Rusk belooft dat Amerikaanse
troepen wel in Europa blijven
In West-Duitsland blijft
men echter pessimistisch
Weer kiest een monnik
in Saigon de vuurdood
gezondheid
Frankrijk verwacht in komende
maanden talloze stakingen
WEU-conferentie haalt
En geland weer bij Europa
iennocol
WERELDNIEUWS
J
tf.
iOSRAM
Maandag 28 uk tuber 1963
Missie van Verenigde Naties staakt
voorlopig uit protest haar arbeid
Britse vloot wordt
sterker in Pacific
Frankrijk kennelijk onder druk van
Bonn veel toeschietelijker geworden
f ^praatótoel
Nog immer vakature in
Veiligheidsraad
WÊW
3
Lof
Fontein
Dramatisch
3
- - m
Onruct over de ver waarlozing van hei onderwijs
Onderwijs
Naar Londen
A-"..
UW HAAR
CORRECT
IN MODEL
wel lalomi
Op de
verstopping
A
Van onze correspondent)
BONN Met nadruk verzekerde de
Amerikaanse minister van Buitenland
se Zaken, Dean Rusk, zondag dat de
luchtbrugmanoeuvre „big lift", waarbij
een Amerikaanse pantserdivisie van Texas
naar West-Duitsland werd gevlogen, niet
de voorbode is van een aftocht van Ameri
kaanse troepen uit Duitsland. „Integen
deel", aldus Rusk, die een rede uitsprak
in de Frankfurter Paulskirche bij de ont
hulling van een monument voor wijlen
generaal George C. Marshall, Trumans
minister van Buitenlandse Zaken, wiens
naam verbonden is aan het grandioze
plan tot ondersteuning van Europa.
Dean Rusk zei dat de zes Amerikaanse
divisies, die nu in de Bondsrepubliek zijn,
daar zullen blijven zolang zij nodig zijn.
Dat betekent onder de huidige omstandig
heden nog lange tijd. De oefening „big
lift" was, volgens Rusk, alleen noodzake
lijk geweest om de beweeglijkheid van de
strijdkrachten te beproeven.
De minister sprak verder over een uit
breiding van de militaire samenwerking
tussen de bondgenoten door de oprichting
van een multilaterale kernrakettenvloot
met bemanningen uit verschillende landen
en multinationale bevoegdheden en eigen
domsrechten. Het initiatief in deze kwes
tie, zei Rusk, is van de Europese landen
te verwachten.
De minister sprak tenslotte nog lovende
woorden voor de regeringsverklaring van
de nieuwe Westduitse bondskanselier, pro
fessor dr. Ludwig Erhard. Hij noemde de
verklaring een Europees en Atlantisch
programma en een „program van de
vrije wereld". Rusk toonde zich verheugd
over de volgens hem bestaande eensge
zindheid van Westduitslanas leidende poli
tici over het buitenlandse beleid.
Na de Amerikaanse minister werd in
Frankfurt, waar ook de Duitse vice-kan-
selier Mende, minister van Buitenlandse
Zaken Schroder en minister van Defen
sie Von Hassel aanwezig waren, het woord
gevoerd door Erhard. Hij herinnerde er
aan dat de Amerikaanse belastingbetaler
via het Marshallplan tot nu toe 115 mil
jard gulden naar Europa heeft laten vloei
en.
Alleen West-Duitsland kreeg veertien mil
jard, waarvan Ys niet behoefde te wor
den terugbetaald. Erhard noemde het tra
gisch dat, ondanks het Marshallplan, de
wereld meer dan ooit in „haves" en „ha-
ve-nots" gesplitst is. In dit verband noem
de hij ontwikkelingshulp een voortzetting
van de principes van George Marshall.
Erhard keerde zich tegen nationaal
egoisme in politiek en economie en tegen
rivaliteit en strijd om de leidende rol on
der gelijke partners, omdat dit de Euro
pese en Atlantische samenwerking in ge
vaar zou kunnen brengen. Deze passage
van zijn rede, waarin elke goede ver
staander kritiek op het nationalistische
streven van de Franse president De Gaul
le hoorde meeklinken, sloot Erhard af met
een ondubbelzinnig pleidooi voor een At
lantische gemeenschap.
