Erasmus-prijs voor universele
Joodse wijsgeer Martin Buber
Profeet
vrede
van naastenliefde,
en broederschap
.s'
KQK
EXAMENS
i/ ii i n r r i I/nu
li li s r o I. e. si li m n i
Formeren en
informeren
WASAUTOMATEN
1298.-
ZOMERMANTELS
Tass handhaaft de
lezing van de
pauselijke dank
Brandjes in Hoorn
werden gesticht door
brandweerman
Ambtenares werd
slachtoffer van
„opruiming"
NU MODERN WASSEN
WASMACHINE BLAUW
WOENSDAG 3 JULI 1963
4
Cultureel zionist
Tweegesprek
Controverse
riechts
15 cent /i//Z£
met Reckltts
Franse ex-premier Camille
Chautemps in VS overleden
Wijsgeer, theoloog,
bijbelvertaler
Telegram werd vertaald
in Russisch ontvangen
ENGLISH ELECTRIC
KRUISSTRAAT 5 HAARLEM
Twee jaar voor
Duitse autodief
Gaat u met vakantie?
Grote Houtstr. 167 - Tel. 16062
(Van onze correspondent)
TEL AVIV. Toen ex-premier David
Ben Goerion professor Buber in februari
van dit jaar gelukwenste met zijn vijfen
tachtigste verjaardag prees hij hem om
zijn diepe, oorspronkelijke gedachten
loop, om zijn trouw aan de idee van Is
raels hergeboorte, om zijn innige ideolo
gische en emotionele toewijding aan de
profetische visie van individuele en uni
versele verlossing, om zijn strijd voor ge
rechtigheid, vrede en broederschap in
deze wereld en om de volledige con
gruentie van zijn leer en zijn persoonlijk
leven.
Daarmee is in grote lijnen de figuur
getekend van deze geestelijke gigant, die
van zijn jeugd of leraar en gids is ge
weest.
Het ligt niet op mijn weg ook maar
een summiere levensbeschrijving te geven
van deze figuur van wereldformaat, die
van zijn huis in Jeruzalem uit een brief
wisseling voert met de grootste denkers
ter wereld, van deze man, die van zijn
studentenjaren af de leer der universele
vriendschap verkondigt en die zijn profes
soraat in Frankfort aan de Main na elf
jaar moest opgeven, omdat hij als Jood
niet paste in het patroon van de nationaal-
socialistische ideologie. Ik moet mij be
perken tot enkele opmerkingen over en
enkele aspecten van Bubers leven en wer
ken, die de wereld hebben verrijkt met
een bibliotheek op zichzelf.
Buber werd al heel jong aangetrokken
door het zionisme. Jood in hart en
nieren, die aan het Chassidisme voor
het eerst ervaren in het huis van zijn
geleerde grootvader Salomon Buber in
Lemberg (Polen) zijn oorspronkelijke
vorm hergaf, moest Herzls leer van een
renaissance van het Joodse volk wel als
muziek in de oren blinken. Al spoedig
traden echter verschillen aan het licht
tussen Herzls opvattingen en de zijne. Het
zionisme, zoals dit door zijn schepper werd
verkondigd en voorgestaan, was een po
litieke beweging. Het ging er daarbij in
de eerste plaats het Joodse voik een eigen
land te geven, waar het rust zou kunnen
vinden. Alle andere overwegingen waren
van secundaire aard.
Voor Buber betekende zionismè meer.
Hij vereenzelvigde zich met de richting van
Achad Haam, die niet de nadruk legde
op het politieke element, maar op het cul
turele. Zion zag hij als doel ter verwer
kelijking van het ideaal van de bijbelse
profeten, die een koninkrijk Gods, een
wereld van universele gerechtigheid, broe
derliefde, vrede, eendracht tussen de mens
én zijn schepper predikten. Hier ligt de
taak van Israël, betoogde hij, en nergens
anders. Zo kon hij dan ookjaren later
1n zijn boek „Israël und Palastina", dat
in 1950 verscheen, zijn vermanende woor
den neerschrijven: „Als Israël minder wil
dan wat met hem gemeend is, zal het ook
dat mindere moeten ontberen".
