Links-georiënteerde groepen
nemen macht over op Zanzibar
Londen vreest dat eiland
het „Cuba" gaat worden
voor Oost-Afrikaanse kust
HET WEER
Breuk in het Italiaanse
linkse socialisme
Vele doden bij
relletjes in
Calcutta
Reders winnen
kort geding
Fidel Castro
plotseling
naar Moskou
Bevalling onder
van de Haagse
toezicht
politie
if
Wieg in brand;
baby omgekomen
Vecchietti vormt proletarische groep
tegen de officiële partij van Nenni
MAANDAG IS JANUARI 1964
ZANZIBAR
Kostbare schilderijen bij
brand ernstig beschadigd
Officiële grimmigkijkers
Brits vaartuig
Republiek
ssW MORRIS before you êuy!
FALCON REGENJASSEN
Sneeuw en vorst
Het woord is aan
Rapport over
sigarettenrokers
pagina 3
Rust in Panama
pagina 3
Armoede in Amerika
pagina
4
In de krant van heden:
Hoe groot?
Oswalds weduwe wil
boek schrijven
I
49e JAARGANG NUMMER 58
Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden.
Geopend van 9-12.30 en 2-5 u. Zat. 9-11 u.
Telef. adm. 5437, chef bezorging tot 7 u. 7519.
Telef. redaptie 5389, na kantooruren 5080.
Haarlem: hoofdred. en alle afd. Telef. 15295.
IJmuider Courant
DAGBLAD VOOR VELSEN -IJ MUIDEN, SANTPOORT, DRIEHUIS, BEVERWIJK EN OMGEVING
Hoofdredacteur. Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Redactiechef te IJmuiden: J. Kosak Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N.V., Grote Houtstraat 93, Haarlem
Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Abonnement per week 75 cent, per kwartaal
9,75, franco per post 10,25. - Losse
nummers, afgehaald aan ons bureau, 20 cent.
Giro-rekening IJmuider Courant no. 129288.
Directie: P. W. Peereboom en Mr. H. C. van der Mije
ZANZIBAR (AP, AFP en Reuter).
De regering van Zanzibar, een klein
eiland voor de kust van Kenva en Tan
ganyika, is ten val gebracht. Zeshonderd
opstandelingen namen zondag onver
wacht de macht over. Zij slaagden er
snel in de zwakke tegenstand van de
Eolitie te breken. De staatsgreep was
ennelijk goed voorbereid. De opstande
lingen bezetten de radiozender van het
eiland en het arsenaal, alsmede vrijwel
alle openbare gebouwen en het vlieg
veld. Bij de gevechten zouden drie men
sen zijn gedood. Er zouden 24 gewonden
zijn.
Sultan Seyid Jamshid bin Abdulla en
zijn premier sjeik Muhammed Shamte Ha-
madi zijn gevlucht. Zij zouden per schip
op weg zijn naar het vaste land van
Afrika.
De eilanden Zanzibar en Pemba werden
vorig jaar tien december zelfstandig. Zij
bleven leden van het Gemenebest. Zij wa
ren 73 jaar een protectoraat geweest.
UGANDA
K EN YA
(ISUMil
vicmu
Nairobi
Mombasa
PcmbaDT
TANGANYIKA
500 km
ZANZIBAR
AFRICA
Mkokoton
iwengo
JnzTSa
lZANZIBA
INDISCHE
Jozani OCEAAN z
Paje
iChukwani
Makunduchi
Kizimkazi
25km
1605 V.PELT
Umma Partij. Die partij werd vorige week
verboden. Baboe was onlangs onder ande
re in Peking.
