Nieuwe prijsmaatregelen van
minister Andriessen
■e
ff
HET WEER
Stap van prinses Irene wellicht
voorbode van haar huwelijk
Dankzij gerucht in Madrid
werd Nederland eindelijk
op de hoogte gesteld
Unieke
opruiming
Uoop
Vloerbedekking,
lakens, slopen
en tafellinnen
Patates frites,
frisse dranken,
melkprodukten
en melk
Glazenwassers
en specialisten
Eerste Olympisch
goud voor
een Russisch paar
VERMOEDEN VAN HAAGSE POLITICI
Sjoukje Dijkstra
staat al voor in
Innsbruck
Consequenties zouden kunnen heiden
tot afstand van haar troonrechten
Prinses Irene rooms-katholiek
49e JAARGANG NUMMER 73
DONDERDAG 30 JANUARI 1964
□CC|UGS
Veel wind
ƒ0,01 ƒ0,01 0,02
efore you êuy!
SUÈDE DAMES- EN HERENJASJES
R U C
In de krant van heden
Het woord is aan
De pers over
prinses Irene
pagina 2
Parachutisten-
mentaliteit
pagina 5
Staatsgreep in
Zuid-Vietnam
pagina 9
HSM in liquidatie
pagina 15
Hof predikant
onkundig
foto-
en
film-
Kennemerlaan 5 (bij de brug)
Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden.
Geopend van 9-12.30 en 2-5 u. Zat. 9-11 u.
Telef. adm. 5437, chef bezorging tot 7 u. 7519.
Telef. redactie 5389, na kantooruren 5080.
Haarlem: hoofdred. en alle afd. Telef. 15295.
IJmuider Courant
DAGBLAD VOOK VELSEN -IJ MUIDEN, SANTPOORT, DRIEHUIS, BEVERWIJK EN OMGEVING
Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Abonnement per week 75 cent, per kwartaal
9,75, franco per post 10.25. Losse
nummers, afgehaald aan ons bureau, 20 cent.
Giro-rekening IJmuider Courant no. 129288.
Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Redactiechef te IJmuiden: J. Kosak Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N.V., Grote Houtstraat 93, Haarlem Directie: P. W. Peereboom en Mr. H. C. van der Mije
Minister Andriessen (Economische
Zaken) heeft zich genoodzaakt gezien
opnieuw in te grijpen in een aantal ge
vallen, waar prijsverhogingen hebben
plaatsgevonden, die in strijd zijn met de
afgesproken gedragsregels. De prijs
maatregelen, die hij vandaag in de
Staatscourant heeft afgekondigd, hebben
betrekking op vloerbedekking, lakens,
slopen en tafellinnen, frisdranken, pa
tates frites en andere kleine eetwaren
en glazenwasserswerkzaamheden. Voorts
is de prijsstop voor melk en melkproduk-
ten uitgebreid.
In verscheidene sectoren van het be
drijfsleven heeft overleg met de betrok
ken organisaties ertoe geleid, dat prijs
verhogingen worden teruggebracht tot een
niveau, dat voor het ministerie aanvaard
baar is. Bovendien hebben besprekingen
op het departement tot gevolg gehad, dat
in een aantal gevallen voorgenomen prijs
verhogingen niet of in mindere mate tot
stand zijn gekomen.
Zo zal de tariefsverhoging van 20 per
cent, waartoe de Amsterdamse specialis
ten vereniging haar leden heeft geadvi
seerd, niet doorgaan. Na overleg tussen
het ministerie en de vereniging heeft het
bestuur de leden geadviseerd zich thans
te beperken tot een verhoging van de mi
nimumtarieven met 5 percent met hand
having van het maximumtarief. Per 1 juli
zou dan alsnog een tariefsverhoging van
5 percent kunnen worden toegepast. Zoals
bekend had de vereniging haar leden ge
adviseerd de minimumtarieven met in
gang van 29 december '63 te verhogen met
20 percent.
Teneinde een prijzenbeschikking in hun
sector te voorkomen, hebben de betrokken
organisaties van autorijschoolhouders zich
tegenover het ministerie verbonden on
middellijk maatregelen te treffen, die er
toe leiden, dat de in een aantal gevallen
te sterk verhoogde tarieven worden terug
gebracht tot het niveau van 1 oktober '63,
vermeerderd met 3 pet. in verband met
de aanpassingsloonsverhoging per 1 janua
ri 1964 en externe kostenstijgingen.