Na de herdenkingsplechtigheid in de
Paulskirche, onthulde de weduwe van de in
1959 gestorven Marshall een fontein in de
Frankfurter binnenstad ter nagedachtenis
haar beroemde man. De discussie over de
vraag of Washington nu wel of niet over-
SAIGON (AP en Reuter). Zondag
heeft een 42-jarige boeddhistische mon
nik zichzelf verbrand in Saigon. Het is
de zevende zelfmoord van deze aard,
sinds de boeddhisten in verzet zijn ge
komen tegen de regering van president
Diem.
De missie die door de Verenigde Na
ties naar Zuid-Vietnam is gestuurd om
te onderzoeken of de boeddhisten wor
den vervolgd, is ontevreden over de I
gang van zaken. Zij heeft haar werk
zaamheden in feite gestaakt. Zij is van
oordeel dat de Zuidvietnamse regering
haar volkomen de wet wil voorschrijven.
Haar vrijheid van handelen is daardoor
vrijwel verdwenen.
De monnik pleegde zelfmoord voor de
kathedraal van Saigon.
Hij stierf toen kerkgangers enkele me
ters verderop passeerden. Een ontzette
menigte verzamelde zich om hem heen.
Mensen vielen op hun knieën en baden
voor de monnik. De politie was spoedig
ter plaatse. Toen zij in de richting van de
menigte ging die om de brandende figuur
van de monnik stond, begonnen enkele
omstanders te schreeuwen en de politie
agenten weg te duwen.
Een agent brak door de menigte. Hij
zwaaide met een strooien hoed in een po
ging de vlammen te doven. Hij stookte ze
slechts hoger op! Een vrouw greep de
a-ent bij de arm en trok hem weg. Een
woedend geschreeuw steeg uit de menig
te op. De omstanders waren woedend.
Een lid van de commissie van onderzoek
"an de Verenigde Naties gaf als commen
taar: „wat is dit toch een dramatisch
land". De ploeg waarnemers was naar de
An Kwoean pa,rode gereden, drie minu
ten nadat de monnik zijn lucifers had aan
gestoken voor de kathedraal op ongeveer
vijf kilometer afstand.
Enkele westerse journalisten waren een
half uur voor de zelfmoord door geheim
zinnige telefoontjes gewaarschuwd.
In een pamflet dat door een ondergrond
se organisatie is verspreid, werden de
V.N.-waarnemers er vrijdag voor gewaar
schuwd dat de boeddhisten in Saigon zich
zouden blijven verbranden als de waarne
mers niet zouden ophouden met hun hui
dige door de regering geleide reis.
De monnik had vier boodschappen ver
zonden. Afschriften ervan deden de ron
de in Saigon enkele uren na de zelfmoord.
Daarin werd een scherpe aanval gedaan
op de regering van president Ngo Dinh
Diem. De boodschappen waren gericht
aan Ngo Dinh Diem, katholieke presi
dent van Saigon, Oe Thant, de secreta
ris-generaal van de Verenigde Naties, de
opperste leider van het algemeen verbond
van Vietnamese boeddhisten voor de ver
dediging van het boeddhisme en „al onze
dierbare boeddhisten".
Verklaard wordt dat de schrijver be
goten had zich vrijwillig te verbranden
c n:
1. de traditionele godsdienst van het
"d te verdedigen;
2. te waarschuwen tegen de onderdruk-
- het vermoorden van monniken, non-
n en leken;
te vragen onmiddellijk alle boeddhis-
f- ie leiders, alle monniken, nonnen, in
tellectuelen, nrcfessoien, studenten en
leerlingen die nu gevangen zitten vrij te
laten;
4. een einde te maken aan de toestand
van terreur pn arrestaties van monni
ken, nonnen en leken;
5. een einde te maken aan aile geca-
moufle.cjjcte orgar^tiea om dg. jfcjfarkeid
te verbergen on - net volk en de wereld
voor de gek te houden;
6. üe zogenaamde „unie voor zuiver
boeddhisme" on te heffen.
weegt een deel van de Amerikaanse troe
pen terug te trekken uit Europa is met
Rusks geruststellende woorden overigens
niet ten einde.
