KNAC breidt onder veel
rumoer het bestuur uit
Dr. Martelli stond onder
zware Russische druk
£sso)autokaarten
FEITEN VAN DEZE WEEK
Werkloosheidcijfers
in Noord-Holland
Bliksem slaat in
twee boerderijen
Russische diplomaat in Londen had
goede relaties bij Scotland Yard
AVRO kwaad
op NTS
V
Gesprek in Moskou
vandaag begonnen
Hoe is het ontstaan
ZATERDAG 6 JULI 1963
7
Examens
Kritiek op samenwerking met ANWB
Kerkelijk nieuws
VLOT DOOR EUROPA MET
De wereld wacht af:
Dit woord:
STUDENTIKOOS
Dit woord:
BEKWAAM
Dit woord: GIRO
Dit woord: VUIG
.^'- "asA
SSi
:-x
Zoals donderdag 4 juli reeds gemeld
werd, is in de maand juni de spanning op
de Nederlandse arbeidsmarkt verder ge
stegen. Deze tendens is ook in de provin
cie Noord-Holland duidelijk merkbaar. Het
aantal werkloze mannen daalde in juni van
2908 tot 2699. Dit cijfer komt overeen met
een percentage van 0,5 van de afhanke
lijke mannelijke beroepsbevolking. Deze
cijfers liggen thans lager dan ooit.
De vraag naar mannelijk personeel nam
deze maand met ongeveer 2000 toe. Ver
leden maand bedroeg de stijging ongeveer
1600. Het aantal openstaande aanvragen
van werkgevers bedroeg aan het einde van
verleden maand 17.832. Ook de vraag naar
vrouwelijk personeel steeg enorm, name
lijk van 9861 naar 11.229. Per gewest zijn
de werkloze mannen in Noord-Holland als
volgt verdeeld: Amsterdam 2070, Haarlem
178, Alkmaar 97, IJmond 87, Zaandam 62,
Hoorn 51, Hilversum 42, Bussum en Den
Helder elk 41.
De cijfers vraag en aanbod in het ge
west Haarlem zijn respectievelijk 5 -, 585,
metaal 12 - i05Ó, handel 18 - 77, horeca 2 -
44, kantoor 34 - 143, lager personeel 14 -
258, overig personeel 19 - 553. minder ge-
schikten 74 - 0 en vrouwen 45 - 2164.
Tijdens een hevige onweersbui, die gis
termiddag omstreeks half vijf boven het
Drentse dorpje De Haar (gemeente Sleen)
heeft gewoed, zijn twee boerderijen, die
op ongeveer honderd meter van elkaar
staan, door de bliksem getroffen. De boer
derij van de gebroeders Brands kon wor
den gered, die van de landbouwer L. Vol
kers brandde geheel uit.
Groningen. Gepromoveerd tot doctor in
de letteren op proefschrift „Een organisa
tie in beweging" (een sociaal-psychologisch
veldexperiment bij de postcheque- en giro
dienst) H. J. van Beinum, geboren te Arn
hem en thans wonende te Oegstgeest. Be
vorderd tot arts F. de Boer (Groningen) en
P Bonnema (Leeuwarden).
Nijmegen. Doctoraal rechten: mej. A. E.
Th. Plochg (Arnhem) en V. J. Nolet (Hei-
loo). E. N. J. H. de Rechter (Hulst) en F.
A. N. L. Siemer (Nijmegen). Doctoraal bio
logie: mej. P. M. F. Haage (Zwolle) en J. E.
van der Pluijm, cum laude (Waalwijk).
Gepromoveerd tot doctor in de letteren op
proefschrift getiteld: „Het landschap in de
Nederlandse letterkunde van de renais
sance" Th. J. Beening, geboren te Hel
mond.
Eindhoven. Ingenieurs scheikundige
technologie: mevr. Blom-Fuhri Snethlage
(Geldrop) en V. H. J. Evers (Aalst, gemeen
te Waalre) en Th. W. M. Haanen (Eind
hoven).
Utrecht. Doctoraal rechtsgeleerdheid: E.
W. de Kruyff (Zutphen). Doctoraal rechts
geleerdheid, vrije studierichting: mej. A.
