Het is wapenstilstand en boekenfeest
,op;
SPORT IN DE IJMOND
Voor de
politierechter
Radio - Kootwijk
straks veertig
bestaat
jaar
Bevolking van
met 19 pet
Zuid-Holland
toegenomen
LANGS SLUIZEN EN HAVENS
Met vakantie in Oostenrijk
eur
BLUE BOY
werd Venus
Havenberichten
In Enschede groot
schaaktoernooi
DINSDAG 2 APRIL 1963
5
Garmt Stuiveling stelde „Muzen "-bundel samen,
prof. Presser ving Europa in een boekje
Moderne
verlichting
Examens
Arie van der Veer
Hl
isêiéldl
«I
fimm
GARMT STUIVELING (buiten de schrij
verswereld Professor dr. G. Stuiveling)
moet welhaast door een voorspellende
geest zijn bijgestaan toen hij voor de
achtentwintigste Boekenweek de poëzie-
premie voor de jeugd samenstelde op een
ogenblik dat de opstand der schrijvers nog
alleen binnenskamers broeide. „De bui is
afgedreven": dat is de eerste versregel
van Leopolds prachtige regengedicht
waarmee de bundel „De Muze en Europa
opent. Want ziet, de bui is komen opzet
ten met Morriënse donderkoppen, Schier-
beekse rukwinden, Kouwenaarse midzo-
merzwoelte en Polets weerlichten de de
partementale tinnen zijn enkele uren lang
in een onheilspellend duister gehuld ge
weest, maar het is droog gebleven „de
bui is afgedreven", het zonnetje van het
naderend boekenbal en het boekenweeks
feestvertoon is tijdig doorgebroken om de
vaderlandse letterenhof ijlings in lentetooi
te zetten. Men mag, men moet aan de
vooravond van het boekenfestijn :iet den
ken aan het grijze liedje: „Als na de bal
de gasten, joelend zijn heengegaan.
zoiets is niet dichterlijk en ook niet op
portuun, want het Boek is jarig, het protes
terend rommelen in de verte wordt over
stemd door jaarlijkse jubeltonen, de Muze
is (verleid door de knipoogjes van de Com
missie voor de Collectieve Propaganda
van het Nederlandse boek) kwistig met
haar gunsten, en daar rijdt ze al in de
gestalte van de mythische Europa op
de Griekse stier, als hoedanig de grote
Zeus zich vermomd had, op de omslag
van de jeugdpremie, gepentekend door
Lotte Ruting, die de bundel speels ver
luchtte in de geest van de voorbeeldige
Duitse illustrator Gunter Böhmer. Het
werd weliswaar had ook Lotte Ruting
een vooruitziende blik? een heel wat
vuriger stier dan staat afgebeeld op de
Ionische vaas waarmee Professor Dr. J.
Presser zijn „Europa in een boek" het
Geschenk van dit jaar oij een boekmaan-
koop ten bedrage van vijf luttele guldens
of, en liefst, meer opent. Maar te vre
zen is er niet het minste: de muzische
Europa bespeelt lustig de luit, veertig door
Garmt Stuiveling ingeleide en ingeluide
dichters geven blijk van Europa's inspi
rerende kracht, die door professor Pres
ser bevestigd wordt in zijn boeiend com
pendium van Europese cultuurhoogtijen.
Want dit stond vast: deze Boekenweek zou
in het teken staan van Europa, dat de
Helleense mythe zinvol vereent met een
culturele werkelijkheid en een geografisch
begrip dat met de politiek nog altijd wat
moeite heeft.
MAAR GOED: „Zolang de europese we
reld- leeft (-) zeeft boven deze -zee het lich
ten van de creatieve geest," dichtte Mars
man, en daar houden Stuiveling en Pres
ser het op, de één in zijn gevarieerde
Muzenbloemlezing, de ander in een histo
risch apergu dat in het beknopt bestek
van een veertigtal bladzijden kans ziet
hoe is het mogelijk! om het Europe
se genie op zijn lange weg van prehisto
rische tijden tot op de dag van heden te
volgen van hoogtepunt tot hoogtepunt,
dwars door barbaarse tijden heen erï lós
van de dodelijke chronologie. In woord en
beeld tekent de curve van Europa's ont
wikkeling zich af, anders dan men ge
woon is deze te zien. Bekende geschied-
stof op een oorspronkelijke wijze te orde
nen, te duiden, te verlevendigen, alsof dit
alles nieuw was, is niet ieders werk. En
niet alleen dat men Europa in het hart
van zijn culturele groei en bloei leest, men
ziét het zich in een zestigtal afbeeldingen
ontplooien, de Hitlers van alle tijden ten
spijt.
