DE KAPITEINSDOCHTER
buitenaards leven
Speurtocht naar
n de eeuwige nacht van het
heelal
PANDA EN DE MEESTER-RIOLIST
Nieuwe toepassingen van de „zwarte
kunstder optische wetenschap
Ons vervolgverhaal
„Baro-detectors" langs
Russische grenzen
INFRAROOD DOORBOORT HET DUISTER
Kort nieuws
Eva ziet in 't donker
Infrarood-diagnose
Computer als uitvinder
Mijnenzoeker
INGEBLIKT WATER
een Canadees nieuwtje
6
DINSDAG 21 JANUARI 1964
7
Een historische roman uit
het tsaristische Rusland
door Alexander Poesjkin
I
5
Van S.
(Vertaald door mr. S. L. de Leeuw)
4)
Ik keek uit de reisslede: rondom
was alles duisternis en sneeuwjacht.
De wind blies met een zo felle woe
de, dat het wel een levend wezen
leek te zijn; de sneeuw overdekte
mij en Sawelitsj; de paarden gingen
stap voor stap, en weldra stonden zij
stil. „Waarom ga je niet verder?"
vroeg ik de voerman ongeduldig.
„Waarvoor verder gaan?" antwoord
de hij, terwijl hij van de bok afklom.
„Ik weet nu al niet, waar wij te land
gekomen zijn: een weg is er niet, en
alles in het rond'is donker". Ik wil
de hem uitschelden, maar Sawelitsj
koos zijn partij: „Waarom heb je ook
niet geluisterd" zei hij boos. „we
hadden naar het posthuis kunnen te
rugkeren, je had thee gedronken, tot
de morgen geslapen, de storm was
gaan liggen en we waren verder ge
gaan. En wat is er nu voor haast? Als
we nog naar een bruiloft gingen!"
Si welitsj had gelijk. Er was niets aan
te doen. De sneeuw viel bij hele
vrachten uit de hemel. Rondom de
slede vormde zich een sneeuwheuvel.
De paarden stonden stil en lieten de
kop hangen, zij sidderden alleen nu
en dan. De voerman liep rond; omdat
hij niets te doen had, bracht hij het
tuig in orde. Sawelitsj pruttelde; ik
keek naar alle kanten in de hoop,
ergens een teken van leven of een
weg te ontdekken, maar ik kon niets
onderscheiden, behalve de duister ja
gende sneeuwstorm.Plotseling zag
ik iets zwarts. „Hé, voerman", riep
ik, „kijk eens! Wat is dat voor zwarts
daar?" De voerman keek scherp. „God
W/////////A///
I
onbekende voorwerp te rijden, dat
ons ook dadelijk tegemoet kwam. Na
twee minuten naderden wij een man.
„Hé, goede man!" riep de voerman
hem toe.
„Weet je ook, waar hier de weg
is?"
„De weg is hier; ik sta op vaste
bodem", antwoordde de voetganger,
„maar wat geeft dat?"
„Luister eens, vriend", zeide ik,
„ken je deze streek? Kun je mij naar
een pleisterplaats brengen?"
„De streek ken ik", antwoordde de
voetganger, „ik ken er goddank elk
plekje van. Maar zie eens wat een
weer! Je komt juist van de weg af.
Het is beter, hier te blijven staan en
te wachten, misschien gaat de storm
liggen en wordt de hemel weer vrij,
dan vinden wij de weg wel aan de
sterren".
Zijn koelbloedigheid deed mij moed
vatten. Ik had al besloten, mij aan
Gods wil over te geven en in de step
pe te overnachten, toen de voetgan
ger plotseling vlug op de bok klom
en tot de voerman zei: „Nu,- de he
mel zij dank, er zijn niet ver van hier
huizen, ga maar naar rechts en rijd
door."
„En waarom zou ik naar rechts
rijden," vroeg de voerman ontevre
den. „Waar zie je een weg? Misschien
denk je, de paarden zijn niet van mij,
de wagen is niet van mij, vooruit
dan maar!" Het scheen mij toe, dat
de voerman gelijk had.
