Imponerend debuut van nieuwe
sleper „Bernardus Goedkoop"
Snelheid is opvallend hoog
Kant- en randfineren?...^!^ Ceta-Bever SNELFIX
Bij L. Smit Co ging de
sleepboot Hudson te water
A. Visser ten
grave gedragen
nmr l l n n n ii i
DE WIND
VAN VOREN
Onderzeeboot
in vissersnet
■Mil
Zonder schoorsteen
Nieuw schip voor
de K.N.S.M.
Sleepboten van
L. Smit naar twee
tankers in nood
Verolme maakt in
Noorwegen schepen
voor ons land
if ii i n p p i ti n n
Operatie Syncom
Bij Zweedse kust
DONDERDAG 15 AUGUSTUS 1963
4
Met schuimende boeggolf vloog de „Ir. Dirks" van de Rijkshavendienst achter
de „Bernardus Goedkoop" aan. „Wat bent u eigenlijk van plan?", riep de man
van de megafoon „We kijken even hoe hard hij loopt", schreeuwde kapitein
Hubers terug. „Houd daar nu dan maar mee op", klonk het weer door de mega
foon. „Uw boeggolf is bij die snelheid te groot". Kalm voer de „Bernardus Goed
koop" verder. De politieboot keerde om. de inzittenden keken hoofdschuddend
naar de sleepboot, die door zijn snelheid het kanaalwater in rep en roer had
gebracht.
Het 78ste en voorlopig
het laatste na de oorlog
Beloningen voor goede
ideeën bij Hoogovens
Het eerste officiële optreden van de
nieuwe Goedkoop-sleper „Bernardus Goed
koop" is dus allerminst onopgemerkt voor
bijgegaan. Niet alleen de Noordzeekanaal-
bewakers keken verbaasd naar de grote
snelheid van het schip, maar ook op sche
pen, die werden gepasseerd keek men ge
ïmponeerd naar deze nieuwe sleepboot, die
qua verschijning een noviteit betekent: de
eerste Goedkoop-sleper zonder schoorsteen.
Het schaalmodel van deze sleepboot
werd tijdens een in 1962 aan Amsterdam
gebracht werkbezoek van de koningin en
de prins aan het vorstelijk echtpaar over
handigd. De koninklijke gasten maakten
toen een tocht mee op de „Marianne Goed
koop", waarop kapitein Hubers, nu kapitein
op de „Bernardus", de scepter zwaaide.
Thans maakt de nieuwe, door Kramer
en Booy te Kootstertille gebouwde sleper,
zijn eerste tochten door de Amsterdam
se haven en door het Noordzeekanaal.
Een sterk, doelmatig schip, waarin men
tal van ervaringen heeft verwerkt van de
kapiteins, die de eisen en problemen van
het werk van de havensleepdienst door en
door kennen.
De verrassende nieuwe lijnen van deze
sterke sleepboot, die bij de aanbieding van
het zilveren model voor het eerst zicht
baar werden en toen reeds in scheepvaart
kringen de aandacht trokken, komen thans
nu het schip het IJ doorkruist-uiteraard
nog beter uit.
Het silhouet wijkt dan ook sterk af van
het bijna traditionele uiterlijk van de Goed
koop-slepers.
De gebruikelijke schoorsteen is verdwe
nen. De uitlaatgassen van de motoren,
waaronder als hoofdmotor een Bolnes-die
sel die 990 PK levert, worden afgevoerd
door een zogenoemde schoorsteenmast.
Hierdoor heeft de kapitein vanuit het
stuurhuis een vrijwel onbelemmerd uit
richt naar achteren, op de sleep en op de
achterdek.
De voorsteven is van het hoofddek af
sterk teruggebogen, wat het manoeuvreren
onder de vaak sterk uitwaaierende voor
stevens van moderne zeeschepen gemak
kelijker en met het oog op de risico's
van averij veiliger maakt. In verband met
de kwetsbaarheid van de opbouw van de
sleepboot bij het manoeuvreren langs de
romp van een zeeschip is ook de stuurhut
iets smaller gemaakt dan op de slepers
van oudere datum.