Daar is de ontwakende mens, zoals Ro
din hem verbeeld en gebeeld heeft, daar
zijn Plato en de catacomben, Herodotus
en de kruistochten, Dante en de Gotiek,
Michelangelo en het Maniërisme, Voltaire
en de Verlichting, Mozart en de Franse
Advertentie
MARKTPLEIN 7
Amsterdam (V.U.) Kandidaats geschie
denis: A. J. Langeler (Amsterdam). Docto
raal klassieke taal- en letterkunde: H. Wa
genmakers (Wolfheze) cum laude. Kandi
daats Duitse taal- en letterkunde: S. Wier-
da (Haarlem). Kandidaats wiskunde en
natuurwetenschappen- W. Ferwerda
(Haarlem), D. Knol (A) (Almelo), G. A.
Tieze (K) (Amsterdam), B. G. Vonck (A)
(Overveen), M. D. van Wendel de Joode
(E) (Deventer). Doctoraal natuurkunde: A.
de Beer (Nes), M. Rodenburg (Ter Aar), G.
Wiegand (Zandvoort). Doctoraal biologie:
mej. M. Kok (Enschede), cum laude en de
heer C. J. J. Richter (Bussum). Propaedeu-
tisch theologie: L. Kovacs (Amsterdam).
Doctoraal thoelogie: V. Cruz (New York,
USA).
Leiden. Doctoraal rechten: G. A. J. M.
Omtzigt (Santpoort). Doctoraal vrije stu
dierichting rechten: mevrouw F. A. J.
VooysBosma (Den Haag). Notarieel 3e
gedeelte: A. J. Westmaas (Warmond). Kan
didaats rechten: mej. P. Th. Boissevain
(Noordwijk), mevrouw M. M. Dirkzwager
Akmmeraad (Den Haag), mej. B. M.
Bongers (Den Haag), mej. A. L. IJsselstein
(Reeuwijk) en de heren G. Bokhove (Al
melo), L. W. H. van Dijk (Den Haag), D.
Koningen (Den Haag), R. Samkalden
(Oegstgeest), R. J. de Neree tot Babberich
(Den Haag), G. Simon (Vlaardingen), J. A.
Th. Knook (Scheveningen), B. Ferman
(Deventer). A. Joosse (Middelburg), E.
Gosschalk (Leiden), J. Rookmaker (Den
Haag), H. J. M. Hoijer (Den Haag). R. E.
Katz (Wassenaar), R. W. A. Zweerts (Den
Haag), L. C. A. M. Schoelvink ('s-Herto-
genbosch), H. M. Taets van Amerongen
(Zeist) en J. Zwalf (Brussel).
Groningen. Artsexamen le gedeelte: A.
van Wijnen (Haren/Gn.). Bevorderd tot
arts: J. N. Slager (Eindhoven).
Revolutie, Goethe en de Napoleontische
oorlogen, Lenin en de eerste wereldoorlog,
de Führer en de hoop op een einde van
„het lijden aan de tijd", zoals Verwey
het uitdrukte, op een verenigd Europa, een
waarmaken van de menselijke waardig
heid. Heeft, vraagt Presser zich af, in de
ze tijd van verwarring Spinoza ons nog
iets te zeggen? En hij citeert Verwey,
die in zijn laatste levensdagen schreef:
„Door alle latere woelingen heen, terwijl
de enen hem (Spinoza) huldigden, de an
deren hem smaadden, bleef zijn gestalte
zichtbaar als in afwachting. Als men alle
wegen heeft afgelopen, zullen ze misschien
hun gemeenschappelijk kruispunt blijken
te vinden rondom zijn stille verschijning."
Dat is de geest van Pressers „boodschap"
een ondanks alles creatieve geest in de
zin van Marsman.