Al deze jaren door, van zijn studenten
tijd tot zijn grijsheid, is Buber zijn oor
spronkelijke denkbeelden trouw geble
ven. In zijn gedachtengang, zijn le
vensopvatting speelt de „Ich-Du"-concep-
tie, de dialoog tussen de mens en God,
een alles overheersende rol. Godsdienst,
leert hij, is de ontmoeting van God en
mens, de voortdurende dialoog tussen de
mens en God, zoals die in de bijbel is
neergelegd. Voor de mens -komt het er
maar op aan of hij aan dit tweegesprek
wil meedoen. Voor hem kan alleen zijn
antwoord aan God bepalend zijn, een
antwoord, dat zich niet manifesteert in
woorden noch in gebed, maar door een
zedelijke positieve of negatieve verrichting
door iets te doen of iets te laten.
Naar Bubers opvatting heeft het Joden
dom de taak de profetische idealen in
de wereld te verwezenlijken. Ieder indi
vidu heeft dezelfde opdracht. Voor hem
bestaan geen normen die uitsluitend voor
een bepaalde groep gelden. De gedachte
van de profeten, die tot God moet voeren
en tot een wereld van broederliefde en
universele menselijkheid, mag zich ner
gens laten terugdringen.
Voor de Joodse politieke leiders was er
Advertentie
PARIJS Op 78-jarige leeftijd is afge
lopen nacht in Washington de bekende
Franse politicus van radicale huize Ca
mille Chautemps overleden, die onder de
derde republiek ettelijke malen minister
en verschillende keren premier is geweest.
Zijn laatste ministerschap, in de regering
welke in 1940 door maarschalk Pétain ge
vormd werd, zou Chautemps, die intus
sen naar Amerika was uitgeweken, na een
oorlog een straf van vijf jaren wegens
collaboratie met de vijand opleveren. Na
derhand werd die straf hem door presi
dent Coty vrijgescholden en kon Chau
temps zonder risico terugkeren in zijn va
derland, waar hij overigens weinig meer
van zich liet horen.
Vandaag heeft prins Bernhard de
Erasmus-prijs voor het jaar 1963 uit
gereikt aan de vijfentachtigjarige Is
raëlische wijsgeer, theoloog en bijbel
vertaler professor Martin Buber, die
sinds jaren een internationale bekend
heid geniet. Bijgaand artikel, van de
hand van onze Israëlische correspon
dent S. Hamburger, behandelt enige
aspecten van Bubers levenswerk en
zijn visie op het hedendaagse Israel.
maar één keus: Palestina moest een staat
zijn met een Joodse meerderheid en een
vrije emiratie. Buber ziet hierin een aan
tasting van het profetische ideaal. Hij acht
geen Joodse staat nodig, noch een Joodse
meerderheid. Zijn eis is een Palestina met
recht van zelfbeschikking voor Joden en
Arabieren. Vrije immigratie wenst hij
vervangen te zien door een immigratie,
die bepaald wordt door het economisch
absorptievermogen van het land.
Men heeft Buber zijn verklaring ernstig
kwalijk genomen. Men heeft hem herhaal
delijk het verwijt gemaakt, dat hij de
werkelijkheid ondergeschikt wilde maken
aan zijn geestelijke idealen. Men heeft
hem de realistische figuur voor ogen ge
houden van Ben Goerion, die zich niet
minder dan hij door zedelijke, universele
beginselen laat leiden, maar die een open
oog heeft voor de noden van zijn volk,
zolang de wereld de gedachte van alge
mene broederschap en vriendschap tussen
alle volken met voeten treedt.
Zo is Buber, als Jood in de Joodse staat,
minder geëerd dan als mens in de we
reld, hetgeen overigens niet zeggen wil,
dat men in zijn eigen land zijn groot
heid, zijn eerlijkheid, zijn idealisme niet
zou erkennen. Verre van dat. Het tele
gram. dat de eerste-minister hem zond
op zijn vijfentachtigste verjaardag be
wijst, dat men hem ook in Israël beschouwt
als een wegwijzer in een tijd, die zijn
oriëntering heeft verloren.
Wat vooral treft in Bubers werken is
zijn oorspronkelijkheid van gedachten. Als
hij de noden van deze tijd beschrijft en
de controversen tussen de politici, die he
den ten dage wereldgeschiedenis maken,
voert hij de algemene verwarring terug
tot het gemis van „een taal, waarin men
eikander verstaat". „De enige taal, die zij
bezitten", zegt hij, „is de gebruikelijk po
litieke, maar die deugt alleen maar voor
het afleggen van verklaringen. Door over
maat aan macht zijn zij onmachtig, en
door-hun kunstgrepen onbekwaam, om- het
beslissende te doen".
