Kroesjtsjev vrijdag in Oost-Berlijn
KOLONEL BLEEK SPION
Raketten voor
fregatten
HET WEER
„Schade-uitkering
door Duitsland
niet te klein"
Het pad van de
formateur is
nog lang
Schutting en vlaggen voor Brandenburger Tor
Ongeluk met marineboot: drie doden
Opschudding in Zweden
Oud-adjudant van
de koning na 15
jaar ontmaskerd
tó'MOWtj[6efore you êuyf
Acht opvarenden
werden gered
Grieks koninklijk
paar krijgt een
„warm" onthaal
Twee mannen door
bliksem getroffen
Hervatting concilie
Aardappetoorlog in Noord'Franhrijh
Duitse trawler bij
Groenland vergaan:
27 doden
In de krant van heden:
FALCON TWEEDJASSEN
Enkele buien
Aan het strand:
Londen neemt maatregelen
tegen demonstraties
I
Nederlanders
aangehouden
Niet-ontwikkelde films
Vrouwencongres geschorst
i
Het woord is aan...
Voorzitter Expogé:
48e JAARGANG NUMMER 194
Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden.
Geopend van 9-12.30 en 2-5 u. Zat. 9-11 u.
Telef. adm. 5437, chet oezorging tot 7 u. 7519.
Telef. redactie 5389, na kantooruren 5080.
Haarlem: hoofdred. en alle afd. Telef. 15295
IJmuider Courant
DAGBLAD VOOR V E L S E N - IJ M U ID E N, SANTPOORT, DRIEHUIS, BEVERWIJK EN OMGEVING
WOENSDAG 26 JUNI 1963
Verschijnt dagelijks beh. zon- en feestdagen.
Abonnement per week 62 cent, per kwartaal
8.—, franco per post 8.50. Losse
nummers, afgehaald aan ons bureau, 15 cent.
Giro-rekening IJmuider Courant no. 129288.
Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jo« L. Lodewijks Redactiechef te IJmuiden: J. Kosak Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N.V., Grote HoiiUh aat 93, Haarlem Directie^P^V^Pe^elworn^en^MivH^^an^derNifo
Kennedy bezoekt W.-Berlijn
Een archiefopname van een glasvezel
polyester landingsvaartuig van de
Koninklijke Marine. Een scheepje van
dit type is dinsdagmiddag op de
Bergsche Maas overvaren.
De Koninklijke Marine heeft in Enge
land acht lanceerinstallaties en een groot
aantal Seacat korte afstand luchtdoel
raketten besteld om er vier nieuwe fre
gatten mee uit te rusten. Deze fregatten
de „Van Nes", „Tjerk Hiddes", „Van
Galen" en „Van Speijk" krijgen elk twee
lanceerinstallaties.
De vuurleidingsapparatuur voor de lan
ceerinstallaties is besteld bij de n.v. Hol
landse Signaal Apparaten te Hengelo, die
ook al van de Zweedse marine een op
dracht heeft voor Seacat-apparatuur.
Weerrapporten1, 2
Agenda van IJ mond en Haarlem2
Uit het Binnenland2
Beeldverhalen 2, 9
Op de Praatstoel 3
Buitenlands Nieuws3
In de Vishal en op Zee4
Uit stad en omgeving45
Kunst 7
Horen en Zien7
Feuilleton 9
Topsy 19
Econofnisch Nieuws11
Beurs 41
Scheepsberichten 11
Sport 13
Luidsprekers13
Dit nummer bestaat uit
veertien pagina s
Advertentie
BARTAST HAARLEM TEL 13439
LEIDSESIRAAT (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM IEL 233596
Verwachting tot morgenavond:
Wisselende bewolking met en
kele verspreid voorkomende
buien. Aanvankelijk vrij krach
tige later meest matige wind
tussen zuidwest en noordwest.
Weinig verandering in tempera
tuur.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
De krachtige zuidwestelijke lucht
stroom wordt morgen minder sterk,
maar blijft te koele en onstabiele
lucht aanvoeren. Nog enkele buien
maar ook opklaringen. Overdag on
geveer zestien graden, zeewater
vijftien graden.
Vooruitzichten: De lucht
stroom van de oceaan houdt het
weer koel en wisselvallig, al komen
er ook brede opklaringen voor.
