (Almelo),
DGZ (Groningen), UDG (Utrecht), Het Oos
ten (Rotterdam), RDG (Den Haag). Jozeph
Blankenaar en Gezellig Samenzijn (Am
sterdam).
Een Sportief- en DCIJ-combinatie van
sterke jeugddammers neemt deel aan de
provinciale vijftallenwedstrijden. Mede
dank zij een overwinning van Kees Pippel,
Kees Duivenbode en Van der Does won de
DCIJ-Sportiefcombinatie met 6—4 van het
Noorderkwartier.
De IJmuidense damploeg heeft zich
thans met Zaandam en twee ploegen uit
Amsterdam voor de finale geplaatst van
het toernooi om de provinciale jeugdtitel.
De DCIJ'er Gerrit Moleman en de Spor
tief man Hoek verloren hun partij. De
eindstrijd zal komende zaterdag beginnen
Ondanks dat er nog twee ronden moeten
worden gespeeld is de Jozeph Blankenaar
W J. van der Sluis er nu al in geslaagd
de damtitel van Amsterdam te veroveren.
Dit resultaat is des te opmerkelijker om
dat Van der Sluis voor het eerst sedert
1959 weer aan zo'n zwaar bezet toernooi
deelneemt. De vier bestgeplaatsten komen
in het najaar uit in de strijd om de pro
vinciale eindstrijd.
brons voor allerlei industriële doeleinden.
Het Beverwijkse bedrijf is thans be
langrijk uitgebreid met een grote instal
latie voor het maken van bronzen staven
en buizen met een maximale lengte van
drie meter.
Met deze installatie, waarvoor het be
drijf moest worden verbouwd, kan men nu
in hoog tempo bronzen staven en buizen
produceren met een capaciteit van 600 ki
lo per uur. Drie man zijn nodig om de
installatie te bedienen.
Nadat het juiste mengsel onder hoge
temperatuur is verhit en gesmolten, wordt
het in een reservoir dat vlak onder het
dak van de fabriek is geplaatst, gedaan.
Vanuit het reservoir, dat elektrisch wordt
verhit, wordt het brons door een stelsel
van walsen tot een staaf of een buis ge
trokken.
Men kan in het Beverwijkse bedrijf,
waar bijna honderd mensen werken, dan
staven met een maximale diameter van 95
millimeter produceren. Wanneer de instal
latie over enige maanden gereed ral zijn,
is de metaalgieterij „Kennemerland" het
enige bedrijf in de Beneluxlanden dat
brons op deze (Amerikaanse) wijze zal ver
vaardigen.
Een maquette van de nieuwe installatie
is op de voorjaarsbeurs te zien. Een an
dere Beverwijkse industrie, die men een
trouwe klant mag noemen, is de n.v. ma
chinefabriek C. Maters, fabrikant van
pompen. Men kan hier zelfaanzuigende
pompen zien, alsmede tal van koelwater-
pompen.
De IJmuidense slijpmachinefabriek
„IJmuiden" is weer present met een grote
collectie slijpmachines. De voorjaarsbeurs
staat grotendeels in het teken van de
scheepvaart. Vandaar dan ook dat er tal
van firma's zijn die machinerieën en appa
raten tonen, die in de scheepvaart toepas
sing vinden.
De bevolking in de provincie Noord-
Holland is in de periode tussen de volks
tellingen van 1947 en 1960 toegenomen met
ca 283.000 personen (van 1.774.273 tot
2.057.322) d.w.z., met ca 16%. De daarbij
inbegrepen bevolking in gestichten, instel
lingen en tehuizen bedroeg in 1960 totaal
rui 54.000 personen, ca 21.000 meer dan
in 1947 (ruim 33.000).
Waar het de leeftijd betreft, valt een
ten opzichte van het totale bevolkings
accres (van 16%) sterke stijging op van de
leeftijdsgroepen van 5—9 jaar (met 28°/o)
en van 1014 jaar (met 51%) en een even
eens belangrijk boven het gemiddelde lig
gende toeneming van het aantal 5064-
jarigen (met 23%0 en van de personen van
65 jaar en ouder (met 54%).
Uit de cijfers voor de burgerlijke staat
blijkt, dat het aantal gehuwde personen
in 1960 belangrijk hoger ligt dan in 1947.
