DE KAPITEINSDOCHTER
„De grootste show op aarde" komt
naar
Rotterdam
PANDA EN DE MEESTER-RIOLIST
Deining om Zweedse film
Vsxs
„Jeugd Actief' start
fp tweede paasdag in
's-Hertogenbosch
|i i i;
vr.Aj!»
Pracht handen
MAANDAG 20 JANUARI 1964
6
Ons vervolgverhaal
r t ._l—
*f
Een historische roman uit
het tsaristische Rusland
door Alexander Poesjkin
TIBSL.';
'I I
- m
m ml
I
Kort nieuws
Waar is de zweep?
en nimmer ruw of schraal
Tube1-6°-95ct Hamea-Gelei
Kunstkenners
MUMMHHitii
II
r.*-737—
Vertaald door mr. S. L. de Leeuw)
3)
En die is van alles de schuld? Die ver
vloekte mes jeu! Elk ogenblik liep hij
naar Antipjewra: „Madame, je vous
prie," wodka! „Daar heb je de „je vous
prie"-s! Die hondezoon, hij heeft je
op de goede weg gebracht, dat is ze
ker! Of het ook nodig was, zo'n
vreemde snoeshaan als onderwijzer
aan te nemen, alsof de Heer zijn
eigen mensen niet had!"
Ik schaamde mij, keerde mij af en
zei: „Ga weg, Sawelitsj; ik lust geen
thee." Maar het was niet gemakkelijk
Sawelitsj weg te krijgen, als hij het
eens in zijn hoofd gezet had te preken.
„Nu zie je, Peter Andreïtsj, wat dat
uitgaan betekent. Hoofdpijn heb je,
eten wil je niet. Een man die drinkt,
is tot niets in staat... Drink eens wat
augurken vocht met honing! Het beste
om nuchter te worden, is nog een
half glaasje brandewijn. Zal ik het
brengen?"
Op dat ogenblik kwam er een jon
gen binnen en bracht mij een briefje
van I. I. Zoerin. Ik vouwde het open
en las de volgende regels:
„Waarde Peter Andrejewitsj, wees
zo goed, aan mijn knecht de hon
derd roebels mee te geven, die je
gisteren aan mij verloren hebt. Ik
heb heel dringend geld nodig.
Je dienstwillige,
Iwan Zoerin."
Er was niets aan te doen. Ik zette
een onverschillig gezicht, wendde mij
tot Sawelitsj, die „van mijn geld en
goed de hoeder en beschermer" was,
en zei hem de jongen honderd roebel
te geven.
„Wat! Waarvoor?" vroeg de ver
baasde Sawelitsj. „Ik ben ze hem
schuldig," antwoordde ik met de
grootst mogelijke koelheid. „Schul
dig!" bracht Sawelitsj die zich van
uur tot uur meer verwonderde, hierte
gen in; „maar Heer, wanneer heb je
die schuld dan gemaakt? Die zaak is
niet in orde. Doe maar wat je wilt,
Heer, maar het geld geef ik niet."
Ik overwoog, dat als ik op die be
slissende ogenblik de halsstarrige
oude man niet tot toegeven dwong,
het in het vervolg moeilijk zou zijn,
mij van zijn voogdij te bevrijden; ik
keek hem aan met trotse blik en zei-
de: „Ik ben je Heer, en jij bent mijn
dienaar. Het is mijn geld, Ik heb het
verloren, omdat ik daar zin in had.
En jou raad ik aan, niet eigenwijs te
zijn en te doen wat men je gebiedt!"
Sawelitsj was zo getroffen door
mijn woorden, dat hij de handen in
elkaar sloeg en als verstijfd bleef
staan. „Wat sta je?" riep ik boos.
Sawelitsj schreide. „Vadertje, Peter
Andreïtsj," sprak hij met bevende
stem, „laat mij niet van verdriet te
gronde gaan! Mijn leven! Luister
toch naar een oude man. Schrijf aan
die rover, dat je maar een grap ge
maakt hebt, dat wij zoveel geld hele
maal niet bezitten. Honderd roebel!
Weldadige God! Zeg, dat je ouders
je vast en stellig verboden hebben te
spelen, behalve ganzenbord
„Houd op met die praatjes," on
derbrak ik hem op strenge toon,
„geef het geld hier, of ik jaag je
weg."
