Streek met grandioos verleden
zoekt nu een nieuwe toekomst
In crisistijd hadden bijna
alle mannen er geen werk
KENSEN
Stadscentra
herzien voor
het verkeer
mm
Europees parlement krijgt
niet meer bevoegdheden
en lucht;#
zacht mve'
ja graag:
VAN NIEL
Communistisch China werpt nu
Johnson de handschoen toe
Noordoost-Engeland op de helling I
KEELPIJN?
Op zoek naar
een volkslied
Neutraliteit van
Cambodja in geding
Mensen hongeren
op Martinique
Sabotageproces
gaat nu wel door
Meerderheid voor
Park Hee in Korea
DONDERDAG 28 NOVEMBER 1963
13
Spontaniteit
zeeduffel
MONTI-COATS
HOUTJE-TOUWTJE
camel
Natuurlijk
PAARLAARSTEEG I
HAARLEM
Groot-Britta n n ië
Prof. Hallstein: „ËEG-verdrag staat het niet toe
hoest? verkoudheid?
GROENE KRUIS
HOESTBONBONS
A
Misnw'
AMERICAN CIGARETTES
FINE U.S. A
ETERNA
HORLOGES
Op zoek naar zwakte in Amerika's Azië-politiek
Proefterrein
(Van onze correspondent)
LONDEN. „Water naar de zee dragen", zeggen wij in Nederland wanneer
we iets helemaal overbodig vinden. Het Engelse gezegde hiervoor is: „Steenkool
naar Newcastle brengen.want kolen beheersen deze hele streek van New
castle-upon-Tyne. Reeds negenhonderd jaar geleden werd er aan de oevers van
de Tyne steenkool gedolven.
Bij de eerste aanblik lijkt deze historische stad, eens een noordoostelijk bolwerk
tegen de invallen van de Schotten, boven de grond even zwart als eronder. Vooral
als je op een zonloze dag aankomt en alles in mist en motregen is verdoezeld.
Roetzwarte gevels maken de sfeer nog
neerdrukkender. Egaal zwart zijn sommi
ge gebouwen, alsof ze van eboniet zijn,
maar dan zonder de glans. De smurrie
zit er een eeuw of nog langer op. Tegen
het rondzwevende vuil was tot voor kort
tot de invoering van rookvrije zones,
waar vette steenkool verboden is toch
niets bestand, schoonheidsbehandeling leek
energieverspilling.
Wij vragen een stoere bobby de weg.
Hij slaat vriendelijk de arm om ons heen
'en geeft de gevraagde uitleg. Als we in
het spitsuur een krant kopen, begroet de
juffrouw van het stationsstalletje ons met
een opgewekt: „good morning, sir...!"
Het hartelijke noorden kent gelukkig het
razende Londense tempo nog niet en heeft
nog tijd voor een glimlach...
De geweldige spontaniteit van de bevol
king van de noordelijke Britse industrie
gebieden vergoedt veel in deze gore,
grauwe en haveloze fabriekscentra vol af
zichtelijke krotten en lugubere kroegjes.
Sommige huizen, verteerd van ouderdom,
tonen hun verkoolde skeletten. Newcastle
Is echter presentabeler dan de meeste
soortgelijke steden, hoe uitgeleefd, vergaan
en verpulverd de omgeving ook is. Want
het grootse, edele verleden van de stad
is gelukkig nog duidelijk herkenbaar. New
castle is een bejaarde dame, eens een ge
vierde schoonheid, die nog iets van haar
stralende charme heeft behouden.
Zelden ontmoet men in Engeland zo'n
ruim en monumentaal winkelcentrum als
hier. Brede straten,' waarin men zich ge
makkelijk kan bewegen. Greys-street met
zijn klassieke decor is de mooiste straat
van het noorden, met nog iets van de sta
tige elegance uit de regententijd, als men
tenminste niet let op vervuiling. Afdalend
naar de rivier wordt het een groezelige
rommel van achterbuurten, waartussen
brokstukken middeleeuwen, en er hoog bo
ven uit rijzend de donkere schaduw van
de kasteelruïne.
