Nederlandse kunstenaars vragen vrijlating
van de Mexicaanse schilder Sigueiros
SNELFIX
De Europese boekenweek
DE PROGRAMMA'S
NEGEN MUZEN
Laatste N.Ph.O.-concert
voor scholieren
Lijm snél en muurvast met Ceta-Bever
.ZATERDAG 6 APRIL 1963
11
Seizoen besloten
„Tropic of cancer" in
Londen uitverkocht
nabeschouwingen
Frisse Carrellshow
Paus op Eurovisie
De radio geeft zondag
De radio geeft maandag
T elevisieprogramma
EEN DELEGATIE, bestaande uit de
kunstschilders Kees Andrea, Jef Diede
ren en Jaap Wagemaker, heeft een func
tionaris van de Mexicaanse ambassade
in Den Haag een petitie overhandigd,
waarin om vrijlating werd verzocht van
de Mexicaanse wandschilder David Al-
faro Siqueiros en ongerustheid werd uit
gesproken over de door hem ondergane
behandeling. Dit is van de zijde van de
initiatiefnemers vernomen. De petitie
was aan de president van Mexico, dr.
A. López Mateos, gericht. De president
heeft de delegatie, die 180 Nederlandse
beeldende kunstenaars, architecten, mu
seummensen, kunsthistorici en kunst
critici zei te vertegenwoordigen, niet per
soonlijk ontvangen.
DAVID-ALFARO SIQUEIROS, de Mexi
caanse schilder, voor wiens vrijlating een
aantal Nederlanders een aanbeveling heeft
ondertekend, is een van de vier tegen
het einde van de vorige eeuw geboren
kunstenaars, die de basis hebben gelegd
voor de moderne schilderkunst van hun
land: Diego Riviera (geboren 1886). Ro
mero Carlos Oroczo (1898), Rufino Tamayo
(1899) en dan de, volgens Mexicaanse ge
gevens in 1898 te Chihuahua in het noor
den van Mexico geboren, Siqueiros. Laatst
genoemde is van het viertal zeker de
meest revolutionaire schilder, wanneer
men daaronder zou willen verstaan een
schilder, die met zijn werk betoogt tegen
maatschappelijke misstanden en voor
een naar zijn mening betere wereld. Oroc
zo doet dat ook wel, maar zijn tragische
werken zijn toch meer elegisch van aard
dan uitgesproken opstandig. Tamayo, sterk
onder invloed van Picasso, heeft zich se
dert enige jaren te Parijs gevestigd en
hij schijnt niet van plan die stad weer
te verlaten om naar Mexico terug te
keren.
SIQUEIROS HEEFT een uitgebreid
oeuvre op zijn naam staan. In Europa
heeft men schilderijen en grafiek van
hem kunnen zien ter gelegenheid van de
grote expositie „Mexicaanse Kunst" te
Parijs in de zomer van 1952; ook verle
den jaar, in het Parijse Petit Palais, was
in een Mexicaanse tentoonstelling werk
van hem te zien. Het schijnt namelijk
dat de Mexicaanse regering hem Wèl er
kent als een belangrijk kunstenaar wiens
schilderijen de roem van het land in
het buitenland kunnen verhogen. Hij mag
trouwens schilderen in de gevangenis, die
„preventieve gevangenis" wordt ge
noemd, hetgeen inhoudt dat het regiem
er minder streng is dan in een normale
gevangenis. In ieder geval is het toch
een gevangenis en schilders in de eerste
plaats zijn mensen, die zijn geboren om
vrij te zijn.
VRIJWEL ALLE onderwerpen heeft Si
queiros geschilderd: portretten, landschap
pen, stillevens en figuurstukken. Aanvan
kelijk was zijn stijl nogal beïnvloed door
het realisme van Riviera, later ontwik
kelde hij zich tot een soms wel eens al
te theatraal expressionisme en de jongste
jaren heeft hij in de gevangenis werken
geschilderd, waarin dat expressionisme
de taal is geworden, waarin een diep
gekweld hart zijn ontroeringen weergeeft.
Nadat hij in augustus 1960 werd gearres
teerd heeft hij de eerste jaren kunnen
schilderen omdat zijn medegevangenen
hem dat mogelijk maakten door in de
voor hen gemeenschappelijk bestemde
ruimten een atelier voor hem af te schie
ten. Sedert enige tijd mag hij dat echter
niet meer. Dat berichtte namelijk het
Franse weekblad „Les Lettres Fran-
Qaises" in januari van het vorig jaar.
Daarbij moet worden aangetekend dat het
blad nauwe relaties met de Franse com
munistische partij onderhoudt.
WAAROM SIQUEIROS werd gearres
teerd is niet precies bekend. Enige jaren
geleden hebben studenten een beeld, dat
Miquel Aleman, een voorganger van de
huidige Mexicaanse president voorstelde,
vernield. Direct daarop liet de regering
een vijfentwintigtal communisten arres
teren. Siqueiros moet zich toen nogal ve
hement met de vernielers van het beeld
solidair hebben verklaard en daarop is ook
hij gearresteerd. Zijn naam is trouwens
veel vroeger vaak genoemd in verband
met de moord op Trotzki, doch over de
rol van de schilder daarbij heeft men
nooit het rechte vernomen. Men had ge
hoopt dat hij in 1960 ter gelegenheid van
de herdenking van de revolutie van 1860,
amnestie zou krijgen of gewoon zou wor
den vrijgelaten. Het is niet gebeurd.
