laat het uur van de waarheid slaan!"
„KONFRONTASI": DE TWEEDE RONDEII
f
verkouden?
IX
Gerucht over wondergeneesmiddel lokt
ongeneeslijk zieken naar Corsica
Premier Toengkoe Abdoel Rahman: „StiOp hlllp aan Indonesië;
HOEST?
snuiten
weg
Verklaring Schippers-Eigenaren
over bedrijfspensioenfonds
500 jaar Staten Generaal
Vier arrestaties in
ernstige treinramp
bij Belgrado
Minister van Gezondheid in Parijs
geeft een ernstige waarschuwing uit
Banvloek tegen de
zwarte kunst hielp
Critiek van Wilson
op EEG-landbouw
DINSDAG 7 JANUARI 1964
4
verkoudheid? keelpijn?
GROENE KRUIS
HOESTBONBONS
GEEN ASCEET
vï,f;; «tei-
ernr^
Drievoudige moordenaar
in Noord-België ontsnapt
Kerkelijk nieuws
Dr. E. van RaaUe
(Van onze reisredacteur W, L. Brugsma)
KOEALA LOEMPOER (Maleisië) „Als Nederland na zijn bittere ervaringen
toch steun aan Indonesië wil geven, moet het dat uiteraard zelf weten. Maar
waarom het esten in het algemeen steun aan Soekarno geeft, is mij niet duide
lijk. Soekamo heeft nog nooit iets tegenover die steun gesteld." De premier van
Maleisië, Toengkoe Abdoel Rahman, die de volle last van Soekarno's „konfron-
tasi -politiek moet dragen, gaat nog een stapje verder: „Het argument is, dat als
men Soekarno niet steunt, hij steeds verder in de armen van het communisme
zal glijden. elnu, laat hem glijden. Als het Westen verdere hulp aan Soekarno
weigert, slaat voor Indonesië het uur van de waarheid. Als hij zich dan nog verder
met het Oosten identificeert, dan krijgen verstandige Indonesiërs eindelijk de
kans zich van hem te bevrijden".
De Toengkoe zegt plompverloren: „de
Fhilippijnen zijn grillig. In het Manila-
akkoord stond eerst erkennen, dan over
Sabah praten". De suggestie dat hij door
toe te geven aan de Philippijnse wens
Soekarno zou kunnen isoleren, maakt hem
een beetje boos: „er is al genoeg sme
rige politiek in de wereld. Wij willen recht
door zee gaan en ons aan onze afspraken
houden. Waarom hebben de Philippijnen
hun claim op Sabah nooit naar voren ge
bracht toen Sabah nog een Britse kolonie
was?"
Ja, waarom? De hele kwestie Maleisië
zit vol waaroms. Waarom moest de nieu
we Federatie zo nodig worden gevormd?
De Toengkoe, die een onbezorgde jeugd
had hij studeerde pas op zijn 46ste af,
want hij had het druk met sport loopt
nu een beetje krom onder alle politieke
zorgen. Hij zegt: „als wij het onafhanke
lijke Singapore alleen gelaten hadden, zou
die Chinese stad het Cuba van Zuidoost-
Azië zijn geworden. Maar we konden het
niet opnemen in de oude Federatie Ma
laya het schiereiland Malakka zonder
de balans tussen Chinezen en Maleiers in
het voordeel van de Chinezen te verande
ren. En verder kon Engeland niet ten
eeuwigen dage als kolonisator in Sabah en
Serawak blijven zitten. De oplossing lag
dus voor de hand".
De beminnelijke Maleise edelman, die
de toengkoe is, heeft zijn openhartigheid
nog niet verloren. Hij zetelt temidden van
adviseurs, orchideeën, krissen, modelvlieg
tuigen en olifantstanden in zijn villa op
een heuvel boven de federale hoofdstad
Koeala Loempoer en praat er op los. Maar
anders dan vroeger, proberen zijn advi
seurs zijn openhartigheden niet meer te
remmen. Zelfs niet als hij de Philippijnen
een veeg uit de pan geeft.