Er is ook gezorgd voor een beter uit
zicht naar boven vanuit 't stuurhuis. Hier
toe is in het dak van het stuurhuis een
Ontmoeting met het gezag: de rijks
havendienst is geschrokken van de
grote snelheid van de nieuwe sleper.
Er wordt druk overleg gepleegd.
raam van plexiglas aangebracht. Als de
sleper onder de hoge voorsteven van een
zeeschip ligt om de slcepdraad over te ge
ven kan de kapitein alle handelingen ob
serveren zonder daarvoor zijn stuurrad in
de steek te hoeven laten.
Een ander desideratum van de opvaren
den had betrekking op het uitzicht door
de ramen van de stuurhut tijdens slecht
weer (zware regen en sneeuw). De ramen
van de „Bernardus Goedkoop" zijn daarom
in een hellende stand gebracht wat behal
ve een beter uitzicht bij regen ook een
vermindering van hinderlijke reflexen op
levert.
Het Noordzeekanaal bevat momenteel
nog obstakels, die de vaart moeilijker
maken. In IJmuiden liggen wrakken
in de havenmond, de breedte van het
kanaal is eigenlijk niet voldoende, en
dan heeft men by Amsterdam de
Hembrug, die voor grote schepen een
sta in de weg betekent. De Bernardus
Goedkoop kan er echter wel onder
door, zoals de foto toont.
geregelde draaistroomvoorziening, een hy
draulische stuurmachine en mechanisch-
hydraulische afstandsbediening en beveili
ging van de voortstuwingsinstallatie, type
Pieterse.
Het anker is in de huid verzonken ten
einde in het water zo min mogelijk weer
stand te bieden, wat de snelheid van de
..Bernardus Goedkoop" (vrij varend, dus
zonder sleep twintig kilometer per uur),
ten goede komt.
Het schip is geheel centraal verwarmd.
Lengte over alles 28.50 meter, breedte op
de spanten 6.60 meter, holte in de zijde
3.20 meter, gemiddelde diepgang 2.35 me
ter. Trekkracht aan de paal 8000 kilo. Mer
ken: omkeer-vertragingskast (aantal om
wentelingen van de schroef ongeveer 170
per minuut) Brevo, stuurmachine Seffle,
hulpmotor „Samofa".
Zo zit leze nieuwe enkelschroef-sleper vol
met snufjes. Verscheidene hebben betrek
king op een verhoging van de manoeu
vreerbaarheid. Na de ervaringen van de
afgelopen winter heeft men natuurlijk ook
deze nieuwe sleper voorzien van een extra
versterking van de scheepshuid voor de
vaart in vast ijs.
Technische details
Nog enkele technische gegevens over de
ze nieuwe sleper: het schip is uitgerust
met een 12 kanalen V.H.F.-installatie, waar
door de kapitein waar zijn schip zich
ook bevindt voortdurend in contact kan
blijven met de seinkamer van het rede
rijkantoor. Voorts met een door transistors
De nieuwe Goedkoopsleper „Bernar
dus Goedkoop" in zijn element.
Advertentie
Op de Noordzee, tussen Hoek van Hol
land en IJmuiden, is gistermiddag het
7100 ton metende m.s. Sophocles door de
bouwers, de n.v. scheepswerf Van der
Giessen-Noord te Krimpen aan de IJssel,
overgedragen aan de directie van de Ko
ninklijke Nederlandse Stoomvaart Maat
schappij. Deze nieuwe vrachtvaarder
brengt het totaal aantal schepen van de
K.N.S.M. op 87.
De „Sophocles" is de laatste eenheid van
een serie van veertien zusterschepen,
waarvan het eerste in 1959 werd overge
nomen. Namens de maatschappij aan
vaardde K.N.S.M.-directeur jhr. H. van
Lennep het schip, daarbij memorerend dat
de K.N.S.M. thans geen schepen meer in
bestelling heeft.