Thans is zijn gezondheid wankel maar
hij blijft schilderen.
VAN ZIJN MEEST recente schilderijen
zijn foto's naar Europa gekomen. Daar
uit kan men concluderen dat er een hal-
lucinair beeld bij is van Siqueiros' cel.
Zelf heeft hij daarbij gezegd dat de lange
dagen van afzondering, in bijna volkomen
duisternis, vlekken en sgraficti op de
muren bijna lichtgevend doen schijnen en
dat hun dansende bewegelijkheid onge
looflijke snelheden gaat aannemen. Er is
een ander schilderij, dat „Bezoek aan de
gevangenen om te kunnen eten" heet. Het
„Apotheose van Cuauhtemoc" noemde
Siqueiros dit werk.
is een zwangere vrouw met een kind
op de arm en een meisje aan haar rok
ken. Zij gaat naar de gevangenis, waar
haar man is. De gevangenen in Mexico
schijnen namelijk de mogelijkheid te
hebben, het eten dat zij uit hun mond
sparen, te kunnen weggeven zodat zij hun
familieleden voor honger kunnen behoeden.
Toen Siqueiros in december van 1961 ja
rig was, heeft hij zoals de Lettres Fran-
gaises meldde, ook zijn vrouw bij zich
mogen ontvangen en met haar kunnen
eten. „Wij willen net zo'n maaltijd
moet hij toen hebben gezegd als de
andere gevangenen".
WIE HET WERK van de schilder heeft
gezien, veronderstelt dat Siqueiros nooit,
zoals Tamayo, in ballingschap zal willen
leven. Hij is een kunstenaar, wiens werk
te nauw verbonden is met de strijd om
de vrijheid van zijn volk, de emancipatie
en de sociale rechtvaardigheid dan dat
hij niet temidden van zijn medestrijders
daarvoor zou willen blijven leven en schil
deren. Het is voor de vrijheid van de
schilderkunst te hopen dat een machts
woord van de Mexicaanse president, die
immers usurpator noch dictator is, het
Siqueiros mogelijk zal maken verder in
vred% als vrij mens te kunnen werken.
Subsidie muziekscholen. Voortaan
zullen ook in de gemeenten met minder
dan 20.000 inwoners de muziekscholen voor
rijkssubsidie in aanmerking kunnen
komen, mits deze scholen komen op een
totaal aantal wekelijkse lessen van ten
minste zestig uren. De richtlijnen voor de
subsidiëring zijn in deze zin door de staats
secretaris mr. Scholten gewijzigd.
IKONENEXPOSITIE VERLENGD
Wegens de zeer grote belangstelling zal
de ikonententoonstelling in het Aartsbis
schoppelijk Museum in Utrecht worden
verlengd tot 1 mei.
Het laatste N.Ph.O.-concert voor scho
lieren in dit seizoen, dat vrijdagavond in
de gemeentelijke concertzaal werd ge
geven, werd ingeleid door de voorzitter
van de gemeentelijke commissie voor de
culturele vorming van de schooljeugd, de
heer Piet Vincent met een toespraak
waarin hij mededeling deed van de
muzikale evenementen van de Salzburg-
week te Haarlem in de maand april (zie
elders op deze pagina).
De heer Vincent spoorde de aanwezige
schooljeugd aan door een of andere zinrij
ke aktiviteit aan de viering van het 150-
jarig bestaan van het Noordhollands Phil-
harmopisch Orkest in het seizoen 1963-1964
luister bij te zetten.
Het programma, dat vrijdagavond on
der leiding van de dirigent Marinus Adam
door het orkest werd vertolkt, bevatte met
de „Variations symphoniques" voor pia
no en orkest van César Franck en een
orkestbewerking van de „Petite suite" van
Claude Debussy ook de Sinfonietta van
Wouter Paap, welke verleden week vrij
dag op een ledenconcert van het N.Ph.ü.
eveneens werd uitgevoerd. De vertolking,
die vlot verliep, maar helaas ontsierd
werd door ernstige onzuiverheid van blaas
instrumenten, kreeg een ongedwongen in
troductie door Wouter Paap zelf, die als
antwoord op vragen van Marinus Adam
toelichtende informaties gaf over het ka
rakter van de muziek van de sinfonietta
en over de muzikale gedachten, die de
kern van de compositie vormen.
Hartelijk begroet door 'net jeugdige audi
torium betrad vervolgens een oud-stadge
note, de pianiste Jantina de Smidt het po
dium voor de uitvoering van de hiervoor
reeds genoemde Symfonische Variaties
van César Franck. Met deze uitvoering be
wees Jantina de Smidt een pianiste te
zijn met een gevoelige poëtische muzikali
teit en dat zij beschikken kon over een
belangrijke technische vaardigheid, die
een waarborg kon worden voor gaaf spel.
Behoudens enig overwicht" in klankvolume
ontwikkeling sloot de begeleiding door di
rigent en orkest in een behoorlijke eenheid
bij de solo-vertolking aan.
Met de uitvoering van de „Petite suite"
van Debussy werd het concert besloten.
P. Zwaanswijk
In de Londense boekhandels zijn gisteren
alle 20.000 exemplaren van „Tropic of
Cancer" (Kreeftskeerkring) van Henry
Miller in één klap uitverkocht. De tweede
druk is woensdag klaar. De meeste boek
handelaren verkochten het boek van Henry
Miller over Parijs in de twintiger jaren,
doch niet alle, zoals de Times boekwinkel:
„wij hebben dergelijke boeken niet in
voorraad".
