„Zee vaar tonder wijs moet
worden verbeterd"
Het voorkomen van misdrijven
is een plicht voor iedereen
De politie geeft desgewenst
graag alle inlichtingen
■111
Mr. ir. M. Goote in Den Haag:
Herdenkingsdienst
voor geallieerde
gevallenen
Kort IJmondnieuws
Westduitse vrouw
leefde van verraad
De gezapige tijd van vroeger is voorbij
Mijnwerkers staken
onder de grond
MAANDAG 4 NOVEMBER 1963
4
Buitenlands accent
Legitimatie
Moderne apparatuur
Extra veiligheid
Nonchalant
RIJD UITERST VOORZICHTIG BIJ MIST
IIIII!
OVERDAG
GROOT LICHT
Nlat Inhalarr
Afstand
houdan
Rachts van da
wagas blijvan
Gaaf zonodig sig-
nalan mat da
ramlichten
„Als een geïnteresseerde toeschouwer",
zoals hij het zelf formuleerde, heeft za
terdagmiddag in het Haagse Pulchri Stu
dio mr. ir. M. Goote, inspecteur-generaal
van het onderwijs, een rede gehouden
ovre „perspectieven in het zeevaart-no-
derwijs". De heer Goote legde er nogal
de nadruk op dat hij niet sprak namens
enige instantie en ook niet qualitate qua,
maar als iemand die slechts „gedachten
van een geboeide toeschouwer wil uiten."
Er heerst ontevredenheid over het zee-
vaartonderwijs, zei de heer Goote tot zijn
gehoor, bestuur, leden en genodigden van
de vereniging ter bevordering van het
zeevaartonderwijs, die in „Pulchri" het
negentigjarig bestaan vierde. Eerst met
een vergadering, waarop voorzitter mr.
drs. H. J. Ewout Vermeulen en ir. Goo
te spraken, daarna met een zeer druk
bezochte receptie waarop vele vooraan
staanden op het gebied van het onderwijs
en uit kringen van de scheepvaart hun
gelukwensen kwamen aanbieden.
Voorzitter Ewout Vermeulen had tevo
ren de verlangens die in zijn kringen le
ven naar voren gebracht, zei hij.
Op 3 oktober 1873 werd de vereniging
officieel gesticht, want toen kwam de ko
ninklijke goedkeuring af. Initiator was dn
toenmalige directeur van de zeevaart
school in Rotterdam, de heer A. Sissingh.
Doel van de vereniging was verbetering
van het onderwijs voor varenden, een ver
langen dat leefde bij directeuren, lera
ren en privaatdocenten. De vereniging ia
in Amsterdam opgericht.
Aanvankelijk geschiedde het onderwijs
in het kader van de schipperswet 1907,
thans is er de wet diplomering zeevaren
den 1935, die alle scheepvaart regelt. In
kringen van de leraren der zogenoemde
zeevaartkunde en zeemanschap wenst
men thans opheffing tot universitair ni
veau in verband met de uitbreiding van
de techniek en om aan de moderne eisen
van de scheepvaart in de ruimst moge
lijke zin te kunnen voldoen.
De heer Goote zei: „Bij alle ontevre
denheid is men het er over eens dat dit
onderwijs anders en beter moet en ook
kan. Maar de vraag blijft welke koers
gevolgd moet worden om uit het huidige
vaarwater te geraken."
Een nieuwe factor is het algehele onder
wijs in dit land, de mammoetwet noopt
tot bezinning, aldus de inspecteur gene
raal voor het onderwijs. De heer Goote
kondigde aan dat binnenkort een officiële
werkgroep gevormd moet worden voor
het zeevaartonderwijs. Met klaarblijkelij
ke instemming van zijn gehoor ging de
heer Goote na welke plaats het zeevaart
onderwijs in de mammoetwet zal gaan in
nemen. Alle mogelijkheden, zei hij, zullen
ernstig moeten worden bestudeerd.
dan tweehonderd gulden wordt meer dan
eens per dag onbeheerd achtergelaten.
Over bromfietsen, die soms meer dan
700,- kosten zullen we in dit verband
nog niet eens spreken. Het argument „ik
ben toch verzekerd" snijdt hier geen hout.
