Limburg werd verrast door
een flinke wervelwind
Vuurbol sloeg in Nacirden
op hoogspanningskabel
Eventuele vervolging van
Rajakovitsj in ons land
Mr. de Zaaijer
gaf bevel tot
aanhouding
Supral
HET WEER
Wereldbevolkingsgroei
wordt catastrofaal
Zwoegers
Vier gewonden
door opklappen
van ophaalbrug
Quiz verheerlijkt
het geheugen
Geleerden bepleiten
mondiale actie van
gezinsplanning
Artsenconflict in
Italië verscherpt
Rusland bereid tot
medewerking aan
controle in Laos?
sfe MORRIS 'teforeipu êuij!
j m
Belastend materiaal
Opklaringen
Geen schuldbesef
In de krant van heden:
Het woord is aan
SUÈDE EN NAPPA VESTEN
48e JAARGANG NUMMER 138
DONDERDAG 18 APRIL 1963
Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden.
Geopend van 9-12.30 en 2-5 u. Zat. 9-11 u.
Telef. adm. 5437, chef oezorging tot 7 u. 7519.
Telef. redactie. 5389, na kantooruren 5080.
Haarlem: hoofdred. en alle afd. Telef. 15295
IJmuider Courant
DAGBLAD VOOR VELSEN -IJ MUIDEN, SANTPOORT, DRIEHUIS, BEVERWIJK EN OMGEVING
Verschijnt dagelijks beh. zon- en feestdagen.
Abonnement per week 62 cent, per kwartaal
8.—, franco per post 8.50. Losse
nummers, afgehaald aan ons bureau, 15 cent.
Giro-rekening IJmuider Courant no. 129288.
Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Redactiechef te IJmuiden: J. Kosak Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N.V., Grote Houtstraat 93, Haarlem Directie: P. W. Peereboom en Mr. H. C. van der Mije
Achthonderd jonge
lui, die aannemer
willen worden, zit
ten drie dagen lang
in de Rotterdamse
Ahoyhal te zwoegen
op examenopgaven.
AMSTERDAM. Rechercheurs van
de Amsterdamse rijksrecherche zijn on
der leiding van hun chef-commissaris Y.
Taconis, sedert tien dagen bezig met het
verzamelen van materiaal voor een even
tuele strafvervolging in Nederland van
de jodenvervolger dr. Erich Rajakovitsj,
die zich gisteren bij de justitie in Wenen
heeft gemeld.
De opdracht tot dit onderzoek werd
begin vorige week door de minister van
Justitie gegeven aan de Amsterdamse
procureur-generaal mr. H. R. de Zaaijer.
Mr. De Zaaijer heeft hierop meteen
een aanhoudingsbevel laten verspreiden.
Dit is nog steeds van kracht.
De officier van justitie mr. G. R. Nubé
werd belast met een eventuele strafver
volging, waarvoor de rijksrecherche in
Amsterdam het materiaal moet verzame
len.
Commissaris Taconis en twee van zijn
rechercheurs zijn sindsdien druk bezig
met het doorlezen van de grote hoeveel
heid materiaal die het rijksinstituut voor
oorlogsdocumentatie over het optreden van
Rajakovitsj in Nederland heeft verzameld.
Op basis hiervan is een werkschema opge
steld. Welke slachtoffers, chefs en mede
werkers van Rajakovitsj in ons land en
daarbuiten, zullen worden gehoord, is nog
niet bekend.
Nu Rajakovitsj zich heeft gemeld, wordt
verwacht dat de Oostenrijkse justitie de
Nederlandse justitie aanvullend materiaal
zal verstrekken. De Nederlandse proces
sen-verbaal over Rajakovitsj zullen waar
schijnlijk zo spoedig mogelijk ter beschik
king van de Oostenrijkse justitie worden
gesteld.
Uit Wenen is nog geen verzoek terzake
ontvangen. In Amsterdam wordt inmiddels
op nadere instructies uit Den Haag ge
wacht.
Onze correspondent in Wenen meldt, dat
het bevel om Rajakovitsj bij zijn aan
komst in Oostenrijk te arresteren pas dins
dag jl werd uitgevaardigd. Dit bevel
Advertentie
Verwachting tot morgenavond:
Opklaringen en slechts enkele
verspreid voorkomende buien.