Tenslotte is deze discussie niet ontke
tend door willekeurige Duitse achterdocht,
maar door duidelijke woorden van de
Amerikaanse plaatsvervangende minister
van Defensie Gilpatrick. Aan die woorden
deden ook Rusks verzekeringen in
Bonn en Frankfurt en ook de geruststel
lende verklaringen van minister Von Has
sel niets af.
Het blijft een feit dat Washington graag
een deel van zijn troepen zou terugtrek
ken om de betalingsbalans te ontlasten en
dat manoeuvre Big lift" daarvoor een
argument zou kunnen zijn. Vandaar dat
men zich in Duitsland blijft afvragen of
deze manoeuvre alleen maar bedoeld was
om de beweeglijkheid te testen of dat zij
eigenlijk plaatsvond om de bondgenoten
te sussen en er van te overtuigen dat de
Amerikaanse troepen in Texas praktisch
even dicht bij zijn als die op het Europese
vasteland.
Hoe het ook zij, de luchtbrugoefening
was een middel voor druk, niet zozeer
voor de Russische tegenstanders, als wel
voor de NAVO-bondgenoten. Dat werd nog
eens extra duidelijk door de grote nadruk,
die Rusk bij zijn besprekingen in Bonn
legde op het nakomen van militaire ver
plichtingen door alle bondgenoten. De
Amerikaanse minister leek te hopen dat
zijn Duitse gesprekspartner^ dit goed in
hun oren zouden knopen en dat ook door
zouden geven aan de Franse bondgenoten,
die zo slecht in de NAVO-pas lopen.
Advertentie
NATUURZUIVER m OPWEKKEND VERKWIKKEND
w +r
"WWXiy.v^.
rafnsfWH nftvj
9* In
rvi f r'
f ti i
tèf
(Van onze correspondent)
PARIJS. Zonder nog volledig te djn
was het niettemin al een hele waslijst die
de Fransen vanmorgen in hun kranten
onder de ogen kregen over de stakingen,
die ze komende weken en dagen weer
te wachten staan. Woensdag, donderdag
en vrijdag zullen de prefectuur, de ban
ken en de luchtvaartbureaus gesloten
zijn. Die laatste staking dreigt het ko
mende lange weekeinde ook het lucht-
vaartverkeer in het honderd te zullen
sturen.
Vandaag zou worden besloten of en wan
neer de e'.o'rMdtélt-, gas- en de Parijse
transportbedrijven en eveneens de mijnen
het werk zullen neerleggen. Zeker is wel,
dat volgende week woensdag de ruim
anderhalf miljoen leden van de bond van
overheidspersoneel een dag vrij zullen
nemen, waardoor alle departementen, post
kantoren en scholen hun deuren moeten
sluiten.
Bij het onderwijs zijn de nood en de on
tevredenheid in het bijzonder zeer hoog ge
stegen. Overal in het land worden ouder
bijeenkomsten. optochten en meetings ge
organiseerd om te protesteren tegen de
verregaande verwaarlozing, die het onder
wijs zich van de regering moet laten wel
gevallen.
De minister van Onderwijs Fouchet is al
verscheidene malen voor lege klassen en
zelfs dichte deuren verschenen toen hij de
laatste dagen de provinciescholen wilde
inspecteren.
Onderwijzers, leraren en professoren
doen hartelijk aan die manifestaties mee.
Na vijf jaar gaullistisch bewind is men er
in alle kringen van het onderwijs van over
tuigd dat de regering het er in deze sector
toch wel heel lelijk bij heeft laten zitten.
