Rome begroet zijn paus
Rome blij met nieuwe paus,
maar „hij is geen Roncalli"
„Synthese van
Joannes XXIII
en Pius XII"
OORDELEN OVER PAUS
(ép_r
ERELDNIEÜWS j
Van dag tot dag
Parijs trekt
vloot terug
Boycot groeit, maar
ILO gaat door
raatótoel
kleiner...-
werkzamer
gemakkelijker
in te nemen
Op de
ZATERDAG 2 2 JUNI 1963
3
-
Kroning
Een andere man
Bliksem doodt voetballer
Getemperde vreugde
Buisje 40 tabl. f 1.10
Busje 100 iabl. f 2.30
Busje 250 tabl. f 4.90
Kardinaal Montini, de nieuwe Paus, ver
enigt in zijn pontificale naam Paulus meer
symboliek dan wellicht in de overwegin
gen van deze naamkeuze een rol heeft
gespeeld. De progressiviteit van apostel
Paulus, eertijds heftig christenbestrijder
en later even heftig en vooruitstrevend
verkondiger van het Woord, tegenpool van
de bedachtzamer en voorzichtiger elemen
ten in de kring der christelijke pioniers
lijkt tot nieuw leven te zijn gekomen in
de situatie der Kerk van vandaag. Joan
nes heeft door de creatie van Montini tot
kardinaal de weg geëffend voor de voort
zetting van zijn moderne opvattingen en
een voortgang van de strijd tegen het
verziekelijkend conservatisme.
Paulus is in de vroegste geschiedenis
der christenheid een der interessantste en
meest inspiratieve figuren geweest, of
schoon hij geen leidende rol gespeeld heeft
in de organisatorische gestaltevorming der
kerk. Misschien heeft hij juist geen lei
dende rol gespeeld, omdat hij zo sterk de
navolging van Christus voorop heeft ge
steld en zich niet heeft verdiept in de
mpgelijkheden van de wereldse emanci
patie der christenen. In zijn Brieven val
len vaak dé bescheidenheid en vrees te
beluisteren, die waarlijk grote geesten be
zielen als zij komen te staan tegenover
maatschappelijke kansnoteringen.
Bescheidenheid heeft Montini een kar
dinaalshoed doen weigeren in 1953. Of
was het vrees om een rad te worden in
de machtsmachine ener kerk, die op weg|| Duizendvoudlgg „reugde op het sint
leek naar de triomf der emancipatie. Pietersplein in Rome; een enthow
Joannes is hem voor moeten gaan, zo- s siaste menigte wuift opgetogen naar
als indertijd een Johannes de wegberei- de nieuwe Paus, Paulus VI, in de
der der Waarheid was. Montini treedt in loggia. (Foto rechts boven.)
een voetspoor, dat duidelijk staat aange- g
geven en dat via de voortzetting van het I g Wa de verkiezing van de nieuwe paus;
Concilie leidt naar een vervolmaking der j nonnen tonen op het Pietersplein in
Paus Paulus VI geeft de menigte op
het St. Pietersplein zijn zegen.
(Foto boven)
worden van de beslissing in het
conclaaf. (Foto rechts)
(Van onze correspondent)
Concilie leidt naar een vervolmaking der g= nonnen tonen op het Pietersplein in
nieuwe Pinkstergedachte, die volgens de Rome hun vreugde na. het bekend
overleden Paus Joannes „het nieuwe vuur g J" hot
van de Geest heeft doen oplaaien boven |g
de verwarring der tijden uit, om te ver
zengen wat verzengd en te zuiveren wat
gezuiverd moet worden, opdat wij onze
weg vinden en aanvaarden in deze moder
ne tijden, zoals in alle tijden".
