Zuid - Afrikanen
studeren over
gifgassen
^7
NESTOR
MARTIN
Kroesjtsjev verzoenend
jegens Peking-China
NAVO-parlementariërs wijzen
multilaterale kernmacht af
Parijse studenten slaags
met versterkte politie
TONIC
WERELDNIEUWS
J
Van dag tot dag
Rockefeller wil
president worden
Voornaamste geschil met kapitalisten
V.S. erkennen de
nieuwe regering
in Zuid-Vietnam
Papandreou vormt
Griekse regering
j <~Praa.tótoel
Rassenscheiding
in de kerken
van Amerika
Dit is nu mijn nieuwe WESTOU M JM^TlN
5-vlams gasfornuis, met een elektrisch draai-
spit, met een infra-rood grill! Eneen
automatisch functionerende oven! Heerlijk.
Op Am
In grote
party-bottle jp
(niet 3/4
liter, maar
een héle
VRIJDAG 8 NOVEMBER 1963
't Is een nksïow maptin „Miami Grand Luxe
GASFORNUIZEN
Parijs gaat door
„Geest van Moskou
Protesten tegen verwaarlozing van het onderwijs
Kerkelijk nieuws
R. Agteran
Een kort, sober bericht heeft dezer dagen
aangekondigd, dat op 20 december aan
staande het grootste proces tegen oorlogs
misdadigers in West-Duitsland zal begin
nen, namelijk in het stadhuis van Frank
fort. Er zullen 23 beklaagden terechtstaan
en er zullen driehonderd getuigen uit vele
Europese landen worden gehoord. De be
klaagden zullen zich moeten verantwoor
den wegens misdaden, gepleegd in het ver
nietigingskamp Auschwitz, tijdens de jaren
1942, 1943 en 1944.
Tot zover de aankondiging. Het is wel
licht goed, er enige bijzonderheden aan toe
te voegen voor degenen, die op dit moment
twintig jaar na dato geen juiste of
volledige voorstelling kunnen hebben van
wat „Auschwitz" zeggen wil.
Vastgesteld dient, dat „twintig jaren na
dato" reeds een bittere aanklacht op zich
zelf betekent. Twintig jaren zijn voorbij
gegaan, voordat de gruwelijke feiten van
„Auschwitz" geleid hebben tot een vervol
ging van de „tweede-rangs verdachten".
Feiten die in 1945 bekend en geverifieerd
waren, vastgelegd in door SS-boeven
ondertekende bekentenissen, in fotorepor
tages van Amerikaanse en Canadese leger-
fotografen, in gedenkschriften van slacht
offers, in cijfers van ten hemel schreiende
tragiek.
Uit een onder ede afgelegde verklaring
van de commandant van het vernietigings
kamp, Höss, voorgelezen tijdens het proces
van Neurenberg in 1946, citeren wij:
„Ik had het bevel over Auschwitz in
handen van 1 mei 1940 tot 1 december 1943
en ik schat, dat tenminste 2.500.000 slacht
offers daar door verbranding en vergas
sing werden vernietigd. Verder stierven
een half miljoen gevangenen door honger
en ziekte, zodat het totaal op ongeveer drie
miljoen doden komt. Dat is tachtig percent
van alle gevangenen die in Auschwitz
kwamen. Onder de tereohtgestelden bevon
den zich ongeveer 20.000 Russische krijgs
gevangenen. De rest omvatte Joden uit
Duitsland, Nederland, Frankrijk, België,
Polen, Hongarije, Tsjechoslowakije, Grie
kenland en andere landen".
„Ik had bevel gekregen, snellere metho
den voor uitroeiing te ontwerpen. Ik ge
bruikte blauwzuur, waardoor het 13 a 15
minuten duurde voordat de mensen in de
gaskamers dood waren. Nadat de lijken
waren weggebracht, haalden onze Sonder-
kommando's de ringen van de vingers en
het goud uit de gebitten. Een verbetering
was, dat wij gaskamers bouwden die 2000
mensen tegelijk konden bevatten".