In de komende nacht hier en
daar mist. Matige tot zwakke
wind uit zuidelijke richtingen.
Weinig verandering in tempe
ratuur.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
Erich Rajakovitsj
steunt op nog onbekend belastend mate
riaal, dat door de leider van het Joodse
documentatiecentrum in Wenen, dr. Wie-
senthal, aan de rechter van instructie werd
overhandigd.
Bovendien is meer bekend geworden
over het optreden van Rajakovitsj in het
vrouwen-concentratiekamp Ravensbriick,
waar hij bij de selectie van slachtoffers
voor de gasdood zou zijn betrokken. Een
dame uit Milaan, die dit alles heeft mee
gemaakt, zal naar Wenen komen om te
getuigen. Dr. Wiesenthal heeft drie men
sen ontdekt die het concentratiekamp Nis-
ko in Polen hebben overleefd, welk kamp
door Rajakovitsj werd opgebouwd en in
gericht.
Erg schuldig lijkt Rajakovitsj, „de rech
terhand van Eichmann", zich overigens
niet te voelen. Naar verluidt meldde hij
zich gisteren bij de Weense justitie „om
zich van blaam te zuiveren". Zijn aan
houding was hem een volkomen verrassing.
Het is wel zeker dat hij de laatste dagen
een ontmoeting heeft gehad met zijn Oos
tenrijkse raadsman Dostal.
Hoe hij de Duits-Oostenrijkse grens is
gepasseerd, is niet bekend (donderdag
was hij voor het laatst in München
gezien).
Het onverhoeds omhoog klappen van een
elektrische ophaalbrug over de Zwolsevaart
in de Noord-oostpolder heeft tot gevolg
gehad dat vier arbeiders, die op de brug
bezig waren het wegdek te vernieuwen,
gewond zijn geraakt.
De mannen die als uit een katapult af
geschoten dooor de lucht vlogen, kwamen
van vrij grote hoogte op de weg terecht.
Zij zijn allen naar het ziekenhuis in Em-
meloord overgebracht. Voor zover bekend
verkeert geen van hen in levensgevaar.
Het wegdek was grotendeels van de brug
verwijderd en vermoedelijk is daardoor
het evenwicht verstoord. Het ophaalmecha-
nisme werkt namelijk met een contrage
wicht dat zich in de kelders van de brug
bevindt.
De arbeiders konden enige balken niet
goed bereiken en hadden de brugwachtei
verzocht de brug wat omhoog te Iraaien.
Toen de burgwachter de grendel had weg
geschoven om aan ditverzoek gevolg te
kunnen geven, schoot de lichter geworden
brug met een klap omhoog. De brug is
hierdoor ernstig ontzet en het zal vermoe
delijk enige weken duren voor hij weer
kan worden gebruikt.
Prof. dr. A. de Froe, hoogleraar te
Amsterdam, heeft weinig waardering
voor de quiz, die naar zijn mening het
geheugen verheerlijkt en bovenmatig
beloont. Hij heeft dit verklaard op de
jaarvergadering van de koninklijke
vereniging van leraren en onderwijzers
in de lichamelijke opvoeding in Eind
hoven.
Prof. de Froe, die over „de lichame
lijke opvoeding van de menselijke
geest" sprak, en daarbij uitvoerig in
ging op het zenuwstelsel van de mens,
zei dat de vindingrijkheid belangrijker
is dan het geheugen. Door zijn geheu
gen te gebruiken voor allerlei onno
dige zaken, aldus de hoogleraar, be
perkt de mens zich in zijn hoogste ver
mogen: zijn artistieke en wetenschap
pelijke creativiteit.
Grote delen van Nederland zijn gister
middag tegen zes uur opgeschrikt door
een hevige windstoot, die in Limburg
uitgroeide tot een wervelwind. In het
Gooi ging dit verschijnsel gepaard met
een enorme bliksemschicht, die het
noordelijke deel van dit gebied stroom
loos maakte. Een onmiddellijk gevolg
daarvan was een storing in het televisie
programma voor de jeugd. Later moest
men de ampexband van „Mik en Mak"
opnieuw in zijn geheel uitzenden, zodat
men in vele gezinnen pas na zeven uur
aan tafel ging.
