Troonrede en miljoenennota
POSITIEF GELUID
OVER EUROPESE
SAMENWERKING
TEKORT OP DE
BEGROTING '64
f 1628 MILJOEN
Bórst
HET WEER
Birmingham:
op rand van
stad vol troepen
een burgeroorlog
Lonen moeten omhoog tot
het Europees niveau
Botertoeslag voor
Engeland verhoogd
Paarden van calèche
met prinsessen
sloegen op hol
NVV en KAB eisen:
Drs. Roemers: „Acht percent van de
Metaal in '64 niet onredelijk"
kijkenden
90
PULLOVER
LANGE PANTALON
a
Baby en Kinderkleding
Anegang 19 - HAARLEM
SUÊDE DAMES- en HERENJASJES
Nevelig weer
UITGAVEN 12856mln
INKOMSTEN 1K76 min.
DE INKOMSTEN EN UITGAVEN VAN DE STAAT
EEN BRIL VAN K E I P
DAT IS GOED GEZIEN
California commentaar op het
LAATSTE NIEUWS
VENEZOLAANSE VIJFLING
iSE*®-.
Diep geschokt
Werkgevers
In de krant van heden:
Het woord is aan
48e JAARGANG NUMMER 265
Kantoor: Lange Nieuwrtraat 427, IJmuiden.
Geopend van 9-12.30 en 2-5 u. Zat 9-11 u.
Telef. adm. 5437, chef bezorging tot 7 u. 7519,
Telef. redactie 5389, na kantooruren 5080.
Haarlem: hoofdred. en alle afd. Telef. 15295.
Ne? vr
IJmuider Courant
DAGBLAD VOOR VELSEN-I]MUIDEN, SANTPOORT, DRIEHUIS, BEVERWIJK EN OMGEVING
DINSDAG 17 SEPTEMBER 1963
Verschijnt dagelijks beh. zon- en feestdagen.
Abonnement per week 82 cent, per kwartaal
8.—, franco per post 8.50. Losse
nummers, afgehaald aan ons bureau, 15 cent
Giro-rekening IJmuider Courant no. 129288.
Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Redactiechef te IJmuiden: J. Kosak Uitgave: Grafische Bedrijveu Damiate N V, Grote Houtstraat 9S, Haarlem .directie: P.
Kostprijs-
verhogende
belastingen
(omzehbeL
accijns etcj
4430
Belastingen
opinkomen,
winsten
vermogen
5946
Winsten etc
v bedrijven
Opbrengst
van rente
190
Intoinstenv.
Ned.-Duits
financ ver-
.uistengelder
Domeinen
53
Diversen
599
Cijfers in miljoenen guldens
In de Troonrede, waarmee de koningin
hedenmiddag de nieuwe zitting der Staten-
Generaal heeft geopend, zegt de regering
onder meer:
Het verlangen naar samenwerking is
uitgangspunt voor het streven naar ver
eniging van de vrije Europese landen.
Binnenkort zal de Kamer een voorstel
bereiken tot goedkeuring van het kern-
stopverdrag.
De regering streeft naar een evenwich
tig programma voor hulpverlening aan
ontwikkelingslanden binnen en buiten
het koninkrijk.
Nu de betrekkingen met Indonesië be
langrijk zijn verbeterd hoopt de rege
ring dat het handelsverkeer zich gelei
delijk zal ontplooien.
Het verdrag met België inzake de Schel -
de-Rijnverbinding zal de Kamer wor
den voorgelegd.
In samenwerking met het bedrijfsleven
zal een onderzoek worden ingesteld
naar de economische ontwikkeling op
„middellange" termijn.
De regering vertrouwt erop dat het be
drijfsleven de loonkostenstijging binnen
aanvaardbare grenzen zal houden.
Zij is bezorgd over verschijnselen die
een ernstige inbreuk maken op een
verantwoorde loonvorming.
De regering zal een krachtig prijsbeleid
in nauw verband met een verantwoord
loonbeleid blijven voeren.