Er bestond reeds vele jaren op het
eiland spanning tussen de kleine Arabische
bevolkingsgroep en de Afrikaanse bevol
king. In 1961 leidde die tot onlusten. De
landgoederen op het eiland zijn vrijwel
alle in het bezit van Arabieren. De Afri
kaanse bevolking, de Shirazis, is radicaal
gezind. Zij hebben nauwe banden met de
Afrikanen op het tegenover het eiland lig
gende vaste land van Oost-Afrika. De be
langstelling van communistisch China voor
het strategisch belangrijke eiland is de
laatste tijd duidelijk aan het licht getre
den Tijdens de onafhankelijkheidsfeesten
werd Peking vertegenwoordigd door Ho
Ying, de ambassadeur van communistisch
China in Tanganjika en Uganda.
In Nairobi zijn ministers van Kenya
Oeganda en Tanganjika in spoedzitting
bijeengekomen om te spreken over het
verzoek van de afgezette regering van
Zanzibar om militaire steun. Groot-Brit-
tannië zou een dergelijk verzoek van de
hand hebben gewezen omdat Engeland
geen verdedigingspact heeft met Zanzi
bar.
De Britse hoge commissaris op het ei
land, Crosthwait, zou hebben gemeld dat
Britse levens en eigendommen geen ge
vaar lopen. De driehonderd Britten op
Zanzibar zijn voornamelijk ambtenaren.
De Amerikanen op het eiland zijn em
ployés van het volgstation voor ruimte
vaartuigen en hun gezinsleden.
door sommige beschouwd als een recht-
streeks gevolg van het onrealistische plan
dat op 26 september in Londen tot stand
kwam.
De drie mannen die de macht hebben
gegrepen werden destijds door het Britse
koloniale bestuur de grootste moeilijkhe-
den in de weg gelegd om naar Londen te
komen. Zij hebben herhaaldelijk ver-
I klaard dat zij de afgezette coalitierege
ring als onvoldoende beschouwden.
Hedenmorgen vroeg is bjj een brand in
het William Hailsborough-museum in het
Londense West End een aantal kostbare
schilderijen ernstig beschadigd.
Tot de getroffen meesterwerken behoren
„Romeins Tafereel" van Canaletto (dat
ruim 350.000 gulden waard zou zijn), „Por
tret van een Dame in zwarte Japon" van
Van Dijck en „Moeder met Kind" van
Boucher uit de Rothschild-verzameling. De
politie houdt ernstiig rekening met de
mogelijkheid van brandstichting.
Een stoet van tienduizenden Pana-
mezen heeft zondag zestien landge
noten, die bij ongeregeldheden om
het leven waren gekomen, begeleid
op hun laatste gang naar een buiten
de stad gelegen kerkhof. President
Roberto Chiari (links) en vice-presi
dent Gonzales Ruiz met grimmige
IPBIS
gezichten aan het hoofd van de stoet.
Nog een beeld van de troebelen in
de Panama-kanaalzone. Panamese
scholieren lopen met een spandoek,
waarop te lezen staat: „Panama is
geen protectoriaat van de V.S., maar
een vrij land". Op de voorgrond 2
politiemannen met. het gezicht naar
de betogers en 'n knuppel op de rug.
(Zie ook pagina 3)
Er wonen op de eilanden, die een opper
vlakte hebben van ongeveer 2500 vierkante
kilometer, ruim 300.000 mensen, Arabieren
en Afrikanen. Eerstgenoemden maken vijf
tien percent van de bevolking uit, doch
beheersten de regering en het economisch
leven.
Het nieuwe bewind schijnt het heft vast
in handen te hebben. Het heeft de repu
bliek uitgeroepen. Sjeik Abeid Karoeme,
leider van de Afro-Sjirazi Partij is presi
dent geworden. Premier is nu Kassim Han-
ga. Minister van Buitenlandse Zaken is
sjeik Abdoel Rachman Mohammed Ba
boe, leider van de communistisch gezinde
Doordat twee broertjes met lucifers
speelden raakte in de ouderlijke woning in
Den Haag een wieg met een baby van
twee maanden in brand. De kleine liep ern
stige brandwonden op en is korte tijd la
ter in een ziekenhuis overleden.
