Jean-Paul Sartres „Huis Clos"
TONEEL IN HAARLEM
lekker en gezond
DE PROGRAMMA'S
Staking in Weense Opera
„La Bohème" afgelast
Tinholtcollectie trekt
ruim 300 bezoekers
Cobi Schreyer en Ronnie Potsdammer
van wiede-wiet en wagen" in De Waag
Nationaal Federatief Muziekconcours
te Aalsmeer een succes
MAANDAG 4 NOVEMBER 1963
7
Belangrijke artistieke daad van Centrum
«j
nabeschouwingen
Het weekeinde
P. Zwaanswijk
De radio geeft dinsdag
T elevisieprogramma
HET NEDERLANDSE PUBLIEK
heeft twintig jaar moeten wachten op
een openbare vertoning van Jean-Paul
Sartres beroemd drama-in-één-bedrijf
„Huis Clos", dat in 1943 onder de titel
„Les autres" in een Lyonees tijdschrift
in druk verscheen. (Die titel „De an
deren" zou zeer bruikbaar zijn geweest
voor de Nederlandse opvoering, nu men
vertaling van „Huis Clos", om mij on
bekende redenen, blijkbaar ongewenst
achtte). Weliswaar werd het stuk al in
1947, met Rie Gilhuys, Willy Haak en
Joan Remmelts, in ons land gespeeld,
maar alleen in besloten voorstellingen
voor een aantal bevoorrechten. De eerste
openbare opvoering in Nederland heeft
nu zaterdagavond, dank zij de Toneel
groep Centrum, in de Haarlemse Stads
schouwburg plaatsgehad. De artistieke
belangrijkheid van deze gebeurtenis
waarbij geen plaats in de zaal onbezet
was, werd onderstreept door de aan
wezigheid van tientallen kunstenaars,
onder wie vooraanstaande leden van
Amsterdamse en Haagse toneelgezel
schappen.
„HUIS CLOS" wordt nogal eens het stuk
genoemd waarin Sartre zijn visie op de
hel geeft. Mijns inziens is dat bepaald on
juist; het is een stuk waarin Sartre, zoals
in al zijn andere stukken, maar nog direc
ter en genadelozer dan in die andere stuk
ken, zijn visie op de mens geeft. Om die
visie op de mens met onverbiddelijke dui
delijkheid over het voetlicht te brengen
heeft de schrijver zijn drie personages in
de hel gesitueerd, maar dat is middel, niet
doel. Uitgaande van zijn existentialistische
levensovertuiging heeft Sartre die drie per
sonages als voorbeelden gebruikt om aan
te tonen dat volgens hem de daden van
de mens niet voortkomen uit zijn karak
ter of omstandigheden maar uit zijn eigen
vrije wil en dat de waarde van zijn leven
tenslotte niet meer is dan de optelsom van
zijn daden. Een rechtvaardiging voor het
geen er aan die daden ontbreekt of fout
is laat zich, aldus Sartre, niet vinden in
een afschuiven op de menselijke natuur
of het menselijk noodlot. Zelfs het argu
ment, in „Huis Clos" door Gare in uitge
sproken, „Ik ben te vroeg gestorven; ze
hebben me geen tijd gegeven om mijn
daden te doen", wordt verworpen met het
antwoord: „De streep is nu eenmaal ge
trokken, de rekening moet dus worden op
gemaakt. Je bent wat je leven is".
DE „HEL", WAARIN het stuk speelt,
is dan ook niet bedoeld als een zinnebeel
dige voorstelling van het hiernamaals,
maar uitsluitend als een zinnebeeldige
voorstelling van het leven zelf, van het
innerlijke leven van de mens die gecon
fronteerd wordt met zijn eigen verant
woordelijkheid en met de noodzaak tot
zelfrechtvaardiging. Die confrontatie, die
in wezen ondraaglijk is en dus wel tot
wanhoop moet leiden, wordt de mens op
gedrongen door zijn medemensen, wier
oordeel nodig is om hem tot een volstrekt
eerlijk zelfonderzoek te brengen. Vandaar
de in „Huis Clos" geslaakte wanhoops
kreet: „De hel, dat zijn de anderen!"
Vandaar ook de cynische vergelijking van
die hel met een zelfbedieningszaak; er
zijn immers geen beulen in nodig, omdat
ieder van de drie personages voor de twee
anderen het martelwerk doet.
