Hoe maakt men kennis
met de andere kunne?
DE SCHEVE TOREN VAN PISA
KRIJGT NIEUWE FUNDERING
Tante Patent en buurman Bezig
PANDA EN DE JACHT OP JANSEN
Ons vervolgverhaal
Gedachteniskerk in
Berlijn ingewijd
11
Wn
XL.;.
DINSDAG 7 MEI 1963
EEN OORSPRONKELIJKE ROMAN
DOOR KLAAS VAN DER GEEST
Romantiek leeft nog
Koppel-reisbureaux
De „Papagalli"
Kosten 11,5 miljoen
Vier fazen
tgg
k
0-16
27)
Chris Bos gaf geen teken, dat hij
begreep, wat ze met hem deden en
van hem wilden, maar verzette zich
ook nu niet. Toch ging het prachtig.
„Zo krijgen we hem wel ergens aan
land, mannen..."
Zo'n eindje hout zouden we alle
maal moeten hebben... man, dan
zwom je gewoon voor je lol."
„Nou ja... voor je lol... dat is mis
schien een beetje te veel gezegd, maar
je zou het een hele tijd langer vol
houden, zonder dat je je hoefde in te
spannen..." De woorden kwamen
traag, even traag als hun bewegingen
waren geworden en het spreken kost
te hun ook evenveel moeite.
Krijn van 't Hof begon krampen te
krijgen. Vooral in zijn nek. Hij pro
beerde ergens aan te denken
want dan voel je het niet zo...
Aan zijn oude leren protefeuille met
de brieven, die hij de laatste maanden
voor het uitbreken van de oorlog van
zijn vrouw had gekregen en een en
kel kaartje van het Internationale Ro
de Kruis, waarop ze in twee regels
geschreven had, dat het haar en de
kinderen goed ging. Bijna allemaal
hadden ze, de een wat vroeger, de
ander wat later, zo'n briefje gekre
gen. Sommige jongens droegen het al
tijd bij zich. Krijn had die portefeuil
le, waar het inzat, in zijn kastje aan
boord van de 0-16 laten liggen. „En
maar goed ook... want anders was ik
het kwijt geweest of was het in elk
geval doorweekt..." Dat het in het
kastje van de onderzeeboot, die als
een wrak op de bodem van de oceaan
lag evengoed doorweekt moest zijn en
da hij het evengoed kwijt was, kwam
niet in hem op.
Cor de Vos mompelde, terwijl hij
even achterom keek:
„Goed, dat je in het water geen
sporen nalaat, jongens
Het zou ontmoedigend zijn als er
achter hen iets was, waaraan ze kon
den zien, hoe langzaam ze vooruit
kwamen. Nu konden ze zich tenminste
voorstellen, dat ze al een flink eind
opgeschoten waren. Overigens bete
kende ook de ruimte niet zoveel meer
voor hen, evenmin als de tijd. Het
stukje van de Chinese Zee, waarin
ze dreven, was een onbegrensd deel
van het Heelal. Het kwam er niet zo
veel op aan of ze zich daarin nog ver
plaatsten. Ze hoefden alleen maar
bij elkaar te blijven en dan zouden
ze op de een of andere keer wel
komen, waar ze moesten zijn, ergens
aan land of aan boord van een schip.
Matroos eersteklas Verstuyt glim
lachte. Het was hem natuurlijk niet
aan te zien, want zijn gezicht ver
trok geen spier, zijn ogen glinster
den niet, maar voor zich zelf had hij
toch het gevoel, dat hij glimlachte om
iets, dat hem inviel. Hij was het ech
ter ook meteen weer kwijt, toen
hij kwartiermeester De Vos hoorde
zeggen:
„We moeten toch land in zicht krij
gen
Natuurlijk moesten ze dat. Als ze
er maar dicht genoeg bij kwamen. En
als ze hun ogen maar open konden
houden.
Ze dreven naast elkaar op hun rug.
Jantje Verstuyt en Krijn van 't Hof
aan de ene kant van de korporaal
machinist, Cor de Vos aan de andere
kant van hem.