De ondernemers, aangesloten bij de
combinatie van Nederlandse azijnfabrikan
ten (Conaf) hadden de natuurazijn, met
name de eenvoudige tafelazijn verhoogd
van 0.51 tot 0.56 per fles. Besprekingen
met de Conaf hebben tot resultaat gehad,
dat deze prijsverhoging van 5 cent, die
door het ministerie van Economische Za
ken niet voldoende gemotiveerd werd ge
acht, is teruggebracht tot 3 cent per hele
fles.
Uit het voortgezette onderzoek naar de
prijsontwikkeling is wederom gebleken, al
dus het ministerie, dat in vele andere
sectoren het gedrag t.a.v. de prijzen in
overeenstemming is met de afgesproken
spelregels.
Vastgesteld is, dat het beloop van de
geldmarge van de handelaren in uit textiel
vervaardigde vloerbedekking onverenig
baar is met de spelregels van het prijs
beleid Daarom is thans een beschikking
afgekondigd, die voorschrijft dat de geld-
marges van de betrokken handelaren niet
meer dan 5 percent mogen liggen boven
het niveau van 1 mei '63. Ook voor uit
textiel vervaardigd tafellinnen, beddela-
kens en slopen is een margebeschikking
afgekondigd. De geldmarges mogen voort
aan niet meer dan 5 percent liggen boven
die van 1 oktober '63.
De beschikking van de minister schrijft
verder voor, dat de prijs van patates
frites per 100 gram of zoveel meer als
plaatselijk gebruikelijk is, hoogstens 25
cent mag bedragen. Voor de andere kleine
eetwaren, voor zover verkocht in automa
ten, kramen, snackbars, broodjeswinkels
e.d., mogen de prijzen niet hoger zijn dan
die welke golden op 1 juli '63, voor ge
haktballen echter vermeerderd met 5 cent
per stuk. Dit laatste in verband met de
gestegen vleesprijzen en de aanpassings
loonsverhoging van 5 percent per 1 januari
*64.
Het is gebleken, dat in een groot aantal
gevallen door glazenwassers tariefsverho-
HERENKLEDIN
Barteljorisstraat 5 - Haarlem
Verwachting tot morgenavond:
Wisselend bewolkt met plaatse
lijk enkele buien. Aanvankelijk
harde tot krachtige, later krach
tige tot matige westelijke wind.
Weinig verandering in tempe
ratuur.
"^Uedige weerrapporten op pagina twe*
gingen zijn doorgevoerd, die uitgaan bo
ven hetgeen als aanvaardbaar is te be
schouwen. De prijzenbeschikking glazen
wasserswerkzaamheden houdt in, dat de
tarieven, die voor deze werkzaamheden in
rekening worden gebracht, niet hoger mo
gen liggen dan 5 percent boven die van
1 oktober '63.
Het is verder in West-Nederland verbo
den melk of de hieronder genoemde melk
produkten in flessen dan wel los aan par
ticulieren te verkopen tegen een hogere
dan de navolgende prijs:
1/1 liter 'It liter 1/1 liter
fles fles los
Gepasteuris. melk U,b3 0,29 0,47
Gesteriliseerde melk 0,56
Karnemelk 0,40 0,22 0,34
Gortpap 0,49
Havermoutpap 0,64
Bloempap 0,49
Rijstpap 0,67
Melkyoghurt 0,63 0,34
Ondermelkyoghurt 0,26
Vanillevla 0,85 0,45
Chocoladevla 0,49
Voor de toepassing van de prijzenbe
schikking frisdranken wordt verstaan on
der: kleine flessen: flessen met een inhoud
van ten hoogste 26 cl; middelgrote flessen:
flessen met een inhoud van meer dan 26
cl, tot ten hoogste 35 cl; gezinsflessen: fles
sen met een inhoud van 75 cl tot ten hoog
ste 100 cl.
