VERRASSING VAN STEMBUSUITSLAG
ZETELVERDELING
Opgewekte Cooper draait
al een etmaal om de aarde
HET WEER
Drie Britse
militairen
verdronken
Cees Pelt
r
MEUBELSHOW
v. DUIVENBODEN
P.S.P, wint twee
zetels, C.P.N. één
en V.V.D. verliest
drie kamerzetels
Boerenpartij doet
intrede met 3 man
Eén experiment
mislukte
Kind overleden
na mishandeling
va 12.95
Bewijs van
goed. gedrag voor
Koekoek lacht
DE QUAY IS TEVREDEN
ARTIF0RT, LE0LUX en
TESSIRANKSTELLEN
ONGELOOFLIJK
JAPONNEN
HOUSE OF IRELAND
PARTIJEN
Kamer 1963
Kamer 1959
ieë MORRIS "èefore you êuy!
SUÊDE EN NAPPA VESTEN
Kans op regen
1. K. V. P.
2. P v. d. A.
3. VVD
4. A.
5. C. H U I
6. C P N
7. S. G P 1
8. P. S P.
9. Lib Staatsoartii
10. Chr Nat Volkspartij
11. Lijst Grol
12. Econ. Appèl
13. Nw-Dem Partij
14 G P V
15. Lib. Unie/Veilig Verkeer
16 Boeren
17. Volksreferendum
50
43
16
13
13
4
3
4
49
48
19
14
12
3
3
2
150
150
In de krant van heden:
Rijwielen-Bromfietsen-Scooters
kreidler bromfietsen
Het woord is aan
ENGLISH ELECTRIC
WASAUTOMATEN
Demonstratiecentrum
Kennemerland
48e JAARGANG NUMMER 161
Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden.
Geopend van 9-12.30 en 2-5 u. Zat. 9-11 u.
Telef. adm. 5437, chef oez-orging tot 7 u.| 7519.
Telef. redactie 5389, na kantooruren 5080.
Haarlem: hoofdred. en alle afd. Telef. 15295
IJmuider Courant
DONDERDAG 16 MEI 1963
Verschijnt dagelifks beh. ron- en feestdagen.
Abonnement per week 62 cent, per kwartaal
8.—, franco per post 8.50. Losse
nummers, afgehaald aan ons bureau, 15 cent.
Giro-rekening IJmuider Courant no. 129288.
DAGBLAD VOOR V E LS E N - IJ MU ID E N, SANTPOORT, DRIEHUIS, BEVERWIJK EN OMGEVING
- -i----R~l»f«i«ehrf Ilmuidem 1. Kosali Uitgave, Grafische Bedrijven Damiete N.V, Grote Houtstraat 98. Haarlem Directie. P. W. Peerehoom eu Mr. Ft. C. van der Mije
P. v. d. A. verliest vijf zetels
De heer H Koekoek (links) in gesprek
met de tweede man op zijn lijst, E. J.
Harmsen. Niemand in Amsterdam wist
gistravond wie als derde voor de
Boerenpartij in de Kamer zou komen.
i
De grootste verrassing, die de ver
kiezingen van gisteren hebben opge
leverd is wel het grote verlies van vijf
zetels voor de Partij van de Arbeid en
de winst van boer Koekoek, die thans,
samen met nog twee van zijn aan
hangers, zijn intrede in de Tweede Ka
mer zal doen. De V.V.D. heeft drie
zetels verloren, hoewel haar stemmen-
aantal, vergeleken bij dat van verleden
jaar bij de verkiezingen voor de Provin
ciale Staten, op een licht herstel wijst.
De P.S.P. kan bogen op een winst van
twee zetels, waardoor haar fractie in de
Tweede Kamer wordt verdubbeld. Het
verlies van de Anti-Revolutionaire Partij
is ongeveer gecompenseerd door de
winst van de Christelijk Historische
Unie. De K.V.P. is nu veruit de grootste
partij met vijftig zetels. Opmerkelijk is.
dat zij in het zuidelijk deel van het land
stemmen verloor, maar in het noorden
vooral in de grote steden, winst hoekte.