Het boek is niet eerder in Engeland ge
publiceerd. Er is enige bezorgdheid dat
de regering de uitgever zal vervolgen voor
het schenden van de wet op obscene publi-
katies. Zowel de openbare aanklager als
een gewone burger kan zulk een actie be
ginnen. Maar tot vandaag had kennelijk
nog niemand het gedaan.
Advertentie
De ideale kontaktlijm!
De uiteraard prikkelende onbescheiden
heid, die goed beschouwd de NCRV-
versie van „Face to Face", getiteld „On
der Vier Ogen" ontsiert, vinden wij niet
terug in het VARA-programma „Op be
zoek bij dat ons gisteravond een
hooggestemd gesprek tussen prof. dr. Ban
ning en Arie Kleywegt bood. Dit interview
gaf ons een boeiend levensbeeld van de
vitale 75-jarige voorman der religieus-
socialistische beweging. De afwezigheid
van indiscrete vragen en sterk persoon
lijke opmerkingen, die donderdagavond
het even, pakkende vis-a-vis van de geria
trische specialist dr. Schroder en Jan van
Hillo kenmerkten, bewees dat het ook zon
der dat on-Nederlandse sensatie-element
kan. Dat het bezoek aan dominee Banning
tot een zekere politieke propaganda zou
leiden, lag natuurlijk voor de hand.
Propaganda voor de melk kon men ver
wachten in Se agrarische show van Rudi
Carrell. Tot groot genoegen waarschijn
lijk van het Nationaal Zuivel Bureau liet
deze het niet bij een enkele opmerking,
maar bracht hij zelfs een druk beklante
melkbar op het scherm. Opvallend waren
de frisheid en de originaliteit, die ook van
dit Carrell-uurtje-op-het-land een prettige
show maakten, al was het dan niet het
beste amusementsprogramma dat hij tot
dusverre afleverde. Dat gold ook voor de
sketches van de Mounties, die minder ge
vat dan anders de boer op waren gegaan.
Goed in dit toch wel gezonde vermaaks-
milieu paste het Amerikaanse kwartet
„the Brothers Four". Duidelijk misplaatst
waren het Engelse teener-idool, de film
ster Adam Faith en zijn Roulettes. En
door de gisteravond uitgevoerde „square-
dans" viel ons weer op, hoe leuk de num
mers zijn, die Carrell samen met het bal
letgroepje van Roland Vuillien en het
Frans Müllerkoor uitvoert.
Even sterk en informatief als haar „re
port" over de rassendiscriminatie in eigen
land, was de documentaire die de Ameri
kaanse televisie-maatschappij CBS maak
te over de apartheid in Zuid-Afrika. Of
schoon in de rubriek „Achter het Nieuws'
ook al uitvoerig aandacht werd besteed
aan de toenemende rassentegenstellingen
in Zuid-Rhodesië, deed de VARA er goed
aan dit voorbeeldige stuk t.v.-werk aan de
Nederlandse kijkers door te geven. Wèl
echter misten wij ook in dit bericht weer
een historische verklaring voor de onbuig
zame en ook on-christelijke politiek van
de harde nazaten der Boeren; een politiek
die mede is voortgekomen uit gevoelens
van angst.
J. Damshuizer
In twaalf Europese landen, waaronder
Nederland, zal de televisie-uitzending te
zien zijn van paus Joannes XXIII, die op
eerste paasdag zijn zegen „urbi et orbi'
zal geven (voor stad en wereld).
Het Eurovisieprogramma van het St.
Pietersplein zal op 14 april beginnen om
12.25 uur Westeuropesë tijd en zal 20 minu
ten duren. In die periode zal de paus zijn
zegen urbi et orbi uitspreken.
„DE ONDERAARDSEN" (The subter
raneans) en „Op weg' (On the roadvan
Jack Kerouac, in vertalingen van John
Vandenbergh verschenen bij De Bezige
Bij. Bij dezelfde uitgever „De Kreefts
keerkring" (Tropic of Cancer) van Henry
Miller, eveneens door JoJm Vandenbergh
vertaald.
Kerouac en Miller hebben gemeen dat
zij beslist geen litteratuur willen ma
ken. Beiden verafschuwen het Ameri
kaanse leefpatroon. Maar waar Miller
zijn vreemdheid aan die leefwijze en de
daarmee samenhangende eenzaamheid
laat culmineren in een volstrekt op
zichzelf teruggeworpen zijn, en al zijn
leefkracht aanwendt om zijn EIGEN le
ven in maximale waarheid te leven,
zoeken Kerouac en de beatniks hun heil
bij het zo weinig mogelijk trachten een
leven op eigen wijze te leiden. Miller
vecht om zichzelf te vinden; Kerouac
en de zijnen vinden dat bij voorbaat
krachtsverspilling. Miller wil zichzelf
voelen, de anderen willen HET erva
ren, „HET vult de lege ruimte met de
substantie van ons leven." Miller zoekt
de navel der aarde in zichzelf Kerouac
laat een van zijn hoofdpersonen zeggen:
„Anonimiteit in de wereld der mensen
betekent het AL in de geest." Beiden
hebben een uitgesproken voorkeur voor
het oosterse (wat dat dan zó gefor
muleerd ook zijn mag) denken. Bei
den schrijven horizontaal, dat wil zeg
gen dat zij niets in conclusies of sa
menvattingen verdiepen. Zij willen geen
litteratuur maken van wat zij beleven.
