UITWASSEN VAN HET CADEAUSTELSEL
IN DE
TIJDSSTROOM
IN DE VISHAL EN OP ZEE
PHILIPS
PHILISHAVE £00 S
De Philishave 800 S
precies in de roos...
door zijn verende
scheerhoofden
en gegolfde scheersleuven)
59.50
DE MIDDENSTAND
Dagblad
abonnees
én
Nieuwe kantine van
IJmuider vishallen
in gebruik genomen
Kort IJmondnieuws
NIVON-show komt
naar IJmuiden
Velsenaar verongelukt
in Loenersloot
GOEDE ZORG
KOST TIJD
De nieuwe Philishave 800 S biedt u gegolfde scheersleuven en
verende scheerhoofden. Daartegen legt de zwaarste baard het
af. Volledig! Gegolfde scheersleuven vergroten het scheer-
oppervlak met 23°/0: nog sneller scheren! Met verende scheer-
hoofden kunt u overal bij: spiegelglad scheren! En...klaar met
scheren, druk op de knop, de klepjes vliegen open, even blazen
en hij is weer schoon, uw Philishave 800 S. Nu in één apparaat:
Gegolfde scheersleuven en verende scheerhoofden
MAANDAG 30 SEPTEMBER 1963
4
door jhr. dr. J. C. Mollerus
oud-secr K.v.K. Haarlem e.o:
Kinheim versloeg Intimis
In uw winkel
Wilt u
dat wij
uw
advertentie
zo goed
mogelijk
verzorgen
Zorgt u
er dan voor
dat uw
advertentie
zo vroeg
mogelijk
in ons
bezit is
IN LUXE CASSETTE
Enige tientallen jaren geleden bestond
er in ons land een Nationaal Comité ter
beteugeling van het cadeaustelsel. Via
allerlei onderzoekingen, besprekingen met
betrokkenen, overleg met overheidsinstan
ties enz., werd een bijna niet meer te
overziene hoeveelheid materiaal verzameld.
In een latere periode werd de naam van
het Comité gewijzigd in: Comité ter be
teugeling van de uitwassen van het ca
deaustelsel. Schrijver dezes was lid van
dit Comité. Met voorbedachten rade werd
die wijziging aangebracht. Het bleek na
melijk dat niet alle„cadeaus" bestreden
dienden te worden, maar alleen die „ca
deaus", die als „uitwas" beschouwd konden
worden. Het is van belang een en ander
met één enkel voorbeeld te illustreren.
Voorbeelden uit de praktijk. In mijn eigen
omgeving heb ik een slager gekend, die bij
de aankoop van een zekere hoeveelheid
vlees en vleeswaren zes handdoeken cadeau
gaf. Een typisch „cadeau". Dat kan men
niet zeggen van het snoepje aan het kind,
van de Nieiikvjaarskalender, het ballon
netje, de zakagenda enz.
De Wet beperking cadeaustelsel is van
13 juni 1957. De kerngedachte van deze
wet is, dat, behoudens uitzonderingen aan
consumenten geen artikelen ten geschenke
mogen worden gegeven, die „branche
vreemd" zijn. Dit woord „branche-vreemd
is een typisch staaltje van de weinig fraaie
terminologie, die door deze wet in. het
leven is geroepen. De kerngedachte is ver
vat in artikel 2 en al dadelijk gekoppeld
aan uitzonderingen, die ten dele door de
Tweede Kamer werden afgedwongen. Het
verbod zelf en met name het daarin ge
bruikte woord „geven" wordt door de Wet
nog buiten de taalkundige grenzen uitge
breid. Onder „geven" moet namelijk mede
worden verstaan „het aanbieden en ver
strekken" van de goederen. En onder „aan
bieden en verstrekken" wordt medebe-
grepen a) het tegen een kennelijk voor de
schijn gevraagde (zeer laag gestelde) prijs
aanbieden en verstrekken en b) het kenne
lijk tot versluimering van de prijs aan
bieden en verstrekken tezamen met an
dere goederen, voor een gezamenlijke prijs.
Men heeft willen voorkomen, dat branche
vreemde cadeaus, bijvoorbeeld ter waarde
van 25 worden gegeven tegen betaling
van een cent. Evenzeer heeft men willen
beletten, dat door een gecombineerde prijs
de waarde van elk artikel afzonderlijk aan
de waarneming zou worden onttrokken.
