Kies de soort die
bij Uw auto hoort
Uitspraken
r HOE IS HET ONTSTAAN
Landbank mag 2000 huizen
per jaar gaan bouwen
De overheid zal daarvoor geen
enkele geldelijke steun verlenen
Eindhoven wil militaire
vliegbasis kwijt
Deskundigen gaan praten
over parkeerprobleem
in de hoofdstad
Horecabedrijven leden
veel schade door
de barre winter
Mevrouw Jagan mag
Suriname niet in
Bureau gaat kapper
Flink's voorspellingen
exploiteren
De laatste jaren brander
in Herveld tal van
oude huizen af
ZATERDAG 23 MAART 1963
Geen twee auto's, hoe gelijk van merk, type en
bouwjaar ook, worden onder dezelfde omstandig
heden gereden. Geen twee automobilisten hebben
dezelfde rijstijl. Gevolg: elke motor ontwikkelt
zich anders. Ook de uwe. Daarom ook voor u:
'motorzuiver' tanken bij een BP-pomp. Vijf
verschillende soorten benzine om uw motor de meest
geschikte voeding te geven. Probeer het zelf.
Na twee- of driemaal tanken bij een BP-pomp merkt
u als tien- en tienduizenden andere automobilisten:
Ja, nu presteert mijn motor precies wat ik wens.
Dank zij de juiste individuelevoeding I
Kies zelf uit:
BP benzine - BP Super Mix 25 - BP Super Mix 50-
BP Super Mix 75- BP Super.
Fabrikanten willen het
rijk 9 miljoen lenen
VAN DE WEEK
Huur politiek
Mr. J. Bierens de Haan
overleden
Examens
J'ermoedelijke brand
stichters nu gearresteerd?
Dit woord: VREK Dit woord: GELANG
Dit woord: SCH AM EL
Dit woord: BLUT
Ik houd het voortaan op Super Mix 50. Die Mix van
50% super en 50% gewoon is precies wat mijn motor eist.
de fijne Franse keelpastille
ontsmet-verzacht
verfrist
"IVV)» ■»- ->i)i tets», AC"
Vsv y' v -
Ik ga toch weer terug op Super Mix 75. Mijn motor is dèn
pittiger en feller. Dat mag ik wel - met mijn manier van rijden.
Benzine?
(Van onze parlementaire redacteur)
Aan de n.v. Landbank is geen enkele
rijksgoedkeuring voor ongesubsidieerde
woningbouw in 1963 of later verleend. Wel
is haar toegezegd, dat zij voor elk der
jaren 1963, 1964 en 1965 zal mogen rekenen
op rijksgoedkeuringen voor ten hoogste
2.000 woningen. Dit zegt minister Van
Aartsen in zijn Memorie van Antwoord
aan de Eerste Kamer betreffende de be
groting van Volkshuisvesting. Aan de toe
zegging aan de Landbank is een aantal
voorwaarden verbonden, o.m. dat de wo
ningen, uit te voeren in een goedgekeurd
arbeidsbesparend bouwsysteem, zonder
enige geldelijke steun van de overheid
zullen worden gebouwd.
Op gelijke of overeenkomstige voor
waarden is ook aan andere initiatiefne
mers medewerking toegezegd, voorzover
de reserve van 8.OOP ongesubsidieerde wo
ningen dit in 1963 toelaat. De minister
meent dat het op de markt brengen van
een groter aantal woningen dan 90.000 niet
zou hebben geleid tot een hogere produk-
tie, doch tot een verder oplopen van het
uitvoeringsniveau en tot een slechtere ar
beidersbezetting op de werken. Het richt-
cijfer van 90.000 woningen per jaar wil de
minister voor de toekomst als een mini
mum zien.
De bestrijding van het verlet zal zich
niet tot de winter dienen te beperken, doch
zal zich ook moeten uitstrekken tot het
soms aanzienlijke verlet in andere jaar
getijden.