Ook de C.P.N. ging vooruit, als men
haar stemmenaantal vergelijkt met dat
van 1959. Het stemmenaantal van ver
leden jaar bereikte zij echter niet.
Minister Luns en prof. De Quay sta- j vreugde niet onder stoelen of banken,
ken gisteravond In Amsterdam hun I Er heerste een uitgelaten stemming
bij de K.V.P.
CAPE CANAVERAL (Reuter,AFF)
Vanmiddag om kwart voor twee begon de
Amerikaanse ruimtevaarder Cooper aan
7,i,in zestiende omwenteling om de aarde
Hoewel er gistermiddag een misverstand
heerste over de temperatuur in Coopers
cabine, tengevolge waarvan hem na zijn
eerste omwenteling werd meegedeeld, dat
hij nog ten hoogste zes rondjes zou kun
nen maken, en hoewel één van de experi
menten die Cooper moest uitvoeren mis
lukte, is men op Cape Canaveral zeer te
vreden over het verloop van de vlucht.
Na de zeventiende omwenteling zal van
middag worden beslist of Cooper zal lan
den of dat hij de vastgestelde 22 omwen
telingen zal volmaken.
Vanmorgen genoot de astronaut acht
uur slaap, terwijl zijn capsule met een
snelheid van 28.000 km/uur om de aaide
draaide, op een hoogte die varieert var,
160 tot 267 kilometer. De omlooptijd be
draagt ongeveer 88 minuten.
Tijdens de eerste 7 minuten van de
vlucht zond Coopers televisiecamera dui
delijke opnamen naar de aarde. Men kon
van zijn gezicht lezen, dat hij het meeste
last had van de sterke druk waaraan "nij
was blootgesteld. Cooper meldde echter,
dat hij zich uitstekend voelde en dat is
zo gebleven. De artsen aan de waame-
mingsapparatuur. die o.m. hartslag en
Advertentie
BARTEUORISST^ HAARLEM TEL 13439
LEIDttSTRAAT (BI) KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL 2235Sb
Verwachting tot morgenavond:
Toenemende bewolking met
morgen in de loop van de dag
dag hier en daar wat regen.
Zwakke tot matige wind tussen
zuid en zuidwest. Iets hogere
temperaturen.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
ademhaling registreert, vonden dit in hun
waarnemingen bevestigd.
Tijdens de eerste omwenteling, toen Coo
per de mededeling kreeg dat zijn vlucht
na de eerste fase van zeven ronden zou
worden beëindigd, is er op Cape Canave
ral waarschijnlijk een fout ontstaan in de
registratie van de temperatuur in de ca
bine. Deze temperatuur was „aan de hoge
kant, maar niet alarmerend" zo werd ge
meld. Cooper zelf meldde echter een la
gere temperatuur. Tijdens de zevende ron
de kreeg hij opdracht zijn vlucht voort te
zetten tot tenminste zeventien ronden (de
tweede fase van de vlucht).
De ruimtevaarder is gistermiddag en
vannacht druk bezig geweest met het uit
voeren van opdrachten. Hij stond bijna
voortdurend in radiocontact met de ver
schillende waarnemingsstations op aarde.
De enige teleurstelling was het ï-isluk-
ken van het uitwerpen tijdens de derde
omwenteling van een oranje, zichzelf op
blazende ballon, die gedurende IV2 omwen
teling door de cabine op sleeptouw nad
moeten worden genomen. Door deze proef
hadden geleerden te weten kunnen komen,
hoeveel lucht de ruimte op die hoogte be
vat.
Drie andere experimenten gelukten wel
Zo wierp Cooper een zilveren bol uit met
aan weerskanten een sterke schijnwerper.