WAAR VOERDE AAN Stuivelings hand
de Ionische stier onze Muze heen? Niet
als in de Helleense mythe naar Kreta om
haar door Zeus te laten omhelzen, maar
om haar de Nederlandse dichter, de
Vlaamse en de Hollandse, te doen laven
aan de poëtische bronnen van vreemde bo
dem in Europese contreien. Voorafgegaan
door Leopolds kosmopolitische „Regen"
bezingt Albert Verwey de Donau, Boutens
een „Avond te Zurich", Jan van Nijlen
een Venetiaanse gondelvaart bij nacht,
Hendrik de Vries het geschonden heilig
dom van Cordobaanse grootheid, Gerara
den Brabander de Antwerpse haven, Ka-
rel Jonckheere de Drentse turfkappers,
Gerrit Achterberg de Gorge de Loupe,
Paul Rodenko een Oekraïnse steppe en
zo van de oudere tot de jongere genera
tie, van dichter tot dichter, die ten slotte
(en gelukkig) alle omzwervingen ten spijt
door het landschap van hun ziel gaan.
De jeugd had behalve een gedicht van
Lucebert, Rodenko en Remco Campert
wellicht ook wel een en ander --an meer
experimentele" aard willen lezen, waar
tegen de Europese geest zich niet zou ver
zetten. Maar kom, men mag een gegeven
muze niet ongevraagd order haar make
up zien. En ten slotte is hier verder nog
iets voortreffelijks van Alfred Kossmann,
Ed Hoornik en Herwig Hensen; van Jacob
Omslag van de door Garmt Stuiveling
samengestelde en door Lotte Ruting ge-
illustreerde poëziebloemlezing.
Israel de Haan, Martinus Nijhoff, J. Slau-
erhoff en Jan Engelman meer dan ge
noeg om zich beschaamd te voelen er
maar negentig na-oorlogse Hollandse cen
ten voor te hoeven neertellen. Bovenal: net
is wapenstilstand en boekenfeest. En de
Muze weet van geen honoraria, van geen
royalties en schrijverspensioenen. Ze is
„twice bless'd; she olesseth him thai
gives, and him that takes."
Welaan dan, Boek, ga tot de massa le
zers! Welaan dan, Lezer, ga tot de massa
boeken! Het gerucht van het feestelijk
gedrang zal Okee-en-Wee diep in de beurs
doen tasten, tot heil van het schrijvers
schap.
C. E. Dinaux
Fragment van de Ionische vaas (540
520 v. Chr.) met de ontvoering van
Europa op de in stieregestalte ver
momde Zeus. Illustratie uit het Boe
kenweekgeschenk „Europa in een
boek" van prof. dr. J. Presser.
De Nederlandse titelhouder De Jong uit
Haarlem heeft het hoofdbestuur van de
Koninklijke Nederlandse Dambond meege
deeld wegens ziekte niet aan het toernooi
te kunnen deelnemen. Het toernooi met 14
spelers zal 5 april in Utrecht beginnen. De
wedstrijdleiding zal alsnog de Nederlandse
jeugdkampioen Van Beek uitnodigen om
de plaats van de titelhouder 1960, '61, '62
in te nemen.
In Utrecht zal vrijdag 5 april het toer
nooi om de persoonlijke nationale damtitel
beginnen. De volgende 13 spelers nemen
hieraan deel: Van Hal (Abbenes), Ansems
(Amsterdam), Beeke (Weesp), Bergsma
(Roordahuizum), Bom (IJselstein), Van Dijk
(Bennekom), Eddink (Didam), Gordijn en
Kinnegin (Den Haag), Holstvoogd (Zaan
dam), De Jong (Groningen), Lere (Vlissin-
gen) en de oud-wereldkampioen Roozen-
burg uit Haaksbergen.
Er zullen 5 en 6 en 12 en 13 april vijf
ronden vooruit worden gespeeld in Utrecht.
Daarna wordt de wedstrijd tijdens de
paasweek in Apeldoorn voortgezet.
Het jeugcftoernooi wordt gelijktijdig ge
speeld. Daaraan nemen deel: De Witt
(Groningen), Visser (Friesland), Holt
(Drente), Baas (Overijsel), Kemperman
(Gelderland), Bos (Utrecht), Pippel (Noord-
Holland), Westerveld (Noord-Holland), De
Star (Zuid-Holland, Allaart (Zeeland), De
Brouwer (Noord-Brabant) en Dijkstra
(Limburg).
Ruim een half jaar na zijn vertrek naar
Haaksbergen kwam dezer dagen ex-we
reldkampioen Roozenburg weer eens op
bezoek bij DCIJ. De DCIJ-ers overstelpten
Roozenburg met vragen over het komend
toernooi om het kampioenschap van Ne
derland. Roozenburg was daar niet zo en
thousiast over.
