I
v
Britten zitten op Cyprus
in een netelig parket
IJn^f
Zij behoren tot de garanten en zijn
tevens de aangewezen bemiddelaars
Sovjet-Unie gaat
Algerije helpen
Gezinsleven in VS
sterk beïnvloed
door echtscheiding
Moeder van Anneke
Grönloh bedwelmd
en beroofd
Nieuwe bevelhebber
Westduitse leger
i m na
MAANDAG 30 DEC^"B»R 1963
5
Opgelegde' grondwet
C risisste m ming
Rover met
mensenkennis
<7
sei^efek
van het Latijnse woorc
voor zeven
ALLEMAN Dit zijn de dagen van het
terugkijken; terugkijken op het oude
jaar. Wij doen het graag. Maar minstens
even leuk is het rondkijken; rondkijken
naar elkaar. Naar gewone mensen, die
gewone dingen doen. Bert Haanstra
was er twee jaar lang voor op pad met
wijn verborgen filmcamera. Hij schoot
er 60 kilometer film mee, waarvan hij
er tenslotte 2*/« monteerde tot zijn film
^Alleman": een familieportret van ons
Nederlanders. Een vriendelijk portret
van een vriendelijk volkje. Want Maan-
stra's visie op u en mij is niet zuur of
gekweld. Hij is een vriendelijk man. W$
komen er goed bij hem af. Aardige
mensen met de beste bedoelingen, een
beetje weerloos soms, of aandoenlijk, erf
dwaas of zomaar mal. Maar nooit ver
schijnen wij elkaar in Alleman als
kwetsend of belachelijk. „De filmcame
ra doet een keuze en isoleert daardoor
mensen van hun omgeving." schrijft A.
Koolhaas in het aardige fotoboekje dat
„De Benige Blij" over Alleman heeft
laten verschijnen. Een benadering van
die Nederlander met de verborgen ca
ra betekent een verheviging van de
erlander, een dramatisering van het
alledaagse, aldus Koolhaas. Sommige
mensen worden door de verheviging
van dat isolement zo deerniswekkend
weerloos, dat ze lmehwebkend worden.
Onopvallend in de massa, maar pot
sierlijk in hun isolement. Die opnamen
zijn in Alleman achterwege gelaten. Er
bleef genoeg over. Wij weten sinds
Alleman voorgoed hoe wij ons aan het
strand in badcostuum steken, hoe wij
ons glaasje bier overeind houden in het
oürnavalsrumoer, of hoe wij van Ter
Apel tot Sas van Gent het amateur
toneel beoefenen. Haanstra heeft het
voor ons gezien. En bij duizenden trek
ken wij naar de bioscoop om met hem
mee te kicken. Een vertederend familie
portret.
if 1
'i U- r&Ê.
W" i W&; - -
i#;""' "s
- 't. i >r -i
m ;i 1*1i> 11r. ><to
1
Larnaca in afzonderlijke Griekse en Tur
se delen. Volgens de Grieken is een der
gelijke splitsing in de praktijk onmoge
lijk en ook onnodig. Maar de Turken klem
men zich vast aan de letter van de over
eenkomst. Makarios wil de gemeentelijke
eenheid herstellen met waarborgen voor de
Turkse minderheid.
(Van onze correspondent)
LONDEN De Britse regering wenst
snel te handelen wegens het dreigende ge
vaar van een nieuwe burgeroorlog op Cy
prus en, wat erger zou zijn, vijandelijk
heden in het oostelijk bekken van de Mid
dellandse Zee tussen de NAVO-leden Grie
kenland en Turkije. De Britse minister
voor Gemenebestzaken, Duncan Sandys,
besloot tot zijn reis naar Cyprus na het
dreigement van Turkije om militair in te
grijpen als de andere twee landen, Grie
kenland en Groot-Brittannië, die garant
staan voor de grondwet van Cyprus, niet
gezamenlijk met haar zouden optreden.
In geval van eenzijdige actie zouden de
Turken Griekenland tegenover zich vin
den.
De Britse militaire commandant, gene
raal Young, wordt thans officieel aange
duid als de bevelhebber van de „wapen
stilstands-strijdmacht" en niet meer, zoals
oorspronkelijk, van de „gezamenlijke
strijdmachten". Deze laatste titel klopte
niet met de werkelijkheid, want de mili
taire samenwerking tussen Britten. Tur
ken en Grieken bleef uit. De strijdmacht
bestaat tot nog toe uitsluitend uit Britse
militairen. De Britten trachten echter als
nog een algehele samenwerking tot stand
te brengen, waarvan het politieke verbin
dingscomité een eerste stap is. Een oplos
sing is, op grond van het garantieverdrag,
alleen mogelijk op Grieks-Turks-Britse
basis.