Hij nam deze lichten waar op afstanden
tot 25 km. Deze proef heeft betrekking
op het vraagstuk van het schatten van af
standen in de ruimte, met het oog op een
„rendez-vous".
Voorts slaagde de ruimtevaarder er in.
toen hij met 'n snelhéid van 28.000 km over
Zuid-Afrika vloog, 208 km. onder zich in
Bloemfontein een batterij zeer sterke lam
pen te ontdekken, die gedurende drie mi
nuten brandde.
De recherche in Haarlem heeft een 33-
jarige vrouw uit Haarlem aangehouden die
ervan verdacht wordt haar tweejarige
zoontje Jeroen zodanig te hebben geslagen
dat het kind aan de gevolgen is overleden.
De vrouw, die een volledige bekentenis
heeft afgelegd, is ingesloten.
De vrouw heeft bekend het kind gesla
gen te hebben. Het jongetje had haar
volgens haar verklaring geïrriteerd,
waardoor zij tijdêns het straffen haar zelf
beheersing zou hebben verloren.
Later op de dag had zij haar zoontje
aangetroffen op de overloop, waar het kind
gevallen was. 's Avonds is het jongetje
overleden. Omdat de geconsulteerde huis
arts geen doodsoorzaak kon vaststellen
heeft de politie het lijkje in beslag geno
men, waarna het naar het Grote Gasthuis
werd overgebracht. Tijdens de hier ver
richte sectie bleek dat de dood veroorzaakt
was door „stomp geweld van buiten".
De kiezers hebben zich dus duidelijk
uitgesproken ten gunste van het beleid
van het kabinet-De Quay. Op grond hier
van zijn de kansen toegenomen, dat het
beleid 'van dit kabinet in de komende vier
jaren in algemene lijn wordt voortgezet.
De uitspraak van de kiezers zal ertoe bij
dragen, dat de kabinetsformatie wellicht
niet al te lang behoeft te duren.
Dit wil niet zeggen, dat geen politieke
knelpunten zijn te verwachten. Dat de
drie confessionele partijen elkaar zullen
vasthouden ligt voor de hand. De Partij
van de Arbeid zal door een zure appel
moeten heenbijten. In 1959 kon de socialis
tische partij nog met enig recht zeggen,
dat de overige partijen haar buiten de
regering wilden sluiten. Thans zal deze
partij zelf moeten kiezen of zij aan de
regering wil deelnemen dan wel in de op
positie wil blijven. Neemt zij deel. dan
zal dat niet mogelijk zijn zonder vergaan
de concessies harerzijds. Zij heeft zich
feitelijk reeds tc zeer gebonden aan het
programma „om de kwaliteit van het be-
Dit alles maakt het waarschijnlijker,
dat de V.V.D. in het kabinet vertegen
woordigd zal blijven. Hierbij doet zich
overigens nog het moeilijke punt van de
commerciële televisie voor. De V.V.D.
heeft zich in de verkiezingstijd zeer duide
lijk uitgesproken voor commerciële tele
visie. Zal zij bereid zijn tot een compro
mis aan de confessionele partijen?
Overigens kan de teruggang van de
V.V.D. nauwelijks worden geïnterpreteerd
als ontevredenheid van de liberale kie
zers over het kabinetsbeleid als zodanig.
De ontevredenheid aan liberale zijde gold
veeleer de houding van enkele liberale
bewindslieden. Dat men deze ontevreden
heid niet zwaar mag wegen, hlijkt duide
lijk uit het herstel van de V.V.D sinds
vorig jaar en uit het feit, dat de liberale
splinterpartijtjes geen voet aan de grond
hebben gekregen.
