DE GRUYTER
LIBELLEN: STUNTVLIEGERS MET
NUTTIGE JAGERSKWALITEITEN
WEES
ER ALS
Amstel - bier om op te bonwen
zo heerlijk, zo eerlijk, zo zorgzaam gebrouwen
x
5
X
l
DE KIPPEN BIJ
CHOC PASTA 7S
HAAS 75
PINDA KA/
PRESBURG
i
Van Gelder's Olreverwarming - IJmuiden
enige bezorgers(sters)
CHOC HAGEL 5
DOOR DIVERSE FACTOREN
is oliestook in volle opmars!
OLIEHAARDEN
IJmuider Courant
GEMAKSSCHOENEN
wtaktlMfrosw en
esn caissière
WOENSDAG 21 AUGUSTUS 1963
12
21 t/m 27/8 63)
de zo ELEGANTE
Bi| elke grote fles knijpgritol
een pracht THEEDOEK
van 98 voor 48
of van 148 voor 98
Altijd 'n kassabon voor IQo/o korfing ook bij de weekreclames I
Veelvraat
Hergeboorte
Wilt tl GEMAKKELIJK STOKEN en AFDOENDE
Bij elke pot Mokka Filter
2 pakjes chocolade
NAPOLITAINS
van 80 voor slechts
SHAMPOO ti«195-160-115-95
SCHEERZEEP .f«at 60
HAARCRÈME pof 135
TANDPASTA tube 135-75
TOILETPOEDER sfroolbus 175
EAU DE COLOGNE fi« 225-110
SUNSPRAY spuitbus 375
RODY LUXE TOILETZEEP
TOILETZEEP GOUDSTREEP
stuk 55-34
BADTOILETSPONS 85
Ook voor U is er nog de
DROOMWENS-
CENTRIFUGE
Waarnemer
VERWARMEN? GA OVER OP OLIE!
CONTAINERVERVOER
p,EHCO" - Tel. 11304-11396-21679
GEVRAAGD
van 85 voor 0 ^0
i voor 9
van 85 voor
van 85 voor
van
en' het leed is geleden!
GR.H0UTSTRAAT29,HAARLEM
no. 630821
GEVRAAGD in KANTOORBOEKHANDEL
Per iaar 3'/i week vakantie en 8tossiae
op het iaarsalar-is
J. MUIJS Ged Oude Gracht 103 Haa-lem
Natuurlijk hebt ook u ze al in uw slaapkamer gehad, de naargeestig zoemende
muggen. U kunt muggenolie aanwenden om ze te verdrijven, of poeder zus of
spuitvloeistof zo. Doch alles helpt maar tijdelijk. Nauwelijks hebt u zich uit-
f estrekt, u bevindt zich in de toestand tussen waken en slapen of u bent weer
laarwakker door zo n hoogzoemende kwelduivel. U probeert in de richting van
het geluid een mep te geven met het doel hem te vermorzelen. Ja, dat dacht u:
zzzzzzt, weg is hij! U doet het licht aan en moet even wachten tot uw ogen
eraan gewend zijn. Dan kijkt u rond: weg mug, nergens te zien. Tot u weer ligt:
zzzzt, daar is hij weer. Is het wonder dat u in de ochtenduren met een zeker
genoegen ziet hoeveel uitgezogen muggenlichamen er hangen in het spinneweb,
buiten bij uw slaapkamerraam? En dat de zovaak verstoorde nachtrust u niet meer
laat genieten van versjes over mugjes-die-boven-het-water-dartelen?
Wie zich de moeite getroost om ondanks
alles naar zo'n muggenzwerm te kijken,
die in het licht van de warme zomermid
dag boven het water van de ringvaart of
de poldersloot danst, zal spoedig ervaren
dat andere insecten er een enorme oprui
ming onder houden. Dit zijn de libellen.
Ieder kent deze miniatuurvliegtuigjes,
tot de kinderen toe. Velen zijn er bang
van, maar stelt u zich gerust: het verhaal
dat libellen gemeen kunnen steken is pu
re onzin en de verzinsels dat ze allerlei
ziekten verspreiden en dat ze huidaandoe
ningen veroorzaken zijn eveneens verzin
sels. die ontsproten zijn aart het bijgeloof
in het verleden. En bijgeloof met betrek
king tot de schepselen in de natuur pleegt
een lang en taai leven te hebben.
