.Doe*het*zelf*dorp
111 Engeland
PANDA EN DE MEESTER-RIOLIST
Grenspaal van oudste Romeinse
stad ontdekt nabij Voorburg
Moord op Majorca
Sterren
voor tieners
Nieuwe hoop voor
kaalhoof diMen F
door Paul Tabori
ilp A* A'
Ons vervolgverhaal
rrmmmrrm
mmniurmn
stadsplantsoen: dorre bladeren bij een-
harken en uitgebloeide bloemen „scho
nen".
AANLEIDING tot dit alles was de eens
gezinde wens van de ingezetenen, hun
woonplaats a) èen fleuriger aanzien te ge
ven en b) de belastingdruk (in de vorm
van gemeentelijke „opcenten") te verlich
ten. In beide opzichten zijn zij geslaagd.
Totnogtoe hebben hun pro deo-werken de
gemeente al rond drieduizend gulden aan
arbeidslonen bespaard, hetgeen men straks
op zijn aanslagbiljet, hoofdelijk omgesla
gen als een aftrekpost terug hoopt te vin
den. En wat het ideële doel betreft: dat
heeft zoveel publiciteit gekregen dat More-
tcn-in-Marsh nu door de gezamenlijke
Britse pers is uitgekreten tot „het proper
ste stadje van Gloucestershire", „eert voor
beeld van burgerzin" en meer van zulke
ere-predicaten.
Windeieren legt het de Moretonners trou
wens ook niet. In jaren hebben wij niet
zulle een omvangrijk herfstbezoek van dag
jesmensen en toeristen gekend, zegt de
eigenaar van het dorpshotel, terwijl hij
zich voldaan in de handen wrijft. Ja, het
is voorgekomen, dat de vreemdelingen,
geïnspireerd door al deze welzijnsijver, de
jas uittrokken, de hemdsmouwen Op
stroopten en mee aan de slag trokkên
want goed voorbeeld doet goed volgen.
VRIJWEL, iedereen in het dorp doet
mee. de slager zowel als de zieleherder,
de postbode en de burgervader. Men schil
dert, timmert, herstelt wegen, vervallen
gevels en ontwrichte ijzeren hekwerken.
Enkele klusjes worden in de avonduren
afgewerkt, maar de vrouwen breken er
ook overdag wel eens een uurtje tussen
uit om een spoedkarwei op te knappen.
(Van een medewerker)
HET PITTORESKE stadje Moreton-in Marsh, in het Êritse graafschap Glou
cestershire, zou nu eigenlijk aan zijn winterslaap moeten beginnen, 's Zomers
is het, als toegangspoort tot de befaamde Cotswold Hills, 'een gezocht toeristen
oord, maar na het seizoen verzinkt alles en iedereen weer voor lange maanden
in pastorale rust. Tenminste, zo was het in voorgaande jaren. Maar dit najaar
gonst het marktplaatsje van bedrijvigheid. Er is namelijk een soort vrijwillige
arbeidsdienst opgericht voor het verrichten van werkzaamheden tot nut van het
algemeen, waaraan bijna alle 1.900 ingezetenen actief hun steentje bijdragen.
CENTRUM van deze doe-het-zelf cam
pagne is dé garage van de dorpsdokter,
dr. Arthur Saxon, die tevens de leider en
initiatiefnemer is. Hier komen de aan de
beurt zijnde dorpelingen vrouwen, kin
deren en mannen bijeen om te verne
men, welke taak hun toegedacht is. Daar
na worden zij voorzien van de benodigde
gereedschappen (een geschenk van de
plaatselijke „squire", Lord Dulverton) en
vervolgens gaat men op karwei. Dominee
Colin Hargraves helpt vandaag bij het wie
den op de begraafplaats. Mister Newbury,
voorzitter van de plaatselijke Kamer van
Koophandel, snoeit de heg voor het ge
meentehuis. En Lord Dulverton himself
die verzot is op „zwaar spierwerk"
gaat assisteren bij het uitbaggeren met
de spade! van de sloot achter de mu
ziektent. En dan zijn er nog een aantal
huisvrouwen en, schoolkinderen het is
zaterdag die op karwei zijn in het
Uit Lonueii rneiiii Associated i'rcss (lat
Britse teenagers een nieuwe „mode" ge
lanceerd hennen; zy aragen nu sterren om
aan te geven hoever zij bereid z^jn te gaan
met de andere sekse. Een jongen of meisje
met een sier weigert zelrs een zoen. Vyf
sterren daarentegen geven aan dat de
drager of draagster zo ongeveer voor niets
terugschrikt.