Sawelitsj keek mij aan met een
diepe droefheid en ging toen het geld
dat ik schuldig was, halen. Het deed
mij leed voor de arme oude man,
maar ik wilde mij vrij maken en be
wijzen, dat ik geen kind meer was.
Het geld werd aan Zoerin gebracht.
Sawelitsj bracht mij haastig uit de
verwenste herberg weg. Hij kwam
met de boodschap, dat de paarden
gereed waren. Met een onrustig ge
weten en een onuitgesproken berouw
vertrok ik uit Simbirsk, zonder van
mijn leermeester afscheid te nemen
en nie* denkende, dat ik hem ooit
weer zou ontmoeten.
HOOFDSTUK II
DE GIDS
„O mijn land, mijn verre land!
Land, waar ik niet geboren ben!
Niet van zelf ben ik hier gekomen,
Mijn goed paardje heeft mij niet ge
bracht;
Mijn overmoed, mijn jonge hart,
En de roes in de herberg, die ik be
zocht,
Die hebben de jonge held hier ge
bracht!"
Oud lied
Mijn overpeinzingen tijdens de reis
waren niet heel aangenaam. Mijn ver
lies was volgens de toenmalige prij
zen niet gering. Ik moest in mijn bin
nenste wel toegeven, dat mijn gedrag
in de herberg te Simbirsk dom was
geweest en ik voelde mij schuldig te
genover Sawelitsj. Dat alles kwelde
mij. De oude zat met een duister ge
zicht op de bok, hij keerde zich van
mij af en zweeg, nu en dan schraapte
hij alleen zijn keel. Ik wilde mij in
elk geval, met hem verzoenen, maar
wist niet, hoe ik dat beginnen moest.
Ten slotte zei ik: „Kom, kom, Sawe
litsj, het is nu genoeg, laten wij vre
de sluiten, het spijt mij; ik zie zelf,
dat ik schuld heb. Ik heb gisteren
een domme streek uitgehaald en jou
zonder reden gekrenkt. Wees nu maar
niet boos en laten wij vrede sluiten."
„Ach vadertje, Peter Andreïtsj!"
antwoordde hij met een diepe zucht.
„Ik ben boos op mezelf; ik heb zelf
alle schuld. Hoe kon ik je ook alleen
laten in die herberg! Maar hoe ging
het? Het was een zondige gedachte:
ik wilde de vrouw van de koster op
zoeken, oude kennissen zien. Zo is
het: een ongeluk ligt in een klein
hoekje. Hoe kan ik nu Mijnheer en
Mevrouw onder de ogen komen? Wat
zullen zij zeggen als zij horen, dat
hun kind drinkt en speelt?"
Om de arme Sawelitsj te troosten
gaf ik hem mijn woord, dat ik in het
vervolg zonder zijn toestemming over
geen enkele kopeke zou beschikken.
Hij kwam langzamerhand tot rust,
hoewel hij nog steeds nu en dan hoofd
schuddend bij zichzelf bromde: „Hon
derd roebel! Het is geen kleinigheid!"
Ik naderde de plaats van mijn be
stemming. Rondom mij strekten zich
droefgeestige woestijnen uit, door
kruist door heuvels en ravijnen. Alles
was met sneeuw bedekt. De zon ging
onder. De slede reed langs een nau
we weg, of liever langs een spoor,
dat door de boerensleden was ge
baand. Plotseling tuurde de voerman
ter zijde, eindelijk nam hij zijn muts
af, keerde zich tot mij en zeide:
„Heer, wilt u niet dat wij terug
gaan?"
„Waarom dat?"
„Het weer is onbetrouwbaar: de
wind komt een beetje opzetten; kijk
eens, hoe hij de nieuwe sneeuw doet
opwaaien!"
„Wat hindert dat?"
„Maar zie je dat daar?" De voer
man wees met zijn zweep naar het
oosten.
„Ik zie niets, behalve de witte step
pe en de heldere hemel."
„Maar daar, daar! Dat wolkje!"
Ik zag inderdaad aan de horizon een
wit wolkje, dat ik eerst bijna voor
een ver-afgelegen heuveltje had ge
houden.
De voerman legde mij uit, dat het
wolkje een sneeuwstorm voorspelde.
Ik had over de stormen in die streek
veel gehoord en ik wist, dat er wel
eens hele karavanen ingesneeuwd wa
ren. Sawelitsj was het met de voer
man eens en raadde aan tot de te
rugkeer. Maar de wind scheen mij
niet sterk; ik hoopte, nog tijdig de
volgende pleisterplaats te bereiken en
gaf het bevel om sneller te rijden.
