Monsieur X is nu het raadsel in het Franse politieke leven Men zoekt naar de grote onbekende tegenspeler van president De Gaulle Schema over bisschoppen ontmoet veel critiek ei Anne Frank-Geselischaft in verkeerde handen Vikingen sloegen Columbus met een halve eeuwlengte r n DAN PO Vliegtuig in mist van startbaan af Vervanging van de Curie voorgesteld Auschwitz-proces op 20 december Hooggeboren zwendelaars in leiding Familie Diem niet in aanzien bij het Vaticaan Afrikanen praten niet met Portugal modehuis margriet A DONDERDAG 7 NOVEMBER 1963 5 Twee feiten Straks is het te laat Gallup vervangt parlement Ook met een grote maat kunt U goed gekleed gaan 8*J g a ■jtf 1%. "7 3 verkouden Viking-nederzetting ontdekt op Newfoundland Kardinaal Alfrink Patriarch Maximus zeeduffel monty-coats houtje touwtje Natuurlijk PAARLAARSTEEG i HAARLEM (Van onze correspondent) PARIJS Een schim heeft sinds enke le weken zijn luidruchtige entree in de Franse binnenlandse politiek gemaakt. Zijn naam is monsieur X. Wie is mon sieur X? Alle kranten nu houden zich in hun binnenlandse beschouwingen intensief bezig met dat mysterie. Er zijn heel wat namen van bekende politici op zijn blank gelaten gezicht geplakt. Wat wil hij? Niets meer o'i minder dan generaal De Gaulle opvolgen als president van de republiek. Waar komt hij vandaan?. Hij is geboren of althans gelanceerd door toedoen van het linkse weekblad „■L'Express", toen een goede maand gele den, door een uitlating van generaal De Gaulle, de vraag van de presidentsver kiezingen, die constitutioneel eens in de zeven jaren moeten worden gehouden, doch die het staatshoofd, naar eigen in zicht, vervroegen kan, plotseling weer ac tueel was geworden. Alle mogelijke en onmogelijke mopjes worden in de kranten over die monsieur X getapt. Hij wordt met het mannetje Garap vergeleken dat ongeveer tien jaar gele den, door de vakbond van publiciteitsdes- kundigen werd uitgevonden. Dat verscheen toen overal! In kranten, op muren en schuttingen. Alleen om de betekenis van reclame in het moderne leven te bewijzen. Maar het idee van „L'Express" is nog niet zó gek geweest. De redactie ging van twee fundamente le feiten uit. Ten eerste, dat de oppositie in de verkiezingscampagne, die even goed over een maand als over een jaar geopend zou kunnen worden, wil ze enige kans van slagen hebben, slechts één, maar dan de sterkste, kandidaat tegen De Gaulle in het veld zal moeten brengen. Amerika en Engeland hebben, met hun twee of desnoods drie partijenstel sel, het probleem van dat politieke duel al lang opgelost. Frankrijk heeft zich aan die nieuwe situatie, die eerst vorig jaar ont stond, echter politiek nog lang niet aange past. Ze- mogen,- sedert vijf jaar, dan al ziel togen, niettemin willen alle partijen toch wel graag hun leider zo niet elders naar voren schuiven, om die gooi naar de hoogste plaats te wagen. En dan is er, in de tweede plaats, bo vendien nog altijd de kloof die gaapt tus sen de communisten en de andere lmkse partijen en die,hoe dan. ook, eveneens zal moeten worden overbrugd. Daarom is „L'Express" dus op het denkbeeld gekomen, nu liever maar eens bij het einde te beginnen. Een ideaalbeeld voor een tegenkandidaat van De Gaulle te ontwerpen, die als monsieur X nu weke lijks in een interview zijn inzichten over de grote problemen van vandaag en mor gen in Frankrijk en de wereld ontvouwt, zonder zich aan partijdogmas en vooroor delen en persoonlijke rivaliteiten te storen en zonder ook stelselmatig alles te ver werpen en te verguizen wat De Gaulle heeft gezegd of gedaan. Om zo dus een ideale, doch voorlopig wat abstracte, oppositie te voeren. De ak- Advertentie Als u pas op 4 december een cadeau voor uw vrouw wilt kopen, is Het te laat. Het mooiste is dan weg, vooral uit onze exclusieve collectie gouden sieraden, want uw collega-Sinter klazen zullen u zeker voor