DE KAPITEINSDOCHTER
jjjPop" Lane, Australies zwemwonder
anno 1900, trekt nog menig baantje
femnwgm
PANDA EN DE MEESTER-RlOLIST
Puzzel nummer 2O
IB
n
UNIA mm
Mummie uit vroeg-
Romeinse beschaving
bij Rome gevonden
Ons vervolgverhaal
ZATERDAG 8 FEBRUARI 1964
wrumm/Mi
Een historische roman uit
het tsaristische Rusland
door Alexander Poesjkin
Oudste nog in leven zijnde winnaar
van Olympisch goud is nu 84 jaar
l
Mammoet-botten
in Enschede
Oudste beroep blijft in
Duitsland belastingvrij
I
v 1
W/IMMttm
(Van een bijzondere medewerker)
Vertaald door mr. S. L. de Leeuw
20)
„Waarom lach je?" vroeg hij mij,
de wenkbrauwen fronsend. „Of geloof
je niet, dat ik de grote tsaar ben?
Geef ronduit antwoord!"
Ik was in verlegenheid. Deze land
loper als tsaar erkennen, dat kon
niet; het scheen mij een onvergeef
lijke lafheid. Maar hem in zijn ge
zicht een bedrieger noemen, beteken
de zich aan de ondergang prijs te
geven, en datgene waartoe ik onder
de galg, onder de ogen van het gehele
volk, in de eerste opwelling van mijn
toorn bereid geweest was, dat scheen
mij nu een nutteloze uitdaging. Ik
weifelde. Poegatsjow wachtte grimmig
mijn antwoord af. Tenslotte, en nog
heden herinner ik mij dit ogenblik
met voldoening, nam het plichtgevoel
in mij de overhand op de menselijke
zwakheid. Ik antwoordde Poegatsjow:
„Luister; ik zal je de volle waarheid
zeggen. Zeg zelf, of ik je als tsaar
kan erkennen? Je bent een verstandig
man, je zou immers dadelijk zien,
dat ik de waarheid verberg."
„Wie denk je dan wel, dat ik ben?"
„God weet het; maar wie je ook
bent, je speelt een gevaarlijk spel."
Poegatsjow wierp een snelle blik op
mij: „Je gelooft dus niet, dat ik tsaar
Peter Fjodorowitsj ben? Ook goed.
Maar dient het geluk dan de dappe
ren niet? Is Griska Otrepjew in de
oude tijd geen tsaar geweest? Denk
van mij wat je wilt, maar blijf bij
mij. Wat kan al het andere je sche
len? Wie pope is, die noemt men va
der. Als je mij naar eer en geweten
dient, zal ik je veldmaarschalk en
vorst maken. Wat denk je ervan?"
„Neen," antwoordde ik vastbera
den, „ik ben een geboren edelman; ik
heb de tsarin en keizerin de eed ge
zworen, jou dienen kan ik niet. Als
je mij werkelijk het goede wenst,
stuur me dan naar Orenburg."
Poegatsjow dacht na. „En als ik
je laat gaan," zei hij, „beloof je dan
tenminste, dat je niet tegen mij
zult dienen?" „Hoe kan ik je dat be
loven?" antwoordde ik. „Je weet zelf,
dat het niet van mijn wil afhangt;
komt er een bevel om tegen je op
te trekken, dan moet ik gaan, daar
is niets aan te doen. Je bent nu zelf
bevelhebber, je eist zelf gehoorzaam
heid van je mannen. Wat zou dat voor
een schande zijn, als ik dienst zou
weigeren, wanneer de dienst mij no
dig heeft? Mijn leven is in jouw
hand; laat je me gaan, dan dank ik
je; dood je mij, dan is God je rech
ter; maar ik heb je de waarheid ge
zegd."
Mijn oprechtheid maakte indruk op
Poegatsjow. „Nu goed dan," zei hij,
en sloeg mij op mijn schouder. „Straf
is straf, en genade is genade. Ga,
waarheen je maar wil en doe, waar
je lust in hebt. Kom morgen van mij
afscheid nemen, en ga nu slapen, ik
voel mij ook al vermoeid."