Aan de bestrijding van de woningnood
wordt de hoogste voorrang toegekend,
zo nodig met overschrijding van de
norm voor de toelaatbare uitgavenstij
ging. Er komt een nota over verhoging
van de bouwproduktie.
De regering zal verdere maatregelen
treffen ter verhoging van de verkeers
veiligheid.
Zij streeft naar verhoging van de renta
biliteit van de landbouw. Structurele
aanpassing zal noodzakelijk zijn.
Na advies van de S.E.R. zal de regering
voorstellen uitwerken om de A.O.W.-
uitkering tot een sociaal minimum te
verhogen.
De regering zal voortgaan aan de ver-
meuwing van het onderwijs en ook
voor volwassenen doelbewust sport
beoefening en alle andere vormen van
actieve vrijetijdsbesteding bevorderen.
Het produktschap voor zuivel heeft de
toeslag op naar Engeland geexporteerde
boter verhoogd van 10 tot 30 cent per
kilo. Het wil daarmee bewerkstelligen dat
Nederlandse boter op de Engelse markt
tegen dezelfde prijzen als voorheen kan
worden aangeboden, ook nu in Nederland
de door de coöperatieve boterhandel be
taalde af-fabriekprijs met 20 cent is ver
hoogd.
Advertentie
Zuivere wollen Delana
Noors dessin
7 jaar f 17.95
Helanca Dalana
7 jaar 13.75
's Is betaalbaar bij
Telefoon 21413
Advertentie
BARtÊuOrÏsStT" HAARLEM TEL 13439
LtlOSESIBAAT (BIJ KONtNGSPICIN) AMS'EBDAM TEL !1)W
Verwachting tot morgenavond:
Tijdelijk mist of laaghangende
bewolking, vooral in de nacht en
ochtend. Overdag ook enkele
zonnige perioden met een klei
ne kans op een onweersbui.
Zwakke tot matige zuidelijke
tot zuidwestelijke wind. Iets
minder warm overdag.
Volledige weerrapporten op pagina twee
De nieuwe minister van Financiën, prof.
dr. H. J. Witteveen, heeft hedenmiddag bij
de Staten-Generaal zijn eerste Miljoenen
nota ingediend. De belangrijkste punten
daaruit zijn:
Het tekort op de begroting 1964 wordt
geschat op f 1380 miljoen bij een totaal
aan rijksuitgaven van 1285,6 miljoen
en 1147,6 miljoen aan inkomsten.
Door enkele nog te nemen maatregelen
zal het feitelijke tekort stijgen tot 1628
miljoen.
De financieringsbehoefte van het rijk
wordt op 1,7 miljard gesteld. Voor 1
miljard zal een beroep op de kapitaal
markt worden gedaan.
De grootste voorrang zal worden gege
ven aan oplossing van de woningnood.
Het woningbouwprogramma zal 90.000
woningen omvatten: 45.00 woningwet
woningen, 25.000 premiewoningen en
20.000 ongesubsidieerde woningen. Voor
de financiering is 925 miljoen in de
begroting opgenomen.
De Defensiebegroting sluit op 2340
miljoen tegen 2090 miljoen in 1963.
Rekening is gehouden met het vervallen
van de defensie van Nieuw-Guinea en
van de Amerikaanse hulp.
Voor de landbouw (melkprijsbeleid en
cultuurtechnische werken) wordt 100
miljoen meer geraamd dan in 1963.
Voor uitkeringen op grond van het Ne
derlands-Duitse verdrag is 88 miljoen
geraamd.
De verhoging van de door het rijk aan
het Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds
te betalen pensioenpremie zal 75 mil
joen vergen.
Negen miljoen is geraamd voor finan
ciële hulp via de É.E.G. aan Turkije.
De paarden van de calèche, waarin de
prinsessen Beatrix, Irene en Margriet
vanmiddag naar de Ridderzaal zouden
rijden, zijn vlak na het vertrek van het
koninklijk paleis in Den Haag op hol ge
slagen. Zij zijn even later tegen een
boom tot stilstand gekomen. Eén paard
is gevallen en de berijder is er gedeelte
lijk onder terecht gekomen. Prinses Bea
trix is gestruikeld toen zij uit de tof staan
gekomen koets stapte, maar zij heeft zich
niet ernstig bezeerd. Het koelbloedige
gedrag van de prinsessen, die onmiddel
lijk terug liepen naar het paleis, ontlokte
het publiek een hartelijk applaus. De
prinsessen zijn daarna bij hun ouders in
de gouden koets gestapt.