Manila, met Koeala Loempoer een van de
weinige resterende pro-westelijke hoofd
steden van Azië, weigert de op zestien sep
tember gevormde Federatie van Maleisië
te erkennen, omdat het historische aan
spraken heeft op Sabah Noord-Bor-
neo dat met Serawak, Singapore en
het voormalig Malaya de nieuwe Federa-t
tie vormt. President Macapagal wil eerst
de verzekering, dat Maleisië bereid is de
Kwestie-Sabah door internationaal overleg
of arbitrage te regelen.
Het is waar. Even waar als het voor
de hand liggen van Soekarno's verzet te
gen de vorming van een nieuwe staat aan
zijn grenzen. Want die staat met zijn ster
ke westelijke invloeden, liberale democra
tie en economie, is een uitdagend alter
natief voor Soekarno's concepties. Als de
Federatie slaagt, wordt zij een magneet
voor de middelpuntvliedende krachten in
de Indonesische republiek: Sumatra, Cele
bes. Borneo. Als zij mislukt, worden de
links-extremistische Chinese partijen er
de baas.
Dat zijn kwade ontwikkelingen voor Soe
kamo. Vandaar dat hij nooit werkelijk
heeft geprotesteerd tegen de oude Federa
tie Malaya en de Britse koloniën in Bor
neo. Dat was een toestand die hem eer
der beschermde dan bedreigde. Nu is dat
evenwicht verstoord.
Onder de Toengkoe's beminnelijkheid en
levenslust hij zwemt, golft, houdt van
sportwagens en slaat geen paarderen
over ligt toch een stuk harde koppig
heid, dat niet van opgeven wil weten.
„De confrontatie met Indonesië kan nog
een hele tijd duren. Zij gaat ons een
hoop geld kosten, dat we liever aan ont
wikkelingsprojecten zouden hebben be
steed. We gaan nu de dienstplicht invoe
ren. Vergeet niet dat we ook onze noord
grens moeten beschermen tegen commu
nistische infiltranten en het hele land te
gen communistische subversie.
Gelukkig worden wij militair gedekt
Voor de man wiens politieke leus altijd
geweest is. „Ik wil van mijn land een
gelukkig land maken," ziet de toe
komst er minder zonnig uit dan hij ge
dacht had. Hij is ook vermoeider en ge-
resigneerder dan de vorige keer dat ik
hem sprak en staart af en toe zwijgend
uit het raam, waar dikke grijze wolken
aandrijven over de heuvels: de regentijd
begint.
Hij ontwaakt uit zijn gepeins als ik
melding maak van het bericht, dat Soe
karno een ongeneeslijke nieraandoening
zou hebben en dat de Weense artsen hem
niet meer dan een jaar of anderhalf zou
den geven, „En wat dan?" vraagt hij,
„Een burgeroorlog tussen leger en com
munisten? Wie zal dat winnen? En als het
leger wint, zal het dan de confrontatiepo
litiek tegen ons voortzetten?"
Ja, wat dan? Het is een van de „64
dollar questions" van het onzekerste ge
bied in de wereldpolitiek, het stormcen-
helpen probaat an smaken heerlijk!
BELGRADO Naar aanleiding van de
treinramp die zaterdagmorgen in de buurt
van Belgrado plaatsvond en die aan 61
mensen het leven kostte zijn vier arresta
ties verricht. Beschuldigd van misdadige
nalatigheid zijn aangehouden de machinist
en de hoofdeonducteur van de sneltrein uit
Skoplje, de stationschef van Jajintsi en
zijn wisselwachtcr.
De rechter van instructie van het parket
in Belgrado meent, dat de ramp voorko
men had kunnen worden door een mini
mum aan veiligheidsmaatregelen. Uit het
onderzoek is gebleken, dat de machinist
en de hoofdconducteur van de sneltrein
verzuimd hebben, vijfhonderd meter voor
en achter hun stilstaande trein knalseinen
op de rails te plaatsen, hoewel de trein
ruim twintig minuten in dichte mist stil
bleef staan.