„Zo is het," zei ik, „waarom denk
je, dat er niet ver van hier een huis
is?"
„Omdat de wind van ginds is gaan
blazen," antwoordde de voetganger,
„en ik ruik de rook; er is dus een
dorp niet ver af." Zijn schranderheid
en zijn fijne reuk verbaasden mij. Ik
zei de voerman, te rijden. De paar
den zwoegden door de dikke sneeuw.
De slede ging langzaam voort, kwam
nu eens in een sneeuwhoop terecht,
stootte dan weer op een ravijn, helde
nu naar de ene, dan naar de andere
zijde over. Zij leek wel op een schip
bij stormachtige zee. Sawelitsj jam
merde, terwijl hij elk ogenblik tegen
mijn zijde stootte. Ik legde de deken
over mij heen, hulde mij in de pels
en sluimerde in, in slaap gesust door
het zingen van de storm en de schom
meling van het langzame rijden.
Ik droomde een droom, die ik la
ter nooit meer vergeten kon, en waar
in ik ook nu nog iets profetisch zie,
wanneer ik hem met de vreemde ge
beurtenissen van mijn leven verge
lijk. De lezer zal mij vergeven, want
hij weet waarschijnlijk uit ervaring,
hoezeer het de mens eigen is, in bij
geloof te vervallen, al mag hij ook
nog zo elk vooroordeel minachten.
Ik bevond mij in die geestes- en
gevoelstoestand, wanneer het bewust
zijn plaats maakt voor de droom en
daarmee samensmelt in de vormlo
ze beelden van de eerste slaap.
Het scheen mij toe, dat de storm
nog woedde en wij zwierven nog door
de sneeuwwoestijn.Plotseling zag
ik de poort, en reed ik de hof van
ons herenhuis binnen. Mijn eerste ge
dachte was de vrees, dat vader boos
op mij zou zijn omdat ik zonder het
te willen, onder het ouderlijke dak
was teruggekeerd; ik was bang, dat
hij dit voor een opzettelijke ongehoor
zaamheid zou houden. Ongerust sprong
ik uit de slede en daar zie ik: moe
der komt mij op de buitentrap tege
moet, zij ziet er diep bedroefd uit.
„Stil!", zegt zij tegen mij, „je va
der is dodelijk ziek en wil afscheid
van je nemen." Door schrik getrof
fen, volg ik haar naar de slaapka
mer. Ik zie, de kamer is zwak ver
licht, bij het bed staan mensen met
bedroefde gezichten. Zacht nader ik
het bed, moeder heft het gordijn op
en zegt: „Andrej Petrowitsj, Petroe-
sja is gekomen; hij is terug gekeerd,
omdat hij van je ziekte gehoord had;
geef hem je zegen." Ik ging op mijn
knieën liggen en wendde mijn blik
naar de zieke. Maar wat is dat?.
In plaats van mijn vader, zie ik op
het bed een boer met een zwarte baard
liggen, die vrolijk naar mij kijk. Ver
baasd wend ik mij naar moeder en
zeg haar: „Wat betekent dat? Dat is
vader niet. En waarom zou ik aan
die boer om zijn zegen vragen?" „Het
maakt geen verschil, Petroesja",
antwoordde moeder, „hij neemt de
plaats van je vader in; kus hem de
hand en laat hij je zijn zegen geven"
Ik wilde niet. Toen sprong de
boer van het bed, greep achter zijn
rug naar een bijl en sloeg ermee
naar alle kanten.
Ik wilde vluchten maar ik kon
niet; de kamer vulde zich met dode
lichamen; ik struikelde over lijven en
gleed uit in bloedplassen de
schrikwekkende boer riep mij vrien
delijk tot zich en zei: „Wees niet
bang, ga, hier is mijn zegen"
schrik en verbazing grepen mij aan
Op dit ogenblik werd ik wakker; Sa
welitsj trok mij aan de arm en zeide:
„Stap uit, heer; wij zijn aangeko
men."
„Waar zijn wij?" vroeg ik, mijn
ogen uitwrijvend.