De conclusie van het Economisch Insti
tuut Bouwbedrijf in zijn bouwnota 1962 dat
thans geen waarborgen aanwezig zijn voor
het handhaven van de produktieomvang
van de bouwnijverheid als het woningte-
Zoals onlangs is bericht onderhandelt
de gemeente Eindhoven sinds enkele ja
ren met het ministerie van Defensie om
de opheffing van de vliegbasis Eindhoven
van de Koninklijke Luchtmacht te ver
krijgen. Maar het rijk vroeg de gemeen
te Eindhoven f 9 miljoen om Gilze-Rijen
geschikt te maken voor de diensten die
nu op Welschap worden verricht. Aange
zien zij dit voorstel irreël vond Eind
hoven was de militaire basis direct na
de oorlog opgedrongen ging de ge
meente er niet op in. Defensie besloot
toen dat de vliegbasis gehandhaafd zou
blijven. De grote Eindhovense fabrikan
ten hebben dezer dagen in een telegram
aan de ministerraad een renteloze lening
van 9 miljoen aangeboden om de Eind
hovense basis naar Gilze-Rijen over te
brengen.
Het uitgangspunt was fout. De eerste
vraag had niet mogen zijn: hoe maken
we de televisie dienstbaar aan de
economie?, maar: hoe gebruiken we de
televisie voor de ontwikkeling van ons
volk?
Mr BAKTEN (K.V.P.)
De expansie van de industrie voor
onzr Nederlandse volkswelvaart dwingt
tot een actief bevorderen van reclame
in de televisie.
ONDER-MINISTER GIJZELS
Commerciële televisie wordt het einde
van de vrijheid, want de adverteerders
eisen waar voor hun geld: kijkdicht
heid. Dat betekent automatisch invloed
van de adverteerders op de program
ma's.
Dr. BRUINS SLOT (A.R.)
Het is onjuist te stellen, dat onder
het dak van het hedrijfsleven cultuur
loosheid zou huizen.
ONDER-MINISTER GIJZELS
De strijd om een nationale omroep
hebben wij verloren; nu zien de tegen
standers van ons omroepbestel in het
grootkapitaal een breekijzer om in het
huidige bestel te zetten.
Dr. BRUINS SLOT (A.R.)
De omroepen keren zich tegen de
commercie met een beroep op een uit
de kamferballetjes gehaalde marxis
tische stelling
F. J. GOEDHART (P.v.d.A.)
Natuurlijk zal de reclame invloed uit
oefenen op de programma's. Een
reclameboodschap tussen twee „klas
sieke" programma's is immers wegge
gooid geld.
H. KIKKERT (C.H.U.)
Heeft de regering tegenover het
primaat van de cultuur niet het primaat
van de economie gesteld, een geliefde
gedachte in het wijsgerig liberale
denken?
J. M. AARDEN (K.V.P.)
Er bestaat een zekere angst voor wat
we nog niet kennen. Het is een ver
schijnsel dat voortspruit uit kijken naar
het verleden.
ONDER-MINISTER SCHOLTEN
De TVN is verkeerd gestart Zij gaf
velen de indruk een „bij-produkt" te
zijn van de handel in huizen, hotels en
wandelpieren.
F. J. GOEDHART (P.v.d.A I
Zal de Kamer de verknochtheid aan
de verzuilde ether kiezen of de honden
trouw aan het kabinet-De Quay?
F. J. GOEDHART (P V d A
kort zal zijn opgeheven, acht de minister
onverantwoord.
De minister is van mening, dat het geen
zin heeft om een bouwprogramma voor
vele jaren op te stellen. De regering kan
zich niet binden en belanghebbenden kun
nen geen rechten aan een dergelijk pro
gramma ontlenen. Bovendien zou een
dergelijk programma de bouwcapaciteit
zelf niet verruimen. Een plan op lange
termijn voor de woningverdeling is even
eens een hachelijke zaak volgens de be
windsman.
De minister verwacht niet dat zijn huur-
politiek alle moeilijkheden in bijvoorbeeld
vijf jaar zal oplossen. Na het voltooien
van het huuraanpassingsprogram, zoals
hij zich dat denkt, zou de subsidiëring van
woningen zich enerzijds kunnen beperken
tot de groepen die daarvoor op sociale
indicatie in aanmerking komen, terwijl
anderzijds met overheidshulp in de kapi
taalsfeer zodanige aantallen woningwet
woningen tot stand zouden dienen te ko
men als in de gegeven situatie sociaal en
economisch noodzakelijk wordt geacht.