De windstoot, die in onze omgeving al
hevig genoeg was, was in het oosten van
het land al zo indrukwekkend dat in
Brummen het dak van een nieuwe fabriek
werd gerukt. De schade bedraagt enkele
duizenden guldens.
Veel sterker nog was de wind in Lim
burg. Daar was sprake van een wervel
wind, die veel schade aanrichtte. Vooral
in de Noordlimburgse plaatsjes Meterik
en Castenray werden verschillende kippe-
hokken en tuindersketen vernield. Dakpan
nen werden tientallen meters weggeslin
gerd, tal van glasruiten werden vernield.
Losstaande goederen werden honderden
meters meegesleurd.
De windhoos ging gepaard met een
Egyptische duisternis en enorme stofwol
ken. De kippen reageerden op het onheil
spellende verschijnsel door op stok te
gaan. Ook boven Zuid-Limburg werd de
wervelwind gesignaleerd. De slurf bewoog
zich enkele tientallen meters boven stra
ten en huizen en drukte bij de hoger ge
legen staatsmijn Hendrik de in aanbouw
zijnde porisosteenfabriek over een lengte
van veertig meter geheel in.
Persoonlijk* ongelukken van ernstige
aard bleven uit, alleen liep een arbeider
een lichte wond aan een enkel op.
Was er in het Gooi geen sprake van een
wervelwind, de verschijnselen waren ook
daar indrukwekkend.
WASHINGTON (AP) De Amerikaanse
Academie voor Wetenschappen vraagt in
een rapport om een internationale poging
het hoofd te bieden aan de „onbeperkte
bevolkingsaanwas" over de hele wereld.
„Behalve het streven naar een duurzame
vrede, is er geen enkel probleem dat drin
gender is. Naar onze mening kan dit pro
bleem met succes aangepakt worden door
de ontwikkeling van nieuwe methoden
voor de geboortebeperking en door met
spoed programma's uit te werken voor
vrijwillige gezinsplanning over de hele
wereld", aldus het rapport.
De academie is een particuliere organi
satie van geleerden en technici.
Met de voorspelling dat de wereldbevol
king zich bij voortzetting van het huidige
tempo iedere 35 jaar zal verdubbelen
(tegen het jaar 2.000 6 miljard zielen,
tegen het jaar 2070 25 miljard) schrijft het
rapport: „Een dergelijke snelle bevol
kingsaanwas, die geen gelijke tred houdt
met de verwachte groei van de wereld
economie, betekent een zware hinder bij
alle pogingen tot bevordering van het wel
zijn van de mens. Dit is een internatio
naal probleem, waaraan niemand zich kan
onttrekken."
„Alle landen zijn verplicht te strevèn
naar een betere levensstandaard voor hun
volk, naar voldoende voedsel, goede ge
zondheid, onderwijs en werkgelegenheid.
Het huidige tempo van de bevolkingsgroei
is een belangrijke hinderpaal bij dit stre
ven".
Het rapport dringt aan op een inter
nationaal programma van voorlichting,
medisch en sociaal onderzoek en opleiding
van wetenschappelijk en administratief
personeel.
NAPELS Duizenden Italiaanse arbei
ders hebben woensdag geprotesteerd te
gen het feit dat zij door de artsen niet
langer als fondspatiënt maar als particu
liere patiënt behandeld worden. De artsen
hebben hun banden met de ziekteverzeke
ringsmaatschappijen verbroken, omdat zij
vinden dat zij onvoldoende gehonoreerd
worden.
In Napels zijn 2000 stuwadoors een dag
in staking gegaan. In Tarento demon
streerden enige duizenden industrie-arbei
ders, waardoor het verkeer werd ont
wricht. Zij raakten slaags met de politie.
(AFP).
Uit een regenbui viel een enorme vuur
bal, gevolgd door een rollende donder. De
vuurbal kwam op de hoogspanningskabel
terecht, precies op de plaats waar de ka
bel dwars door de bebouwing van Naar-
den heenloopt en de spoorlijn Amersfoort-
Amsterdam overspant.