Twee weken geleden is de mode gelan
ceerd in de stad Swindon. Het systeem
schijnt zich nu met sneltreinvaart over
geheel Engeland uit te breiden. De negen
tienjarige Londense Jane Philips zei aan
de A.P.-verslaggever: „Ik vind het een
goed idee. Jongens die net als ik drie
sterren dragen, weten nu waar ze aan toe
zijn. En als ik uitga met een jongen met
drie sterren, dan krijgen we geen ruzie".
De twintigjarige Graham Tanner, die
vier sterren draagt, zei: „Ik ga niet uit
met meisjes die meer of minder sterren
heboen dan ik. Zowel het meisje als ik
weet precies wat er te verwachten valt.
Je voorkomt boze gezichten"-.
EEN SOCIAAL werker, die veel met
de teeners te maken heeft, zei: „De ster
ren worden erg veel gedragen. Maar ik
heb nog niemand ontmoet die bescheiden
genoeg was om niet meer dan één ster te
dragen of die lef genoeg had om er vijf
te tonen en dat is maar goed ook. Het
bewijst dat er althans nog enige terug
houdendheid is bij deze jongelui, die zo
graag prat gaan op hun minachting voor
alles wat met fantsoen of conventie te
doen heeft".
11. Joris Goedbloed trok de hand, die zo hartelijk
door het blub-ding werd geschud, met grote snelheid
terug, en barstte verontwaardigd uit: „Hoe nu? Van
mij, van mij! Mij walgt! Een blubberbobbel waagt
het, zich te vergrijpen aan een intellectueel! Het poogt
zelfs mijn edele gestalte na te bootsen! Mijn eer staat
op het spel. Andere maatregelen dienen genomen!
Honorem iacta est, ontleen ik hier aan de Klassie
ken.
„Niet doen, Joris," zei Panda dringend.. „Misschien
begrijpen we dat ding niet ik geloof dat hij het
allemaal vriendelijk bedoelt.Joris luisterde niet en
hief in grote verontwaardiging zijn wandelstok op te
gen het rioolwezen, dat voor het eerst kwade bedoe
lingen scheen te bespeuren. „Terug naar je modder,
onuitsprekelijke onreinheid!" kreet Joris, en hij zou
misschien werkelijk geweld gebruikt hebben als Pan
da hem niet stevig bij de arm had gegrepen met de
woorden: „Niet slaan, Joris. Misschien is het eigen
lijk een heel aardig monster, en dan moeten we hem
met zachtheid behandelen, heb ik geleerd. Laat hem
maar eens even aan mij over." „Aan u, ventje?"
Vroeg Joris spottend. „Welnu; toe dan maar; toont gij
mij dan maar eens hoé gij deze onuitsprekelijke mod-
derspet met zachtheid uit mijn studeerkamer verwij
dert."