Om zijn economische studie te voltooien
heeft Roozenburg zich acht jaar uit het
zware toernooispel terug getrokken. De
internationale damfamilie ziet dan ook
met belangstelling de resultaten van Roo
zenburg in het komend toernooi tegemoet.
Dankzij een zege op Eddie Holstvoogd
is het de Amsterdamse kampioen Van der
Sluis gelukt met het ingaan van de laatste
ronde gelijk met Dukel op de eerste plaats
te komen. De partij tussen beide rivalen
eindigde na 47 zetten in remise. Een her
kamp van drie partijen is tussen Dukel en
Van der Sluis noodzakelijk om de winnaar
van de „Gouden Medaille" aan te wijzen.
De uitslagen der laatste partijen luiden:
Van der Sluis wint van Koppies en Holst
voogd; Westerloo remise met Bos en winst
op Koppies. Holstvoogd wint van Wester
loo. Dukel remise met Van der Sluis.
Eindstand:
1. Van der Sluis 5 7
2. Dukel 5 7
3. Eddie Holstvoogd5 6
4. Westerloo 5 5
5. J. Bos 5 3
6. Koppies 5 2
Vrijdag wordt in het clublokaal van
hotel Kennemerhof de eerste partij van
deze interessante dammatch gespeeld
Morgen (woensdag) zal in het clublokaal
van damclub Het Oosten de 1ste ronde van
de finale worden gespeeld van het dam-
toernooi om de persoonlijke damtitel van
Kennemerland.
Aan de finale hoofdklasse nemen deel:
Bus, Meure. Teunisse, Van Kesteren,
Schelfhout (allen leden van de Haarlemse
Damclub), Dukel (DCIJ), Van der Vosse
De Haarlemse politierechte# veroordeel
de maandag een 47-jange hotelbediende
uit Velsen tot een maand gevangenis
straf, waarvan drie weken voorwaarde
lijk met een proeftijd van drie jaar. De
hotelbediende had in april verleden jaar
een zeventienjarig meisje, dat in een
Rotterdams obseravtiehuis voor meis
jes woonde, enige tijd onderdak verleend.
Later had hij haar naar een familie in
Heerhugowaard gebracht. Daar stelde hij
het meisje voor als zijn dochter, die we
gens haar overspannen toestand enige tijd
rust moest hebben. Het meisje vertelde
later aan de huisvrouw in dit gezin de wa
re toedracht.
Verdachte verklaarde, dat hij niet wist
dat het jonge meisje na haar korte verlof
weer terug moest naar het observatiete
huis. Op de dagen die zij bij hem thuis
had doorgebracht, zou verdachte het meis
je niet hebben gezien.
De officier van Justitie, mr. J. Wiarda,
eiste een maand gevangenisstraf.
De raadsman mr. B. W. Stomps vond
deze straf te hoog en vroeg een lagere
straf, omdat het hier naar zijn me
ning een geheel belangeloze daad van
vriendschap betrof.
Radio-Kootwijk, het eerste vaste
Nederlandse P.T.T.-radio-telegrafiesta-
tion voor lange afstanden, gaat jubileren.
Het werd bijna veertig jaar geleden, op
7 mei 1923, geopend. Voor het eerst in
de geschiedenis kon rechtstreeks van
Nederland uit met Indonesië worden
getelegrafeerd. Voordien werd meesten
tijds van een Engelse kabel gebruik ge
maakt.
Begonnen werd met een Duitse machi
nezender van vijfhonderd kilowatt vermo
gen. Zes tweehonderd meter hoge antem
nemasten droegen de antenne die een op
pervlakte van zeventig hectare besloeg.
De spoelen van deze langegolfzender wa
ren drie meter in doorsnee. Thans staan
in Kootwijk ruim vijftig kortegolfzenders,
die zowel voor telegrafie als telefonie ge
bruikt kunnen worden. Het zendstation
Kootwijk en het ontvangstation in Neder-
horst den Berg worden tot de beste ter
wereld gerekend. Zij bedienen een we
reldomvattend net van telegraaf- en tele
foonverbindingen.
Het radio-telegrafisch verkeer, dat in
1923 begon, werd van Indonesië uit onder-
De bevolking in de provincie Zuid-
Holland is in de periode tussen de volks
telling van 31 mei 1947 en die van
31 mei 1960 toegenomen van 2.284.080
tot 2.706.810 personen of wel met bijna
negentien percent. Tachtig percent van
de bevolking bleek ook in de provincie
te zijn geboren, zestig percent woonde
in de geboortegemeente en van deze
"aatste groep heeft negentig percent
nooit in een andere gemeente gewoond.