De moderne christen heeft reden tot
blijdschap, niet om een voortgaande eman
cipatie, maar om de mogelijkheden die i parijs Aan de vooravond van de
hem geschonken zijn om zich als „zout Rm-opese reis van president Kennedy, die
der aarde" te kenmerken in een tijdperk op zijn rondreis Parijs echter niet zal be-
materinlismen uit alle zoeken, heeft Frankrijk gisteren bekend
van aanstormende materia gemaakt alle Franse vlooteenheden in de
windstreken. Atlantische verdedigingszones terug te
Met opzet wordt hier gesproken van; trekken uit het NAVO-verband.
christenen omdat de vernieuwingen en Generaal De Gaulle heeft de Riddel
t,mnan Ho k-athnlipke kerk landse Zeevloot al twee jaar eerder aan
veranderingen binnen de katholieke kerk, bevoegdheclen van het NAVO-opperbe-
die zich hebben aangekondigd en deels v(s, onttrokken.
reeds verwezenlijkt, de niet-katholieke beslissing die tameiijk onverwacht
christenen evenzeer beroeren en bezighou- genomen js 0f althans wereldkundig werd
den als de katholieken zelf. Een verzach- gemaakt, is een nieuwe stap van Frank
ting van de tegenstellingen tussen Rooms rijk om zijn militaire verdedigingsmidde
i -o o b-pthniipk pn an- len geheel in eigen handen te concentre-
en met-Rooms. ]-gn gn reorganlserenj met het oog op
dersdenkend, en een voortschrijdende ver- nationale atoomzwaard in staat van
standhouding op het gebied van de alge- WOrding.
meen christelijke, maatschappelijke prak- Naast die militaire overwegingen is het
J J oo„ tppppHprinP nn het ge- besluit echter ook kennelijk als een dwang-
tijk mede door een toenadering op het ge bedoeld, waardo0r De Gaulle
bied van de theologie, zou de gehele cnris z„n zjn jn ricbtjng van een fundamen-
tenheid meer gelegenheid en inspiratie ge- teje herziening van de NAVO hoopt te
ven om zich bezig te houden met de al- kunnen doordrijven.
tpp oppHp Hip het chris- Dat deze nieuwe klap die De Gaulle de
gemene invloed ten g NAVO nu toebrengt, gegeven wordt aan de
tendom kan uitoefenen in de moderne vooravond van Kennedy's komst, onder-
tijdsomstandigheden. streept nog eens de, zacht uitgedrukt, on-
Er zijn zoveel problemen waarin de prin- vriendschappelijke gevoelens die De Gaul-
cipiële, moedige en ondubbelzinnige hou- Amerikaanse evenknie nog altijd
ding van praktijkchristenen een oplossing Niettemin lijkt dit nieuwe initiatief van
zou kunnen bevorderen of wijzen: de vre- de generaal de plannen van de Amerikaan-
desbeweging, de rassenintegratie, de poli- se president eerder te zullen bevorderen
opHsHienstvriiheid de plannen immers waarvan de voornaamste
tieke vrijheid, de godsdienstvrijheid, oe Gaulle jn EurQpa djplo_
sociale gerechtigheid, de erkenning van matiek zoveel mogelijk te isoleren...
menselijke persoonlijkheid, de zuivering
der democratie, de klassenverzoening, de
arbeidsvrede, het zijn eigenlijk alle maat-
schappelijk-politieke problemen die zijn
ontstaan door een „zondeval der christe
nen", althans door een nalatigheid van I parijs Het gezaghebbende, onaf-
zich christelijk noemende cultuurdragers, hankelijke Franse blad Le Monde gaf de
On vele van deze punten staat de kerk volgende indruk van de nieuwe paus:
uoojr, van de „Door zijn temperament is de nieuwe
eigenlijk nog aan p^ paiis meer politiek dan de pas overledene,
„navolging van Christus zoals rauiu In Rome zowei ajs ;n Milaan is hij nauw
die met het vuur van een rebel verkon- betrokken geweest bij het binnenlandse
digde leven van Italië, terwijl Joannes XXIII
j_ nrmrht veel van daarentegen het grootste deel van zijn
Men verwacht in dat opzicht veel van buitenland heeft doorge_
de nieuwe Paulus, de Zesde, die ais Ka bracht. Hij is streng, mager, intellectueel
dinaal Montini het Conclaaf binnenging en en mist zowej de eenvoud als de goedig-
vriidagochtend naar buiten is gekomen als heid van paus Joannes.