A. M. Stoelinga (Hilversum). Doctoraal
theologie: P. Siderius (Bunschoten). Doc
toraal Duitse taal- en letterkunde: pater
J. B. Roeland (Schiedam).
Amsterdam (G.U.). Doctoraal scheikun
de: A. Cohen (Weesp), L. van Es (Amster
dam) en P. K. Korver (Diemen). M.O.-B.
wiskunde: mej. C. H. M. Vrucht»(Amster-
dam). M.O.-A. scheikunde: C. Stevens (Vel-
sen). Doctoraal poltiieke en sociale weten
schappen: F. M. Moll (Amsterdam). Docto
raal Engels: mej. I. A. Postma (Amster
dam). Doctoraal Semitische talen: J. J. de
Roos (Amsterdam). Doctoraal theologie P.
J. Th Tammes en met lof K. A. Deurloo
(Amsterdam).
Eindhoven. Ingenieursexamen werktuig
bouwkunde: J. H. M. Barwegen (Heerlen),
F. A. P. van Beerendonk (Baxem), H. M.
M. van Eekelen (Zoetermeer), R. T. Escher
(Rijswijk), D. J. W. M. Evers (Nijmegen),
J, L. Grevink (Den Haag), J. A. Hanzens
(Eindhoven), J. D. Janssen (Spaubeek) (met
lof), A. W. Lap (Zeist), J. H. M. Muselaers
(Bergeyk), G. W. M. Smits (Eindhoven), J.
H. G. I van der Stegen (Venlo), A. Th. van
Weezei (Geertruidenberg). B. H. van de
Wijngaert (Maastricht).
Amsterdam. (G.U.). Gepromoveerd tot
doctor in de rechtsgeleerdheid mr. L. J. M.
de Leede te Amsterdam, op een proef
schrift getiteld „Werkloos óf onvrijwillig
werkloos, een bijdrage tot herziening van
de werkloosheidswet".
Prinses Irene, die in Spanje verblijft
voor studie van het Spaans, heeft in
Las Matas een bezoek gebracht aan
het Forum Romanum, dat daar is na
gebouwd voor de opnamen van de film
„De ondergang van het Romeinse
rijk". De foto toont de prinses, die met
filmmensen tussen de indrukwekkende
decors wandelt.
Het sluiten van een samenwerkingscon
tract tussen de Koninklijke Nederlandse
Automobiel Club en de A.N.W.B., zonder
dat het bestuur van de K.N.A.C. zijn le
den hierover voldoende had ingelicht, heeft
gistermiddag in Utrecht tot een bijzonder
rumoerige en langdurige algemene jaar
vergadering van deze automobielclub ge
leid.
Een vergadering, die een chaotisch ka
rakter droeg, omdat de meeste leden niet
meer wisten waarover gepraat werd en
het bestuur zich hulde in een waas van
geheimzinnige onwetendheid.
Er waren drie agenda's voor deze ver
gadering samengesteld omdat ontevreden
leden een reorganisatiecommissie wensten
en anderen het bestuur wensten te zien
uitgebreid met vier leden om dit college
een sterker sportief accent te verlenen.
Deze uitbreiding van het bestuur, die aan
het eind van de vergadering tot stand
kwam, is nodig, zo deelde de heer P. Nor-
tier uit Den Haag mede, omdat men
vreest, dat, nu de samenwerking met de
A.N.W.B. een feit is, het sportelement in
de KNAC zal verdwijnen.
Feitelijke gegevens over de consequentie
van het samenwerkikngscontract kon 't be
stuur, dat veel oppositie moest overwinnen,
nog niet geven. Met moeite liet de voorzit
ter zich verleiden tot de mededeling, dat
de samenwerking de KNAC ongeveer
75.000 gulden per jaar gaat kosten. Hij
voegde daar dadelijk, aan toe, dat de le
den van de KNAC thans dezelfde rech
ten hebben als de A.N.W.B.-leden, met in
begrip van het lidmaatschap van de we
genwacht. Dit deed een der leden opmer
ken, dat het bestuur beter het A.N.W.B.-
lidmaatschap voor de dertig percent der
leden, die nog geen A.N.W.B.-lid zijn,
voor zijn rekening had kunnen nemen om
dat men dan nog goedkoper uit zou zijn
geweest.
Medegedeeld werd voorts, dat de finan
ciële positie van de KNAC zorgen baart.