Dezelfde gevoelens van teleurstelling en
verontwaardiging beheersen eigenlijk ook
de vakcentrales, die nu hun stakingsacties
hebben hervat. Men wil in deze kringen het
nut en zelfs de noodzaak van de strijd
tegen de inflatie zeker niet ontkennen.
Maar men weigert echter het leeuwedeel
van de rekening van het economische sa
neringsplan te betalen.
Tijdens de grote mijnstakingen van het
voorjaar zijn ons door de regering, zo ver
klaren de vertegenwoordigers van het
overheidspersoneel, beloften gedaan voor
een loonherziening in seotember en daar
aan wensen wij ons in pn'nrine nu te hou
den. Het ziet er dus wel naar uit dat de
taak van de regering steeds zwaarder zal
worden cm de economische achtergronden
van het cnti-inflatiepian met de sociale
eisen van de vakcentrales in overeenstem
ming te brengen of te houden, zodat ze
reden heeft de komende dagen met ge
rechtvaardigde bezorgdheid tegemoet te
zien.
SYDNEY (Reuter). Groot-Brittannië
zal zijn vloot in Zuidoost-Azië verder ver
sterken. Dat heeft vice-admiraal Sir Des-
mond Drever in Sydney meegedeeld. Vol
gend jaar worden nieuwe torpedoboot-
jagers met raketten aan de vloot toege
voegd. Het marinepersoneel, dat de afge
lopen drie jaar van 8.500 tot 13.000 man
is gebracht, zal worden uitgebreid.
De Britse vlopt in Zuidoost-Azië omvat
nu twee vliegdekschepen, een kruiser en
een dozijn torpedobootjagers, duikboten
en mijnenvegers.
In Frankfort is zondagochtend het
Marshallgedenkteken onthuld. Op de
foto verlaten (v.l.n.r.) de Duitse
minister van Defensie Von Hassel en
mevr. Marshall gearmd met bonds
kanselier Erhard de Paulskerk.
(Van onze Haagse redacteur)
,.De eerste W.E.U.-conferentie „nieuwe
stijl" is een succes geworden. Wij hebben
het maximum bereikt wat mogelijk was.
Alle ministers van de zeven landen van
de West Europese Unie zijn het er over
eens, dat bet nauwst mogelijke contact
op alle niveaus moet worden onder
houden tussen Groot-Brittannië en de
E.E.G. De nieuwe Britse minister van
Buitenlandse Zaken Butler heeft duide
lijk en zonder voorbehoud gezegd, dat
Engeland zich een deel van Europa
voelt en dat Londen blijft aankoersen
op uiteindelijke Britse toetreding tot de
Euromarkt".
Dit heeft de voorzitter van de WEU-con
ferentie die de afgelopen vrijdag en za
terdag in de Haagse Trèvezaal is ge
houden, de Nederlandse minister van Bui
tenlandse Zaken mr. J. Luns, na afloop
van de conferentie verklaard.
De Nederlandse bewindsman, die zater
dag in het gebouw van de Tweede Ka
mer uitvoerig inging op de vragen van
buiten- en binnenlandse persvertegen
woordigers, was tevreden.
Hij zwaaide zijn Britse collega Butler
zeer veel lof toe voor de „indrukwekken
de wijze", waarop deze had getuigd van
de Britse wil om op Europa gericht te
blijven. Ook de Franse minister Couve
de Murville, die aan het begin van dit
jaar Engeland's toetreding tot de E.E.G.
heeft verhinderd, had volgens minister
Luns positief gereageerd op de Britse
verklaring.
De Westduitse minister Schroder heeft
tijdens de zitting van zaterdag, die ge
wijd was aan de economische problemen,
ziin twijfel uitgesproken over de vraag,
of de E.E.G.-landen voor het einde van
de tariefonderhandelingen met de Vere-
enigde Staten de „Kennedy-ronde"
hun gemeenschappelijke landbouwpolitiek
zullen hebben uitgewerkt.