He vemersoonliiking van wat de progres- Ongetwijfeld zal hij dezelfde doelstellin-
de verpersoonnj g gen nastreven, maar op een meer bere-
sieve gelederen rondom de Heilige aio kende en beredeneerde wijze, waarbij hij
reeds jaren met even heilige overtuiging misschien een iets ruimere plaats zal in-
-i I /-Iint oil i ppn ipf.s
(Van onze reisredacteur W. L. Brugsma)
ROME De Romeinen hebben gisteren
de nieuwe paus, Paulus VI, welwillend ge
noeg begroet. Zij waren tevreden dat hun
kerk weer een vader heeft en dat hij een
Italiaan is. Maar iedere man in de straat
zei zonder enig gebrek aan eerbied: „Hij
is geen Roncalli".
hebben nagestreefd.
GENèVE (Reuter) Vijf niet-Afrikaan-
ruimen aan de intelligentie en een iets
kleinere plaats aan het hart.
Behalve de hervatting en de beëindiging
van het concilie erft paus Paulus VI een
dubbele taak van zijn voorganger: De re
organisatie van de Curie, die moet worden
aangepast aan de nieuwe omstandigheden,
en het zoeken naar een vermindering van
spanning, niet met de ideologie van het
marxisme, maar met de communistische
regeringen".
GENèVE (Reuter) Vijf met-AiriKaan- o
se landen hebben zich aan de zijde ge- 3.1 Hl Ut SI
schaard van de Afrikaanse f BRUSSEL De pauselijke nuntius in
conferentie van de internationale arDeias Silvio Oddi, zei over de
organisatie (I L-°^ en'zuMafrf- nieuwe paus: „Door zijn lange opleiding
tegen de aanwez^heidvaneenZuid van pius XII (wiens rechter-
kaanse delegatie De vijf anden zijn land lange was) en door zijn
banon, Koeweit Irak, Syne en Jordanië. met Joannes XXIII, zal hij
Het aantal weglopers ^raagt thans 37_ de these zijn van beiden. Hij heeft de
Vertegenwoordigingen van 108 anden na helderheid van Pms XII en de
men aan de conferentie deel. g(fedheid als Joannes XXIir.
De conferentie heeft gisteren besloten -
de vertegenwoordiger van de Zuidafn-1 t\ dTdiyidCLl /-rljtlfln
kaande werknemers, J. H. Liebenberg, van I w
de conferentie uit te sluiten. Eerder op de ROME - Ik voel mij bijzonder ge
dae hadden honderden afgevaardigden de lukkig met de keuze van kardinaal Mon
vergaderzaal verlaten toen de vertegen- tini tot paus. Maar ik geloof, dat ik daar-
woordiger van de Zuidafrikaanse regering mee eigenlijk de mening uitdruk van al-
het woord nam. Er bleven slechts 150 van len die hier zijn en van allen in Neder-
de 108? afgevaardigden zitten. 'land" Dit zei kardinaal Alfnnk gisteren
toen hij om vijf uur uit het conclaaf te
rugkeerde. De kardinalen waren nog de
gehele namiddag bijeengebleven.
Kardinaal Alfrink wilde niet spreken
over zijn persoonlijke vriendschappelijke
betrekkingen tot de nieuwe paus. Het is
echter bekend, dat kardinaal Montini in
november kardinaal Alfrink naar Milaan
heeft uitgenodigd om een voordracht te
houden over de katholieke pers. De nieuwe
paus waardeert kardinaal Alfrink zeer en
heeft tijdens diens verblijf in Milaan diep
gaand met hem van gedachten gewisseld
over de hangende vraagstukken, vooral
over het concilie.
ROME Paulus VI zal op zondag 30
juni in de Sint Pieter plechtig worden ge
kroond. Vandaag zou de nieuwe paus over
radio-Vaticana voor het eerst tot de we
reld spreken.