Na de oorlog heeft de Amsterdamse
maatschappij 78 nieuwe schepen gekocht.
Het eerste schip na de oorlog was het
m.s. „Telamon", dat op 5 december 1946
werd overgenomen. Sinds die dag zijn er
precies 6084 dagen verlopen en in die tijd
bestelde de K.N.S.M. 78 schepen. Jhr. Van
Lennep had uitgerekend dat de K.N.S.M.
dus sinds de eerste nieuwbouw na de oor
log iedere 78 dagen een nieuw schip heeft
gekocht. Van de 78-na-oorlbgse K.N.S.M.-
schepen werden de eerste acht wegens een
gebrek aan werfcapaciteit in het buiten
land gebouwd. De overige zeventig sche
pen kwamen van Nederlandse hellingen.
Aan de nieuwbouw voor de K.N.S.M. is
nu voorlopig een einde gekomen. De moei
lijke tijd die de internationale scheepvaart
doormaakt is hieraan niet geheel vreemd.
Het nieuwe m.s. „Sophocles" zal op 20
augustus de eerste reis naar Bremen en
Hamburg maken en vervolgens aan de
oversteek naar West-Indië beginnen.
In de Arabische Zee, waar in dit jaar
getijde de zuidwestmoesson met volle
kracht door staat, wordt door sleepboten
van L. Smit en Co's Internationale
Sleepdienst een race tegen de tijd en te
gen de elementen gehouden, om twee gro
te tankers te bereiken, teneinde ze in vei
ligheid te brengen. Het zijn de Liberiaan
se tanker „Crinis" (40.000 ton) en de
Griekse tanker „Ossa", eveneens 40.000
ton deadweight.
Op de eerste gaat de sleepboot „Thames"
af, terwijl de „Mississippi" in de nabij
heid blijft voor het radiocontact. De Li
beriaan heeft een schroef verloren. De
„Tasmanzee", eveneens een sleepboot
van Smit, hoopt de Griek „Ossa" vrij
dagmorgen te bereiken. De „Ossa" heeft
ernstige machineschade. Het ligt in de
bedoeling de „Ossa" en de „Crinis" naar
Bombay te slepen.
OSLO (AP) De scheepswerven van
Sarpsborg Mekaniske Verksted, die het
eigendom zijn van het Verolme concern,
hebben opdracht gekregen voor de bouw
van twee schepen, die voor Nederland zijn
bestemd. Het ene, een shelterdekschip, is
een vrachtschip van 2.400 ton en zal in
1964 aan de Hollandsche Stoombootmaat
schappij worden afgeleverd. Het andere
is een 850 ton metende veerboot voor Ver
olme dok- en scheepsbouwmaatschappij.
Deze veerboot zal op de binnenlandse
vaart worden gebruikt.
Victoria Regia bloeit. De Victoria
Regia in de plantenkassen van de Hortus
Botanicus in Amsterdam bloeit. Zij is don
derdagavond 15 en vrijdagavond 16 augus
tus van 20 tot 22 uur voor het publiek te
bezichtigen.
Gisteren is de zee- en bergingssleepboot
„Hudson" voor L. Smit en Co te water ge-
ïaten bij J. en K. Smit's scheepswerven
n.v. te Kinderdijk. De Hudson is bestemd
voor sleepreizen met zware objecten over
grote afstanden en voor diensten als ber
gingssleepboot. Twee zusterschepen, de
Missisippi en de Thames, eveneens 3250
pk, maken reeds deel uit van de zeegaande
vloot van Smit en Co. Nog een vierde schip
van deze klasse, de Orinoco, is bij Smit
in aanbouw.
De Hudson heeft de volgende hoofdaf
metingen: lengte over alles 53.40 meter,
lengte tussen de loodlijnen 46x47-59 meter,
breedte op de spanten 10.000 meter, holte
tot hoofddek 5.10 meter, diepgang gemid
deld 4.50 meter. De machine-installatie van
de Hudson zal bestaan uit twee enkelwer-
kende direct omkeerbare Smit/M.A.N. vier-
tactdieselmotoren met oplading, welke
een vermogen ontwikkelen van 3250 pk.