Met behulp van slechts deze drie men'
selijke demonstratie-objecten heeft de ge
raffineerd werkende toneelschrijver Sartre
de denkbeelden van de filosoof Sartre ge
dramatiseerd: Garcin, de journalist die
wordt gemarteld door de vraag of hij uit
oprechte pacifistische overtuiging dan wel
uit verborgen lafheid deserteur is gewor
den; de society-figuur Estelle, die onder
een uiterlijk van bekoorlijke onschuld een
poel van misdadige trouweloosheid ver
bergt; en Inès, de lesbische juffrouw-van-
de-posterijen, die nog het minst van de
drie onder haar verleden lijdt omdat voor
haar, de door zucht naar het kwaad ge
drevene, het doen lijden van anderen een
levensbehoefte is geweest. Deze drie woor
den in Sartre's „hel" bij elkaar opgeslo
ten, voor eeuwig, om elkander op de on
menselijkste manier tot doorgronding van
het eigen ik te dwingen. Een reeks vruch
teloze discussies, zonder enige drama
tische handeling, zou men het stuk kunnen
noemen. Maar daarmee zou men het grof
onrecht aandoen, want „Huis Clos" is zó
diep gravend in het menselijk innerlijk en
met zeldzaam instinct voor het toneel zó
adembeklemmend geschreven dat men er
De première van een nieuwe produktie
van Puccini's „La Bohème" is zondag
avond in Wenen afgelast, omdat het ge
zelschap uit protest tegen het engageren
van een Italiaanse souffleur het werk
neerlegde. Vijf minuten nadat de uitvoe
ring had moeten beginnen, moesten artis
tieke leider Herbert von Karajan en zake
lijk directeur Egon Hilbert de zaal mee
delen dat de voorstelling niet door kon
gaan.
Een vakvereniging, waarbij de meeste
leden van het operagezelschap zijn aan
gesloten, was tegen het engageren van
souffleur Armando Romano van de Scala
in Milaan. De uitvoering zou in het Ita
liaans plaatshebben. De vakvereniging
voerde aan, dat verschillende bekwame
souffleurs in Wenen zelf beschikbaar
waren. Een hunner spreekt vloeiend Ita
liaans en heeft al 23 jaar in vreemde talen
gesouffleerd, aldus de vakvereniging. De
opera beschouwt Romano echter als onder
regisseur. De climax kwam kort voor het
begin van de uitvoering, toen Hilpert
Romano persoonlijk naar het souffleurs
hokje leidde. De voorman kondigde daar
op aan: „In verband hiermede weigert het
artistieke personeel aan deze uitvoering
mede te werken."
Elisabeth Andersen, Ann Hasekamp
en Guus Hermus in Sartre's
„Huis Clos".
geen zin, geen woord van zou willen mis
sen. Het is door het fascinerende thema,
de explosieve dialoog en de superbe karak
tertekening, in al zijn beknoptheid en uiter
lijke eenvoud een meesterwerk.
WALTER KOUS HEEFT de opvoering
geregisseerd met alle eerbied die bij een
meesterwerk past en met een grote ge
voeligheid zowel voor de innerlijke waar
den die het bevat als voor de drama
tische mogelijkheden die het biedt; en
gelukkig zonder enige toespeling op on
stoffelijkheid of op een omgeving die niet
van deze wereld is. Het enige wat mij
in de regie stoorde was dat de spelers,
als zij voor hun geestesoog zagen wat er
op aarde gebeurde, steevast naar beneden
keken, alsof Sartre's zogenaamde „hel"
zich toch niet in de menselijke harten
maar aan boord van een kunstmaan be
vond. En dat is volkomen in tegenspraak
met de hele opzet van het stuk.