De voerman zette de paarden in
draf, maar hij keek voortdurend naar
het oosten. De paarden draafden flink.
Intussen werd de wind van uur tot
uur sterker. Het wolkje werd tot een
wolkengevaarte, dat zwaar kwam op
zetten, aangroeide en geleidelijk de
hemel bedekte. Kleine sneeuwvlokjes
vielen, en toen een dikke sneeuw. De
wind huilde, hij groeide aan tot een
storm. Alles verdween uit het ge
zicht. „Nu heer", riep de voerman,
„daar is het ongeluk. De storm!"
(Wordt vervolgd)
i 4'
- >fi •4\ 1
- ,x
y
fr
HET AMERIKAANSE CIRCUS Ringling Brothers, Bar-
num and. Bailey, dat zich bescheiden „de grootste show op
aarde" noemt, komt naar Nederland. Negen dagen lang zal
het van 28 januari tot en met 5 februari voorstellingen
geven in de grote Ahoyhal te Rotterdam, waarbij in drie
maneges tegelijk wordt opgetreden. Om die drie pistes wordt
dan nog een baan opgebouwd waarop onder meer wagen
races gehouden kunnen worden en waar ook de figuratie
een uitgebreid showballet, een legertje clowns en buitelaars
haar kunnen zal tonen. Om deze monster-arena heen
worden tribunes gebouwd voor ruim vijfduizend bezoekers.
Voor het onderbrengen van de 190 artiesten en voor de
stallen der dieren wordt de Glazen Zaal ingericht. Het circus
brengt ook zijn eigen verlichtingsinstallaties mee, een com
plete lichtfabriek met schijnwerpertorens, die als vuurtorens
niet misstaan zouden.
„DE GROOTSTE SHOW op aarde" is in
Amerika een begrip op circusgebied. Op
gericht in 1880 door het samengaan van
twee wereldbefaamde showmen Phineas
Barnum en James Bailey, heeft sindsdien
onafgebroken tournees door de V.S. ge
maakt waarbij ieder jaar een geheel nieuw
programma, met louter „wereldnummers"
geboden werd. Het begon met een klein
aantal klasse-artiesten, aangevuld door
„exotische" dieren een collectie abnorma
liteiten als dikke dames, Siamese tweelin
gen e.d. Maar „B en B" zagen er even
min tegenop, hun publiek attracties van
cultureel niveau op te dissen, zoals bij
voorbeeld „de Zweedse nachtegaal" Jen
ny Lind, een wereldberoemde zangeres, die
folkloristische en zelfs klassieke liederen
in de arena ten beste gaf.
NA BARNUM'S dood in 1891 zette Bailey
de onderneming voort. Hij kocht verschil
lende Amerikaanse circussen op en ver
beterde voortdurend zijn programma's. In
1897 laadde hij het hele circus in drie
schépen en stak over naar Europa voor
een tournee van vijf jaar. Na zijn te
rugkeer in 1902 moest hij constateren, dat
de concurrenten van zijn afwezigheid ge
bruik gemaakt hadden om hun zaken uit
te breiden en naam te maken. Bailey is
deze slag nooit teboven gekomen en vijf
jaar later liet hij zich uitkopen door de
gebroeders Ringling, die door deze fusie
eigenaars werden van 's werelds grootste
circusonderneming. In 1929 kochten de
Ringlings nog acht concurrenten op, waar
onder John Robinson's Circus, het Wallace
Circus en de beroemde Wild West Show
van niemand minder dan Buffalo Bill.
Sindsdien is Ringling Bros., Barnum and
Bailey onbetwist de koning van het inter
nationale circusbedrijf.
IN AMERIKA floreert het concern als
nooit tevoren, in Europa liggen de zaken
70. „Laat nu eens zien, vrind, waartoe de ongebruike
lijke lenigheid dient waarmee de natuur u heeft uitge
rust," sprak Joris Goedbloed aanmoedigend tot Blub.