De politie heeft verder vastgesteld, dat
de stationschef van Jajintsi gewaarschuwd
was door de chef van het volgende sta
tion dat de sneltrein niet was aangeko
men. Petrovitsj had zich er niet van ver
gewist, of de trein al voorbijgekomen was
en zelfs de chef van het vorige station op
de route laten weten, dat deze stoptrein
uit Pojarevats waarin de meeste slacht
offers zouden vallen kon laten vertrek
ken. De wisselwachter van Jajintsi die bij
Petrovitsj stond toen deze de stoptrein liet
vertrekken, wist dat zijn chef de sneltrein
niet voorbij had zien komen.
De politie is ervan overtuigd, dat in de
sneltrein niet aan de noodrem is getrok
ken, zoals aanvankelijk was verondersteld,
maar dat de reminstallatie in werking is
getreden door het ontploffen van een vei
ligheidsmechanisme.
De Toengkoe begrijpt Soekarno's fana
tieke verzet niet goed: „waar maakt die
man zich toch druk over? Hij is toch geen
asceet! Hij houdt van goede dingen, van
het leven, van vrouwen bijvoorbeeld." De
breinen van de Toengkoe en Soekarno
gaan andere wegen. Beiden zijn „vader
des vaderlands." Maar de één heeft zijn
„merdeka" langs evolutionaire weg ver
kregen en de ander langs revolutionaire.
De Maleise aristocraat zoekt de uitleg
ook in het verleden: „Soekarno droomt
van een Groot-Indonesië, van het herstel
van het rijk van Modjopahit. Hij heeft
ook de oude dichter gelezen uit dat rijk,
die schreef: „Eerst komt driehonderd
jaar lang de witte ziekte dat waren
de Nederlanders dan komt de gele
de Chinezen, waar ze nu zoveel last van
hebben en dan komt de prins der
rechtvaardigheid, die het rijk zal herstel
len.
Nou, Soekarno maar tevergeefs zoeken
naar een prins in de gelederen zijner
voorouders. En het vervelende is, dat mijn
naam, Abdul Rahman, betekent: hij die
recht doet. Vandaar dat Boeng Kamo mij
blijkbaar van expansieve neigingen ver
denkt".
door Engeland en Australië. We hoeven
ons dus niet in één slag tot de tanden
te bewapenen. Maar het blijft duur. En
door de Indonesische boycot van Singapore
verliest die stad alleen al 250 miljoen
gulden per jaar."
trum van Zuidoost-Azië, waar een vrien
delijke, goedgemutste Maleise aristocraat
een matigende, constructieve rol had wil
len spelen en zich, al doende, in een wes
pennest heeft gestoken, omdat hij uit twee
kwaden had te kiezen.
Een hoopvol ogen
blik: premier Toen
Toengkoe Abdoel
Rahman van Malei
sië (links) en presi
dent Soekarno van
Indonesië kwamen in
de zomer van 1963 in
Tokio bijeen. Soe
karno verklaarde zich
toen bereid zijn con
frontatie-politiek te
gen het nog niet ge
vormde Maleisië af
te gelasten en de pro
blemen tussen beide
landen in een geest
van goede nabuur
schap te regelen.
Maar de besprekin
gen over die regeling
leidden tot niets.
1x
gtfÉEfl
(Van onze correspondent)
PARIJS Heel Frankrijk en Corsica
dan nog eens in het bijzonder wordt sedert
een dag of tien in stijgende spanning ge
houden door de strijd die tussen het mi
nisterie van Gezondheid in Parijs en de
amateur-bioloog Gaston Naessens is ont
brand. Naessens, die 39 jaar oud is en zich
sedert de laatste zomer op Corsica heeft
teruggetrokken, is de uitvinder van een se
rum waarmee hij beweert zowel kanker
als leukemie, een eveneens dodelijke
bloedziekte, te kunnen genezen.
