Vakbonden willen koppelbazen
weren door wijziging CAO
Diems leger zorgt voor
een twijfelachtige rust
HET WEER
Amsterdam wil verstarring
in bouw- en woonstijl
doorbreken
r
I
Kernproeven en
misgeboorten
LIEFST AL PER 1 SEPTEMBER
Ambassadeur in V.S. neemt ontslag
SVH gaat op de
Noordzee boren
Y-raad heden bijeen
Bonen mogen weer
naar W.-Duitsland
Nini Boesman met
ballon over Alpen
Omzet Philips steeg
Koningin Fabiola
in verwachting
Bond Vervoerpersoneel
wil hogere lonen en
meer vakantietoeslag
Reddingsploeg vecht
voor het leven van
drie mijnwerkers
11
Griekse oppositie
is woedend over
nieuw kiesstelsel
Detectiesatellieten
voor kernproeven
iee MORRIS "iefore you êuy!
n
ïJ-
Meedogenloos
Nu en dan zon
Aan het strand:
EXPERIMENTELE WONINGBOUW
Architecten mochten
„vrij" werken
Oorlogsverklaring'
Geen inkijk en
geluidshinder
Voor NS.-personeel
Het woord is aan
In de krant van heden:
FALCON REGENJASSEN
Deerne waarschuwing
A merikaanse plannen
4 8e JAARGANG NUMMER 244
VRIJDAG 23 AUGUSTUS 1963
Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden.
Geopend van 9-12.30 en 2-5 u. Zat. 9-11 u.
Telef. adm. 5437, ehei .jezorging tot 7 u. 7519.
Telef. redactie 5389, na kantooruren 5080.
Haarlem: hoofdred. en alle afd. Telef. 15295,
IJmuider Courant
DAGBLAD VOOR VELSEN -IJ MUIDEN, SANTPOORT, DRIEHUIS, BEVERWIJK EN OMGEVING
Verschijnt dagelijks beh. zon- en feestdagen.
Abonnement per week 62 cent, per kwartaal
8.—, franco per post 8.50. Losse
nummers, afgehaald aan ons bureau, 15 cent
Giro-rekening IJmuider Courant no. 129288.
Damiate N.V., Grote Houtstraat 93, Haarlem Directie: P. W. Peereboom en Mr. H. C. van der Mije
Uitgave: Grafische Bedrijven
Redactiechef te IJmuident J. Kosak
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
^K|
..v
•.XÏSjé!
v.
H Het sociale kwaad van de koppel-
j§ bazen kan worden opgelost door een
j tussentijdse wijziging van de CAO in die
zin dat de werkgever, die in het vervolg
H gebruik wil maken van een uitleen-
1 bedrijf dit alleen kan doen met toestem-
ming van de Vakraad, het overlegorgaan
van werknemers en werkgevers in de
1 metaal. De Vakraad kan dan voorwaar-
g den stellen. Als werkgevers gebruik zou-
g den maken van koppelbazen zonder toe-
g stemming van de Vakraad dan zouden
de artikelen 31 en 32 (die het recht van
j staken en uitsluiting regelen) niet van
Ook in Frankrijk is in grote delen J
van het strandgebied de toerist „weg-
gespoeld" en als het niet de regen s
was die hem huistoe dreef, was de =j
u>md van de partij: dit beeld van een s
strand in Normandië bij Trouville
spreekt voor zichzelf.
SAIGON (Reuter, AFP, AP) De am
bassadeur van Zuid-Vietnam in Wash
ington, Tran Van Tsjoeong, heeft zijn
ontslag genomen omdat hij ?ich niet kan
verenigen met de politiek van zijn re
gering, die het boeddhistisch verzet mee
dogenloos de kop indrukt. Zijn vrouw
heeft hetzelfde gedaan; zij is de Zuid-
vietnamese waarneemster bij de Ver
enigde Naties in New York.
De twee diplomaten zijn de ouders van
mevrouw Ngo Dinh Diem, de katholieke,
fel anti-boeddhistische schoonzuster van
president Diem. Haar vader is een Confu-
ciaan, haar moeder een boeddhiste.
Ex-ambassadeur Tsjoeong heeft giste
ren te kennen gegeven, dat de V.S. de oor
log tegen de communisten in Vietnam
nooit zullen winnen als zij blijven steunen
op het rcgime-Dicm. Dat betekent niet, zo
zei hij, dat Washington zijn hulp aan Sai
gon zou moeten staken, want dit zou een
onmiddellijke communistische machts
overname betekenen. Maar het is nonsens
om te zeggen, dat er voor Diem geen al
ternatief is, aldus Tsjoeong.
