Sublieme toneelavond van „Ludamus"
LANGS SLUIZEN EN HAVENS
Leeg!
kom
FESTIVAL-
SIEMENS
JAK v. d. MEER
L SE HOOP HAARLEM N.V.
GOEDKOPER
„Alphons Frans"
zoog granaat op
Mijn Siemens wasautomaat
doet de rest
Adverteert in dit blad
Speciale
Kerstaanbieding
MARGARINE
K R Stl N fü - DRIEHUIS
Type WA 31 SK prijs thans f 1178,-
energie. En vet geeft nieuwe energie. Maar er is een verschil tussen vet g
en vet. De voorkeur van voedingsdeskundigen gaat steeds meer uit naar 1
bepaalde plantaardige oliën. Vooral naar maïs-, soja en zonnebloemolie, g
omdat het in hoge mate meervoudig onverzadigde oliën zijn. Brio is
daarmee bereid.
DROOMWENSEN
VOOR
DROOMPRIJZEN
SPAAR MEE!
BRAUN FOTOCAMERA
RANY 1 O-TRANSISTOR
RAD,° r
f49,-
ZELFR BAKMEEL of
Elk 2e pak CAKEMEEL
£r of CAKE-MIX
f. 28,-
BISCUITS
t )C|WT)tR?ALEIS f
zuiver plantaardig
KS
En ln deze wasmachine krijgt U het beste resultaat met
dixan, het complete wasmiddel met afgeremd schuim.
Nu ook in voordelige grootverpakking: f 1,50 besparing!
DE HAARLEMSE KATHOLIEKE toneelgroep „Ludamus" heeft met een waarlijk
sublieme toneelavond in de Stadsschouwburg definitief afgerekend met de dikwijls
verkondigde misvatting, als zou het publiek, dat gewoonlijk de voorstellingen van
toneelamateurs bezoekt, zich bij voorkeur voelen aangetrokken tot goedkope kluchten
en eenvoudige drama's: er heerste een ontroerend doodse stilte tijdens en er was
een ovationeel applaus na afloop van de opvoering der beide éénakters, waarmee dit
ensemble zijn nieuwe toneelseizoen zo verheugend heeft ingezet.
EN TOCH WAREN deze betrekkelijk
korte spelen bij het amateurtoneel verre
van gebruikelijk. Voor de pauze ging
„Een lang kerstdiner" een één-akter van
Thornton Wilder („Onze stad") een tech
nisch meesterwerkje, waarmee de auteur
de toeschouwer confronteert met de be
trekkelijkheid van het leven. Hij inviteert
zijn publiek hiervoor in de eetkamer van
de familie Bayard voor „een lang kerst
diner" dat zich over drie generaties uit
strekt. Een „Klop op de deur" dus, door
Ina Boudier-Bakker destijds in een lijvige
roman van ruim duizend pagina's onder
gebracht en door Wilder thans gecompri
meerd tot een speelduur van nauwelijks
een half uur. Deze één-akter stelt aan de
spelers bijzonder zware technische eisen,
omdat zij in korte tijd grote leeftijdsver
schillen fianpemelijk.mp.eten mqkep en, hun
voorts het gebruik van rekwisieten niet
werd veroorloofd. Het stuk is echter zo
razend knap geschreven, dat het bijna niet
kapot kan worden gespeeld. Ook in de be
zetting van „Ludamus" konden wel enige
zwakke plekken worden aangewezen, maar
over het algemeen werd er toch met zulk
een begrip en overgave geacteerd, dat het
publiek zijn aanvankelijke bevreemding
tegen het ongewone gegeven spoedig had
overwonnen en de handeling verder in ge
spannen aandacht heeft gevolgd.
NA DE PAUZE werd „Korczak en de
kinderen", de aangrijpende toneelkroniek
over de Jodenvervolging tijdens de Duitse
bezetting in Warschau opgevoerd. Het stuk
werd door Erwin Sylvanus aan de authen
tieke documenten ontleend, die destijds
door dr. Emanuel Ringelblum en zijn as
sistenten in metalen kisten in de kelders
van Warschau werden verborgen. Het is
de verbijsterend-navrante historie van de
Joodse arts Korczak, die tijdens de gru
welen van Warschau de leiding had over
een weeshuis, waar zesenzestig Joodse
kinderen in waren ondergebracht. Op hoog
„Befehl", moesten deze wezen naar een
vernietigingskamp worden doorgezonden
en de Duitse officier, met de uitvoering
van deze duivelse opdracht belast, belooft
Korczak leven en vrijheid indien hij de
kinderen wil suggereren, dat zij naar een
soort vakantiekolonie zullen worden over
gebracht. Voor de gemoedsrust van de we
zen gaat Korczak, de man die nog nooit
heeft gelogen gedeeltelijk op dit voorstel
in, maar hij weigert echter de Duitse
„gunst" te accepteren, ten einde de kin
deren zingend tot in de gaskamers te kun
nen vergezellen.