Dit blijkt uit de voorlopige uitkomsten
van de dertiende algemené volkstelling
voor Zuid-Holland, gepubliceerd in „me
dedelingen" van het centraal bureau voor
de statistieK.
Percentueel namen de rooms-katholie-
ken toe van 24,5 in '47 tot 25,3 in 1960, de
„overige kerkelijke gezindten" van 3,8 tot
3,9 en de personen zonder kerkelijke ge
zindte van 21,1 tot 23,3. Een teruggang
blijkt voor de Nederlands-hervormden
van 39.0 tot 36,4 procent en voor de ge
reformeerden van 11,6 tot 11,1 percent.
De gemiddelde grootte per honderd
huishoudens is teruggelopen van 380 tot
369 personen.
De beroepsbevolking nam toe met
99.000 personen. Elf percent van de 65-ja-
rigen en ouderen had in I960 nog een be
roep., in 1947 was dit percentage 17. Uit
een oogpunt van in de landbouw werkza-
me personen heeft de landbouw absoluut
en relatief sterk aan betekenis ingeboet,
met een vermindering van het totaal van
94.020 personen in deze bedrijfstak in 1947
(10 percent van de totale beroepsbevol
king) tot 69.541 (7 percent) in 1960.
Van de 223.575 vrouwen met een beroep
in Zuid-Holland waren er 40.547 gehuwd.
Onder de vrouwen met een beroep zijn er
14.274 tevens hoofd van een huishouden.
Dit laatste aantal is bijna een kwart van
alle vrouwelijke hoofden van huishoudens
in Zuid-Holland.
Het aantal buiten hun woongemeente
werkende personen is tussen '47 en '60 bij
na verdubbeld tot ruim 260.000 of 26 pet.
van de totale beroepsbevolking. Het aan
tal werkelijke forensen nam toe met 73
percent tot 164.974.
Meer dan de helft van de Zuidhollandse
beroepsbevolking heeft na het lager onder
wijs geen ander soort van algemeen vor
mend onderwijs voltooid en geen vakdi
ploma meer behaald. 34 pet. haalde een
ulo-diploma of een lager vakdiploma. 10
percent behaalde het einddiploma van een
middelbare school of een middelbaar oi
semihogervakdiploma. Twee percent van
de beroepsbevolking genoot een hogere
opleiding.
De woningvoorraad steeg van '47 tol
'60 met 32 percent tot 712.702 stuks. Van
deze woningvoorraad werd 27 percent in
1946 of later gebouwd. Het gemiddeld:
aantal personen per vertrek liep terug vai
0,85 tot 0,75.
houden met een vierentwintighonderd ki
lowatt boogzender, de grootste, die ooit
werd gebouwd. Onder het wakend en be
langstellend oog van de gehele buiten
landse radiowereld ontwikkelde de verbin
ding zich in technisch opzicht zeer snel.
In 1925 begonnen proeven met kortegolf
zenders en reeds in 1930 waren daarvan
acht stuks met ieder veertig kilowatt ver
mogen voor de telegrafie in dienst.
In 1928 werd met experimenten voor ra-
dio-teleronie met Indonesië begonnen. Tot
7 januari 1929 mochten belangstellenden
gratis pogen hun relaties in Indonesië te
bereiken.
Op genoemde datum begon de officiële
telefoonverbinding, waarvan in hetzelfde
jaar twaalfhonderd maal voor de duur
van tweeënvijftighonderd minuten ge
bruik gemaakt werd. De nieuwe draadlo
ze verbinding over twaalfduizend kilome
ter afstand was toen een unieke prestatie,
waarvan tal van Europese landen ook ge
bruik gingen maken. Uit die tijd dateert
het grapje, dat men slechts een „Indisch
dubbeltje" in de gleuf van een publieke
telefoon behoefde te doen om „hallo hier
Bandoeng" te horen
De steeds verbeterde technieken en ap
paraturen, grotendeels van Nederlandse
vinding en constructie, brachten de Ne
derlandse P.T.T. aan het begin van de
laatste oorlog in 1939 in het brandpunt van
de internationale verbindingen. In enkele
dagen tijds werden draadloze bruggen
met Noord- en Zuid-Amerika geslagen tot
dat ook ons land onder de voet gelopen
werd. De bezetter liet in 1945 van de zend
en ontvangststations en het centrum Am
sterdam slechts puin en leegte over.