Van goed ingelichte zijde wordt verno
men, dat ook de minister van Buitenland
se Zaken van Zuid-Vietnam zijn ontslag
heeft ingediend.
urenlang stand gehouden tegen de solda
ten. In Saigon en Hue klonk overal het
geluid van geweervuur. De grote pagode
van Saigon schijnt vrijwel te zijn ver
nield. Kort voordat de aanval begon pleeg
de een monnik zelfmoord door zich de
buik open te snijden.
Over het aantal gewonden zijn geen be
trouwbare schattingen beschikbaar. Alle
uitgaande berichten staan onder censuur.
In de perstelegrammen worden passages
geschrapt. De regering ontkent, dat er
doden zijn gevallen.
Henry Cabot Lodge, de Amerikaanse
ambassadeur, is inmiddels vervroegd in
Saigon aangekomen. Kennedy volgt de
ontwikkelingen op de voet.
De Steenkolen-Handelsvereniging (SVH)
gaat nog deze zomer met de Amerikaanse
maatschappij Amoco International op de
Noordzee naar aardgas en olie boren. De
Nederlandse regering heeft al toestemming
gegeven voor een seismisch onderzoek in
een gedeelte van de Noordzee, grenzend
aan de Nederlandse territoriale wateren.
Amoco International is een geïntegreerde
oliemaatschappij waarin de Standard Oil
Comnany (Indiana) haar belangen buiten
de V.S. en Canada heeft ondergebracht.
Voor de boringen op de Noordzee is opge
richt de Amoco Netherlands Petroleum
Copany.
NEW YORK (Reuter) De Veiligheids
raad zal vandaag om 20 uur Ned. tijd bij
eenkomen om de klachten in behandeling
te nemen van Israel en Syrië, die elkaar
over en weer van agressie beschuldigen.
toepassing zijn. Dit hebben gisteravond
de besturen van de drie werknemers
bonden in de metaalindustrie bekend
gemaakt op een persconferentie in Den
Haag na afloop van een vergadering van
de Vakraad waar over het euvel van de
koppelbazen was gesproken. De wijzi
ging van de CAO, die gerealiseerd zou
moeten worden via invoeging van een
nieuw artikel zal per 1 september reeds
moeten ingaan.
Twee van de voorwaarden die de Vak
raad zal moeten stellen voor toestemming
om een uitleenbedrijf in te schakelen zou
den moeten zijn, dat onder geen beding
uitlening van werknemers voor de zater
dag en de zondag zal geschieden en ver
der dat de werkgevers zich er van moe
ten overtuigen, dat het arbeidscontract
van het uitleenbedrijf met de werknemer
in overeenstemming is met de loonrege
ling van de Rijksbemiddelaars...
„De collectieve arbeidsovereenkomst
achten wij nog steeds een belangrijk
goed," zei de voorzitter van de Algemeen
Nederlandse Metaal Bedrijfsbond, de heer
I. Baart. Op de Vakraad heeft men zich
duidelijk tegen 'de ronselpraktijken van
sommige koppelbazen gekeerd. „Door de
praktijken van de koppelbazen wordt de
C.A.O. aangetast. En dat gaat ook de
werkgevers aan", zo zei de heer Baart.
Het sociale klimaat loopt door de koppel
bazen ernstig gevaar en men kan zeggen,
dat de werkgevers hierbij niet vrijuit gaan.
Het is daarom dat de werknemersorgani
saties het probleem in de vakraad aan de
orde hebben gesteld.
Een werkgever mag niet meer loon be
talen en geen gunstiger arbeidsvoorwaar
den geven dan in de loonregeling van 5
Met ingang van morgen is de export
naar West-Duitsland van alle soorten bo
nen vanuit Nederland weer toegestaan.
Zoals bekend heeft West-Duitsland zater
dag 27 juli een invoerverbod afgekondigd
voor alle soorten bonen, behalve die be
stemd zijn voor de industrie.
Inmiddels wordt het steeds duidelijker,
dat het bijzonder wreed is toegegaan bij
de militaire aanvallen op de pagodes die
door burgers werden verdedigd. Verschei
dene boeddhistische bolwerken hebben
Na gistermorgen om tien voor tien in het
Zwitserse Mürren te zijn gestart, is mevr.
Nini Boesman als eerste er in geslaagd
in het kader van de hoogalpenballonweek
werkelijk de Alpen over te varen. Zij
landde gistermiddag na tweehonderd ki
lometer te hebben afgelegd in het plaatsje
Giraffe in Italië, ongeveer dertig kilome
ter ten westen van Brescia.