Buber is behalve een jgroot denker ook
een stilist van grote allure. Zijn nog altijd
n
Professor Martin Buber
niet voltooide Duitse vertaling van het
Oude Testament, die hij aanvankelijk sa
men verzorgde met Franz Rosenzweig (in
1929 gestorven) en die hij kort geleden nog
eens geheel doorliep, is zonder enige tvWj-
fel de beste die ooit is verschenen. Zij is
overigens niet meer dan een van de hon
derden geschriften, die Bubers naam dra
gen en die hem de gestalte verlenen van
een van de grootste geestelijke leiders van
deze eeuw.
In zijn mededeling van de toekenning
van de Erasmus-prijs aan Buber merkte
het bestuur van de „Praemium Erasmia-
mum Foundation" op, dat de waarden die
Buber vertegenwoordigt, „kunnen worden
bescho'uwd als een integraal deel van
Europa, zodat zijn werk een indirecte, be
langrijke bijdrage is tot het Europese
geestelijke leven". Helemaal juist is dit
niet. Bubers werk draagt bovenal het
stempel van universalisme en het wil mij
voorkomen, dat zijn werkingssfeer zich
niet door een bepaald werelddeel laat be
perken. Voor Buber immers bestaan er
geen grenzen tussen mens en mens, tussen
volk en volk, tussen continent en continent.
Voor hem is er alleen de alles overkoepe
lende,,idee van naastenliefde, vrede en
broederschap als kristallisering van
's mensen reactie op Gods uitnodiging tot
een tweegesprek.
Het Russische persbureau Tass heeft in
zijn Engelse uitzending voor het buitenland
een artikeltje van de correspondent Ana-
toly Krasikov verbreid waarin deze zich
kant tegen beweringen als zou de tekst
van het pauselijke antwoord aan Kroesj-
tsjev door het persbureau Tass verdraaid
zijn weergegeven.
Krasikov zegt dat noch Tass noch de
Russische pers ook maar een enkel woord
aan deze boodschap heeft toegevoegd of
er iets uit heeft weggelaten bij het pu
bliceren van de tekst van het pauselijke
document, dat reeds in het Russische ver
taald van het Vaticaan naar Moskou was
gezonden.
(Het A.N.P. tekent hierbij aan, dat in
de berichten omtrent de pauselijke dank-
boodschap die van de persbureaus Reuter
en A.F.P. werden ontvangen uitdrukkelijk
in de directe rede respectievelijk de om
streden woorden werden aangehaald. De
volgende dag echter werd uit bevoegde
bron in Vaticaanstad een officiële tekst
verkregen, waarin de betrokken passage,
volgens het bericht van A.F.P. luidde:
„dat het Russische volk in welvaart en
in een goed geordend maatschappelijk le
ven enzovoort.in plaats van „dat het.
Russische volk in zijn welvaart en goed
geordend maatschappelijk leven", enzo
voort.
Advertentie
De gemeentepolitie van Hoorn heeft een
24-jarige ijzervlechter gearresteerd, die de
afgelopen maanden diverse brandjes heeft
gesticht. De man was vier jaar lid van de
vrijwillige brandweer van Hoorn. Hij heeft
een bekentenis afgelegd.
Hij werd door een politieagent op heter
daad betrapt toen hij 's avonds laat een
in benzine gedrenkte brandende lap in een
kelder onder een café gooide. In de kel
der waren rieten stoelen opgeslagen. De
politieman waarschuwde de caféhouder, die
het vuurtje wist te blussen, en nam de
brandstichter mee naar het bureau, waar
de man na een langdurig verhoor beken
de dat hij op een dergelijke manier meer
brandjes had gesticht. Hij is ter beschik
king van de justitie gesteld.
KORT NIEUWS
Narcotica. Het gerechtshof in Amster
dam heeft een 24-jarige inwoner van Ede
veroordeeld tot een gevangenisstraf van
negen maanden wegens het in bezit hebben
van narcotica, die hij uit Parijs had mee
genomen.
Een 26-jarige Duitser uit Duisburg is
door de rechtbank in Alkmaar veroor
deeld tot twee jaar gevangenisstraf we
gens diefstal van vier auto's en het dra
gen van een verboden wapen, een gela
den gaspistool. Een der auto's was gesto
len in Avenhorn, waarmee de Duitser op
13 december in Haarlem werd aangetrof
fen. Hij was 5 december uit de gevan
genis in Haarlem ontslagen en over de
grens gezet.
en wilt u dat wij uw krant naar uw
vakantie-adres opzenden 7
Stuurt u ons dan minstens drie dagen
voor uw vertrek een briefkaart met
vermelding van uw naam. uw vaste
adres, uw vakantie-adres, de datum
waarop de eerste krant naar uw
vakantie-adres gezonden moet worden
en de datum aarop de krant voor het
laatst moet worden toegezonden.