„Hou je kop nu toch omhoog,
ChrisZelfs dat kon Chris Bos
al niet meer. Hij hing aan zijn ar
men over de glibberige balk met het
afgebroken eind en zijn hoofd zakte
voorover, het gezicht in hét water.
„Hou je kop nou toch omhóóg joh.
Kwartiermeester De Vos zei het, drin
gend, bijna smekend.
Krijn van 't Hof hoorde het, ver
gat de kramp in zijn nek. keerde zich
met een ruk om en stak zijn arm
uit om de korporaal-machinist te hel
pen.
„Kom op
Tegen de kwartiermeester zei hij:
„Hij hangt daar Js een natte vaat
doek. geeft hem eens een zetje,
Cor!"
„We zouden een eind touw moeten
hebben.dan konden we hem op die
balk vastbinden
Zulke dingen zeiden ze. Dingen, die
geen zin hadden. Ergens diep in hen
woelde de angst.
„Touw.vroeg Cor de Vos.
Waarom maakten ze zich zelf en el
kaar nog iets wijs? „Daarmee zou
Chris niet meer geholpen zijn, jon
gens.
„O nee?", vroeg Krijn, kribbig.
Iemand zou de eerste moeten zijn,
die het erkende. „Nee, en we hoeven
hem niet verder mee te slepen ook.
hij is.Maar dat ene woord dat
noodlottige woord kwam er ook bij
kwartiermeester De Vos niet uit.
hij is.klaar". En daarna was het
een ogenblik drukkend stil. Ze voel
den de stilte om ziph heen, zoals ze
de ruimte voelden en de eeuwigheid.
Zonder iets te zeggen, schoof de
eersteklasser Verstuyt de armen van
korporaal-machinist Bos van het stuk
wrakhout, zodat het lichaam in de
diepte gleed. Ook de derde van de zes
man die op de brug van de 0-16 had
den gestaan, toen de onderzeeboot
verging, had de plaats gevonden,
waar hij prijs gegeven werd aan de
zee.
Voor ze verder gingen, gaven ze de
balk, waarop hij zich nog enkele uren
drijvend had kunnen houden, een
zetje. Geen van drieën dachten ze er
aan, die nog voor zich zelf te gebrui
ken. Pas later begon Krijn er over.
„Dat had je niet moeten doen, Jan
tjezei hij op zeurderige, verwij
tende toon.
„Wat nietJantje Verstuyt was
het al vergeten.
„Die balk?" vroeg kwartiermees
ter De Vos. Als die schrijnende pijn
over zijn hele lichaam hem niet zo
gehinderd had, zou hij zich heel goed
gevoeld hebben.de omstandighe
den in aanmerking genomen ten
minste. Maar hij troostte zich ermee
dat er dan wel iets anders zou zijn
geweest, waardoor hij geplaagd werd.
„God neemt de moeilijkheden niet
voor je uit de weg.Hij zal er wel
een bedoeling mee hebben.dat
heeft Hij zeker
„Die balk bedoel in met.je had
hem Chris niet mogen afnemen.
„Jezus," liet matroos Verstuyt zich
ontvallen. Waar zo'n vent al niet over
kon zaniken. „Je bent dat echter al.
„Jhê, Krijn.
„Dat kan wel, maar.Nu hij
er eenmaal over begonnen was, wond
hij zich er over op, alsof hij geen
andere zorgen aan zijn hoofd had.
Toch was het hem nog niet duide
lijk, waarom hij dit deed. Kwartier
meester De Vos begreep dat echter
al. „Joh, Krijn.
Krijn luisterde niet naar hem, maar
spon verder aan zijn eigen gedach
ten en sprak die uit, stamelend.
„Nee.je had het niet mogen doen,
Jantje.
Matroos Verstuyt viel uit, dat hij
naar de bliksem kon lopen, -maar
dat was niet zo gemeend.
„Wat zou jij dan willen?"
Krijn gaf er geen antwoord op.
Cor de Vos zei:
„Hij vindt het beroerd, dat we
Chris achtergelaten hebben.
„Nou en.Denk je dat ik dat
niet beroerd vind.en jij zelf,
Cor?"