De sleeplier wordt voorzien van twee
draadtrommels, waarop sleepdraden van
750 meter vijf-en-een-halve inch omtrek,
respectievelijk duizend meter vijf inch om
trek worden gewonden. De sleepuitrusting
zal verder onder andere bestaan uit ma-
nillatrossen van twee-en-twintig en twintig
inch omtrek en dubbele nylontrossen van
elfeneenhalve en tieneneenhalve inch om-
Bij de Koninklijke Nederlandsche Hoog
ovens en Staalfabrieken N.V. en aange
sloten bedrijven zijn twee ideeën uitge
voerd, die, hoe verschillend in uitvoering
ook, beide een lonende verhoging van de
prduktie tot gevolg hebben.
De heer W. Slijfer uit Beverwijk, werk
zaam bij de afdeling Werktuigkundig On
derhoud Staal in de oxystaalfabriek, had
een vondst gedaan die van gunstige in
vloed is op de staalproduktie.
Ing. I. van Ees, sectorchef technische
dienst IJzer- en Staaldivisie overhandig
de gistermiddag de heer Slijfer een be
drag van 830 voor diens voortreffelijke
vondst.
De heer J. Boerlage, eveneens uit Be
verwijk, machinebankwerker bij de afde
ling Werktuigkundig Onderhoud Platwal-
serijen, had een verbetering bedacht aan
de tweede koudwals.
De heer C. A. Vandenbosch, adjunct-
bedrijfschef van de koudwalserij, over
handigde de heer Boerlage een bedrag
van 800 als beloning.
Wegenaanleg. Op de aanbesteding
door Rijkswaterstaat van de aanleg van
de rondweg om Hulst hebben acht aan-
namers ingeschreven. De laagste was J. de
Oude's aannemingsbedrijf n.v. te Biervliet
voor 2.705.000, de hoogste J. Moerland te
St. Annaland voor 3.230.000.
trek. Behalve aan de uit 24 personen be
staande bemanning kan het schip plaats
bieden aan twaalf runners.
Evenals in de andere zeesleepboten van
Smit zal de brandblus- en bergingsuitrus
ting zeer uitgebreid zijn. Naast de vaste
bergings- en brandbluspomp met een
pompcapaciteit van 350 ton per uur is er
een verdeelkast, waarop acht brandslan
gen van tweeeneenhalve inch kunnen wor
den aangesloten. Er zullen twee waterka
nonnen op een bordes in de achtermast
worden geplaatst.
Voor hulpverleningen zullen verder aan
boord zijn: dieselmotorpompen, bergings
ankers, duikapparatuur, las- en snijbrand-
uitrusting, materiaal voor dichten van lek
kages enzovoorts. Het spreekt vanzelf dat
de Hudson zal worden uitgerust met de
modernste nautische en communicatie
middelen.
Gistermorgen is op de nieuwe begraaf
plaats Duinhof in IJmuiden het stoffelijk
overschot van de heer A. Visser ter aarde
besteld. Nadat op het orgel het lied „Als
hier op mijn aarde mijn werk is gedaan"
had geklonken nam de heer Hoekstra het
woord. Hij wees op de bijzondere loopbaan
van de heer Visser, die op achtjarige leef
tijd bij een ongeval een been verloor
maar beslist een leven wilde leven van
een normaal mens.
Hij werd heilsoldaat en godsdienston
derwijzer en trok er elke dag op uit met
zijn kist met toverlantaarn en lantaarn
plaatjes voorop de fiets om propaganda te
maken voor de Nederlandse Christelijke
Geheelonthoudersbond. De heer Hoekstra
citeerde uit de Apeldoornse Courant van
veertig jaar geleden: „Man met één 4been
brengt mensen met twee benen op het
rechte spoor."
Majoor Van Beem van het Leger des
Heils getuigde van groot respect voor het
oordeel en de levenswijze van de heer Vis
ser. Zijn eerste zin bij een bijeenkomst
was altijd: „Ik schaam me het evangelie
van Jezus Christus niet." „Het was een
eer hem te hebben mogen kennen" zei de
majoor, „het Leger des Heils brengt hem
hulde."