Deze uitbreiding heeft echter geen enkele
betekenis. Door afgifte van goederen tegen
betaling heeft een verkoop plaats, hoe laag
die betaling ook is. Trouwens een der
gelijke verkoop van branche-vreemde goe
deren is door de Vestigingswet verboden.
Ook het aanbieden en verstrekken van
loten voor loterijen en wedstrijden, waar
voor als prijzen branche-vreemde goederen
worden uitgeloofd, is verboden. Maar de
wet laat een groot gat open. Men mag
namelijk wel loten cadeau doen van een
loterij, die door de minister van Justitie
is goedgekeurd. Het is niet verboden twin-
tigjes uit de Staatsloterij ten geschenke
aan te bieden.
In een causerie voor het Genootschap
voor Reclame heeft dr. J. Grootjans er op
gewezen, dat bij dit alles sprake is van een
verbod om goederen cadeau te doen. On
danks herhaald aandringen van de Tweede
.1isCE
Kamer heeft de minister „diensten" vrij
gegeven. Daaruit volgt, dat het argument
van bescherming voor de consument zeer
betrekkelijk genoemd moet worden. Vol
gens de Wet is het zeer wel mogelijk
iemand aan te bieden zijn huis te laten
schilderen, of hem een jaar lang een werk
ster te bezorgen. Het is aldus dr. G.
ook geoorloofd iemand zijn leven lang gra
tis van juridische hulp te voorzien. Uit de
Wet blijkt voorts, dat fabrikant, grossier
en detaillist gelijkelijk door het verbod
worden getroffen. Maar ook daarbij doen
zich moeilijkheden voor. Een fabrikant van
toiletartikelen mag bij de aankoop van een
aantal stukken toiletzeep een flesje parfum
aanbieden. Het cadeau is branche-eigen.
De kruidenier mag hetzelfde geschenk ech
ter niet geven, hoewel hij volkomen ge
rechtigd is de parfum van die fabrikant
te kopen. Voor de kruidenier is parfum
branche-vreemd.
Zo kan men doorgaan. Het verbod geldt
bijv. niet voor fabrikanten en importeurs
bij het geven van cadeaus aan wederver
kopers. Laatstgermemden mogen overladen
worden met cadeaus. De reden? Wederver
kopers vormen een beperkte kring. Maar
van het standpunt van de bescherming
van de consument is de uitzondering zeker
bedenkelijk. Grote cadeaus zullen de we
derverkoper ongetwijfeld beïnvloeden bij
de samenstelling van zijn assortiment. De
consument mag zelf niet profiteren van de
geschenken, maar hij ziet zich wel opge
scheept met goederen die zijn detailhan
delaar nooit zou hebben ingeslagen, als er
geen extra voordeel vt>or hem had inge
zeten. Het verbod tot het geven van ca
deaus geldt ook niet voor wie aannemelijk
kan maken, dat zijn geschenken afnemers
en niet-afnemers gelijkelijk ten goede ko
men. Hier is gedacht aan cadeaus aan be
zoekers van een congres of een sportge
beurtenis. Een margarinefabrikant mag in
het wilde weg aan alle bezoekers van het
stadion een paar nylonkousen cadeau ge
ven, al zijn ze ook branche-vreemd. Hier
krijgt de detailhandelaar een geduchte
knauw. Branche-eigen artikelen.mag men.
onbeperkt cadeau doen, zelfs wanneer de
waarde van het geschenk buiten alle pro-
porties is, vergeleken met de aankoop
zelf. Wanneer een klant een vlinderdasje
van 95 cent koopt, is het niet verboden er
hem een compleet costuum bij cadeau te
geven.
Het is zeker van belang nog enige aan
dacht te schenken aan het begrip „bran
che-eigen". Er bestaat natuurlijk een groot
verschil tussen de kruidenier op het plat
te land en het zelfbedieningsbedrijf.