„Als ik niet meer kan.als ik
net zover ben als Chris, laten jullie
mij ook aan m'n lot over," zeurde
Krijn van 't Hof. Dat was het natuur
lijk.
„Hij vindt 't beroerd en is bang.
„Nee, ik ben niet bang. Niet ban
ger dan jullie. Maar we zouden bij
elkaar moeten blijven! Dat heb je
zelf telkens gezegd, kwartiermeester.
Als we bij elkaar blijven, komen we
wel ergens, zei je."
Kwartiermeester De Vos voelde zijn
hart samenkrimpen. Met een gebaar
van mededogen legde hij een hand
op Krijns schouder.
„Natuurlijk, jêh.maar voor Chris
maakte dat niets meer uit. Er
viel hem iets in, waarmede hij het
Krijn gemakkelijk moest kunnen ver
klaren. „Die was toen al, waar hij
moest zijn.en als ik zover ben,
mogen jullie mij ook alleen laten,
Krijn", zei Jantje Verstuyt. Dat vatte
Krijn verkeerd op. Kwartiermeester
De Vos dacht:
„Dit gaat natuurlijk verkeerd.we
kunnen nu toch geen herrie meer
met elkaar maken."
(Wordt vervolgd)
VRIJGEZELLEN en vrijgezellinnen die er in de komende
vakantiemaanden op uittrekken, kunnen wellicht hun voordeel
doen met de volgende compilatie van de zeden en gebruiken
op het gebied der kennismaking tussen de beide seksen, ver
zameld door een zeer bereisde correspondent van AP. „In
Scandinavië,,, aldus begint deze zijn Euroreisverslag, „is de
kennismaking met een meisje eenvoudig genoeg. Je zegt maar
dag, en als je haar op het eerste gezicht bevalt, zegt zij vriende
lijk „dag" terug en is het ijs gebroken. Maar probeer iets der
gelijks liever niet in het zonnige zuiden van ons werelddeel,
want dan loop je de kans, dat een broer van het meisje, bezorgd
voor haar eer, met een vlijmscherpe stiletto op je afkomt
Ook in onze tijd is het geen uitzondering dat mannen in die
zuidelijke landen vermoord worden om geen andere aanleiding
dan een poging tot toenadering tot een donkerogige inheemse
schone. En zulk een moord wordt door de bevolking ter plaatse
nauwelijks als een misdaad aangemerkt. In het noorden ge
nieten de meeste meisjes een bijna ongelimiteerde vrijheid. De
enige ouderlijke vermaning in West-Duitsland, Nederland en
Scandinavië betreft, niet te laat thuis te komen. In Frankrijk,
Oostenrijk en Zwitserland is men een beetje strenger. Daar
wordt meer toezicht op de meisjes gehouden en moeten haar
afspraakjes door de ouders zijn goedgekeurd. De meisjes van
welgestelde ouders worden vaak in kostscholen buiten de
„circulatie" gehouden tot ze officieel haar intrede in de
wereld doen.
MAAR IN HET ZUIDEN is het middel
eeuwse chaperonneren nog in zwang. Een
Spaanse kennis vertelde de schrijver van
dit artikel dat hij, ofschoon reeds twee
jaar verloofd, nog nooit met zijn verloofde
alleen was geweest. Zijn moeder heeft zijn
aanstaande vrouw uitgezocht en er is altijd
een derde persoon, een hoogbejaarde
grootmoeder, of een andere „duena" in de
kamer als hij haar bezoekt.
In Andalusië bestaat nog altijd het ro
mantische gebruik van de serenade onder
het balkon van de geliefde, maar het kan
na zo'n serenade nog maanden duren voor
ze zelfs maar eikaars hand kunnen vast
houden.
HOE MAKEN de jonge mensen in de
Latijnse landen dan kennis met elkaar?
Meestal worden zij in de familiekring
met elkander in aanraking gebracht.
De „koppelarij" is in Griekenland, op
Sicilië en in Zuid-Spanje nog een erkende
manier om huwelijken tot stand te Ipren-
gen.