Reeds veertig personeelsleden zijn „afge-
LONDEN (Reuter) Op de vierde dag
van de rechtszaak tegen de Italiaanse ge
leerde dr. Guiseppe Martelli, die ervan be
schuldigd wordt voor de Russen te heb
ben willen spioneren maar tegen wie nog
geen bewijzen zijn ingebracht dat hij daad
werkelijk geheimen heeft verraden,, heeft
de verdediger Hutchinson aangevoerd, dat
zijn cliënt gedurende meer dan twee jaar
ónder meedogenloze druk van de Russische
geheime dienst heeft gestaan.
Martelli -- die door Euratom tijdelijk
voor werk aan een Engels atoomlabora
torium was uitgeleend bevond zich in
een dwangpositie doordat het voogdij
schap over zijn kinderen, na de scheiding
van zijn vrouw, hem dreigde ontfutseld
te worden. Zijn uit Moskou geboortige
ex-echtgenote, zo was hem van Russische
zijde te verstaan gegeven, wilde naar Rus
land terug en de Russen overwogen visa
voor haar en de kinderen te verstrekken.
,Hij moest daar maar eens over naden
ken, aldus had zekere Alexander, een
vriend van de diplomaat Karpekov die
Martelli's directe opdrachtgever was, hem
gezegd, daaraan toevoegend: „Wij weten
dat u een goede vriend van ons bent en
zult trachten ons te helpen".
Martelli had geprobeerd tijd te winnen,
maar toen begon Karpekov, die toen se
cretaris van de Russisëhe ambassade in
Londen was, te dreigen eq hem het voor
beeld van zijn landgenoot Bruno Pontecor-
vo, de enkele jaren geleden uit Engeland
naar de Sovjet-Unie uitgeweken kernge
leerde, voor ogen te stellen.
Karpekov beweerde verder dat hij goe
de relaties bij Scotland Yard had. Toen
Karpekov ineens verdween, zes dagen voor
dat de Britse marine-spion Vasall op 12
september 1962 werd gearresteerd, moest
dit voor Martelli wel een bewijs van Kar-
pekovs „goede relaties" schijnen, aldus
verdediger Hutchinson, die verder aan
voerde dat Martelli zowel in de V.S. als
ip Frankrijk met opzet belangrijke taken
had afgewezen'om zovéél mogelijk van
geheime inlichtingen vrij te blijven.
Als antwoord op een vraag van" de ver
dediger of hij ooit met het communisme
gelieerd was geweest of er sympathie
voor had gekoesterd, schudde Martelli ont
kennend het hoofd. Verdediger: Gelooft
u in de communistische leer? Martelli:
neen, beslist niet. Verdediger: Wilt u de
Sovjet-Unie tegen 't Westen helpen? Mar
telli: beslist niet.
Martelli zei, dat hij het besluit van zijn
zuster om communiste te worden had be
treurd. De communisten in Italië hebben
een grote aanhang onder de „intellectue
len die niets beters te doen hebben",zei
hij.
Hutchinson: zolang u niet bezig was
met zaken van geheime aard kon u tijd
winnen. Martelli: ja, ik kon de verstrooi
de geleerde spelen.
Het proces wordt maandag voortgezet.
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Scherpenzeel (Geld.) J. Jon-
gerden te Bruchem en Kerkwijk.
Aangenomen het beroep van de Prov.
Kerkvergadering van Utrecht (als indus
trie-predikant) A. Terlouw te Rotterdam-
Feijenoord.
Bedankt voor Lexmond (toez.) J. H.
Vlijm te Goedereede.
voerd". De A.N.W.B. heeft zich inmiddels
bereid verklaard eventueel personeel over
te nemen. Besloten werd een rèorganisa-
tiecommissie te benoemen, die over de
gang van zaken binnen de KNAC en over
toekomst van deze club zal rapporteren.
De vier nieuwe bestuursleden zijn: de he
ren T. J. Jansen Venneboer uit Doetin-
chem; E. P. van Lanschot uit Esch; A.
van der Loft uit Enschede en P. J. Nor-
tier uit Den Haag. Aan het slot van de
vergadering werden op voorstel van een
der leden de drie periodiek aftredende be
stuursleden mr. A. W. Baron van Imhoff;
jhr. mr. H. J. van Meeuwen en de heer
J. M. Broedelet als blijk van vertrouwen
in het bestuur herkozen.