Gisteren startte ook de Oostenrijkse
ballon van F. Schmidtbauer, die evenwel
spoedig het radiocontact met de Jungfrau-
ballonradiocentrale verloor, maar op kor
te afstand achter mevrouw Boesman de
trip over de Alpen kon volbrengen.
Nog acht ballonvaarders kwamen in de
Povlakte aan. Vier ballons landden in
Oostenrijk en Duitsland. Vandaag of mor
gen starten de overige ballons.
Verwachting tot morgenavond:
Nu en dan zon en slechts enkel
verspreid voorkomende huien.
Matige, aan de kust vrij krach
tige zuidwestelijke wind. Weinig
verandering in temperatuur.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
Morgen wisselend bewolkt en kans
op een bui. Matige zuidwestelijke
wind. Midddagtemperaturen 17 tot
19 graden. Zeewater 17 graden.
Vooruitzichten: Tijdens het
weekeinde door een oceaanstoring
wisselvallig weer met ook enkele
zonnige perioden.
(Van onze redacteur in Amsterdam
Amsterdam gaat proberen de verstar
ring in de na oorlogse woningbouw te
doorbreken. Uitgaande van de gedachte
dat de gang van zaken in de volks
woningbouw bij velen een gevoel van
onbehagen heeft doen ontstaan, heeft
het gemeentebestuur van Amsterdam
enige tijd geleden aan het architecten
bureau Van den Broek en Bakema, dat
van Oyevaar, Stolle en Van Goo en aan
architect Aldo van Eyck een studie
opdracht gegeven voor een woonwijk
van 1450woningen in Amsterdam-
Noord. Het ontwerp diende een duide
lijke eenheid te zijn en een oorspronke
lijk karakter te hebben, waarbij het pro
bleem van de woning centraal was ge
steld.
De architecten dienden rekening te hou
den met de huidige economie en de be
volkingsgroepen waarvoor de woningen
bestemd zijn. Belangrijk was echter dat
zij mochten afwijken van de thans gel
dende 'voorschriften en verordeningen, in
dien dit gepaard zou gaan met een zin
volle vernieuwing van de woonwaarcie.
Er zijn thans ontwerpen gereed van de
beide genoemde bureaus, waarin de ideeën
van architect Van Eyck zijn verweven.
De ontwerpen kwamen tot stand in nauw
overleg met de afdeling Stadsontwikkeling
van de gemeente Amsterdam en de Ge
meentelijke Woningdienst.
De omzet van Philips is in het eerste
halfjaar '63 met dertien percent gestegen
tot f 2.686 miljoen. Deze stijging is gro
ter dan de verwachting voor het gehele
jaar 1963. Hiertegenover nam de netto
winst slechts met drie percent toe tot
f 156 miljoen. Ten aanzien van de omzet
daalde hierdoor de winst van 6,4 percent
tot 5,8 percent en ten aanzien van het
eigen vermogen van 9,9 tot 8,6 percent.
De Philipsdirectie schrijft deze marge
daling toe aan de heftige concur: entie in
de transistorsector. Voor het tweede half
jaar wordt echter op een matige stijging
van de marge gerekend. Voor meer nieuws
zie men de pagina financiën en economie.
BRUSSEL (ANP) In Belgische hof
kringen wordt vernomen, dat het „bijna
zeker" is, dat koningin Fabiola in blijde
verwachting is.
Het Belgische koningspaar trad op 15
december 1960 in het huwelijk. Tot dusver
is het huwelijk kinderloos gebleven.
Het koninklijk paar vertoeft al enige
weken met vakantie in Spanje.
„Eindelijk hebben wij eens aan tafel
mogen zitten met de stadsontwikkelaars
en was het voor ons eens iets anders dan
het domweg invullen van woonblokken",
zei architect Bakema, toen hij gisteren
in het Amsterdamse stadhuis zijn ontwerp
toelichtte. Zijn collega Van Goo zei: „Dit
is een soort oorlogsverklaring tegen me
chanisch gehanteerde woonvormen. Wij
konden nu even buiten ons boekje gaan".
De beide ontwerpen verschillen sterk.
De groep-Van Goo heeft een wijk geschetst
van gelijk niveau (vier woonlagen). De
groep-Bakema heeft een sterke differen
tiatie gekozen tussen een laag bungalow
type en torenbouw.