„Jonge kinderen werden altijd meteen
vernietigd, omdat ze niet in staat waren te
werken".
„De stank van het verbranden der
lichamen drong door tot de wijde om
geving en alle mensen in de omliggende
gemeenten wisten, dat in Auschwitz ver
nietigingen plaatshadden".
Tot zover deze citaten, die gemakkelijk
zouden kunnen worden uitgebreid tot een
boekwerk. Een boekwerk van harde, vast
staande feiten, die ieder voor zich de dader
als een moordenaar zouden moeten ken
merken. Het spreekt vanzelf dat Höss met
de dood gestraft is. Maar zijn „Sonder-
kommando's", zijn serviele medewerkers
in die hel van onmenselijkheid, zijn kamp
dokters, zijn vuurpelotons, zijn gasmen-
gers, zijn mensenverbranders, zijn lijk-
schenders, de hele duistere troep van ver
dierlijkt „uniformvlees" die na de oorlog
„een ander baantje" zocht en vond zonder
ooit ter verantwoording te zijn geroepen
die wordt nu, twintig jaren na dato, ge
slonken tot 23, in de beklaagdenbank gezet.
Auschwitz ligt aan de grens van Hitiers
voormalige „Groot-Duitse Rijk" in de
buurt van Krakau in Polen. Het was
slechts één van de veertig vernietigings
kampen, maar een van de „produktiefste".
Daar stierf het gros van de Nederlanders,
die om hun Joodse afkomst uit ons land
werden weggesleept.
Enige belangstelling voor het komende
proces is wel het minste, dat wij aan deze
duizenden doden verplicht zijn. Vandaar
deze korte .onvolledige en objectieve her
innering.
Advertentie
Kaarslicht
nobel vlammenspel!
GOUDA KAARSEN
ALBANY (Reuter* Gouverneur Roc
kefeller van New York zal trachten door
de republikeinse partij aangewezen te
worden als Kandidaat voor de presidents
verkiezingen.
In een verklaring voor de televisie zei
hij dat hij zich hiervoor zal inzetten. De
republikeinen zullen hun kandidaat aan
wijzen op de partijconventie die in juli
in San Francisco gehouden wordt.
Nelson Rockefeller, die 55 jaar oud is,
en senator Barry Goldwater van Arizona
voeren al maanden een campagne om
voor de republikeinse partij kandidaat ge
steld te worden voor het presidentschap.
PRETORIA (AP) Zuidafrikaanse ge
leerden ontwikkelen „dodelijke gassen die
in staat zijn massale verwoestingen aan
te richten die vergeleken kunnen worden
met die welke een kernbom veroorzaakt".
Dit heeft professor L. J. Le Roux, vice-
president van de nationale raad voor we-
teschappelijk en industrieel onderzoek van
Zuid-Afrika, meegedeeld.
Hij sprak op een bijeenkomst van het
genootschap voor de bevordering van de
wetenschap. Le Roux zei dat het gas te
rugkomt als een goedkoop militair wapen
van schrikbarende verwoestende kracht.
Hij zei, dat de raad van onderzoek van
het zuidafrikaanse ministerie van Defen
sie zich bewust geworden is dat chemi
sche en bacteriologische oorlogvoering
met langer zo onpraktisch is als zij was
in de eerste stadium van de tweede we
reldoorlog. Een speciale groep geleerden
leert op het ogenblik alles wat er maar
te leren valt over gifgassen als Tuban,
Soman en Sarin die ontwikkeld werden
in Hitler-Duitsland en zich nu in Russi
sche handen bevinden.
Advertentie
met "AL GAS" kranen
en -branders, dus óók
VOOR AARDGAS!
Model „Miami Grand Luxe" f 645.-
„Grand Luxe"... dat wil wat zeggen!
Schitterend bedieningspaneel in „glacemail"; 4 kookbranders en
1 sudderbrander (tevens centrale aansteekbrander); handige tijd-
schakelklok („gasstop") met signaallampje; thermostaat; oven
verlichting en een r-u-i-m-e berglade, tevens bordenwarmer; kook
plaat aansluitend tegen de wand.