zijn. Maak nu reeds uw keuze en laat ons er desnoods zo lang op passen. Uw vrouw zal dan een ongekende Sinter klaasavond beleven, U WEET HET adviseert u goed. het huis met het carillon Grote Houtstraat 49 Telefoon 2 00 49 LONDEN (Reuter, AFP) Een DC-8 van de Canadese luchtvaartmaatschappij Trans Canada Airlines is woensdagavond bij een mislukte start op de Londense luchthaven van de startbaan geraakt en in brand gevlogen. Het toestel had 97 pas sagiers aan boord. Vier hunner liepen lich te verwondingen op. De brand, die in een van de motoren uitbrak werd snel geblust. Het vliegtuig, dat in een koolveld bij het vliegveld terecht kwam zou via Mon treal, Toronto en Winnipeg naar Vancou ver vliegen. Het kwam niet van de grond De piloot liet het toestel niet opstijgen toen het einde van de baan naderde. Een functionaris van de Canadese maatschap pij zei niet te weten waarom het toestel niet was opgestegen. Er hing op het ogen blik van het ongeluk een dichte mist. Men had meer dan een half uur nodig om het toestel te vinden. De politie trof ten slotte passagiers aan die het vliegtuig.had den verlaten om hulp te halen. Het vliegtuig vervoerde onder andere drie bussen met radio-actieve materialen De autoriteiten wilden niet zeggen wat voor materialen dit waren. Een hunner verklaarde nadrukkelijk dat zij de instru menten van het vliegtuig niet hebben kun nen beïnvloeden. kers te bewerken die straks door alle te genstanders van het huidige bewind van generaal De Gaulle eensgezind geoogst zou den kunnen worden. Het moment van die oogst is vermoedelijk nog lang niet aan gebroken. De groei van het gewas wordt echter nu al in elk geval met de grootste belangstelling gevolgd. De werkelijke pro blemen worden zo in het centrum van de politieke belangstelling geplaatst. Van alle figuren die met monsieur X worden vereenzelvigd, vertoont niettemin de 35-jarige socialistische oud-minister en tegenwoordige burgemeester van Marseille Gaston Defferre, voorlopig nog wel de meeste innerlijke en uiterlijke gelijkenis met die mysterieuze schim. Defferre be hoort ook tot de vaste medewerkers van „L'Express". Vele Fransen geloven daar om dat al dat geheimzinnige gerucht rond monsieur X beschouwd moet worden in het licht van een even originele als doeltref fende reclamecampagne voor zijn kandida tuur. De toekomst zal 't leren! In een democratie, zo zegt ongeveer het woordenboek, regeert het volk zichzelf. Be zit Frankrijk nog een democratie? Ja, zeg gen de Gaullisten. Kijk maar naar de ver kiezingen en de referenda waarbij en waardoor het volk immers zijn stem ver heffen en zijn wil betuigen kan. Nee, ant woorden de tegenstanders van het heer sende bewind, want het parlement, waarin de volksvertegenwoordigers zitting hebben, heeft praktisch alleen nog maar lege brief jes in te dienen. Men kan, ter omschrij ving van het gaullistische stelsel, misschien nog het beste het woord „directe democratie" gebruiken. De meerderheid van de Fran sen stond tot dusver en staat mogelijk nog ach ter De Gaulle. Die kan alles doen en laten wat hem voor Frankrijk nood zakelijk of nuttig lijkt. In de praktijk is het parlement zo inderdaad vrijwel uitgeschakeld als spiegei en graadmeter van de publieke opinie. Aange zien de 5de republiek ech ter toch ook geen politie staat is, blijft het voor de regering zaak, zich op de hoogte te blijven houden van de gevoelens waarmee het volk zijn almachtige leider, generaal De Gaulle, bejegend. De periodieke antwoorden op die vitale vraag, worden in Frankrijk sinds enkele jaren door het instituut voor opinie-onder zoek gegeven, dat zo dus, voor een ruim deel, in de plaats van het parlement is getreden. De moderne middelen van opinieonder zoek hebben tegenwoordig een hoge graad van volmaaktheid bereikt. Het is proefon dervindelijk vastgesteld, dat die peilingen gemiddeld slechts ongeveer één