„Bij de herberg. De hemel heeft ons
geholpen, wij reden juist tegen de
omheining. Stap uit, heer, wacht niet,
ga je warmen."
Ik stapte uit de slede. De storm
woedde nog voort, hoewel met gerin
gere kracht. Het was donker, men
zag geen hand voor ogen. De waard
kwam ons aan de ingang tegemoet,
hij hield een lantaarn onder zijn man
tel en bracht mij in het vertrek voor
de gasten, dat wel klein, maar zinde
lijk was en door een houtspaan ver
licht werd. Aan de muur hingen een
geweer en een hoge kozakkenmuts.
De waard, een Jaïtzker kozak,
bleek een boer van omstreeks zestig
jaar te zijn, maar hij was nog mon
ter en stevig. Sawelitsj droeg achter
mij de reiszak naar binnen en vroeg
vuur, om thee te zetten, waaraan ik
nog nooit zulk een behoefte had ge
voeld. De waard ging alles halen.
„Waar is onze gids?" vroeg ik Sa
welitsj.
„Hier, uw edele," antwoordde mij
een stem van boven. Ik keek naar de
brits en zag een zwarte baard en
twee glinsterende ogen.
(Wordt vervolgd)
De infrarode straling is al lang bekend als energie voor
verwarmingsdoeleinden en droogovens. In dit vlak zijn
diverse middelen en methoden tot ontwikkeling gebracht.
Nog ouder zijn de eerste, aanvankelijk nogal mysterieuze be
richten over zien in het donker" en „fotograferen door een
dikke mistbank" met behulp van infrarood „licht". Voor mili
taire doeleinden waren er de nachtkijkers, de „sniper
scopes" en meer van die handigheidjes, die echter de uit
rusting van de militair met veel volume,en gewicht ver
zwaarden. In de loop der jaren werd ook aan dit laatste
punt ruime aandacht besteed, zodat thans infrarood vizier
kijkers bestaan die heel eenvoudig met een clip op het ge
weer worden geschoven en niet omvangrijker zijn dan een
staaflantaarntje.
Het opwekken van infrarode straling is eenvoudig. Strijk
een lucifer aan of draai de knop van een elektrische lamp om
en u heeft óók infrarood licht. Maar het vervaardigen
van een generator voor een infrarood signaal is niet zo een
voudig. Niettemin kunnen met bepaalde instrumenten infra
rode signalen worden geproduceerd met een nauwkeurig
bekende golflengte tussen 1 en 14 micron. Is de lamp van
het toestel eenmaal ingeschakeld, dan worden de verschil
lende golflengten door een prisma „gesorteerd" en kunnen
gescheiden doorgelaten worden. Een wolfram-gloeidraad bij
voorbeeld produceert veel infrarood „licht", de rest kan uit
gefilterd worden.
OP HET GEBIED van infrarood-optiek
spreekt Nederland een hartig woordje mee.
Berichten over een dergelijke (verbeterde)
optiek, naar een ontwerp van prof.
A. Bouwers (die tevens een „helderheids-
versterker" construeerde, waarmee foto-,
film- en televisie-opnamen in vrijwel to
tale duisternis gemaakt kunnen worden)
zijn nog onlangs door de gehele wereld
pers gegaan.
ER BESTAAN voor algemeen gebruik
verschillende typen infrarood-„detectoren",
waar onder thermische, fotogeleidende,
fotospannings- en foto-elektromagnetische,
die alle op verschillende principes zijn
gebaseerd. Een moeilijk punt is nog de
storende „ruis" die bij vele detectoren ver
minderd kan worden door afkoeling van
het detectorelement tot beneden soms
ver beneden de omgevingstemperatuur.