Elke rechtvaardiging van zichzelf is
hun vreemd. Ongetwijfeld is Miller een
der eersten die het pad voor de Beat
niks litterair heeft geëffend. Miller was
door zijn epoque bepaald naar het over
heersend sexuele, Kerouac naar de
„dope". In elke epoque, en ze volgen
elkaar nu sneller op dan ooit, krijgt
de vrijheidsdrang een ander gezicht.
Wij geloven dat de Miller van de „Tro
pics" en „The Rosy Crucifixion" zich
zó sterk afzet tegen de tijd, dat met
het verdwijnen van die tijd de boeken
komen te „hangen". Dat was althans
nu al onze ervaring bij herlezing van de
indertijd door ons als geniaal ervaren
boeken. Het zijn bladerboeken gewor
den: telkens wordt men verrukt door
schitterende passages. Dat kan bij Ke
rouac nooit; diens boeken zijn één
stroom, met een potlood in de hand
komt men er nergens aan strepen toe.
De pagina's over Mexico in Op weg"
zijn meesterlijk. Voor beide schrijvers
geldt: van welke methode ook wars,
welke methode ook toegedaan, de échte
schrijver maakt litteratuur. Eén eerlij
ke waarschuwing: wie deze boeken
gaat lezen om zich te ergeren, zal
ruimschoots aan zijn trekken komen.
Hij late ze dus ongelezen. Miller is na
dertig jaar in vele landen nog taboe.
Kerouac niet. Het zijn dus toch alleen
de beruchte éénlettergrepige woorden
die grenzen dichthouden
IN DE HUMANITASREEKS van Lan-
noo te Tielt verscheen van de hand van
Henk van Gelre „Henry Miller, legende
en waarheid".
De levensloop van de auteur uitvoe
rig gevolgd, gelardeerd met opmerkin
gen van Van Gelre over het diepreli
gieuze gevoel dat Miller's leven be
heerst. Een waarheid als een koe,
waarvan de publikatie gerechtvaar
digd wordt door het pornografie-geroep
dat Miller nog steeds omgeeft. Ter
gelegenheid van de Nederlandse verta
ling van Miller's „Black Spring" bij
Ad. Donker schreef John Vandenbergh
voor deze uitgeverij Kleine biografie
van Henry Miller", een pamfletje van
24 pagina's waar men meer aan heeft
dan aan het boekje van Van Gelre,
tenzij men ethisch hoera-geroep van
node heeft. „De kolossos van Marous-
si" van Miller verscheen in een zeer
goede vertaling van M. Gerritsen bij
Elsevier. Miller verheerlijkt in dit
boek Griekenland als het volstrekte te
gendeel van Amerika, waardoor alles
wat méér of minder dan tegendeel is,
volstrekt in de verdrukking raakt. En
toch.Miller op zijn best
„MILLERIAN A" door Jacques den
Haan, uitgave van De Bezige Bij in Am
sterdam.
Op verzoek van de uitgever maakte
Jacques den Haan dit boekje, waarin hij
zijn correspondentie met Miller en zijn
artikelen over deze auteur op een aan
trekkelijke wijze wist samen te voegen.
Een vorig jaar te Edinburgh gemaakte
foto van Miller en zijn vriend Durrell
is een van de tien foto's waarmee het
boekje is verlucht.
„JOHN OSBORNE, boze jonge man"
van Hugo van de Perre, een Humanitas-
boekje van Lannoo, te Tielt en Den
Haag.
Een handige journalistieke compilatie
van gegevens over de befaamde Britse
toneel- en filmschrijver.
„HUILEN MET DE WOLVEN" door
John Anthony West, uit het Amerikaans
Call out the Malicia", vertaald door
Jan Gerhard Toonder, uitgave van De
Bezige Bij, Amsterdam.
Vier verhalen van een dertigjarige
Amerikaan, die blijkens de uitgevers
mededelingen nogal zwervend leeft. De
ze auteur is ongetwijfeld zeer begaafd.
Deze vier verhalen zijn van hoge kwa
liteit. Ze zijn navrant, bijtend, maar
hun grondtoon berust op een poëtisch
te noemen opmerkingsgave. Men kent
het type wel: dat van de binnenstebui
ten gekeerde liefheid, dat van de zacht
heid die baat zoekt in de pantsering
van wreedheid. Maar het is echt héél
goed. Dat de Bezige Bij deze uitgave
tegelijk met de oorspronkelijke kon
doen verschijnen is een compliment
waard. Men zal nog wel meer horen
over deze jonge Amerikaan.
VAN DE JONGE SPAANSE auteur
Juan Goytisolo verschenen vier werken in
het Nederlands: „De trek" (uit het
Spaans „La Resaca" vertaald door J. M.
Lechner, uitg. De Tijdstroom, Lochem
,Rouw in het paradijs" („Duelo en el
paraiso", vertaald uit het Frans door
Maurits Mok, uitgave Contact, Amster
dam/Antwerpen), „Festiviteiten" („Fies
tas", vertaald door Esteban Lopez, uit
gave Ad. Donker, Rotterdam) en „Het
eiland" („La Isla", vertaald door G. J.
Geers, uitgave Ad. Donker, Rotterdam).