Dr. Mansholt, de vice-voorzitter van de
E.E.G.-commissie is hier niet op inge
gaan, maar heeft een uitvoerige verkla
ring afgelegd over de stand van zaken
bij de gemeenschappelijke landbouwpoli
tiek van de zes. Minister Schroder heeft
met nadruk gewezen op het feit, dat de
Kennedy-ronde niet alleen een economi
sche betekenis heeft, maar allereerst po
litieke.
Ook Couve de Murville heeft gespro
ken van het belang, dat Frankrijk hecht
aan een slagen van de besprekingen met
de Verenigde Staten. Hij was het dan ook
volledig eens met nauw contact tussen
Groot-Brittannië en de E E.G. voor en
tijdens de tariefonderhandelingen.
Tenslotte hebben de ministers goedkeu
ring gehecht aan een slotcommuniqué,
waarin onder meer wordt gezegd dat de
volgende bijeenkomst van de WEU-minis-
terraad eind januari in Londen zal wor
den gehouden onder voorzitterschap van
minister Butler.
In conferentiekringen heerste grote te
vredenheid over de toeschietelijker Fran
se houding. Men schrijft dit toe deels aan
de voortdurende Westduitse druk op Pa
rijs om Engeland binnen de E.E.G. te
halen en deels aan het feit, dat men in
de Franse hoofdstad heeft kunnen zien,
dat de vijf E.E.G.-landen vastbesloten zijn
om nauw contact met Engeland te hou
den.
Eind januari van dit jaar verhinderde
Frankrijk de Engelse toetreding tot de
Euromarkt. Het was toen niet mogelijk,
de WEU-ministers bijeen te roepen om de
kwestie te bespreken: de Fransen wei
gerden deel te nemen.
In juli echter stemde Parijs toe in de
Advertentie
Vi.,"~i\
HAARCRÈME
Bellen naar Moskou
Na alles wat er in de afgelopen week
geschreven is tegen de arme BVD, wil
ik hier toch een klein woordje van lof toe
zwaaien aan onze volijverige geheime
dienst. Want dat die jongens hun best
doen, dat staat als een paal boven water,
zelfs als zij af en toe bij zeer hoge
uitzondering daarbij eens een telefoon
gesprek moeten afluisteren. Jawel, er is
een telefoongeheim in Nederland, daar
zijn wij tenslotte een democratie
voor. En dat geheim wordt geëerbiedigd
door dik en dun, voor zover dat mogelijk
is. Maar er zijn gevallen dat dat niet
kan. Bijvoorbeeld als Duistere Machten én
louche spionnen onze natie naar het leven
staan. En dat gebeurt daar kunt u
donder op zeggen. In alle landen ter we
reld wordt gespioneerd en contragespio-
neerd bij het leven, daar helpt geen lie
ve vader of moeder aan. Ook in ons
land, of u het lollig vindt of niet.
Nemen wij een imaginair maar karak
teristiek voorbeeld. Topspion Falderianov-
sky is een geheimpje aan de weet geko
men. Hij wandelt ermee naar het Cen
traal Station, stapt een telefooncel in, stort
een dubbeltje en vraagt een ijlgesprek
met Moskou aan. Na enig wachten meldt
de telefoniste zich. „Met cel 13? Hier is
uw gesprek met Moskou, meneer". En
dan een donkere rasperige stem die in
het Russisch zegt: „Hallo, met het Krem
lin. Wie hadugehadwillehebbe?"
Kameraad Falderianovsky antwoordt
evenwel niet meteen. Hij kijkt eerst met
loerende blik de stationshal rond en fluis
tert dan door zijn valse baard: „Wilt u
mij verbinden met tovaritsj Kroesjtsjev
persoonlijk ik heb belangrijke infor
maties voor hem over de nieuwe Neder
landse soldatenhelmen
Ja, zo gaat dat in de grote Spionage,
elementary, my dear Watson! Voor je
het weet ben je verkocht en geleverd
en daarom is het goed dat onze wakke
re BVD-ers ogen en oren open houden
en daarbij vooral de openbare rijkstele
foon favoriet communicatiemiddel van
alle doortrapte spionnen niet verge
ten. Ik hoop dat zij nog veel zullen mee
luisteren.
