Handvest voor stichting
nieuwe V.A.R. getekend
Verlies KLM in
'62 f 75.5 min
HET WEER
Rajakovitsj
meldt zich
Koppige Adenauer brengt
gevaar voor crisis nabij
V erdrag
finale
met Duitsland is geen
kwijting van schuld
EL PONCHO
Geschilpunten op een voor ons land
niet ongunstige wijze beslecht"
Grondwet, volksraadpleging en
parlement volgen later
Toto van zaterdag
was te moeilijk
Ben Gal en Joklik
zullen in Bazel
terecht staan
radio en televisie
Warschau herdenkt zijn getto-opstand
Politiek debat via
Schadevergoeding
GORDIJNSTOFFEN
In de krant van heden:
Weinig regen
Wegens uitoefenen van
dwang op Heidi Görke
Grondwet
Oude tactiek
éeè MORRIS 'iefore ifou êuif!
FALCON REGENJASSEN
Het woord is aan
48e JAARGANG NUMMER 137
->
WO:ENSDAGa7. APRIL 1963
REGERING ANTWOORDT EERSTE KAMER
„Het Nederlands-Duitse verdrag betekent niet een soort finale kwijting van
de schuld, die het derde rijk jegens Nederland op zich heeft geladen. Het heeft
niet de waarde van een vredesverdrag. Die betekenis heeft het verdrag niet
voor de Bondsrepubliek en voor de Nederlandse regering uiteraard evenmin".
Dit zegt de regering in haai- memorie van antwoord aan de Eerste Kamer over
het verdrag tussen Nederland en de Duitse Bondsrepubliek. Naar de mening
van de regering worden in het verdrag geschilpunten in het algemeen op een
voor Nederland niet ongunstige wijze beslecht of „van haar angel ontdaan".
In elk der tot het verdrag behorende
regelingen zijn grotere en kleinere Duitse
tegemoetkomingen aanwijsbaar. De rege
ring blijft evenwel betreuren dat bij de
bondsregering in zo sterke mate zakelijke
overwegingen hebben overheerst. De ver
klaring hiervan behoeft niet allereerst te
worden gezocht in afwezigheid van schuld
besef aan Duitse kant, noch in een incon
sequentie ten aanzien van de opvatting dat
de Bondsrepubliek de rechtsopvolger is
van het voormalige Duitse rijk, maar veel
eer in het feit dat geen vredesverdrag
werd ontworpen.
Het aanhouden van de ratificatie zou
naar de mening van de regering geen ef
fectief middel zijn om de bondsrepubliek
tot een bepaalde houding te bewegen met
betrekking tot de samenwerking in Euro
pees en Atlantisch verband. Er is thans
ook meer klaarheid gekomen in de hou
ding. die de Duitse Bondsdag denkt aan te
nemen met betrekking tot het Frans-Duit
se verdrag.
De regering zegt dat het van groot be
lang is dat de in het algemeen democra
tische instelling en Westeuropese gezind
heid van de bevolking van de .bondsrepu
bliek zich verder kan ontwikkelen. Deze
ontwikkeling hangt nauw samen met de
bereidheid in het westen de bondsrepu
bliek als een gelijkwaardige partner te
behandelen en haar bevolking zonder
wraakgevoelens tegemoet te treden. Het is
denkbaar, dat een afwijzende houding van
de nabuurlanden een psychologisch isole
ment zou teweegbrengen, dat deze ontwik
keling in gevaar zou brengen.
belangen van de nazislachtoffers op te ko
men, al zou niet meer bereikt kunnen wor
den dan een morele erkenning van het be
gane onrecht. Het is niet mogelijk aan te
geven welk bedrag als volkomen bevredi
gend zou kunnen worden beschouwd. Deze
schrijnende aangelegenheid is nooit meer
afdoende op te lossen, aldus de regering
De regering zal alles doen om met de
uitbetaling der smartegelden voorlopig
reeds bij wijze van voorschot zo spoe
dig mogelijk een begin te maken- Alle
maatregelen zijn getroffen om te bewerk
stelligen dat de inventarisatie van de aan
vragen reeds betrekkelijk kort na de slui
ting van de aanvraagtermijn zal zijn vol
tooid.