Belangrijk is echter de overeenkomst
tussen de plannen: in beide is gebroken
met het opbergsysteem van mensen in
vrijwel identiek ingedeelde flatjes en is
gestreefd naar het scheppen van een leef
ruimte, die aan individuele wensen kan
worden aangepast. Een andere overeen
komst was tevoren al in het programma
van eisen vastgelegd: de woningen moes
ten uitvoerbaar zijn met de huidige mo
gelijkheden van de woningindustrie.
De woonwijk van architect Van Goo is
geïnspireerd door de galerijbouw in het
Rotterdamse Spangen. Alle daar bestaan
de nadelen zijn echter ondervangen. Er
zijn twee galerijen per vier woonlagen ge
projecteerd, die geen „paden met deur
tjes" zijn geworden maar als het ware
verhoogde straten van twee meter breed.
Geen der woonvertrekken komt uit op de
galerij, zodat inkijk en geluidshinder zijn
vermeden. De galerijen van de verschil
lende woonblokken zijn door bruggen met
elkaar verbonden.
In het plan van architect Bakema zijn
naast laagbouw en torenbouw ook galerij-
woningen opgenomen, waar evenmin een
direct contact tussen woonvertrekken en
galerij bestaat. Woon- en slaapgedeelten
liggen op verschillend niveau' (van een
halve verdieping hoogte). Opmerkelijk is
het ontwerp van de patio-woning, die is
gebouwd rond een tuintje, waarop alle
vertrekken uitkomen.
De architecten hebben hun woningen be
groot op een gemiadelde bouwprijs van
f 20.000,-. De indeling van de huizen kan
door verplaatsbare binnenmuren worden
aangepast aan de behoeften en wensen
van de bewoners. Er is rekening gehou
den met aanleg van centrale verwarming
en met de bouw van garages en de aan
leg van parkeerplaatsen voor één auto per
woning.
De Amsterdamse wethouder voor Volks
huisvesting, mr. Th. Elsenburg, verwacht
dat tegen het eind van het jaar een keuze
uit een van de ontwerpen zal worden ge
maakt, zodat in de loop van 1964 met de
bouw kan worden begonnen. Het niet-ge-
kozen ontwerp zal in aangepaste vorm in
een ander deel van de stadsuitbreiding
uitgevoerd worden.
juni 1962 is opgenomen Het is onbegon
nen werk voor de looncontróledienst om
vast te stellen dat door de koppelbazen een
hoger loon betaald wordt. „De boekhouding
is nogal slordig en ook de namen van de
mensen, die door hen geronseld zijn, zijn
niet altijd zuiver gespeld", zo mérkte de
voorzitter van de Algemeen Nederlandse
Metaal Bedrijfsbond sarcastisch op.
„Ook de werkgevers beschouwen ronse
laars als een ernstig kwaad. Zij ondergra
ven het sociale gebouw", zo begon mr. C.
Cohen Tervaert zijn uiteenzetting naméns
het sociaal bestuur van de federatie van
metaal- en electrotechnische industrieën
(F.M.E.) op de persconferentie, die in
aansluiting op die van de /werknemersor
ganisaties was belegd.
(Vervolg op pagina 3)
Het Centraal Bedrijfsgroepsbestuur
Spoorwegen van de Nederlandse Bond van
Vervoerspersoneel wil streven naar een zo
groot mogelijke integrale loonsverhoging
voor het N.S.-personeel. Het bestuur ver
langt bij de herziening van het Reglement
Dienstvoorwaarden per 1 januari 1964 een
verhoging van de vakantiebijslag van vier
tot zes percent, volledige erkenning en
doorvoering van de vijfdaagse werkweek
bij N.S., verbetering van de verlofrege
ling en het introduceren van een extra
verlofdag.
Een Schots spreekwoord":
Whisky is slecht voor een mens
vioral slechte whisky.
HAZLETON (Reuter) De reddings
ploeg die de drie mijnwerkers tracht te
bevrijden die al tien dagen in een mijn
in Hazleton (V.S.) van de buitenwereld zijn
afgesneden, boort voor de derde maal een
gat, in de hoop dat zij minstens twee van
de mijnwerkers kan bereiken.
De tweede poging mislukte gisteren,
omdat het boorgat niét uitkwarn op de
plaats waar David Féllin en Henry Thróne
op 100 meter diepte zitten opgesloten.
De eerste poging werd dinsdag gestaakt
omdat Fellin en Throne per microfoon lie
ten weten, dat het plafond boven hun
hoofd door het gèweld van de boor begon
te kraken en gevaar liép, het te bégeven.