percent va de resultaten van een verkiezing kunnen verschillen. Drie dagen vóór de laatste ka merverkiezingen waarvan toen vrijwel iedereen een krachtige terugloop voor de gaullisten verwachtte, kondigde de direc teur van het opinie-onderzoek de gaullis tische overwinning op een half percent nauwkeurig aan. Zelfs de minister van Binnenlandse Zaken, die toch over de uit voerige rapporten van zijn prefecten be schikte, wilde hem toen niet geloven. Vandaar dan ook dat de regering sinds dien steeds veelvuldiger van de diensten van de opiniepeilers gebruikt maakt en de statistieken over de populariteit van de ge neraal een steeds belangrijkere rol spelen bij het ontwerpen van politieke toekomst plannen. Ook beslissingen van minder draagwijdte, worden door de diverse mi nisteries tegenwoordig zelden meer geno men, zonder dat eerst het publiek naar zijn mening is gevraagd. De politieke partijen volgen de regering op diezelfde weg. Ofschoon nog wat schoor voetend, want een enquête is nogal kost baar. Het onderzoek is gebaseerd op de sociologische wet. dat een publieke me ning door factoren van milieu, beroep, ge slacht, leeftijd, godsdienst en geografie wordt bepaald. Op grond van die weten schap, is bewezen dat men met de ant woorden van zo'n tweeduizend geselec teerde burgers, de mening van vijfenveer tig miljoen Fransen kan vaststellen. Iedere opiniepeiler richt zich tot een dozijn klanten, die binnen tien minuten op een twintigtal vragen moeten antwoor den. Over gebrek aan medewerking van het publiek is vrijwel nog geen enkele klacht binnengekomen. Die antwoorden worden vervolgens gecentraliseerd en door electronische machines tot cijfers en sta tistieken verwerkt. De hele operatie is binnen vier tot tien dagen bekeken. Een volgende stap op dit zelfde terrein wil, door „psychologisch"- georiënteerde vragen, óók het onderbe wustzijn van het publiek peilen. Zover is men nu echter nog niet Generaal De Gaulle die, indirect dus, de stoot tot deze spectaculaire ontwikkeling van het opinieonderzoek in Frankrijk ge geven heeft, staat zelf nogal sceptisch te genover deze Amerikaanse nieuwigheden. In de ministerraad, 'waar onlangs een op gewonden gesprekje over de laatste resul taten van een peiling werd gevoerd, moet de president hebben gezegd: „begrijp al die drukte helemaal niet. U hoeft mijn redevoeringen en uitspraken gewoon maar te beluisteren, om haarfijn te weten wat het Franse volk voelt en denkt. In zekere zin heeft hij tot dusver ook nog gelijk gehad. Maar 't is juist om te weten te komen, of hij ook nu en in de toekomst nog altijd gelijk heeft, dat zijn ministers zich toch weï graag van het opinie-bureau bedienen. Deze statistiek toont aan dat de popu lariteit van generaal De Gaulle aan het verminderen is. Advertentie U behoeft daarvoor slechts een bezoek te brengen aan Modehuis Margriet, het enige modehuis dat zich speciaal heeft toegelegd op de maten 42 tot 57. Deze specialisatie betekent, dat U in elke maat keuze hebt uit tientallen modieuze ja ponnen, blouses, rokken etc. En ook, dat U wordt geholpen door verkoopsters, die weten wat U verlangt. Het betekent beslist niet dat onze prijzen extra hoog zijn. Integendeel. AMSTERDAM. KINKERSTRAAT 143-145, TEL. 82144 HAARLEM, GEN. CRONJESTRAAT 96. TEL. 63944 (Van onze correspondent) ROME De besprekingen over het schema van de bisschoppen en de rege ring van de bisdommen bracht woensdag grote verrassingen. Op de eerste dag wa ren voornamelijk Franse concilievaders aan het woord geweest, die scherpe cri tiek oefenden op het schema, zoals het aan de concilievaders is voorgelegd. Zij meenden dat de tekst ervan geen waar de meer heeft, nadat de vijf vragen over de macht en de rechten van de bisschop pen met zo grote meerderheid zijn aan genomen. Woensdag kwam daar tegen in opstand de aartsbisschop van Palermo, kardinaal Ruffini. Deze