Op de Algemene Vergadering van de
AVRO in Hilversum heeft vrijdag mr.
W. Hoekstra, waarnemend voorzitter van
deze omroepvereniging, gesproken over
het plan voor de exploitatie van het twee
de televisienet door de AVRO.
Hij herinnerde er aan, dat de AVRO
een concessie heeft aangevraagd voor de
exploitatie van het tweede net en daar
mee een oplossing wil brengen voor het
„herbergen" van het vraagstuk van de
reclame in de televisie. „Hoe men ook
over reclame in de televisie wil denken,
ze is naar mijn overtuiging niet tegen te
houden. Handel en industrie maken er
over de hele wereld gebruik van. Waarom
zou Nederland een eiland moeten blijven
van reclame-televisieschuwheid? De AVRO
wil de regering helpen dit probleem op
te lossen. Daarmee verlost zij tevens de
collega-omroepen van een reclame-afkeer,
waarvan zij herhaaldelijk hebben blijk ge
geven.
„De AVRO wil dit tweede net exploi
teren als AVRO, zodat er geen behoefte
is aan een namaak-AVRO in de vorm
van een N.T.S. Die kan als overkoepeling
blijven fungeren bij de achterblijvende
zuilen op het eerste net. Die N.T.S. is
daar altijd een namaak-AVRO geweest,
omdat men de echte AVRO niet wilde".
Voorts merkte de heer Hoekstra op, dat
het AVRO-televisieapparaat in staat is
een hele week te vullen.
„Het AVRO-initiatief op dit moment, ge
boden door de kansen van deze tijd, is
een merkwaardig en gelukkig baken op
onze levensweg", aldus mr. Hoekstra. Hij
stelde met nadruk, dat wanneer de AVRO,
op last van de overheid en onder „pres
sure Groups" van de politieke partijen, 'n
zuilenland in de omroep blijft, de AVRO
onder de zuilen zal blijven leven en geen
duimbreed van de verworvenheden in het
zuilenrijk prijs zal geven. „Dan voeden
wij ons weer een aantal jaren met de
hoop op betere tijden."
De waarnemend - directeur van het
AVRO-omroepbedrijf, de heer H. de Wolf,
heeft op de vrijdag in Hilversumgehou
den algemene ledenvergadering een „te
rugblik'.'gegeven over 1962. Hij betreurde
het, dat de vaderlandse auteur nog altijd
niet die interesse voor hoorspelen toont,
die wij zouden wensen. „Het argument
dat de honoraria niet hoog zijn mag dan
lange tijd als redelijk gegolden hebben,
er is een kentering ten goede en nochtans
blijven de aanbiedingen gering."
„angel in ons vlees"
Sprekende over de AVRO-televisiesectie
merkte de heer De Wolf op, dat zij in
haar streven bijzonder geremd wordt door
het tekort aan technische en studiofacili
teiten, maar ook de televisie is afhanke
lijk van vergunningen, waarmee de re-
gëring niet kwistig is". Met betrekking tot
de AVRO-produkties, die onder signatuur
van de N.T.S. worden uitgezonden, liet
de heer De Wolf een bitter woord horen.
„In geringe mate roept een organisatie
als de N.T.S. ons enthousiasme op, niet
het minst door het gedwongen afstaan
van door ons voorbereide en uitgevoerde
programma's onder N.T.S.-vlag. Hij
voegde hier aan toe, dat dit een „angel
in ons vlees" is en dat dit in feite be
tekent „het gedwongen meehelpen in
stand houden van een AVRO naast een
AVRO". „Onze mensen vervullen hun
taak in deze met grote bitterheid, omdat
de ratio ervan ons ontgaat", aldus de
heer De Wolf.
Advertentie
Unieke wegengids van Europa: 72 pagina's vól wetenswaardigheden
over 70.000 km van Europa's belangrijkste routes. Ideale gids om
plannen mee te makenMet wegenkaart van Europa en routestift f 2,50
Europa-kaart apart f 1,25
Perfecte autokaarten van 15 landen!
Voor hen die vlot willen reizen, veel willen weten en veel willen zien.