De Britse positie is verre van gemak
kelijk. De Britten voelen er weinig voor
de rol van politie-agent alleen op zich te
nemen. Dit zou te veel lijken op de oude
Britse koloniale positie. Sommigen zijn
van mening dat de rol van politieman en
bemiddelaar niet door dezelfde mogend
heid kan worden uitgeoefend.
Indien Cyprus bereid zou zijn dit te be
kostigen, is het niet uitgesloten dat de
UNO eventueel vredestroepen zullen stu
ren. Sommigen geloven dat een vredes
poging van niet direct betrokkenen de
beste kansen maakt.
Groot-Brittannië's eerste zorg is de rust
op het eiland te herstellen en de politieke
sfeer te scheppen welke een oplossing mo
gelijk maakt. Herstel van de rust lijkt,
anders dan toen Groot-Brittannië tegen
over een tegen zichzelf gerichte guerrilla
stond, vrij eenvoudig. Maar het vinden
van een nieuwe politieke regeling is des
te moeilijker, omdat de bodem uit het ver
gelijk van Zürich en Londen van 1960 is
weggevallen.
De destijds aan Cyprus „opgelegde"
grondwet heeft door gebrek aan onderling
vertrouwen nooit behoorlijk kunnen wer
ken. Vandaar dat Makarios in april een
herziening aan de orde stelde, waartegen
de Turks-Cyprioten, met steun van Tur
kije, verzet aantekenden. Groot-Brittannië
was destijds van mening dat de geringste
kans op een Grieks-Turks samengaan op
Cyprus te verkiezen was boven voort
gaand bloedvergieten. Het ergste in de
nieuwe situatie is, dat de Turkse regering
in plaats van de Turks-Cyprioten Maka
rios' voorstellen van 16 december beant
woordde. Vanzelfsprekend weigerde Ma
karios hierop in te gaan.
Ingrijpende amendementen met betrek
king tot de grondwet vereisen de ratifica
tie door Groot-Britttmnië, Griekenland en
Turkije, maar minder belangrijke, betref
fende lokale problemen, moeten door de
Cyprioten zelf worden geregeld. Makarios
voorstellen zijn echter volgens velen hele
maal niet anti-Turks.
De Britse en Griekse regering zijn 't eens
over de noodzaak van een herziening van
de grondwet. Door de impasse met Tur
kije kan er echter geen sprake zijn van
eendrachtig optreden van de drie garanten.
Het voornaamste strijdpunt betreft eigen
lijk een ondergeschikte kwestie: de split
sing van de vijf grootste steden in Cyprus
Nicosia, Famagusta, Paphos, Limassol en
De crisis kreeg een internationaal ka
rakter toen de Turkse regering op kerst
dag de Britse ambassade in Ankara waar
schuwde dat Turkije in Cyprus militair
zou ingrijpen, tenzij snel gezamenlijk zou
worden opgetreden ter bescherming van
de Turkse gemeenschap. Turkse oorlogs
schepen werden naar Cyprus gestuurd en
Turkse straaljagers gierden over Nicosia.
De Turks-Cyprioten schijnen bereid te
zijn voor hun rechten te vechten en de
Turkse regering zou hen willen steunen.
Makarios zou die rechten echter niet wil
len aantasten, maar ze alleen een realis
tischer inhoud willen geven. De Grieks-
Cyprioten, die hebben ervaren dat het
Turkse recht van veto te ver gaat, wen
sen daarom een nieuwe regeling. Demo
cratie betekent eerbied voor de rechten
van minderheden, maar niet dat min
deren elk redelijk plan van de meerder
heid kunnen blokkeren, zo luidt de op
vatting van degenen in Groot-Brittannië
die sympathie voor het standpunt tonen.
De Grieks-Cyprioten zijn bereid Britse be
middeling te aanvaarden, niet als onder
tekenaar van het garantieverdrag, maar
in zijn rol van centrum van het Britse
Gemenebest. Tot nu toe hebben de Grieks-
Cyprioten niet de hulp van Griekenland
ingeroepen.
De politie van San José in Califomië
wekt een winkeldief die blijkbaar over
een flinke dosis mensenkennis beschikt.
Hij wandelde een modezaak binnen en
opende een doosje waaruit hij een flink
uit de kluiten gewassen muis tevoor
schijn haalde.
Terwijl het personeel vanaf toonban
ken en stoelen angstig de verrichtingen
van muis en vreemdeling tegelijk pro
beerde te volgen, zocht de man de kost
baarste japon uit, pakte zijn muis op en
verdween.
ALGIERS (Reuter)Een Algerijnse de
legatie heeft een bezoek van tien dagen
aan Moskou gebracht om de besprekingen,
die in Algiers waren begonnen over de
besteding van een lening van ongeveer
357 miljoen gulden, die de Sovjet-Unie aan
Algerije heeft verstrekt, voort te zetten.