Maar er is in Spanje ook nog een andere
manier, de „paseo". Dat is een wandeling
van de jongelui door de hoofdstraat in de
avondkoelte. De meisjes wandelen bij
twééën en drieën met elkaar nooit al
leen. De jongens lopen in de tegengestelde
richting. Aan het einde Van dë straat ke
ren de groepen zich om en passeren elkaa'r
opnieuw. De taal der ogen moet die van
de tong vervangen, want stil blijven staan
en met elkaar praten is iets, dat je een
voudig niet doet.
Spaanse meisjes hebben haar fraaie
waaiers niet uitsluitend in de hand om
zich koelte toe te wuiven. Ze worden voor
al gebruikt voor een soort telegrafie in
een traditionele flirtcode.
Als een jongen zich tot een meisje aan
getrokken gevoelt en hij krijgt een van
die discrete aanmoedigingsseintjes, dan
moet hij tonen, de hoedanigheden van een
diplomaat te bezitten.
Hij moet op de een of andere manier een
gelegenheid weten los te peuteren om zich
voor te stellen ook al hebben ze elkaar
al als kinderen gekend. Zo kan het b.y.
gebeuren, dat de broer van het meisje
plotseling met een nieuwe vriend komt
aanzetten
EEN BRITS reisbureau heeft onlangs
de koppelarij op internationaal niveau
aangevat. Het biedt meisjes reizen naar
Garmisch Partenkirchen aan, het Duitse
wintersportoord, waar het Amerikaanse
leger een groot verlofcentrum heeft. In de
reklame van het bureau wordt de meisjes
voorgespiegeld, dat daar massa s jonge
Amerikanen zijn, die eenvoudig zitten te
springen om kennis te maken met een
meisje dat hun taal spreekt.
Een enquête heeft uitgewezen, dat de
meeste Britse paren voor het eerst kennis
hebben gemaakt op de dansvloer. In En
geland gaan 5,5 miljoen paartjes elke
Jongens en meisjes, die geen verkering
hebben, gaan in groepen. Zich voorstellen
is niet nodig om een meisje ten dans te
vragen. Als een jongen na een paar dan
sen de kennismaking wil voortzetten, kan
hij het meisje een consumptie aanbieden.
Als het meisje erin toestemt, zich naar
huis te laten brengen, zijn ze op weg naar
vaste verkering.
Ook de van chroom glanzende koffiebars
zijn plaatsen, waar men ongedwongen
kennis kan maken. Drempelvrees en een
voorkeur voor gezelschap van hun eigen
leeftijd doet de meeste jongelui de echt
Engelse „pubs" (cafés) mijden. Daar komt
bij, dat sterkedrank duur is en de meeste
tieners er niet om geven ook.
VELE MEISJES uit het noorden van
Europa zoeken vakantie-avontuurtjes in
Latijnse landen. In Italië worden de va
kantieoorden gefrequenteerd door jonge
mannen, bekend als „pappagalli" („papa
gaaien"), die op jacht zijn naar zulke meis
jes onder de toeristen.
„Engelse en Duitse meisjes klagen er
over, dat zij door Italiaanse mannen wor
den gevolgd en geknepen", vertelde een
Italiaanse vriend aan de schrijver van dit
artikel. „Maar ze zijn er zelf de oorzaak
van. Italiaanse meisjes overkomt zoiets
niet. Die dreigen met de politie en de
meisjesjager maakt dat hij wegkomt. Maar
deze meisjes uit het noorden ze vragen
er gewoon om!"
Een geliefde verzamelplaats van de
Franse jongelui is een tent met de „Böite
a Disques" (muziekautomaat), waar ze de
populaire plaatjes afdraaien en twisten.
De meisjes proberen eruit te zien als
Brigitte Bardot wanneer ze blond zijn en
als Sophia Loren wanneer zij brunettes
zijn. Ze geven zich het wereldwijze air
BERLIJN (DPA/AP) De aartsbis
schop van München, kardinaal Döfpner,
heeft zondag in West-Berlijn de kerk
„Maria Regina Martyrium" (Maria Ko
ningin der Martelaren) ingewijd. Deze kerk
is gebouwd ter nagedachtenis aan de
slachtoffers van het nazi-regime. Bij deze
inwijding waren onder meer twaalf aarts
bisschoppen, bisschoppen en vicarissen,
alsmede de burgemeester van West-
Berlijn, Brandt, aanwezig.