Ik verliet Poegatsjow en ging naar
buiten. De nacht was stil en vor
stig. De maan en de sterren wier
pen een helder licht op het plein en
de galg. In de vesting was alles rus-
tig en duister. Alleen in een kroeg
J brandde nog licht en hoorde men het
geschreeuw van de laatste drinkers.
Ik keek naar het huis van de pries
ter; vensters en deuren waren ge
sloten. Het scheen, dat alles daar in
rust was.
Ik kwam in mijn woning en vond
Sawelitsj in zorg over mijn uitblij
ven. De tijding, dat ik vrij man was,
verheugde hem onbeschrijfelijk. „God
heb dank!" zei hij terwijl hij een
kruis sloeg. „Zodra het licht is,
verlaten wij de vesting en dan trek
ken wij de wijde wereld in. Ik heb
wat voor je klaar gemaakt; eet maar,
vadertje, dan kun je tot de morgen
zo rustig slapen als in Abrahams
schoot."
Ik volgde zijn raad, at met grote
eetlust en sliep in op de naakte
vloer; ik was lichamelijk en geeste
lijk uitgeput.
HOOFDSTUK IX
DE SCHEIDING
„Zalig was het, schone
Toen mijn hart het uwe
Droevig, droevig was het
Droevig, als mijn stervensstond.
Vroeg in de morgen werd
de trommel gewekt. Ik ging
plaats van verzamelen. Daar
de legerbenden van Poegatsjow
gesteld, rondom de galg,
fers van de vorige dag nog
gen. De kozakken zaten
soldaten hadden het geweer
derd. De vaandels wapperden,
kanonnen, waaronder ik
herkende, waren op mars-lafetten ge
plaatst. Alle inwoners waren
zig om op het verschijnen
usurpator te wachten. Bij de
trap van het kommandantshuis
een kozak een prachtig wit paard van'
Kirgiezisch ras aan de teugels. Ik
zocht met de ogen het lijk van de
kommandantsvrouw. Het was wat ter
zijde gedragen en met een mat be
dekt. Eindelijk kwam Poegatsjow de
deur uit, het volk nam de mutsen
af, Poegatsjow bleef op de buiten
trap staan en nam van allen afscheid.
En van de hoofdlieden gaf hem een
zak met koperen munten en hij wierp
daarvan met handenvol onder het
volk. Met geschreeuw wierpen de
mensen zich op de geldstukken, en
het liep niet af zonder kwetsuren.
Poegatsjow was omringd door zijn
voornaamste handlangers; te midden
van hen stond ook Sjwabrin. Onze
blikken ontmoetten elkaar; in de mij
ne kon hij mijn verachting lezen en
hij keerde zich af met een uitdruk
king van oprechte woede en geveins
de spot. Poegatsjow, die mij onder
de mening zag, knikte men toe en liet
mij bij hem komen.
„Luister", zeide hij. „Ga dadelijk
naar Orenburg en zeg uit mijn naam
aan de gouverneur en aan alle ge
neraals, dat ze mij binnen een week
kunnen verwachten. Geef hun de
raad, mij in kinderlijke liefde en ge
hoorzaamheid te ontvangen; doen zij
het niet, dan wacht hun een wrede
dood. Goede reis, uw edele!"
Daarop wendde hij zich tot het
volk en zeide, terwijl hij op Sjwabrin
wees: „Kinderen, dat is uw nieuwe
kommandeur. Gehoorzaamt hem in
alles; hij is tegenover mij verant
woordelijk voor u en voor de vesting."
Met ontzetting hoorde ik deze woor
den: Sjwabrin werd het hoofd van de
vesting. Maria Iwanowna bleef in zijn
macht! God, wat zou er van haar
worden! Poegatsjow ging de trap af,
men bracht hem het paard. Hij sprong
fluks in het zadel, zonder op de ko- S
zakken te wachten, die gereed stonden I
om hem te helpen.
Op dat ogenblik zei ik, hoe onze Sa
welitsj uit de menigte van het volk op
Poegatsjow toekomt en hem een vel
papier aanbiedt. Ik kon niet begrijpen,
wat dit te betekenen had.