Drie mensen zijn gistermiddag om
kwart over vijf bij Keizersveer om het
leven gekomen toen een landingsboot van
de Koninklijke Marine, die een proef
vaart maakte op de Bergsche Maas, werd
overvaren door de 444 ton metende tanker
„Volendam" uit Rotterdam. Tien andere
opvarenden konden zich zwemmend in
veiligheid brengen of werden door andere
schepen opgepikt.
De slachtoffers zijn: L A. Zom, emplo
yé van Verolme, A. de Wit uit Alphen
a.d. Rijn, hoofdambtenaar van het Minis
terie van Marine en de hoofdopzichter
C. G. de Vrijer, eveneens van het Minis
terie van Marine.
De landingsboot van polyester, voor de
Koninklijke Marine vervaardigd door Uni
ted Shipyards Verolme in Heusden, was
de tweede boot van een serie van vier en
men had er goede verwachtingen van.
Omstreeks kwart over vijf voer het lan
dingsvaartuig op ongeveer drie kilometer
ten oosten --an de brug bij Raamsdonk
veer toen de overvaring plaats vond. Hoe
het precies is gebeurd is nog niet bekend.
De Koninklijke Marechaussee heeft de
zaak in onderzoek. De Bergsche Maas is
ter plaatse ongeveer 150 meter breed.
Onmiddellijk na de ramp stelde de be
manning van de „Volendam" onder lei
ding van kapitein H. de Jong alles in het
werk om de drenkelingen te redden. Drie
bleken er zoek en zijn later door pon
tonniers geborgen. De overigen zijn naar
de kazerne gebracht, waar ze dröge kle
ren en koffie kregen.
(Van onze correspondent)
LONDEN De Britse regering bereidt
voor het bezoek van het Griekse konink
lijke paar de meest uitgebreide bescher
mingsmaatregelen voor, welke ooit in
vredestijd genomen zijn.
Daartoe werd besloten na dramatische
waarschuwingen van de twee Britse anti-
kernbomorganisaties.
Het „Comité van Honderd" kondigde
,n dat het zal meedoen aan de demon
straties tegen de Griekse regering gedu
rende het bezoek en dat het koninklijk
paar geen stap zal kunnen zetten zonder
met de demonstranten te worden gecon
fronteerd.
John Collins, kanunnik van de st. Pauls
kathedraal in Londen, voorzitter van de
„campagne voor nucleaire ontwapening^
zond een brief aan het Griekse koninklijke
paar, waarin hij onder andere schrijft:
„Onze regering heeft u de verzekering
gegeven dat er geen incidenten zullen zijn.
Wij voelen dat wij u er van op de hoogte
moeten stellen dat in een democratische
maatschappij dergelijke verzekeringen
waardeloos zijn. Onze regering bezit niet
de macht om incidenten te voorkomen.
Er zullen incidenten zijn".
„Wij wensen duidelijk te maken dat wij
niet tegen u persoonlijk zullen demonstre
ren, maar tegen de afschuwelijke dicta
tuur van uw regering en tegen de onder
drukking van de vredesbeweging".
Eén van de veiligheidsmaatregelen is
dat de regering zelf de verkoop op zich
heeft genomen van de plaatsen, voor de
gala-voorstelling in het Aldwychtheater op
10 juli om de identiteit van alle toeschou
wers te kunnen vaststellen. Gedurende het
bezoek, dat van 9 tot 12 juli duurt, zal het
verlof van de Londense politie tot het
uiterste worden beperkt of misschien zelfs
geheel ingetrokken worden.
WEST-BERLIJN (Reuter/AFP/AP) -
West- en Oost-Berlijn beleefden vandaag
een hoogtijdag. Het westelijke deel van
de stad had president Kennedy op be
zoek en verleende via de Eurovisie aan
die gebeurtenis de maximale publiciteit.
Oost-Duitsland, dat enerzijds een door
middel van een witgeschilderde schut
ting en een zee van rode vlaggen voor
de Brandenburger Tor Kennedy het uit
zicht op de Unter den Linden-boulevard
en de Oostberlijners het uitzicht op Ken
nedy benam, maakte anderzijds als enige
Oosteuropese land gebruik van het aan
bod om de Eurovisie-uitzending over te
nemen. Er werd geen opzettelijke sto
ring waargenomen.