Vraag uitvoerige folder aan uw handelaar of aan het
Verkoopkantoor voor Nederland:
NELL STUTTERHEIM N.V. DEN HAAG
Postbus 1143, tel. (070) 98 67 60
3-, 4- en 5-vlams uitvoering
van f 249.- tot f 645.-
Alle modellen leverbaar
voor elke gassoort
MOSKOU (Reuter) Premier Kroesj
tsjev heeft donderdagavond op een ont
vangst in het Kremlin ter gelegenheid van
de herdenking van de 46ste verjaardag
van de oktober-opstand van 1917, die door
een tweeduizend gasten werd bezocht, ver
klaard dat de Sovjet-Unie „in 1970 het
eerste land ter wereld zal zijn". (Eenzelf
de voorspelling werd gedaan in het in 1961
goedgekeurde programma van de Russi
sche communistische partij). Hij zei ook
ervan overtuigd te zijn dat de breuk in
de betrekkingen tussen de Sovjet-Unie en
de Chinese volksrepubliek zal worden ge
heeld.
In een speciale heildronk op de 21 „za
kenlieden van Amerika" zei Kroesjtsjev:
„U verheugt u erover dat wij een ge
schil met de Chinezen hebben. Maar het
voornaamste geschil, dat wij hebben, is
niet met de Chinezen, maar met de ka
pitalisten. Over de hoofdlijnen zijn wij
het met de Chinezen eens en ik ben er
zeker van dat wij vroeg of laat met hen
tot overeenstemming zullen komen. Wij
stellen alles in het werk om de Chinees-
Russische meningsverschillen uit de weg
te ruimen en tot een eensgezind socialis
tisch kamp te komen", aldus Kroesjtsjev.
Kroesjtsjevs uitlatingen schijnen deel uit
te maken van een krachtige Russische
campagne de Chinezen te overreden de
gerezen geschillen met meer in de open
baarheid te brengen. Volgens bepaalde
communistische kringen in Moskou is het
mogelijk dat beide landen hun menings
verschillen opnieuw zullen gaan bespreken.
De Pravda, het officiële partijorgaan,
heeft op opvallende wijze plaatsruimte
verleend aan de gelukwensboodschappen,
(Van onze correspondent)
PARIJS De parlementaire vertegen
woordigers van de vijftien landen van de
Noordatlantische Verdragsorganisatie, die
vandaag hun periodieke zitting in Parijs
zouden besluiten, hebben gisteren in de
militaire commissie de plannen voor een
multilaterale kernmacht van de hand ge
wezen „als verspilling van energie en
geldmiddelen".
De projecten in deze richting, die door
de integratie-ideeën worden geïnspireerd
werden in het bijzonder door de Ameri
kanen gelanceerd en gepropageerd om
het gevaar van onafhankelijke, nationa
le kernmachten, zoals Frankrijk die voor
zichzelf wil, af te wenden. De NAVO-par
lementariërs hebben gisteren een zekere
voorkeur uitgesproken voor de multina
tionale formule, die de Britse regering
verdedigt, doch welke de laatste maan
den in de Atlantische hoofdsteden wat
aanhang verloren scheen te hebben.
(AP) Frankrijk zal zijn kernproeven
voortzetten ondanks de protesteten in bin
nen- en buitenland, zo heeft de Franse
minister van Defensie Pierre Messmer
verklaard in de Nationale Vergadering.
Hij zei verder dat sedert het midden van
dit jaar Franse kernbommen in serie
vervaardigd worden.
Het zal nog wel een jaar of twaalf du
ren voordat het Franse leger in voldoen
de mate met kernwapens is uitgerust.