Paulus VI heeft kardinaal Cicognani aan
gewezen als zijn staatssecretaris, de op
één na belangrijkste functie in het Vati-
caan. De kardinaal bekleedde deze post
ook onder paus Joannes. Hij had een ac
tieve rol bij het voorbereiden van het con
cilie.
De nieuwe paus spreekt behalve zijn
moedertaal Italiaans, vloeiend Frans en
zeer goed Engels. Wellicht zal hij het
voorbeeld volgen van vele van zijn voor
gangers en zich vertrouwd maken met
verscheidene andere talen, hetgeen van
grote waarde wordt geacht voor de audiën
ties die hij verleent Tijdens de vier jaar
en zeven maanden van zijn pontificaat
heeft Joannes XXIII verscheidene talen
bestudeerd, waaronder het Engels.
WASHINGTON Men verwacht dat pre
sident Kennedy door de nieuwe paus zal
worden ontvangen tijdens zijn bezoek aan
Rome. Kennedy is vandaag vertrokken
naar Europa. Hij zond Paulus VI een tele
gram, waarin hij hem „lange jaren van
leiderschap voor de zaak van de vrede"
toewenste. (Reuter,AP,ANP).
Dat is een onweerlegbaar feit, zoals
de taxichauffeur zei. En de bloemenver
koopster voegde eraan toe: „Er zijn niet
veel Roncalli's in deze wereld". En de ho
telportier: „Montini is een aristocratische
prelaat. Van paus Joannes hadden wij het
gevoel dat hij een man was als wij. Al
leen beter".
Zo is de verkiezing van 'kardinaal Mon
tini tot paus enigszins een anticlimax ge
worden, zoals trouwens de benoeming van
wie dan ook dat geweest zou zijn. Toen
gisterochtend de rook uit de schoorsteen
van de Sixtijnse kapel wit bleef, was er
nieuwsgierigheid bij de tienduizenden op
het plein. Toen kardinaal Ottaviani op het
balkon trad, brak er al een applaus los
toen hij de voornamen zei van de Milane
se kardinaal: Giovanni Battista.
De mensen waren tevreden met de keu
ze: de progressieve lijn had gezegevierd.
Maar wat betekent progressief precies in
het oude instituut van de katholieke kerk?
Voor de man in de straat, katholiek of
niet, was het de goedheid, de liefde, de
herkenbaarheid die van Joannes gezicht
straalde, zijn rondheid, zijn nederigheid,
zijn gewoonheid.
De tienduizenden die gisteren naar bo
ven staarden toen een kruis, dat langzaam
boven de balustrade verrees, aankondigde
dat de nieuwe paus in aantocht was, za
gen een andere man: smal, verfijnd, pre
cies. Waar Joannes voor de zegen de ar
men wijd en hoog placht te heffen, als
wilde hij de hele mensheid omvatten, daar
spreidde de zesde Paulus ze opzij in een
prachtig beheerst gebaar. Dat dit eerder
gezien was, bewezen de vrouwen die rie
pen: „Pacelli, net als Pacelli".
Het ia nauwelijks waarschijnlijk, dat een
hervatting van het werk van Pius XII in
de lijn ligt van de Milanese kerkprins, die
gisterochtend als enige van de tachtig ge-
purperden in de Sixtijnse kapel na de stem
ming niet zijn paarse baldakijn neer hoef
de te laten. Hij heeft toën „ja" geant
woord op de vraag van kardinaal Tisse-
rant, of hij zijn uitverkiezing aannam. Het
geen erop wijst, dat hij veel van het werk
van Joannes wil voortzetten, althans wil
consolideren, want de grote dode heeft in
zijn vernieuwingsdrang de kerk wel enigs
zins buiten adem gebracht.
STARNBERG (AFP) Op het sportveld
van een kazerne in de Beierse plaats
Starnberg is een voetballer, een 21-jarige
soldaat, door de bliksem gedood. De om
ringende gebouwen waren voorzien van
bliksemafleiders.