Dagelijks worden we geconfronteerd
met alle mogelijke soorten van oplichters.
Een van de meest voorkomende trucjes
is het voorwenden dat men een koopje
kan doen. Er wordt gebeld en er staat
een vriendelijke man voor de deur, die
met een buitenlands accent vertelt dat
hij een koopje voor u heeft. De dekens,
tapijten, stoffen of wat het ook is kan
hij niet meer meenemen naar zijn eigen
land in verband met de hoge invoerrech
ten en nu kunt u meeprofiteren en ze
voor een zacht prijsje kopen.
Als regel heeft men hier met oplichters
te doen, die u goederen van een of an
dere inferieure kwaliteit willen aansme
ren. Een afdoend middel is even een te
lefoontje naar de politie, die de man dan
wel stevig aan de tand zal voelen. Een
tegenwoordig vaak gebruikte truc is die
van de schoorsteenvegers. Men stelt het
voor alsof men namens de bouwvereni
ging de schoorsteen komt vegen. Men
klungelt echter maar wat en presenteert
dan een hoge rekening.
Ook op uw milddadigheid wordt vaak
een beroep gedaan. Uw belangstelling
wordt gevraagd voor een of ander insti
tuut voor minder-validen, blinden of ge-
brekkigen. U krijgt een poets- of schoon
maakmiddel aangeboden. Het kopen van
dat artikel betekent aldus de toelich
ting van de geslepen oplichter dat
u de noden van de betrokken gebrekki-
gen verlicht. Men verschuilt zich als re
gel achter een niet bestaande instelling
of wekt ten onrechte de indruk voor een
hulpverlenend instituut of een beschutte
werkplaats te werken.
Het vragen van een legitimatie kan hier
als regel uitkomst bieden. Het is echter
wel zaak een dergelijke legitimatie nauw
keurig te bekijken, want het zou niet de
eerste keer zijn, dat deze vals is. Een bo
nafide aanbieder zal er geen enkel bezwaar
tegen hebben dat u zijn legitimatie vraagt
want juist voor dat doel heeft hij haar
meegekregen.
In tal van opzichten zal iedereen attent
moeten zijn op het voorkomen van misdrij
ven. Hier ligt niet alleen een taak voor
grote bedrijven en instellingen, die hun
geld en waardevolle bezittingen zo veilig
mogelijk zullen moeten beschermen, maar
ook voor de gewone man, die zijn noncha
lante houding zal moeten afleggen en op
merkzaam zal moeten zijn op eigen en
andermans bezittingen. Voor inlichtingen
omtrent het voorkomen van misdrijven
kan men bij de politie terecht. Men zal er
steeds een welwillend oor vinden.
Als een brandkast maar eenmaal met
zijn achterkant naar boven ligt is
het opensnijden aanzienlijk gemakke
lijker geworden.
Een beeld van de herdenkingsplech
tigheid kort na de kranslegging door
It.-generaal H. Schaper, chef van het
Militaire Huis van de koningin.
De jaarlijkse officiële herdenkings
plechtigheid ter nagedachtenis van de ge
allieerde gevallenen is zaterdagmiddag on
der auspiciën van het Nederlands Oorlogs
graven Comité in de Westerkerk te Am
sterdam gehouden. Zij werd namens het
koninklijk paar bijgewoond door de chef
van het militaire huis van de koningin,
luitenant-generaal-vlieger H. Schaper, en
namens de minister van Defensie door de
territoriale bevelhebber, brigade-generaal
L. E. Hinrichs. Voorts waren aanwezig
de voorzitter van de Eerste Kamer, mr.
J. A. Jonkman, de Commissaris der Ko
ningin in de provincie Noord-Holland, dr.
M. J. Prinsen, de burgemeester van Am
sterdam, mr. G. van Hall, leden van het
van Britse en Franse oud-strijders-orga-
nisaties, Nederlandse oudstrijders- en ver
zetsorganisaties, vertegenwoordigers der
Nederlandse studentenorganisaties, van de
vereniging van Nederlandse Koopvaardij
kapiteins en van de Oorlogsgravenstich
ting.
Bij een voor de kansel geplaatste kata
falk hadden vier matrozen de wacht be
trokken. Tijdens de dienst werden korte
toespraken gehouden door major F. H.
