l
't is weer tijd voor
11
Rumoer in Franse Kamer
over dienstweigering
Portugal nodigt
waarnemers uit
naar Afrika
Portugal uit de
VN -commissie
voor Afrika?
Ward-expositie
moet sluiten
WERELDNIEUWS
J
Alphenaar
Van dag tot dag
Koude oorlog II
President de Gaulle ontbood Debré
naar Elysée voor een reprimande
een
Guatemala breekt
met Engeland
Raket in Cairo
Nyerere dreigt met
geweld in Afrika
Londen akkoord
met contact met
EEG via de WEU?
Getuige tegen Ward
herroept verklaring
raatótoel
SUPRIMAL
Electronische orgels
Geniet
nog meer
van uw
vacantie: «s
met H
Suprimal
een
onbezorgde"//
reis
DONDERDAG 25 JULI 1963
zo zacht
zo geurig
Schande'
Grote verwarring over
uitstoting Zuid-Afrika
Reis langs NA 1 O-landen
Weer schoten in Damascus
0p de
I
M. Molc-
H
i
In Moskou zijn de stukken op het poli
tieke schaakbord danig dooreen gestoten.
De mythe van de communistische mono
liet is er in het openbaar met veel geraas
in stukken gevallen. Tezelfder tijd klinkt
er het liefelijke gekweel der Russisch-Wes-
terse toenadering. Ten bewijze daarvan
kan nu ieder ogenblik een akkoord worden
verwacht over het staken van de kernproe
ven. De koude oorlog is afgelast en er
is een nieuwe koude oorlog voor in de
plaats gekomen: die tussen China en de
Sovjet-Unie.
Bij de ideologische strijd tussen Moskou
en Peking is minder de ideologie in het
geding dan de strijd om het leiderschap
van de wereldwijde revolutionaire bewe
ging die het communisme wil zijn. Het is
een machtsstrijd waarvoor ideologische
verwijten slechts de wapens leveren. Chi
na werpt zich in deze nieuwe koude oorlog
op als aanvoerder der gekleurde, arme
volken van Azië, Afrika en Latijns-Ameri-
ka, in een klassenstrijd der continenten
waarin het langzamerhand weldoorvoede
Rusland met zijn leer der vreedzame co-
existentie, door Peking wordt ingedeeld bij,
de welvarende, blanke, kapitalistische we
reld.
Tussen Moskou en Peking is reeds ja
renlang een vinnige strijd gaande om de
ontwikkelingslanden voor zich te winnen.
In de Afro-Aziatische communistische par
tijen bedrijft China niet zonder succes een
actieve lobbying tegen de Sovjet-Unie, ten
gunste van het Chinese leiderschap. Na
de Chinese agitatie tegen Rusland naar
aanleiding van Kroesjtsjevs nederlaag in
het Cubaanse avontuur, kon de Russische
premier er niet meer onderuit de zaken
duidelijk te stellen. Kroesjtsjev koos voor
de vreedzame coëxistentie met de Wester
se kernmogendhedende steeds onhandel
baarder wordende Chinese kameraden, die
hem daarbij voor de voeten liepen, wer
den afgestoten. De scheuring is evident,
maar nog niet formeel, want geen van bei
de partijen wilde de schuld ervan op zich
nemen. Het gesprek in Moskou is daarom
„verdaagd".
De grote breuk plant zich voort in een
patroon van barsten in de hele communis
tische wereld. De communistische partijen
van Noord-Korea, Noord-Vietnam, Birma,
Albanië en Nw.-ZeeJand hebben openlijk
de zijde van Peking gekozen. Verdeeldheid
is reeds aan het licht getreden in de zus
terpartijen van India, Indonesië, Brazilië,
Italië en België. Maar overal zal het con
flict in het communistische huis worden
aangegrepen om interne twisten uit te
vechten, of om Moskou concessies af te
dwingen door naar Peking te lonken. Het
nukkige gedrag van Roemenië is van dat
laatste een sprekend voorbeeld op econo
misch terrein.