„Wat is dat?" vroeg Poegatsjow ge
wichtig.
„Lees het maar, dan zul je het we
ten," antwoordde Sawelitsj.
Poegatsjow nam het papier en be
keek het lange tijd met een ernstig
gezicht.
„Waarom schrijf je zo onduide
lijk?" vroeg hij tenslotte. „Onze
scherpe blik kan hier niets onder
scheiden. Waar is mijn opper-secreta-
ris?"
Een jonge vent in korporaalsuni
form kwam vlug aanlopen. „Lees het
hardop," zei de usurpator, terwijl hij
hem het papier gaf. Ik was buiten
gewoon nieuwsgierig te horen, wat
mijn bediende Poegatsjow wel te
schrijven kon hebben. De opper-secre-
taris begon met luide stem te spel
len: „Twee kamerjassen, een van lin
nen en een gestreepte van zijde, voor
zes roebel."
„Wat betekent dat?", vroeg Poegats
jow met gefronste wenkbrauwen.
In dit Olympisch jaar heeft de Australische sportpers
s hem weer eens „opgegraven"de man die meer dan zestig
s jaar geleden als 's werelds zwemwonder roem en goud
oogstte en die ook nu nog bijna dagelijks een baantje
trekt, zij het niet meer in recordtijden. Die man is Frederic
1 („Pop") Lane, thans een gezapig rentenier, die zijn schaap-
1 jes op het droge heeft. Op 2 februari van dit jaar begon
1 hij zijn 84ste levensjaar met een grote „party op zijn
s luxueuze buitengoed in Mona Vale, een twintig mijl buiten
Sydney.
EREGASTEN op dat verjaar- vlotten en roeiboten, die op
dagsfeestje was de kernploeg bepaalde afstanden in het 200
M van de zwemjeugd, die straks m _parcours verankerd lagen.
in Tokio de Australische kleu- deelnemers moeste„ eerst
ren zal gaan verdedigen en
dus werd het feest besloten naar het eerste vlotje zwem-
zoals het zulke sportcracks men, er op klimmen en aan
betaamt: met een paar onder- de andere kant weer te water
linge wedstrijden in Fred tw meter ver_
Lane s pnve-zwembassin, dat 8
I niet voor de eigen zwembaden der, onder een roeibootje door
van de rijke Hollywoodse duiken en zo voorts, tot aan
onderdoet. de finishlijn. Met zuivere spor-
OM op Fred's sport- tieve prestaties had dit eigen
verleden terug te keren, üjk maar weinig te maken,
dat vond zijn hoogtepunt in maar de duizenden toeschou-
't jaar 1900 toen^de^„Austra- wgrs genotcn „iteraard met
lische Dolfijn op de Olymp teugen van de vreemde
sche Spelen in Parijs zijn blik- vo,,c
semcarrière bekroonde met capriolen der deelnemers, kei.
H 'n tweetal klinkende overwin- van hen gleed uit op een spie-
ningen: een gouden plak op
het nummer 200 meter vrije
slag en een op het (nu lang
historie geworden) nummer
200 meter hordenzwemmen,
beide in wereldrecordtijden.
gelglad vlot en moest met een
hoofdwond en een gebroken
arm naar het ziekenhuis ver
voerd worden.
ZIJN recordtijden zouden nu
I jg niemand meer imponeren,
Maar daarbij moet men niet
I De heer Lane als 84-jarige met
een van zijn fraaie
drukwerken.
Zo poseerde Fred Lane na zyn
glorieuze dubbele zege in 1900 i
voor de persfotografen
v-.