Zoals te verwachten viel, was Guus
Hermus een zeer aangrijpende Garcin;
want dat is een rol waarvoor het grote
analyserend-beeldende talent van Hermus
als 't ware geschapen is. Alle stadia van
angst, woede, hulpeloosheid, haat en op
standigheid, die Garcin doormaakt, wer
den door deze prachtige creatie met on
weerstaanbare kracht op de toeschouwers
overgedragen. Elisabeth Andersen, die
tweeënhalf jaar niet is opgetreden, keer
de als Inès op het toneel terug, een feit
dat op zichzelf iedere toneelliefhebber zal
verheugen. Zij speelde de rol fijn gemo
duleerd, maar haar mooie stem, die vrij
wel nooit hard of scherp kan klinken, be
wees haar in dit geval geen goede dien
sten. Men kreeg niet genoeg het gevoel
dat deze Inès een dodelijke „bloem van
het kwaad" is, die uit pure slechtheid
zoals zij zelf zegt „de harten van anderen
uitbrandt", zelfs het hart van haar meest
geliefde vriendin, omdat zij het martelen
van haar medemensen nodig heeft om te
kunnen bestaan. Elisabeth Andersen was
een hartstochtelijk en soms unfair voor
haar verlangens strijdende vrouw, en als
zodanig heel indrukwekkend, maar het
vlees-geworden kwaad was zij niet. De
verrassing van de avond was Ann Hase
kamp, die als Estelle een heel nieuwe en
bewonderenswaardige kant van haar ta
lent toonde, losser van zichzelf dan zij
ooit is geweest en schrijnend-scherp het
gecamoufleerd-vulgaire karakter van de
figuur ontledend. Het kleine rolletje van
de huisknecht werd door Jaap van Dcn-
selaar in de juiste toon gespeeld. Het zeer
stemmingsvolle en mooi belichte decor
was van Roger Chailloux.
SARTRE'S WERK werd voorafgegaan
door een éénakter van Tennessee Wil
liams, „De luizenb^rones" '(„The lady of
larkspur lotion"). Het is niet meer dan
een korte schets, waarin een half-verhon-
gerde, zieke dichter (Jan Grefe) een ver
lepte alcoholica van lichte zeden (Ellen de
Thouars) verdedigt tegen een oude kamer
verhuurster die haar huur komt opeisen
(Nell Knoop). Zijn verdediging mondt uit
in een wegvagen van de grens tussen illu
sie en werkelijkheid, die tevens de grens
tussen leugen en waarheid is. Een vluch
tig studie-werk je van Williams, door Wal
ter Kous sfeervol geregisseerd en goed ge
speeld door het genoemde drietal maar in
't bijzonder door Jan Grefe, wiens con-
sordino vertolking van de moraliserende
schrijver zeer gevoelig was.
Alles bijeen een avond die op hoog artis
tiek niveau stond. De bijval aan het slot
van „Huis Clos" nam de vorm van een
ovatie aan.
Simon Koster
Het initiatief van drie gymnasiasten,
leerlingen van het stedelijk gymnasium in
Haarlem, Friggo Visser, (de initiatief
nemer) Rob de Jong en Geert Hoekstra
de collectie van wijlen de heer K. Tinholt
gedurende vier dagen te exposeren, heeft
succes geboekt.
Niet minder dan 350 bezoekers, waar
onder vele Bloemendalers, doch pok Haar
lemmers en zelfs Amsterdammers hebben
deze belangrijke verzameling van opgezet
te roofdieren en vogels, fossielen, schel
pen, insecten en bovenal een bijzonder
fraaie collectie stenen in het Tinholthuis
aan de Vrijburglaan 17 in Overveen be
zocht.
Indien men bedenkt dat deze expositie
gedurende die vier dagen alléén in de
middaguren van twee tot vijf uur geopend
was, dan lijdt het geen twijfel, dat er
voor deze unieke verzameling nog steeds
ook voor de kenners veel interesse
bestaat.
In 1958 besloot het Bloemendaalse ge
meentebestuur dat thans eigenaar van
de collectie is het Tinholthuis tijdelijk
te sluiten. Nü hebben twee Bloemendaalse
wethouders, ir. W. van der Laan en mej.
dr. M. E. Nolte, alsmede enkele raads
leden deze expositie bezocht en hun be
wondering voor deze collectie uitgespro
ken. „En weet u wat zo belangrijk is",
vertelde ons de voorzitster (tevens raads
lid) van de Tinholtcommissie, mevrouw
M. C. Fahrenfort Meuffels ons, „dat diver
se bezoekers het aanbod deden de collec
tie met de nodige stenen of voorwerpen
aan te vullen. Later zullen wij dat aanbod
graag accepteren, doch eerst moet de col
lectie ergens behoorlijk zijn onderge
bracht. Daarvoor bestaan wel plannen en
ik hoop dat die in de naaste toekomst ver
wezenlijkt kunnen worden en deze unieke
collectie een behuizing zal krijgen, de na
gedachtenis van de schenker, de heer K.