zei onder andere dat de op merkingen die tegen het schema zijn ge maakt uitgaan van de onjuiste veronder stelling dat men het onderzoek van het schema over de kerk reeds zou hebben afgesloten. Integendeel, men zal later over die vijf vragen eens moeten stem men en het is helemaal niet zeker dat ze ten slotte zullen worden aangenomen, omdat bij de tweede stemming een twee derde meerderheid is vereist. Kardinaal Ruffini waarschuwde voorts tegen het ernstige risico dat gelegen zou zijn in het toekennen van een te grote macht aan de bisschopsconferentie. Het zou kun- AHJi t S (lli D J P Hi.KJi A S OJID J IIHB J J i S 0 J H AHJ JAS 0 S Jf ii AliJ J A50 g n m O O FRANKFORT (AFP) Het grootste proces tegen oorlogsmisdadigers in West- Duitsland, waarin de verantwoordelijken van het vernietigingskamp Auschwitz te recht zullen staan, zal 20 december be ginnen in het stadhuis van Frankfort. De grote zaal van dit stadhuis, waar normaal de gemeenteraadsleden bijeen komen, is de enige in Frankfort die ruim te kan bieden aan een proces van deze omvang. Er zullen 23 beklaagden ver schijnen en 250 getuigen uit vijftien Euro pese landen worden gehoord. (Van onze correspondent) BONN Een politie-onderzoek naar de herkomst van zakkenvol valse briefjes van tien mark die in de bossen rondom Hamburg en in de Elbe werden gevonden, leidde kortgeleden tot de onthulling van een driedubbel schandaal. De politie ont dekte dat de voor de justitie niet on bekende baron Bernhard von Hövel de valsemunter was, dat de drukpers waar mee hij het geld had gemaakt, gekocht was voor 20.000 mark, die zijn vrouw Hel len von Hövel-Rosenthal als leidster van de Anne Frank-Gesellschaft uit liefdadig- heidsgiften had gefinancierd en dat de christen-democratische Bondsdagafgevaar digden Rollmann en Böhme een jaar lang hun namen voor bestuursfuncties aan de dubieuze Gesellschaft leenden. Dit alles kwam uit omdat de baron zijn tienmarkbriefjes 's nachts drukte, waar door hij de kleur fout beoordeelde en zijn geld te geel maakte. De geeltjes van tien mark raakte hij daardoor niet kwijt en uit angst voor ontdekking wierp hij zak kenvol met zijn produkten weg. Zijn Advertentie WASHINGTON (Reuter) Een Viking- dorp, dat twee Noorse onderzoekers in Newfoundland hebben ontdekt, is volgens de Nationale Geografische Vereniging in Washington mogelijk gesticht door de Vi king Leif Erickson. De ontdekkers, de Noor dr. Helge Ing- stad en zijn vrouw, hebben reeds de spo ren van negen bouwsels en een primitie ve smidse ontdekt in het kleine vissers dorp l'Anse-aux-Meadows. Een huis had vijf kamers en een grote hal, zoals de Vi kingen die bouwden. Uit onderzoekingen was gebleken dat de nederzetting om streeks het jaar 1000 was bewoond. Hoewel nog niet geheel vaststaat dat net inderdaad een Vikingnederzetting is, heeft men volgens de Nationale Geogra fische Vereniging wel uit de samenstel ling van de bouwsels kunnen opmaken dat deze niet door Indianen, Eskimo's of daar later gekomen Europeanen zijn ge bouwd. Hoewel sagen spreken van een reis die Leif Erickson heeft gemaakt naar een land ten westen van Groenland, bekend als „wijnland", is tot op heden nog geen onweerlegbaar bewijs geleverd van Vi king-expedities naar Noord-Amerika voor dat Columbus daar in 1492 aankwam. (AFP) Een Amerikaanse miljardair heeft een werf in Barcelona opdracht ge geven voor de bouw van een zuivere na bootsing van de Santa Maria, het schip waarmee Columbus Amerika ontdekte. De kosten zullen ongeveer drie miljoen gulden bedragen. vrouw zegt van de huisvlijt van haar man niet geweten te hebben. Maar wel wist ze dat haar inzamelingen voor de Anne Frank Gesellschaft, die officieel ten doel had de betrekkingen tussen Duitsland en Israel te verbeteren, grotendeels in haar eigen zak vloeiden. Wel organiseerde Hellen von Hövel reizen van jongeren naar Israel, die dochter von