Deze plattelands-kruidenier is gewoon
lijk een manusje van alles. Hij moet dat
ook wel zijn, anders komt hij niet aan zijn
trekken. De grote winkelbedrijven heb
ben enorme assortimenten. Koopt men be
neden een herencostuum, dan mag men
daarbij geen kinderspeelgoed cadeau ge
ven. Dat mag alleen op de verdieping waar
kinderspeelgoed wordt verkocht. Men be
grijpt wat er in vele gevallen van de wet
telijke regeling tot stand komt. De wet
kent ook een uitzondering n.l. voor goe
deren van zeer geringe waarde; denk bijv.
aan de zo bekende ballonnetjes. Maar wat
is nu een zeer geringe waarde? De Hoge
Raad zegt: het gaat hier kennelijk om „ob
jectief geringe waarde". Het laatste woord
is in ieder geval daarover nog niet ge
sproken. Zou men er ooit uitkomen?
Naast het „branche-eigen" en „branche
vreemd" wordt er in de Memorie van Toe
lichting ook nog gesproken over „bran-
chiale concurrentie", terwijl in de wet
aandacht wordt besteed aan het begrip
„consumptieverwant". De wet maakt n.l.
een uitzondering voor artikelen, die con
sumptieverwant zijn. Een bierbrouwer mag
wel een bierglas, maar geen soepkop ten
geschenke geven. Bier drinkt men uit een
glas en niet uit een soepkop! De wets
tekst stelt als voorwaarde, dat deze ca
deaus die volstrekt niet van geringe
waarde behoeven te zijn worden voor
zien van „een bij normaal gebruik in het
oog lopend, onuitwisbaar kenmerk, dat
daaraan een duidelijk reclame-karakter
geeft".
Het is betreurenswaardig als men zich
moet verdiepen in dergelijke wetsteksten.
Zij zijn in feite onleesbaar. Trouwens dat
geldt zeer zeker niet alleen in dit geval;
in tal van wettelijke regelingen heeft men
daarmede te kampen. Het was mr. Groot
jans, die tijdens zijn doorwrochte rede een
reep bedrukt papier liet zien. Het had ge
zeten om een verbruiksartikel, dat hij niet
nader wenste aan te duiden. Aan de ver
bruiker wordt een kop en schotel aange
boden. Hier is toch geen consumptie-ver
wantschap te ontdekken. Maar de bewuste
fabrikant is handiger geweest dan de Hoge
Raad. Hij geeft zelf geen kop en schotel of
een kinderboek. Hij schrijft: „Als u zo-en-
zoveel bonnetjes hebt gespaard, geeft u ons
de opdracht te zorgen, dat de firma Pie-
ters u een kinderboek toestuurt. U hebt
recht op 75 cent. U geeft ons de opdracht
voor die 75 cent een kinderboek te be
stellen". De mens is ook hier weer slim.
Het is niet de eerste maal, dat vastgesteld
moet worden, dat het redigeren van een
wetsartikel uiterst moeilijk is. Vooral ten
aanzien van de beteugeling van het ca
deaustelsel. De wetgever- heeft tot in de
tails willen regelen. Ook in dit geval was
het weer mis.
Tenslotte, w?es mr. Grootjan? na^t..zijn
andere vindingen nog op eeh interessant
aspect. De wet noemt consumptie-verwant:
Hedenmorgen is de nieuwe kantine van
de vishallen in IJmuiden in gebruik geno
men. Deze nieuwe kantine ligt op de
scheiding van de hallen D. en E. Boven
de kantine bevindt zich de ruimte, waarin
thans het tweede mijntoestel wordt ge
monteerd. Het eerste mijntoestel is tijdens
de tweede wereldoorlog bij een bombarde
ment vernield, nadat het slechts een enke
le keer in gebruik was geweest.
De nieuwe kantine voorziet in een lang
gevoelde behoefte.
KCS. De opening van het KCS-win
terseizoen in Heemskerk vindt plaats op
donderdag 17 oktober met een cabaret
avond, welke zal worden verzorgd door het
Langedijker Cabaretgezelschap. De bijeen
komsten in de maand november zullen ge
heel op de ontspanning zijn gericht.