Tinholt, waardig. En vooral ook omdat
deze verzameling bij het aanschouwelijk
onderwijs in de natuurlijke historie voor
de scholen in Haarlem en omgeving van
zo onschatbare waarde kan zijn", aldus
mevrouw Fahrenfort.
Wie nog nooit kennis heeft gemaakt
met een goede musical, hetzij via toneel
hetzij via bioscoop-scherm, heeft zich mis
schien nog wel kunnen amuseren bij het
volgen van het geheel Nederlandse mu
ziekspel „Er valt een ster", dat zaterdag
avond door de NCRV werd uitgezonden.
Hoe bekwaam hij in tal van opzichten ook
moge zijn, voor ons tilde Willy van He-
mert, die deze musical schreef en regis
seerde, bepaald boven zijn macht. In de
vorm van een weinig verrassend en braaf
verlopend zangspel laakte ook hij weer
eens 'n actuele wantoestand, het misbruik
van tiener-sterren door publiek en gram
mofoonplatenmaatschappijen. Tot de mid
delmatigheid van dit amusemnt droeg ze
ker ook de wijze bij, waarop het verhaal
door een deel van de bezetting gespeeld
werd: zeer dilettanterig, meer niet. Het
verschil in speeltrant tussen de beroeps-
akteurs en de voor hun zangstem geënga
geerde medewerkenden was bijvoorbeeld
veel te groot. Muzikaal bood deze uit
zending ook geen verrassingen.
Zondag
Een sketch, veelal verrassend leuk her
haald in de stijl en de sfeer van ver
schillende televisie-uitzendingen (Comedy
Capers, Hitchcock, Russisch Donderdag-
avontoneel) kon het gevoel niet uitbannen
dat de VARA, waar het om de Henk El-
sink-Show gaat, gedaald is tot het wei
nig amusante niveau van de leukdoenerij,
inclusief het bekende levenswijze liedje.
In dat gevoel werden wij nu niet alleen
gesterkt door het weinig overtuigende op
treden van Elsink zelf (zit hij inderdaad
nog in de kinderstoel van de show-busi
ness?), maar b.v. ook door een hoogst lang
dradig nummer van zijn gast René van
DE KORPSEN waren aan elkaar ge
waagd. Beide sloegen een „lopende" en
een „stilstaande" mars met stevige
klank en pittig van ritmiek. Er waren
enkele ongelijkheden te horen en enkele
leden van „Ons Genoegen" hadden hun
houding kunnen verbeteren. Met een eer
ste prijs met 68 punten kon dit korps zeer
tevreden zijn. „Wilton-Fijenoord" behaal
de een tweede prijs met 67 punten. De
marswedstrijd was een relatief zeer be
scheiden aanloop voor de concertwed
strijd, die door de deelneming van der
tien harmonie- en fanfarekorpsen in con-
Advertentie
(Van onze kunstredactie)
COBI SCHREYER en Ronnie Potsdam
mer, beiden uit Amsterdam, voelen zich
thuis in de Haarlemse Waagtaveerne.
Vijf maanden lang hebben ze er avond
aan avond hun internationale repertoire
gezongen dat, naarmate het sluitingsuur
meer naderde, er steeds minder om ging
liegen. Wat ons betreft hadden ze daar
nog wel een tijd mee kunnen doorgaan,
maar nu ze het besluit hebben genomen
om uitsluitend tijdens het weekeinde op
te treden in De Waag moeten we hun
redenen daaarvoor respecteren: eerstens
hebben zij verplichtingen elders en
voorts moest er rekening mee gehouden
worden dat er in het huidige seizoen
minder bezoekers tijdens de gewone
dagen naar de Waag komen dan in het
zomerse toeristenseizoen. Vandaar dan
ook dat Cobi Schreyer en Ronnie Pots
dammer het zich nu permitteren kunnen
uitsluitend Nederlandse liedjes te zingen,
vertaalde en oorspronkelijke.