Ernö
(Herplaatsing wegens misstelling)
Advertentie
Een nieuw natuurproduct,
dat geen kramp geeft.
dragees herstellen uw
natuurlijke stofwisseling
PRODUCT
vergadering, die nu is gehouden in de
Trèveszaal. Men is in conferentiekringen
van mening, dat in de tussenliggende
maanden sterlce druk is uitgeoefend door
de Bondsrepubliek. Ingewijden noemen
de vooruitzichten voor het driemaande
lijkse WEU-overleg „hoogst bevredi
gend".
NEW YOR K(Reuter) De algemene
vergadering van de Verenigde Naties heeft
vrijdag voor de zesde maal gestemd in
een poging om te voorzien in een vacature
in de veiligheidsraad. Ook deze stemming
bracht geen beslissing. Geen van beide
kandidaten, Maleisië en Tsjechoslowakije,
behaalde de vereiste tweederde meerder
heid van 74 stemmen. Maleisië kreeg er
56 en Tsjechoslowakije 55.
De volgende stemming werd verschoven
naar een latere, niet bekend gemaakte
datum. Waarnemers verwachten dat geen
andere oplossing mogelijk zal zijn dan dat
beide landen de zittingstermijn van twee
jaar delen.
Advertentie
Uitnodiging. Op uitnodiging van het cen
trale comité van de Sovjetrussische
communistische partij is zaterdag een
afvaardiging van Franse socialisten on
der leiding van oud-premier Guy Mol-
let naar Moskou vertrokken. De Fran
sen zullen door premier Kroesjtsjev wor
den ontvangen.
Vergiftiging. In de Verenigde Staten zijn
in het gebied van de grote meren bij
de Canadese grens zeven mensen om
gekomen door voedselvergiftiging. Ge
bleken is dat grote hoeveelheden in
plastic verpakte gekookte vis zijn bedor
ven. De voorraden van twee visconser-
venfabrieken in de staat Michigan zijn
in beslag genomen.
Stem. In Florida heeft een 56-jarige
vrouw haar stem die zij zeventien jaar
geleden door een operatie had verloren,
teruggekregen door een injectie met
een middel, dat normaal gebruikt
wordt voor het onderhoud van pannen,
zo meldt de „Miami Hevald". De arts
die de injectie had toegediend, 'ver
klaarde dat het middel vele malen in
dergelijke gevallen met supces was toe
gepast.
Ontploffing. Een geweldige ontploffing
heeft een grote vuurwerkfabriek in Bel-
laire in Ohio in een ruïne veranderd.
Een pers?on werd zwaar gewond.
Verkeer. In de Verenigde Staten zijn de
eerste negen maanden van dit jaar
31.170 mensen bij verkeersongelukken
om het leven gekomen, een stijging van
het aantal doden met zes percent in
vergelijking met dezelfde periode 1962.
Ontvoeringen. De Westduitse minister
van Justitie, Bucher, heeft verklaard,
dat communistische agenten sinds het
einde van de tweede wereldoorlog 862
mensen uit West-Berlijn hebben ont
voerd.
Kernproef. Op het proefterrein Sand-
springs, in de woestijn van de Ameri
kaanse staat Neveda, is een onder
grondse kernproef genomen die de af
sluiting betekent van een reeks. De
ontploffing had een kracht gelijk aan
de explosie van 12.000 ton tnt en werd
veroorzaakt op de bodem van een
schacht van vierhonderd meter diepte.
Warm. In New York en andere grote ste
den van de Verenigde Staten zijn zon
dag bij droog weer ongewoon hoge
temperaturen voorgekomen. In New
York City steeg het kwik tot 79 gra
den Fahrenheit, in Wilmington. Delawa
re. t.;t 78, Portland. Maine, tot 81 gra
den. Baltimore, Maryland. 80 er Phi
ladelphia Pennsylvania eveneens 80.