Intussen wettigt de overwinning van de
K.V.P. de verwachting, dat de koningin
een K.V.P.'er als kabinetsformateur zal
aanwijzen. Men zou zich niet eens zo erg
behoeven te verbazen, als dit prof. De
Quay zal blijken te zijn. Dit wil niet zeg
gen, dat de premier in het nieuwe kabi
net zal terugkeren. Reeds enkele keren
heeft hij ondubbelzinnig laten blijken daar
weinig voor te voelen. Als andere K.V.P.-
formateur zou minister Veldkamp zijn te
noemen, maar deze bewindsman is veel
minder een nationale figuur dan prof. De
Quay.
Voordat echter een kabinetsformateur
kan worden aangewezen, dienen de frac
ties een fractievoorzitter aan te wijzen.
De meeste fracties zouden dit vandaag
doen. Het is te verwachten, dat in de
K.V.P. dr. De Kort en in de P.v.d.A.
prof. Vondeling zullen worden herbenoemd
In de V.V.D. zal mr. Toxopeus prof. Oud
opvolgen en in de C.H.U. mr. Beernink
de heer Tilanus.
Onzeker is nog, wat de A.R.-partij zal
doen. Als mr. Biesheuvel fractievoorzitter
zou worden, zou hij een groot aantal van
zijn Europese en agrarische functies moe
ten opgeven. Zou de heer Smallenbroek
worden benoemd, dan kan deze geen lid
blijven van Gedeputeerde Staten van
Drente.
De winst van de Boerenpartij is te ver
klaren uit de ontevredenheid van de boe
ren en in de steden die van kleine
handwerkslieden en middenstanders tegen
de P.B.O. Degenen die op de Boerenpartij
van de heer Koekoek hebben gestemd,
hebben dus de bedoeling „tegen het zere
been te schoppen".
In de gemeente Hoogeveen heeft de
Boerenpartij niet minder dan 2 percent
van de stemmen behaald. In die gemeente
ligt, zoals men nog wel zal weten, de
buurtschap Hollandscheveld, waar in het
begin van het jaar de karabijnbrigade van
de rijkspolitie een aantal boerderijen heeft
ontruimd, omdat de eigenaars weigerden
de heffingen van het Landbouwschap te
betalen. De klappen die toen gevallen zijn
dreunen nu nog na. Wie heeft uiteindelijk
deze klappen moeten opvangen? Het
merkwaardige feit doet zich voor dat de
tik uiteindelijk, over de V.V.D. heen, op
het hoofd van de P.v.d.A. is terechtgeko
men. Want wat de liberalen aan rechts
hebben verloren, hebben zij, zo te zien, ter
linkerzijde gewonnen. Het „nieuwe ge
zicht" van de partij heeft dus kennelijk
effect gesorteerd en de bewering van de
nieuwe fractievoorzitter van de V.V.D..
mr. Toxopeus, dat de opgaande lijn is
hervat, is blijkbaar niet zo maar een schot
in de lucht. In dit verband is het echec
van de Liberale Staatspartij van ridder
Van Rappard opmerkelijk. Zelfs in zijn
eigen gemeente Gorinchem heeft de eerste
burger niet meer dan 3.5 percent van de
stemmen gekregen, tegenover de V.V.D.
9,4 percent.
Wat de protestants-christelijke partijen
betreft: de winst van de één is het verlies
van de ander geweest. De kleine groei
van het protestantse element in de Kamer
kwam tenslotte in de vorm van de heer
Jongeling van het Gereformeerd Politiek
Verbond, wie een beter lot beschoren is
geweest dan de heer Lamng, vier jaar
geleden.
Weerrapporten L 2
Agenda van IJ mond en Haarlem 2
Uit het binnenland 2
Beeldverhalen 2, 25
Op de Praatstoel 3
Buitenlands nieuws 3 4
Kennemer Kruimels r5
Medische verzorging 5
Uit stad en omgeving ,..,....5, 6
Films 6
In de Vishal en op zee 6
Kunst 9
Horen en Zien L 9
Economisch nieuws11
Scheepsberichten 11
Sport 11
Verkiezingsuitslagen 15, 17, 19,21, 23
Topsti 11
Feuilleton 25
Luidsprekers H
Dit nummer bestaat uit
achtentwintig pagina s
In Weert zijn vanmorgen drie Britse mi
litairen in de Zuid-Willemsvaart verdron
ken nadat hun auto bij een botsing in het
water was gedrukt. Een vierde inzittende,
eveneens een Brits militair, is zwaar ge
wond naar het ziekenhuis in Weert over
gebracht. De namen van de slachtoffers
zijn nog niet bekend.