Op de Comecon-conferentie van Oost-
europese leiders in Moskou probeert pre
mier Kroesjtsjev op het ogenblik de ge
lederen gesloten te houden. In de rede
lijkheid van zijn argumenten voor vreed
zame coëxistentie en in Ruslands econo
mische macht heeft hij daarbij sterke troe
ven in handen.
Advertentie
North State
PARIJS (Reuter-AFP) De Franse Na
tionale Vergadering heeft vanochtend
vroeg een wetsvoorstel aanvaard, waarin
het recht wordt erkend om op grond van
gewetensbezwaren dienst te weigeren. De
genen die zich met succes op dit recht be
roepen, zullen echter tweemaal zo lang als
de gewone dienstplichtigen moeten dienen
bij het Rode Kruis of bij burgerlijke or
ganisaties als de brandweer of de ambu
lancedienst. Er stemden 204 afgevaardig
den voor, 32 radicalen en gaullisten tegen
en 197, onder wie de communisten, socia
listen en radicalen, onthielden zich van
stemming.
De communisten, socialisten ep jadica-
len hadden aanvankelijk laten weten dat
zij voor het wetsvoorstel zouden stemmen.
Zij kwamen hiervan terug als gevolg van
de aanvaarding van verscheidene amende
menten door de regering. Een van deze
wijzigingen betreft de bevoegdheid van de
regering om dienstweigeraars van bepaal
de ambten uit te sluiten. Een ander amen
dement verlengt de diensttijd van dienst
weigeraars van anderhalf tot tweemaal de
diensttijd van gewone rekruten.
Aan de stemming was een rumoerig de
bat voorafgegaan. De moeilijkheden ont
stonden toen een minderheid van de gaul
listische afgevaardigden, onder leiding
van oud-premier Debré het oorspronkelij
ke voorstel, dat naar algemene verwach
ting de steun van vrijwel alle afgevaar
digden had, in die zin wilde wijzigen, dat
erkende dienstweigeraars allerlei openbare
ambten niet zouden kunnen bekleden. Pre
sident De Gaulle maakte persoonlijk een
einde aan de rebellie van Debré en de
In Moskou wordt op het ogenblik de
laatste hand gelegd aan een kernstopver-
drag. Wat in bijna vijf jaar van onder
handelingen in Genève steeds maar niet
wilde lukken door wantrouwen en inter
nationale politieke incidenten (de Berlijn-
se kwestie, het U-2-incident waarna
Kroesjtsjev wegliep van de topconferentie
in Parijs, het door Rusland verbroken
kernstopmoratorium), is nu tot stand ge
komen als direct resultaat van de inten
sieve briefwisseling Kennedy-Kroésjtsjev
na de Cuba-crisis. Het akkoord illustreert
de betekenis van Kennedy's woorden in
zijn befaamde universitaire rede van 10
juni: „Er bestaat niet één simpele sleutel
tot wereldvrede. Want vrede is een me
thode, een trant om problemen op te los
sen".
Er is op het ogenblik grond om te ho
pen, dat die „methode" zich zal kunnen
doorzetten. Allereerst dienen zich daarbij
aan: politieke en militaire ontspanning in
centraal-Europa en het tegengaan van uit
breiding van het kernwapenbezit. Van het
politieke leiderschap van de Verenigde
Staten zal daarbij het uiterste worden ge
vergd. Want het blok aan het been dat
Peking voor Moskou is, vormen Frank
rijk en West-Duitsland, met hun vrees
voor machtsverlies en hun hang naar kern
macht, voor de Westerse alliantie.
GUATEMALA (AFP) De Midden
vmerikaanse staat Guatemala heeft de di
plomatieke betrekkingen met Groot-Brit-
tannië verbroken uit protest tegen het
Britse besluit Brits Honduras, waarop
Guatemala aanspraak maakt, autonomie
te verlenen.