In Den Haag is voorts voor de vijfde
keer binnen korte tijd een woonwagen uit
gebrand op een van de woonwagenstand
plaatsen. De brand ontstond toen de be
woner en zijn vrouw van een bezoek te
rugkwamen en de kachel oppookten, waar
bij het rooster eruit viel. De wagen, die
zo goed als nieuw, was, ging in vlammen
op.
BARTEUORISSTR HAARLEM TEL 13439
LEIDSESTRAAT (Bil KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL 223596
Verwachting tot morgenavond:
Veel bewolking met plaatselijk
wat sneeuw of ondergekoelde
regen en ook hier en daar mist.
Zwakke wind. Lichte tot matige
vorst.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
Engeland heeft het onderzoekingsvaar
tuig van de Britse marine „Owen" naar
Zanzibar gestuurd om Britse staatsbur
gers te beschermen, aldus meldt onze cor
respondent in Londen. Sir Geoffrey de
Freitas, de Britse hoge commissaris in
Kenya, heeft verklaard dat hun evacuatie
niet nodig is.
Gemenebest minister, Duncan Sandys,
zei in Londen dat Engeland niet de be
doeling heeft in te grijpen in Zanzibars
binnenlandse aangelegenheden. Hij had van
de premier van de afgezette regering het
verzoek ontvangen om Britse strijdkrach
ten te sturen wegens mogelijk gevaar van
Britse levens en eigendommen. Op grond
echter van de ontvangen inlichtingen
acht de Britse regering het onnodig om
troepen te zenden.
Engeland dat vooral door de toestand op
Cyprus uiterst krap in zijn militaire re
serves zit, heeft nog steeds een infanterie
brigade van drieduizend man in Kenya.
De nieuwe premier van Zanzibar Hanga
heeft in Moskou gestudeerd en heeft een
Russische vrouw.
In Londen gelooft men dat het nieuwe
links gerichte regime zich economisch en
politiek op Moskou of Peking zal gaan
oriënteren. Hoewel het nog te vroeg is
voor een conclusie is het niet uitgesloten
dat de Zanzibar-eilandeh het „Cuba" van
Afrika kunnen worden.
In dat geval zou dit de eerste communis'
tische staat zijn binnen het Britse Geme
nebest, dat hierdoor voor unieke proble
men zou worden geplaatst.
De staatsgreep heeft de in Londen met
veel moeite verkregen constitutionele rege
ling ongedaan gemaakt en wordt zelfs
Gabriel Marcel:
Leven in een wereld die is toege-
spits op het idee van de Functie,
is aan wanhoop blootgesteld, want
in werkelijkheid is die wereld leeg.
Weerrapporten J, 2
Agenda van IJmond en Haarlem 2
Uit het binnenland 2, 4
Beeldverhalen 2, 7
Van Dag tot Dag3
Op de Praatstoel 3
Buitenlands nieuws 3, 4
Knipselkrant 4
In de Vishal en op zee5
Uit stad en omgeving5 10
Kunst- 6
Radio en t.v6
Feuilleton 7
Economisch nieuws9
Beurs 9
Scheepsberichten .9
Sport10, 11, 12, 13
Topsy14
Luidsprekers 14
Dit nummer bestaat uit
veertien pagina's
CALCUTTA (AP, AFP en Reuter). -
Bij botsingen tussen hindoes en moham
medanen in Calcutta zijn de afgelopen
dagen zeker zeventig mensen gedood.
Enkele duizenden onruststokers en plun
deraars zijn gearresteerd. Vele mensen
zijn gewond.
De regering van India heeft troepen naar
de stad gestuurd om te helpen de orde te
handhaven. De politie en de soldaten heb
ben opdracht zonder pardon op te treden.
Er wordt onmiddellijk raak geschoten, als
plunderaars of brandstichters worden ont
dekt.
Zondagavond is voor grote delen van de
stad de staat van beleg afgekondigd.