„Dat is een lange tijd en het zou ge
vaarlijk voor Frankrijk kunnen worden
als ons land niet tot de NAVO „behoor
de", aldus een rapport dat aan de Na
tionale Vergadering werd voorgelegd door
de Gaullistische afgevaardigde Yoel le
Theule
die Mao Tse Toeng en andere Chinese
communistische leiders het Kremlin ter
gelegenheid van de herdenking van de ok
tober-opstand hebben gezonden. Het is op
vallend dat deze boodschappen in veel
hartelijker bewoordingen zijn gesteld, dan
in de laatste tijd het geval is geweest.
Aangezet door de Amerikaanse ambas
sadeur Kohier, hief Kroesjtsjev het glas
voor een laatste heildronk op de „geest
van Moskou". Kroesjtsjev zei: „De heer
Kohier heeft gezegd dat hetgeen ik van
avond heb gezegd niet in overeenstemming
is met de „éeest van Moskou". Maar ik
versta hieronder de „geest om in vrede te
willen leven met alle landen, die dit ook
ten opzichte van ons willen doen". Hij
voegde hieraan toe: „Wij willen handel
dat is de „geest van Moskou". Ik stel
voor om te drinken op de geest van Mos
kou, op een vreedzame internationale sa
menleving en op de wereldvrede".
De Amerikaanse ambassadeur Kohier
die, naar van betrouwbare zijde wordt ver
nomen, het glas niet had willen heffen bij
de eerder door Kroesjtsjev uitgebrachte
heildronken, klonk nu glimlachend met de
Russische eerste minister.
SAIGON (Reuter) De Verenigde Sta
ten en Groot-Brittannië hebben gisteren
de nieuwe voorlopige regering van Zuid-
Vietnam erkend. Het Amerikaanse besluit
werd genomen daags nadat de regering-
Tho de Verenigde Staten had verzocht om
voortzetting en versteviging van de be
trekkingen tussen beide landen. Ook Au
stralië, Japan en Zuid-Korea hebben de
nieuwe regering erkend.
De weg is nu vrijgemaakt voor over
leg over de Amerikaanse hulpprogram
ma's die waren opgeschort in de laatste
maand van het bewind van president Ngo
Dinh Diem, die vandaag een week gele
den bij een militaire staatsgreep om het
leven is gekomen. De stoffelijke over
schotten van Diem en zijn broer Ngo
Dinh Nhoe zijn gisteren in alle stilte op
een militair kerkhof buiten Saigon begra
ven, zo heeft een nicht van wijlen Diem
bekendgemaakt. Het nieuwe bewind heeft
maatregelen genomen om het grootste ge
deelte van het vermogen van de familie
Ngo in beslag te nemen. Men meent te
weten dat leden van de familie meerder
heidsbelangen hadden in dertig onderne
mingen.
De revolutionaire militaire raad heeft
het uitgangsverbod dat na de omwente
ling voor heel het land werd afgekondigd,
opgeheven en meegedeeld dat tijdens de
straatsgreep 33 mensen om het leven zijn
gekomen en 233 gewond, van wie meer
dan de helft burgers waren.
(Van onze correspondent)
PARIJS De studentenwijk Quartier
Latin is gisteren weer eens het toneel
van vrij ernstige botsingen geweest tus
sen de politie en de studenten naar aan
leiding van de wettige opening van het
universitaire jaar in het amfitheater
van de Sorbonne. Gedurende ruim twee
uren hebben ongeveer tweeduizend stu
denten luidruchtig gemanifesteerd tegen
de overbevolking van hun collegezalen en
het gebrek aan woonruimten, leerkrach
ten en materiaal, en het aftreden geëist
van de minister van Onderwijs Christian
Fouchet.
Op het laatste ogenblik had de minister
zich bij de plechtigheid echter door zijn
staatssecretaris voor de jeugd, de beken
de alpenist Maurice Herzog, laten ver
vangen. Tijdens de jaarlijkse plechtigheid
binnen de muren van de Sorbonne heeft
ook de rector van de Parijse universiteit,
professor Jean Roche, grote bezorgdheid
over de verwaarlozing van het onderwijs
uitgesproken. Na zijn toespraak werd, ge
lijk ieder jaar, een aantal prominente
buitenlandse geleerden tot doctor honoris
causa benoemd. Onder hen bevond zich
ook de bekende professor Gorter van het
Kamerlingh Onnes-laboratorium in Lei
den.