Vrouw in de ruimte
De astronaute Valentina Teresjkova
maakte haar omwentelingen om de aarde.
We hebben haar stem kunnen beluisteren
door de radio. Een vrouwenstem, omstuwd
door dezelfde turbulente griezelgeluiden,
die de woorden van de eerste ruimtevaar
der Joeri Gagarin indertijd begeleidden.
Toen was het ons vreemd te moede. Was
het vreugde, angst, bewondering of verwon
dering, die bij ons opkwam? We weten het
niet. Zeker is het, dat we diep onder de
indruk waren. Nu er, sinds die tijd, al
weer meer dan een half dozijn ruimte-
vluchten hebben plaats gehad, nu is onze
geestdrift voor de ruimtevaart wel iets
minder geworden. We zijn aan het duize
lingwekkende idee gewend geraakt, ook al
blijft de ruimtevaart tot het meest specta
culaire nieuws behoren.
De lancering van ruimtevaarder Bykovs-
ky was een evenement, dat we met be
langstelling volgden. Doch toen wij hoor
den, dat de eerste vrouw in een baan om
de aarde was gebracht, voelden we weer
een ogenblik die blijde verbijstering, zoals
die ook door het bericht over de allereerste
ruimtevaart in ons werd opgewekt.
Deze keer niet om de fenomenale pres
tatie op zichzelf, maar in de eerste plaats
omdat het hier een vrouw betrof. We
hebben de Russische en Amerikaanse ruim
tevaarders altijd beschouwd als een soort
supermensen. Stoere mannen m.et een ijze
ren gestel. Stalen zenuwen. Sterke, wils
krachtige naturen, die de meest schokken
de proefnemingen doorstonden alvorens zij
het predicaat „geschikt" verwierven om
daarna de ruimte te worden ingeslingerd.
En nu komt me daar die vrouw, Valentina
Teresjkova, gewoon op naaldhakken en in
een blauwe jurk wanneer ze een avondje
uitgaat, en ook zij weet dit onvoorstelbare
te volbrengen. Het is ongelofelijk!
Wat een sterk karakter, wat een zelfdis
cipline moet deze vrouw hebben.' Denkt u
zich eens even in wat ze gewerkt, wat ze
gestudeerd, wat ze zich ontzegd moet heb
ben voor zij het zo ver heeft kunnen bren
gen. Net zoals onze vrouwelijke atleten en
Olympische kampioenen. Net zoals die
vrouw, die op latere leeftijd, toen haar kin
deren al groot waren, nog een zware stu
die begon en die tot een goed einde wist
te brengen. Net zoals die chirurge, die al
les op alles zette om te bereiken rvat zij
wilde. Net zoals die vrouw, die haar kin
deren en haar huishouding bestierde op
voorbeeldige wijze en daarnaast nog een
veeleisend beroep uitoefende. En nu vraag
ik U, zusters, wat zijn wij? Wat zijn wij,
doodgewone huis- tuin-, keuken- en kan'
toorvrouwen? Ons past hier slechts een eer
biedig zwijgen. Wij bezien onszelf een tikje
minder zelfgenoegzaam, wij zetten de wek
ker op half zeven en wij nemen ons voor
om voortaan beter ons best te doen.
Zo is het toch, nietwaar? Wij, vrouwen,
kunnen immers veel meer? En we kunnen
immers zoveel beter dan we altijd gedaan
hebben? Hiervan heeft de astronaute Va
lentina Teresjkova ons wel het bewijs ge
leverd.
Marjan van Beek
Advertent ie
Nadat kardinaal Ottaviani, wiens conser
vatieve inzichten dus niet hebben gezege
vierd, van het balkon geroepen had: „An-
nuntia vobis gaudia magnum, habemus
papam.... ik verkondig u met grote
vreugde, wij hebben een paus...." en de
nieuwe kerkvader zelf op het balkon was
gekomen, brak zijn stem tweemaal in het
gebed. Uitziende over de massa en over
Rome, denkend aan de honderden miljoe
nen katholieken in de wereld en aan de
ontzaglijke problemen waarmee de kerk
te maken heeft, leek het vooral alsof zijn
adem even stokte.