De term „statistisch woningtekort"
moet volgens de minister maar niet meer
worden gebruikt. Beter vindt hij het voor
taan te spreken van de woningbehoefte en
daarbij steeds te vermelden welke groe
pen worden bedoeld.
De Kamer van Koophandel en Fabrieken
te Amsterdam houdt op 5 april in het
R.A.I.-gebouw een bijeenkomst ter bespre
king van het Amsterdamse parkeervraag-
stuk, onder voorzitterschap van de heer
W. Rehbock, voorzitter van de verkeers
commissie van de Kamer. Aan de bespre
king nemen deel de directeur van de
A.N.W.B., de heer A. G. M. Boost, de chef
van de verkeerspolitie in Amsterdam, com
missaris H. Kessler, prof. dr. P. L. van der
Velden, deskundige voor het winkelbedrijf,
ir. A van Walraven, directeur van Pu
blieke Werken van Amsterdam, prof. W. J.
van de Woestijne, lid van de Werkgroep
van de Stichting tot Oplossing van Par
keerproblemen en ir. W. Wijt, adjunct
directeur van het gemeentevervoerbedrijf
in Amsterdam. Ir. M. 't Hart van de af
deling Stadsontwikkeling Dienst Publieke
Werken Amsterdam zal de bespreking in
leiden. Voor deze bijeenkomst zijn onder
meer uitgenodigd de commissaris der ko
ningin in Noord-Holland, B. en W. en de
raad van Amsterdam en de leden van de
vaste commissies voor Verkeer en Water
staat uit de Eerste en Tweede Kamer.
Dezer dagen is in Den Haag overleden
mr. J. Bierens de Haan, directeur van
het onderling levensverzekeringsgenoot
schap „De Olveh van 1874" De crematie
heeft gisteren plaatsgehad. Mr. Bierens de
Haan trad in 1938 in dienst bij „De Olveh"
In 1949 werd hij directeur van het genoot
schap.
De Amerikaanse astronauten Scott
Carpenter (I.), John Glenn men
Walter Schirra (r.) bekijken hier het
inwendige van de cockpit van het
Apollo"-ruimtevaartuig, tijdens hun
bezoek aan de fabriek van ruimte
vaartuigen te Downey in Californië,
waar men voorbereidingen treft voor
een Amerikaanse ruimtevaart naar
de maan.
Uit een globaal onderzoek van de Bond
Horecaf naar de gevolgen van de barre
winter voor hotels, restaurants en café's.
gebleken dat hier en daar gevoelige
verliezen zijn geleden. De bedrijven in
de hoofdstad zijn er nog vrij goed afge
komen waarschijnlijk ten gevolge van de
in koude maanden gehouden evenementen
en tentoonstellingen. De omzetten in de
Rotterdamse bedrijven waren echter tot
40 percent beneden het normale peil. De
Utrechtse bedrijven hebben een daling in
de omzetten met ongeveer tien percent ge
constateerd. De zalenverhuur was een
derde lager dan in de voorafgaande win
ters. Zware schade hebben de horeca
bedrijven langs de grote verkeerswegen
geleden. Hun omzet liep gemiddeld met
70 percent terug. Bovendien zijn de kos
ten in de bedrijven door het 'barre weer
aanzienlijk hoger geweest dan in andere
winters.
Mevrouw Janet Jagan, echtgenote van
de premier van Brits Guyana, mag Suri
name momenteel niet betreden. Zij was
van plan om van 21 tot 25 maart in
Suriname te verblijven teneinde zich op
de hoogte te stellen van het nieuwe kies
stelsel, waarna zij op 25 maart naar Bra
zilië zou vertrekken voor het bijwonen
van een congres. De regering van Suri
name heeft de regering van Brits Guya
na te kennen gegeven dat het bezoek
van mevrouw Jagan in verband met de
op 25 maart te houden verkiezingen zeer
ongelegen zou komen.
Utrecht. Kandidaatsexamen rechten:
mej. K. J. Pesman (Zwolle), C. W. baron
van Boetzelaer (Oosterhout), J. J. C. W.