Goytisolo, die in 1931 te Barcelona
geboren is, te Madrid en Barcelona
rechten studeerde, woont sinds 1956 in
Parijs, waar hij litterair adviseur van
een uitgever is. Zijn critiek op de
Spaanse maatschappij heeft hem ge
dwongen zijn werk in Frankrijk of Ar
gentinië te laten uitgeven. Hij behoort
tot de jongere schrijversgeneratie (Ma-
tute, Ferlosio, Aldecoa) die de oudere
van Celaya, José Hierro, Bias de Ote
ro, Eugenio de Nora, Camilo Cela en
Carlos Bousono is opgevolgd in de vijf
tiger jaren. Goytisolo heeft ongetwij
feld een groot talent. In de eerstge
noemde drie boeken toont hij zich een
scherp en realistisch waarnemer van
de tegenstelling tussen bittere armoede
en de door kerk en staat begunstigde
situaties. In het laatste, „Het eiland"
beschrijft hij de volstrekte leegloperij
van rijke Spanjaarden en andere lands-
liéden aan de Costa del Sol.
„Rouw in het paradijs" lijkt ons het
beste boek. Op aangrijpende koele wij
ze beschrijft hij het wrede drama van
een groepje kinderen dat met echte
wapens burgeroorlogje gaan spelen. Hij
maakt volstrekt aanvaardbaar dat de
magische werking van de groepsverbon-
denheid het kinderlijke zó overspoelt,
dat de bendeknapen een jongetje te
rechtstellen. De grens tussen spel en
werkelijkheid verdwijnt, de scheiding
tussen het jongetje van het grote rijke
huis en de hinderen uit de armelijke
milieus wordt met een kindermoord
(door kinderen op een kind) vereffend,
zonder dat begrepen wordt wat er aan
de hand is. Een litterair hoogtepunt in
het oeuvre van deze jonge Spanjaard;
een boek dat men telkens herleest en
dat telkens die moeite loont. De ver
taling van Maurits Mok draagt daar
niet weinig bij toe.
Drs. Lechner vertaalde „La Resaca"
iets objectiever, maar niet minder per
fect. In dit verhaal het lijkt een re
portage wordt een groepje boefjes
beschreven, die ook een bendelid slacht
offeren, maar een van hun eigen soort.
Wreed wordt tegenover dit leven dat
van Kerk en Staat geprojecteerd, zon
der dat zelfs maar de geringste schijn
van overdrijving gewekt wordt. Deze
twee boeken bevelen wij gaarne aan,
„men moét ze gelezen hebben".
„Festiviteiten" munt uit door slordig
Nederlands, gebrek aan vaart en veer
kracht; ook hier weer deze tegenstel
ling: zelfkant van het bestaan tegen
over luxe en wreedheid.
„Het eiland" is wat langdradig en
geforceerd, meer een situatieschildering
dan een verhaal. Dat is ook het geval
met de instelling van de auteur die ove
rigens pretendeert geen oordeel maar al
leen beschrijving te willen geven. In
„Het eiland" heeft men het gevoel dat
Goytisolo, thans heel gevierd en be
roemd, zich meer met het luxe-leven
tje heeft vereenzelvigd dan hij zich zou
willen toegeven. De auteur hangt hier
als het ware tussen Miller en Kerouac
in, gehinderd door normen die hij lie
ver niet zou willen, maar tóch heeft.
Het thema ligt hem niet. Wellicht heeft
hij mee willen doen. Hij heeft wel
ooit geponeerd dat hij het leven wil
beschrijven zonder litteraire vervalsin
gen, toch zijn zijn twee eerste boeken
ondanks die „stelling" prachtig, en is
het laatste ondanks die stelling
mislukt.
„STORM IN DE ZOMER" van Juan
Garcia Hortelana, uit het Spaans „Tor-
menta de Verano" vertaald door dr. J.
G. Rijkmans, uitgave van J. M. Meulen-
hoff, Amsterdam.
Dit, met de zeer belangrijke Prix
Formentor bekroonde, boek van de 35-
jarige Spanjaard Hortelano valt wat te
gen door hetzelfde modieuze karakter
dat Goytisolo's „Het eiland" deed te
genvallen: het beschrijft ook weer het
leven in een luxueus badplaatsje, met
alle promiscuïteit vandien, maar is dan
„opgehangen" aan een quasi-detective-
achtig stramien: het aanspoelen van
het lijk van een meisje. Even lijkt het
of dit gebeuren enige gewetens zoals
dat heet wakker zal schudden, maar
het materialistische welzijn wint het.
De aanklacht, die het boek zou inhou
den tegen de door schuldgevoel
geplaagde en door sex vervolgde na
oorlogse rijken" is niet alleen nauwe
lijks merkbaar, maar zou indien
wèl aanwezig in deze schrijfwijze
toch niet erg interessant geworden zijn.
De schrijfwijze is tè identificeerbaar
met de saaiheid van het onderwerp.
„DE BIJENKORF" door Camilo José
Cela, uit het Spaans „La Colmena" ver
taald door dr. J. G. Rijkmans, uitgave
van J. M. Meulenhoff, Amsterdam.