WAT ZIJ PRESTEREN is niet wider de
naam cabaret onder te brengen. Zij heke
len geen sociale toestanden, stellen geen
schandaaltjes aan de kaak. Zij zingen vrij
wel uitsluitend „chansons d'amour", dub
belzinnig of recht-op-de-man-af. Zelf noe
men zij zich het liefst „taveernezangers",
een goede vondst waarvan de gevoels
waarde precies hun repertoirekwaliteit
dekt; zoals ook de titel van het program
ma, „Wiedewagen" uitstekend is: „de ene
zingt van wiede-wiet, de ander wil wat
wagen" staat op programma. „Wiedewa
gen" is samengesteld en ingestudeerd door
liedjestaalvirtuoos Ernst van Altena en is
elke vrijdag-, zaterdag- en zondagavond in
De Waag te genieten, van 20 tot 1 uur.
De combinatie Cobi Schreyer-Ronnie
Potsdammer zou, voor wie hen kent, wel
licht minder gelukkig lijken: de eerste
heeft haar sporen verdiend met het zin
gen van volksliederen en folklore, de twee
de met brutale, soms poëtische teksten,
modem en sec geïnterpreteerd. Toch heeft
de combinatie pittige aspecten die men niet
graag zou willen missen. Wel staat Cobi
Schreyer voor de moeilijkste taak in de,
ondanks zijn historische architectuur, toch
een sterk eigentijdse sfeer hebbende Waag.
Alleen in de duetten heeft zij directe steun
van Potsdammer, maken zij de bedoelin
gen van de programmasamensteller over
tuigend wèar. Bijvoorbeeld in het allerkos
telijkste liedje van Ernst van Altena
„Bermtoerisme", waarvoor Potsdammer
de muziek schreef. Hier raakt Cobi Schrey
er geheel los van haar zo bekende wijze
van zingen en de nieuwe stijl gaat haar
heel natuurlijk af. Zodra ze echter alléén
optreedt komt haar volksliederenklank
weer aan bod, waar wij alle bewondering
voor hebben maar die de homogene at
mosfeer van Wiedewagen niet geheel ten
goede komt.
POTSDAMMER HEEFT HET dus mak
kelijker. Naar type en instelling past hij
precies in Ernst van Altena's opzet. Hij
zing nonchalant, lijkt het; ook schuchter,
Cobi Schreyer en Ronnie Potsdammer
in hun programma „Wiedewagen".
ZATERDAGMORGEN is te Aalsmeer het Nationaal Federatief Muziekcon
cours begonnen, dat uitgeschreven is ter gelegenheid van het vijftigjarig bestaan
van het muziekkorps „Aalsmeers Harmonie". Na de officiële ontvangst op het
gemeentehuis van Aalsmeer van juryleden, vertegenwoordigers van de deel
nemende verenigingen, directeuren en andere functionarissen, werd eerst
aandacht gevraagd voor het tamboerkorps van de harmonie „Wilton Fijenoord"
en voor het tamboerkorps van de muziekvereniging „Ons Genoegen" te Terwolde.
tinuerende opeenvolging, de gehele dag in
beslag zou nemen. Een van de grote hal
len van het veilinggebouw „Bloemenlust"
was gekozen als uitvoeringsruimte en hier
verenigden zich gedurende de afwikke
ling van de wedstrijd allengs zeer vele
toehoorders, die met merkbare muzikale
interesse naar de prestaties luisterden,
niet zelden met gemotiveerde critiek.
maar ook met de grote waardering van
de harmonie- of fanfaredeskundige, geno
ten van hetgeen hier ten gehore werd ge
bracht.
DIE WAARDERING was voor het spel
van de meeste korpsen volkomen gerecht
vaardigd. De toekenning van niet minder
dan elf eerste prijzen, waaronder zelfs
twee met lof van de jury, is een ver
heugende weerspiegeling van net hoge ni
veau, waarop gemusiceerd werd. Het zou
ver uitgaan boven het bestek voor dit
verslag, wanneer ik van alle uitvoeringen
een uitvoerige beoordeling zou geven. De
verleiding daartoe is groot, maar ik moet
mij beperken tot het vermelden van een
aantal voortreffelijke korpsen en een op
merking over de twee korpsen, die niet
in aanmerking kwamen voor een eerste
prijs. De muziekvereniging „Sliedrecht'
kwam daarvoor slechts drie punten te
kort, waarschijnlijk door oneffenheden in
een doorwerking van de „Rule Britan
nia"-fantasie. Overigens kon men respect
hebben voor dit harmoniekorps, dat de
Symfonie in C van Gossec zo fijntjes ver
tolkte.