Tijdens de weekends is de brigade op
volle sterkte. Vijftig tot zeventig vrijwil
ligers opereren dan aan verschillende
objecten tegelijk. Men wordt daartoe bij
toerbeurt aangeschreven: de melkbezor
ger brengt 's ochtends de uitnodigingen
huis aan huis. En nog nooit heeft iemand
die niet ziek of uitstedig was, verstek la
ten gaan. Dat zou ook trouwens niet kun
nen: men zou zich daardoor in de klei
ne dorpsgemeenschap voorgoed onmoge
lijk maken
ZO SNIJDT 't mes in Moreton-in-Marsh
aan vele kanten en in feite spint ieder
een er zijde bij. Gepensioneerde moppe
raars, zoals de oud-kolonel van The Oaks,
vinden een nieuwe taak voOr hun ledige
uren, die hun spieren en hun geest
lenig houdt. Jongeren knopen, al doehet-
Het arsenaal van de campagne is de
garage van de dokter. Hier vindt
men een keurcollectie harken, spa
den, schoffels en snoeischaren, een
geschenk van de locale „squire".
zelvend, vriendschappen en tedere kennis
makingen aart. Arbeidstherapie in het
groot, die de standsverschillen vervaagt
en oude veten uit de weg ruimt. Heel
het dorp is in feite één grote vrienden
kring geworden en dat ervaart men
nergens beter dan in de „pub" naast het
huis van dr. Saxon, waar men na geda
ne arbeid steevast in algehele verbroe
dering een kloek glas stout of ale pleegt'
te drinken, op het schoonste dorp van
Gloucestershire.
Advertentie
OP EEN BIJ Voorburg gevonden Ro
meinse mijlpaal heelt prof. dr. J. E. Bo-
gaers van de Rijksdienst voor Oudheid
kundig Bodemonderzoek inscripties ont
dekt die de conclusie rechtvaardigen dat
hier de oudste Romeinse stad van ons
grond ên puin op een stuk braakliggend
land gedeponeerd. Prof. Bogaers gaat nu
na wie dit transport kan hebben verricht.
De voor de oudheidkunde bijzonder be
langrijke vondst is inmiddels naar hét
Rijksmuseum van Oudheden te Leiden ge
bracht, waar zij nader zal worden be
studeerd.
HELAAS heeft men de Romeinse mijl
paal niet gevonden op de plaats waar hij
oorspronkelijk heeft gestaan. Hij is van
elders, maar waarschijnlijk niet ver uit
da buurt, als afval aangevoerd en met
59)
Tegen de tijd dat hij zijn onschuld
bewezen heeft als hij daar in
slaagt zijn wij buiten zijn bereik
of dat van zijn vrienden.
De miljonair had niets gezegd, al
leen zijn ogen hadden vuur geschoten.
„En wat uw vrouw betreft", was
Calvo verder gegaan, „die denkt niet
alleen dat ik u aan het zoeken ben
om u te redden uit de handen van
onze slechte vriend Marcus ze
heeft me zelfs haar auto geleend om
u vlugger te kunnen opsporen. Alles
was ik haar vertel, zal ze geloven.
Nog steeds had Carpath niets gezegd.
„Je kunt dus beter verstandig zijn.
Als ik hier niet van je krijg wat ik
hebben wil nemen we je mee naar
Zuid-Amerika. We zullen op de boot
alle tijd hebben om je tot reden te
brengen. Je zult me smeken de pa
pieren te mogen tekenen. Natuurlijk
zal het dan wel een stuk moeilijker
zijn je kwijt te raken.Ik laat je
nu alleen om daar eens over na te
denken. Je hebt tot morgenochtend
zeven uur de tijd".
Dat was gistermiddag geweest en
sindsdien was hij in deze kamer ge
weest, waarin geen ander meubilair
stond dan de houten bank waarop hij
lag. Zijn bovenkleding, zijn schoenen,
zijn broekriem, alles hadden ze mee
genomen. Er was geen raam en hij
had er geen idee van of het dag of
nacht was. Hij had alle gevoel voor
tijd verloren; het leek hem tien jaar
geleden dat hij in Barcelona aan
boord van dat vliegtuig stapte. Waar
om had hij dat ook weer gedaan?