Als u de krant per week betaalt wilt
u dan het abonnementsgeld voor de
vakantieweken vooruit aan de bezor
ger betalen 7
DE ADMINISTRATIE
AMSTERDAM. Geslaagd voor de exa
mens: doctoraal geschiedenis: C. A. J. Vo
gels en (met lof) H. van Rij (Amsterdam);
kandidaats geschiedenis: W. G. van der
Weiden (Haarlem). Kandidaats economie:
J. E. van Tijen, J. P. W. C. Korthals Altes,
B. A. F. Vermeulen (A'dam) en C. H. E.
C. van de Heuvel (Amersfoort); doctoraal
Frans: (met lof) mej. C. Hogetoorn (Am
sterdam). Kandidaats Frans: mej. M. C. A.
Willemsen (Amsterdam). Kandidaats rech
ten: mej. E. A. Buwman, H. L. J. M. Gies-
kes, J. Schaap, C. J. Koningsberger, M. B.
Josephus Jitta (Amsterdam) en B. J. Hu-
zink (Enschede).
Amsterdam (Gem. Un.). Doctoraal biolo
gie: F. L. Pelt en met lof mej. E. M. Pee-
ters (Amsterdam). Doctoraal natuurkunde:
R. van Wezel (Amsterdam). M.O.-B wis
kunde: J. J. M. Klein (Rotterdam). Docto
raal Frans: mevrouw J. M. Newland
Zeeman (Amsterdam). Doctoraal kunstge
schiedenis: F. T. Gribling (Amsterdam).
Doctoraal economie: T. Bakker en H. M.
Mauser (Amsterdam).
AMSTERDAM (v.u.) Doctoraal psycho
logie: A. M. Verschoor (Hilversum). Doc
toraal Franse taal en letterkunde: mevr.
A. C. PouwelsDe Bruin (Rijswijk). Doc
toraal geneeskunde: H. J. Batelaan (Gou
da), J. Busser (Den Helder), mej. E. P. Elf-
ferich (Delft), F. K.ragt (Soestdijk), J. Sto
ker (Groningen), D. J. Tazelaar (Katsj.
Semi-artsexamen: W. Bakker (Laren, N.H.)
A- Höogerwerf (Amsterdam); Artsexamen:
De kabinetsformatie is weer terug in het
embryonale stadium van de informatie.
Maar vrijwel alle bladen juichen dit toe,
want men prefereert toch het optreden
van professor Beel boven een verder wer
ken van dr. De Kort.
Lees bijvoorbeeld het vernietigend oor
deel van het PAROOL:
,Met dit gemodder heeft de heer De
Kort een nogal aanzienlijke bijdrage ge
leverd tot de afbraak van het parlemen
taire normbesef in ons land".
En de r.k. DE TIJD oordeelde:
„Wat begonnen is als een beleid, dat
met een bijna a-politieke nauwgezetheid
de prudentie en de verdelende rechtvaar
digheid als richtsnoeren gaf eindigt voor
lopig onder de verdenking van willekeur".
De NIEUWE ROTTERDAMSE COU
RANT zei het in deze woorden:
„Voor de heer De Kort is het moei
lijk geweest, duidelijk en aannemelijk te
maken, dat hij de socialisten er buiten
wilde houden en hen de oppositie wilde
laten blijven die zij de afgelopen vier jaar
waren geweest. Hij had dit kennelijk als
het ware vanzelf uit de gang van zaken
naar voren willen laten komen. Daarin is
hij niet geslaagd doordat zijn hele metho
de op zijn zachtst gezegd gebrekkig was".
Het knelpunt is voornamelijk de KVP
geweest, waar twee stromingen een rol
speelden. Hoe er bij de ene groep angst
was voor een sterk aandeel van de VVD,
blijkt wel uit het LIMBURGS DAGBLAD'.
„Politiek gesproken gaat de KVP buk
ken voor de dreiging van de VVD, d.w.z.
voor de minst sociale partij. Zij laat een
andere partner, die alleen groter is dan
de drie andere deelnemers samen, buiten
het kabinet. Dat gebeurt, ondanks het feit
dat haar deelname een program verzeker
de, dat dichter bij „de wereld van mor
gen" stond, dan de deelname van de
VVD".