Excursie. In twee bussen zijn zater
dagmiddag leden van het Historisch Ge
nootschap Kennemerland uit Beverwijk
naar Hoorn gereden. Ondanks het slechte
weer in de oude Coenstad regende het
pijpestelen hebben de deelnemers geen
spijt gehad van deze excursie; met name
het bezoek aan het Westfriese museum is
zeer in de smaak gevallen. Conservator
Mulder leidde het gezelschap rond. Me
nigeen dacht hierbij aan de „eigen" Ken-
nemer Oudheidkamer, die nog altijd pro
visorisch ondergebracht is in een naburige
gemeente
ooooooooononrrvTorgyiouuxxjot xjocxxsonnnrKrrrxy-rtxi troooot
WEEKABONNEMENTEN
dienen uiterlijk op woensdag te worden
betaald, daar de bezorgers op donder
dag moeten afrekenen.
DE ADMINISTRATIE
XXXKXXXXXXXXXXXXXXXX
„een goed, dat pleegt te worden gebruikt of
verbruikt bij het gebruiken of verbruiken
van het goed, waarop men het cadeau
geeft". Voor menig middenstander en voor
vele anderen een vrijwel onleesbare re
dactie. Hoogst geestig was de repliek van
mr. Grootjans. Hij meende daaruit te moe
ten concluderen, dat een leunstoel bijna
iedereen kan worden aangeboden. Deze
wordt immers gebruikt bij het roken, bij
het kijken naar de televisie, bij het drinken
van koffie enz.
Moet men er zich dan over verbazen, dat
het lid van de Tweede Kamer mr. Weiter
bij de behandeling van het ontwerp op
merkte: „Wie van dit gehele wetsontwerp
het meeste voordeel zullen hebben, dat zijn
de advocaten. Deze heren gaan waarschijn
lijk een gouden tijd tegemoet".
Kortgeleden heeft de Stichting Parfu
merie Detailhandel als haar mening uitge
sproken, dat de betrokken wet zeker „me
rendeels" niet heeft medegeholpen het
geven van cadeaus te beteugelen. Als men
dit alles overdenkt zal een ieder, die on
bevangen tegenover deze wettelijke rege
ling staat tot de conclusie moeten komen,
dat er weinig waardering kan bestaan
voor wat misschien met de beste bedoe
lingen in elkander is gedraaid.
Aanvoer van maandag
In IJmuiden werden maandagmorgen
aangevoerd door 66 vaai^uigen: 4.435 kisten
vis, 360 stuks gladde kabeljauw en vijf
duizend kilogram tong. Bij de aanvoer wa
ren: 540 kisten schelvis, 255 wijting, 30 gul
en kabeljauw, 10 koolvis, 2.250 haring,
310 makreel, 730 schol, 30 tarbot, 180 varia.
Prjjzen van maandag
Per kilogram, in guldens: tarbot 5,40
4,20, grote tong 76,60, grootmiddel tong
76,60, kleinmiddel tong 7,50, tong I 7,50,
tong II 6,50.
Per 125 kilogram: grote kabeljauw 176
166, middel kabeljauw 160152, grote kool-
vis 150.
Per tien stuks: grote kabeljauw 132112,
middel kabeljauw 8258.
Per 50 kilogram: grote schelvis 5735
middel schelvis 4846, kleinmiddel schel
vis 4943, schelvis I 7746, schelvis II
6530, schelevis III 3025, grote en middel
schol 7567, kleinmiddel schol 63, schol I
66—63, schol II 68—56, schol III 50—48,
schar 49, wijting gestript 5537, haai 31
30, haring 3211, makreel 609, tarbot 180.
gul I 71—47, gul II 62—44, gul III 47—42.
Besommingen van maandag
In IJmuiden werden maandag de vol
gende besommingen, in guldens, gemaakt:
KW 195—13.300, KW 74—6.300, KW 101
9.150, KW 81—15.000, KW 82—2.450, KW
Vrijdag 4 oktober wordt in de grote zaal
van de Petrakerk in IJmuiden een pro
gramma ten uitvoer gebracht, waarin zo
wel film, diaprojectie, zang en muziek, als
een quiz en een modeshow en tot besluit
nog een community-singing voorkomen.
Het Nederlands Instituut voor Volksont
wikkeling en Natuurvrienden werk heeft
dat alles samengebracht in een tournee
programma onder de titel NIVON-Tour-
Show.