Van de derde ingeslóten mijnwerker,
Louis Bova heeft men sinds dinsdag niets
meer gehoord. Bova is iicht gewond en
van de twee anderen gescheiden door een
zeven meter dikke laag brokstukken.
Daar doorheen was enig mondeling contact
met de andere twee mogelijk. Maar ter
wijl Fellin en Throne door een smalle
schacht voedsel en tabak hebben gekregen
heeft Bova het steeds moéten doen met
water uit een klein en vuil stroompje. Men
zal nu proberen een kleine schacht naar
Bova te boren om contact met hem te
krijgen.
Naar bekend, kreeg men pas vijf dagen
na de instorting contact mét de mijnwer
kers. Alle hoop op redding had men toen
reeds laten varen.
Advertentie
Weerrapporten 1, 2
Agenda van IJmond en Haarlem 2
Uit het binnenland 2, 4
Beeldverhalen 2, 9
Van Dag tot Dag3
Op de Praatstoel3
Buitenlands nieuws 3, 4
Uit stad en omgeving 4, 5
Medische verzorging 5
Films 3
In de Vishal en op zee6
Horen èn Zien 7
Uitgaan in Haarlem7
Kunst 7
Agatha Christie>9
Economisch nieuws11
Beurs H
Scheepsberichten 11
Sport 13
Luidsprekers10
Dit nummer bestaat uit
veertien pagina's
De Jordaan heeft zich ter gelegenheid
van de viering van het 350-jarig be
staan in een feestkleed gestoken.
Twee weken lang is het feest in deze
hoofdstedelijke buurt, waar de smal
le straatjes 's avonds fraai geïllumi
neerd zijn. Op de achtergrond de
Westertoren.
BARtÊÜorIsST^ HAARLEM TEL. 13439
LEIOSESTRAAT (BU KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL 223596
f
ATHENE (Reuter) De 79 afgevaar
digden van de Unie van Centrumpartij, op
één na de grootste politieke partij van
Griekenland, hebben donderdagavond de
vergadering van het Griekse parlement
verlaten, nadat hun leider, George Papan-
dreou. heftige critiek had geuit op het
voorstel voor een nieuwe kieswet, dat
voorziet in „evenredig versterkte verte
genwoordiging" voor de komende verkie
zingen op 3 november.
Papandreou noemde het zakenkabinet-
Pipinelis onbetrouwbaar en zei, dat zijn
partij uit protest de komende vergaderin
gen niet zal bijwonen, „omdat de rege
ring niet aan onze eisen van een eerlijke
staat door eerlijke verkiezingen onder een
eerlijk kiessysteem" tegemoet wil komen.
Zijn partij is voorstander van eenvoudige
evenredige vertegenwoordiging.
Woensdagavond verlieten 20 afgevaardig
den van de linkse Verenigde Democrati
sche Partij (E.D.A.), eveneens uit protest
tegen het wetsvoorstel, de vergadering.
KOPENHAGEN (AFP) De kernproe
ven die tussen 1954 en 1961 zijn genomen,
zullen in de komende duizend jaar tot
gevolg hebben, dat tienduizenden of hon
derdduizenden misvormde kinderen ter
wereld komen.
Dit staat in een rapport van een Deense
ontwapeningscommissie, dat gisteren in
Kopenhagen is gepubliceerd.
Het aantal personen dat door natuurlij
ke oorzaken met afwijkingen geboren zal
worden, is echter vele malen groter, aldus
het rapport.
Het rapport zegt voorts, dat de militaire
uitgaven over de gehele wereld jaarlijks
120 miljard dollar zal bedragen, dat is
8 a 9 percent van de totale waarde van
de gehele wereldproduktie.
Zeven landen dragen het leeuwedeel
(85 procent) van de militaire uitgaven: de
Sovjet-Unie, de Verenigde Staten, Frank
rijk, Canada, China, Groot-Brittannië en
West-Duitsland.
CAPE CANAVERAL (Reuter) Het
Amerikaanse ministerie van defensie is
van plan om binnen drie maanden zes sa
tellieten te lanceren, die kernproeven in
de ruimte moeten ontdekken. De satellie
ten zullen op een hoogte van 80.000 km.
rond de aarde gaan cirkelen. Zij zullen
reageren ep de straling die een kern
explosie in de ruimte te weeg brengt.
Twee andere projecten die op het pro
gram staan, zijn het project Vela Sierra
voor het opsporen van kernproeven in de
atmosfeer, en het project Vela Uniform
voor het ontdekken van ondergrondse
kemproeven.