Hij verzekert over de bewijzen en ge
tuigschriften te beschikken met betrekking
tot verschillende patiënten die door de of
ficiële wetenschap waren opgegeven en
die hij zou hebben gered. De toeloop in
Corsica van doodzieke mensen en ouders
met kinderen die aan kanker lijden is de
laatste dagen zo groot geworden dat in
het enige ziekenhuis van Bastia alle bed
den zijn bezet. Eind vorige week heeft
Naessens laten weten dat alle serum ge
naamd GN-24 op zou zijn, zodat het geen
zin meer heeft de reis naar Corsica te
ondernemen. Zelfs uit Engeland is per
vliegtuig een kankerpatiëntje overgeko
men en in de autofabrieken van Peugeot
bij Parijs hebben de arbeiders duizenden
franken verzameld om een doodzieke ka
meraad in staat te stellen eveneens te po
gen in Corsica zijn gezondheid met het
wondermiddel te herstellen.
Het ministerie van Gezondheid heeft vo
rige week een hoofdinspecteur op onder
zoek gestuurd. Het onderzoek schijnt voor
Naessens niet zo gunstig te zijn uitgeval
len en hem is dan ook discretelijk aange
zegd dat hij beter ziin biezen kan pakken.
Tot een formele arrestatie of uitwijzing
schijnen de autoriteiten echter niet te dur
ven overgaan uit vrees voor de reacties
van de honderden zieken en hun families
die op Corsica hun ganse hoop op Naes
sens hebben gezet. Het ministerie heeft
ook bekendgemaakt dat Naessens al eens
wegens onwettige uitoefening van de me
dische wetenschap tot een hoge boete is
veroordeeld. Er is trouwens maar één dok
ter die zijn serum, dat uit het bloed van
paarden moet worden bereid wil toepas
sen. Er zijn echter ook verschillende men
sen die beweren dat Naessens hun leven
BRAMBER (AP) Het kerkhof van de
Engelse plaats Bramber ziet er weer piek
fijn uit. De banvloek van de 76-jarige
predikant Ernest Streets die de beoefena
ren van de zwarte kunst zondag vervloek
te, heeft kennelijk indruk gemaakt. Twee
dagen geleden bedreven vandalen hun
zwarte kunst op het kerkhof. Grafstenen
en beelden werden toen omvergegooid.
Men neemt aan dat zij nu het kerkhof
weer in orde hebben gemaakt, of dat dit
gedaan is door gelovigen die onbekend
wensen te blijven.
heeft gered nadat ze door de officiële we
tenschap waren opgegeven. Dergelijke be
weringen zijn moeilijk te verifiëren. Vol
gens specialisten is het mogelijk dat in ge
noemde gevallen een vroegere geneesme
thode een verlaat effect heeft gesorteerd
waarvan Naessens zich zo de verdiensten
zonder grond kon toeschrijven. Bovendien,
zo zeggen specialisten, moet men nog
maar afwachten of die genezing een defini
tief karakter zal dragen.
Ondertussen blijft de amateur-bioloog
zich hartstochtelijk verdedigen tegen al
le beschuldigingen en weigert hij halsstar
rig Corsica te verlaten, waarbij hij zich
op de steun eti de bescherming van de
hele Corsica anse bevolking kan beroepen,
die als een man achter hem zou staan.
Naessens heeft in Zwitserland het anti
kanker serum reeds in 1950 op de markt
gebracht; GN24 naar zijn initialen en
geboortedag. Een ander preparaat, ana-
blast genaamd, volgde op de Zwitserse
markt, maar het is nog niet bekend of
dat iets te maken hebben met het huidige
preparaat. In 1956 werd Naessens schuldig
bevonden aan het onbevoegd uitoefenen
van de geneeskunde. Hierdoor werd hem
belet het preparaat aan zieken toe te die
nen, maar thans heeft een arts uit Ajaccio
zich bereid verklaard dit voor hem te
doen.