Boucher, aalmoezenier van de vierde Ca
nadese infanteriebrigade, de hoofdlucht-
machtpredikant ds. C. C. J. van der Poel,
die eraan herinnerde dat er meer dan
30.000 militairen van onze bondgenoten hun
laatste rustplaats gevonden hebben in onze
bodem. De laatste spreker was pasteur
M. Jospin, predikant van de Waalse kerk
in Amsterdam. Terwijl het Zeemansvrou
wenkoor onder leiding van mevrouw C.
Craaier-Kuurstra gewijde liederen zong
legden diplomatieke vertegenwoordigers,
de Nederlandse autoriteiten en de verte
genwoordigers der organisaties kransen
rond de katafalk. Dit symbolisch eerbe
toon werd afgesloten met „The Last Post"
en enkele ogenblikken stilte, waarna het
reveillesignaal door de kerkruimte schal
de. Aan de plechtigheid verleende voorts
medewerking de Koninklijke Militaire Ka
pel.
„Doortocht naar de Tweede Katarakt"
ls de titel van de lezing over Egypte, die
Marius van Beek woensdag 20 november
In de expositiezaal aan de Heidestraat
komt houden voor de stichting „Felison".
Deze lezing zal met enige films en een
aantal kleurendia's worden geïllustreerd.
Bert Brugman's Marionettentheater
geeft woensdag 13 november in het Her
vormd Jeugdhuis aan de Rembrandtlaan
een opvoering van George Gershwin's be
kende negeropera „Porgy en Bess". Deze
voorstelling wordt georganiseerd door de
plaatselijke afdelingen van de Maatschap
pij tot Nut van 't Algemeen, NIVON en
Volksuniversiteit.
BERLIJN (AP) Een 42-jarige vrouw,
(die zonder proces meer dan twee jaar ge
vangen zit, komt volgende maand vóór
verdacht van verraad van haar eigen broer
en tenminste honderdvijftig andere men
sen aan het communistische regime in
Oost-Berlijn.
Het is Margarete Klosa. Zij kan vijftien
jaar gevangenisstraf krijgen.
De openbare aanklager zal proberen te
bewijzen dat zij in 1956 werkte voor haar
broer, Wolfgang, die employé was bij een
westelijke inlichtingendienst, maar hem
uitleverde aan de veiligheidsdienst van de
Oostduitsers. Hij is tot levenslang ver
oordeeld. Zijn vrouw, met wie hij pas ge
trouwd was, kreeg twee jaar.
Zij werkte vijfeneenihalf jaar voor de
Oostduitsers en kreeg daarvoor vierhon
derd mark per maand. Zij werd in oktober
1961 in West-Berlijn gearresteerd. Zij gaf
de namen door van vierhonderd mensen
van wie er zeker tweehonderd gearresteerd
werden.
GROSSETO (AP) Uit protest tegen
het ontslag van 160 van de 220 mijnwer
kers van een pyrietmijn te Gavorrano bij
Grosseto zitten veertig mijnwerkers al 36
dagen op het diepste punt van een ijzer
ertsmijn. Van tijd tot tijd houden zij hon
gerstakingen. Zij weigeren naar boven t«
komen.
De bezetting van de mijn geschiedde op
bveel van enkele vakverenigingen, nadat de
maatschappij die de mijn exploiteert in
september besloot het aantal mijnwer
kers in te krimpen. Volgens de onderne
ming waren de produktiekosten te hoog
en was Russische pyriet in Italië goedko
per te krijgen dan dat van eigen bodem.
In een gemeenschappelijke verklaring
wezen de vakverenigingen de opvatting
van de mijnbouwdirectie af. Zij betoogden
dat de produktiekosten verlaagd konden
worden door moderner boortechnieken. Da
bemiddeling van het ministerie van open
bare werken is einde september tever
geefs gebleken.
De mijnbouwmaatschappij heeft da
rechtbank te Grosseto verzocht de verwij
dering van de mijnwerkers uit de schacht
te gelasten. Indien de mijnwerkers zouden
weigeren zou de politie verzocht kunnen
worden hen daartoe te dwingen.