De stijging bedragt 21% (van 792.382 tot
959.178) en is dus belangrijk groter dan de
Negen IJmuidenaren, een aantal leden
van de vaste staf van het clubhuis De
Brulboei en enkele vrijwilligers, zijn za
terdagnacht om een uur vanaf het Rotter
damse centraal station vertrokken voor
een wandeltocht van 80 kilometer, terug
naar IJmuiden. Zulks om te ondervinden
of die door president Kennedy ontketende
wandelrage nu dwaasheid is of iets dat zo
gek nog niet is.
Het gezelschap bestond uit acht heren
en een dame, die werden gevolgd door
twee verzorgers-fourageurs op de fiets,
Ineke Bakker en Dirk Terhorst.
De eerste 20 kilometer legde men zin
gend en zeer snel, in twee en een half uur,
af. Tot zover vond men het een peule
schilletje.
Tien kilometer verder was het tempo
echter al aanzienlijk gezakt. De eerste bla
ren kondigden zich aan.
Bij het ochtendgloren kwamen de wan
delaars in Leiden aan. Daar gaf Wout de
Haas er de brui aan en hij ging met de
trein verder.
Toen het helemaal licht was geworden,
merkte men, dat men een omweg van 9
kilometer had gemaakt. Dat drukte de
stemming echter geenszins. Na een kort
oponthoud bij Roel in 't Hout, de voor
malige leider van De Brulboei, die thans
in Leiden een soortgelijke functie heeft,
werd de tocht voortgezet.
Bij Sassenheim, er waren toen 50 kilo
meters afgelegd, konden Ad Bosua, de
huidige leider van De Brulboei, Elly de
GrootDe Vries, John Riechelman en
diens broer Henk niet langer. Jan de Vries,
Koos Buisman, Gerard Amsing en Gerrit
Keirsgieter zetten de reis onverdroten
voort. Op hun rug waren papieren gespeld
met het doel van de tocht. Dit deed het
publiek naar het voorhoofd wijzen of be
moedigende woorden spreken.
De laatste loodjes waren zwaar, zeer
zwaar. De Weyman in Santpoort was het
eindpunt. Tachtig kilometer had het dap
pere kwartet gelopen.
Hoewel de jongens trots zijn op hun
prestatie, vinden zij toch, dat men deze
niet moet overschatten. Zij menen dat het
niet juist is de tocht ongetraind af te leg
gen.
Nog eens doen? Nee, dat niet!
In de Brulboei wachtte hun een beschei
den huldiging. De heer Kennedy kan te
vreden zijn.
toeneming van de totale bevolking (16%).
Deze grote stijging is. behalve uit de toe
nemende huwelijkssluiting, mede te ver
klaren uit de lagere sterftekansen, welke
in de na-oorlogse jaren hebben geleid tot
een geringer aantal door sterfte ontbon
den huwelijken.
De indeling naar kerkelijke gezindte laat
zien, dat in relatieve zin sprake is van een
toeneming voor rooms-katholieken (van
29,3 in 1947 tot 30,6% in I960) en voor per
sonen zonder kerkelijke gezindte (van 34,2
tot 36,7%), waartegenover een teruggang
blijkt voor de Nederlands-hervormden
(van 22,7 tot 20.2%), voor de groep overige
kerkelijke gezindten (van 6,9 tot 5,9%) en
voor de gereformeerden (van 6,9 tot 6.6%).
Uit de gegevens betreffende de staat van
werkzaamheid blijkt, dat de Noordholland
se beroepsbevolking (op de teldatum
773.848) bijna 58.000 personen meer be
draagt dan in 1947
Het aantal buiten hun woongedeelte
werkende personen is tussen 1947 en 1960
verdubbeld van bijna 99.000 tot ruim
198.000, d.w.z. 26% van de totale beroeps
bevolking. Het aantal eigenlijke forensen
onder hen. d.w.z. de personen die dagelijks
heen en weer gaan tussen hun woonge-
meente en één andere gemeente, alwaar
zijn hun beroep uitoefenen, nam toe van
72.899 tot 133.276, d.i. met ruim 60.000 of
83%. De stijging voor vrouwen (van 12.754
tot 28.654) is daarbij relatief sterker dan
voor mannen (van 60.14r tot 104.622).