Het is een ieder verboden de hieronder
genoemde hier te lande vervaardigde fris
dranken aan particulieren te verkopen
a) tegen een hogere prijs dan die, waar
tegen hij gelijke frisdranken in overeen
komstige gevallen op 1 december 1963 heeft
verkocht, vermeerderd met het navolgen
de bedrag.
kleine mid.gr. gezins-
flessen flessen flessen
Cola-dranken
Sinaasappel-
vruchtenlimonades
Tonics
Up-dranken
b) tegen een hogere
gende prijs:
Cola-dranken
Sinaasappel-
vruchtenlimonades
Tonics
Up-dranken
„0,02 „0,03 „0,04
0,02 0,04
0,02 0,04
prijs dan de navol
kleine mid.gr. gezins-
flessen flessen flessen
0,24 0,28 0,64
,0,28
,0,25
0,26
0,32
0,61
0,65
„0,69
De eerste gouden medailles van de
Olympische Winterspelen in Innsbruck
zijn niet terecht gekomen in de handen van
het tweetal dat
heel sterk favoriet
was. Bij het paar-
rijden reden Ma-
rika Kilius en
Hans Jürgen
Baumler namelijk
woensdagavond
aanzienlijk min
der dan anders in
grote titeltoer-
nooien, zodat het
Russische paar
Ludmilla Belou-
sovaOleg Protopopov de hoogste eer voor
zich kon opeisen met een kür die zelfs
door de grootste deskundigen als formi
dabel werd beschouwd.
De zege van het Russische paar was
een beloning voor jaren ingespannen en
nauwgezette training. Ludmilla Belousova,
die in Oulianovsk werd geboren, begon op
zestienjarige leeftijd met kunstrijden. Dat
lijkt tamelijk laat, maar aangezien bij het
paarrijden geen verplichte figuren bestaan
die jarenlange studie vereisen, is die late
roeping geen belemmering gebleken voor
het bereiken van de top. Trouwens, Oleg
Protopopov vond pas de weg naar de
schaatsbaan toen hij vijftien jaar was. Het
is interessant te weten dat de nieuwe
Olympische kampioenen hun kür instu
deerden zonder hulp van een trainer. Het
is Oleg zelf, die het samenspel van be
wegingen en sprongen met de muziek heeft
uitgedacht.
Voor een verslag van het rijden voor
paren zie men pagina 17.
BARTEUORISSTR HAARLEM TEL 13439
LEIDSESTRAAT (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL 223596
(Van onze parlementaire redacteur)
De beslissing van prinses Irene en de
manier waarop deze bekend is geworden
zijn hard aangekomen in politiek Den
Haag.
Pas gisteren is de directeur van het ka
binet van de koningin in de kabinetsraad
verschenen om de ministers in te lichten;
een daad die op dat moment onvermijde
lijk was, wilde men tenminste voorkomen
Sjoukje Dijkstra heeft vanmorgen in
Innsbruck een kleine voorsprong genomen
op de Oostenrijkse Regine Heitzer in het
Olympisch toernooi kunstrijden. Na de
van de verplichte figuren (paragraaf drie
achterwaarts) heeft de succesvolle Neder
landse de leiding in het klassement met
plaatscijfer 10 en 172,4 punten. Op de
tweede plaats staat Regine Heitzer met het
plaatscijfer 22 en
166.punten. De
Canadese Petra
Burke heeft 160
punten. Op de
vierde plaats is
heel verrasend een
Japanse kunstrijd
ster verschenen,
Miwa Foekeohara.
Er nemen dertig
meisjes deel
aan het kunst
rijden.
Vanmiddag wordt de tweede verplichte
figuur gereden, de overige drie staan
morgen op het programma. Zondag wordt
de kür gereden en dan zal dus bekend
worden of Nederland voor de eerste keer
een gouden medaille op de Winterspelen
in de wacht zal slepen.
De stand na de eerste verplichte figuur
luidt verder: 5. Diana Clifton-Peach (G.B.)
en Sally Ann Stapleford (G.B.) beiden
152.4. 7. Nicole Hassler (Fr.) en Carole
Anne Warner (G.B.) beiden 152. 9. Helli
Saengstschmidt (Oost) en Christine Haig-
ler (V.S.) beiden 150,4.
De Russin Lidia Skoblikova heeft van
morgen de gouden medaille gewonnen op
de 500 meter hardrijden. Haar landgeno
ten Irinia Yegorova en Tatyana Sidorova
behaalden respectievelijk het zilver en
brons.
De Fin Eero Maentyranta heeft van
morgen de Olympische cross country ski
over 30 km. gewonnen in de tijd van 1 uur
30 min. 50.7 sec. Tweede werd de Noor
Harald Grönningen in 1.32.02.3. Het brons
ging naar de Rus Igor Vorontsjikin.
De officiële einduitslag is:
1. en Olympisch Eero Maentyranta (Fin
land); 2. Harald Grönningen (Noorwegen);
3. Igor Vorontsjikin (Rusland); 4. Rjanne
Stefansson (Zweden); 5. Sixten Jemberg
(Zweden); 6. Kalevi Laurila (Finland); 7.