Niet bevestigde geruchten maken mel
ding van moorden in het Pakistaanse Khoe-
na, 120 kilometer van Calcutta. De onlusten
daar zijn ontstaan, nadat een haar van
de profeet Mohammed werd vermist. Later
zou de relikwie zijn teruggevonden. De
moorden in Khoena zouden de onlusten in
Calcutta tot gevolg hebben gehad.
Die begonnen donderdag Studenten, fa
brieksarbeiders en anderen deden toen
aanvallen op mohammedanen. De politie
slaagde er niet in de orde te herstellen,
ondanks het gebruik van vuurwapens.
Zaterdag bereikten de relletjes een
hoogtepunt. Er vond toen plundering en
brandstichting plaats op grote schaal. Men
vreest dat de onlusten over zullen slaan
naar het naburige Pakistan, waar de mo
hammedaanse bevolking dan represailles
zal nemen tegen de hindoes.
De minister van Buitenlandse Zaken van
Pakistan, Bhoettho, heeft de regering van
India verantwoordelijk gesteld voor de
anti-mohammedaanse relletjes in West-
Bengalen.
(Van onze correspondent)
ROME Wat wij reeds ruim een
maand geleden voorzagen, is nu gebeurd.
De linkervleugel van de Italiaanse socia
listische partij heeft zich losgemaakt van
de partij en een nieuwe partij opgericht,
die de naam zal dragen van „Italiaanse
socialistische partij van proletarische een
heid". Dat is dezelfde naam die de so
cialisten voerden in de tijd dat zij als uit
gewekenen in Frankrijk tegen het fascis
me streden.
De oorzaak van deze uittreding is niet
onbegrijpelijk. Vecchietti, de secretaris
generaal van de nieuwe partij, verwijt
Nenni en de zijnen dat zij bij de bespre
kingen met de andere democratische par
tijen verder zouden zijn gegaan dan waar
toe het partijcongres van november hen
had gemachtigd en dat zij nu niet langer
kan worden beschouwd als een partij die
strijdt voor de belangen van de arbeiders
klasse, maar als onder-deel van een bour-
geoisie-regering, die zelfs minder vooruit
strevend is dan het kabinet-Fanfani van
anderhalf jaar geleden.
Iets daarvan is stellig wel waar. Maar
de toestand wordt er niet beter op door
de partij vaarwel te zeggen. Als linksge
oriënteerde stroming in de grote socialis
tische partij zouden Vecchietti en de zijnen
op de socialistische ministers, en dus op
de regering, druk hebben kunnen uitoefe
nen, waardoor zij die regering een meer
links karakter hadden kunnen geven. Nu
blijft er slechts een kleine groep over,
die het weliswaar verkeerd vindt dat Nen
ni is toegetreden tot een regering onder
Moro, maar die toch trouw wil blijven
aan de partij. Dit is dus eën groep die
dezelfde mening is toegedaarf als Vecchiet
ti. maar zonder daaruit de consequentie
te trekken dat zij de partij vaarwel moet
zeggen.
Het is moeilijk nu reeds vast te stellen
hoe groot de nieuwe partij zal worden.
Zij zal waarschijnlijk kunnen rekenen op
22 tot 25 Kamerleden, zodat er dan zo
wat 65 tot 62 overblijven die trouw blij
ven aan- de regering, en verder op 12 of
13 senatoren (32 of 31 voor de regering).
Het is dus niet zo'n grote partij, kleiner
zelfs dan de sociaal-democratische of li
berale, maar die getallen zeggen niet veel
Van belang is hoe "de partijleden erover
denken en dat zijn voor het merendeel ar
beiders. Als wij Vecchieiti mogen geloven,
dan zou meer dan zestig percent, misschien
zelfs wel zeventig percent, van de socialis
ten die ingeschreven staan bij het alge
meen vakverbond zich willen aansluiten bij
de nieuwe partij. Volgens andere bronnen
gaat het om ongeveer veertig percent. Op
den duur zou de eigenlijke socialistische
partij van Nenni, die nog altijd een groot
aantal afgevaardigden telt, dan een soort
sociaal-democratische partij worden,
waarin intelectuelen en administratief per
soneel de overhand krijgt boven de arbei
ders. Het zou zelfs kunnen komen tot een
samensmelting van de socialistische par
tij en de sociaal-democraten van Saragat.