De bezwerende waarschuwingen van
rector Roche binnen het amfitheater von
den buiten de universitaire muren een
duizendvoudige echo door toedoen van de
demonstrerende studenten, die een zwaar
versterkte politiemacht handen vol werk
hebben gegeven. Herhaaldelijk werden de
afzettingen doorbroken, die de politie
's morgens vroeg al rond de Sorbonne
had geplaatst, en meermalen kwam het
daarbij tot hardhandige contacten. Te
gen het uur dat de plechtigheid beëin
digd werd, trokken honderden studenten
in spreekkoor op naar de Sorbonne in de
vergeefse hoop de minister persoon
lijk hun gevoelens kenbaar te kunnen ma
ken. Tegen één uur keerde de rust in
de roerigste wijk van Parijs terug, na
dat verscheidene studenten ter medische
behandeling naar ziekenhuizen, of om an
dere redenen naar politiebureaus waren
vervoerd.
ATHENE (AP). De Griekse kabinets
formateur Papandreou, die een verrassen
de overwinning heeft behaald bij de Griek
se parlementsverkiezingen heeft een min
derheidsregering gevormd. Hij gaf te ken
nen dat hij hoopt het land te kunnen be
sturen zonder concessies te doen aan an
dere partijen.
Op één na komen alle negentien minis
ters uit de partij van Papandreou, de Cen
trum Unie. Die partij behaalde een over
winning op de Nationale Radikale Unie,
maar kwam elf zetels tekort om te kunnen
beschikken over een meerderheid in het
uit driehonderd leden bestaande parlement.
Papandreou is premier en minister van
Onderwijs.
De enige minister die geen lid is van de
partij van Papandreou is Dimitrius Papa-
nikolopoulos, die ook in de interimregering
heeft gezeten. Hij krijgt de portefeuille
van Defensie.
Vrjje Evang. Gemeenten
Beroepen te Apeldoorn H. Jansen Klomp,
kand. te Haarlem.
Dank, dank!
De heer Lyndon Johnson, vice-presi
dent van alle verenigde staten van Noord-
Amerika, ook van de zuidelijke, komt niet
zo vaak in het nieuws voor. Hij laat
het bezweren van Cubaanse crises en ras-
senrellen aan zijn baas Kennedy over, die
hem daarbij ook helemaal niet nodig
blijkt te hebben. Zijn daardoor ontstane
vrije tijd brengt Johnson zoek door din
gen als het openen van Amerikaanse ten
toonstellingen in het buitenland. En zo is
hij dus ook in Nederland gekomen.
Die tentoonstelling is natuurlijk een be
langrijk nationaal gebaar voor Amerika,
waarbij allerminst verborgen wordt dat
de Verenigde Staten niet alleen maanra-
ketten, maar ook zeer bruikbare blikver
pakkingen kunnen maken. Voorts blijkt
men daar meesters in het bedenken van
middelen om overtollige landbouwproduk-
ten kwijt te raken aan landen die er zelf
meer ctan genoeg hebben, zoals Neder
land.
Maar een nog veel belangrijker gebaar
heeft de heer Johnson buiten die tentoon
stelling gemaakt. Hij heeft zich onder het
Nederlandse straatvolk begeven zonder
één ogenblik te aarzelen en hij heeft de
massa onmiddellijk op zijn hand gekre
gen door een der grootste zegeningen van
deze eeuw, de ballpoint, uit te delen aan
ieder die er een hebben wilde.
Het spreekt vanzelf dat deze geste door
door de eenvoudige, goedhartige en sober
levende Nederlanders op hoge prijs werd
gesteld. Met tranen in de ogen namen
zij dit kleine doch van groot vernuft ge
tuigende technische wondertje aan, draai
den het om en om en uiten hun verba
zing en dankbaarheid door opgewekte,
kinderlijke kreten.