Er waren ogenblikken dat hij het niet
meer wist. Het scheen ook niet meer
belangrijk. Hij had geen honger en
dorst meer, vermoeidheid en onge
makken leken onwerkelijk; hij was
totaal passief geworden, zijn gedach
ten waren lange tijd leeg. Die twee
die wilden wat van hem. Wat ook
weer? Een paar dokumenten tekenen,
iets aan hen geven, iets dat ze per sé
van hem wilden. Maar wat bezat hij
nog? Alleen 't nare, pijnlijke besef dat
hij niemand kon vertrouwen, niemand,
geen belofte, geen eed.en het ge
loof dat dit wantrouwen het enige was
dat hem nog in leven hield, de laat
ste ijle binding met zijn eigen be
wustzijn. Hij lag daar, starend in het
donker, en wachtte het kon hem
niets meer schelen wanneer aan dit
wachten een einde zou komen.
Janet was de eerste die wakker
werd. £e bleef stil, liggen en keek
naar dg brede streep zonlicht, die
onder het dak van de cabine door
scheen. Ze hoorde oök verwarde stem
men, dan eens dichtbij, dan weer
verder af. Ze begon zich alles weer
te herinneren en kwam tot de con
clusie dat ze lang geslapen had; het
moest al ver in de ochtend zijn, bijna
middag. Stephen had zich in het zand
gegraven; hij lag op zijn zij, de kant
met de gezonde schouder. Ze zag op
hem neer en glimlache teder en te
vreden. Wat zag hij er jong uit als
hij sliep! Alsof er twintig jaren van
hem af waren gevallen. Even voelde
ze jaloezie om al die jaren die ze
niet met hem gedeeld had; ze waren
nog maar zo kort samen.en hoe
wel langer.Hij voelde blijkbaar
dat ze naar hem keek, want hij draai
de zich op zijn rug, rilde en deed
toen zijn ogen open.
„Hallo", zei hij.
„Hallo, lieveling". Ze boog zich
naar hem over en kuste hem. „Het
is al laat".
Hij ging meteen rechtop zitten.
„Hoé laat is het?"
Ze dacht even na.
„Kwart voor twaalf".
„Goeie genade".
Hij sprong op en liep naar de deur
van het kleedhokje. Hij opende die
op een kier en keek naar buiten. De
stemmen klonken nu luider.
„Het is hier vol mensen", zei hij.
„Is dat zo erg?" glimlachte ze. Ze
voelde zich uitgerust en onredelijk ge
lukkig.
„Nou zien we eruit als gasten
van hotel Mediterraneo? Ik bedoel.
„Laten we op de een of andere ma
nier proberen op hen te lijken".
Ze haalde haar slanke bruine vingers
door haar haar verder toilet ma
ken was niet mogelijk. Stephen keek
weer naar buiten en knikte.
„Laten we het maar proberen".
Het hotel-strand was vol. Enkele
mensen keken lui op toen ze zo non
chalant mogelijk tussen de menigte
doorliepen. Een badman was gelukkig
net bezig twee kleine jongens, die
elkaar met volle overgave aan het
stompen waren en waarvan de ouders
of de kindermeisjes niet aanwezig
waren of te veraf, te scheiden. Hij
stond met zijn rug naar hen toe. Ze
bereikten ongehinderd het hek. Een
zwaar opgemaakte forse vrouw liep
op hetzelfde moment het hek door.
Ze droeg een bikini en een strandjas-
je, hetgeen haar afgrijselijk stond.
Ze glimlachte hen toe en scheen op
het punt hen aan te spreken, maar
ze veranderde van gedachten en liep
verder.
Eenmaal op straat sloeg het nood
lot echter toe: ze kwamen een politie
agent tegen. Hij had zijn duimen ach
ter zijn koppelriem gestoken en keek
naar hen. Ze konden die blik niet ont
lopen. Stephen dwong Janet haar pas
te verlangzamen en hem zo onver
schillig mogelijk te passeren. Ze dach
ten al dat ze veilig waren toen hij
hen, nadat ze enige meters verder wa
ren, toeriep stil te staan.