De koninklijke muziekvereniging
„Amersfoort" was met zijn uitvoeringen
niet gelukkig. Veel onzuiverheden en on-
cfuidelijke tekening benadeelden het spel
in belangrijke mate. Het korps zal ge
ducht moeten oefenen wil het zich in de
afdeling uitmuntendheid handhaven. Een
voortreffelijke indruk maakte het har
moniekorps „Tuindorp" uit Amsterdam.
Individueel door fraai solospel en eollee
tief door een schone korpsklank en een
uitnemende muzikale spanning onder
scheidde „Tuindorp" zich met verrassen
de uitvoeringen.
20 cent per rol
gescandeerd en scherp. Meer dan Cobi
Schreyer bezit hij de lenigheid om op de
gemoedsgesteldheid van zijn publiek te
reageren, hoewel dat aan de andere kant
ook wel eens omsloot in een gebrek aan
geïnspireerdheid; zijn voordracht is dan
niet meer sec, maar wat dor.
BEIDEN SPELEN rechtstreeks op het
publiek, ze begeleiden de stemming niet,
ze maken haar. Wordt een grapje te laat,
of niet, begrepen en gebeurt dat even te
dikwijls, dan is de stemming eruit en
daarmee het enthousiasme van het twee
tal. Ze kunnen niet even op hun verhaal
komen, er is immers niemand die het dan
van ze zou kunnen overnemen. Ze hebben
de response uit de intieme ruimte hard
nodig en is die slecht bezet, dan moet er
heel hard gewerkt worden. Als ze pauzeren
moeten ze bestellingen van hun gasten op
nemen. Het geeft alles een heel eigen sfeer
aan de goede Waag, telkens een sfeer van
alles of niets, van wiede-wiet en wagen.
Het is de moeite waard een gang naar
de Waag te ondernemen. Men hoort er in
telligent en goed gezongen liedjes, pittige
eigen teksten van Van Altena, geraffineer
de vertalingen uit oud en nieuw van ver
en nabij. En men kan er genieten van die
verkwikkend rechtstreekse relatie tussen
twee begaafde artiesten en hun publiek.
„ZAANDIJKS Fanfarekorps" musiceer
de op een gelijk, bijzonder hoog peil. De
ouverture „Gran canon du Verdon" van
Meindert Boekei kreeg een uitvoering,
die uitmuntte door een hechte logische op
bouw, een treffende muzikale geladenheid
en technische perfectie. Het „Leidsche
Politiemuziekgezelschap" speelde even
eens uitstekend. Alleen ging de vurigheid
van de speeltrant het constructieve pro
ces wat benadelen. „Ons Genoegen" uit
Terwolde, een korps met vrij veel jeug
dige muzikanten, kwam door goede lei
ding tot knappe prestaties. En zo zouden
nog meer korpsen afzonderlijk genoemd
kunnen worden, die met hun spel aan de
ze eerste concoursdag glans gaven. Uit
vele streken van ons land waren zij ge
komen en nog veel andere gezelschappen
zullen hun krachten gaan meten op de
volgende concoursdagen, die op 9 en 16
november gehouden zullen worden.
HET GEEFT te denken, dat geen en
kei korps uit Haarlem en omgeving aan
dit concours deelneemt. Hieronder volgt
nog een overzicht van de prijzen, die de
jury, bestaande uit Gerard Boedijn, Piet
van Mever en Gijsbert Nieuwland, heeft
toegekend: een eerste prijs voor Muziek
vereniging „U.N.A." te Kekerdam (100
p.), muziekvereniging K.N.A. te Bergen
op Zoom (106 p.), „Tuindorp" Amsterdam
(110 p. met lof), Christelijke harmonie
vereniging „Concordia" (104 p.), „Zaan
dijks Fanfare" (112 p. met lof), „Leids
Politiemuziekgezelschap" (105 p.), „Ons
Genoegen" (103 p.), „Wilton Fijenoord
(100 p.), V.O.Z. te Zwijndrecht (107 p.)
de Shell-harmonie u:t Rotterdam (103 p.)
en de Kon. Harmonie „Excelsior" te Wor-
merveer (103 p.), een tweede prijs voor
muziekvereniging „Sïiedrecht" (97 p.) en
een derde prijs voor de Kon Muziekver.