Maar dankzij het moedige gedrag van
P T.T.-ers, die apparaturen hadden laten
onderduiken, kon begin augustus 1945 via
een kortegolfzender met drie golfbereiken
alweer met New York worden getelefo
neerd, in oktober met Indonesië en in no
vember (voor het eerst in de historie) met
de West en enkele Europese landen. Se
dertdien is het met de Nederlandse radio
telefonie en -telegrafie van P.T.T. cresen-
do gegaan.
Maandag kwamen in IJmuiden aan: Bueldorl
van Port Said: Amstelstroom, Poole: Bomma,
Halden; Wexford, Boston, naar Zaandam; Hol-
dernain, Londen; Kennemerland, Cabedello; Dux
2, Swansea; Ilse Feldtmann, Swansea; Roebiah,
Hamburg; Bram. Swansea; Lingestroom, Liver
pool; Auguste Schulte, Liverpool: Fro, Cork.
Dinsdag kwamen in IJmuiden aan: Flevo van
Rotterdam; Brinda, Newport, voor IJmuiden;
Keyzer, Swansea.
Maandag vertrokken uit IJmuiden: Armin naar
Kopenhagen; Chrysanthi K., Wismar; Waltraud
Behrmann, Londen; Marwick Head, Londen, van
IJmuiden; Herm, Kopenhagen: Thorstein, Bre
men; Sierra Blanca, Hamburg; Henny T., Delf-
zijn; Astrid Bres, Karlshamn, van IJmuiden;
Gunther, Kingslyn; Wilca, Rotterdam; Tunis,
Rotterdam; Cormaed, Sunderland; Arga, Antwer
pen. van IJmuiden; Neth Coast, Rotterdam:
lildegard, Bremen; Hestia, Bremen; Leni, Remi;
tinerva 2, Rotterdam.
Dinsdag vertrok uit IJmuiden: Aegis naar Ant-
verpen,
(Indien achter de scheepsnaam en de haven
an herkomsa of bestemming geen nadere aan-
Juiding volgt, betekent dit dat het schip van of
naar Amsterdam is gegaan).
(Het Oosten), Van Hal (Hillegom) en Be-
lien (St. Bavo.
Het wordt een rondtoemooi waarin tij
dens de weekeinden wordt gespeeld. In de
eerste klasse komen uit: Van Leuffen, Jut
ten, De Zwart, Hekelaar.
In het vijftallen-toernooi kreeg de
IJmuider damjeugd een verdiende neder
laag van de nieuwe kampioensploeg Ge
zellig Samenzijn. Door de 82 uitslag van
de Amsterdamse jeugd kon GS het Noord
hollands kampioenschap winnen en zich
in de landelijke eindstrijd plaatsen.
De uitslagen luiden: PippelSybrandts
02; DuivenbodePalmer 02; Molle-
manBerthauer 02; HoekBeekman
20; Van der DoesRoelofs 02. Zaan
dam wint met 73 van GS II.
De eindstand van het toernooi luidt:
1. Gezellig Samenzijn 3 6 237
2. Gezellig Samenzijn II 3 2 168
3. DCIJ 3 2 12—18
4. Zaandam 3 2 1020
De Sportiefjeugdkampioen Hoek speelde
een goede positie-partij. De DCIJ-ers wa
ren niet in vorm. Duivenbode blunderde,
Gerrit Moleman nam in zeen goede stelling
een damzet waarbij ook zijn tegenstander
op dam kwam. Zeer moeilijk spel ontstond
in dit „dammen spel". De DCIJ-er blun
derde en verloor. De Noordhollandse
jeugdkampioen Pippel moest in de 13-
jarige Sybrands erkennen dat de toekom
stige ster beslist een uitstekend speler is.
Kees onderschatte een aanval van Sy
brands en verloor.
Waarschijnlijk gedurende de hele maand
oktober zal in Enschede het internationale
schaaktoernooi worden gehouden voor de
West- en Middeneuropese zone van de
FIDE, de wereldschaakbond. Hieraan kun
nen deelnemen schakers uit Spanje, IJs
land, Joegoslavië en alle hiertussen lig
gende landen, behalve Oost-Duitsland, dat
in de Oosteuropese zone is ingedeeld om
visa-moeilijkheden uit de weg te gaan.