Engelands binding met het machtige ver
leden moge taai zijn, in het nuchtere
noorden, waar men de minste last heeft
van de typische Engelse romantiek, die
de werkelijkheid tracht te ontlopen, leeft
Advertentie
100 wol - wateraf
stotend - heerlijk warm
Donkerblauw
en camel
vanaf 6 jaar 35.00
DAMES- en HEREN-
maten, vanaf 51.50
vanaf 47.00
NOORSE - kousen - sokken en
wanten
Ook voor geschenken
LONDEN (AFP) De Britse minister
van Verkeer heeft woensdag een rapport
openbaar gemaakt over het stadsverkeer
in Groot-Brittannië. Het rapport is samen
gesteld door een studiecommissie, die de
afgelopen drie jaar met de problemen van
het stadsverkeer bestudeerde.
De belangrijkste aanbevelingen in het
rapport zijn: de aanleg van een net van
verbindingswegen van drie verdiepingen
onder de grond, gelijkvloers en boven
de grond het, in bepaalde gevallen,
opleggen van beperkingen aan het auto
verkeer in de steden.
Door het steeds groeiende aantal voer
tuigen in Groot-Brittannië 10l/i miljoën
op het ogenblik, naar schatting achttien
miljoen in 1970 en veertig miljoen in het
jaar 2010 dienen volgens het rapport
de stadscentra volledig te worden herzien.
misschien meer dan ergens anders in dit
land vol tegenstellingen, de toekomst. Ner
gens is de dagelijkse strijd om het be
staan harder dan hier.
Juist door zijn aanvankelijke technische
voorsprong en de enorme industriële be
leggingen van de negentiende eeuw, is
Engeland later achterop geraakt. Pas nu
tracht het de Victoriaanse tijd voorgoed
van zich af te schudden. Men ontmoet nog
wel een enkele bakkebaard en snuif is een
genotsmiddel, waarvan er altijd nog meer
dan honderd soorten te krijgen zijn!
Eens was Engeland de werkplaats der
aarde en Newcastle behoorde tot het oud
ste deel ervan. Robert Stephensons stand
beeld herinnert eraan, dat hij de plaat
selijke grootheid was, die de mensheid de
locomotief schonk. In Stockton-on-Tees
staat in het voortuintje van een onaan
zienlijk gebouwtje het bord, waarop met
trots vermeld staat, dat op deze historische
plek het allereerste spoorkaartje ter we
reld werd verkocht. In 1825 werd de eerste
spoorlijn tussen Stockton en Darlington ge
opend.
Darlington heeft totnutoe van de spoor
wegen geleefd. Maar de grote werkplaat
sen worden gesloten, omdat 't te overdadig
gegroeide Britse spoorwegsysteem ge
stroomlijnd en ingekrompen moet worden.
Ook de eerste stoomturbine en de eerste
elektrische gloeilamp komen uit dit gebied.
In crisistijden werden streken als deze
altijd het eerst getroffen, als het getij
keerde herstelden zij zich het laatst. Oud
premier Harold Macmillan was 25 jaar
lang Lagerhuislid voor Stockton. Hij ken
de de ellende uit de dertiger jaren, toen
de werkloosheid in sommige plaatsen tot
87 percent opliep, uit eigen aanschouwing.
Vandaar dat, toen enkele jaren geleden
het euvel van de werkloosheid voorgoed
scheen te zijn verdwenen delen van
Schotland en Noord-Ierland bleven echter
assepoestergebieden Macmillan in ver
voering uitriep: „wij hebben het nog nooit
zo goed gehad...! Het was een leuze, die
zelfs het precaire noordoosten tijdelijk
hypnotiseerde.
De bruggen over de Tyne vormen
belangrijke verbindingen in dit
industriële hart van Engeland.
STRAATSBURG (ANP) Het probleem
van de parlementaire controle op het
Europese oriëntatie- en garantiefonds
voor de landbouw waarvoor de plannen
bij de ministerraad van de E.E.G. liggen
heeft woensdagavond de gemoederen in
het Europese parlement in beroering ge
bracht.