De Oostduitse (communistische) Een
heidspartij heeft de bevolking van Oost-
Berlijn opgeroepen huizen, straten, plei
nen en fabrieken met rode vlaggen te ver
sieren met het oog op het bezoek van
Kroesjtsjev, die niet zondag, maar al vrij
dag zal aankomen. In Moskou is gisteren
tegengesproken dat Kroesjtsjev via Boeka
rest zou reizen, hoewel een Russische
woordvoerder eerder op een vraag of
Kroesjtsjev naar Roemenië was vertrok
ken had geantwoord: „Dat heb ik begre
pen."
Kennedy kwam om half tien in West-
Berlijn aan na een vlucht zonder inciden
ten over Oostduits grondgebied. De presi
dent werd op het vliegveld Tegel begroet
door bondskanselier Adenauer, burgemees
ter Brandt en vele anderen. Hij was in
gezelschap van generaal Lucius Clay, de
vroegere Amerikaanse militaire gouver
neur van West-Berlijn en minister Dean
Rusk. Bij de landing werden 21 saluutscho
ten afgevuurd. Samen met de Franse ge
neraal Toulouse het vliegveld Tegel ligt
in de Franse sector inspecteerde de
president <_en erewacht van Amerikaanse,
Britse en Franse militairen en Westber-
lijnse gendarmerie. Een militaire kapel
speelde marsmuziek.
Burgemeester Brandt herinnerde in zijn
begroetingsrede aan de steun, die de Ver
enigde Staten in moeilijke jaren aan West-
Berlijn hebben verleend. Hij noemde Ken
nedy een staatsman, die mensen en vol
ken nieuwe horizonten wijst. Berlijn weet
dat het op de vrije wereld kan rekenen.
Van zijn kant zal ook Berlijn pal staan,
aldus Brandt.
De politie schatte dat meer dan de
helft van de twee miljoen inwoners van
Wést-Berlijn langs de route stond waar
langs Kennedy tijdens zijn bezoek van ze
ven uur aan Berlijn zal rijden. De kolonne
van Kennedy werd geëscorteerd door 130
in het wit geklede agenten op motoren.
Het welkom in de verdeelde Stad was nog
meer emotioneel geladen dan de ontvangst
in West-Duitsland. De menigte juichte en
viwMK-.
Kolonel Wennerström
Twee mensen zijn in het afgelopen et
maal door de bliksem om het leven ge
komen. Het zijn de 35-jarige M. Brinks
uit Zwiggelte (Dr.) en de 24-jarige H. Bak
ker uit Lieveren (gem. Roden).
De landbouwer Brinks was vanmorgen
tijdens een onweersbui in zijn weiland en
werd door de bliksem getroffen. Hij was
gehuwd en vader van drie kinderen.
De landbouwerszoon H. Bakker was gis
teravond omstreeks zes uur aan het werk
op het land van zijn ouders, toen hij door
de bliksem werd getroffen. De heer Bak
ker was ongehuwd.
zwaaide met vlaggen. Ook werden er
spreekkoren aangeheven met de kreet
Ken-ne-dy". De president stond in zijn
auto en wuifde naar alle kanten.
VATICAANSTAD (Reuter) Volgens
nog niet bevestigde berichten, wordt de
aanvang van de tweede fase van het con
cilie, die oorspronkelijk op 8 september
was gesteld, thans op 29 september a.s.
verwacht.
De Westberlijnse politie heeft gister
avond vijf Nederlandse studenten en nog
zes personen aangehouden, die bezig wa
ren met het uitdelen van communistische
vlugschriften. Hierin stond: „Mijnheer de
president (Kennedy), West-Berlijn wenst
normale betrekkingen met de (Oost-) Duit
se Democratische Republiek".
Andere, voJgens de Westberlijnse politie
op verscheidene plaatsen verspreidé vlug
schriften, bevatten de volgende teksten:
„Maak .een eind aan de rassenterreur in
de Verenigde Staten" en „Wij willen een
vredesverdrag en een vrije neutrale stad
West-Berlijn".
De aangehoudenen werden vrijgelaten
nadat hun namen en adressen werden op
geschreven. De Nederlandse studenten
houden verblijf in het Westberlijnse Huis
van de Toekomst. Zij verspreiden hun
blaadjes op de Kurfürstêndamm.