En de NIEUWE LIMBURGER:
„De Katholieke Volkspartij heeft de ver
kiezingsslag gewonnen. Het heeft voorlopig
op zijn minst de schijn, dat zij de forma
tieslag heeft verloren. De grootste verlie
zer van de verkiezingen, de VVD, heeft
door een spel van bluf meer invloed op
de formatiepogingen gekregen dan haar
krachtens haar positie toekomt".
Uit enkele knipsels blijkt hoe men de
wording van een sterk christen-democra
tisch blok bespeurt, zoals uit de WAAR
HEID:
„Het besluit is in feite genomen door de
drie zich noemende Christelijke partijen:
de KVP, de AR en de CHU. Zij hielden
een soort conclaaf! Of om er enigszins ge
wijzigd het woord, van een katholiek dich
ter op van toepassing te brengen: „een
uitgedund conclave van vier zwarte ra
ven". Er kwam dan ook géén rook, maar
wél gekras: zij hadden de VVD verko-
z e n".
Of uit de FRIESE KOERIER:
„Kennelijk rpoet met alle geweld de fi
guur van de Duitse C.D.U. op het Ne
derlandse scherm worden geprojecteerd,
en die figuur wordt minder geschonden
door een kleine VVD dan door een zoveel
grotere P.v.d.A. Het zal echter duidelijk
zijn, dat die kleine VVD hierdoor op een
sleutelpositie is geraakt, waarvan zij met
de haar eigen bescheidenheid een gepast
gebruik zal weten te maken".
De LEEUWARDER COURANT doet een
felle aanval op de KVP:
„Het is jammer, dat er nauwelijks een
kans bestaat, dat de KVP het lid op de
neus zal krijgen, want zij verdient niet
beter. Sinds de verkiezingen gedraagt men
zich daar, alsof de KVP de aangewezen
lokomotief van staat is geworden, die
zelf kan uitmaken, welke bijwagens zij
achter zich aan zal trekken. Het program
ma, dat de heren Romme en De Kort
hebben opgesteld, mist iedere grootsheid.
Het is een verzameling algemeenheden en
omzwachtelde kompromissen".
Maar het ALGEMEEN HANDELSBLAD
vindt dat men maar het beste kan afwach
ten:
„In enkele persorganen is de KVP wel
de lachende derde in dit verkiezingsspel
genoemd. De toekomst zal leren, wie het
laatst lacht. Voorlopig vinden wij de aan
pak van de heer De Kort eerder om te
huilen".
Maar dat is alles verleden tijd, want na
dat dr. De Kort de VVD nog eens de schuld
van de mislukking had gegeven, hetgeen
door de NIEUWE ROTTERDAMSE COU
RANT nijdig wordt teruggekaatst, onder
andere met de opmerking:
Dr. De Kort mag dan indertijd zijn ge
promoveerd op een proefschrift over ar
beidsbemiddeling, hij heeft volledig ge
faald als arbeidsbemiddelaar voor een mi
nistersploeg"
Is nu prof. Beel verschenen, tot grote
vreugde van Wim Kan, die in DE TELE
GRAAF zegt:
„Als prof. Beel nu het bedje aan het
spreiden is van Jan de Quay, zie ik de
toekomst met een gerust hart tegemoet!
Vandaag vraag ik aan prof. Beel en alle
Nederlanders, die nog geloven in eerlijke
idealen als een tweede televisienet krach
tig en eendrachtig te zingen:
„Blijven Jan, blijven Jan
jij zit weer op rozen,
„Jij gaat de historie in
als Jan de Eindeloze".
De NIEUWE ROTTERDAMSE COU
RANT oordeelt:
„Prof. Romme was een der groten in
de KVP; hij vervaardigde bouwstenen.
met die bouwdoos te spelen; hij heeft er
wel wat van beschadigd. En nu is het dan
weer een der groten in de KVP die moet
vertellen, hoe er van de brokstukken iets
goeds is te maken".
De VOLKSKRANT heeft onmiddellijk
zijn drukmethode hervat, waarbij men dr.
De Kort bijvalt als hij de VVD de schuld
geeft. Het blad adviseert prof. Beel:
„Prof. Beel zal als nieuwe informateur
niet aan dit resultaat van de poging-De
Kort kunnen voorbij gaan. Mr. Toxopeus
heeft geprobeerd de betekenis van zijn
verlangen om het hele program weer te
bekijken, zoveel m'ogelijk. te verkleinen.