Het Europese parlement had op zijn ok-
toberzitting over het advies inzake dit
fonds verklaard dat zijn toekomstige uit
spraak over de begroting bindend moeten
zijn, tenzij de E.E.G.-ministers unaniem
besluiten ervan af te wijken. Zou dit niet
gebeuren, dan gaat er een stuk democra
tische parlementaire controle verloren, zo
luidde de overweging.
Professor Walter Hallstein moest als
voorzitter van de E.E.G.-Commissie ver
klaren, dat deze eis van het parlement
niet kon worden ingewilligd. Het E.E.G.
verdrag staat deze uitbreiding van de par
lementaire bevoegdheid niet toe. Tot zijn
spijt moest hij zeggen, dat het fonds ook
niet kan wachten op een wijziging van het
E.E.G.-verdrag, waarvoor immers een zeer
lange procedure nodig is. „Ik heb nog
nooit met zo weinig geestdrift een verkla
ring in dit parlement afgelegd", aldus
Hallstein, „maar ik kan niet anders. De
commissie moet aan het verdrag vast
houden, dat is haar grondwettelijke ba
sis".
De Nederlandse afgevaardigde ir. Vrede-
ling waarschuwde er namens de Europese
socialistische fractie voor dat er geen on
democratische ontwikkeling van het Euro
pa aan „de zes" zal worden geduld. Hij
zou niet graag zien, dat de socialisten „als
gevolg van jurische moeilijkheden tegen
standers van het gemeenschappelijke land
bouwbeleid zouden moeten worden". Ir.
Vredeling verwees ook naar een motie
van de Nederlandse Tweede Kamer, waar
in Europese parlementaire control? als
voorwaarde voor de goedkeuring van het
oriëntatie- en garantiefonds is gesteld en
hij voegde eraan toe dat minister Luns te
kennen heeft gegeven dat hij het hiermee
eens is.
Mr. Berkhouwer betoogde daarna als
woordvoerder der Europese liberale frac
tie, dat de E.E.G.-commissie niet mag vol
staan met 't registreren van juridische be
zwaren. Volgens hem behoeft de gemeen'
schap niet het slachtoffer van haar ge-
Advertentie
helpen probaat en smaken heerlijkI
schreven grondwet te worden. Als de po
litieke wil daartoe bestaat bij de E.E.G.-
ministerraad en de E.E.G.-commissie, zou
men het juridische vraagstuk kunnen om
zeilen door een ongeschreven regeling, die
inhoudt dat de E.E.G.-ministers en de
commissie hun verantwoordelijkheid ten
aanzien van de parlementaire democratie
op dit punt zullen nakomen. Geen inter
nationale rechter zou ze op grond van
verdragsartikelen daarvan kunnen weer
houden, aldus mr. Berkhouwer.
Dit zijn de zes Nederlanders, die de
ramp met de „Westland Producer"
(425 ton) hebben overleefd. De kust
vaarder is in het Kanaal gezonken
na een aanvaring met het vrachtschip
„Urania". Op de voorgrond kapi
tein Piet Drost en van links naar
rechts matroos A. Daling, kok E.
Roseboom, stuurman H. Haida,
tweede machinist E. Louvain, en
matroos N. Scaotoas. Men vreest dat
machinist C. Bloemendaal is
verdronken.
Advertentie
S
R1663
Drie miljoen Afrikanen die vol
gend jaar juli onafhankelijk worden,
zoeken een volkslied. Het zijn de in
woners van Nyassaland, dat Malawi
zal gaan heten. De nieuwe naam
betekent in het Nyanja-dialect: vuur
en vlam.
In een advertentie in de Londense
Sunday Times vraagt het stadsbe
stuur van de toekomstige hoofdstad
Zomba aan componisten om een lied
in te zenden. De winnaar ontvangt
een prijs van duizend gulden.
Er zijn enkele beperkingen. Het
volkslied mag niet meer dan vier
coupletten tellen en elk couplet niet
meer dan tien regels. Een woord
voerder van het bureau van de Hoge
Commissaris van Nyassaland in Lon
den zei dat deze kwestie rechtstreeks
vanuit Zomba wordt behandeld. Hij
zag echter geen reden, waarom de
strijd niet open zou zijn voor com
ponisten van elke landsaard.