Het „Spandauer Volksblatt": „Zo er ooit
een weg gevonden zal worden waardoor
op zekere dag ieder staatshoofd, en niet
te vergeten de Berlijners zelf, zich vrij
door-de gehele stad kan bewegen, dan is
dat de politieke weg van John F. Kenne
dy".
STOCKHOLM (AP Reuter) In Zweden
is grote deining ontstaan door de arres
tatie van de 57-jarige luchtmacht-kolonel
Stig Erik Wennerström, die heeft bekend
dat hij sinds 1948 heeft gespioneerd voor
de Sovjet-Unie. Wennerström, die behoort
tot een aanzienlijke Zweedse familie en
die drager is van verscheidene Zweedse
en buitenlandse onderscheidingen, leverde
de Russen militaire gegevens van zowel
Zweden als NAVO-landen.
De Russische militaire attaché in Stock
holm, generaal-majoor Nikolsky, en de
eerste secretaris van de Russische am
bassade, -Baranovsky, zijn tot personae
non gratae verklaard.
Wennerström was sedert 1961 verbonden
aan het Zweedse ministerie van buiten
landse zaken, als adviseur in ontwape
ningskwesties. Voordien was hij luchtvaart
attaché in Moskou van 1940-1941 en van
1949-1952. Van 1952-1957 bekleedde hij de
zelfde functie in Washington. In al die
functies had hij toegang tot belangrijke
geheime gegevens.
Bij de centrale NAVO-staven in Parijs
en Washington zijn alle verloven inge
trokken, in afwachting van de resultaten
van het onderzoek in Stockholm. In af
wachting hiervan blijft de Zweedse over
heid spaarzaam met gegevens, maar de
pers weet velerlei details te melden.
Wennerström fotografeerde geheime ge
gevens met eert speciale camera. Het
materiaal overhandigde hij altijd op niet-
ontwikkelde films aan zijn Russische con
tacLpersonen, opdat de bewijzen in een frac
tie van een seconde zouden kunnen wor
den vernietigd als de heren betrapt moch
ten worden. De films werden gewoonlijk
overgedragen tijdens de grote diploma
tieke ontvangsten die Wennerström gaf in
zijn grote villa in een der buitenwijken
van Stockholm.
De Zweedse inlichtingendienst schijnt
zich van unieke methodes te hebben be
diend om bewijsmateriaal tegen de ver
dachte kolonel te verzamelen. Waarschijn
lijk wordt hier gedoeld op een afluister-
techniek. die het mogelijk maakt op grote
afstanden gesprekken te volgen. Er zijn
bovendien honderden meters film gebruikt
om Wennerströms samenkomsten met zijn
contactmannen vast té leggen.
Wennerström, die op 20 juni werd ge
arresteerd, was adjudant van koning Gus-
taaf Adolf toen déze nog kroonprins was.
De leden van het Zweedse kabinet wa
ren diep geschokt toen zij hoorden van de
spionagezaak. Premier Erlander keerde
terug van zijn vakantie in Italië. Allerwe
gen gaan in het land stemmen op om
Kroesjtsjevs bezoek aan Zweden in de vol
gende zomer af te gelasten. De twee uit
gewezen Russen hebben het land vanmor
gen verlaten.
MOSKOU (AP) Een Chinese gedele
geerde heeft vandaag het wereldvrouwen
congres in Moskou in de war gestuurd
door een scherpe woordenwisseling met
Indische vertegenwoordigers over het
grensgeschil tussen hun beider landen. De
vergadering werd geschorst.
Vorig jaar protesteerden de Bretonse
boeren tegen de lage prijzen van de
artisjokken door hun produkten op de
wegen van Bretagne te storten, nu
gooien de boeren in Noord-Frankrijk de
aardappels op straat om dezelfde reden.
Deze opname werd gemaakt in Trieux
waar vrachtauto's vol aardappels dwars
over de weg zijn gezet, terwijl boeren
zich gereed maken de inhoud over de
keien te kiepen.
Anatole France:
Fatsoenlijke mensen noemt men hen,
die doen als de meeste anderen.
„De schade-uitkering tot een bedrag van
125 miljoen mark aan oorlogsslachtoffers
is niet te klein en er is geen reden waar
om de Nederlandse regering uit eigen mid
delen een aanvulling zou moeten geven,"
heeft de voorzitter van de Nederlandse
vereniging van ex-politieke gevangenen uit
de bezettingstijd, mr. G. Ch. Aalders, ge
zegd op het congres van de vereniging
in Leiden.