Maar waarom werd er door de liberalen
dan zo hoog gespeeld als men niet pas
vanuit een sterke positie duidelijk wilde
zeggen wat de VVD nu eigenlijk wil. De
nieuwe informateur, prof. Beel, zou het als
zijn taak kunnen zien dat opnieuw te on
derzoeken. Maar voorop moet staan, even
als bij dr. De Kort, dat het brok chris
telijk-sociale politiek, dat de KVP wenst,
niet in het gedrang mag komen".
Algemeen verwacht men nu een terug
keer van prof. De Quay. Zie DE TELE
GRAAF:
„Hij is nu in de positie gekomen, dat
hij niet alleen het land een dienst zal be
wijzen door een benoeming tot minister
president te aanvaarden, doch ook zijn
partij, de KVP, die uit de formatiepogin
gen van de afgelopen weken geschonden
te voorschijn is gekomen".
Overigens mag wel worden vermeld, dat
men niet alleen brokken bij de KVP con
stateert. BURGERRECHT meent, dat de
Partij van de Arbeid in de val is gelo
pen
„Een val, die bij de formatiepoging zeer
handig was opgesteld. De wijze, waarop de
socialisten getracht hebben, met alle ge
weid in de regering te komen is een pas
sende illustratie van het „begeerte heeft
ons aangeraakt" uit een oud strijdlied.
De begeerte was zo sterk, dat men alle
terughoudendheid varen liet en dat men in
feite het gehele programma om de kwali
teit van het bestaan wilde offeren voor het
medepartnerschap".
En ook de GROENE AMSTERDAMMER
noemt de P.v.d.A. een verliezer en nog wel
een slechte verliezer:
„De Pv.dA verkeert thans in een nog
ongelukkiger positie dan waarin ze vlak
na de verkiezingen werd aangetroffen.
Toen was er nog een schijntje kans op het
voeren van redelijke oppositie nu zijn
ook die schamele perspectieven de mist
ingegaan. De PvdA heeft zich immers ten
overstaan van de kabinetsformateur her
haaldelijk en expliciet akkoord verklaard
met diens basisprogram het program
waarmee, als alles lukt, de komende vier
jaar zal worden geregeerd? Daardoor
heeft men zichzelf volstrekt gefrustreerd,
en de tegenpartij alle vrije slagen gelaten
die er maar te bedenken zijn".
Prof. Beel is nu hard aan het werk,
maar hij zwijgt in alle talen. En dat is
Maar dr. De Kort was nog te klein om misschien wel verstandig ook.
J. P. Hebly, mevr. N. Verburgh-v. d. Zwan
O. P. van der Werff (Amsterdam).
Amsterdam. (V.U.). Gepromoveerd tot
doctor in de letteren en wijsbegeerte me
vrouw A. B. P. Salome FinkeiStein, op
een proefschrift getiteld: „Het openliggen
bij lijders aan Schizofrenie". Tot doctor
in de geneeskunde is gepromoveerd J.
Boersma, op een proefschrift getiteld:
„Antonius de Haen (1704-1776)".
GRONINGEN. Engels M.O.-A: H. Brou
wer (Groningen). Engels M.O.-B: mej. K.
M. I. A. Scholtens (Hoogezand) en J. H.
Siebelink (Doetinchem). Doctoraalexamen
Frans: mevr. L. J. van DijkDobbenga
(Winschoten, cum laude); C. V. M. J. de Bie
(Antwerpen), J. L. van Apeldoorn (Heeren
veen). Doctoraal sociale aardrijkskunde:
D. J. Schipper (Groningen). Doctoraal
sociale wetenschappen: C. J. Aardenburg
(Dalfsen). Geschiedenis M.O.: de dames H.
G. van der Wissel (Haren), H4 H. Zwitsers
(Coevorden) en de heren T. A. Boonstop
pel (Paterswolde), J. E. Brouwer (Win
schoten), J. M. Fokkema (Groningen), Th.
W. M. Nissen (Groningen). Doctoraal En
gels: A. C. J. Doodkorte (Sneek, cum laude)
Bevorderd tot apotheker: mevr. J. P. Ma-
lingréDijkstra (Groningen), mej. G. B.
Wieling (Winschoten), P. M. Wakkerman
(Hengelo). Doctoraal klassieke letteren: C.
,Cig£(ive^.(BeWei'.'Wplde), Bevorderd tot tand
arts; M. i, Lampe (Bloemendaal); H. Th. O.