De huidige detectoren hebben reeds een
zeer grote gevoeligheid. Helaas wordt de
noodzaak van sterke koeling zwaarder,
naarmate het spectraalgebied wordt uitge
breid tot de langere golflengten. Men moet
dan koelen met vloeibare stikstof of met
vloeibaar helium werken
VAN AMERIKAANSE ZIJDE wordt ge
meld dat ultrasoon infrarood-detectie spoe
dig zal kunnen bijdragen tot het zoeken
naar buitenaards leven. In de ruimte leven
de organismen stralen namelijk infrarode
energie uit als zij het zonlicht omzetten in
andere energievormen. Twee aspecten van
dit onderzoek door het Air Force Office
of Scientific Research (AFOSR) hebben
de nadruk gekregen. Een ervan betreft het
speuren en zoeken op een golflengte van
circa tien micron naar levenstekenen op
planeten in de buurt van sterren buiten
ons zonnestelsel. Het andere betreft het
ontdekken van levensprocessen op de na
burige planeten (Venus en Mars) via de
infrarood-stralingen, die ook daar gepaard
gaat met organische reacties.
Wat de vereiste gevoeligheid van de
detectoren betreft kunnen we nog wel
iets leren van de natuur; de ratelslang
heeft namelijk een voor infrarood ge
voelig orgaan in de holte tussen neus
gat en oog, dat reageert op tempera-
tuurswijzigingen op het oppervlak er
van, die niet groter zijn dan een dui
zendste graad Celsius.
Hierop gelijkend zijn de infrarood
systemen die werden ontwikkeld voor het
opsporen van weer in de dampkring neer
dalende intercontinentale projectielen,
evenals andere voor het volgen van de
brandstofpluim van ballistische projec
tielen en raketten. Niettemin is een groot
deel van het huidige speurwerk nog steeds
gericht op de ontwikkeling van nég gevoe
liger infrarood detectoren.
mm
71. „Geen woord nu, vrindje, geen kik, geen blub!"
fluisterde Joris Goedbloed tot Blub. „Neem uiterste stil
te en behoedzaamheid in acht! Hoogst enge verrassin
gen kunnen ons daar beneden wachten..." En zo sloop
het tweetal de merkwaardige trap af, op weg naar het
allergeheimste geheimgeheim, dat zich bevond onder de
brandkast van de geheime geheimkamer van het Mi
nisterie van Nationale Geheimen-
Wat zich onderaan die trap bevond was iets heel
anders dan zij zich hadden voorgesteld. In een wèl-in-
gericht laboratorium- hield hier een bejaard geleerde
sich onledig met zijn instrumenten, kolven en retorten,
waarbij hij omgeven werd door een zacht gepruttel
zowel veroorzaakt door kokende vloeistoffen als door
zijn eigen stem. „Nu even helder denken," hoorde men
hem prevelen. „Nu vooral de antiparhystericum niet
vergeten... waar heb ik de antiparhystericum nu ook
weer neergelegd? Jammer, jammer zeker vergeten...
dan moet het er maar zonder... of zit het er al in..."
Misschien voelde de bekwame uitvinder op dit ogen
blik, dat een aantal verbaasde ogen hem in de rug
staarde, want hij onderbrak zijn alleenspraak en wend
de zich om. „Dag! Dag heren," zei hij aangenaam
verrast. „Wat aardig van u om eens even langs te
komen! Het is hier soms wel eens wat stilletjes, ziet
u..." Het was niemand minder dan Professor Kalker,
wiens opmerkelijk genie velen onzer trouwe lezers wel
bekend is.
José harrazSeanz (65), een Spaanse
politieke vluchteling in Z-Frankrijk,
leefde 's zomers als schaapherder en
bracht de winter door in een oude-
liedengesticht. Hij was gewoon iedere
week een tiende lot te kopen van de
nationale loterij, maar enkele weken
geleden kocht hij bij uitzondering een
heel lot en vroeg daarbij een nummer
dat eindigde op een zeven. Het werd
een gelukscijfer voor hem, want hij
won de hele pot, een miljoen nieuwe
Franse francs.
PER ETUI VAN 6 EN 12
Regimentsvaandels. De vaandels van
de regimenten infanterie en genie zullen
worden overgedragen aan de parate on
derdelen van genie en infanterie, daar
sinds de invoering van het Ondas-systeem
in de georganiseerde depots de regimenten
zijn vervallen.