Men behoeft niet te twijfelen aan de
goodwill, die de Amerikaanse beschaving
thans in ons landje heeft gevestigd. Niet
alleen Johnson, maar heel Amerika kan
geen kwaad meer doen bij de primitieve,
vriendelijke inheemsen en men kan er
zeker van zijn dat de Amerikaanse blik
jes voorgoed tot de dierbare importarti
kelen in ons land zullen gaan behoren,
al was het alleen maar omdat de Neder
landse inboorling een gulle, vriendelijke
daad hoger op prijs stelt dan indruk wek
kende, pompeuze daden.
Advertentie
4*Bottltd by Raak.
Koog a/d Zaan
02980-83238
Gezondheid. Professor Erik Ask-Upmark
van de universiteit van Uppsala heeft
in het Zweedse medische orgaan
„Svensk Laekartidning" geschreven, dat
het dragen van bretels, sokophouders,
bustehouders, boorden en dergelijke na
delig is voor de gezondheid. Het dra
gen van lange onderbroeken en slaap
mutsen beveelt hij wel aan.
SAN FRANCISCO (Reuter) In het
zuiden van de Verenigde Staten is er een
„blanke kerk" en een „negerkerk", al
dus heeft de rooms-katholieke neger-prie
ster August Thompson, uit Ferriday in
Louisiana, gezegd volgens een artikel in
het roomskatholieke tijdschrift „Ramparts"
Hij had een persgesprek gehad met John
Howard Griffin, de (blanke) schrijver van
„Black like me", waarin deze verhaalt
hoe hij, met een gevrefde huid, door het
zuiden van de Verenigde Staten reisde.
In sommige streken aldus Thompson,
kunnen jonge negers vaak niet tezamen
met blanke jongeren aan vanwege de
kerk georganiseerde bijeenkomsten deel
nemen en kunnen negerpaartjes geen
voorlichtingsconferenties voor verloofden
bijwonen. Van de negers wordt in het al
gemeen verwacht dat zij naar „neger-
kerken" gaan en wanneer zij in een „blan
ke" kerk mogen komen, moeten zij in
een aparte afdeling achteraan plaatsne
men.
Ganzenpas. Een afdeling Russische troe
pen in rijlaarzen heeft donderdag in gan
zepas geparadeerd in West-Berlijn over
de 17-juni-boulevard, zo genoemd naar
de Oostduitse opstand tegen het com
munistisch bewind in 1953. De parade
werd gehouden ter herdenking van de
Russische revolutie. Achter de parade
volgde een groep Russische autoriteiten
met hun gezinsleden uit Oost-Berlijn en
ongeveer tachtig hoge officieren.
Gelukwens. De president van de West-
duitse Bondsraad heeft namens presi
dent Lübke de opperste Sovjet een ge
lukstelegram gezonden ter gelegenheid
van de 46ste verjaardag van de Russi
sche revolutie.
Verjaarsgeschenk. In Polen zijn 60.000 ko
pieën in beslag genomen van preken en
lezingen die kardinaal Wyszynski heeft
gehouden. De kopieën waren door de
wereldbond van roomskatholieke vrou
wen organisaties aan de kardinaal ge
zonden als geschenk voor de duizendste
verjaardag van de roomskatholieke kerk
in Polen.
Miss Wereld. De twintigjarige Carole Joan
Crawford van Jamaica, is donderdag in
Londen tot „miss wereld 1963" gekozen.
Zij werd gekozen uit zeven meisjes, die
het tot de finale brachten Dit waren
de vertegenwoordigsters van Denemar
ken, Finland, Frankrijk, Jamaica, Nieuw
Zeeland, Zweden en Engeland.
Zacht klapje. Een onderwijzer van een
zondagsschool van de Anglicaanse kerk
die een afbeelding van de paus ver
brandde in een vreugdevuur zei dat het
alleen bedoeld was als een zacht klapje
naar de r.k. hiërarchie.
Twist. Een zeventienjarige Berlijnse scho
lier heeft zich bij het dansen van de
twist zo ingespannen, dat haar knie
schijven ontwricht werden.