Donders ('s-Hertogenbosch), doctoraal exa
men rechten: R. A. Pinxaers (Maastricht),
J. B. Swinkels (Lieshout), doctoraal
examen geneeskunde: mevrouw J. Boo
gaardvan der Born (Oosterbeek), L. Bak
ker (Utrecht), .J. W. Dijkstra (Woerden), A.
M. C. van der Eist (Doorn), A. H. Wigbol-
dus (Dussen). Gepromoveerd tot doctor in
de letteren J Stout (Zutphen).
Leiden. Gepromoveerd tot doctor in de
wis- en natuurkunde J. de Graaf (Leiden).
Advertentie
De Hengelose kapper en weerprofeet, die
zich door zijn weervoorspellingen in de af
gelopen winter bekendheid heeft verwor
ven, heeft zich contractueel verbonden aan
een bureau „Weerinformatie" in Den Haag,
dat zijn weervoorspellingen gaat uitgeven
Het bureau is opgericht door enige zaken
lieden, die het weer gaan voorspellen voor
vakantiegangers. Binnenkort zal dit bureau
een boekje uitgeven, waarin het de weers
gesteldheid van de vakantiemaanden mei
tot en met september zal voorspellen.
De opbrengsten, die hieruit voor kap
per Flink zullen voortvloeien, wil hij ge.
bruiken voor de aanschaffing van appa
ratuur, waarmede het, naar zijn zeggen
mogelijk zal zijn nog nauwkeuriger het
weer te voorspellen. Hij wil zich ook in
Duitsland op het gebied van de weerprofe
tie gaan bewegen.
Inmiddels voelt de heer Flink zich ge
griefd door de uitlatingen van een fabri.
kant in Naarden, de heer C. Doyer, die
in het openbaar zou hebben te kennen ge
geven, dat hij de voorspellingen van de
heer Flink niet hoog schat. De heer Doyer
zou hebben gezegd, dat de successen van
de kapper slechts toevallig zijn geweest
De heer Flink wil graag een uit
daging van de heer Doyer aanvaarden. Hij
was zelfs bereid reeds thans het weer te
voorspellen voor een aantal dagen in fe
bruari 1964.
De inwoners van het Betuwse dorp Her
veld gaan wat rustiger slapen nu de rijks
politie een zestal arrestaties heeft ver
richt waarmee, naar men aanneemt, een
einde gekomen is aan de reeks myste
rieuze branden, waardoor het dorp in de
laatste jaren werd getroffen.
De gearresteerden zijn afkomstig uit
Herveld en het nabijgelegen Andelst. De
jongste is 20 en de oudste 30 jaar.
De mannen zouden een soort bende heb
ben gevormd met het doel oude gebouwen
op te ruimen. In april van het vorige jaar
is het vroegere gebouw van de Dienst
van Sociale Zaken, waarin ook de ge
meente-ontvanger was gehuisvest, afge
brand. Toen het gebouw afbrandde was
het reeds ontruimd. Het zou afgebroken
worden omdat het een obstakel was voor
het verkeer. Bij de brand liep dan ook
het aangrenzende gemeentehuis met zijn
gehele inventaris gevaar. Dit gemeente
huis, een bijzonder oud en onpraktisch ge-
bouw doet in afwachting van de totstand
koming van het nieuwe raadhuis, nog
steeds dienst, al buigt de zoldering van de
raadszaal gevaarlijk door.
Een andere opzienbarende brand was
in een r.k. verenigingsgebouw nabij de
nieuwe r.k. kerk in Herveld. Een maand
geleden werd het op een zondagmorgen
door het vuur verwoest. Een week of drie
geleden ging een oud woonhuis in vlammen
op. Het stond dichtbij het verenigingsge
bouw. Voorts is er nog een §ud woonhuis
aan het vuur ten prooi gevallen De eige
naar, die het wat wilde opknappen, was
er de avond tevoren nog in aan het werK
geweest. De volgende morgen stond hij
voor een geblakerde puinhoop. Alle afge
brande gebouwen stonden leeg of werden
op dat moment niet gebruikt. Maar de in
woners van Herveld verkeerden zo lang
zamerhand in een paniekstemming, voor
al toen er volgens geruchten aan enkele
inwoners dreigbrieven waren verzonden
en er een „urgentielijst" zou bestaan van
gebouwen, die aan de beurt waren om in
vlammen op te gaan. De bewoners durf
den niet meer te gaan slapen. Een kleer
maker nam elke avond als hij zijn werk
plaats verliet, zijn naaimachine ri zijn
materiaal mee naar huis. De arre. taties
betekenden dus voor de mwoners van Her
veld een grote opluchting.