De geschrokken bewoners van het Gooi-
noord blokkeerden de telefoon volkomen,
toen de vuurbal de elektrische stroom in
Bussum, Naarden, Laren, Blaricum, Hui
zen en Muiderberg had doen uitvallen. Po
litieposten waren niet meer bereikbaar.
Toch was iedereen vlot op de hoogte van
het gebeurde, want het telefoonnummer
van het provinciaal elektriciteitsnet, kan
toor Bussum, 14541, liet bij het nummer 5
reeds verstek gaan.
De telefonerende massa kwam keurig
bij elkaar op visite. Tientallen opgewonden
stemmen klonken dooreen, zodat ieder
spoedig haarfijn wist wat er aan de hand
was.
Een meneer uit Naarden zei zelfs opge
wonden aan ieder die het maar horen wil
de dat hij midden in 't scheren gestoord
was: „een kant van mijn gezicht is pas
schoon
Na twintig minuten was het net over
geschakeld op Hilversum, waardoor het ge
hele Gooi van stroom kon worden voor
zien. De meneer uit Naarden kon zich af
scheren, de kinderen konden weer naar
Mik en Mak kijken. Maar niet iedere huis
moeder zal daar blij mee zijn geweest.
NEW YORK (Reuter) Naar de Lon-
dense correspondent van de „New York
Times" van betrouwbare zijde heeft ver
nomen, zou de Britse ambassadeur in Mos
kou, Sir Humphrey Trevelyan, tijdens be
sprekingen die hij woensdag met de Rus
sische vice-minister van Buitenlandse Za
ken, Sergei Lapin, heeft gevoerd, aanwij
zingen hebben gekregen omtrent de be
reidheid aan de zijde der Sovjet-Unie om
de internationale controlecommissie in
Laos op meer doeltreffende wijze haar
werkzaamheden te laten verrichten. De
Russen zouden bereid zijn mee te werken
aan het inrichten van semi-permanente
controleposten in de Vlakte der Kruiken,
die de laatste tijd het toneel is geweest
van gevechten tussen troepen van de pro-
communistische Pathet Lao en neutralis-
tische troepen, welke laatste aan de ver
liezende hand zijn.
Weerrapporten 1, 2
Uit het binnenland 2
Agenda van IJmond en Haarlem 2
Beeldverhalen 2, 13
De Kleine Wereld 3
Buitenlands nieuws 3
Op de Praatstoel 3
Knipselkrant 4
Uit stad en omgeving .4, 5, 7, 9
Langs sluizen en havens5
Kennemer Kruimels7
In de Vishal en op zee9
Kunst 11
Horen en Zien 11
Topsy 12
Feuilleton 13
Economisch nieuws15
Beurs 15
Scheepsberichten 15
Sport 17, 19
Luidsprekers 6, 12
Dit nummer bestaat uit
twintig pagina's
H
I
A
In zijn functie van ere-voorzitter van
de Koninklijke Zuid Hollandse Maat
schappij tot Redding van Schipbreuke
lingen heeft prins Bernhard woensdag
in Hoek van Holland de nieuwe red
dingsboot aanvaard, welke op een
werf in Hardinxveld-Giessendam is
gebouwd en welke eerlang „Koningin
Juliana" zal worden gedoopt. De over
dracht vond plaats tijdens een korte
proefvaart.
Aristoteles:
Rijkdom bestaat meer in het gebruik
dan in het bezit.
Met veel gejubel en vlagvertoon is gis
teren de federatie van Egypte, Syrië en
Irak de nieuwe „Verenigde Arabische
Republiek" in het leven geroepen. En
in die drie landen is deze gebeurtenis ge
prezen als een zeer belangrijke stap naar
de verwezenlijking van een duizend jaar
oude droom, de droom van een nieuw
Groot-Arabisch rijk dat zich zou moeten
uitstrekken van de Atlantische Oceaan tot
de Perzische Golf.
Het is met deze droom eigenaardig ge
steld. Het is al enige keren gebeurd dat
de dromer, juist als het mooi begon te
worden, wakker schrok en dan geconfron
teerd werd met een lelijke werkelijkheid.