Diezelfde aarzelende ernst leek te lig
gen in de reactie van de menigte, die geen
plaats had om te knielen. De spanning en
de nieuwsgierigheid van het naar de
rook kijken waren voorbij. De vreugde
van het hebben van een nieuwe paus
werd getemperd door het besef hoe moei
lijk het zal zijn de boerenzoon uit Berga
mo te vervangen.
löill
tegen maag- en darmstoornissen
Gediplomeerde gevangene. De 37-jarige
gevangene Charles Harker uit Philadel
phia heeft gerechtelijke toestemming ge
kregen een dag langer in de gevangenis
te blijven, omdat hij dan tegelijk met de
andere gevangenen van zijn schoolklas
zijn diploma middelbaar onderwijs kan
ontvangen.
Tyfus en toeristen. Volgens een schatting
van het Zwitserse bureau voor de sta
tistiek, heeft de tyfus-epidemie in Zer-
matt van de afgelopen winter, een da
ling met elf percent in buitenlands toe
ristenbezoek in het voorjaar tot gevolg
gehad.
Egyptische bommen. De regering van
Saoedi-Arabië heeft verzocht een hospi
taalschip van de zesde Amerikaanse
vloot naar Jizane te zenden. Van offi
ciële zijde is gezegd, dat 420 gewonden
uit de havenplaats Jizane, die door
Egyptische vliegtuigen zou zijn gebom
bardeerd, per vliegtuig naar centra wor
den gebracht waarzij verpleegd kunnen
worden.
UNO en Zuid-Rhodesië. De commissie voor
dekolonisatie van de Verenigde Naties
heeft met 19 tegen 4 stemmen (Amerika,
Australië, Denemarken en Italië) een
Afrikaans-Aziatische ontwerpresolutie
over Zuid-Rhodesië aanvaard, waarin de
aandacht van de Veiligheidsraad wordt
gevestigd op de „gevaarlijke toestand"
in dit gebied. In de resolutie wordt aan
bevolen het Rhodesische vraagstuk op
te nemen op de agenda van de in sep
tember weer bijeen komende Algemene
I Vergadering.
Het was een Rus.... Het Russische blad
Selskaja Zjisn (het leven op de boerde
rij) schrijft: „Er wordt gezegd, dat de
eerste tractor met rupsbanden in 1912
door de Amerikaanse firma Holt werd
uitgevonden, maar in werkelijkheid is
de uitvinder Fjodor Blinov, een Rus."
Applaus in de kerk. Met het toestaan van
applaus na bepaalde muziek- en toneel
opvoeringen is in de modernste kathe
draal van Engeland, die in Coventry,
een traditioneel taboe doorbroken. Voor
lopig zal dit een jaar lang als proef
worden toegestaan. Het publiek zal van
te voren vernemen of applaus al of niet
verlangd wordt.
Aanvallen. De neutralistische premier van
Laos, Soevanna Phoema, heeft in een
brief aan de internationale controlecom
missie geprotesteerd tegen de „dage
lijks op grotere schaal toenemende aan
vallen" van de strijdkrachten der pro-
communistische Pathet-Lao".
Chemische raketten. Het Amerikaanse le
ger is bezig eenheden uit te rusten met
chemische raketten. Deze kunnen snel
een salvo van 45 chemische projectielen
afgeven.
Prufumo-kabaal. Volgens de Daily Tele
graph wordt in Moskou verteld, dat ka
pitein Iwanov uit de communistische
partij is gezet en is ontslagen uit de mi
litaire inlichtingendienst. Ook wordt ge
zegd, dat hij een psychiatrische behan
deling ondergaat. In het spraakgebruik
betekent dit in Rusland dat hij in de
gevangenis zit. Iwanov had, zoals be
kend, tegelijk met ex-minister Profumo
een verhouding met Christine Keeler.