De berijder van het gevallen paard
heeft een knieblessure opgelopen. De
calèche is. uit de stoet genomen.
Manschappen van de staatstroepen
van Alabama zijn de politie van Bir
mingham te hulp gekonien bij het be
waren van orde en rust in de stad
die zondag wreed werd verstoord door
een dynamietaanslag op een neger-
kerk waarbij vier zondagschoolkin-
deren om het even kwamen. Later
werden nog twee negerkinderen bij
een betoging gedood. De stedelijke
politie is versterkt met tweehonderd
man van de staatspolitie, die hier
voor het stadhuis staat opgesteld.
(Telefoto)
De regering wil de extra
stjjging van de belasting
opbrengst als gevolg van
het progressie-effect in 1964
nog laten doorwerken.
De totale staatsschuld be
draagt f 1883 miljoen. De
buitenlandse schuld is te
ruggelopen tot beneden 500
m'ljoen.
Begrotingstekort1380 mi[|oen
(incl.addit. posten wordt hétle-
tort 1628miljoen)
Onderw.ltolkshuisj Nation. Watereh SccZaken Alg. -Justitie Landbouw, Buiten!
en i srhijld en verteer (feiksgez. bestuur politie visserij betrekk.
1297
•Justitie
Politie
654
Landbouw
visserij'
691
Diversen
497
Onderw.
cuftuur
3064
Waterst.
en verteer
\folkshuis*
1185
scnuid
.1143,5
BIRMINGHAM (AP, AFP en Reuter)
De negers van Alabama gaan op mars
naar het parlement van hun staat in
Montgomery. Zij doen dit om te pro
testeren tegen de bomaanslag in de
Baptistenkerk in Birminghairi. Hierbij
verloren vier negermeisjes het leven. Bij
relletjes die op die aanslag volgden
werden twee negerjongens doodge
schoten.
Negerleiders en blanken in de stad zijn
van oordeel dat er van een burgeroorlog
gesproken kan worden. Zij hebben presi
dent Kennedy gevraagd de stad te laten
bezetten door troepen van het Amerikaan
se leger. De staatstroepen moeten dan,
zo menen zij, onmiddellijk worden terug
getrokken. 1100 man staatstroepen staan
klaar om bij onlusten in te grijpen. Ook
de bekende dr. Martin Luther King heeft
dit verzoek ondertekend.
Het zoeken naar de daders van de aan
slag heeft kennelijk nog geen enkel resul
taat opgeleverd. Men weet zelfs nog niet,
Advertentie
GROTE HOUTSTRAAT NAAST LUXOR
Advertentie
Sinds de geboorte van de beroemde
Dionne-vijfling, in 1934 in Canada,
was nog niet weer een vtjfling gebo
ren. Maar nu is het dan zover. Me
vrouw Elfren Prieto in Venezuela
vond het niet meer dan billijk om,
ook al is het wat laat, tegenover de
vflf Dionne-meisjes vijf gezonde
jongens te stellen.
„Leuk!" zeggen we allemaal. Maar
we denken toch ook wel: hoe houdt
zo'n eenvoudige Venezolaanse huis
vrouw al die magen in haar - tóch al
kinderrijke - gezin gevuld?
Enfin, in het zonnige Venezuela zal
men daarvoor wel een oplossing
vinden. En wat, als er in Nederland
eens een viifling werd geboren? Dan
H)kt ons de voeding beslist geen pro
bleem. Voor de eerste jaren zijn er
onze wereldvermaarde zuivelpro-
dnkten. En daarna? Ach, kies maar
uit onze rijk gevulde hoorn des over-
vloeds. Eén lip kunnen wij de toe
komstige Hollandse vüfling-moeder
vast geven: als het gezonde knapen
zijn zullen ze. nèt als hun vriendjes,
dól zijn op California-soep!