Ds. J. J. Rebel, christelijk gereformeerd
predikant, vervolgde de toespraak, die hij
in de aula van het W. F. Visserhuis was
begonnen over Phil. 1:21 „Want het leven
is mij Christus en het sterven gewin."
Hij memoreerde het vele werk dat de
heer Visser heeft verzet, onder meer voor
het bijbels diorama in Haarlem. „We had
den wel eens verschil van mening, maar
het prettige was dat je over de verschillen
altijd in liefde kon praten." Nadat de or
ganist gezang 49 en psalm 43 had gespeeld
volgden de aanwezigen de baar naar de
groeve.
Het geval-Voordewind is razendsnel door
de Nederlandse pers gegaan. De „angry
old man", zoals Johan Winkler hem in het
DEVENTER DAGBLAD typeert, heeft in
DE HAAGSE POST en voor de T.V.
verteld, dat hij en zijn mannen een soute
neur hebben laten verdrinken.
De commissaris heeft dus verder ver
teld, maar het is niet in al te beste aarde
gevallen. Het al genoemde DEVENTER
DAGBLAD tekent onder meer aan:
Simenon's Maigret, de menselijke, is ons,
als het om de politiehouding tegenover
misdadigers gaat, liever dan de commis
saris van een boekje dat liever niet ge
schreven had moeten worden en van een
interview dat hij, ook in eigen belang, lie
ver niet had moeten toestaan."
Het blad zegt niet voor een slap politie
beleid te zijn, maar nog veel minder voor
„Schalkhaar"-methodes, waarvoor de
oude heer Voordewind, getuige zijn waar
derend oordeel over de manier waarop de
Duitsers dan toch maar bij de politie de
wind eronder hadden, misschien iets te
veel onbewuste bewondering koestert.
Iets te veel: men kan er namelijk, ook
zonder ooit „fout" geweest te zijn en
dat was de heer Voordewind bij ons we
ten in oorlogstijd allerminst toch een
gemoedsgesteldheid op nahouden, die ge
vaarlijk aan een bepaalde geesteshouding
herinnert die hier in Nederland voorgoed
taboe dient te zijn."
De NIEUWE ROTTERDAMSE COU
RANT acht het gevaar niet denkbeeldig
dat er nog politiefunctionarissen in dienst
zijn die de theorieën van de heer Voor
dewind onderschrijven en hem eigenlijk
toch wel een heel flinke vent vinden.
„Een flinke vent is de oud-commissaris
misschien ook wel, maar zijn theorieën,
die voortspruiten uit een ongezonde men
taliteit, maken hem ongeschikt als politie
chef en als voorlichter over het politie
korps. Politiechef is de heer Voordewind
dan gelukkig ook niet meer, maar het is
een angstig idee dat hij in die functie ver
scheidene jonge politiemannen onder zijn
hoede heeft gehad en heeft geïndoctri
neerd met zijn opvattingen.
Die angst is bij ons des te groter nu
onlangs uit een interview in De Tijd-De
Maasbode is gebleken dat een van de ver
antwoordelijke politiefunctionarissen voor
de charges van de Amsterdamse politie te
gen de demonstranten bij de NATO-taptoe
in het Olympisch stadion ook niet van on
gezonde smetten vrij was."
Het blad doelt hier op ook door ons in
een knipselkrant gesignaleerde opmerkin
gen van hoofdinspecteur Landman.
De ARNHEMSE COURANT is met name
geschrokken van de houding van de com
missaris b.d. tegenover sexuele misdadi
gers.