Over het Eems-Dollart-verdrag zegt de
regering dat Nederland het recht heeft
zonodig voor Delfzijl een nieuwe vaarweg
naar het hoofdvaarwater in de Eems aan
te leggen, zonder afhankelijk te zijn van
Duitse instemming. Delfzijl zal vrij zijn
om ook na de aanleg van een nieuwe
verbinding erts en kolen voor het huidige
verzorgingsgebied van deze haven over te
slaan. Van een kortwieken van de haven
van Delfzijl kan in dit verband bezwaar
lijk worden gesproken. Het verdrag doet
geen afbreuk aan de Nederlandse rechts
positie met betrekking tot een grensvast-
stelling in de Eems, indien Nederland de
ze zaak aan het oordeel van het Inter
nationale Gerechtshof zou willen voorleg
gen. Nederlandse en Duitse deskundigen
zijn het er over eens, dat een verder
gaande verkleining van de Dollart door
inpolderingen ontoelaatbaar is.
Over de Rijnvaartovereenkomst merkt
de memorie van antwoord nog op dat de
bondsrepubliek bij voorbaat de rechtsmacht
van het Internale Hof aanvaardt voor wat
betreft de uitlegging van de Akte van
Mannheim.
De K.L.M. heeft in 1962 een verlies ge-
leden van 75.5 miljoen of te wel 1.2
miljoen minder dan in 1961 toen het ver
lies 76.7 miljoen beliep. Dit resultaat
werd bereikt ondanks een stijging van de
bedrjjfsinkomsten tot 615.6 (v.j. 591.7)
min en een daling van de bedrijfskosten
tot f 579.5 588.1) min. De reserves zijn
De teruggave van de grenscorrectiege- teruggebracht tot nihil door het gebruik
bieden is voor de bondsregering het voor- van 16.5 min voor compensatie van ge*
naamste politieke doel van d:
cv.ae ïan s'e(,en verliezen. Dit bljjkt uit het vandaag
delingen geweest. De Nederlandse 'rege- verschenen jaarverslag. Voor meer nieuws
ring heeft haar bereidheid om de weder-
partij op dit punt een eindweegs tegemoet
te komen in de eerste plaats afhankelijk
gesteld van Duitse tegemoetkomingen op
ander gebied. De minister van Buitenland
se Zaken heeft tijdens de onderhandelin
gen de kwestie van de uitkeringen ten be
hoeve van de Nederlandse slachtoffers van
het nazibewind voorop gesteld en daarme
de de oplossing van de andere problemen
op het spel gezet.
De Nederlandse regering heeft het zich
tot een ernstige plicht gerekend voor de
Advertentie
aan 2 kanten even mooi
Weerrapporten L 2
Agenda van IJmond en Haarlem 2
Uit het binnenland 2, 4
Beeldverhalen 2, 11
Op de Praatstoel 3
Buitenlands nieuws 3, 4
Kerkelijk Leven4
Uit stad en omgeving5, 6
In de Vishal en op zee7
Horen en Zien 9
Kunst 9
Feuilleton H
Economisch nieuws 13
Beurs 13
Scheepsberichten 13
Topsy 14
Sport 13
Luidsprekers 14
Dit nummer bestaat uit
zestien pagina's
Verwachting tot morgenavond:
Half tot zwaar bewolkt en voor
namelijk in het zuidwesten van
het land plaatselijk enige regen.
Overwegend matige wind tussen
zuid en zuidoost. Weinig veran
dering in temperatuur.
Volledige weel-rapporten op pagina twee.
verwijzen wjj naar de economische pagina.
Voor de sporttoto van zaterdag (no 22)
heeft zich nog steeds niemand gemeld die
het to 13 juist voorspelde wedstrijden heeft
gebracht. Wel zijn er i8 wedders met 12
punten. Voor de extra prijs van de vijf
gelijke spelen zijn reeds zo'n duizend ge
gadigden.
Voor de hoofdprijs van de sporttoto van
tweede paasdag (no 29) komen momen
teel 7 personen in aanmerking. Veertig
brachten het tot 12 punten. Er zijn vier
gegadigden voor de bijzondere paaspnjs
van 50.000 gulden.
BAZEL —De Israëliër Josef Ben Gal
en de Oostenrijker Joklik, die op 2 maart
in Bazel werden gearresteerd, zullen wor
den berecht wegens het pogen tot uitoefe
nen van dwang, zo heeft de openbare aan
klager in Bazel bekekendgemaakt.
De twee mannen zouden als agenten
voor Israel getracht hebben de Duitse ge
leerde dr. Paul Görcke te dwingen zijn
werk in Cairo te beëindigen.
De twee agenten werden in een val ge
lokt door Heidi Görcke, de dochter van
de geleerde. Tijdens een maaltijd in een
restaurant in Bazel werd het gesprek dat
zij met mej. Görcke voerden opgenomen,
waarbij Zwitserse rechercheurs als kel
ners vermomd voor de bediening zorgden.