De arbeidersklasse is echter nog niet
rijp voor sociaal-democratie. Gebeurt het,
dan zou de partij van Vecchietti belang
rijker kunnen worden dan die van de so
cialisten, die in de regering zitten. Zou
den daarentegen de christen-democraten
en de sociaal-democraten inzien dat het
nu meer dan ooit nodig is een linkse koers
te sturen om de natie te bewijzen dat in
de nieuwe regering wel degelijk een mar
xistische partij zitting heeft en niet een
soort kopie van Saragats sociaal-democra
ten. dan heeft de proletarische eenheids
partij niet veel kans zich op lange ter
mijn te handhaven. Zij zou dan over een
paar jaar worden opgeslokt door de com
munisten of voor een groot deel terugke
ren tot de grote socialistische partij.
Vecchietti heeft noch het socialisme
nifch de democratie een dienst bewezen
met zijn halsstarrigheid. Daarover is
buiten de kring van zijn aanhang ie
dereen het eens. De ontwikkeling in Ita
lië, die beloofde in wat sneller tempo de
achterstand in te hajen die dit land nu
eenmaal zal moeten inhalen, wordt op
nieuw onzeker- Veel zal afhangen van de
wijze waarop de socialistische ministers
zich zullen weten te handhaven tegenover
de andere partijen in de coalitieregering.
Mevrouw Marina Oswald wil een boek
schrijven over haar leven in Rusland en
haar huwelijk met Lee Harvey Oswald,
aldus, bericht dp Dallas Morning News uit
de hoofdstad van Texas. Volgens dit blad
bezit mevrouw Oswald voldoende kennis
van de Engelse taal om een gesprek te
voeren, maar zal zij bij het schrijven van
haar boek geholpen worden. De weduwe
heeft verklaard zich neer te leggen bij het
feit dat haar man president Kennedy ver
moord heeft, omdat het bewijs van de po
litie daaromtrent volgens haar geen twijfel
meer overlaat.
De president van de rechtbank te
's-Gravenhage jhr. mr. G. Witsen Elias
heeft vanmorgen de eisen van de in
Scheveningen gevestigde reders in een
vorige week aangespannen kort geding
tegen het Onafhankelijk Verbond van
Bedrijfsorganisaties (O.V.B.) en drie in
Scheveningen wonende leden van het
actiecomité gesteld gegrond geacht,
De reders hadden het O.V.B. van een
onrechtmatige daad beschuldigd omdat het
de vissers tot, staken had aangespoord. De
reders hadden gevorderd dat het O.V.B. de
Scheveningse vissers zal oproepen het werk
te hervatten. Zij vroegen een dwangsom
van 50.000 voor elke dag dat dit niet
geschiedt. Tegen de leden van het actie
comité vroegen zij een dwangsom van
500.
De president beval vanmorgen in zijn
uitspraak het O.V.B. en de drie leden van
het actiecomité de aan de schepelingen ge
dane opwekking tot staken binnen twaalf
uur ongedaan te maken.
De dwangsommen, die de reders hadden
gevraagd bij niet nakomen van de rechter
lijke beslissing 50.000 voor het O.V.B.
en f 500 voor elk der leden van het actie
comité legde de president eveneens op.
Het vonnis is bij voorraad uitvoerbaar.
Zoals bekend is inmiddels tussen de er
kende werknemersorganisaties en de reders
overeenstemming bereikt over verbete
ringen in de C.A.O. Deze zullen de leden
van de drie erkende bonden vanavond
worden voorgelegd in een vergadering, die
om 20 uur begint in „Op Gouden Wieken"
te Scheveningen.