De vakverenigingen hebben voor donder
dag een nationale sympathiestaking uitge
schreven. In alle Italiaanse mijnen zal
dan twee uur gestaakt worden.
(Van een onzer redacteuren)
dage geen zeldzaamheid meer. „Er is in
Nederland toch zo'n fantastisch veilig sy
steem", merkt de heer Van Marion tij
dens ons gesprek op. „Nagenoeg iedere
bank stelt voor een luttele vergoeding zijn
nachtkluis beschikbaar." De bank is de
meest veilige plaats voor een groot geld
bedrag".
In de komende maanden krijgt het verm
keer met het slechte weer te maken. Voor*
al bij mist dient men op zijn qui-vive t
zijn. De ANWB geeft daarom nog eens de
volgende adviezen voor het rijden bij
dichte mist:
1. Controleer de verlichting; ook de
remlichten.
2. Overdag: groot vol licht, dus onge-
dimde koplichten.
3. Gebruik de ruitewissers.'
4. Rij d kalm; zodat u kunt stoppen
binnen de gezichtsafstand!
5. Haal op een weg met tegenliggers bij
voorkeur niet in. Blijf liever achter
elkaar!
6. Houd voldoende afstand tot uw voor
ligger!
7. Trap enige keren achter elkaar op d*
voetrem, als u moet afremmen!
8. Blijf rechts van de asstreep!
9. Neem geen enkel risico: Rijd uiterst
voorzichtig en wees voortdurend op
uw hoede!
De misdaad in Nederland is een nieuw tijdperk ingetreden. Wie nauwgezet
de krant leest wordt nagenoeg dagelijks geconfronteerd met alle mogelijke
soorten misdrijven, waarbij vermogensdelicten bij lange na niet de minst belang
rijke rol spelen. Ook Haarlem krijgt in dit opzicht zijn deel. Denken we slechts
aan de enkele weken geleden met succes bekroonde diefstal uit de brandkast
van de Stadsschouwburg en aan de enkele maanden geleden nog juist voorkomen
kraak van de brandkast van een warenhuis in de Haarlemse Kruisstraat.
Waar is deze toeneming van het aantal misdrijven nu aan te wijten? Is het politie
korps niet meer in staat om orde en veiligheid te handhaven? Het staat buiten kjjf
dat de personeelsbezetting bij de politie aan de krappe kant is en dat in tal van
plaatsen de surveillancediensten onder meer door personeelsgebrek tot een minimum
zijn beperkt. Maar het past echt niet de politie deze toeneming van de misdadigheid
in de schoenen te schuiven.
De eerste oorzaak
ligt bij de mensen
zelf, bij uw buurman,
aw vriend, uw kennis,
uw werkgever, ja u
zelf. De misdaad
maakt gebruik van
de meest moderne
hulpmiddelen; de be
scherming van erf en
goed geschiedt echter
nog op de meest pri
mitieve manier van
tientallen jaren ge
leden. Op tal van
plaatsen ziet men
namelijk om een
heel eenvoudig voor
beeld te noemen
het bekende touwtje
uit de brievenbus
hangen. In sommige
buurten zelfs huis
aan huis. „Het is zo
gemakkelijk! We hoe
ven niet steeds naar
de deur als de kin
deren bellen! De
Kinderen kunnen bin
nen als we even een
boodschap zijn doen!"
Realiseert u zich
wel dat als de kin
deren tijdens uw af
wezigheid het huis
■runnen betreden door
de deur te openen met het uit de brieven
bus hangende touwtje, dat iedere wille
keurige andere dit dan ook kan.
Een duur fototoestel in een auto met
openstaand tochtraampje is een uit
nodiging tot diefstal. Men kan zijn
toestel dan evengoed boven op het
dak van de wagen leggen.
Vooral een vrijstaande brandkast is een
geliefkoosd object voor de kraker. Het is
vrij eenvoudig zo'n kast te kantelen zo
dat de achterkant boven komt te liggen.
Deze achterkant is als regel de zwakste
kant van de kast.
Op de foto onder is een der
gelijk geval duidelijk te zien. Het betreft
hier een enkele jaren geleden gepleegde
kraak in Haarlem. De kast is op zijn voor
kant gelegd en de achterkant is openge
broken.