De twee mannen oefenden pressie op mej.
Görcke uit om haar vader te dwingen zijn
werk voor Egytpe te staken.
Joklik wordt voorts nog beschuldigd van
herhaalde overtreding van een verbod
Zwitserland binnen te komen en van on
wettige uitvoer van militaire uitrusting
stukken uit Zwitserland.
Aanvankelijk werden de twee mannen
er van verdacht voor een vreemd land als
militaire spionnen te zijn opgetreden,
maar na een verhoor is deze beschuldiging
ingetrokken.
Ben Gal en Joklik kunnen binnen een
week in beroep gaan tegen het besluit tot
het voeren van een proces.
De Westduitse autoriteiten hebben de
uitlevering van de twee agenten gevraagd,
in verband met de poging tot ontvoering
van de Duitse raketdeskundige dr. Hans
Kleinwachter, die aan hetzelfde project
als dr. Görcke werkt.
De Israëlische pers en radio hebben fel
le critiek „eoefend op de arrestatie van
de twee mannen. (Reuter,AP)
CAIRO. In de Egyptische hoofdstad
is vannacht een overeenkomst getekend
waarbij de nieuwe Verenigde Arabische
Republiek, een federale staat van Egyp
te. Svrië en Irak, wordt aangekondigd.
In het manifest beloven de drie landen
elkaar „vrijheid, eenheid en socialisme".
Het is de voorloper van een gemeen
schappelijke grondwet. Het overleg er
over is op 7 april in Cairo begonnen,
na de revoluties in Syrië en Irak.
j Politieke partijen of organisaties in de
drie delen van de federale staat zullen
alleen worden toegelaten „in het kader
van een politiek front dat deze volksor
ganisaties omvat". Er zal rekening wor
den gehouden met regionaal verschillende
omstandigheden in de drie staten van de
federatie. Door het niet-erkennen hiervan
is de vorige V.A.R. van Syrië en Egypte
in 1961 stukgelopen. De Syriërs klaagden
dat zij vanuit Caïro als wingewest wer
den bestuurd.
De Baath-socialisten die zowel in Irak
als in Syrië sterk vertegenwoordigd zijn
in de regering, zullen nu kennelijk op
gaan in een nieuwe partij voor de ge-
unificeerde staten.
Het manifest wordt aangeduid als „het
nationale handvest". De principes die er
zijn neergelegd zijn kennelijk ontleend
de westelijke democratieën, ook
al doet de *oon tegen reactie en kapi
talisme en de veelvuldige vermelding van
de woorden „revolutie" en „socialisme"
denken aan communistische invloeden.
in
aan
Het ziet er naar uit dat de vorming
van de nieuwe staat een langdurige kwes
tie wordt. De grondwet zelf moet nog wor
den geschreven en daarna in de drie sta
ten aan een plebisciet worden onderwor
pen. Op papier bestaat vrijheid van me
ningsuiting, godsdienst en pers in grotere
mate dan nu het geval is in de drie staten
met hun 38 miljoen inwoners.
Verdediging, buitenlandse politiek en
economische plannen zullen worden geüni
ficeerd. De vrouwen zullen dezelfde rech
ten hebben als de mannen.
De nieuwe staat zal een. president heb
ben en een parlement van twee Kamers,
President Nasser van Egypte, die alge
meen wordt gezien als de toekomstige
president van de nieuwe Verenigde
Arabische Republiek.
waarvan één de Senaat van elk der
landen een gelijk aantal afgevaardigden
zal tellen, en de ander volgens evenre
dige vertegenwoordiging zal zijn samen
gesteld.
Volgens het handvest zullen de nieuwe
grondwet en de naam van de eerste pre
sident binnen vijf maanden aan een plebis
ciet worden onderworpen, dat is dus voor
17 september. Bij de proclamatie van de
uitslag van de volksraadpleging zal de
nieuwe staat worden ingesteld. Tijdens een
overgangsperiode van 20 maanden zal er
dan een parlement worden gekozen en fe
derale instellingen worden opgericht. In
deze 20 maanden berust het gezag bij de
president en de revolutionaire raden in de
drie landen.
Een vliegtuig vol Egyptische zangers,
musici en andere artiesten is naar Da
mascus vertrokken om daar te helpen bij
de feestelijkheden ter gelegenheid van de
tekening.
WENEN. Erich Rajakovitsj, „de
rechterhand van Eichmann", heeft zich
vanmorgen gemeld bij de Weense justi
tie. Na een verhoor van anderhalf uur is
hij in voorlopige hechtenis (Unter-
suchungshaft) genomen. Rajakovitsj is
Oostenrijks staatsburger.