Assar Roennlund (Zweden); 8. Eonar
Oestby (Noorwegen); 9. Torsten Samelsson
(Zweden); 10 Walter Demel (Duitsland).
dat de ministers het nieuws uit de krant
zouden vernemen.
In de officiële verklaringen wordt ge
sproken van het strikt persoonlijke karak
ter van de beslissing van de prinses. For
meel is dat juist. Maar zodra blijkt dat
deze beslissing de voorloper is van een be
vestiging dat de huwelijksgeruchten juist
zijn, krijgt een en ander politieke aspec
ten. Dat lijkt een voorbarige speculatie,
maar in Den Haag wordt al door vele po
litici zo gedacht. Een Kamerlid dat op
merkte „We wachten nu alleen nog maar
op de naam van de toekomstige echtge
noot", drukte daarmee een algemeen le
vende gedachte uit.
Huwelijken van leden van ons vorsten
huis behoeven voor het behoud van de
rechten op de troon de goedkeuring van
de Sta ten-generaal. Nu is prinses Irene, na
haar oudste zuster, voorlopig de tweede
in de opvolging en de kans dat zij ooit
tot het dragen van de kroon wordt geroe
pen mag vrij klein genoemd worden. Maar
een huwelijk met een katholieke echtge
noot maakt haar in feite wel kansloos.
Natuurlijk is er een meerderheid te vin
den in ons parlement voor 'n huwelijk van
een Oranje met een katholieke huwelijks
kandidaat. Maar deze meerderheid zal
niet de grootst mogelijke zijn, want in de
protestantse partijen zullen velen aarzelen
of weigeren hun goedkeuring eraan te ge
ven. De christelijke partijen hebben nog
steeds een anti-katholieke achterban, die
lang niet zo oecumeen denkt als haar
Haagse vertegenwoordigers. En als deze
achterban voor wie hoe historisch on
juist ook Rome en Spanje de antithese
vormen van hervorming en Oranje, een
maal in beweging komt, zal er een twee
dracht groeien die schadelijk zal zijn voor
het gezag van en de aanhankelijkheid tot
één van de leden van ons koningshuis die
na prinses Beatrix de eerste in de opvol-
gingslijst is.
De consequentie, zo meent men in poli
tiek Den Haag, zal dan ook wel moeten
zijn dat een katholiek huwelijk van prin
ses Irene zal leiden tot een afstand van
haar rechten op de troon. Ir. Van Dis, de
fractieleider van de S.G.P. en de luidste
vertolker van de orangistische reformatori
sche gevoelens sprak reeds van een „slag
in het gezicht van het protestantse volk".
Deze uitlating weerspiegelt waarschijn
lijk beter de gevoelens van vele Neder
landers dan de respectbetuigingen van an
dere protestants christelijke politici, die
zich dergelijke woorden politiek moeilijk
kunnen veroorloven.
Het is overigens de vraag of afge
zien van al deze huwelijkstheorieën de
zaak nu al niet politieke aspecten heeft.
Weerrapporten 1, 2
Agenda van IJmond en Haarlem 2
Uit het binnenland 2, 4
Beeldverhalen 2, 13
De Kleine Wereld 3
Van Dag tot Dag3
Op de Praatstoel 3
Buitenlands nieuws 3, 5
Sport4, 17
Kennemer Kruimels7
Uit stad en omgeving7, 9
In de Vishal en op zee9
Topsi) 10
Kunst 11
Radio en t.v11
Feuilleton 13
Amsterdams Allerlei 13
Economisch nieuws15
Beurs 15
Scheepsberichten 15
Luidsprekers 8
Dit nummer bestaat uit
achttien pagina's
Comtesse Diane:
Hoe belachelijk een mode ook kan
zijn, het is nog belachelijker haar te
trotseren.
Het bericht dat prinses Irene toegetreden is tot de rooms-katholieke kerk,
is voor geheel Nederland een grote verrassing geweest, vooral ook omdat uit de
officiële mededeling hierover blijkt, dat de opneming van de prinses in de r.-k.-
kerk reeds in de zomer van het vorige jaar is geschied. Het desbetreffende
communiqué (dat nog in een deel van onze oplaag van gisteren is opgenomen
Red.) zegt dat de prinses het besluit verleden jaar, na lang en rijp beraad, uit
overtuiging heeft genomen. In een verklaring van haar particulier secretariaat
wordt gezegd: „De prinses is sterk geïnteresseerd in oecumenische toenadering.