„Amersfoort" (74 p.).
Vooren, die reeds lang bekende geheim
pjes uit de wereld van de goochelkunst
moest verklappen omdat hij wellicht niets
anders te bieden had.
Rijk" en „Eli" mogen dan een loopje
genomen hebben met de opbouw en uit
voering van de Perry Mason-thrillers, toch
werd de nieuwe aflevering, getiteld „Het
geheim van de wanhopige tiener" weer
een bewijs, dat vakmensen kunnen blijven
boeien, ook al borduren ze dan wellicht
op hetzelfde stramien voort. Het was we
derom een sterk gegeven, dat met in
schakeling van de nodige sterke acteurs en
actrices in een harde thriller verwerkt
werd.
Het is goed gezien, dat de VARA haar
rubriek „Spiegel der Kunsten", een boei
ende, maar uiteraard wat oppervlakkige
serie-uitzending, liet plaats maken voor
Signalement". De nieuwe aflevering hier
van, gewijd aan de kunstenaar H. N.
Werkman, leerde ons niet alleen veel over
de drukkunst van deze Groninger, maar
ook over diens levensloop, karakter en
strijd. Met boeiende getuigenissen (van
o.m. Sandberg) leverden Henk de By en
Milo Anstadt aldus wederom een beeld
van een kunstenaar af, dat de geest van
de kijker slechts kan verrijken.
J. Damshuizer
HILVERSUM I. 402 m. 7.00 AVRO. 7.3®
VPRO. 8.00-24.00 AVRO.
AVRO: 7.00 Nieuws. 7.10 Ochtendgym
nastiek. 7.20 Lichte grammofoonmuziek.
VPRO: 7.50 Dagopening. AVRO: 8.00 Nws.
8.15 Programma overzicht. Aansluitend:
Lichte grammofoonmuziek. 9.00 Gymnas
tiek. 9.10 De groenteman. 9.15 Klassieke
grammofoonmuziek (gr.). 9.35 Waterstan
den. 9.40 Morgenwijding. 10.00 Arbeidsvi
taminen. 10.50 Voor de kleuters. 11.00 Voor
de zieken. 12.00 Licht instrumentaal sep
tet. 12.20 Regeringsuitzending: Voor de
landbouw. 12.30 Mededelingen t.b.v. land
en tuinbouw. 12.33 Lichte orkestmuziek.
13.00 Nieuws. 13.15 Mededelingen, even
tueel actueel of grammofoonmuziek. 13.25
Beursberichten. 13.30 Ritmische muziek
en zang. 14.00 Voor de vrouw. 14.40 School
radio. 15.00 Ik hoor, ik hoor wat u niet
hoort, muzikale lezing. 15.40 Van mens tot
mens, lezing. 15.55 Zang en piano. 16.30
Voor de jeugd. 17.30 New York calling.
17.35 Grammofoonmuziek voor de teen
agers. 18.00 Nieuws. 18.15 Eventueel ac
tueel. 18.20 Promenade-orkest en fluitso-
listen. 19.00 Voor de kleuters. 19.05 Paris
vous parle, gesproken brief uit Parijs.
19.10 Klassiek pianokwartet. 19.45 Inleiding
tot muziekbegrip: muzikale lezing. 20.00
Nieuws. 20.05 Kleurrijke klanken: muziek -
revue. 21.00 Radar: Radio-periodiek. 21.45
Lichte orkestmuziek (gr.). 22.00 Sopraan,
tenor en piano. 22.30 Nieuws en mede
delingen. 22.40 Actualiteiten. 23.00 Klas
sieke grammofoonmuziek. 23.55-24.00 Nws.
HILVERSUM II. 298 m. 7.00-24.00 KRO.
KRO: 7.00 Nieuws. 7.10 Morgengebed.
7.15 Lichte grammofoonmuziek. 7.30 Strip
voor de jeugd. 7.55 Overweging. 8.00 Nws.
8.15 Lichte grammofoonmuziek. 8.50 Voor
de huisvrouw. 9.40 Lichte grammofoonmu
ziek. 10.00 Voor de kleuters. 10.15 Moder
ne grammofoonmuziek. 11.00 Voor de
vrouw. 11.30 Lichte grammofoonmuziek.