„Ge moogt u indenken, dat aan gene zijde van deze
stalen deur zich een ongehoorde hoeveelheid uiterst
smakelijke makreel bevindt; ja, zelfs louter schelvis
lever zo ge wilt; want als we straks het geheimste ge
heimgeheim in ons bezit hebben, is een smakelijk maal
tje wel het minste wat ik u aan zal bieden. Van mij zal
men later niet kunnen zeggen, dat ik rijk werd op de
ruggen van de arbeiders; een Goedbloed heeft een hoog
sociaal besef, dat zult ge merken!" Aldus aangemoe
digd liet de gehoorzame Blub niets onbeproefd om de
ingewikkelde sluitmechanismen van de oersterke kast
te openen; zijn onvormvaste ledematen drongen er in
door, zochten, duwden, drukten, prutsten en inder
daad kondigde al spoedig een klikkend geluid aan dat
hij succes had. De zware deur zwaaide langzaam
open Maar wat er zichtbaar werd was geen berg
geheime documenten, geen lijvige boekdelen met mys
terieuze uitvindingen, geen modellen van modern wa
pentuig. „Beilo!" prevelde Joris verbijsterd. „Hoe nu?
De keldertrap? Of is het geheimste geheim misschien
zó geheim dat het ondergronds is? Waakzaamheid is
geboden; ik voel dat hier gevaren dreigen!"
anders. In de Oude Wereld heeft het
„beestenspul" namelijk, vooral sinds de
tweede wereldoorlog, aanzienlijk aan popu
lariteit ingeboet. De belangstelling van het
publiek liep sterk terug en een groot aan
tal circussen heeft de strijd om het be
staan dan ook moeten staken.
GEEN WONDER dus, dat de tegenwoor
dige heerser van het Amerikaanse circus
imperium, John Ringling North, lang ge
wikt en gewogen heeft of hij al of niet
een tournee in Europa zou maken. Maar
tenslotte hakte hij de knoop door en in
de zomer van vorig jaar trok hij met heel
zijn hebben en houden naar Frankrijk,
waar het monstercircus medio september
in het Parijse Palais des Sports zijn pre
mière gaf. De Europese was begonnen. In
het raam van deze tournee komt het circus
nu ook au grand complet naar de Rotter
damse Ahoyhallen, de enige accommoda
tie in ons land, die dit grote spektakel
Galla Shawn, hier in een griezelige kop-
stand op de trapeze, is een van de zestig
luchtacrobaten uit het programma van
Ringling, Barnum en Bailey's Europese
tournee.
kan herbergen. Met een aantal busonder
nemingen zijn schikkingen getroffen voor
het vervoer van circus-lustigen elders in
ons land naar en van Rotterdam. Naar
oude traditie zal het programma verzorgd
worden door louter topartiesten. De groep
luchtacrobaten alleen is zestig man sterk:
een ware luchtvloot dus. Er zijn beroemde
clowns, zeldzame staaltjes van dieren-
dressuur en tal van andere attracties, al
les omlijst door kleurrijke show-evenemen
ten in geraffineerde montering. De toe
gangsprijzen zijn voor een grand spec
tacle van deze omvang redelijk: van 4,-
tot 12,50.
STOCKHOLM (TT) De „Svensk Film-
industri", producente van de door Vilgot
Sjoeman geregisseerde film „491" naar
een verhaal van de jonge Zweedse schrij
ver Lars Goerling, heeft bij de minister
van Onderwijs protest aangetekend tegen
de beslissing van de filmkeuringscom
missie om geen vertoning van deze rol
prent toe te staan. Drie van de keurders
die zich tegen vertoning uitspraken waren
dokters. Twee vrouwelijke commissieleden
wilden genoegen nemen met enkele cou
pures en een verbod voor kinderen onder
de 15 jaar. De uiteindelijke afwijzing van
de commissie werd gedaan, gezien de
„combinatie van grove wreedheid en
sexualiteit" welke in de film tot uiting
komt.
HET VERHAAL waarnaar de film is
gemaakt gaat over sexuele uitspattingen
onder een groep jeugdige misdadigers.
De titel „491" refereert aan de uitspraak
van Christus in antwoord op een vraag
van Petrus (Matth. 18) dat men niet
slechts zeven maal een aangedaan onrecht
moet vergeven doch zeventig maal zeven
keer (490).
REGISSEUR SJOEMAN wees de be
schuldiging dat zijn werkstuk een specu
latie op de slechte smaak van het publiek
zou zijn, van de hand. Hij zei dat het
scenario ontsproten was aan desillusie en
wanhoop. De rollen in de film worden
gespeeld door amateurs, zes jongens en
een meisje, een feit waarop door som
mige critici met verontwaardiging werd
gewezen. Van vele kanten echter werd de
uitspraak van de keuringscommissie ge
kritiseerd en zelfs gezegd dat het gehele
keuringssysteem moest worden afge
schaft.