Bij besprekingen te Londen, die maan
dag zijn geëindigd, heeft Groot-Brittannië
erin toegestemd, Brits Honduras tegen 1
januari 1964 in beperkte mate binnen
lands zelfbestuur te geven.
Advertentie
KRUISWEG 47-49 HAARLEM
EMINENT 40 vanaf 1995.-
zijnen door de oud-premier naar het Elysée
te ontbieden en hem duidelijk te maken,
dat hij zijn houding moest wijzigen.
De gaullistische afgevaardigden kwamen
daarop tot een compromis. Dit behelst dat
de regering bij decreet kan bepalen, voor
welke ambten de erkende dienstweigeraar
niet in aanmerking zal komen. Toen de
regering liet wéten, dat zij met dit amen
dement akkoord ging, riep de leider van
de campagne voor dienstweigering op ge-
wetensgronden, Louis Lecoin, van de pu
blieke tribune „schande". Hij werd door de
bodes, uit de zagi verwijderd. r,
NEW YORK (AFP) De Portugese mi
nister van Buitenlandse Zaken heeft zijn
ambtgenoten uit Liberia, Sierra Leone, Tu
nesië en de minister van Financiën van
Madagascar, die in New York vertoeven
ter bijwoning van de debatten in de Veilig
heidsraad over de Portugese gebieden in
Afrika, uitgenodigd zich onmiddellijk naar
Angola en Mozambique te begeven. Hij zei
geen enkele voorwaarde te stellen, maar
alleen goed vertrouwen en onpartijdigheid
te verwachten.
NEW YORK (Reuter) Ghana heeft
woensdag in de Veiligheidsraad aange
drongen op uitsluiting van Portugal uit
de Verenigde Naties, tenzij dit land zijn
politiek in Afrika verandert. De Ghanese
afgevaardigde vroeg voorts een volledig
embargo in te stellen op de levering van
wapens aan Portugal.
De Portugese minister van Buitenlandse
Zaken, dr. Nogueira, die het bestuur van
zijn land in de overzeese gebieden ver
dedigde, zei dat er geen sprake van is dat
in deze gebieden een oorlogstoestand
heerst.
De afgevaardigden van Brazilië en de
Philippijnen zeiden, dat wanneer Portugal
in zijn huidige politiek volhardt, hun lan
den zich voorstander zullen tonen van
sancties.
Op de militaire parade in Cairo ter
gelegenheid van de verjaardag van de
Egyptische revolutie, liep het publiek
te hoop bij de vertoning van de eerste
Egyptische tweetraps-raket, die naar
verluidt een bereik heeft van ruim
500 kilometer.
GENèVE (AFP) De Economische
en Sociale Raad van de Verenigde Na
ties heeft, met 7 tegen nul stemmen bij
elf onthoudingen, een ontwerpresolutie
aangenomen, waarin uitstoting van
Portugal uit de economische commissie
voor Afrika wordt geëist.
De resolutie was ingediend door Ethio
pië en Senegal. Vóór stemden deze beide
landen, India, Jordanië, Tsjechoslowakije,
de Sovjet-Unie en Joegoslavië.
Een voorstel om Zuid-Afrika uit de com
missie te stoten wérd bij staking van stem-
mêii' verworpen. Hét debat was zö ver
ward. dat enkele leden op een gegeven
bnoment in wanhoop uitriepen, dat zij' niet
meer wisten waarover zij stemden. Ook
kwam de raad op een zeker ogenblik in
eens tot de ontdekking, dat door een tech
nische fout Zuid-Afrika reeds uitgestoten
was. Deze vergissing werd ijlings onge
daan gemaakt.
De economische commissie voor Afrika
is in 1958 opgericht om het economische
en sociale onderzoek naar ontwikkelings
programma's te leiden en om adviserende
diensten en de opleiding van Afrikanen te
verzorgen.