(Tussen haakjes: waarom zou u
eigenliik wachten tot die viifling er
is? Caiifornia soep is ook mi al het
proberen waard!)
of de ontploffing inderdaad veroorzaakt is
door dynamiet.
Be poliüe van Birmingham heeft twee
blanke tieners gearresteerd. Zij hebben
bekend van hun scooter af een dertien
jarige negerjongen te hebben doodgescho
ten. Inmiddels is bij een nieuwe schiet
partij in de stad weer een neger, een ze
ventienjarige jongen, door een blanke man
in zijn arm geschoten. De jongen maakte
deel uit van een groep demonstrerende ne
gers.
Talloze blanken en negers in Amerika
hebben te kennen gegeven diep geschokt
te zijn over de bomaanslag
President Kennedy heeft officieel uiting
gegeven aan zijn verontwaardiging en
droefheid over de kindermoord. Hij sprak
van „rassenwaanzin" die door de grote
meerderheid van de Amerikanen wordt
verafschuwd.
De discussies in de Amerikaanse Senaat
over het kernstopverdrag werden maandag
herhaaldelijk onderbroken. Senatoren ga
ven dan uiting aan hun ontdaanheid over
de moorden in Birmingham. Democraten
en Republikeinen waren eenstemmig in
hun verontwaardiging. Een hunner sprak
van „een grote misdaad tegen alle Ame^
rikanen". Hij drong aan op een spoedige
behandeling van het wetsvoorstel dat ne
gers dezelfde rechten moet garanderen als
blanken.
Intussen gaat de openstelling van tot
dusver „blanke" scholen voor negerkinde
ren door. Maandag konden deze kinderen
in de rampstad Birmingham zonder inci
denten de gemengde scholen bezoeken. Wel
blijven in deze stad en in Tuskegee nog
heel wat blanke leerlingen thuis. In Mobile
echter is de toestand op de scholen rustig
en normaal.
In Farmville in de staat Virginië gingen
negerkinderen maandag voor het eerst na
vier jaar weer naar school. Hun scholen
waren in 1959 door de autoriteiten gesloten
om een uitspraak van het federale ge
rechtshof te vermijden. Er waren daar
heel wat negerkinderen van tien jaar dié
nog nooit een school hadden kunnen be
zoeken.
„Er dient in de Sociaal Economische
Raad een forse loonsverhoging aan de or
de te worden gesteld zonder dat dit in
het desbetreffende advies in 'n gedetailleerd
percentage uitmondt." Dit zei gisteravond
de voorzitter van het N.V.V. drs. D. Roe
mers tijdens een spoedvergadering die in
Amsterdam was belegd. Ook de KAB en
het C.N.V. hebben zich gisteren in die zin
uitgelaten. De verbondsraad van de KAB
verklaarde dat er in 1964 een loonbeleid
dient gevoerd te worden, dat is gebaseerd
op de gedachte, dat het Nederlandse sala
rispeil dient te worden opgetrokken tot een
Europees peil. Het C.N.V., dat de vaststel
ling van een percentage overigens niet»ge-
heel afwijst meent dat (ter voorkoming
van zwarte lonen e.d.) in de nieuwe
C.A.O.'s de lonen noodzakelijkerwijs sterk
zullen moeten worden opgetrokken. Van
daag komen de hoofdbesturen van het
N.V.V., de KAB en het C.N.V. bijeen. Het
is hierbij niet onwaarschijnlijk dat men
zal pogen tot een gemeenschappelijke ver
klaring te komen.
Het N.V.V. is van oordeel dat de rege
ring de afgelopen jaren de mogelijkheden
tot het optrekken van de lonen te veel
heeft onderschat. Door het laag houden
van de lonen waren de investeringsmo
gelijkheden van de ondernemers zo groot,
dat men maar fabrieken bouwde en ma
chines kocht tot er tenslotte geen emplooi
meer voor was. Het te lage loon- en prijs
peil heeft het mogelijk gemaakt dat on
ze produkten over het algemeen zo vlot
naar het buitenland kunnen worden afge
zet. Het feit dat vele Nederlanders in het
buitenland gaan werken verscherpt, de
schaarste aan arbeidskrachten. Omge
keerd worden dure buitenlanders als Ita
lianen, Spanjaarden en Turken in ons al
zo dicht bevolkte land aangetrokken.