Hövel als reis- leidster meekregen. Deze reizen kostten maar een gedeelte van het totale inge zamelde geld, de helft van het voor de Duits-Israelische betrekkingen geschonken geld, ging volgens de boeken op aan publiciteit en kosten van de leiding. Als men bedenkt dat alleen in 1962 bijna 130.000 mark werd ingezameld, kan men begrijpen dat bij de von Hövels geen ar moede heerste. De reden dat twee leden van de Bonds dag met hun namen de twijfelachtige la ding van de Anne Frank Gesellschaft dek ten, is niet ver te zoeken. Hellen von Hö vel klaagde eerst bij de Hamburgse C.D.U dat zij van de socialistische regering van de stad geen medewerking kreeg voor haar liefdadigheidswerk. Daarna gaf zij een demonstratie van haar activiteiten door de afgevaardigde Rollmann, die kortgeleden door de recht bank tot 150 mark boete werd veroor deeld wegens levensgevaarlijk en onbe hoorlijk gedrag in het verkeer, op kosten van haar vereniging naar Israel te laten reizen. Rollmann trad daarop uit dank in het bestuur van de vereniging en zorgde voor de medewerking van zijn fractiege noot Böhne. Pas na een jaar vonden de Bondsdagafgevaardigden de miraculeuze boekhouding van barones von Hövel en de aanschaf van een drukpers voor 20.000 mark, redenen om uit de vereniging te treden. Het schandaal is niet alleen opvallend door het misbruik dat gemaakt werd van de offervaardigheid van vele mensen door een paar gewetenloze lieden. Het maakt ook duidelijk hoe lichtvaardig en onver antwoordelijk sommige politici omsprin gen met het aanzien dat het parlemen tariërschap hun geeft. Rollmann en Böh me heeft het niet aan welgemeende waar schuwingen ontbroken. De Hamburgse perschef Erich Lüth, bekend om alles wat hij voor een verzoening tussen Duitsland en Israel heeft gedaan, wees op de du bieuze achtergrond van de vereniging, de Nederlandse Anne Frank-vereniging dis- tancieerde zich van de Hamburgse orga nisatie, evenals de centrale raad van de Joden. Ook Otto Frank, de vader van An ne Frank, protesteerde herhaalde malen tegen het misbruik dat van de naam van zijn dochter gemaakt werd. Desondanks leenden de twee afgevaardigden een jaar lang hun namen aan inzamelacties, die andere doeleinden dienden dan de argelo"- ,ze schenkers konden vermoeden. nen gebeuren dat de bisschopsconferenties in een bepaald territorium dingen afkon digen, die niet zouden gelden voor een ander gebied. Op die wijze zou de rooms- katholieke kerk, die altijd een eenheid is geweest, gaan verbrokkelen in een aan tal nationale kerken. En dit is een ge vaar dat men terdege onder ogen moet zien. Kardinaal Ruffini is een van de meest conservatieven van alle prelaten. Een andere belangrijke spreker was kardinaal Alfrink. Hij zei te menen dat het nuttig zou zijn in een speciaal hoofd stuk te spreken over de deelneming van de bisschoppen in de regering van de we reldkerk door middel van de instelling bij de Paus van een centraal orgaan, be staande uit een zeker aantal bisschoppen. Een dergelijk aantal te Rome werkzame bisschoppen zou de centrale macht ver sterken op het ogenblik waarop men op het punt staat nationale bisschopsconfe renties op te richten. De Romeinse Curie zou dan niet langer een orgaan zijn dat als middelaar geldt tussen de Paus en de bisschoppen, maar zou een administratief en uitvoerend or gaan worden, in dienst gelijk van de paus en van het bisschopscollege. Men moet openlijk durven zeggen dat de bisschop pen alle noodzakelijke macht tot de re gering van hun bisdommen bezitten uit goddelijk recht en gekregen hebben door hun bisschopswijding. Met uitzondering dan van die speciale macht, die de paus zich eventueel tijdelijk reserveert in het belang van de kerk. Dit is een vrij critisch standpunt tegenover het schema, en in die geest hebben verschillende sprekers het woord gevoerd. Aan het einde van de zitting kwam de grootste