Een schat van informaties op de achterkant. Handig formaat f 1,25
Nieuwste kaart van Parijs en omgeving! Uw feilloze gids door deze
wereldstad. Wegwijzer naar Chartres, Fontainebleau, enz., enz. f 1,25
Speciale autokaart van NederlandAangevuld met plaatsnamenregister,
afstandstabel, routes door steden, interessante- uitstapjes, enz. f 0,90
Vele honderden Esso dealers hebben al deze kaarten in voorraad.
Overal in West-Europa vindt U Esso
stations met dit embleem. Wenst U
adressen van hotels? U bent er welkom.
Andere wensen Ga er heen. De Esso
dealer is speciaal op toeristen ingesteld.
MET ESSO BENT U BETER U1T1
TQUHUNG
MOSKOU (Reuter) - De Russisch-Chi-
nese besprekingen, die wellicht beslissend
zullen zijn voor de toekomstige betrekkin
gen tussen Oost en West zullen waar
schijn vandaag in volle ernst beginnen.
Naar aangenomen wordt beperkten de
delegaties der beide communistische lan
den zich vrijdag tot een verkennend
oVerleg.
De Chinese delegatie, die geleid wordt
door Teng-Hsiao-Ping. secretaris-generaal
van het centrale forriTtê' van de~CHiriese'
communistische partij, werd gisteren op
het vliegveld begroet door Michael Spes-
lov, lid van het Russische partijpresidium
en leider van de Russische delegatie.
Ook de andere leden van de Sovjet-de-
legatie waren op het vliegveld aanwezig.
De Russen en de Chinezen drukten elkaar
glimlachend langdurig de hand. De Chinese
afvaardiging werd bijzonder hartelijk ver
welkomd door ruim 200 landgenoten die
naar het vliegveld waren gekomen. 'Onder
hen bevonden zi.h de leden van de Chi
nese delegatie naar de onlangs geëindigde
internationale vrouwenconferentie.
In Peking werd kort vóór het vertrek
van de delegatie een zeer mild gestelde
verklaring uitgegeven, volgens welke de
Chinese delegatie de opdracht heeft „het
grootste geduld te oefenen en ernstige
pogingen te doen" om tijdens de bespre
kingen overeenstemming te bereiken.
Vijf jaar studiecentrum. Bestuur en
directorium van de stichting studiecentrum
voor administratieve automatisering heb
ben vrijdagmiddag in de R.A.I. in Amster
dam een herdenkingsbijeenkomst gehouden
ter gelegenheid van het eerste lustrum,
waarop onder meer vertegenwoordigers
van bijna alle ministeries en van provin
ciale en gemeentebesturen aanwezig waren.
Op en om het Binnenhof
Gans anders dan de ex-formateur dr.
De Kort is zijn politieke geestverwant dr.
Beel als informateur te werk gegaan.
Zijn openingszet toch op het (in-)forma-
tie-schaakbord was er op gericht eerst na
te gaan, of en hoe het mogelijk zou zijn
„met spoed" een vier partijen-kabinet sa
mengesteld te krijgen waaraan de K.V.P.,
de A.R., de C.H. en de V.V.D. zouden mee
doen. Hiertoe scheen dr. Beel aanleiding
te zien in de verkiezingsuitslag.
Misschien ben ik nog dichter bij de waar
heid als ik 't vermoeden uitspreek, dat hij
bij zijn aftasten hoe de verschillende frac
tie-aanvoerders het geval zagen, bespeurd
zal hebben, dat bij hen de opvatting de
overhand had, dat opnieuw het „bondge
nootschap" van 1959 een kans diende te
krijgen. Opzettelijk gebruik ik aanhalings
tekens In 1959 toch heette het, dat er van
een werkelijk bondgenootschap geen spra
ke was. Dit aangezien men toen juist op
de voorgrond plaatste wars te zijn van
„bindingen." Bij de K.V.P. was men ech
ter van een dergelijke vertoning niet lan
ger gediend. Daar leefde het verlangen,
dat zeker met betrekking tot een aantal
hoofdpunten van het programma behoor
lijke zekerheid zou moeten bestaan dat de
groepen, welke samen een plaats in de re
geringsschuit zouden innemen, ook indien
op een gegeven ogenblik de politieke gol
ven hoog mochten gaan, eendrachtiglijk
aan de riemen zouden trekken.