Aan deze show werken onder anderen
mee Christel („Mammaloe") Adelaar en de
accordeonvirtuoos Harry Mooten.
In de te laat begonnen wedstrijd
KinheimIntimus, zaterdag gespeeld,
gelukte het Verburg na een half uur
door te breken en Bax te laten sco
ren (1-0). Kort voor de rust schoot
Nieuwenhuis voor Kinheim onder de val
lende doelman door (2-0). Na de hervat
ting kon de Intimis-rechtsbuiten keeper
De Boer passeren (2-1). Het werd toen
ernst bij Kinheim. Visscher brak door,
maar werd ten val gebracht door de uit
gelopen doelman. De strafschop, door
Nieuwenhuis genomen, werd gemist. Wat
later liep Grevink een ribkneuzing op.
(Tien minuten voor het einde zorgde de
hardwerkende Visscher voor een fraai
doelpunt (3-1).
107—3.680, KW 75—800, KW 30—3.580, KW
137—5.100, KW 167—2.250.
Op zee
Ofschoon er zaterdag, nadat het weer
redelijker was geworden, op de Noordzee
wederom werd gevist, waren de resultaten
gering. Vele schepen hadden vrijdag de
visserij op de Noordzee vaarwel gezegd en
waren naar de Ierse Zee gevaren en dit
voorbeeld is zaterdag door enkele vaar
tuigen gevolgd. De schepen die zaterdag
waren uitgevaren zochten het in zuidelijke
richting. Een reis van 500 tot 600 mijl,
naar de plaats waar zaterdagmiddag de
SCH 242 Huibertje tien last prachtige ha
ring had gevangen en twee andere Scheve-
ningers in twee korte trekken vijf last aan
boord hadden gehaald.
De KW 159 Marian Ellen had zaterdag
op de zuidelijke Noordzee gekruist, zonder
resultaat evenwel. De KW 121 Brittenburg
lag even over de 57 graden noorderbreedte,
even beoosten de nul en deed zaterdag
avond een trekje van vijftig manden hoops.
Er zat grotendeels haring, makreel en
stripvis in de netten.
Scheveningen
De aanvoer te Scheveningen bestond
maandagmorgen uit: 25 kisten varia, 100
kilogram tong en duizend kisten haring.
Haringvangsten
Uit Katwijk wordt slechts een enkele
vangst gemeld, namelijk van de KW 70,
die 17 opgaf. De rest van de vloot heeft
wegens de storm op zee niet gevist.
Vier doden in het verkeer
De 23-jarige C. Schol uit Velsen is za
terdagmorgen bij een autobotsing op de
rijksweg Utrecht-Amsterdam in de gemeen
te Loenersloot om het leven gekomen, de
bestuurder van de andere auto. G. ter
Horst uit Utrecht, werd gewond.
Volgens de politie moet een der twee
auto's, die bij de botsing betrokken wa
ren, zijn geslipt.
De rijkspolitie te Breukelen (telefoon
03462-455) verzoekt de bestuurder van een
grijze Mercedes-bestelwagen, die op de
plaats van het ongeval even is gestopt,
zich met haar of met de politie in zijn
woonplaats in verbinding te stellen voor
het verstrekken van inlichtingen.
Het stoffelijk overschot van de heer
Schol zal donderdag na aankomst van de
trein van 13.59 op Westreveld ter aarde
worden besteld.
Op een niet-beveiligde spoorwegovergang
bij Best is zaterdagmiddag de 29-jarige
Griekse arbeider Evaggalos Nittes door
de sneltrein uit Eindhoven aangereden.
Hij was op slag dood.
De 77-jarige M. J. de Jongh uit Rotter
dam is zaterdagmiddag bij het oversteken
van de Oranjeboomstraat in zijn woon
plaats door een tram aangereden. Hij is
in het Zuiderziekenhuis overleden.
Op de provincialeweg tussen Appinge-
dam en Holwierde is een personenauto te
gen een boom gereden. De bestuurder, de
59-jarige garagehouder A, Smid uit Spijk,
was op slag -dood. - x -
willen weten
wat er te koop
la ln de wereld,
ln het land, ln
de omgeving
PHILISHAVE
BATTERIJ
APPARAAT
42.-
32064
PHILISHAVE 120
39.50