Een infrarood systeem dat gevoelig ge
noeg was om levende wezens zelfs in
pikkedonker te „zien" alleen dank zij hun
warmte-uitstraling is al langer bekend;
denken we slechts aan „EVA", een Ameri
kaans systeem. Warmbloedige wezens
zoals de mens en voorwerpen die zo'n
twintig graden Fahrenheit met de om
gevingstemperatuur verschilden konden
daarmee waargenomen worden, ook indien
deze wezens of voorwerpen bewogen. In
tussen werd dit „opneemvermogen" zover
verbeterd dat nu temperatuurverschillen
van een halve graad Celsius met infrarood-
camera's kunnen worden gefotografeerd.
VAN JONGER DATUM is het gebruik
van de infrarood-camera om de warmte
straling van mens en dier in een serie op
eenvolgende foto's vast te leggen. Daar
door wordt het mogelijk, afwijkingen bin
nen mens of dier op te sporen. Het lichaam
straalt namelijk warmte uit in de vorm
van het voor ons oog onzichtbare infrarode
licht en wel op twee manieren. In de eer
ste plaats straalt de huid vrijwel alle uit
de omgeving geabsorbeerde warmte weer
uit en in de tweede plaats dragen de or
ganen, bloedvaten en weefsels die energie
verbruiken, hun overtollige warmte over
aan de huid en via deze aan de omringen
de lucht. Als de temperatuur van de huid
in evenwicht is gekomen met de om
gevingstemperatuur, kunnen op de ge
nomen infrarood-foto's die plekken aange
wezen worden welke minder warmte uit
stralen, bijvoorbeeld als gevolg van een
plaatselijk geblokkeerde of vernauwde
bloedtoevoer. In een ander geval werd de
diagnose van borstkanker gesteld doordat
de aangetaste plek (ten gevolge van een
drie graden hogere temperatuur dan van
het naburige weefsel!) zich helderwit op
de foto aftekende.
een geheel andere toepassing van
infrarood is de volgende. Voor het ont
dekken en signaleren van indringers in
verboden ruimten biedt een passief infra
rood alarmsysteem mogelijkheden, maar
een handige jongen kon ontdekking wel
ontgaan. Een nieuw systeem van W. E. Os
borne is immuun voor afweermiddelen van
de zijde van de indringer(s). Het bevat een
eenvoudige en goedkope detector, waarbij
de verplaatsing van de indringer 't alarm
signaal in werking stelt. Een bereik van
dertig meter wordt gemakkelijk verkregen,
zelfs voor bewaking buiten en in de regen.
Wij zijn feitelijk allen wandelende infra-
rood-zenders, werkend met ongeveer vijf
honderd watt energie en zendend op een
golflengte van circa 9,3 micron. Osborne's
vinding laat zich niet bedotten: het signa
leert inbrekers, spionnen en al-te-nieuws-
gierigen onherroepelijk.
De constructie van infrarood optiek is
voorheen altijd een moeilijk punt geweest,
omdat vele materialen de straling absor
beren. Glas, ook de beste kwaliteiten op
tisch glas, werden al spoedig vervangen
door kwarts, maar ook daarbij traden nog
altijd óf teveel verliezen of teveel ver
strooiingen op. Het zoeken werd gericht
op andere materialen, waaronder ger
manium.
Een nieuw en krachtig lenzensysteem
voor infrarood, dat veel compacter, „snel
ler" (dat is: lichtsterker) en „scherper" zou
werken dan de huidige optische systemen
voor het „verre" infrarood, werd gemeld
door T. P. Vogl van de Westinghouse
researchlaboratoria. Het systeem werd ont
worpen door de optimale eisen voor de lens
in een computer in te voeren, die gepro
grammeerd was voor optisch ontwerpwerk.