Voor het toernooi zal een organisatie
comité in het leven worden geroepen, dat
onder auspiciën van de KNSB zal werken.
De voorbereidingen bevinden zich nog in
een beginstadium, aldus deelde ons de
heer A. A. van Gooi in Enschede, hoofd
bestuurslid van de KNSB, mee. Hij ver
wacht circa twintig deelnemers, onder wie
uit ons land de winnaar van het Hoog
oventoernooi, Jan Hein Donner, maar
zekerheid hieromtrent bestaat er nog niet.
Evenmin zijn reeds de juiste data bekend
en ook moet nog een zaal worden gevon
den. Voor dit laatste denkt men aan de
congreszaal van de Twentse schouwburg.
De winnaar en de nummers twee en drie
krijgen het recht deel te nemen aan het
interzonaal schaaktoernooi, dat volgend
jaar zal plaatshebben in een in augustus
aan te wijzen land.
Naar men weet kent de FIDE zeven
zones. De KNSB heeft het toernooi aan
Enschede toegewezen, omdat hier gunstige
financieringsmogelijkheden liggen, terwijl
voorts B. en W. grote interesse hebben ge
toond.
AAN ONZE koopvaardijvloot werden
na de oorlog veel schepen toegevoegd,
die in de jaren 1940-1945 waren ge
bouwd op werven in de Verenigde Sta
ten van Amerika en in Engeland. Op
deze plaats hebben we het al eens gehad
over Liberty- en Victory-schepen en
over schepen van het C-3-type. Alle wa
ren het vrachtschepen voor de grote
vaart, die aan Nederlandse scheepvaart
maatschappijen werden toegewezen.
Van het Liberty-type waren het er on
geveer 30, van het Victory-type 36 en
gewezen Babv-Flattops (vliegdeksche
pen) 10. In 1946 kwamen er nog tien
koopvaardijschepen van het C-3-type bij.
Dit zijn alle schepen van 7.000 tot 8.500
reg. ton bruto, waarvan inmiddels een
aantal is afgevoerd; in de meeste ge
vallen werden zij verkocht naar het
buitenland.
Het bleef niet alleen bij deze grote sche
pen Ook vöor kleinere vaartuigen, die
voor marinedoeleinden waren opgezet,
moest na de oorlog nieuw emplooi gevon
den worden. Tal van mijnenvegers, afkom
stig van Britse werven en van de „Isles"-
klasse, werden verkocht en we zagen deze
schepen in bedrijf komen als trawler,
sleepboot en vrachtvaarder. Korvetten van
de ,.Flower"-klasse werden eveneens over
bodig voor het doel waartoe zij gebouwd
werden en de nieuwe eigenaren lieten er
vrachtschepen van maken.
De Nederlandse Maatschappij voor de
Walvisvaart heeft ook enige jagers in ge
bruik, die voorheen dienst hadden gedaan
als korvet.
Een bijzonder scheepstype uit de oorlog
was het landingsvaartuig, de LCT, eigen
lijk een onooglijk vaartuig, alleen geschikt
om er landingen mede uit te voeren. Toch
zijn er nog dertien landingsvaartuigen in
ons land terechtgekomen, die zijn ver
bouwd voor de vrachtvaart en die het aan
zien van een coaster hebben gekregen. In
de jaren 1947-1948 werden de coasters Bil-
liton I en II. Nel Bruynzeel, Leid Bruyn-
zeel, Moby Dick, Kitty, Marsdiep, Sand-
bergen, Marvic, Stientje Mensinga, Orca,
Arran en Lacra in de vaart gebracht,
welke schepen oorspronkelijk landings
vaartuigen zijn geweest.
Een schip van een ander type was de
Blue Boy. Dit vaartuig was een voormalig
Brits artillerie-instructieschip, dat in 1943
in Engeland was gebouwd en in 1946 werd
aangekocht door de firma J. A. Vonk in
Rotterdam. De (thans niet meer bestaande)
werf Holland Nautic in Haarlem kreeg de
opdracht de LGG (M) 123 te verbouwen
tot vrachtmotorschip en op 13 augustus
1947 arriveerde het schip, onder de naam
Blue Boy, kant en klaar in Rotterdam.
Twee dagen later had de goed geslaagde
proefvaart plaats.
De foto laat zien dat het vaartuig een
kuildek heeft. Het vaartuig behoort tot het
half-shelterdeck-type; dek- en brughuis
bevinden zich midscheeps. Daar treffen
we ook de hutten aan van de kapitein en
de eerste machinist. Stuurman, matrozen
en het overige machinekamerpersoneel
wonen in het achterschip.