Advertentie
ïfciNAfcL SLOOlt-RS, ZüNDAPP
Rijksstraatweg 397-399 - Tel. 5309i
Advertentie
SPAARNE 11 t.o. DAMSTRAAT
TEL. 13608
EXPOSEERT
DE NIEUWE COLLECTIE
Complete Interieurverzorging
GED. OUDE GRACHT 108
KRUISSTRAAT 22
Advertentie
satijn katoen
maat 44 t/m 52
5 AC leuk - vlot - charmant
i99 maat 38 t/m 44
ALLEEN
Gen. Cronjéstr. 139 A hk Dr. Leydsstr.
Telefoon 57234
De Stembus:
Een koekoeksei wordt wel eens een
fractiegroter dan men zou ver
wachten.
Advertentie
Dagelijks gedemonstreerd bij
ZEESTRAAT 6 - TEL. 5462 - BEVERWIJK
Van een aardverschuiving is ook ditmaal
bij onze parlementsverkiezingen weer geen
sprake geweest. Opnieuw is bij deze stem
busstrijd gebleken dat Nederland zich mag
verheugen in een politieke stabiliteit die
onder de huidige tijdsomstandigheden
merkwaardig mag heten. Alleen al het feit
dat wij ons in meerdere of mindere mate
opwinden over een vooruit- of achteruit
gang in stemmental van één of twqe per
cent, of zelfs van tienden van een per
cent, kan men beschouwen als een com
pliment aan de onwrikbaarheid van de po
litieke overtuiging, die verreweg de mees
te Nederlandse kiezers er op na houden.
Onder deze omstandigheden is het ver
lies, dat de Partij van de Arbeid gisteren
heeft geleden, een achteruitgang van het
stemmenpercentage van 30,36 bij de vori
ge Kamerverkiezingen, tot 27,99 nu, een
nogal opzienbarende gebeurtenis. Dit ver
lies is des te merkwaardiger omdat het
volgt op een periode van vier jaar oppo
sitie, terwijl zo'n periode gewoonlijk leidt
tot stemmenwinst. Men mag hieruit dan
ook, naar onze mening, gerust conclude
ren dat de wijze waarop de P.v.d.A. haar
oppositie heeft gevoerd niet zeer geslaagd
is geweest; vooral tijdens het fractielei
derschap van de heer Burger ontbrak daar
inderdaad nogal wat aan en de partij heeft
daar nu de rekening voor gepresenteerd
gekregen. Een deel van de teleurgestelde
aanhang van de P.v.d.A. is nu blijkbaar
overgelopen naar P.S.P.; vermoedelijk dat
deel van haar aanhang dat een positievere
houding van de partij ten aanzien van de
vraagstukken van ontwapening en, op na
tionaal gebied, beperking van de defensie
uitgaven had verwacht. De verdubbeling
van het aantal P.S.P.-zetels in de Kamer
zal dan ook in de meeste gevallen wel
niet betekenen dat de (eventuele) opposi
tie van de P.v.d.A. in de volgende zit
tingsperiode meer steun zal krijgen uit de
hoek van de P.S.P. De ideologische ver
schillen tussen beide groeperingen zijn
daar toch te groot voor.