Het N.V.V. meent dat de door het Cen
traal Planbureau berekende ruimte telkens
weer tot overspanning op de arbeidsmarkt
heeft geleid. Het is beter zo meent de
Bond onderhandelingen te voeren per be
drijfstak dan te voren gebonden zijn aan
een percentage dat daardoor een tevoren
bepaalde beleidskeus wordt. Het N.V.V.
achtte tenslotte de gevraagde 8 percent
door de Metaal „niet onredelijk".
Nederland is in vergelijking met het
buitenland een land dat kunstmatig goed
koop wordt gehouden door de lonen en
salarissen al te zeer aan banden te leg
gen. Dit zegt de Verbondsraad van het
KAB in een gistermiddag uitgegeven com'
muniqué. De berekeningen 'van het Cen
traal Planbureau van eind 1962 leiden tot
de veronderstelling dat in 1963 de lonen in
de contracten met niet meer dan 1.2 per
cent mogen stijgen. Men heeft toen met
veel moeite gedaan kunnen krijgen dat
dit percentage met l'/s percent kon wor
den verhoogd. Gezien de situatie op de
arbeidsmarkt en de feitelijk betaalde lo>
nen werd de ruimte voor de stijging der
lonen wederom te laag geschat, waardoor
aldus de KAB de overspanning nog in de
hand werd gewerkt.
De metaalnijverheid heeft alle belan,
bij een verdere en mogelijke ver
betering van de arbeidsvoorwaarden in de
CAO voor 1964. Maar het is noodzakelijk
dat de huidige CAO in de nog resterende
looptijd zowel door de werkgevers als de
werknemers onverkort wordt nagekomen.
Tot deze conclusie is gisteren het lande
lijk bestuur van de contactgroep van
Werkgevers in de, Metaalnijverheid geko
men in een vergadering in Rotterdam.
Volgens de contactgroep lijkt het aanne^
melijk dat de ontwikkeling van de conjunc
tuur het mogelijk maakt om in de toe'
komst tot een verdere verbetering van de
arbeidsvoorwaarden te geraken en met
name voor de metaal- en electrotech
nische industrie' zal het noodzakelijk zijn
dat deze inderdaad wordt gerealiseerd.
Weerrapporten 1, 2
Uit het binnenland 2
Agenda van IJmond en Haarlem 2
Beeldverhalen ......2, 11
Troonrede 3
Miljoenennota4, 5, 6
Van Dag tot Dag5
Op de Praatstoel 5
Buitenlands nieuws 5
Uit stad en omgeving7
In de Vishal en op zee7
Radio en t.v9
Kunst 9
Feuilleton 11
Economisch nieuws13
Beurs 13
Scheepsberichten 13
Sport 13
Luidsprekers 10
Dit nummer bestaat uit
zestien pagina's
Vauvenargues:
Wij herkennen in anderen wat wij
voor onzelf verbergen.
Een Troonrede bevat, uit de aard der
zaak, zelden of nooit opzienbarend nieuws.
Van de eerste Troonrede, door onze vorstin
uitgesproken sedert de formatie van het
kabinet-Marijnen, was nog minder dan
anders te verwachten dat men er versteld
van zou staan. Want ten eerste is het nog
maar anderhalve maand geleden dat de
toen pas-benoemde minister-president zijn
regeringsverklaring uitsprak, waarbij hij
vrij uitvoerig inging op de belangrijkste
aspecten van het program der nieuwe re
gering. En ten tweede wees hij er toen op,
dat zijn ministersploeg in grote lijnen de
politiek van het kabinet-De Quay zou
voortzetten, zodat ook al uit dien hoofde
verrassingen in de Troonrede niet te ver
wachten waren.