De toenmalige Blue Boy was 297 reg.
ton brutogröot en had 380 ton draagver
mogen. De lengte over alles bedroeg 50,50
m, de lengte tussen de loodlijnen 44,92 m,
breedte 6,73 m en de holte 2,50 m. Oor
spronkelijk was het vaartuig uitgerust met
twee Paxman-dieselmotoren, elk 350 pk,
welke installatie in 1951 werd vervangen
door twee Stork Ricardo-motoren van elk
240 pk.
De Blue Boy nam in 1955 afscheid van
de Nederlandse koopvaardijvloot. In dat
jaar werd het schip verkocht naar de Do
minicaanse Republiek. Thans is dit schip,
onder de naam Venus, het eigendom van
Manuel Callego Cortes Andres Nieves
Vazquez te Santa Domingo.
De Blue Boy, die thans Venus heet.
Wie Oostenrijk zegt,
denkt aan Wenen: de stad
van het bruisende leven,
van de opera en de operet
te, van de onsterfelijke
melodieën van Schubert,
Mozart en Strauss, kortom
de stad van charme en vro
lijkheid.
Oostenrijk, met zijn vele
interessante facetten, is
zeker een ernstige overwe
ging bij uw komende va
kantieplannen waard.
Het land heeft een cen
traal Europees klimaat,
dit wil zeggen: warme zo
mers en vaak behoorlijk
strenge winters; in de
bergstreken heerst een Al
pen-klimaat, met overwe
gend zonneschijn, echter
ook met vrij grote ver
schillen tussen dag- en
nachttemperaturen.
De beste maanden om
een bezoek aan Oostenrijk
te brengen zijn van juni
tot september (in juli vindt
men er een gemiddelde
temperatuur van plm. 20°
C.) en voor de wintersport
van december tot maart
(met in januari een gemid
delde temperatuur rond
het vriespunt).
De Oostenrijkse Schilling
(ongeveer (1.14) staat ge
lijk aan 100 Groschen.
Vooral in de toeristische
centra kunt u, naast het
Duits, ook uitstekend te
recht met Engels en vaak
ook met Frans.
Dat dit land waar de
nationale economie in be
langrijke mate mede op
het toerisme is afgestemd
over een groot aantal
pensions en hotels in veie
prijsklassen beschikt, be
hoeft nauwelijks vermeld.
De Oostenrijkse keuken
is goed In het algemeen
kan men stellen, dat de
maaltijden in goede hoe
veelheid worden opge
diend. De prijzen variëren
uiteraard naar keuze van
menu en eetgelegenheid.
Om u een idee te geven
van de reisduur en van de
reiskosten naar dit vakan
tieland. baseren wij ons op
de hoofdstad. Wenen is
vanaf Amsterdam/Schip
hol in 2 uur vliegen be
reikbaar dan wel in bijna
18 uur met de trein vanaf
Amsterdam C.S.
De vliegkosten bedragen
voor een retour toeristen
klasse ƒ379; per trein 2e
klasse retour #127,20 en
retour eerste klasse f 193.
De toeslagen voor slaap
wagenaccommodatie vari
eren uiteraard naar het ge
wenste bed-type en de
klasse waarin u reist; per
enkele reis zijn de kosten,
die hieraan zijn verbonden
tussen ƒ19,20 (bed in 3-
persoons 2e klasse appar
tement) en ƒ66,80 (1 per-
soons 1ste klasse cabine).
Het Oostenrijks Toeris
tenverkeersbureau aan het
Rokin (161 te Amsterdam
(tel. 020-62188) verstrekt
alle verdere inlichtingen.
Het is wellicht nuttig u
erop te attenderen, dat het
tevens als voorverkoop
bureau fungeert voor
plaatsbewijzen voor de on
vergetelijke Bregenzer
Festspiele (dit jaar tussen
18 juli en 19 augustus).
Hoewel het niet mogelijk
is u een volledig overzicht
van het programma te ge
ven. willen wij u toch wel
de twee premières noemen:
de Joseph Haydn opera
„Das brennende Haus" en
het toneelstuk van Max
Zweig „Franziskus". Ook
de operette-liefhebbers
zullen volkomen aan hun
trek komen met onder
meer de opvoering van
Franz von Suppé's mees
terwerk „Banditenstrei-
che".
i
x