Maar hoe dan met de V.V.D.? Daar
bleef men namelijk vasthouden aan verzet
tegen „bindingen." De informateur stuur
de er op aan, van de vier fracties in kwes
tie precies te horen te krijgen, hoe zij staan
tegenover een ontwerp-opzet (met inbegrip
van een ontwerp-programma) van een te
vormen kabinet, dat op hun steun zou kun
nen rekenen.
„Op straat" of in het geheim
Dr. De Kort heeft, toen zijn formateurs
pogingen mislukt waren, zich erover be
klaagd dat te veel openbaarheid hem bij
zijn werk parten zou hebben gespeeld.
„Men moet ook geen kabinetsformatie op
de openbare straat laten ondernemen," is
een reeds aloude leuze van diegenen, wel
ke al eerder ervaren en ook opgemerkt
hebben, dat in dit opzicht een zeer ruime
openbaarheid schadelijk kan werken.
Hierin schuilt ongetwijfeld iets waars.
ter gelegenheid van onderhandelingen
over de samenstelling van een kabinet,
loven en bieden een rol van belang spe
len. Precies hetzelfde verschijnsel doet
zich op niet minder grote schaal in het
particuliere te weten in de handel voor.
Er bestaat dan ook allerminst reden voor
heren zakenlui om, gelijk juist zo menig
maal in hun kring geschiedt, te smalen
over het zo juist genoemde phenomeen.
Terugkerend tot de vraag of een for
matie „op straat" dan wel geheel en al
in het geheim moet geschieden, meen ik
te kunnen stellen, dat de waarheid ook
Wanneer Jan en alleman weten, dat ach
tereenvolgens de heren A, B C enz. enz.
aangezocht zijn om een portefeuille op zich
te nemen, maar daarvoor bedankt hebben,
zal de animo voor anderen om daarna nog
aan bod te komen, er licht minder op
worden. Hierdoor kan zich dus een extra
moeilijkheid voordoen om mensen bereid
te vinden een ministerschap te aanvaar
den. Daarom geloof ik, dat het gelijk aan
de zijde is van hen, die in dit opzicht op
inachtneming van discretie gesteld zijn.
Verder moet ik erkennen, dat indien
twee partijen, elk op haar beurt, wel gaar
ne een plaats in de regering zouden krij
gen, een bedenkelijke toestand kan ont
staan, als zij bij het loven en bieden,
dat nu eenmaal ter gelegenheid van een
kabinetsformatie onvermijdelijk is, al te
zeer in eikaars kaarten hebben kunnen
kijken. Overigens haast ik me meteen op
te merken, dat waarlijk niet alleen op
publiek en politiek terrein, en dan o.m.
hier in het midden ligt. De openbare me
ning heeft er aanspraak op, in staat ge
steld te worden tijdig te kunnen waar
schuwen tegen een eventueel hoogst be
denkelijke formatie-opzet. Doch overigens
beken ik gaarne de zienswijze te delen
van hen, die er de voorkeur aan geven
dat niet alles met betrekking tot forma
tie-pogingen, zolang het nog slechts po
gingen zijn, geopenbaard wordt. Hoofd
zaak is en blijft, dat wanneer eenmaal
een kabinet gevormd is, dit, gelijk het
trouwens verplicht is, open kaart tegen
over de volksvertegenwoordiging speelt
omtrent de motieven, welke tot het op
treden van die ploeg geleid hebben en te
vens omtrent het programma dat het ver
wezenlijkt hoopt te krijgen.
Eind goed al goed.
Op 2 juli hebben zich alle ministers
en staatssecretarissen, die tot leden van
de Tweede Kamer gekozen waren uit
gezonderd minister Luns, die verhinderd
was als leden der Kamer laten beëdigen.
Daarmee maakten zij zelf, eerder dan aan
vankelijk het voornemen was geweest, een
eind aan het eerst begonnen, niet bijster
gelukkige spelletje om die beëdiging, dus
het lid worden van de Kamer, nog zo
lang mogelijk uit te stellen. Mij is be
kend, dat binnen de kring van de hier
bedoelde bewindslieden tenslotte het be
sef was doorgedrongen, dat men het spel
letje helemaal niet had moeten spelen. Al
kwamen zij een beetje laat tot die ont
dekking, tenslotte geldt hier dan toch:
eind goed. al goed.