SYLVANUS HEEFT dit verschrikkelijk
gebeuren van een hoogst aangrijpend to
neelspel gemaakt, mede door de ongebrui
kelijke vorm waar de handeling in werd
gegoten. Hij maakte namelijk gebruik van
twee vertellers, die in korte flash-backs
de achtergronden van deze afschuwelijke
historie onthullen, waarbij de overige spe
lers volgens de methode van Pirandello
bij het gebeuren worden ingevoegd. Onder
regie van Lasló J. Bubenik werd vooral
deze één-akter een subliem voorbeeld van
hetgeen met amateurs kan worden L>e-
reikt, indien zij zjch. met volledige, .over-
gave aan een moeilijke -opdracht Wijden.
Zonder enige hapering werd de tekst ge-
lanceerd en mede daardobr kon voortdu
rend een hoog voorspellingsniveau wor
den gehandhaafd. Even voortreffelijk werd
het stuk door Jan Jaspers, Wim de Ree,
Henk Hirs, Willy Poierrié en Cisca Flap
per bezet en wij kregen meermalen de
indruk dat zij dermate in hun rollen
waren ingeleefd, dat zij ver boven hun
normale kunnen uitstegen. Nogmaals een
sublieme amateurvoorstelling, waarmee
zelfs de kritische toeschouwer een uiter
mate boeiende toneelavond werd bezorgd.
Het ovationele applaus van het enthou
siaste publiek staande gebracht be
tekende dan ook een triomfantelijk ver
diend loon voor het harde werken van
regisseur en spelers. Bravo „Ludamus"!
Jan van Dam
Functiewisseling. Tot officier van
Justitie te Arnhem is benoemd mr. A. W.
Holsteijn, thans advocaat-generaal bij het
gerechtshof te Arnhem. Tot advocaat-
generaal bij het gerechtshof is benoemd
mr. J. van IJsendoorn, thans officier van
Justitie te Arnhem.
HOEVEEL stoomtrawlers waren er
vijftig jaar geleden in IJmuiden inge
schreven? Het waren er 155, verdeeld
over 54 rederijen, waarvan vele die
slechts één schip in de vaart hadden. De
grootste was de Algemeene Visscherij
Maatschappij, met 25 stoomtrawlers. De
rederijen onder directie van de Firma
Groen beschikten over 16 trawlers; dan
volgde de Maatschappij tot Beheer van
Steamtrawlers en andere Visschersvaar
tuigen met 14 en daarna moet de Maat
schappij Praxis genoemd worden met
11 stoomtrawlers.
Er werden geregeld trawlers in Enge
land aangekocht, schepen die rond de
eeuwwisseling nieuw in de vaart waren ge
komen, thuisbehorende in Grimsby, Huil
of Aberdeen in Schotland. Het was meestal
De grote hopperzuiger „Alphons Frans",
die de zogenoemde voorhaven, drie mijl
voor de IJmuidense pieren, moet „zuigen",
heeft gistermiddag het werk gestaakt, om
dat zich vermoedelijk een granaat in de
zuigbuis zou bevinden. De hopperzuiger is
toen de berghaven van IJmuiden binnen
gelopen, terwijl de mijnopruimingsdienst
van de Marine gealarmeerd werd. Later
werd geconstateerd, dat het inderdaad een
granaat was, die zich in de zuigbuis van
de „Alphons Frans" bevond. Het projectiel
werd er uitgehaald en door de marine
mannen onschadelijk gemaakt.
het kleine type stoomtrawler, de zo ge
noemde kustboot, waar Engeland en Schot
land afstand van deden toen de schepen de
leeftijd van 12 jaar, 15 jaar en zelfs 20
jaar hadden bereikt. Zij hadden hun spo
ren op de Noordzee verdiend en waren
minder geschikt om ter verre visserij te
gaan. Toen de Engelsen hoe langer hoe
meer daartoe overgingen, evenals de Duit
sers, kwamen er grote trawlers en werd
(een gedeelte van) het kleine type sche
pen naar elders verkocht.
Op de foto ziet u een van de vele vroe
gere Britse trawlers, die in 1913 naar
IJmuiden was gekomen, na in 1899 nieuw
te zijn afgeleverd door Earle's Co Ltd.,
een scheepswerf in Huil, aan de Anchor
Steam Fishing Co Ltd. te Grimsby. Tot
1913 heeft het schip gevaren, de laatste
jaren onder de Engelse schipper W. lies,
als Conqueror GY. 1065, overwinnaar of
veroveraar, een wel „toepasselijke naam"
voor 'n trawler. Het is niet bekend, of het
schip werkelijk een overwinnaar is ge
weest, wel, dat de rederij in Grimsby het
in 1913 verkocht aan de IJmuidense Maat
schappij „De Twee" van Gebr. Vriend.
De naam Conqueror kwam vijftig jaar
geleden nog zes keer in Engeland voor.
T. L. Devlin in Granton had ook een traw
ler van die naam en verder waren er
drie sleepboten en twee raderboten die zo
heetten.
In IJmuiden kreeg de Conqueror de
naam De Twee (IJM 145) en Klaas Blok
werd er schipper op. De Een, gemerkt IJM
7 was er ook en daar voer H. Visser mee.