Het leven van de nieuwe libellengenera-
tie begint eigenlijk met het leggen van de
eitjes door de „aanstaande moeder." Er
zijn soorten die ze op waterplanten leg
gen; de eitjes hebben dan een harde
schaal. Er zijn er ook, die ze op het water
deponeren; deze zijn gevat in een gelei
achtige substantie. Het aantal varieert,
maar kan respectabel zijn, tot zo'n 300 a
400 stuks Dit grote aantal eieren is een
eigenschap van dieren, waarvan de eitjes
veel kans lópen om verloren te gaan.
Meestentijds zijn er altijd dan wel een
paar, die het overleven, zodat de soort in
stand wordt gehouden.
Uit de eitjes, die nu worden gelegd krui
pen na twee tot vijf weken de larven. Dit
gaat zo door tot in de herfst. De dan ge
legde eieren komen echter voorlopig niet
uit; deze overwinteren en zorgen voor de
libellen, die in april 1964 rondvliegen.
Een dag of wat vóór de larve uit het
ei kruipt, begint zijn hart te kloppen. Dan
is het ogenblik aangebroken, waarop hij
de kop naar buiten steekt. Weldra blijkt
zijn eetlust. De larven van de libellen zijn
namelijk geduchte veelvraten. Het zijn ge
stroomlijnde dieren, die als duikboten
door vaart en sloot schieten.
Om de vergelijking met de hedendaag
se moderne techniek nog even door te trek
ken: ze bewegen zich door „raketaandrij
ving." Van voren nemen ze water in, dat
achteraan met kracht naar buiten wordt
gespoten. Op deze wijze bewegen ze zich
met snelle schokken van de ene plaats
naar de andere. Soms liggen ze in een
hinderlaag tussen de waterplanten en
wachten op het naderbij komen van een
prooidier: zoetwaterplankton, maar ook
larven van allerlei insekten, die in het wa
ter leven zoals de muggenlarven. Zodra
er één in de voor de libellelarve geschikte
omgeving komt, draait deze zich lang
zaam, haast onmerkbaar, in zijn richting.
Vlakbij gekomen begint de „waterraket"
op volle toeren te draaien en vóór u
goed en wel ziet wat er gebeurt en hoe
heeft het dier zijn slachtoffer al te pak
ken.
De larve maakt verschillende stadia
door. Van tijd tot tijd splijt zijn vel op
de rugzijde open en komt hij als herbo
ren te voorschijn. Dit vervellen kan
soms wel tien tot vijftien keer gebeuren.
De libelle heeft echter geen gedaantever
wisseling zoals de meeste andere insekten,
die .van larve (rups) een pop worden en
van pop het „volwassen" insekt. De libel
le slaat de poptoestand over. Op een goe
de dag kruipt de larve uit het water om
hoog en blijft stil op een rietstengel zit
ten. Daar gebeurt het wonder. De rug
splijt open maar er komt, zoals bij de
vorige vervellingen, geen larve in een
nieuw jasje uit, doch het insekt, dat
straks als een glinsterend, sierlijk
kleinood door de zomerse dreven zal sche
ren.
Voorlopig is het echter nog niet zo
ver. Het duurt nog uren vóór de vleu
gels hard en bruikbaar zijn. Langzaam
trilt de pasgeboren libel met de fijn-
geaderde wieken en „pompt" deze zo
vol, zodat ze geleidelijk aan stevigheid
krijgen. Tenslotte worden de bewegin
gen heftiger en meer bewust. De vleu
gels klapperen op en neer. En dan
verheft de libel zich van de stengel
en verdwijnt in de blauwe verte van
de zomerhemel.
Dit ogenblik luidt de dood in van vele
insekten. Zich wendend en kerend als de
meest volwaardige stuntvlieger schiet de
libel boven het water, om dan opeens als
een wentelwiek op één en dezelfde plaats
te blijven staan. Ze kunnen een enorme
snelheid ontwikkelen: er zijn er. die der-
De ouderwetse, omslachtige, ingewikkelde, onpractische en bijna middel
eeuwse manier van stoken wordt vaarwel gezegd. Een nieuw tijdperk van
efficiënte, comfortabele, behaaglijke en economische huisverwarming is
begonnen. Samenwerking tussen haardenfabrieken en olieproducenten
leidde tot- perfectionering van brandarsystemen en haardconstructies. De
warmte-afgifte per liter olie werd tot het maximum opgevoerd.
kussent|e 35-25
stuk 7 5
F
x
Slechts 200 zegels
of 750 zegels
Nog nooit zo
voordelig aange
boden!