De Poolse kardinaal Wyszynski zou de
inwijding bijwonen maar kerkelijke func
tionarissen zeiden dat hij niet tijdig een
visum had gekregen.
De eerste pontificale hoogmis werd op
gedragen door de bisschop van Berlijn,
aartsbisschop Alfred Bengsch, die in zijn
toespraak verklaarde, dat „slechts een
naïeve optimist of opportunist kan den
ken, dat deze duisternis over de mens
heid al voor altijd is verdreven en dat
het gevaar van dictatuur, rechteloosheid
en brutaal geweld voor altijd isbezwo
ren".
De kruisweg van de kerk is door de
beeldhouwer Otto Bajek vervaardigd. De
ze kruisweg bevat als bijzonderheid een
vijftiende statie, waarin de opstanding op
paasmorgen is uitgebeeld. De kerk staat
bij het voormalige nazi-executiecentrum
te Plötzensee.
van de heldinnen uit de zwoele romans
van Frangoise Sagan. Vertoon van verve
ling is de mode.
De Europese jeugd is lang niet zo sterk
gemotoriseerd als de Amerikaanse. Daar
om heeft een jongeman met een auto veel
op de anderen voor. In Engeland heeft de
knaap met een motorfiets, die 160 km per
uur kan halen, de eerste keus uit de meis
jes van de volksklasse.
Een Italiaans fabrieksmeisje kwam op
het idee, haar foto en adres in een zak
spaghetti mee te pakken. De spaghetti
werd naar de V.S. uitgevoerd en zij kreeg
een brief van een Amerikaan, die latei-
met haar getrouwd is.
En als alles mislukt, kun je altijd nog een
annonce plaatsen.
Veel Europese kranten bevatten honder
den* kleine advertenties van lieden, die
kennis willen maken van iemand van het
andere geslacht.
De meeste adverteerders en -sters geven
te kennen, dat zij willen trouwen, maar
veel van die annonces schijnen een meer
tijdelijke verhouding ten doel te hebben.
DE SCHEVE TOREN van Pisa zal
een steuntje krijgen opdat hij niet verder
zal gaan overhellen. Ingenieurs vrezen
namelijk dat zonder deze voorzieningen
de toren, die elke tien jaar 0,6 centimeter
verder naar voren gaat hellen, tegen het
jaar 2100 zal omvallen. Professor Lette-
rio Donato van de bouwkundige facul
teit van de universiteit van Pisa heeft
op een onlangs aldaar gehouden congres
een ingewikkeld stabilisatieplan ont
vouwd, welks uitvoering naar raming
f 11,5 miljoen zal vergen. Het plan heeft
ten doel, de acht verdiepingen hoge wit
marmeren Toscaanse toren te houden
zoals hij nu is.
DONATO heeft enkele jaren geleden een
aantal onderaardse sonderingen verricht
met elektronische apparatuur. Op basis
van deze bevindingen en van verdere stu
die door deskundigen voorziet het plan
in:
1. het verzinken van twee reusachtige
stalen platen in de losse grond aan twee
kanten van de beroemde toren op een af
stand van 40 meter van het bouwsel. De
bedoeling hiervan is de bodem rond de to
ren tijdens de volgende stadia zoveel mo
gelijk vrij van trillingen te houden.
2. het plaatsen van acht caissons in een
buitenste ring van 56 meter van de toren
op een diepte van 11 meter beneden de
zeespiegel. Elke caiss»n zal 16 -ierkante
meter groot zijn.
3. het verwijderen van de oude rarde
onder de toren om deze te zuiveren van
het afval, dat in- de loop der eeuwen in
deze grond terechtgekomen is.
4. een moderne fundering onder de to
ren leggen en de aarde weer aanbrengen.
PISA LIGT aan weerszijden van de ri
vier de Arno. In de middeleeuwen was
het een machtige republiek van zeevaar
ders en handelaars die concurreerde met
Genua, Lucca, Amalfi en Venetië. In die
tijd lag Pisa 10 kilometer dichter bij de
zee. Sindsdien heeft de aanslibbing van
<3t
zand en slib uit de Arno de zee verder
naar het westen gebracht.