Zijn er verder nog muzikale wen
sen voor het volkslied? ..Ik beschik
niet over gegevens op dit punt", ver
klaarde de woordvoerder, „maar ik
stel me voor dat een lied met een
sterk ritmische inslag het wel zal
doen."
Inzendingen worden tot negentien
december ingewacht bij het stads
bestuur van Zomba.
LONDEN (Reuter) Cambodja heeft
de Britse en de Russische voorzitters van
de Geneefse conferentie van 1954, die een
einde maakte aan de strijd in Indo-China,
verzocht een dergelijke conferentie weer
bijeen te roepen om de neutraliteit van
Cambodja te verzekeren.
Deze landen zijn Groot-Brittannië, de
Sovjet-Unie, Frankrijk, de Verenigde Sta
ten, de Chinese Volksrepubliek, Cambod
ja, Laos, Zuid-Vietnam en Noord-Vietnam.
Eerder had het Cambodjaanse staats
hoofd, prins Sihanoek, een veertien lan-
deneonferentie voorgesteld. Thans wordt
gemeld dat het verzoek van Cambodja
alleen betrekking heeft op de negen deel
nemers aan de conferentie in 1954.
Groot-Brittannië, dat in contact staat
met de Sovjet-Unie over de ontwikkelin
gen in Indo-China, loopt niet erg warm
voor een nieuwe Geneefse conferentie. Het
is van mening dat een dergelijk middel
erger is dan de kwaal.
PARIJS (Reuter). Een jonge in
woner van Martinique, de 26-jarige dr. Ro-
dolph Desiré, heeft in Parijs verklaard
dat op Martinique mensen sterven van
de honger. „Ik ben internist geweest aan
het ziekenhuis te Lamantin. Negentig per
cent van de zieken daar lijden gebrek.
Men moet de mensen op Martinique te
eten geven en volstoppen met vitaminen".
Desiré is een van de achttien jonge in
woners van Martinique, die in Parijs te
recht staan, omdat zij streven naar on
afhankelijkheid van dit Caribische eiland,
dat onder Frans bestuur staat.
Advertentie
edelstaal, vanaf
f 142.50
GROTE HOUTSTRAAT 86, HAARLEM
Speciaalzaak sinds 1883
PRETORIA (Reuter) De rechter in
het, sabotage-proces in Pretoria tegen Nel
son Mandela, de „zwarte pimpernel", en
negen andere beklaagden, heeft dinsdag
de eis van de verdediging om ook de
nieuwe, tegen de beklaagden uitgebrachte
acten van beschuldiging te vernietigen, van
de hand gewezen. De klacht van de ver
dediging, dat beklaagden niet op behoor
lijk gedetailleerde wijze van de tegen hen
in te brengen beschuldigingen in kennis
zijn gesteld, achtte de rechter ongegrond.
TOKIO (AP). - Communistisch
China heeft president Lyndon B.
Johnson de handschoen toegeworpen.
Hij ziet zich geplaatst voor het voor
uitzicht van een verhoogde oorlogs-
aktiviteit in Zuid-Vietnam en Laos
en mogelijke nieuwe crisissen in
Korea en Cambodja.
Peking heeft er geen twijfel over
laten bestaan dat het vastbesloten is
nu Kennedy dood is steekproeven te
nemen voor eventuele tekenen van
Amerikaanse zwakheid of onzeker
heid in de Aziatische politiek.
De Chinezen hebben Johnson onmiddel
lijk veroordeeld als een voorstander van
de „reaktionaire politiek" van Kennedy.
Dit is gevolgd door vijandige beoordelin
gen van Johnson uit Noord-Vietnam en
de procommunistische Pathet Lao in Laos.
Noord-Korea heeft nog niet officieel ge
reageerd op de verandering in de leiding
van de regering van de Verenigde Staten.
Het heeft echter wel zijn anti-Amerikaan
se campagne kwaadaardiger gemaakt en
geïntensiveerd.