Premier Verwoerd heeft vorige week
aangekondigd, dat zijn land besloten had
uit de commissie te treden wegens „de
vijandigheid die door de Afrikaanse lan
den wordt getoond".
Mogelijk komt de kwestie van de uit
sluiting van Z.-Afrika over enkele dagen
weer aan de orde, wanneer de Afrikaanse
vertegenwoordigers een nieuwe ontwerp
resolutie ter tafel brengen.
LONDEN (Reuter) „Als in Zuid-Afri
ka en de Portugese gebieden in Afrika
geen vreedzame regeling wordt gevonden
voor rassengelijkstelling, hebben de Afri
kanen geen andere keus dah voor hun on
afhankelijkheid te vechten."
Dit zei de gematigde president Nyere
van Tangajika gisteren op een perscon
ferentie in Londen. Als de blanken ons
willen blijven overheersen, rest ons slechts
de strijd, aldus Nyerere, die daarbij spe
ciaal doelde op Mozambique.
Het Afrikaanse staatshoofd is bezig aan
een reis langs Londen, Washington, Pa
rijs, en Bonn om de regeringen daar ervan
te overtuigen, dat wanneer de houding van
Portugal „ons dwingt onze vrijheid te be
vechten, dit geen NAVO-aangelegenheid
zal zijn maar een kwestie van zelfbeschik
king."
LONDEN (AFP) De Britse regering
zal voor het einde van deze week ant
woorden op de voorstellen van de „zes"
landen van de E.E.G. inzake de politieke
en economische contacten met Groot-Brit-
tannië in de Westeuorpese Unie. In welin
gelichte Britse kringen verwacht men, dat
Londen de' voorstellen zal aanvaarden.
BEIROET (Reuter) In de Libanese
hoofdstad Beiroet zijn berichten ontvan
gen, dat gisteren in de Syrische hoofdstad
Damascus weer machinegeweer- en artil
lerievuur is gehoord.
Vorige week is in Damascus vier da
gen een uitgaansverbod van kracht ge
weest, nadat een staatsgreep was verij
deld.
LONDEN (Reuter) De danseres Mar
garet Ricardo heeft gisteren in het pro
ces Ward verklaard, dat zij tijdens het
vooronderzoek meineed heeft gepleegd
„omdat ik onder druk werd gezet door
hoofdinspecteur Samuel Herbert". Zij had
destijds verteld, dat zij verscheidene ma
len in Wards huis was geweest en geld
had gekregen van mannen met wie zij
daar sexueel verkeer had. Dit was echter,
zo zei zij nu, niet waar. Hoofdinspecteur
Herbert ontxende, dat druk op haar was
uitgeoefend.
De politieman deelde het hof nog mee,
dat dr. Ward een bekwaam en succesvol
osteopaat moest woraen genoemd. Hoewel
zijn inkomen moeilijk te bepalen viel, be
droeg dit volgens zijn agenda ruim 40.000
gulden per jaar. Ook zijn tekeningen
brachten hem het een en ander op.
Vandaag zou Christine Keeler op ver
zoek van de verdediging opnieuw in de
getuigenbank verschijnen.
pr .=|jjv >--- 7. 1 r 'iirciui^n
LONDEN (Reuter) De directie van
het tentoonstellingsgebouw waar op het
ogenblik portretten van de hand van dr
Ward worden geëxposeerd, heeft van de
gemeenteraad van de Londense voorstad
Hoiborn bericht ontvangen, dat het ge
bouw binnen 48 uur moet worden gesloten,
Een gemeenteinspecteur heeft de direc
tie meegedeeld, dat deze maatregel wordt
genomen wegens „onregelmatigheden"
volgens de desbetreffende gemeentelijke
verordeningen. Een der directieleden zei dat
de bedoelde „onregelmatigheden" slaan op
de mening, dat de tentoonstellingszaal in
een openbaar gebouw is veranderd, zonder
dat hiervoor een gemeentelijke vergunning
was verstrekt.