In 1174 werd op dit verraderlijke terrein
met de bouw van de toren begonnen door
Bonanno Pisano. Toen deze zag dat zijn
toren al tijdens de bouw gevaarlijk over
helde trachtte hij dat te corrigeren door
het waterpas maken van de volgende ver
diepingen. Als gevolg niervan heeft de to
ren thans een knik en een draaiing.
DE LAATSTE DRIE verdiepingen plus
een klokketoren werden in 1350 aan het
gebouw toegevoegd. Toen stond de toren
reeds drie meter uit net lood. Voor de
tweede wereldoorlog is er al eens 900 ton
beton in rondom de toren gegraven gaten
aangebracht in een poging, de steeds gro
ter wordende overhelling tot staan te bren
gen. Men had hiermee succes tot in 1944
tijdens de slag om de Arno granaatinsla
gen schokken veroorzaakten die het over-
hellingsproces weer deden beginnen.
De klokken in de toren worden nooit ee-
iuid omdat de geluidstrillingen het bouw
sel nog verder zouden kunnen ondermij
nen.
Een oorspronkelijk stripverhaal
door Annie M. G. Schmidt
en Fiep Westendorp
59. Kom mee, Buurman Bezig, zei tante Patent.
Er is toch niets meer aan te doen. Het warenhuis is
verloren. Zuster Klivia heeft toch haar zin gekregen.
Als ze nu ook maar voor-goed verdwijnt. Wee, vee
ik verdwijn zei een schim boven hun hoofden. Ik
word uitgevaagd! Je verdiende loon, stuk wandver
siering! brulde Buurman Bezig. Uilebroek! Wentel-
teef! He nee suste tante Patent. Niet zo lelijk
doen tegen haar. Per slot is ze toch een beetje on
toerekeningsvatbaar. Zuster Klivia werd al vager en
vager en haar stem klonk steeds zachter. Uilen en
raven huilde ze nauwelijks hoorbaar. Ruk in met
je uilen en raven, riep Buurman Bezig. Rouwpoes'
Afdruiprek! Zijn woorden hadden echter geen enkele
zin meer, want zuster Klivia had zich opgelost m
mist en nevel en het. volstrekte niets. Nu zal ze nooit
meer terugkomen, zei tante Patent. Ze is voorgoed
verdreven. En kijk eens wie daar aankomt! Pet was
juffrouw Tuttema met haar collectebus. Er kwam
een gelukzalige uitdrukking op het gezicht van Buur
man Bezig. Geliefde Mejuffrouw Tuttema, zei hij.
Nu mijn warenhuis in de vlammen is opgegaan, heb
ik nog maar EEN doel. En dat is: met u in het
huwelijk treden.
28-75
28. Bij de trouwzaal werden Pat en Panda tegenge
houden door een forse portier. „Stop!", sprak deze, „U
kunt niet naar binnen. De plechtigheid is al begonnen!"
„Maar we MOETEN naar binnen!" r<ep Panda drin
gend, „Toe laat ons erdoor!" „Nee, nee," zei de portier
beslist, „dat is tegen de voorschriften. U kunt het jonge
paar straks gaan feliciteren. Even geduld!" „Niets daar
van," snauwde Pat O'Nozel, „Dit huwelijk gaat niet
door. Let maar eens op!" Hij duwde de ander ruw ter
zijde en stormde met Panda de trouwzaal binnen. Juist
op dat ogenblik bereikte de ambtenaar van de burger
lijke stand een belangrijk gedeelte van zijn toespraak.
„Jan Jansen, wilt u Amalia Wittebrood tot Uw vrouw
nemen?" zo vroeg hij. „J begon de bruidegom,
maar toen greep Pat O'Nozel in. „Stop!" riep hij, „geef
je jawoord niet aan haar! Aleida houdt nog van je!
Hier is haar medaillon!" Allen draaiden zich geschokt
om. Ook Pat O'Nozel kreeg een schok, toen hij nu het
gezicht van de bruidegom zag.