In Wenen loopt sinds 1961 een justitieel
onderzoek tegen hem, dat moet vaststellen
of hij medeplichtig is aan moord op Poolse,
Nederlandse en Oostenrijkse joden tijdens
de oorlog.
Het onderzoek is nog niet afgesloten. Er
was nog geen aanklacht tegen Rajakovitsj
ingediend.
Rajakovitsj leefde tot voor kort onder
de naam Raja in Italië. Opgespoord
door dr. Wiesenthal van het Instituut voor
joodse documentatie in Wenen (die ook
Eichmanns verblijfplaats ontdekte), werd
hij in Zwitserland door de politie opgepakt
en over de grens gezet. Donderdag j.l.
kwam hij in München aan. Sindsdien was
hij spoorloos.
Bij de Weense justitie heeft Rajakovitsj
een aanklacht wegens laster ingediend
tegen dr. Wiesenthal.
Het Nederlandse ministerie van Justitie
verzamelt feiten over de rol van Rajako
vitsj bij de deportatie van Nederlandse
Joden. Het onderzoek van zijn verleden
kwam op gang door het Eichmann-proces
van 1961 in Jeruzalem, waar zijn naam
herhaaldelijk werd genoemd.
Na de oorlog schijnt Rajakovitsj enige
tijd in Zuid-Amerika te hebben vertoefd.
Na zijn terugkeer in Europa wist hij in
Oostenrijk langs legale weg een naamsver
andering (Raja), te bewerkstelligen.
Radio en televisie hebben gisteravond
een politiek debat tussen KVP en
PvdA uitgezonden, dat gevoerd werd
tussen (op de foto v.l.n.r.) dr. W. L.
P. M. de Kort en prof. dr. J. E. de
Quay voor de KVP en prof. dr. ir. A.
Vondeling en oud-minister J. G.' Suur-
hoff voor de PvdA. Als gespreks
leider fungeerde (midden op de foto)
burgemeester Boot van Hilversum.
Het was een interessant en vlot de
bat, waarbij de slagvaardigheid van ber
de zijden leidde tot een voor het publiek
onderhoudend uurtje luisteren en kijken.
De beide socialisten legden veel nadruk
op hun critiek op de woningbouw, waar
van de K.V.P.-ers moesten toegeven dat
deze niet tot schitterende resultaten heeft
geleid. Uiteraard werden daarbij de be
lemmerende factoren breed uitgemeten,
terwijl de katholieke debaters ook de lo-
gisché vraag stelden hoe de P.v.d.A. dan
wel deze netelige en moeilijke kwestie
zou hebben opgelost.
Van de zijde van de P.v.d.A. werd hoog
opgegeven van' de door de partij opgestel
de programma's op langere termijn, waar
tegenover dr. De Kort opmerkte dat het
niet om programma's gaat, maar om uit
voerbare plannen.
Het debat was levendig, soms zelfs vu
rig onder opvallend deskundige leiding van
de Hilversumse burgemeester, die niet zo
als zovele „gespreksleiders" hinderlijke
onderbrekingen en geforceerde ombuigin
gen demonstreerde, doch de sprekers zo
veel mogelijk liet uitkabbelen en zo min
mogelijk^ ingreep.
Prof. De Quay, die niet zozeer de koers
van de K.V.P. dan wel van het kabinet
bleek te verdedigen, wist handig en slag
vaardig te pareren voor zover er iets te
pareren viel, want .de-socialisten hadden
uiteraard klachten waartegen weinig in te
brengen was. De zwakke kanten van het
kabinet werden overigens niet alle uitge
buit. waaruit viel te concluderen dat de op
positie zich realiseert dat-regeren moeilij
ker is dan opponeren.
Wit opviel was. dat de conclusie die
prof. De Quay snel aan het einde formu
leerde, niet hélemaal logisch uit het debat
naar voren was gekomen. De oppositie
had wel toegegeven dat er speciaal op
het gebied van het onderwijs heel goe
de dingen zijn bereikt, doch niet dat het
kabinet „gerust kan terugzien op het werk
i van vier jaren Tenzij men dat „gerust"
j verstaat als „zonder bezwaar" en niet als
een bevestiging van het feit dat dat te
rugzien louter voldoening schenkt.
I
(Van onze correspondent
BONN De poging van de C.D.U.-frae-
tievoorzitter Von Brentano om bondskan
selier Adenauer te winnen voor Erhard als
opvolger op de kanselierstroon, is mislukt.