Bij de conceptie van dit document kon
men deze keer dus twee kanten uit: öf nog
eens, en dan wellicht in wat plechtstatiger
vorm, samenvatten wat de premier al in
zijn regeringsverklaring had gezegd, öf
eenvoudig aansluiten bij die regeringsver
klaring door een nuchtere opsomming te
geven van hetgeen, op grond van de toen
uitgestippelde beleidslijn, in het komende
parlementaire jaar in coneretb aan de orde
zal zijn. Nu van deze twee methoden (ge
lukkig!) de tweede gekozen is, spreekt het
eigenlijk vanzelf dat de Troonrede van
vandaag vrijwel gespeend is van princi
piële verklaringen en dpor die droge op
somming van programmapunten meer een
„werkstuk" dan een „staatsstuk" is ge
worden. Hetgeen overigens op zichzelf be
paald niet afkeurenswaardig is.
Wat in deze rede allereerst opvalt is, dat
zij zo kernachtig opent met een zeer posi
tief gestelde alinea over de Europese
samenwerking. De zorgelijke toon van ver
leden jaar, toen hieromtrent voornamelijk
werd betoogd dat de uitvoering van de
Europese verdragen „alle inspanning blijft
vergen", heeft nu plaats gemaakt voor
een veel krachtiger geluid. De opmerking
omtrent het „open en democratische" ka
rakter, de „verenigende en niet verdelende
functie" van de Europese gemeenschap
moge bij president De Gaulle een dove
mans oor vinden en in ons eigen land het
intrappen van een open deur zijn, toch is
het belangrijk dat hier nog eens zo na
drukkelijk wordt gepleit voor de integrale
verwezenlijking van de inhoud der Euro
pese verdragen. En belangrijk is het even
eens, dat deze passage de ereplaats in de
Troonrede heeft gekregen. Men kan dit
beschouwen als een hoopgevend symptoom
van de aandacht die de nieuwe regering
aan de Europese politiek gaat besteden.
Wellicht is dat mede hieraan te danken
dat minister Luns, in plaats van zijn tijd
en werkkracht te verspillen aan uitzicht
loos geharrewar met Indonesië, zich voort
aan met alle energie en met de steun
van een speciale staatssecretaris op
de Europese samenwerking zal kunnen
concentreren.
De ultra-korte passage over Benelux
doet echter vrezen dat die vergrote aan
dacht voor de Europese integratie wel eens
ten koste van het verbond der Kleine Drie
zou kunnen gaan. Want dat de regering de
Benelux-samenwerking „van des te meer
betekenis" vindt „nu de internationale be
trekkingen zoveel hechter worden" is een
volkomen nietszeggende frase. Nu Benelux
al voor de zoveelste k'eer zo bijzonder
summier in een Troonrede wordt vermeld,
gaan we ons afvragen of de mogelijkheden
van het Benelux-verdrag èn politiek,
èn economisch, èn cultureel in Den Haag
nog wel op hun juiste waarde worden ge
schat.
Op het moment dat deze Troonrede werd
opgesteld, viel er uiteraard nog nietg te
zeggen over de te verwachten afloop van
het aangekondigde „nauwe overleg met
het georganiseerde bedrijfsleven" over de
kwestie van de loonvorming, die de laatste
dagen wellicht ook voor de regering een
ander karakter heeft aangenomen. Twee
van de andere belangrijke binnenlandse
kwesties, waarop de Troonrede de aan
dacht vestigt, zijn logischerwijs de
woningbouw en de landbouw. Logisch is
het eveneens, dat die twee kwesties zeer
hoge uitgaven vergen. Maar het doet wat
wonderlijk aan dat de regering in verband
daarmee al dadelijk moet verklaren, met
die uitgaven haar eigen grondslagen voor
het financiële beleid te ondermijnen. Wat
zal er van „de norm, die voor de toelaat
bare stijging van de uitgaven is aanvaard"
terechtkomen in de volgende vier jaar, als
de regering in de eerste zes weken van
haar bestaan al heeft ingezien dat zij er
zich op bepaalde punten niet aan zal
kunnen houden?
(Zie verder pagina 3)