Volgens A.F.P. is een vrouw die volgens
Naessens van kanker genas, in werkelijk
heid overleden. Naessens beweert, dat hij
nog enkele weken geleden een telefoonge
sprek met haar gevoerd heeft, maar vol
gens het persbureau blijkt uit de burger
lijke stand, dat zij anderhalf jaar geleden
de laatste adem uitblies. De vrouw, me
vrouw Barbara Philonenko, echtgenote van
een Russische prins, was door haar artsen
opgegeven, maar Naessens zegt haar met
zijn serum genezen te hebben.
Twee Franse kinderen, die naar Ajaccio
gekomen waren, maar niet behandeld
konden worden, zijn inmiddels overleden.
Het bestuur van de Vereniging Schip
pers Eigenaren van Motortreil- en Ha-
ringloggers te Katwijk aan Zee heeft de
volgende verklaring afgeegd.
„Bij de loononderhandelingen voor het
jaar 1964 is ons duidelijk geworden dat
omtrent onze houding tegenover het op te
richten bedrijfspensioenfonds voor de vis
serij een mening bij de bemanningen van
onze schepen, bij hun respectieve vakbon
den en in rederskringen heeft postgevat,
welke niet overeenkomstig de waarheid is.
Buiten de kring van onze leden doet al
om opgeld de gedachte, als zou de Ver
eniging van Schippers-Eigenaren zich uit
gesproken hebben tegen de oprichting van
een bedrijfspensioenfonds.
Niet alleen is dit een aperte onwaar
heid, maar bovendien hebben onze leden
voorop gestaan om pensioenvoorzieningen
voor hun bemanningen te treffen.Sedert
mei 1961 is aan de Vereniging verbonden
een Stichting Pensioenfonds en vanaf die
datum hebben de bij ons aangesloten werk
gevers premies voor de werknemers be
taald. Hier volgen een circulaire aan onze
werknemers van 30 juni 1961:
„Zoals wellicht bekend is, bestaan er
reeds sinds 1957 plannen om te geraken
tot een verplicht bedrijfspensioenfonds
voor de gehele visserij.
Bij de diverse onderhandelingen tussen
organisaties en de regering is men nog
steeds niet tot een akkoord kunnen ko
men, terwijl een overeenkomst nog in het
verschiet ligt.
Dit betekent dat de werknemers in de
visserij het voorlopig nog zonder pensioem
moeten stellen. Uw werkgevers zijn van
oordeel dat dit, sociaal gezien, heden ten
dage niet meer verantwoord is.
Om aan deze onbevredigende toestand 'n
einde te maken hebben de werkgevers,
aangesloten bij de Vereniging van Schip-
pers'-Eigenaren, geheel vrijwillig en op
eigen initiatief besloten een afzonderlijk
pensioenfonds in het leven te roepen. Ten
einde een en ander te bespoedigen hebben
de werkgevers besloten los van de over
eenkomst met de werknemers inzake hun
premiebijdrage het gedeelte van hun
weekpremie reeds van 1 mei 1961 af te
voldoen."
Van de aanvang af-is aan de werkne
mers verzocht, ook een gedeelte van de
premie voor hun rekening te nemen. On
danks de voorgestelde compensatie van de
ze premie door de werkgevers, was de
belangstelling van werknemerszijde der
mate gering dat dit geen doorgang gevon
den heeft. Het pensioenfonds voorzag aan
vankelijk in uitkeringen die voor het Be
drijfspensioenfonds als coming-service zul
len gelden. Gezien het feit, dat de werk
nemers geen belangstelling toonden, be
draagt het verzekerd pensioen thans de
helft van de geraamde uitkeringen. De
premies hiervoor worden volledig door de
werkgevers gedragen.
Bovengenoemde stichting heeft haar uit
te keren pensioenen herverzekerd bij de
OLVEH van 1879. Zoals van alle pensioen
fondsen is de administratie onderworpen
aan de controle van de Verzekeringska
mer te Amsterdam. Aan één weduwe en
één wees worden vanaf 2 april 1962 pen
sioenen uitgekeerd.