„Commissaris Voordewind heeft blijk ge
geven van een even simpele als gevaar-
lijke mentaliteit. Hij wil niets weten van
medische rapporten bij de berechting van
misdaden. Psychiaters zijn hem een gru
wel. Hij wil degenen, die de politie last
bezorgen, achter de tralies zetten en er
achter houden. En hij zou het liefst de
elektrische stoel zien ingevoerd, zeker voor
sexuele misdadigers, wier berechting hij
een schande vindt. Nu kan men voor of
tegen de doodstraf zijn op verantwoorde
gronden van principiële aard. Maar de ma
nier, waarop de boekjes-schrijvende com
missaris zijn meningen heeft geëtaleerd,
heeft niet met beginselen te maken."
De PROVINCIALE ZEEUWSE COU
RANT vindt, dat de commissaris nu wel
genoeg heeft vèrteld:
„Het is wel een mannetjesputter, deze
meneer Voordewind. Eerlijk gezegd vinden
we hem een naar mannetje. Gelukkig, dat
hij reeds lang is gepensioneerd. Overigens
moet hij wel begrijpen, dat niemand op
zijn heldenverhalen zit te wachten. Laat
hij ze in de familiekring vertellen. Voor
zover ze die daar nog niet beu zijn."
Weinig verschil van mening dus in deze
citaten. Men is het er over eens, dat de
commissaris de moeilijke problemen inza
ke de berechting van misdadigers beter
aan de deskundigen kan overlaten.
Iets dergelijks vindt DE GOOI- EN
EEMLANDER ten aanzien van de heer
Verolme, die de loftrompet over Zuid-Afri-
ka heeft gestoken: „geen land ter wereld
doet zoveel voor de gekleurde bevolking
doet als Zuid-Afrika".
Het blad schrijft
„De waardering voor wat hij in luttele
jaren tot stand gebracht heeft op zijn ge
bied kan bewondering en respect afdwin
gen maar de heer Verolme moet zich be
perken tot zijn eigen terrein en zich geen
uitspraken aanmatigen op een terrein dat
het zijne niet is en dat vol voetangels en
klemmen ligt.
Hij had bovendien moeten bedenken dat
hij door zijn uitlatingen de Nederlandse
regering in een moeilijk parket kan bren
gen
Het zou misschien nut kunnen hebben
als de regering in Den Haag duidelijk
maakte dat de heer Verolme niet de opi
nie van het Nederlandse volk weergaf en
zeker niet het officiële standpunt van de
regering.
De heer Verolme doet er beter aan sche
pen te bouwen en zich niet met de poli
tiek in te laten. Daar zijn anderen voor:
de schippers van het schip van staat.
Dit zijn geen chirurgen in operatie-
kleding met reclameteksten zoals
wielrenners die dragen, maar technici
van de NASA, die werken aan de con
structie vaneen Amerikaanse Syn-
com-communicatie-satelliet. Hun ope-
ratieveld is echter net zo gevoelig voor
stof en vuil als dat van de chirurgen,
vandaar de witte kleding.
De Syncom II, die reeds een tijdje met
de aarde meecirkelt, is juist vanmor
gen door middel van kleine raketten
in een zodanige baan gebracht, dat hij
nu vrijwel is komen „stil te staan" op
een vast punt boven Brazilië, men
hoopt althans op goed succes. Hier
door worden in tegenstelling tot de
„weglopende" Telstar uitzendingen
van radio en televisie van onbeperkte
duur tussen de continenten mogelijk.
I
STOCKHOLM (AP) Een Zweedse
trawler heeft gisteren een onbekende on
derzeeboot in zijn net gekregen. De onder
zeeboot heeft de trawler ongeveer een
half uur met een flink vaartje meege
sleept. Toen hebben de vissers het net ge
kapt.
Het gebeurde voor de zuidoostelijke
punt van Zweden in internationaal water.
Men vermoedt, dat het een Russisch vaar
tuig is geweest. Het verdween zonder aan
de oppervlakte te komen.
Een van de opvarenden van de trawler
zei, dat men aan boord duidelijk heeft ge
hoord hoe de huidplaten van de onderzeeër
langs de kabels van het net schuurden. Hij
was van mening, dat de onderzeeër recht
in het zakvormige net is gevaren.
Het verlies van het net schatte hij op
een schadepost van 7.000 gulden.