11.50 Volaan vooruit, lezing. 12.00 Ange
lus. 12.04 Lichte muziek (opn.) 12.30 Mede
delingen t.b.v. land- en tuinbouw. 12.33
Voor de boeren. 12.45 Platennieuws. 12.55
Katholiek nieuws en actualiteiten. 13.00
Nieuws. 13.15 Draaien maar lichte
grammofoonmuziek. 14.00 Voor de platte
landsvrouwen. 14.10 Wissewassen licht
programma. 14.30 Als de dag van gisteren,
klankbeeld. 15.00 Volksmuziek (gr.). 15.20
Voordracht. 15.40 Lichte grammofoonmu
ziek. 16.00 Voor de zieken. 16.30 U hebt
voorrang, godsdienstig programma. 17.00
Voor de jeugd. 17.45 Lichte grammofoon
muziek. 17.50 Regeringsuitzending: Nieuws
uit de Nederlandse Antillen, door Henk
Dennert. 18.00 KRO-Tienersclub. 18.20 Uit
zending van de BoerenpartijTot u spreekt
de heer H. Koekoek, voorzitter van de
Boerenpartij. 18.30 Licht ensemble met
zangsoliste. 18.50 Van klanten en wanten
weten: vragenbeantwoording. 19.00 Nws.
19.10 Actualiteiten. 19.30 Dansmuziek. 20.00
Moderne kamermuziek (opn.). 20.45 Reis-
oogst: zwerftochten door gedroomde en
werkelijke werelden. 21.15 Tweede Inter
nationale Zomercursus voor Vocalisten:
kamerorkest en zangsolisten: klassieke
operafragmenten. 22.00 Geestelijke liede
ren (opn.). 22.20 22.25 Boek
bespreking. 22.30 Nieuws. 22.40 Vreemd
een keuze uit woord, zang en dans van
elders en anders. 23.10 Disco-Rendez
vous. 23.55-24.00 Nieuws.
BRUSSEL 324 m.
12.00 Nieuws. 12.03 Lichte muziek. 12.30
Weerbericht. 12.35 Tuinbouwkroniek. 12.40
Grammofoonmuziek. 12.50 Beursberichten.
13.00 Nieuws. 13.15 Kamermuziek. 14.00
Nieuws. 14.03 Schoolradio. 15.45 Orkest
concert. 16.00 Nieuws. 16.03 Beursberich
ten. 16.09 Duitse les. 16.24 Kamermuziek.
17.00 Nieuws. 17.15 Lichte muziek. 17.45
Volksmuziek. 18.00 Nieuws. 18.03 Voor de
soldaten. 18.28 Paardesportberichten. 18.30
Populaire pianistenparade. 18.50 Eigen
werk. 19.00 Nieuws. 19.40 Amusementsmu
ziek. 19.50 Syndicale kroniek. 20.00 Hoor
spel. 21.08 Jazzmuziek. 21.15 Jazzmuziek.
22.00 Nieuws. 22.15 Americana: Noord-
amerikaanse folklore. 22.35 De zeven kun
sten. 22.50 Lichte muziek. 23.00 Nieuws.
23.05 She loves me, musical. 23.55 Nieuws.
24.00-0.10 Voor de scheepvaart.
VOOR MAANDAG
NTS: 19.30 A royal Rumpus (kabaal op
hoog niveau), filmklucht. 19.45 Openbaar
kunstbezit. 20.00 Journaal en weerover-
zicht. 20.20 Zendtijd politieke partijen:
G.P.V. 20.30 Medemensen, een film ver
vaardigd naar aanleiding van het 15-jarig
bestaan van het Koningin Juliana-fonds.
21.00 „M" een stad zoekt zijn moor
denaar, film. 22.35-22.40 Journaal.
VOOR DINSDAG
NTS. 19.30 Internationaal agrarisch nws.
19.58 Het manneke. 20.00 Journaal. AVRO:
20.20 Uit de school geklapt, een educatief
en (hopelijk) amusant programma. 20.50
In AVRO's Televizier. 21.10 Naked City,
politie-film. 22.00 Confrontatie: keerpunt in
Rusland (2), NBC-dokumentaire. NTS:
22.45-22.50 Journaal,