Het bestuur van de stichting bestaat uit
leden werknemers en werkgevers.
Wanneer het bedrijfspensioenfonds waar
schijnlijk binnenkort van start gaat, zal
onze stichting op grond van de Wet op
de verplichtstelling van de Bedrijfspen
sioenfondsen als pensioenfonds blijven fun
geren mits dezelfde uitkeringen worden
gegarandeerd als van het Bedrijfspensioen
fonds. Deze garantie zal uiteraard door de
werkgevers rechtens moeten worden ge
geven. Anderzijds zullen dan de werkne
mers verplicht worden gesteld hun aan
deel in de premie te betalen.
Het is in visserijkringen bekend, dat
door de regering ter gedeeltelijk financie
ring van de toe te kennen backservice een
bedrag van 2.000.000.- beschikbaar is ge
steld. Ons pensioenfonds heeft uiteraard
bij de regering de eis gesteld, dat een
gedeelte van dit bedrag ook haar toe
komt. Niets staat, naar onze mening, de
inwilliging van deze eis in de weg."
OXFORD (AP) Harold Wilson, de lei
der van de Britse Labour-oppositie, heeft
er bij de landbouwers van de Westerse
landen op aangedrongen meer te doen om
de miljoenen hongerigen in de wereld te
helpen.
Hij keurde de landbouwpolitiek van de
E.E.G. af als een „verkeerde opvatting
met de blik naar binnen gericht en
niet aangepast aan de landbouw in Euro
pa."
De Westerse wereld, zo zei hij, beschikt
over kolossale hoeveelheden overtollig
voedsel als gevolg van een toeneming van
de landbouwproduktiviteit en een grote
mate van steun voor de prijzen van land-
bouwprodukten.
„Zij moeten deze overtollige hoeveelhe
den voedsel naar de hongerige landen zen
den, of wij zullen ons binnenkort weer
bevinden in de toestand van de dertiger
jaren, toen wij de oogsten moesten ver
branden, wat volgens mij een ontoelaat
bare belediging zou zijn voor de moderne
beschaving," aldus Wilson.
BRUSSEL De Belgische politie zoekt
koortsachtig naar een drievoudige moorde
naar. Hij was veroordeeld tot vijftien jaar
internering en ontoerekenbaar verklaard.
Hij heet Sylvain d'Hoeste en is ontsnapt
uit de gevangenis van Turnhout. Het wordt
mogelijk geacht dat hij over de Neder
lands-Belgische grens is ontkomen.
In 1958 heeft hij een man en een vrouw,
die zich bevonden in een open auto langs
de rijksweg tussen Oostende en Brugge
doodgeschoten. Het heeft een jaar geduurd
aleer hij, nog steeds niet door de politie
ontdekt, ergens anders een boerenknecht
doodsloeg en pas toen kon hij worden ge
arresteerd. Men beschouwt hem als een
uiterst gevaarlijk individu en de politie
heeft de bevolking in de streek rondom
Turnhout gewaarschuwd.
Geref. Kerken
Beroepen te Amsterdam-W. (vac. J.
Wiersema) P. Joosse te Barendrecht.
Aangenomen naar Aalten (vac. dr. J.
Rinzema) C. H. v. d. Berg te Lollum.
Beroepen te Tweede Exlöermond J. W.
Bats, kand. te Amsterdam te Lemele-
Lemelerveld en te Wormer H. v. Koetsveld,
kand. te Naarden.
Op en om het Binnenhof
Op zichzelf is er helemaal niets tegen
om, als het maar eventjes kan, aan fees
telijke herdenkingen te doen van belang
rijke gebeurtenissen. In sommige opzich
ten kan er echter enige twijfel bestaan of
de opzet van de bijeenkomst in de Ridder
zaal op donderdag 9 dezer ter herdenking
van „Vijfhonderd jaar Staten-Generaal"
wel geheel en al feilloos is.