verrassing door een spreker, na melijk zijne zaligheid Maximum IV Saih de patriarch der Melkhieten van Antio- chië. Deze oosterse patriarch opperde een algehele verandering van het Heilig Col lege. De patriarch stelde voor een wer kelijk- Itèilig college te stichten van de wereldkerk. Dit heilig cdllp£4 zf>ir moeten Omvatten de apostolische patriarchen van het oos ten. Dat zijn dus de patriarchen van de oostelijke kerken die verbonden zijn met Rome. Verder alle kardinalen, die resi derende aartsbisschoppen zijn van de verschillende landen, zoals bij ons kar dinaal Alfrink. Voorts zöuden daartoe moeten behoren enkele bisschoppen, die gekozen zouden dienen te worden door de nationale bisschopsconferentie. Dit nieu we heilig college zou zich van tijd tot tijd te Rome moeten samenroepen. Ver der zouden in de omgeving van de paus altijd enkele leden van dit college moe ten vertoeven om hem raad te geven. ROME De drie jongste kinderen van mevrouw Nhoe die uit Zuid-Vietnam in de Italiaanse hoofdstad zijn aangekomen, werden hier opgewacht door hun oom, een broer van de vermoorde Diem, aartsbis schop van Nhoe, mgr. Ngo Dinh Thoec. Mgr. Thoec, heeft in een verklaring aan de pers gezegd dat zijn beide broers zijn gevallen als helden in de strijd tegen de vijanden van Vietnam. De bisschop heeft indertijd geprobeerd aartsbisschop van Saigon te worden, dat wil zeggen primaat van Vietnam, maar paus Joannes XXIII heeft daar een aartsbisschop benoemd die het helemaal niet eens was met het tiran nieke optreden van de familie Diem. In het Vaticaan is men in het algemeen weinig gesticht over die familie, omdat het een slechte indruk maakt, wanneer een rooms-katholieke familie despotisch re geert in een land, dat voor het grootste deel uit niet-roomskatolieken be staat. Mgr. Thoec heeft reeds enkele ma len aangedrongen op een audiëntie bij paus Paulus VI, doch deze is hem tot nu toe steeds geweigerd. Mevrouw Nhoe heeft op haar propagan- dawereldreis te Rome een aantal perscon ferenties gehouden, die werkelijk verba zingwekkend waren. Ze zei van de boed dhistische monnikken, die zich in brand hadden gestoken, dat het ten eerste niet waar was en dat dit communistische pro paganda was, en als het wel waar was dan was het een anti-vaderlandslievende daad, want zij gebruikten benzine die ge- importeerd wordt. Óp de vraag of zij ook een bezoek aan het Vaticaan zou brengen, zei ze dat ze destijds dat niet nodig vond omdat het Vaticaan betrekkingen onderhoudt met het communisme en communistisch beïnvloed is. In het algemeen zag deze dame overal communisten, behalve, eigenaardig genoeg, in een land: West-Duitsland. Het was niet nodig dat zij West-Duitsland be zocht want daar had men het goede in zicht in de politieke toestand. Maar alle andere landen van Europa, en Amerika nog veel erger, zijn volgens mevrouw Nhoe beïnvloed door het communisme. Advertentie 100% wol - waterafsto tend - heerlijk warm - diverse tinten kindermaten leeftijd 5 jaar 34.00 dames- en heren- maten, vanaf51.50 camel, vanaf47.00 Voor een goede keus NEW YORK (AP) De Afrikaanse groep van 32 landen in de Verenigde Na ties heeft bekendgemaakt, dat de bespre kingen met Portugal over de zelfbeschik king van Portugal's Afrikaanse gebieds delen zijn afgebroken. De 32 Afrikaanse landen maakten be kend dat- vermoedelijk nog voor het einde van deze week verzocht zal worden in de De koningin en prins Bernhard heb ben gisteren de Amerikaanse vice- president, de heer Johnson, en zijn echtgenote in paleis Soestdijk ontvangen. Veiligheidsraad een nieuw debat over het onderwerp te houden. De Afrikaanse groep stelt zich op het standpunt, dat de kwestie van eventuele besprekingen tussen Portugal en de Afri kaanse staten overgelaten moet worden aan de Organisatie van Afrikaanse Een heid.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1963 | | pagina 5