Het „verre" infrarood is een gebied van
het elektromagnetisch spectrum dat van
veel belang is voor instrumenten voor mili
taire projecten, maar een grote moeilijk
heid was nog altijd geweest de ontwikke
ling van geschikte lenssystemen. Het
nieuwe ontwerp bestaat uit een systeem
van drie optische elementen, waarvan twee
van germanium met daartussen een lens
van synthetisch anorganisch materiaal,
aangeduid met „Irtran 2". Beide materialen
(germanium en Irtran 2) zijn transparant
voor infrarode straling. Deze lens heeft een
opening van ƒ:0,75 en is dus acht
maal lichtsterker dan de ƒ:2,8 lens van een
normale infraroodcamera. Tegelijkertijd
heeft deze lens een zeer hoog oplossend
vermogen (beeldscherpte) hetgeen bi,
„snelle" lenzen tot dusver moeilijk bereik
baar was. Het resultaat is een helder en
ragscherp beeld.
WE BEHOEVEN niet veel te zeggen van
de al langer bekende stralingspyrometers
op basis van infrarood, of de infrarood
„opnemers" die de breedte van de nog
hete stalen band in een walserij meten,
Van meer recente datum is de foto-elek
trische regeling en controle met een infra-
roodbundel plus uitfiltering van dag- en
strooilicht! voor het meten, tellen, aan
geven of regelen wan de lading op een
transportband, van machinestanden, vloei
stofniveaus, afstanddetectie enz. Interes
santer wordt al het tellen van passerende
voertuigen over een brug in Londen, waar
men door het periodieke optreden van
zware mist aan bundels zichtbaar licht
niets had en dus overging op infrarood-
opnemers die de hitte van de uitlaat van
Zonlicht is niet wit of kleurloos, het
bestaat uit een groot aantal stralingen
van verschillende kleuren, die dooreen-
gemengd zijn als een cocktail. Men kan
het ontleden met behulp van een spec-
troscoop: een prisma en lenzen
stelsel dat de samenstellende kleuren
licht „uit elkaar gooit" en netjes op een
rijtje zet, precies zoals dat in de na
tuur (regenboog!) gebeurt. Zo kan men
van iedere lichtbron, hetzij een lamp,
een gaswolk een stukje gloeiend metaal
of een ster, een „spectrum" maken:
een kleuren-„staalkaart" die voor elk
element, (of samenstelling van elemen
ten) een typisch- eigen patroon heeft.
Het zonnespectrum bestaat voor
wat het zichtbare gedeelte betreft
uit de kleuren rood, oranje, blauw, geel
groen, indigo en violet. Maar er zijn
ook nog twee onzichtbare verlengstuk
ken, die infrarood en ultraviolet heten.
Het ultraviolet is dat deel van de zon
nestraling, dat onze huid doet bruinen;
het infrarood bestaat uit warmtestralen.
Dit infrarood is, zoals gezegd, onzicht
baar voor het menselijk oog, maar het
is overal om ons heen. Ieder voorwerp,
dat iets warmer is dan zijn omgeving,
en ook ons lichaam, straalt voortdurend
infrarood uit. Vroeger kon men de inten
siteit van die straling alleen vaststellen
met de thermometer, maar een jaar of
zestig geleden ontdekte men een me
thode om deze warmtestraling
zichtbaar te maken. Die ontdek
king, de laatste halve eeuw steeds ver
fijnd, stelt ons thans in staat mensen,
dieren en voorwerpen in absolute duis
ternis te zien en zelfs te fotograferen. In-
frarood-kijkers en -camera's worden
tegenwoordig op grote schaal gebruikt
voor allerlei doeleinden: voor de bewa
king van kostbaarheden en militaire ob
jecten, voor nachtelijke verkenningen in
tijd van oorlog, voor spionage en voor
tal van andere belangrijke zaken.