Meer en meer durven tal van deskundi
gen op het gebied van de geschiedeniswe
tenschap het wel aan, de 9e januari 1464
te beschouwen als de geboortedatum van
de Staten-Generaal uit het Bourgondische
tijdperk. Nu ja, de op die dag te Brugge
in tegenwoordigheid van Philips de Goede,
hertog van Bourgondië, en tenslotte inge
volge zijn oproep gehouden samenkomst
van de vertegenwoordigers van de Staten
der gewesten alsook van enige steden die
deel uitmaakten van het Bourgondische
rijk, heette nog wel niet „Staten-Gene
raal", maar wie daarop let is een knies
oor. Toen was het toch in elk geval een
begin van wat uiteindelijk 't lichaam werd
dat de naam Staten-Generaal te dragen
kreeg. In zoverre kan er reden bestaan
voor een feestelijk herdenken van het feit,
dat het op 9 januari 1964 vijfhonderd jaar
geleden is dat er zoiets als de Staten-Ge
neraal geboren werd.
Philips de Goede, die van plan was een
reis naar het Heilige Land te ondernemen
en die wist, dat er in verschillende van
zijn gewesten ongerustheid bestond over
de figuur welke dan het bestuur tijdelijk
zou waarnemen, had bovenal dèèrin aan
leiding gevonden de bedoelde vergadering
fluks te beleggen. Dit te meer omdat
door Holland en Zeeland de enige ge
westen uit het tegenwoordige Nederland
die toen onder zijn heerschappij stonden
een initiatief was ondernomen om de af
gevaardigden der verschillende Staten te
doen samenkomen. Zulke bijeenkomsten
mochten echter alleen door de landsheer
belegd worden. Daarom haastte hij zich
het onoorbare Hollandse initiatief vóór te
zijn. Ongezouten heeft hij danook de he
ren die op 9 januari 1464 in het hertogelijk
paleis te Brugge uit hoofde van zijn op
roep verschenen, de waarheid gezegd over
hun ongepast optreden. Dermate hard pak
te hij hen aan, dat zij enige dagen later
ootmoedig hun verontschuldigingen aanbo
den voor wat zij hadden misdreven. In
tussen kregen zij van hertog Philips te
horen, dat er geen sprake van was dat hij
tijdens zijn afwezigheid het bestuur aan
een vreemdeling zou toevertrouwen, gelijk
hier en daar tengevolge van geruchten wel
gevreesd werd. Als ik nog heb aangestipt,
dat de Staten vrij kort na de vergadering
van 9 januari 1464 een verzoening tussen
de hertog en diens zoon Karei, graaf van
Charolais (de later Karei de Stoute) heb
ben weten te bewerkstelligen en verder, dat
overigens die eerste bijeenkomst van de
„toekomstige" Staten-Generaal niets te
vertegenwoordigend lichaam met zekere
rechten.
Maar aan die Staten-Generaal uit de oude
tijd kwam al vrij spoedig nadat de Ne
derlanden tegen Philips van Spanje tot een
opstand waren overgegaan (1568) een ein
de. Dat gebeurde namelijk toen het zuiden
zich in 1579 weer aan de Spaanse heer
schappij onderwierp en de Unie van
Utrecht de grondslag vormde voor de
uitsluitend noordelijke Staten-Generaal. die
van de Republiek der Verenigde Nederlan
den.
Dat college was in feite een gezanten
conferentie, waarin de gevolmachtigden
van de Staten van de zeven provinciën
als regel slechts met eenstemmigheid kon
den besluiten en dit na last van en rugge
spraak met hun opdrachtgevers, de gewes
telijke Staten in kwestie.
Met de Staten-Generaal uit de Bourgon-
aanschouwen heeft gegeven van enigerlei
bevoegdheden van belang die daar door
de afgevaardigden werden uitgeoefend of
verkregen, zal het wel duidelijk zijn dat
die Staten-Generaal als een werkelijk ver
tegenwoordigend lichaam met zeker ge
zag. toen nog niets om het lijf had
den.