Brigade-generaal Kolonel F. C. Vrins
van het wapen der genie is benoemd tot
brigade-generaal voor de tijd dat hij de
functie vervult van plaatsvervangend
commandant van de ondersteuningsstrijd
krachten.
Na het protest van de filmmaatschappij
is de kwestie nu in handen van de re
gering.
Naar verwachting minstens 5000 Neder
landse jongeren van alle gezindten, in
leeftijd variërend van 12 tot 24 jaar, zul
len in de paasweek in 's-Hertogenbosch
deelnemen aan „Jeugd Actief", een door
de Bossche jeugdraad op touw gezette ac
tie voor de ongeorganiseerde jeugd. „Jeugd
actief" omvat 28 wedstrijden, concoursen
en tournooien, zowel op kultureél gebied
als op het terrein van sport en spel. Ook
willen de organisatoren de jeugd met el
kaar in contact brengen.
In de kulturele sector staan op het pro
gramma: een nationaal jeugdorgelcon-
cours voor amateurs, dat op 2 en 3 april
wordt gehouden, een concours voor gezins
ensembles op het gebied van serieuze mu
ziek en/of zang waaraan kinderen uit
eenzelfde gezin, eventueel met een of bei
de ouders, kunnen deelnemen, een natio
nale wedstrijd „beeldende expressie".
De deelnemers daaraan zullen in 's Her
togenbosch werkstukken maken uit veel
soortige materialen naar een drietal opge
geven onderwerpen.
Ook deelnemers aan de nationale jeugd
fotowedstrijd krijgen deze zelfde onder
werpen voorgeschreven, doch zij dienen
hun foto's twee weken tevoren in te zen
den. Andere punten uit het programma
zijn: een nationaal jeugddansconcours voor
ballroom-dansers op 30 maart, een natio
naal jeugddrumbandconcours op zaterdag
4 april, voordrachtwedstrijden voor leer
lingen van vierde klassen van middelbare
scholen, wedstrijden in het bloemschikken
voor meisjes van vormingsinstituten, een
nationale jeugdpostzegeltentoonstelling in
de hal van het stadhuis, sporttoernooien,
rally's voor auto's, scooters en bromfiet
sen en een nationaal concours hippiqu®
voor pony's.
De officiële opening van „Jeugd Actief"
geschiedt op maandag 30 maart, tweed®
paasdag, in de hal van het Bossche stad
huis. De officiële sluiting is op zaterdag
4 april in de casino-schouwburg.
Een zekere Talmadge R. Balser Wilmin-
ton, Delaware (P.S.), is wegens roof ver
oordeeld tot 15 jaar gevangenisstraf en
tien zweepslagen, die hij op 28 januari in
ontvangst moet nemen. De gevangenis
waar hij verblijft heeft een geselpaal maar
de zweep is zoek. Gevangenisdirecteur
Raymond W. Anderson zei, dat hij, als d®
geseling doorgang moet vinden, een zweep
zal moeten lenen.
Anderson deelde mede, dat hij de zweep
in 1960 ter hand heeft gesteld aan de toen
malige directeur van het staatsgevangenis
wezen, Chesley H. Looney en dat nie
mand deze thans kan vinden. De advokaat
van de veroordeelde heeft nu aan opper
rechter Steward Lynch, die de geseling
heeft gelast, verzocht, dit gedeelte van het
vonnis te laten vervallen.
STOCKHOLM (T.T.) „Wat is
kunst"? Deze vraag is bij wijze van
enquête voorgelegd aan de bezoekers
van een schilderijententoonstelling in
Boraes in Z.W.-Zweden. Het antwoord
voldeed niet zo erg aan de verwachting
van de organisatoren. Er was een hon
derdtal schilderstukken „anoniem" op
gehangen en het publiek moest zeggen
wat naar zijn mening het waardevolste
daarvan was. Velen lieten hun keuze val
len op 'n zoetgekleurd waterverf-stukje
van de hand van een vierjarig meisje
en maar weinigen hielden het op een
schilderstuk van Fernand Leger dat door
deskundigen op een waarde van onge
veer vijfduizend gulden was geschat.