De 87-jarige oude heer, die in zijn vakan
tieoord Cadenabbia bezoeken kreeg van de
C.D.U.-ers Krone, Rasner en Brentano,
houdt eraan vast dat Erhard politiek in
capabel is voor het kanseliersambt. Vol
gende week komt Adenauer terug naar
Een foto uit 1943 van dc Poolse hoofd
stad Warschau, waar morgen de op
stand van april 1943 in het getto (jood
se wijk) wordt herdacht. Toen van de
daar levende 400.000 joden reeds het
merendeel door de Duitse bezetter was
weggehaald, kwamen de overgebleven
bewoners in opstand. Zonder hulp
middelen, slechts gedreven door de
moed der wanhoop, hielden zij zich in
het getto drie-weken staande tegen de
zwaar bewapende nazi-benden. Toen
het verzet was neergeslagen, en het
getto was verwoest, meldde de Duitse
cevelhebber irots. dat er in Warschau's
joodse wijk geen jood meer over was.
Uit Engeland zal een grote delegatie
van socialistische Lagerhuisleden de.
herdenking bijwonen. In de iVerenigdej
Staten wordt zondag een herdenking
gehouden, die door president Kennedy
zal worden bijgewoond.
Bonn en de opvolgingscrisis zal dan hoog
tij vieren.
Voor maandag staat een bijeenkomst
van het C.D.U.-fractiebestuur op het pro
gramma, voor dinsdag een vergadering
van de hele fractie. Donderdag komt het
C.D.U.-partijbestuur met Adenauer samen.
Men verwacht, dat de oude kanselier bij
al deze gelegenheden zal pogen de partij
leiders, die unaniem voor -opvolging door
Erhard zijn, van gedachten te doen ver
anderen. Adenauer zou Schroder, de mi
nister van buitenlandse zaken, in het ge
sprek willen brengen en zo mogelijk ook
Brentano, aan wie hij op dit moment de
voorkeur lijkt te geven.
Hierbij moet men echter steeds beden
ken, dat de oude tactiek van de kanse
lier is: zelf aanblijven door onenigheid te
stichten over de persoon van zijn opvol
ger.
De na talloze rellen afgezette minister
van defensie Strauss, die nu nog voorzit
ter is van de Beierse Christelijk-Sociale
Unie, is Adenauer bij het stichten van
verwarring al te hulp gekomen.
Strauss, wiens wankele positie steeds
door Adenauer wordt gesteund, liet name
lijk in de door hem beheerste Bayem Ku-
rier een artikel plaatsen, waarin scherpe
kritiek op Schroder wordt geoefend. Ge
suggereerd wordt dat Schroder in het re
geringsrapport over de Spiegel-affaire met
opzet ongunstige bijzonderheden over
Strau'ss heeft doen opnemen, om Strauss
onmogelijk te maken als concurrent voor
de kanseliersstoel.
Uit alles blijkt, dat het begint te span
nen rondom de opvolgingskwestie. Steeds
meer stemmen gaan op om in het uiterste
geval over te gaan tot een „constructief
votum van wantrouwen" tegen Adenauer
hetgeen inhoudt dat de Bondsdag zonder
meer een ander tot bondskanselier kiest.
De C.D.U. lijkt dit te overwegen uit
angst voor een eventueel initiatief in die
richting van sociaal-democraten en libera
len, die samen over een meerderheid in
de Bondsdag beschikken.
Advertentie
BARTEUORISS1R HAARLEM TEL 13439
LEIDSESTRAAT (BU KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL 223596
Prof. Banning:
De oude tijd was mooi, met afschuwe
lijke dingen. De moderne tijd is afschu
welijk, met mooie dingen.
Telef. adm. 5437, chef aezorging tot 7 u. 7519.
7
Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden. I I rm -rr/T- JL Vèrschijnt dagelijks beh. zon- en feestdagen.
Geopend van 9-12.30 en 2-5 u. Zat. 9-11 u. I I |Y^ IT I 0 I. Q TT 1 T Abonnement per week 62 cent, P^kwartaa^
8.—, franco per post 8.50. Losse
Ha'arieim^hoofdred^'n aL^fd^ deb 15295 DAGBLAD VOOR VELSEN -Ij MUIDEN, SANTPOORT, DRIEHUIS, BEVERWIJK EN OMGEVING Gir^LtoflJmuidtr11 SuraT™. 129288.
Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Redactiechef te IJmuiden: J, Kosak Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N.V., Grote Houtstraat 93, Haarlem Directie: P. W. Peereboom^en^r74A3^j^