Na een overleg, dat tien dagen heeft ge
duurd, is te Moskou meegedeeld dat over
eenstemming is bereikt over de hulp. die
Rusland Algerije op economisch en tech
nisch gebied zal geven. De Sovjet-Unie zal
helpen bij 't opleiden van Algerijnse tech
nici. Zij zal Algerije ook op landbouwge
bied steunen.
Verder wordt verklaard dat Sovjet-Rus
land en Algerije grote waarde hechten aan
de besluiten, die werden genomen op een
bijeenkomst van Afrikaanse leiders die in
de Ethiopische hoofdstad Addis Abeba is
gehouden. Hierbij werd gewezen op de op
vatting, dat er in Afrika geen kernwa
pens mogen worden opgeslagen.
WASHINGTON (Reuter) Ongeveer
2.365.000 Amerikaanse kinderen een op
iedere vijfentwintig wonen bij een wet
tig gescheiden of gescheiden levende va
der of moeder. Drieënnegentig percent van
deze kinderen is onder de hoede van de
moeder. Meer dan anderhalf miljoen ge
zinnen op een titaal van ruim 47 miljoen
in geheel Amerika hebben een gescheiden
of gescheiden levende man of vrouw aan
het hoofd een feit van „grote sociale
betekenis".
Het overzicht over het leven in de Ver
enigde Staten vermeldt ook, dat het ge
middelde inkomen per gezin in 1959 ruim
20.000 gulden per jaar bedroeg. Het slechtst
kwam in dit opzicht de staat Mississippi
voor den dag met een gemiddeld inkomen
van ruim 10.000 gulden per jaar tegen
Alaska ruim 26.000 gulden.
Het inkomen is de laatste jaren over het
algemeen gestegen, onder meer doordat
meer vrouwen buitenhuis gingen werken.
januari is genoemd
naar Janus de Romein
se godïh.begin
februari is genoemd
naar Februa een boe-
tefeesf der Romeinen
maart is genoemd
naar de oorlogsgod
Mars
april is afgeleid van
hef Latijnse woord
vooropenen
meiisgenoemdnaar
Maia de Romeinse
qoainvande aarde
juni is genoemd naar de
huweltjhsQodin Juno o
naar decdnsul Brutus
juli is genoemd naar
Julius Ceasar
naar de Romeinse
keizer Auqustus
oktober is afgeieid
van her Latijnse woord
voor acht
tof
november is afgeleid
«n het Latijnse woord
voornegen
decemtariil^^id"
van het Latijnse woord
voor hen
Twee jongemannen van ongeveer 20
jaar hebben in de nacht van zaterdag op
zondag in haar woning aan de Uiterwaar
denstraat in Amsterdam mevrouw F. Ro-
rora, de moeder van Anneke Grönloh, be
dwelmd, de kasten in haar kamers over
hoop gehaald en ongeveer 2000 gulden ge
roofd. Van de sieraden wordt niets ver
mist.
Zaterdagavond werd mevrouw Rorora
opgebeld door een onbekende, die zei dat
Anneke Grönloh in Amersfoort waar zij
die avond was opgetreden, een auto-onge
luk was overkomen. Mevrouw Rorora be
gaf zich naar het hotel in Amsterdam waar
Anneke haar intrek heeft genomen om
aan de grote belangstelling van haar be
wonderaars te ontkomen. Daar was van
een ongeluk niets bekend en korte tijd la
ter keerde Anneke gezond en wel in het
hotel terug.
Mevrouw Rorora ging naar huis. Toen
zij de voordeur had geopend stonden plot
seling twee jongemannen achter haar, die
haar een vloeistof in het gezicht wierpen,
waardoor zij bedwelmd raakte. De man
nen hebben haar naar binnen geduwd en
haar in de gang laten liggen. Daar is zij
zondagmorgen bij kennis gekomen. Toen
ontdekte zij dat alles overhoop was ge
haald en dat een bedrag van 2000 was
verdwenen.
BONN (Reuter) Generaal Heinz Trett-
ner volgt 1 januari generaal Friedrich
Förtsch op als bevelhebber van het West
duitse bondsleger.
Generaal Trettner is 56 jaar. Hij kwam
in 1925 in dienst als officier bij de land
macht en kreeg later een vliegeroplei
ding. Trettner was stafofficier bij de lucht
landingstroepen die Nederland, Kreta en
Sovjet-Unie binnenvielen.
In 1944 diende hij aan 't Italiaanse front.
Na de oorlog werkte hij voor een glashan
delaar en studeerde intussen rechten en
economie in Bonn. In 1956 trad Trettner
in dienst van de Bundeswehr en werd bij
de NAVO in Parijs gedetacheerd.