De directeur noemde de maatregel
„krankzinnige bureaucratie". „Wij hebben
hier twee jaar lang tentoonstellingen ge
houden zonder dat een klacht werd ge
hoord," zo zei hij, eraan toevoegend dat
hij de zaak in handen van zijn advocaat
heeft gegeven.
fa
Kennismonsters
De tijding dat ergens in Nederland een
kalf met zes poten is geboren, herinnert
mij aan vervlogen tijden. En wel aan die
tijden, toen er op kermissen nog monsters
werden vertoond. Ruim met koppen of le
dematen gezegende dieren behoorden tot
de vaste repertoirestukken. Het gewillige
kermispubliek was gaarne bereid een munt
stukje neer te leggen om met een uitwas
der natuur te worden geconfronteerd. Niet
alleen het dierenrijk gaf destijds acte de
presence, ook de mensenwereld liet zich
vertegenwoordigen. De vrouw met de
baard, de dikke dame, reuzen, dwergen
en wat er verder onder de zon aan ab
normaals had willen ontstaan, werd ten
gerieve van boeren, burgers en buitenlui
naar de kermis gesleept.
Bij een recent bezoek aan een dorps
kermis heb ik me afgevraagd of. de na
tuur zo karig is geworden wat het ver
wekken van monsters betreft, dat er voor
de kermis niets meer kan overschieten.
Ik heb daar namelijk niets van dien aard
kunnen ontdekken. Wel ettelijke gokkra-
men, waar de goegemeente zich opge
wekt het geld uit de zak liet kloppen om
er niets ofwel een enkel prul voor terug
te krijgen. Wel noga- en poffertjestenten,
wel draaiende, zwevende en botsende ge
vallen, maar monstruositeiten, neen.
Echter, dat krantebericht over het zes
potige kalf heeft me enigszins gerustge
steld. De monsters worden nog geschapen,
maar naar ik veronderstel niet meer tot
vermaak des volks en tot voordeel hunner
eigenaars geëxploiteerd. Hoe moet men dit
verklaren? Verval van de kermiscultuur?
Een behoefte aan prikkels die iets sterker
zijn dan die welke het aanschouwen van
misgeboorten teweeg kan brengen? Helaas,
ik vrees dat we het in die richting moe
ten zoeken. De monsters zijn moeilijk in
de markt komen te liggen, doordat de
techniek ons het ene fantastische produkt
na het andere voor ogen tovert. De auto
mobiel waarmee de een of andere record
jager het tegen de dood wil gaan opne
men, ziet er, naar de foto's te oordelen,
griezeliger en zeker geperfectioneerder uit
dan eertijds het kalf met twee koppen
Zo'n dier kon wellicht met die twee kop
pen geluid slaken, maar wat heeft dat
te betekenen in vergelijking met het ge
loei dat zo'n snelheidsmirakel de damp
kring inzendt? Van op springen staande
ruimteprojectielen en derzelver adembene
mende aanblik zal ik maar niet spreken,
aangezien tegenwoordig bijna iedereen dat
doet. Maar kijk eens naar een mens met
een gasmasker op. Ik zie dan nauwelijks
meer een mens, doch veeleer een in zijn
groei geknotte olifant, een schepsel zoals
geen spullebaas ooit in zijn stoutste dro
men heeft aanschouwd. En in artikelen
over de mogelijke gevolgen van radioac
tieve neerslag heb ik hier en daar afbeel
dingen aangetroffen, waarvoor iedere
rechtgeaarde ouderwetse spullebaas op de
vlucht zou zijn geslagen. Wij, schepselen
van de bejaarde twintigste eeuw, slaan
niet op de vlucht en vergenoegen ons
met tam geworden kermissen.
Advertentie
tegen reisziekte
tijdig ingenomen,
reisziekte voorkómen.