Niet alleen met grote geldbedragen
moet men voorzichtig zijn. Op alle mo
gelijke manieren kunt u in contact komen
met mensen die het op uw bezittingen ge
munt hebben. Hoe vaak ziet men niet
kostbare voorwerpen in geparkeerde au
to's liggen. Het is een kleine kunst een
tochtraampje open te breken of een deur
te forceren. Nog gemakkelijker maken
tal van autobezitters het de dieven door
het tochtraampje niet te sluiten of de
deur onafgesloten te laten. Zeer verwon
derd reageren ze dan op een leeggeroof
de auto.
We willen hier nauwelijks aandacht
schenken aan wagens, waarbij bovendien
het contactsleuteltje nog in het slot steekt.
Het kost dan helemaal geen moeite om
wagen met inhoud te ontvreemden. Bo
vendien krijgt in dat geval niemand eni
ge achterdocht. Een man stapt in een
auto, draait het sleuteltje om, start de
wagen en rijdt weg. Dit gebeurt dagelijks
honderdduizenden keren. Wie kan zien
dat de chauffeur niet de eigenaar of ge
bruiker van de auto is? Niemand!
Zelfs een afgesloten auto is als regel
nog niet veilig voor autodieven. Het is
geen zeldzaamheid dat de wagen wordt
opengebroken en dat men erin slaagt ook
zonder in het bezit te zijn van het con
tactsleuteltje met het voertuig weg te rij
den. Een stuurslot, een vergrendeling van
versnelling, brandstoftoevoer, starter of
een blokkering van de remmen zijn mo
gelijke extra voorzorgsmaatregelen.
Wat automobilisten vaak doen: hun wa
gen onbeheerd achter laten, is een ge
woonte geworden voor zeer veel bezitters
van rijwielen. Niemand legt een bankbil
jet van honderd gulden op straat en gaat
dan winkelen. Een fiets van soms meer
De tijd dat de inbreker 's avonds met
de laatste trein of bus op zijn „werkter
rein" arriveerde en 's morgens met zijn
„gereedschap" en zijn buit op de rug
met de eerste trein of bus vertrok is
voorbij. De politie kan zich nu niet meer
zoals dit vroeger echt wel gebeurde
beperken tot het controleren van de
eerste bus of trein op verdachte indivi
duen. De misdadiger van vandaag werkt
met hypermoderne middelen. Hij ge
bruikt een slee van een auto, waarvan
men de motor nauwelijks hoort lopen. In
de wagen treft men snij apparatuur en
zuurstofcilinders aan, waarop menige con
structiewerkplaats jaloers is. Men ontziet
zich zelfs niet onderling contact te hou
den door middel van kleine draagbare ra
dio's.
Wat doet u als afweer hiertegen? Niets
of nagenoeg niets! „Men gaat tegen
woordig met grote geldbedragen om als
of het een handjevol losse centen zijn",
zei ons hoofdinspecteur C. van Marion
van de Haarlemse politie, die in de Spaar-
nestad speciaal belast is met het voor
komen van misdrijven. „Deze argeloos
heid moet nu eindelijk eens ophouden",
voegde hij eraan toe. „De tijd rolt naar
ons toe; de jeugd matigt zich geheel an-
deze maatstaven dan vroeger".
Tal van voorbeelden kan de heer Van
Marion noemen ook van bedrijven en
instellingen in Haarlem dat grote som
men geld nagenoeg onbeheerd en zo voor
het grijpen gereed liggen. Het is geen
zeldzaamheid dat een enkele employé
van een bedrijf in de avonduren duizen
den guldens, geborgen in een actetas
meeneemt. Er zijn grote bedrijven waar
's nachts geen mens in huis is, die hon
derdduizenden in hun brandkast hebber,
liggen. Het komt zelfs voor dat de sleu
tel van de kluis in hetzelfde vertrek ?->•-
een spijkertje achter een deur hangt
Deze brandkasten en kluizen, hoe voo.
treffelijk ook gemaakt zijn geen partij
voor het hypermoderne materiaal van d-
huidige inbreker. De feiten wijzen het uit.
Een opengebroken brandkast is heden ten