Zij erkent een gemeenschappelijke basis van christelijk geloof in alle christelijke
kerken. Haar voorkeur is uitgegaan naar het rooms-katholieke christendom in
oecumenisch licht gezien. De opneming van de prinses in de katholieke kerk
rink".
is geschied door kardinaal Alfrint
Het secretariaat van de koningin heeft
medegedeeld dat de koningin en de prins
geheel staan achter de vrijheid van keuze
voor hun kinderen en dus volledig de
keuze van hun dochter Irene respecteren.
De officiële mededelingen over het be
sluit van de prinses zijn pas gevolgd nadat
in Madrid, waar zij reeds enige tijd ver
toeft, geruchten over deze aangelegenheid
de ronde deden. In Haagse kringen vroeg
men zich af of en zo ja hoe lang reeds de
regering of de minister-president op de
hoogte was van de beslissing van prinses
Irene. Een woordvoerder van de Rijksvoor
lichtingsdienst verklaarde desgevraagd
„Het is constitutioneel onjuist om antwoord
te geven op een vraag naar de inhoud van
het verkeer tussen Kroon en kabinet". Het
antwoord op deze vraag zal dus nimmer
gegeven worden.
Prinses Irene is de eerste Oranje, die
na de tijd van de hervorming in de zes-
Men mag nu wel als vaststaand aanne
men, dat het kabinet van niets wist. Dat
is op zijn minst vreemd en misschien con
stitutioneel niet helemaal in de haak.
Want de ministers zijn de dienaren van
de Kroon en de vraag rijst of het met
deze functie in overeenstemming is als een
dergelijke belangrijke beslissing zo langdu
rig geheim blijft en tenslotte bijna contre
coeur wordt medegedeeld.
In de Nederlandse ambassade in
Madrid heeft prinses Irene bezoek
gekregen van een „Tuna", een zang
en dansgroep van de universiteit van
de Spaanse hoofdstad, welke haar
het erelint van beschermvrouwe
aanbood. Prinses Irene hier genoeg
lijk in gesprek met een van haar
bezoekers, de jonge Spaanse aristo
craat, de Markies de las Claras, een
van de jonge Spanjaarden van wie
geruchten willen, dat hij naar de
hand van de prinses dingt.
tiende eeuw katholiek is geworden. Grond
wettelijk heeft haar besluit voor de troons
opvolging geen consequenties.
In de grondwetswijziging van 19 decem
ber 1963, die verscheidene jaren van voor
bereiding had gevergd, is de troonopvolging
veranderd. Deze wijziging houdt onder
meer in dat de eventuele kinderen van
prinses Beatrix het recht op de troon zullen
erven, indien zij zou overlijden voordat zij
koningin zou zijn. Tevoren was het zo, dat
bij overlijden van prinses Beatrix de rech
ten van troonopvolging zouden overgaan
op prinses Irene, ook indien prinses Bea
trix kinderen zou hebbeff. Deze grondwets
wijziging was reeds lang tevoren ontwor
pen en stond in geen enkel verband met
de beslissing van prinses Irene.
„Officieel weet ik van niets", heeft
gistermiddag de eerste hofprediker, ds. G.
Forget, predikant van de Waalse Kerk in
Den Haag, verklaard. „Anderhalve week
geleden heb ik nog een gesprek gehad met
de koningin. Daarbij is de beslissing van
prinses Irene met geen woord ter spraxe
gekomen".
Ook voor de rooms-katholieke parochie
geestelijken in de omgeving van paleis
Soestdijk was het bericht dat prinses Irene
rooms-katholiek geworden is een volkomen
verrassing. Naar aanleiding van geruchten
dat prinses Irene al geruime tijd deze pa
rochies zou hebben bezocht zeiden de pas
toors daarvan desgevraagd unaniem, dat
hun daarvan niets bekend was. Alleen de
pastoor van de Sint Nikolaas-parochie in
Baam zei prinses Irene één keer in de
kerk gezien te hebben. „Dat was bij de
nachtmis met Kerstmis, drie jaar geleden.
Prinses Margriet was daar ook bij".
Het enige lid van de koninklijke familie,
dat bij een verblijf in paleis Soestdijk min
of meer geregeld een katholieke kerk in
de omgeving bezoekt is prinses Armgard,
de moeder van prins Bernhard.
(Vervolg op pagina 2 onder:
„Spaanse fotograaf")
bi i