(in de blauwe verpakking - iet op de juiste dosering)
Olie ondeë zee. Noorwegen is begonnen de
bodem van de Noordzee in kaart te
brengen met behulp van vliegtuigen.
Men verwacht hiermee te kunnen vast
stellen of er olie, gas of ertslagen onder
de zeebodem liggen. Het in kaart bren
gen van de Noordzee en het Skagerrak
zal in samenwerking met Denemarken
en West-Duitsland worden uitgevoerd.
Beving of explosie. In Ringsaker ten noor
den van Oslo zullen vier Amerikaanse
geologen een seismisch station oprichten,
dat ondergrondse kernontploffingen in de
Verenigde Staten moet registreren. Ver
scheidene gelijksoortige stations zullen
op andere plaatsen in de westelijke we
reld worden opgericht. De Amerikaan
se Commissie voor Atoomenergie wil
hiermee vaststellen, of het mogelijk is
onderscheid te ontdekken tussen aard
bevingen en kernontploffingen over gro
te afstand.
Kapitalistische ontspanning. In een plaats
aan de Adriatische kust in Joegoslavië
is dinsdagavond het eerste Joegoslavi
sche casino geopend. Alleen buitenland
se toeristen worden er toegelaten. Er
zijn universitair geschoolde croupiers te
werk gesteld, die verscheidene talen
spreken.
Zonder kernwapens. De Sovjet-Unie is be
reid mee te werken aan het kernwapen-
vrij houden van Afrika. Dit staat in het
antwoord van premier Kroesjtsjev op
een beroep dat Afrikaanse leiders na
hun conferentie in Addis Abeba op hem
deden, om mee te werken aan het be
ëindigen van de bewapeningswedloop.
Dodelijke val. In een ziekenhuis in
Sittard is overleden de 64-jarige heer L.
van Gerwen uit Vlaardingen, die tijdens
zijn vakantie in Geleen bij een val op het
Marktplein een zware hersenschudding
opliep.
Drive-in in Zweden. In Malmö zal de
eerste bioscoop voor automobielen in
Zwedeh worden gebouwd. Het scherm
wordt 32 meter breed en 15 meter hoog.
Voorlopig kunnen er 540 auto's in, wat
later tot het dubbele zal worden opge
voerd.
Bordelen uit de lucht. Het populaire Is
raëlische weekblad „Haolam Haze" heeft
een luchtfoto van Tel Aviv gepubliceerd
waarop een veertigtal bordelen staat
aangegeven. In Israël, waar de prostitu
tie verboden is, heeft de foto veel op
schudding verwekt.
Nasser naar Assemblee? Volgens een
Egyptische krant zal president Nasser
in september naar New York gaan om
de Algemene Vergadering der Verenigde
Naties bij te wonen. Hij zal daar presi
dent Tito, premier Ben Bella en tal van
andere Aziatische en Afrikaanse leiders
ontmoeten.
Gifgas. Het 12-jarige Jemenitische jonge
tje Mohammed Mansoer is uit een kin
derziekenhuis in Londen ontslagen, zon
der dat men definitief heeft kunnen vast
stellen, dat zijn wonden waren veroor
zaakt door gifgas.
Pools ijs. Meer dan 100 Polen zijn met
voedselvergiftiging naar een ziekenhuis
gebracht, nadat zij ijs hadden gegeten
in de badplaats Oestronie Morskie.
Olie op zee. De westkust van het Zweedse
eiland Gotland, een paradijs voor baders
en vogels, wordt bedreigd door een 20
kilometer lange gordel olie, die door
een onachtzame koopvaarder in zee is
gestort. De stranden bij de hoofdstad
Visby zijn bedorven door olie. Er spoe
len zeer veel dode zeevogels aan.
Dure student. De inschrijving van de ne
gerstudent James Meredith aan de uni
versiteit van Mississippi en zijn bewa
king heeft de Amerikaanse regering bij
na acht miljoen dollar gekost.