Hij zei dat men de verplichting tot ver
goeding van de geleden schade allereerst
en hoofdzakelijk als een juridische ver
plichting moet zien, voortspruitend uit in
ternationale rechtsregelen.
„Hierin is geen plaats voor een uitke
ring van smartegeld door de Nederlandse
regering, die zich niet heeft misdragen.
Wij willen geen geldelijke beloning als ho
norering van ons verzet."
De heer Aalders wees er verder op dat
de huidige Duitse regering door haar be
reidverklaring tót vergoeding volmondig
schuld heeft erkend, hetgeen niet afhan
kelijk is van de grootte van het aange
boden bedrag.
„Ik meen dan ook dat men de Duitse
regering in dit opzicht wel enigszins on
recht heeft gedaan," zei mr. Aalders, die
zijn grote erkentelijkheid uitsprak jegens
de Nederlandse onderhandelaars, die „zich
volledig hebben gegeven voor de beharti
ging van onze belangen."
Hoe moeilijk kabinetsformateur De
Kort het nog zal krijgen blijkt wel uit
de tijd die de KVP-fractiè nodig hééft
gehad om een antwoord op de voorstel
len van de formateur te formuleren. Om
vier uur moest het antwoord binnen
zijn maar de heer Andriessen kon pas
om kwart voor vijf bij zijn partijgenoot
zijn opwachting maken.
Hij ontkende dat er sprake was van
tweespalt in de KVP-fractie, maar hoe
wel de KVP-fractie in meerderheid ac
eoord gaat met de keuze van de VVD als
regeringspartner was toch een groot deel
van de leden ontevreden over de wijze
waarop de formateur de zaak heeft be
handeld.
Dat blijkt ook wel uit de rooms-katho-
lieke pers. De Volkskrant is' natuurlijk
tegen de keuze van de formateur maar
ook in „De Tijd" wordt de kritiek niet
onder stoelen of banken gestoken.
„Als dr. De Kort in het begin van zijn
formatiepoging voor de WD had gekozen
zou niemand zich daarover verbaasd heb
ben omdat die keuze wel met de verkie
zingsuitslag te rijmen valt. Dat zijn keuze
op dit ogenblik in brede kring als een
raadsel wordt beschouwd moet dan ook
gezien worden als het ongunstige resul
taat van een weinig fraai formatieproces".
Het blad meent dat het béleid voorlopig
is geëindigd ónder de verdenking van wil
lekeur en waarschuwt er vóór dat déze
formatie een bron van onrust en verwijten
kan worden, zowel in Het eigen kamp als
in dat van een rode oppositie.
„Het kan nooit héilzaam zijn als een
formatiepoging Slaagt ondanks de forma
teur".
Zoals de zaken ér nu voor staan is het
van belang te constateren dat de WD
een sterkere onderhandelingspositie heeft
gekregen. De christelijke fractieleiders
hebben de formateur dan ook al bezworen
niet te veel concessies in liberale richting
te doen.
Dat het pad van dr. De Kort verder
over rozen zal gaan is weinig waarschijn
lijk. Het lijkt zelfs bepaald niet denkbeel
dig dat de formateur zijn opdracht zal
moeten teruggeven.
GODTHAAB (Groenland) (Reuter)
Zevenentwintig van de 42 opvarenden van
de Westduitse trawler „München" uit Bre
merhaven zjjn dinsdag om het leven geko
men, nadat hun schip bjj Faeringehavn
aan de westkust van Groenland was ver
gaan. De overige vijftien leden van de be
manning werden gered.
Er woedde een storm van Windkracht
acht, toen de „München'' met enigé andere
vissersboten genoemde haven naderde. Het
schip kwam als gevolg van een sterke
stroming op een rif terecht en zonk. Een
reddingsboot, waarin zestien opvarenden
zich trachtten te redden sloeg om, waar
door dertien mensen zeker en de drie ove
rigen waarschijnlijk verdronken. Van de
overige opvarenden bezweken er elf van
uitputting of aan verwondingen, nadat zij
door andere vissersschepen waren gered.
Onder de gewonde overlevenden bevindt
zich de gezagvoerder.
De „München" (941 ton) was twee jaar
oud en eigendom van de Westd-'^se verre
visserij matschapi'ij. fv
f