De stembusuitslag is, alles bijeen geno
men, bepaald niet ongunstig voor de groep
der regeringspartijen uit de afgelopen pe
riode. Van haar totaal van 94 zetels heeft
die groep er twee verloren, een verwon
derlijk klein verlies als men bedenkt hoe
weinig populair de daden van dit kabinet,
vooral in de eerste jaren van zijn be
staan, Zijn geweest. Dat dé V.V.D. drie
van haar 19 zetels heeft verloren, is door
haar lijstaanvoerder, minister Toxopeus,
terecht gekarakteriseerd als het wegval
len van de „conjunctuurwinst" van 1959;
niettemin is het een feit dat deze partij
er ondanks haar verwoede actie voor com
merciële televisie (waarnaar het kijkers
publiek volgens haar zo zou verlangen)
niet in is geslaagd, haar „losse klanten"
tot „vaste klanten" te maken.
De •groei van de K.V.P. met een-derde
percent van het stemmental kunnen wij
niet zo indrukwekkend vinden als de mi
nister-president hem heeft genoemd. Maar
komend na vier jaar van een bewind waar
in de K.V.P. de boventoon heeft gevoerd
en waarmee lang niet iedereen gelukkig
was, is dit wel een uiting van bijzondere
kiezerstrouw. Overigens was het opvallend
dat het stemmental voor de K.V.P. juist
in verscheidene zuidelijke gemeenten ach
teruit is gelopen, terwijl die achteruitgang
elders meer dan goed is gemaakt.
Anti-revolutionnairen en Christelijk-his-
torischen zullen wel van opvatting ver
schillen over de vraag of de stembusuit
slag waarbij (als men het zo mag stel
len) de A.R. een zetel aan de C.H. ver
loor, wel of niet bevorderlijk is voor een
nauwer samengaan van deze partijen.
Maar misschien mag men wel conclude
ren dat hun samenwerking vóór <-n bij
deze verkiezingen in elk geval tot resul
taat heeft gehad dat de twee fracties, bij
een geteld, onverzwakt uit de strijd zijn
gekomen.
Wij betreuren het niet, en het verbaast
ons evenmin, dat de meeste nieuwe splin
terpartijtjes geen schijn van kans heb
ben gehad. Wel betreuren wij het, dat
de mededinging van deze groepen onge
veer honderdduizend stemmen verloren
heeft doen gaan. En natuurlijk betreuren
wij het ook, dat de boerenpartij er in
geslaagd is, in het parlement drie Koe
koekseieren te leggen. Men moet name
lijk vrezen dat dit ook afgezien van
de naam van de partijleider ware
koekoekseieren zullen blijken te zijn, want
wat deze „vrije boeren" tot dusver bui
ten het parlement gezegd en gedaan heb
ben doet het ergste vrezen omtrert hun
begrip van vrijheid in een parlementaire
democratie. Maar misschien kan het zijn
nut hebben, voor de andere partijen en
voor de nieuwe regering, dagelijks te
moeten constateren, waartoe de ontevre
denheid van 133.000 boeren en middenstan
ders met een al te reglementair bewmd
kan leiden.
Hoe die nieuwe regering er zal uitzien,
is op dit moment nog een open vraag
En gezien de Nederlandse traditie op het
gebied van kabinetsformaties zal het mis
schien nog wel enige maanden een open
vraag blijven. Maar het zou ons niet ver
wonderen als er, na de gebruikelijke lan
ge en moeizame onderhandelingen, een
nieuw kabinet te voorschijn zou komen
dat, wat de politieke samenstelling betreft,
sprekend lijkt op het huidige. Die gelij
kenis zal echter niet gelden voor de per
soonlijkheden waaruit het zal bestaan,
want verscheidene van de zittende minis
ters hebben al te kennen gegeven dat
zij niet wensen terug te keren. En daar
ook in de bedde Kamers van ons parle
ment vele oude vertrouwde figuren plaats
gaan maken voor nieuwe en veelal jon
gere, zal het Binnenhof dit najaar in elk
geval een sterk veranderd beeld gaan op
leveren. En dat kan op zichzelf een gun
stige, want verfrissende, ontwikkeling zijn.