Van hen, die toen „vergaderden," waren
de meesten uit het Zuiden, in hoofdzaak
uit het hedendaagse België afkomstig. La
ter is ook Luxemburg en zijn vervolgens
nog een aantal andere Staten van noorde
lijke gewesten door middel van afgevaar
digden mee van de partij geworden. Op
den duur riep de landsheer de Staten-Ge
neraal wel bijeen om in de vorm van „be
den" geldmiddelen van de diverse gewes
ten los te krijgen, waartegenover dan van
de zijde der Staten-Generaal gezorgd en
gewaakt werd voor bepaalde privileges
van de gewesten. Daarin schuilt dus wel
een en ander, dat gaat gelijken op 'n soort
dische tijd, met die van de Republiek der
Verenigde Nederlanden, hebben de heden
daagse Staten-Generaal, inderdaad be
staande uit leden die het gehele Neder
landse volk vertegenwoordigen en die wer
kelijke bevoegdheden van grote betekenis
bezitten, nauwelijks iets méér gemeen dan
de naam.
Wonderlijk genoeg heeft men echter in
die Nederlandse kringen waar reeds gerui
me tijd geleden het initiatief werd geno
men voor herdenking van „Vijfhonderd
jaar Staten-Generaal" heel lang verzuimd
om, als men dan bepaald de bijeenkomst
van 9 januari 1464 wilde herdenken, daarbij
tenvolle België en Luxemburg te betrek
ken. Heb ik het wel, dan heeft het tot
half augustus 1963 geduurd, voordat in
Den Haag blijk werd gegeven van het be
sef dat men toch ook de Beneluxgenoten
mee van de partij moest laten zijn.
Zo zullen dan op 9 januari 1964 medé
de voorzitters van de Belgische Kamer en
van de Belgische Senaat alsook de voor
zitter van het Luxemburgse parlement tót
de eregasten behoren. Intussen, zij zullen
geen plaats kijgen naast de voorzitters
van de Tweede en de Eerste Kamer, en
die van de Staten van de Nederlandse An
tillen en van Suriname, temidden van welk
voorzitterliik gezelschap koningin Juliana
gezeten zal zijn. Kenmerkend voor het feit
dat de initiatiefnemers van het festijn in
Den Haag een beetje te veel „Nederlands"
gedacht hebben is dit stellig. Evenzeer,
dat de voorzitters van de Staten uit de
West, die dat genoegen overigens gaarne
gegund zij. zulke hoge plaatsen krijgen.
Immers, wat heeft de West ooit uitstaande
gehad met de Staten-Generaal van vijf
eeuwen geleden of met de Staten-Generaal
van de oude Republiek? Niets, en nog eens
niets.
Neen, dan doen onze Belgische vrienden
het straks veel beter en veel juister. Hun
opzet om onder de auspiciën van de inter
parlementaire Beneluxraad op 29 mei een
openluchtfeest te Brussel te houden, dat
op fleurige en kleurige wijze de samen
komst van de Staten-Generaal der Bour
gondische gewesten in herinnering zal
brengen, heeft heel wat meer zin. Trou
wens, in de Ridderzaal in Den Haag zal
het allemaal natuurlijk keurig netjes en
plechtig toegaan, doch het grote publiek
zal er geheel en al buiten staan. Boven
dien, al zullen zich dan in de Ridderzaal
onder anderen ook de leden van de inter
parlementaire Beneluxraad bevinden, in
overwegende mate zal de samenkomst een
Nederlands of, zo men wil, een noord-Nê-
derlands stempel dragen. Dat nu is, histo
risch bezien, toch heus niet vrij van zeke
re eenzijdigheid. Vandaar mijn slotsom, dat
straks aan de viering in België meer sa
menhang eigen zal zijn met wat er vijf
eeuwen geleden gebeurde, dan met de
plechtige samenkomst in Den Haag het
geval zal wezen.