Ook hier weer „Zij, die het leven wil
len vermommen met het dwaze masker
van de litteratuur, liegen", aldus de be
langrijke Spaanse auteur Cela. Met
een hartstochtelijke deernis beschrijft
Cela honderdzestig mensen de bijen
korf „die mij gedurende vijf lange
jaren langs de weg der bitterheid heb
ben gesleept" (Cela). Cela slaagt erin
ons zijn deernis, zijn ellende om de
triestheid van deze verpauperden, wre>
den, lieven en dommen over te bren
gen. Maar de meeste lezers zullen die
toch al wel hebben. Men leest toch
niet om een gevoel te herkennen waar
men zich van bewust is. Moét men het
dan toch doen, dan wordt het al gauw
saai, wordt men „gesleept langs de
weg der bitterheid". Het blijft een feit
dat al die auteurs, die zich stipt aan
de werkelijkheid willen houden omdat
litteratuur vervalst, zo duidelijk aanto
nen dat litteraire wijziging voor grote
schrijvers onontkoombaar is, of ze er
tegen zijn of niet. In het ook in het Ne
derlands vertaalde „De familie van
Pascual Duarte" toont Cela zich duide
lijker de vooraanstaande auteur die
hij is.
Tot slot een aantal vermeldenswaardige
uitgaven van uiteenlopende aard.
„Moby Dick", het wereldvermaarde
meesterwerk van Herman Melville
(1819-1891), uit het Amerikaans ver
taald door Emv Giphart, verscheen in
de serie Amstelboeken van L. J. Veen's
uitgeversmij. te Amsterdam; „Passaat
wind" van R. L. Stevenson (1850—1894),
uit het Engels „Island night's enter
tainments" vertaald door Tim Maran,
verscheen in de Flamingopockets van
H. Meulenhoff te Amsterdam. Bij de
Contactboekerij is enkele jaren gele
den een herdruk verschenen van Vest-
dijks vertaling van „The strange case
of dr. Jekyll and mr. Hyde" van Ste
venson. In de Zwarte Beertjesserie
verscheen „Ons dagelijks brood" van
Pearl S. Buck in de vertaling van Eva
Raedt de Canter. („Portrait of a mar
riage"): „Hij beminde haar en met
al het symbolisme, waar hij zo gevoe
lig was, vorderde hij tot zijn triomf'
lijkt ons niet zo'n mooie vertaling. In
de Flamingoreeks van H. Meulenhoff
werd een keur van O'Henry's verha
len uitgegeven onder de titel „Men
sen zoals u en ik", vertaald door Tim
Maran. In de Prisma-serie van het
Spectrum: „Het geheim van 'father
Brown" („The secret of father
Brown"), „Father Brown laat zich niet
foppen" („The incredulity of father
Brown") en „De man die donderdag
was" („The man who was Thursday"),
alle van G. K. Chestertop. „Rebellie
in Hollywood" van Norman Mailer, uit
het Amerikaans „The Deerpark" ver
taald door J. F. Kliphuis (uitgave in
de Zwarte Beertjes-reeks van Bruna)
is een herdruk van de eerder onder de
titel „De Hertenkamp" verschenen edi
tie. Bij Van Ditmar te Amsterdam
verscheen „Satans woordenboek" van
Ambrose Bierce, geselecteerd en be
werkt door Gerard Pijpers. Een aantal
op de wijze van een woordenboek ge
rangschikte, min of meer spirituele,
quasi-bitse woorduitleggingen van de
auteur van het indrukwekkende ver
haal „An occurrence at Owlcreek-
bridge". Had men dat maar uitgegeven.
HILVERSUM I. 402 m. 8.00 VARA. 10.00 VPRO.
10.30 IKOR. 11.45 VPRO. 12.00 AVRO. 17.00
VPRO. 17.30 VARA. 20.00—24.00 AVRO.
VARA: 8.00 Nieuws, postduivenberichten en
socialistisch strijdlied. 8.18 Weer of geen weer,
gevarieerd programma. 9.54 Geestelijk leven, toe
spraak. VPRO: 10 00 Palmpaasdienst voor de kin
deren. IKOR: 10.30 Hervormde kerkdienst. 11.30
Vraag en antwoord. VPRO: 11.45 Flitsen, nieuws
van eigen erf. AVRO: 12.00 Kleurrijke klanken:
muziekrevue. (Plm. 12.30 Mogelijke postduiven-
berichten en afgelastingen van wedstrijden). 1 300
Nieuws. 13.07 De toestand in de wereld, lezing.
13.17 Mededelingen of grammofoonmuziek. 13.20
Gevarieerd programma voor de strijdkrachten.
14.00 Klassieke kamermuziek. 14.40 Kinderkoor.
14.55 Gezien, gehoord, gelezen: veertiendaags
kunstsymposion. 15.25 Pianorecital: moderne mu
ziek. 15.55 Dansorkest en zangsolisten. 16.30 Sport-
revue. VPRO: 17.00 Gesprekken met luisteraars:
Honger, lezing. 17.15 Stad en land: Zuivere lucht,
vragenbeantwoording. VARA: 17.30 Voor de
jeugd. 17.50 Nieuws, sportuitslagen en sportjour
naal. 18.30 Salonorkest en zangsolist. 19.00 Bij na
der inzien, journalistenforum. 19.40 Vrij entree,
cabaret. AVRO: 20.00 Nieuws. 20.05 Zing met ons
mee 20.30 Voordracht. 20.45 Licht instrumentaal
ensemble. 21.00 Het kan niet altijd kaviaar zijn,
hoorspel (8). 21.40 Klassieke grammofoonmuziek.
22.05 Chansons. 22.30 Nieuws. 22.40 Actualiteiten.
22.55 Mededelingen en sportuitslagen tweede klas
voetbal.23.00 Moderne kamermuziek (gr.). 23.25
Lichte orkestmuziek. 23.55—24.00 Nieuws.