Grondwetsherziening
De aanneming van de in eerste aanleg
door de oude Kamers aangenomen ont
werpen tot grondwetsherziening is langs
een leien dakje gelopen. Met algemene
stemmen gingen de vier ontwerpen er
door. Ook het ontwerp, dat de leeftijd
waarop men Kamerlid kan worden, van
dertig op .vijfentwintig jaar brengt. Nu
de Kamer van Honderdenvijftig zich een
stemmig hiermee heeft verenigd, zal de
Eerste Kamer zeker niet zo dwaas zijn
er toch nog een stokje voor te steken, om
dat sommigen daar liever gezien zouden
hebben dat' voor die Kamer een afzon
derlijke bepaling zou gelden; te weten
de leeftijdsgrens van dertig jaar. Een daar
toe dienend ontwerp had echter de Eer
ste Kamer zelf bij de behandeling in
eerste aanleg verworpen. De sedertdien,
na de ontbinding der beide Kamers, nieuw
samengestelde senaat zal, dunkt me, van
wijs beleid blijk geven door mede aan
het hier vermelde ontwerp zonder mok
ken haar stem te geven.
Dr. E. van Raalte
Onder studentikoos verstaat
men: passend bij een student, op de
wijze van studenten, student-achtig.
Wij hebben te maken met een reeds
in de 17e eeuw uit het Duits overgeno
men allerwonderlijkste vorming. De
studenten hebben .namelijk achter het
woord ~~s tudent hef Griekse achter
voegsel i k o o s geplaatst, waarmee in
die_ taal bijwoorden worden gevormd.
Tot fn de 18e eeuw schreef men, vol
komen terecht, het tweede lid van het
woord met Griekse letters. Vervolgens
maakten de Duitse studenten nóg een
woord, namelijk burschikoos, van
B u r s c h e afgeleid, dat ook student
betekent. Burschikoos duidde dan
de losbandigheid der studenten aan,
studentikoos had betrekking op
hun ijver. Het laatste woord is in het
Nederlands overgenomen.
Be k w a a m is een afleiding van het
werkwoord bekomen, dat beteken
de: passen, voegen. Bekwaam
is dus: geschikt, gepast, doelmatig. In
deze betekenis treffen wij het woord
nog aan in de uitdrukking met be
kwame spoed, die immers bete
kent: met passende haast. Ook het En
gelse to become betekent: passen,
voegen, betamen en dit is weer hetzelf
de als het Latijnse con-venire, dat wij
kennen als conveniëren. Ook in de be
tekenis: voegzaam, zedig, ingetogen,
komt bekwaam voor, maar bekender is
de tegenstelling onbekwaam voor:
dronken. De jongste betekenis is: in
staat zijn- een vak uit te oefenen, ge
schikt, kundig.
Wij zeggen giro met een harde Hol
landse g. Maar het Italiaanse woord
waaraan wij het ontleend hebben, wordt
uitgesproken dzjiro. Dit bewijst dat het
woord via de geschreven taal tot ons
is gekomen. Giro gaat terug op het La
tijnse gyrus dat: kring betekende.
Uit die betekenis is voortgevloeid de
betekenis: omloop, in het bijzonder
geldomloop. Wij verstaan er dan
ook onder: het schriftelijk overdragen
van geld van het tegoed van de ene
rekeninghouder op dat van een andere.
Het is waarschijnlijk dat wij het Ita
liaanse woord via het Duits in het Ne
derlands hebben overgenomen. Reeds
in 1635 komt het in een Duitse tekst
voor.
Afgeleid van giro is het werkwoord
gireren.
i
Het woord vuig is een woord uit de
schrijftaal; het wordt alleen gebruikt in
combinatie met de woorden laster
en lusten. Vuige laster wil zeggen:
laaghartige eerroof of kwaadsprekerij;
vuige lusten zijn dierlijke lusten.
In het Middelnederlands luidde het
woord vuig: v u i d i c h en de beteke
nis was: lui, vadsig. Op dezelfde ma
nier is het woord-leeg ontstaan uit
ledig en staan naast elkaar woorden
als broer en broeder, vaar en
vader, staag en ge stadig enz.
Wat de betekenis betreft is vuig ver
want met vuil, maar ook met voos
en met vuns. De oudste betekenis
is: rottend en daaruit vloeit voort: on
rein, vies, walgelijk (Engels foul).
Ook het woord hondsvot behoort
waarschijnlijk tot deze woordfamilie.