Peters (Oirlo). Doctoraal sociale aatdrijks
kunde: H. B.ausema (Groningen). Duits
M.O.-B: mevr. M. B. JansmaStraatsma
(Ternaard), mej. A. C. M. Rubsamen (zus
ter Antoine) (Groningen), S. E. Arts (Hee
renveen), A. Th. Hummel (Tolbert).
Groningen. Bevorderd tot arts: M. Bie-
rens de Haan (Groningen), L. H. J. Bogstra
(Groningen), P. Stoel (Zuidwolde), G. A.
Mook (Assen), R. G. Massaro (Heerlen).
Groningen. Gepromoveerd tot doctor in
de letteren de heer S. Kuyper, geboren te
Wormerveer, wonende in Groningen, op
het proefschrift „Enige aspecten van vrij
en dwangmatig herhalen".
LEIDEN. Geslaagd voor de examens:
kandidaats geneeskunde: mej. D B. En
gels (Den Haag), mej. Ch. Keers (Wasse
naar), mej. M. L. Odijk (Alphen a. d. Rijn),
mej. M. D. Luning Prak (Den Haag), de
heren J. Bouquet (Heemstede), Ch. J. van
Boxtel (Amstelveen), P. H. Dijkstra
(Breda), G. W. de Graaff (Rotterdam), J. P.
M. de Groot (Leidschendam), G. C. A. M.
van Hattem (Meerssen), P. J. R. O. van
Helsdingen (Wassenaar), P. J. C. Jongsma
(Leiden), H. E. D. J. ter Keurs (Leidschen
dam), A. F. Kroes (Heenvliet), J. H. Mulder
(Oegstgeest), J. Overbeke (Den Haag), G. R
Swart (Den Haag), C. A. Veldhuizen (Hel
mond), L. G. Verver (Rotterdam). Doctoraal
Nederlands recht: mej. W. C. M. Verstraete
(Delft) en R. R. Smit (Glimmen, Gr.). Doe
toraal geologie: D. C. Frets (Leiden). Doe
toraal godgeleerdheid: C. Bezemer (Kat
wijk aan Zee).
Leiden. Doctoraal notariële studierich
ting: R. H. Maathuis (Rotterdam), F. G.
van Overbeek (Rijswijk Z.H.), H. B. Bak
(Ridderkerk) en A. J. Rondeel ('s-Graven-
hage). Gepromoveerd tot doctor in de
wiskunde en natuurwetenschappen de
heer J. Hekkelman, geboren in Nijmegen
wonende in Leiden. In het proefschrift is
een onderzoek beschreven naar de invloed
van bijschildklierhormoon op de stofwis
seling van botweefsel. Tot doctor in de
geneeskunde, op proefschrift getiteld: „Ka-
liumdificientie studies over de betekenis
van het chloride-ion" de heer A. Struy-
venberg, geboren in Nijmegen, wonend te
Oegstgeest. Tot doctor in de wiskunde en
natuurwetenschappen de heer C. v. d. Lin
de, geboren en wonend in Rotterdam. Het
proefschrift was getiteld: „De reactie van
fenanthreen met broom in methanol".
WAGENINGEN. Gepromoveerd tot doc
tor in de landbouwkunde ir. J. H. van
Roon, Vlaardingen. Kandidaatsexamen
akker- en weidebouw: G. Bos, Nieuw-Ven-
nep; tropische cultuurtechniek: R. J. Oos-
terbaan, Heemstede; bodemkunde en be
mestingsleer: J. van der Maarl, Nieuw-
Vennep; landbouwtechnologie: H. R.
Schreuder, Heemstede; agrarische socio
logie: J. H. de Ru, Zandvoort.
Wageningen. Ingenieursexamens: Akker
en weidebouw: A. P. A. Calon (Hoofdplaat)
J. C. Wolthuis (Vrooinshoop); zuivelberei
ding: Th. J. Geurts (Venray); tuinbouw-
plantenteelt: A. A. M. Sweep (Breda), D.
Piekenaar (Wassenaar); bosbouw (tech-
nisch-economische inrichting): J. H. Zijl
stra (Huizen); tropische landhuishoudkun
de: J. Drieduite (Rotterdam); cultuurtech
niek: Th. J. Bos (Uithuizen), J. A. Deurloo
(Rhenen), M. H. de Jong (Bennekom); tro
pische cultuurtechniek J. Doorebos (En
schede), M. J. Eybergen (Dieren), F. J. IJ-
serinkhuysen (Amsterdam); plantenziekte-
kunde: mevr. A. M. VermeulenAten
(Wageningen), K. H. Veen (Rotterdam);
landbouwtechnologie: H. C. de Boer (Wa
geningen; agrarische sociologie: H. R. Pijl
man (Wassenaar); landbouwhuishoudwe-
tenschappen (sociaal-econmlsche richting):
mej. M. H. W. van Oers (Alem).