„Rennen", zei Stephen en ze renden.
Achter hen klonk het schrille fluitje
van de agent in de hete, met geu
ren bezwangerde lucht en ze hoorden
snelle voetstappen achter zich.
Ze keken niet achterom maar hol
den weg zo hard ze konden.
Ongeveer op hetzelfde moment, dat
Stephen Barrett en Janet Ramsay
op de vlucht sloegen, een onwaardige
maar onvermijdelijke aftocht, zet
te Ulysses Carpath zijn naam zes
maal onder zes verschillende doku
menten. Marcus, die kans zag zijn ge
zicht in de plooi te houden, maar wiens
ogen glansden, vloeide de handteke
ningen af, terwijl Calvo heen en weer
stond te wiebelen achter het bureau,
een sigaret in de mond.
Het was erg stil in het huis. Mar
cus wilde de papieren bijeen pakken,
maar Calvo was hem voor en griste
ze van het bureau.
„Dank u, mijnheer Carpath", zei
hij. „We zijn erg tevreden".
Carpath keek hem aan. Er lagen
slechts vermoeidheid en afkeer op
zijn gezicht.
„Denk je dat je hiermee weg kunt
komen?" vroeg hij kalm.
„Zeker", zei Caivo. „Deze papieren
verklaren duidelijk dat ze onherroe
pelijk zijn. Uw handtekening is geve
rifieerd. En u heeft nog zoveel over,
mijnheer Carpath. Ik ben er zeker
van dat u geen wrok koestert".
Marcus was niet in staat zich lan
ger in bedwang te houden.
„Je hebt alleen maar teruggegeven
wat mij rechtens toekomt. Als je me
niet beduveld had twee keer,
Ulysses, twee keer zou ik nu zijn
wat jij bent
„Was het maar waar", Carpaths
lippen krulden. „Kan ik nu gaan?"
Calvo schudde zijn hoofd.
„Ik ben bang van niet".
Voor het eerst werd Carpath woe
dend.
.„Hebben we dan geen afspraak ge
maakt? Ik heb jullie mijn Zuid-Ame
rikaanse bezittingen overgedragen.
Ze zijn meer dan drie miljoen dollar
waard. In ruil daarvoor hebben jul
lie mij vrijheid en veiligheid beloofd"
„En we zijn vast van plan ons aan
die afspraak te houden. Dit is een
prettige kamer. U kunt eten en drin
ken in die kast daar vinden. Hier zijn
sigaretten en sigaren. Misschien dat
he* een beetje benauwd wordt, want
ik ga de luiken voor de ramen doen
en de deur sluiten. Maar er is ge
noeg lucht daar zorgt de ventila
tor voor. Om zes uur vanavond tal ik
de politie in Palma waarschuwen.
Uiterlijk acht uur zult u vrij zijn.
Goeden dag, mijnheer Carpath".
„Dit bevalt me helemaal niet", zei
de miljonair.
„Het kan je aanstaan of niet, Ulys
ses", zei Marcus grijnzend. „Maar zo
geheurt het toch".
Calvo pakte een varkensleren acte-
tas en stopte daar de papieren in.
(Wordt vervolgd
Hierboven: Brenda Dee. btoscoóp-
eigenares in Moreton-in-Marsh, geeft
het hek van de begraafplaats een
nieuw verfje als haar bijdrage aan de
gemeentelijke „face-lifting". Cam
pagneleider dr. Arthur Saxon ziet
deskundig toe. Daarnaast: dorpsslager
Reg Drury verzorgt, tussen twee
steaks door de bloemen en planten
in het gemeentelijke bordertje voor
zijn winkel.
Een Britse specialist beweert dat er
weer hoop is voor kaalhoofdige mannen.