1 Jaarvolledige
garantie.
Uit voorraad
leverbaar.
a 10 et- +- f. 55.-
10 ct
tig kilometer per uur „haalden" en in
hun duikvluchten is de snelheid nog aan
merkelijk groter.
Zodra ze een insect zien, gaan ze hem
achterna. Hoe het achtervolgde dier zich
ook wendt of keert, zijn lot is bezegeld,
want de uitslag van het „luchtgevecht"
boven de ringvaart en de poldersloot staat
al bij voorbaat vast. Met de poten houdt
de libelle de prooi beet en verorbert deze
in de lucht. Dan gaat hij weer op jacht,
want zijn eetlust is groot, zowel in de lar
vetoestand als wanneer hij een volwaar
dig insekt is geworden.
Zoals in de moderne strategie veel af
hangt van een goede waarneming, speelt
ook in het libelleleven het zichtvermogen
een grote rol. Als bolle koepels steken de
ogen aan beide kanten van de kop naar
buiten. Eigenlijk bestaat elk van deze
ogen uit talrijke zeskantige facetoogjes.
Het dier kan dus naar alle kanten uitkij
ken, om te zien naar prooi en.... te let
ten op gevaar. Ook de reukzintuigen
aan de sprieten vóór aan de kop zijn
erg ontwikkeld. Toen echter een onderzoe
ker zijn geweer vlak bij een libel afschoot,
reageerde het dier niet op het geluid.
Soms trekken de libellen opeens weg.
Dit kan gebeuren in grote groepen. In 1852
heeft men bij Koningsbergen in Duitsland
een vlucht gezien, die tien tot vijftien me
ter breed was en drie meter hoog. Vaö
negen uur in de ochtend tot tegen de
avondschemering duurde het voorbijvlie
gen. Toen de dieren zich neerzetten om de
nacht door te brengen, waren bomen,
heesters en de daken der huizen bedekt
met een dikke laag insekten. Deze massa
le vluchten schijnen veroorzaakt te wor
den door de weersomstandigheden. Men
heeft bijvoorbeeld in Zuid-Amerika gecon
stateerd, dat de libellen wegtrokken, wan
neer er een wervelstorm op til was. Op
de een of andere, voor ons mensen ge
heimzinnige, wijze schijnen deze insekten
dit onheil te voelen naderen. Soms drijft
hun instinct hen hierdoor echter de dood
in, bij voorbeeld wanneer ze over zee vlie
gen en uiteindelijk van vermoeidheid op
het water dalen om te verdrinken.
In onze omgeving zijn deze stuntvlie
gers boven de ringvaart en de polderslo
ten in deze tijd uiterst actief. Wanneer u
op een zonnige dag aan de oever staat,
kunt u ze er bijna steeds in volle actie
Weet u er nog te weinig van en wilt u eerst deskundig advies Wij behoren
tot de pioniers op het gebied van OLIESTOOK onze ervaring en uitvoerige
lectuur is tot uw beschikking.
Ons leveringsprogram omvat o.m.
FOBRUX, DAVONETTE, SOMY, ETNA, JAARSMA,
NOBEL enz.
OMBOUW van kolen op OLIE met onze „ABC-PERFECT" Olievergasser.
Geschikt voor HAARDEN, Convectoren, Fornuizen, enz Geen
slijtage meer besparing is groter dan de kosten. ZUINIGER
in verbruik en stralende VLOERWARMTE.
Honderden C.V.-ketels zijn al omgebouwd tot volle tevreden
heid van gebruikers.
Vlotte, vakkundige aanleg. Vraagt uitv, prospectus 19S3-'64.
f IndustKiestraiMr 45-47
Telefoon 4461 en 4557
Ongekende mogelijkheden voor alle bedrijven en
fabrieken.
VRAAGT DEMONSTRATIE
T - h A jf. r* t
Aanmelden: Lange Nieuwstraat 427.
van 65 voor *0*0 a