Er wachtten moeilijke jaren, toen de
Twee IJM 145 in de vaart was gebracht.
De eerste wereldoorlog brak uit en hoe
wel aanvankelijk de animo om te varen
niet groot was, moest er toch gevaren en
gevist worden. Vele schepen keerden niet
terug en er werd nooit meer iets van de
opvarenden vernomen. De Twee IJM
145 kwam behouden door deze bange ja
ren heen. In 1921 kwam de rederij on
der directie van de heer L. Vriend en de
naam van de trawler veranderde in So-
bat IJM.6 en schipper werd J. Rechtstei-
ner, die een jaar later werd opgevolgd
door schipper N. de Haas. Zo bleef het
enkele jaren.
In 1924 deed een verandering zich weer
voor. De Sobat ging over aan de Vissche
rij Mij. Eduarda, die onder directie stond
van G. T. Res. Schipper werd J. van We
zel en de naam van de trawler is toen
Eduarda IJM.6 geworden.
In 1926 kwam W. Engelhart het direc
teurschap over en schipper K. Vrolijk ging
met de trawler naar zee.
Er wachtte daarna nog een wijziging.
De N.V. Visscherij Mij. Patria I, een doch
teronderneming van de Mij. Praxis nam
de Eduarda in 1927 over.
De IJM 145 „De Twee" van de
Gebroeders Vriend.
De trawlers Perseus, Penelope, Posei
don, Pallas, Paris en Plutos waren be
kende boten en de Eduarda werd als Po
laris IJM.6 eraan toegevoegd; onder schip
per F. van der Kuil kon het schip enige
jaren aan de visserij deelnemen.
Bij de aanvang van de dertiger jaren
deed een moeilijke periode haar intrede
en in 1933 hield de grote staking in het
IJmuider trawlerbedrijf de vloot een
half jaar aan de kant; vele stoomtraw
lers zijn na die staking niet meer ter vis
serij gegaan. De Polaris heeft enige ja
ren in de Haringhaven gelegen en werd
in 1936 met verscheidene andere vgn de
vloot geschrapt wegens verkoop voor de
sloop.
Arie van der Veer
•v wr
Verkrijgbaar bij
Gen. Cronjésiraai 1 - Haarlem - Telefoon 55429
Verkrijgbaar bij
Zijlstraat 56
Haarlem
Telefoon 11828
Vraag Uw handelaar onze brochures of bezoek de Siemens toonzalen:
Den Haag, Huygefispark 38-39,Tel. 18S850 Amsterdam, N.Z.Voorburgwal 312,Tel.220545
Deventer, Keizerstraat 35, Tel. 18772
Siemens half- en volautomatische trommel
wasmachines en wascombinatie: betrouwbare
en degelijke apparaten waaraan U met een
gerust hart de was kunt overlaten.
SIEMENS volautomatische WASMACHINES verkrijgbaar bij
Driehuizerkerkweg 87 - Telefoon 5736
"Wasdag" met een Siemens volautomatische wascombinatie betekent: alleen
maar een knop cmoraaien. Daarmee begint Uw wasdag, daarmee eindigt Uw
wasdag I
Volledige wasbehandeling in éér, machine:
de Siemens trommelwasmachine en centrifuge, met een hoog toerental, heb
ben elk een inhoud van J'/j kg wasgoed (drooggewicht). Het wasprogramma
(weken, wassen en 7 x spoelen) verloopt geheel automatisch. Gelijktijdig was
sen en centrifugeren, dat kan met de Siemens wascombinatie.
Wasmachine en centrifuge hebben beide een aparte electromotor, pomp en
veiligheidsdeksel. Een ingebouwde tijdschakelaar schakelt de centrifuge auto
matisch uit.
margarine
MODERNE: VOECiNGSf-EER WIJST NIEUWE WEGEN. Werken kost
v.
van 11 Fm 17 dec. 63
volautomatisch JJ O C
To o3/a
te betalen fn» 200 regel» 10 ct. 1.45,*
of 850 regels.
te betalen lm 200 regeft 6 10 ct. P. 29,.
of 490 regel».
KEUKENKLOK
Electrische klok
2 pakken voor slechts
Ie betafen fn» TOO zegefs 6 10 cl. f.18,-
of 280,- zegels*
Elk 2e pakje of doosje
bij f.4,- boodschapper»
Veerwerkklok
te betalen tni 100 zegefs 10 ct. t f.14,
of 240 zegelt
Vraag de droomwensfolder
Keuze uit vele droomwensen
van ongekende kwaliteiten
voor ongelooflijk lage prijzen
\A1
T 'I N
PROCENT
Geen prijsver
hoging, maar
prijsverlaging
in
JACKS,
óók nylon; en
MANTELTJES
maat 45 t.e.m. 60.
En in
JURKJES
met lange mouw;
maat 45 t.e.m. 65
Deze aanbieding
duurt van woens
dag 11 dec. tot en
m. dinsdag 24 dec.