Tot slot bevat de tabel nog enige cijfers
betreffende de woningvoorraad Deze is
tussen 1947 en 1960 gestegen van ruim
447.000 tot ruim 558.000, d.w.z. met ruim
111.000 of 25%. Van de eind mei 1960 aan
wezige woningen waren ruim 124.000 of
22% gebouwd in 1946 of later.
ORGELCONCERT IN „DE HOEKSTEEN
Na een onderbreking van enige maan
den, waaraan ook de strenge winter schul
dig was, wordt de concertenreeks in de
hervormde kerk .De Hoeksteen" in Sant
poort-Zuid. voortgezet.
Op vrijdag 15 maart zal de organist van
de kerk. Steef Oosterbeek, een orgelconcert
geven. Ditmaal zullen werken worden uit
gevoerd van D. Buxtehude, J Pachelbel
en J. S. Bach De toegang is vrij.
MARKTBERICHT
De noteringen op de Beverwijkse groen
teveiling waren gisteren:
Prei 100-240; waspeen 18-62; rodekool 34
-48; witlof 93-145; peen 12-33; uien 13-26
„Ik ben soms bang dat de charme van
het leven verloren gaat door dat streven
naar efficiency, doelmatigheid en nuttig
effect", aldus minister-president prof. dr.
J. E. de Quay, gistermiddag bij de ope
ning van een ideeënbuscentrum op de
Technische Voorjaarsbeurs in Utrecht.
De excellentie zou het niet verwonderen
indien hij, gezeten in een restaurant op
zekere dag een spijskaart zou aantreffen
vermeldend het aantal vitaminen dat in
elk gerecht voorkomt. „Ook in het ge
zinsleven heeft het streven naar doel
matigheid. zijn intrede al gedaan, sinds
de man de keuken is binnengekomen"
Wie op het idee is gekomen mij uit te
nodigen dit ideeënbuscentrum te openen
weet ik niet. Ook weet ik niet of er een
premie voor wordt betaald want daarvoor
moet men een goed idee hebben" zo begon
prof. De Quay die verder zei dat hij ten
departement? een secretaris-generaal heeft
die het ideeënbuswerk sterk heeft gesti
muleerd door te zorgen voor een rijks
uitgave op dit gebied genaamd .Buskruid".
Ik kan dan ook zeggen dat ik de enige
minister ben die een secretaris heeft die
het buskruit heeft uitgevonden".
Prof. De Quay wees er op dat het Ne
derlands Instituut voor Efficiency (NIVE)
waarvan hij zelf voorzitter is geweest zeer
veel succes heeft gehad in het bedrijfs
leven. Bijna elke dag denken we aan
doelmatigheid aan het tegengaan van elke
verkwisting ook in het gezinsleven. Het
gaat in deze tijd niet alleen meer om
mechanisatie maar ook om organisatie.
Men ziet en merkt dat overal: in de land
bouw. bij de tandarts", aldus de minister
president.
Sedert de oprichting van het instituut is
er een omwenteling in het bedrijfsleven
gekomen doo-- planning, routing enzovoort.
Het heeft geleid tot hogere produktiviteit
tot een verkorting van de werktijd van
de arbeider en tot hogere inkomens, al
dus vervolgde prof. De Quay. De bevor
dering van de efficiency heeft echter be
zwaren meegebracht. Als ik denk aan de
man bij de lopende band dan is die man
zelf een stukje gemechaniseerd. De mens
wordt dus zelf beheerst door de organi
satie van het bedrijf".
„Een ideeënbus is een soort tegenstroom
tegen de automatisering", zo zei de minis
ter-president die de instelling van een idee
enbus daarom een gelukkig verschijnsel
acht. Er wordt immers van de werknemer
gevraagd of hij mee wil denken en mee
wil zoeken naar de oplossing van proble
men en vraagstukken in het bedrijf. Het
meedenken gaat ver uit boven de vin
ding of het idee zelf. „Het werk reikt ook
ver uit boven de bedragen die worden uit
gereikt", zo besloot prof. De Quay zijn
toespraak.
Namens alle inzenders van goede en
beloonde ideeën in Nederland verklaarde
de heer Visser de stand voor geopend.
De voorzitter van het NIVE, Jhr. van
Nispen tot Pannerden kwalificeerde het
stichten van een ideeënbuscentrum om in
de ruimst mogelijke zin bekendheid te ge
ven aan het ideeënbuswerk in het be
drijfsleven, een hoogtepunt in de geschie.
denis van het instituut.