De oorlog in Zuid-Vietnam is een proef
terrein bij uitstek voor dé harde revolu
tionaire theorieën van communistisch-Chi-
na. Noord-Vietnam, dat de communisti
sche opstandelingen in het zuiden leidt en
helpt, heeft haastig bekendgemaakt dat de
gevechten op dezelfde voet zullen worden
voortgezet als in de tijd dat Kennedy de
anti-communistische troepen van Zuid-
Vietnam Amerikaanse hulp gaf.
Het communistische orgaan Nran dan
schreef: „Kennedy is dood maar de vol-
i11 1 Iftiti
ken van de wereld rusten niet in hun strijd
tegén het Amerikaanse impèrialisme en in
de strijd voor nationale onafhankelijkheid,
democratie en socialisme."
Om deze bedreiging te onderstrepen
hebben de guerrilla's van de Viet Kong
krachtige aanvallen ondernomen tegen
strategisch belangrijke dorpen in het zui
den en daarmee het jonge militaire bewind
een van de zwaarste slagen sinds het be
gin van de oorlog toegebracht.
In Laos heeft de Pathet Lao alle twijfel
weggenomen over de vraag waar zijn ban
den liggen. Hoewel vroeger door de Rus
sen gesteund, praat het nu Peking na.
De radio van de Pathet Lao meldde: „De
Amerikaanse imperialisten zullen hun po
litiek van interventie in Laos voortzetten
en minder soepel worden. Onder zulke om
standigheden moet het Laotiaanse volk
zich geen illusies maken over Johnson.
Wie er ook president wordt, de aard van
het Amerikaanse imperialisme blijft on
veranderd en zijn politiek zal agressief en
oorlogszuchtig blijven".
Dit betekende dat de Pathet Lao niet
langer zal reageren op Russische pogingen
om controle uit te oefenen over zijn agres
sieve maatregelen.
De dood van Kennedy was het sein voor
harde nieuwe aanvallen uit Noord-Korea
waarbij de Amerikanen „de meest schurk
achtige moordenaars, plunderende struik
rovers, de erfvijanden van het Koreaanse
volk en de gemeenschappelijke vijanden
van de mensheid" werden genoemd.
Zonder duidelijke redenen hebben de
Noord-Koreanen verscheidene incidenten
langs de 38ste breedtegraad uitgelokt in
de afgelopen maanden. Het is mogelijk dat
zij opnieuw de militaire reakties in hun
sektor zullen beproeven.
De Laotiaanse, Zuidvienamese en Ko
reaanse problemen hebben de Amerikaan
se regeringen reeds jarenlang dwars ge
zeten. Daar komt nu nog dat van het het
kleine Cambodja bij waarvan de leider,
prins Norodom Sihanoek, enkele uren na
de moord op Kennedy China telegrafisch
zijn dankbaarheid betuigde voor zijn
„vastbeslotenheid zich te verweren tegen
de misdadige plannen van de imperialis
ten".
Mocht Sihanoek de hulp van Peking in
roepen tegen een echte of gefingeerde aan
val door Zuid-Vietnam of Thailand, dan
zou Johnson worden geconfronteerd met
een situatie waarin een misstap zou kun
nen leiden tot een militaire krachtmeting
met China.
SEOEL (AFP). De Democratisch Re
publikeinse Partij van generaal Park
Sjoeng Hee. die de afgelopen drieëneenhalf
jaar in Zuid-Körea de invloedrijkste poli
tieke organisatie was, heeft bij de dinsdag
gehouden parlementsverkiezingen de abso
lute meerderheid behaald
Op de tweede plaats komt de Partij voor
een Burgerlijke Regering van oud-presi
dent Joen Bosoen.
De zetelverdeling is volgens radio-Seoel
als volgt: Democratisch Republikeinse Par
tij: 108 zetels; Partij voor een Burgerlijke
Regering: 42 zetels; Democratische Partij:
12 zetels; Liberaal-Democraten: 9 zetels
en Volkspartij: 2 zetels.
Zeven partijen hebben geen enkele zetel
behaald. Ondanks haar overwinning heeft
de Democratisch Republikeinse Partij
slechts 35 percent van de 8.700.000 uitge
brachte stemmen op zich vreenigd.