Maar ze moeten geduld hebben. Dr. Peter
Borrie van het Londense St. Bartholomew-
ziekenhuis schrijft in het tijdschrift „Fa
mily Doctor" dat haarzakjes van gezonde
proefpersonen overgeplant zijn bij kaal-
hoofdigen en dat daarna op kale plekken
haren zijn gaan groeien. De zaak is nog
in een experimenteel stadium en kan nog
niet als behandeling worden toegepast.
Maar voor de toekomst is dr. Boone hoop
vol gestemd. Hij adviseert om voorlopig
aan kaalhoofdigheid maar niets te doen.
Afgezien van 't transplantatie-experiment
is er geen genezing voor kaalhoofdigheid,
hoewel sommige soorten haaruitval „zich
zelf genezen".
„Als het haar spontaan opnieuw gaat
groeien zal dit eerder gebeuren indien er
zo weinig mogelijk gedokterd is door mid
del van massage, cremes enz. De raad
van dr. Borrie is om haarkundigen en zo
genaamde haarspecialisten die beweren
kaalhoofdigheid te kunnen genezen of voor
komen „net zo te schuwen als toverdok
ters".
Dr. Borrie waarschuwt tegen te veel bor
stelen en kammen en tegen de zg. theorie
van 100 borstelingen per dag Borstelen
en kammen moet zich beperken tot het
schoonhouden van het haar. Wat men meer
doet, kan niet goed zijn en zelfs het dun
ner worden van het haar bevorderen.
Dr. Borrie noemt de theorieën dat het
haar kan gaan uitvallen als gevolg vén
nerveuze spanningen van een schok fa
beltjes. Verder rekende hij af met de
theorie waarmee kale mannen zich zelf
dikwijls troosten cüat hun kaalhoofdig
heid 'n teken zou zijn van viriliteit. „Kaal
hoofdigheid ontstaat beslist niet door een
of andere wijziging van de viriliteit en
wordt ook niet beïnvloed door de activi
teiten die daarmee samenahngen.
land heeft gelegen. Deze Kaninefaten-
stad met Romeinse stadsrechten is waar
schijnlijk nog iets ouder dan de Ba-
tavenstad Nijmegen, tot dusver de oud
ste Romeinse nederzetting op Ons ge
bied.
EEN INWOONSTER van Rijswijk, mevr.
E. Kraan-Dom, maakte prof. Bogaers er
zondag telefonisch óp attent dat er in een
stuk braakliggend land achter de Huis
te Landelaan een grote steen lag met Ro
meinse letters erop. Het bleek een Romein
se mijlpaal te zijn waarvan het ontbreken
de gedeelte later ook werd gevonden. De
grens- of mijlpaal draagt de naam van de
Romeinse keizer Decius die tussen de
jaren 249 en 251 aan het bewind was. Op
de steen staat verder: ,,Canefat(i)um
MuDe laatste afgebrokkelde letter
greep kan volgens prof. Bogaers het begin
zijn van het woord „municipium", wat
vestiging betekent.
DEZE UNIEKE vondst bevestigt de reeds
drie jaar eerder gedane hypothese van
prof. Bogaers dat er in of bij Voorburg in
de Romeinse tijd een stad gelegen moet
hebben.
De gevonden mijlpaal is nagenoeg gaaf.
Er ontbreken slechts enkele woorden aan.
Tot heden is alleen in Monster omstreeks
1500 ook een Romeinse mijlpaal gevonden.
Deze was echter enige eeuwen geleden
„bijgewerkt", waardoor de interpretatie
van de inscripties moeilijkheden oplevert.
Bij ons zóu de keuringsdienst voor
waren het nooit goedkeuren, maar in
sommige wijngaarden in Bourgogne
worden de druiven (en de hygiëne)
nog altijd op klassiek-Romeinse
manier met voeten getreden. Hier een
beeld van zulk een bacchanaal, waar
de échte liefhebber overigens geen
glaasje minder om zal drinken. En in
ieder geval kan men constateren dat
deze druiventrappers helemaal in hun
werk opgaan.