(Vervolg zie pagina economie en financiën)
MOSKOU (AP en Reuter). Premier
Fidel Castro van Cuba is vandaag op uit
nodiging van premier Kroesjtsjev in
Moskou aangekomen.*"'
Volgens een Russische communiqué zul
len de twee regeringsleiders van gedach
ten wisselen over „kwesties van gemeen
schappelijk belang". Ook is het de bedoe
ling dat Castro zal uitrusten en „ver
trouwd raakt met het Russische winter
landschap en in de met sneeuw bedekte
bossen gaat jagen".
Premier Kroesjtsjev, president Brezjn-
jov en andere Russische leiders kwamen
Castro afhalen van het vliegveld. Er klon
ken 21 saluutschoten. In het voorjaar van
1963 bracht Castro een bezoek van ruim
een maand aan de Sovjet-Unie.
De nieuwe reis van Castro naar Moskou
heeft Washington kennelijk verrast.
Amerikaanse functionarissen zeiden er
van tevoren niets van geweten te hebben.
Zij wilden zich niet uitlaten over de vraag
of het bezoek een gevolg was van econo
mische moeilijkheden dan wel te maken
had met de Amerikaans-Panamese crisis.
Deskundigen achten het mogelijk, dat
Castro naar Moskou is om toestemming
te vragen voor grotere verkopen van Cu
baanse suiker aan de landen van de vrije
wereld in plaats van naar het Sovjet-blok,
dat hem betaalt met produkten en machi
nes.
Financiële deskundigen verklaren, dat
de regering-Castro met ernstige deviezen-
problemen kampt en dat suikerverkopen
op de vrije markt een oplossing voor de
ze problemen zouden kunnen zijn. Boven
dien zou hij op die manier de tien mil
joen dollar gemakkelijker kunnen beta
len, die hij op tafel zal moeten leggen
voor de in Engeland bestelde autobussen
en voor spoorwegmaterieel, dat Cuba
dringend nodig heeft.
Het bestuur van de Nederlandse boks-
bond heeft contact gezocht met Tsjecho-
slowakije om tot een landenontmoeting te
komen. De Tsjechen zijn echter zo druk
bezet, dat pas in april 1965 een Nederland-
se ploeg naar Tsjechoslowakije zal kunnen
rf»i 7pn
Er zullen waarschijnlijk
maar zeer weinig kinderen
zijn, die zo jong reeds „in
aanraking" met de politie
zijn gekomen, als het doch
tertje van de familie De
Boer in de Hazelbroekstraat
te Den Haag. Nauwelijks
ter wereld gekomen, werd
zij reeds „aangehouden en
voorgeleid", en dat alleen
omdat de vader het tele
foonnummer van de taxi
centrale was vergeten.
Zondagmorgen vroeg bel
de een radeloze heer De
Boer de politie op: „Mijn
vrouw staat op het punt te
bevallen. Zij moet naar een
kliniek en nu ben ik ver
geten onder welk nummer
ik een taxi kan bestellen".
Twee hoofdagenten spoed
den zich onmiddellijk in
een politiewagen naar de
HazelbroekstraatPer
mobilofoon belden zij vast
een taxi. Maar toen zij op
het adres waren aange
komen. merkten zij dat de
baby niet bereid was op de
taxi te wachten.
De twee hoofdagenten,
van alle markten thuis,
maakten zich dadelijk ver
dienstelijk met het opzetten
van water en het vullen
van kruiken. Eén van de
agenten gaf de nieuwe bur
ger, een meisje, een paar
tikken, maar uit het geluk
kige gezicht'van de moeder
toen haar dochter in een
luid gehuil uitbarstte mocht
worden afgeleid, dat zij
geen aanklacht overweegt...,
integendeel.
Moeder en dochter zijn
later toch nog naar de
Emma-kliniek gebracht en
maken het wel. Een raadsel
blijft, intussen de vergeet
achtigheid van de heer De
Boer. Het is namelijk al de
vierde keer dat hij vader
werd.