De laatste keer dat dit gebeurde was in
1961, toen Syrië er plotseling genoeg van
had, een „provincie" van Gamal Nassers
rijk te zijn en de Arabische eenheidsge
dachte kalmweg aan zijn laars lapte. Hoe
lang het nu zal duren voordat de dromer
opnieuw wakker schrikt, daarover denkt
men in het Westen over 't algémeen
sceptischer dan in Egypte, waar namens
Nasser onlangs is verklaard dat het niet
langer dan vijftien jaar meer zal duren
eer *t toekomstige Arabische rijk zijn vol
ledige omvang zal hebben bereikt.
Deze verklaring voorspelt niet veel goeds
voor een aantal Noordafrikaanse en West-
aziatische landen (en daarbij denken wij
nog niet eens in de eerste plaats aan Is
rael). Want in Nassers machtsdroom is de
nieuwe federatie zeer uitdrukkelijk bedoeld
als een Verenigde Arabische Repu
bliek, waarin dus geen plaats zal zijn
voor koningen, sultans en andere erfelijke
heersers. Dat wil dus zeggen dat er voor
de uitvoering van de plannen van Nasser
revoluties nodig zullen zijn in landen als
Saoedi-Arabië, Jordanië, Lybië, Marokko
en enkele kleinere staatjes, nog afgezien
van de bloedige of onbloedige acties waar
mee recalcitrante regeringen in reeds be
staande republieken binnen de Arabische
wereld „tot andere gedachten" zullen moe
ten worden gebracht.
De persoonlijke ambities van krachtige
figuren als president Bourguiba van Tune
sië en premier Ben Bella van Algerije
ook al heeft deze laatste het bij de uit
roeping van de federatie niet aan mooie
woorden laten ontbreken en de sterke
positie van de koning van Marokko vor
men een geweldige barrière tegen even
tuele pogingen van Nasser om zijn machts
bereik in westelijke richting uit te brei
den, althans verder dan het weinig bete
kenende Lybië. Ben Bella heeft al laten
weten dat hij voorlopig meer heil ziet m
een samengaan van Algerije, Tunesië en
Marokko, welke groep zich dan „later"
(maar hoevéél later?) bij de meer oos
telijke federatie van Nasser zou kunnen
aansluiten. Men kan dan ook wel verwach
ten dat de Egyptische president zich in
de naaste toekomst allereerst zal bezig
houden met het beramen van complotten
die tot omverwerping van de bestaande
regimes in Jordanië, Saoedi-Arabië en Li
banon moeten leiden, zoals hij dat in het
jongste verleden in Syrië en Irak heeft
klaargespeeld. Intussen zal het verre Je
men als zuidelijke uitkijkpost, op een stra
tegisch zeer belangrijk punt, van de Ver
enigde Arabische Republiek mogen dienen.
Uit deze richting van de te verwachten
ontwikkeling blijkt dat de omsingeling van
Israel voor Nasser eerder in 't verschiet
komt dan de beheersing van de zuidelijke
kusten der Middellandse Zee. Maar ook
voor het voltooien van die omsingeling zal
er nog heel wat moeten gebeuren; want
het zal wellicht niet zo gemakkelijk zijn,
Jordanië en Libanon in 't gelid te bren
gen als dat met Syrië en Irak het geval
is geweest.
Trouwens, ook met Syrië en Irak zal Nas
ser ongetwijfeld nog heel wat te tellen
hebben, zowel politiek als economisch. Het
pseudo-socialistische één-partij-stelsel, dat
Egypte zich door zijn president heeft la
ten opleggen, is in de nieuwe delen van
de VAR weinig populair. En de macht van
de „nationale vergadering" der federatie
(waarin Egypte ongeveer drie-kwart van
het aantal stemmen zal hebben) kan in
politieke kringen van Syrië en Irak nau
welijks worden toegejuicht. Deze en an
dere problemen bieden aanleidingen te over
voor ernstige meningsverschillen binnen
de nieuwe federatie.
En waartoe politieke meningsverschillen
in de Arabische wereld kunnen leiden, dat
is in de jongste geschiedenis al dikwijls
genoeg gebleken.
Advertentie
BARTEUORISSTR HAARLEM TEL 13439
LÊIOSESTRAAT (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL. 223596