De verschillende activiteiten in het be^
De Beverwijkse brandweer heeft bij
wijze van hoge uitzondering moeten uit
rukken voor een brand in eenlan
taarnpaal. In de Hofdijkstraat was een
truck met oplegger tegen een lantaarnpaal
gereden waardoor deze vlam vatte. Het
is dan ook geen elektrische lichtbron maar
één van de in Beverwijk nog aanwezige
gaslantaarns. De brandweer heeft het vuur
geblust.
drijfsleven moesten gebundeld worden en
ook moest er een financiële basis aan
worden gegeven. De voorzitter verwachtte
dat dit jaar 50.000 ideeën zullen worden
ingediend, waarvan er naar schatting
16.000 zullen worden beloond met een to
taal bedrag van een miljoen gulden.
Het is moeilijk de waarde te berekenen
die verkregen is door de resultaten van
de goede ideeën. De voordelen voor het
bedrijfsleven belopen nu al meer dan
10 miljoen gulden per jaar. De heer Van
Nispen tot Pannerden achtte echter het
sociale aspect van de ideeënbus belang
rijker dan de materiële belangen.
De onderwijsweek in Beverwijk is tefi
einde. Het gemeentebestuur en tal van on
derwijsmensen kunnen weer aan hun nor
male dagtaak beginnen, want het officieel
openen van tien scholen was in de afge
lopen week bepaald geen peuleschilletje,
ook niet voor een gemeentebestuur. Gis
teravond werd de laatste bijeenkomst ge
houden, waarop is gediscussieerd over de
aansluiting van het lager onderwijs op het
voortgezette onderwijs. Daartoe werden na
een inleiding door de heer J. M. H. Crijns
uit Amsterdam, discussiegroepen ge
vormd. Voor de deelnemende onderwijs
mensen was het beslist een leerzame
avond. De spreker somde een aantal
vraagstukken op die bij de bedoelde over
gang van het kind van de ene naar de
andere onderwijsinstelling om de hoek ko
men kijken. Uit statistieken zou blijken
dat kinderen tussen de elf en veertien
jaar een snellere lichamelijke groei door
maken dan vroeger. Dit schept problemen
op de school. Ook roerde de heer Crijns
het vraagstuk van de vijfdaagse school
week aan. „Thuis" wordt steeds korter ge
werkt, maar het schoolgaande kind heeft
geen uur vrij.
TEL AVIV (Reuter/AP) In Tel Aviv
is de behandeling begonnen van een aan
klacht tegen de 48-jarige Hirsch Beren-
blatt, oud-dirigent van de Israëlische na
tionale opera, die ervan wordt beschul
digd de Gestapo in Opper-Silezië behulp
zaam te zijn geweest bij de aanhouding
en deportatie van vijftigduizend Joden.
Berenblatt, wiens eerste vrouw naar een
„vernietigingskamp" werd gezonden, was
in de jaren 1942-1943 hoofd van de onder
Duitse controle staande Joodse politie in
Bendin, een stad in Opper-Silezië.
Tot de twaalf beschuldigingen, die te
gen de beklaagde zijn ingebracht, behoort
het arresteren van tientallen Joodse we
zen en ze vervolgens met „dodentreinen"
te laten wegvoeren. Ook wordt Berenblatt
ten laste gelegd deel te hebben uitge
maakt van een vijandige organisatie
door eerst als lid en later als hoofd op
te treden van de Joodse politie in Bendin
en te werken voor de Joodse raad, de
door de Duitsers ingestelde instantie voor
het onderhouden van de contacten tussen
de Joodse gemeenschappen en de Duitse
en andere autoriteiten.
De officier van Justitie, David Libai,
verklaarde dat de Joodse militie een or
ganisatie was die vijandig tegenover de
Joden stond. Deze beschuldiging, zal, naar
men verwacht, verstrekkende gevolgen
hebben in Israel als de rechters haar hand
haven. „Ik wil duidelijk maken dat Be
renblatt de politiek niet opstelde maar
uitvoerde." aldus Libai. Hij zei, dat Be
renblatt ook de levens van sommige Jo
den gered had, „maar dat dit aantal zeer
klein was".
Tijdens het getuigenverhoog kwam aan
het licht, dat Berenblatt in Israel voor
de tweede maal is gehuwd met een vrouw,
die in Bendin destijds lid van het onder
grondse verzet was.