Een der verdachten zou volgens dc ge
ruchten onlangs brand gesticht hebben in
zijn eigen woning om eventuele verden
king van zich af te wenden.
Er zijn heel wat woorden die oor
spronkelijk bijvoeglijke naamwoorden
waren en die, soms al in het Middel
nederlands, tot zelfstandige naamwoor
den zijn geworden. Wij kunnen spreken
van een gek, een zonderling, een dwaas,
een groen (aankomend student) enz.,
terwijl de vorm duidelijk laat zien dat
dit de bijvoeglijke naamwoorden gek.
zonderling, dwaas, groen enz. zijn ge
weest. Precies hetzelfde doet zich voor
bij het woord vrek dat in het Middel
nederlands betekende: begerig, heb
zuchtig, wreed en dat nog voortleeft in
het Duitse f rech: brutaal.
De schrijfwijze vrek is in overeen
stemming met de uitspraak. In andere
woorden als wraak, wrevel (Duits Fre-
vel) heeft zich de oude schrijfwijze ge
handhaafd. al sprak men sedert de 16e
eeuw deze woorden al uit als vraak en
vrevel.
Wij gebruiken s c ha m e 1 in de bete
kenis: armzalig, gering Zo zeggen wij:
de schamele resten, het schamele brood
de schamele gemeente (de kleine man)
Veel wordt het woord niet meer ge
bruikt, althans niet in de spreektaal
Toch is het een heel gewone afleiding
van een heel gewoon Nederlands werk
woord, namelijk schamen. In he'
Middelnederlands waren zulke vormin
gen veel talrijker dan in onze tegen
woordige taal. Zo bestonden bijvoor-
oeeld: vergetel, verstande 1, be
ha g e 1 die nu verdwenen zijn. Wel be
staan nog wankel, vermetel, on
nozel, dartel en nog enkele andere
Schamel betekent dus- geneigd zich tc
schamen, beschaamd Daaruit vloei'
voort: armoedig, nederig, van geringe
<taat, sober, zowel in figuurlijke als in
°tterlijke zin.
Het woord gelang komt alleen
voor in de zegswijze naar gelang
die wordt gebezigd óf zonder meer öf
met het voorzetsel van. Men zegt:
alles was naar gelang, voor: in overeen
stemming met het overige. Men zegt
ook: naar gelang van de omstandig
heden handelen, voor: in overeenstem
ming met de omstandigheden handelen.
Gelang hangt natuurlijk samen
met lang en met aanlangen: be
reiken. Het Duits kent nog g e 1 a n g e n
voor: aankomen. De eigenlijke betekenis
van gelang zal dan geweest zijn:
maat, verhouding, evenredigheid.
Soms leest men ook naar gelang
d a t in zinnen als: naar gelang dat hij
ouder werdMeestal laat men echter
het woordje dat weg en schrijft: naar
gelang hij ouder werd.
Blut betekent: alles bij het spel ver
loren hebbend. Het is meer dan waar
schijnlijk dat het woord verwant is
met bl o o t, vooral ook omdat in het
Vlaams de vorm blot voorkomt in de
betekenis: kaalhoofdig. Ook bestaat het
woord bluts dat tot bd u t staat als
groots tot groot en als straks
tot strak. Bluts werd vroeger ge
zegd van jonge vogels, dus: ongevederd,
kaal. Hooft schrijft in een zijner brie
ven: ,,'t Schijnt dat de tijdt bluts is van
zoomers ende voortaan niet en heeft
dan winterweer om ons bij te zetten."
Vlen ziet dat de klachten over regen-
ichtige en koude zomers niet van de
laatste tijd dateren.
Blut kan thans worden weergegeven
door: platzak.
Advertentie
Daarom
BPI super Mix
benzine