Nijmegen. Doctoraal geschiedenis: P.
Chr. Overmeer (Nijmegen).
UTRECHT. Geslaagd voor de examens:
semi-arts: W. G. Bliek (Utrecht), O. H.
Buyne (Utrecht), P. de Putter (Nijmegen),
H. W. D. Voskuil (Utrecht), mej. A. M. Rog-
nerud (Utrecht). Artsexamen: J. A. M. van
de Wouw (Nederweert), R. Haaxma
(Vught), mej. T. H. Khouw (Utrecht). Doc
toraal Nederlandse taal- en letterkunde:
Chr. Nabben (Grubbenvorst). Tandarts
examen: mevr. A. Slop-Reintjes (Utrecht),
D. Roest (Rotterdam), J. P. Smits (Oss).
Gepromoveerd drs. A. C. M. van Rooij,
Utrecht, tot doctor in de wiskunde en na
tuurwetenschappen.
NIJMEGEN. Doctoraal theologie: G. C.
van Engelen (cum laude) (Utrecht), en V.
G. M. van der Loo (Cuyk). Semi-arts: H. B.
M. Smals (Vlissingen). Arts: M. F. M. F.
Hollands (Nijmegen) en G. J. L. van der
Maas (Bergen op Zoom).
TILBURG. Doctoraal sociale weten
schappen: J. Pompen (Den Bosch), L. Bar-
talits (Tilburg). Doctoraal economische
wetenschappen: E. Bijnen (Someren) cum
laude.
*8 H"> "-11 A a I I |k V
DELFT. J Wiskundig ingénieur: G. J. de
Rruiri (Rotterdam), J. Hermans (Noord-
wijk a. Zee), G. J. van den Heuvel (Delft),
H. W. Hoogstraten (Leiden) met lof, H.
Kamphorst (Apeldoorn), P. F. de Maat
(Vogelwaarde), A. G. Noordam ('s-Grave-
zande), C. de Ridder (Rotterdam) met lof,
T. J. Ringes (Utrecht), W. H. G. Ruhe (Am
sterdam). Scheepsbouwkundig ingenieur:
M. A. Pannevis (Krimpen aan de IJssel).
ROTTERDAM (Conservatorium). Viool:
Elly KopmelsVan Kempen (Vlaardingen).
Orgel: Johannes J. Bot (Sliedrecht), Arie
Keijzer (Middelharnis) met onderscheiding
„toegelaten tot de presentatie van de prijs
van uitnemendheid". Piano: Edith van
DijkTankink (Amsterdam), Yvonne van
Noort (Rotterdam) (met onderscheiding
„toegelaten tot de presentatie van de prijs
van uitnemendheid").
Advertentie
*49.50 - 59.50 en 69.50
Het betere middengenre
tegen betaalbare prijzen.
Het ambtenarengerecht in Den Haag
heeft een klacht behandeld van een vrou
welijke referendaris tegen de minister van
Defensie. Zij eist teruggeplaatst te worden
in een functie die in overeenstemming is
met haar capaciteiten. Haar pleiter, mr.
W. Vermeer, betoogde dat de plaatsvervan
gend secretaris-generaal van het departe
ment, van Defensie, toen hij in zijn te
genwoordige functie werd benoemd, be
gon aan een radicale opruiming van de
„erfenis" van zijn voorganger. Het „Bu
reau Sercretaris-generaal" werd opgehe
ven. De ambtenaren konden gaan of kre
gen ander, minder aantrekkelijk werk.
Bij die reorganisatie werd de vrouwelij
ke referendaris van haar functie onthe
ven, en zag tot haar verbazing een ander
in haar plaats benoemd. Namens de
plaatsvervangend secretaris-generaal zei
mr. E. Drooglever Fortuijn, dat er voor
de ambtenares geen werk" meer was. Zij
zou bovendien zelf om ontslag hebben ver
zocht door te zeggen: „Als de zaken zo
liggen is het dan niet beter, me maar
op wachtgeld te stellen". Het Ambtenaren
gerecht zal over drie weken uitspraak doen