HILVERSUM II. 298 m. 8.00 NCRV. 8.30 IKOR.
9.30 KRO. 17 00 Convent van Kerken.
18.30 NCRV. 19.45—24.00 KRO.
NCRV: 8.00 Nieuws en weeroverzicht. 8.15 Koor
zang (gr.). IKOR: 8.30 Goede morgen. 9.00 Neder
lands Hervormde vroegdienst. KRO: 9.30 Nieuws.
9.45 Palmwijding, processie en plechtige Hoogmis.
11.30 Clavecimbelrecital (gr.): klassieke muziek.
11.45 Buitenlands commentaar. 11.55 Nieuws. 12.00
Matthaus Pasison. In de pauze: gedichtenpro
gramma. 16.00 Klassieke grammofoonmuziek. 16.10
De kerk zijt gij, lezing. 16.15 Sportuitzending.
16.30 Avonddienst. Convent van Kerken: 17.00
Verlossingssamenkomst van het Leger des Heils.
NCRV: 18.30 Koorzang: geestelijke liederen. 19.00
Nieuws uit de kerken. 19.05 Geestelijke koorwer
ken. 19.30 Gesprekken over de Heidelberger, le
zing. KRO: 19.45 Nieuws. 20.00 Het huis voor de
stad, hoorspel. 20.50 Bisschoppelijke Vastenactie
1963, toespraak. 21.00 Viool en piano: klassieke
muziek. 21.20 Moderne kamermuziek (gr.)21.30
Wissewassen.licht programma. 21,50 Kinder
koren en licht instrumentaal ensemble. 22.20 We
reldkampioenschappen tafeltennis in Praag. 22.25
Boekbespreking. 22.30 Nieuws. 22.40 Avondgebed.
22.50 Volksmuziek met commentaar. 23.20 Spiegel
van de hedendaagse muziek. 23.5524.00 Nieuws.
BLOEMENDAAL. 245,3 m. - 1223 kC/S
9.30 ds. G. Toornvliet van Bloemendaal. 11.00
ds. G. Toornvliet - uitzending dienst voor belang
stellenden, gehouden op zondag 31 maart. 12.15
ds. W. A. Smit - jeugdappèldienst. 15.15 Kinder-
dienst. 16.00 ds. P. N. Kruyswijk van Bloemendaal.
BRUSSEL. 324 m.
12.00 Nieuws. 12.03 Fanfaremuziek. 12.30 Weer
bericht. 12.35 Amusementsmuziek. 12.50 Program
ma-overzicht 13.00 Nieuws en weerberichten.
13.15 Voor de soldaten. 14.00 Nieuws. 14.03 Opera-
en Bel Cantoconcert. 15.30 Sportprogramma. 18.00
Nieuws. 18.03 Pianorecital. 18.30 Godsdienstige
uitzending. 19.00 Nieuws en weerberichten. 19 30
Amusementsmuziek. 20.00 Amusementsprogram
ma. 22.00 Nieuws. 22.15 Lichte muziek. 22.30 Ca
baretprogramma. 23.00 Nieuws. 23.05 Lichte mu
ziek. 23.5524.00 Nieuws.
HILVERSUM I. 402 m. 7.00—24.00 AVRO.
AVRO: 7.00 Nieuws. 7.10 Ochtendgymnastiek.
7.20 Lichte grammofoonmuziek. 8.00 Nieuws. 8.15
Programma-overzicht. Aansluitend: amusements
muziek (gr.). 9.00 Gymnastiek voor oudere luis
teraars. 9.10 De groenteman.'. $.15 Oude muziek
(gr.). 9.35 Waterstanden. 9.40 Morgenwijding. 10.00
Arbeidsvitaminen. 10.50 Voor de kleuters. 11.44
Even bijpraten, programma voor de vrouw. 12.00
Orkestenparade. 12.30 Mededelingen t.b.v. land
en tuinbouw. 12.33 Voor ons platteland. 12.40 In
strument. ensemble en zangsolisten. 13.00 Nieuws.
13.15 Wereldkampioenschappen tafeltennis te
Praag. 13.20 Mededelingen, eventueel actueel of
grammofoonmuziek. 13.25 Beursberichten. 13.30
Licht instrumentaal ensemble, en zangsolist. 14.00
Zangrecital: moderne liederen. 14.30 Amusements
muziek (gr.). 14.50 Het amateurtoneel in Neder
land, vraaggesprek 15.05 Radiomatinee: opèra-
muziek (gr.). 17.00 Programma van en voor de
padvinders. 17.15 Instrumentaal kwintet: jazz
muziek. 17.30 Country and Western Music (gr.).
17.50 Militair commentaar. 18.00 Nieuws. 18.15 Po
litieke lezing. 18.25 Amerikaanse songs. 18.45 Con-
coursmuziek 1963 (7): Nederlands koper-orkest.
19.10 Fragmenten uit de opera Tiefland (gr.);
vervolgens: Fragmènten uit de opera Peter Gri
mes (gr.). 20.00 Nieuws. 20.05 De Radioscoop: pro
gramma voor de hele familie. 22.30 Nieuws en
mededelingen 22.40 Actualiteiten. 23.00 Jazz- en
dansmuziek. 23.55—24.00 Nieuws.
HILVERSUM II. 298 m. 7.00—24.00 NCRV.