Hoever wetenschap en techniek met de
ze infrarood toepassingen gevorderd
zijn, blijkt uit nevenstaand artikel.
auto's ondanks zware regen of mist nauw
keurig opmeten en tellen
In de laatste tien jaar zijn de infrarood
detectiemethoden en hulpmiddelen der
mate ontwikkeld dat het thans mogelijk
is voor een infrarood detector om (van
dichtbij) temperatuurverschillen van min
der dan 0,001 graad Fahrenheit waar te
nemen. Een dusdanige gevoeligheid biedt
mogelijkheden tot interessante nieuwe toe
passingen. Een hiervan is het zoeken van
ingegraven landmijnen. Dit is met der
gelijke instrumenten heel goed mogelijk,
omdat er nog altijd een duidelijk waar
neembaar temperatuurverschilletje blijkt
te bestaan tussen de materiaalsamenstel
ling van de landmijn en de omringende
grond. Bij wijze van grapje heeft men met
een dergelijke infrarood mijndetector zelfs
een pakje diepvries in een vrijwel lege
koelkast aangetoond. Ook hier blijven na
melijk altijd minieme temperatuurverschil
len tussen het pakje diepvries en de di
recte omgeving in de koelcel bestaan.
Uit de enkele hierboven aangehaalde
voorbeelden blijkt wel dat „infrarood de
duisternis verdrijft", niet alleen de duister
nis van het niet kunnen zien, maar ook de
duisternis van het (nog) niet weten!
WASHINGTON (AP) De V.S. hebben
rond het communistisch grondgebied een
barometerachtig systeem" in werking ge
steld, dat zo gevoelig is dat het de start en
de bewegingen van Russische projektie-
len en ruimteraketten kan meten.
Het vakblad „Space Business" schrijft,
dat de instrumenten die deel uitmaken van
het project „headbone", geplaatst zijn in
landen langs de Russische grenzen en in
grote delen van het Midden-Oosten. Het
Amerikaanse departement van Defensie
had geen commentaar op het bericht. De
instrumenten registreren de bewegingen
van alle voorwerpen zelfs die van auto
mobielen in de buurt. Er is echter een
manier ontdekt om deze te kunnen onder
kennen van projektielen en ruimtevaartui
gen.
„Hierdoor kunnen de V.S. de ligging en
elke wijziging van Russische lanceerbases
en alle proeven met Russische projektie
len aan de weet komen. Ook kernproeven
worden geregistreerd, hoewel zulks niet
de primaire taak van het instrument is".
Volgens Space Business werkt het instru
ment volgens het principe van de barome
ter. Het vangt geluidsgolven op die op
gewekt worden door de bewegingen van
lichamen in de dampkring, die voor het
menselijk gehoor verborgen blijven, (de
geluidsgolven veroorzaken minuscule wij
zigingen in de atmosferische druk).
Als een projektiel de atmosfeer verlaat,
registreert het instrument zijn bewegingen
niet langer. Maar zodra het naar de at
mosfeer is teruggekeerd worden de waar
nemingen hervat.
VANCOUVER (Canada) Binnenkort
zal het assortiment van supermarkten en
kruidenierswinkels uitgebreid worden met
een nieuw artikel: blikken water.
Inblikken van „zacht" en gepasteuri
seerd water is een idee van Harry Chin
van een Canadese conyservenindustrie. Hij
is er zo zeker van dat deze primeur een
succes zal worden, dat zijn maatschappj
patenten aangevraagd heeft voor Canada,
de V.S., Groot Brittannië, Australië en
Zwitseiland. Het produkt zal voor het eerst
aan de markt komen in Hongkong. Chin
is van mening dat dit eiland, dat de ergste
droogte in 100 jaar doormaakt, daarvoor
de aangewezen plaats is.
„Puur bergwater uit Brits Columbia",
staat op de wikkels van de blikken, met
een afbeelding van sneeuwbergen. Het is
gewoon leidingwater dat onthard en gepas
teuriseerd wordt met natriumfosfaat. De
smaak wordt vijf jaar gegarandeerd. Chin
is van mening dat zijn product aftrek zal
vinden voor stoomstrijkijzers, koelkasten
en pickniks. Hij voegde hieraan toe: „Ons
produkt is echter in de eerste plaats be
deeld voor 't hotelbedrijf en de toeristen
industrie Zij hebben dringend behoefte
aan goed water voor dranken en de be
reiding van voedsel. De eerste zending van
30 kisten met 12 blikken is reeds naar
Hongkong gestuurd Het was slechts een
proefzending, maar Chin wacht niet op het
resultaat en bereidt nieuwe zendingen voor
(AP).