NCRV: 7 00 Nieuws en SOS-berichten. 7.10 Dag
opening. 7.20 Klassieke grammofoonmuziek. 7.35
Sportuitslagen van zaterdag, 7.45 Radiokrant. 8 00
Nieuws. 8.15 Gewijde muziek (gr.). 8.30 Lichte
grammofoonmuz. 8.45 Gitaarspel (gr.). 9.00 Voor
de zieken. 9.35 Lichte grammofoonmuziek. 9.40
Voor de vrouw 10.10 Klassieke kamermuziek
(gr.), rö.20 Theologische etherleergang. 11.05 Mo
derne liederen (gr.). 11 40 Lichte grammofoonmu
ziek. 12.25 Voor boer en tuinder. 12.30 Mededelin
gen t.b.v. land- en tuinbouw. 12.33 Licht instru
mentaal kwartet. 12.55 Grammofoonmuziek, even
tueel actualiteiten. 13.00 Nieuws. 13.15 Licht or
kest en solisten. 13.45 Lichte grammofoonmuziek.
14.05 Schoolradio. 14.35 Samen uit* samen thuis,
gevarieerd programma. 15.45 Licht orkest. 16.00
Bijbeloverdtnking. 16.30 Blaastrio: klassieke en
moderne muziek. 17.00 Voor de kleuters. 17.15
Voor de jeugd. 17.30 Grammofoonmuziek. 17.40
Beursberichten. 17.45 Grammofoonmuziek. 17.50
Regeringsuitzending: Saramaccanen in ontmoe
ting met de moderne wereld, door E. Jozefzoon.
18.00 Orgelspel: amusementsmuziek. 18.30 Met
band en plaats voor u paraat: klassieke muziek
(gr.). 18.50 Openbaar Kunstbezit. 19.00 Nieuws en
weerberichten. 19.10 Op de man af, praatje. 19 15
Lichte grammofoonmuziek voor de teenagers.
19.30 Radiokrant 19.50 Licht instrumentaal trio.
20.05 Moderne kamermuziek (gr 20.25 En Hij
hief Zijn hand op.., hoorspel. 21.20 Viool en pia
no: klassieke muziek. 21.50 Klassieke grammo
foonmuziek. 22.00 Volk en staat, parlementair
comhentaar. 22.15 Pianorecital: moderne muziek.
22.30 Nieuws. 22.40 Avondoverdenking. 22.55 Boek
bespreking. 23.05 Nederlandse elektronische mu
ziek. 23.30 Oude muziek (gr.). 23.55—24.00 Nieuws.
BRUSSEL. 324 m.
12.00 Nieuws. 12.03 Lichte muziek. 12.30 Beurs
berichten. 13.00 Nieuws en weerbericht. 13.15 Ka
mermuziek. 14.00 Nieuws. 14.03 Lichte muziek.
15.00 Amusementsmuziek. 15.20 Instrumentale mu
ziek. 15.40 Lichte muziek (verv.). 16.00 Nieuws.
15.03 Beursberichten. 16.09 Voor de zieken 17.00
Nieuws. 17.15 Sopraan en piano: klassieke en
moderne muziek. 17.45 Franse les. 18.00 Nieuws.
18.03 Protestantse uitzending. 18.18 Paardesport-
berichten. 18.20 Voor de soldaten. 18.50 Radiokrö-
niek. 19.00 Nieuws en weerberichten. 19.40 In en
om de opera. 20.00 Lichte muziek. 20.30 Voor de
jeugd. 21.00 Musical. 22.00 Nieuws. 22.15 Volks
dansen en -zangen. 22.35 De zeven kunsten. 23 00
Nieuws. 23.05 Kamermuziek. 23.55 Nieuws. 24.00
0.45 Voor de zeelieden.
VOOR ZATERDAG
NTS: 15.00 Verborgen schatten, documentaire
TV-film. 15.30 De vrouw in de Olympische Spe
len. VPRO: 16.15 Contrabande, programma over
het werk van de Vrijzinnig Christelijke Jeugd
Centrale. 16.35 De jonge draaidoos. 17.00—17.45
Voor de kinderen 19.30 Navigare necesse est,
documentaire over de koopvaardij (deel 4). NTS:
20.00 Journaal en weeroverzicht. VPRO: 20.20
Spel der dromen, harlekinade 21.00 Man van de
dag: voordracht. 21.10 De oude dame, TV-spel.
21.30 Pauze. 21.32 Mens durf te leven, cabaret.
22.15 Dansende vromen. 22.40 Gesprek aan de
schrijftafel, lezing. 22.50 Op de degen, TV-debat
over actuele politieke vraagstukken. NTS: 23.20—
23.25 Journaal.
VOOR ZONDAG
NTS: 19.30 Weekjournaal. 20.00 Sport in beeld.
AVRO: 20.30 Onze vriend Higgins, TV-film. 20.55
Kunstgrepen. 21.25 Pta's Boogie (herhaling), 22 10
In gesprek met Godfried- Bomans. NTS: 22.35—
22.40 Journaal.
VOOR MAANDAG
NTS: 19.30 Het wilde Westen, film. 19.45 Open
baar Kunstbezit. 20.00 Journaal en weeroverzicht.
20.20 Zendtijd politieke partijen: A.R. 20.30 Film
over Guatamala 20.40 Landmeten per slede, film
reportage. 21.10 De miljoenenroof, speelfilm. 22.35
22.40 Journaal.