i - V"
ii
vergeten dat er anno 1900
nog geen overdekte zwemsta-
„POP" LANE won dit hin- reldoorlog de wedstrijd-
iiu derniszwemmen zoals hij wil- sport eraan gaf en zich „in
11 dtons& w*aren,"n7ch~ zeifs ver- de. Op de 200 meter vrije slag zaken stortte". Hij werd
warmde bassins. Er was, voor finishte hij eveneens een medefirmant van een uitge-
I de Olympische zwemnummers, straatlengte vóór nummer versbedrijf annex drukkerij
gewoon een aantal parcoursen twee in de finale-poule, wat „Smith and Lane in Sydney,
I uitgezet in de Seine, door tou- hij toeschreef aan zijn zelf- die onder zijn leiding tot een
wen afgesloten van 't scheep- uitgedachte variant op een der belangrijkste bedrijven in
vaartverkeer dat inmiddels toenmalige vrije slag, bestaan- deze branche in Australië uit-
1= buiten deze arena gewoon de uit „een gecompliceerde groeide. Enkele jaren geleden yyant tenslotte slaagde hij ge-
doorging. Het water was ijs- schroefbeweging met beide heeft hij zich uit deze zaak
koud, de passerende schepen benen, die geen andere zwem- teruggetrokken om te gaan
J en „bateaux-mouches" veroor- mer hem kon nadoen. Zijn re- aor
13 zaakten een stevige deining putatie als zwemwonder was
I en diverse nummers moesten met de dubbele Olympische
Lane
hengeltochtje, in de diepe ha- j
ven van Sydney uit een roei- i
boot. Zijn drie jaar oudere
broer redde hem van de ver- j
drinkingsdood en daardoor
voelde hij zich zo vernederd
dat hij besloot, zo snel moge-
lijk zwemmen te leren.
Dat „zo snel mogelijk" werd
in dubbele zin bewaarheid.
Reeds als prille vijftienjarige
vergaarde Fred lauweren in
regionale en nationale zwem
wedstrijden. Een zakenman
uit Sydney zond hem op zijn
kosten naar Engeland om
daar Australié's „eer" te ver
dedigen tegen de beste Euro
pese zwemmers. En Fred
stelde zijn beschermer niet
teleur. Spelenderwijs klopte
hij alle cracks uit de jaren
rond de eeuwwisseling.
En tenslotte kwam dan, op
de Spelen in Parijs, de dubbe
le gouden kroon op zijn zwem
mersloopbaan. Uit die roem
ruchte periode dateert ook
zijn statiefoto als stoere „gla
mour boy" anno 1900, hierbij
afgedrukt, die nu nog in een
zilveren lijst de hal van zijn
buitenplaats in Mona Vale
siert. Fred is er nog altijd
zeer trots op, een kleine ijdel-
heid die hem vergeven zij,
(Wordt vervolgd) §j
S overgezwommen worden om-
li dat er tussen de kamprechters
en tijdopnemer s onenigheid
ontston over de vraag wie als
éerste had aangetikt
H Vooral het hordenzwemmen
M was een rare affaire. De hor
zege gevestigd, maar
heeft nooit aan latere Spelen
meer meegedaan. Hij had al
les bereikt wat er te bereiken
viel en daarmee was hij
content. Wel kwam hij nog ve
le jaren met groot succes in
internationale wedstrijden uit,
stilleven. Maar zoals gezegd:
hij draagt zijn sport nog al
tijd een warm hart toe en ver
zuimt geen gelegenheid om de
jongeren met zijn rijke erva
ring van advies te dienen.
j= den bestonden uit een aantal totdat hij in de tweede we-
HOE HIJ tot zwemmen ge
komen is, is een verhaal op
zichzelf. Als jongen van acht-
jaar viel hij eens, tijdens een
heel op eigen kracht in een
tijd dat coaches en masseurs
mentale en conditietrainers
nog onbekende begrippen wa
ren. Vandaar dan ook dat
„Pappa Lane", alias „Onze
Pop", voor Australië's zwem
mende goegemeente nog altijd
geldt als een lichtend voor
beeld van de ideale sportmen-
taliteit.
fe0e "hoest" cn £cclp
Uitwerking frappant
(Van onze correspondent)
ENSCHEDE (GPD) Het staat thans
wetenschappelijk vast dat op de plaats
waar nu Enschede ligt, 30.000 tot 40.000
jaar geleden mammoeten hebben geleefd.
Tot dusver was alleen bekend dat in de
buurt van Hengelo deze grote voorhistori
sche dieren geleefd hebben. Nu heeft het
natuurhistorisch museum in Enschede de
bewijzen in handen dat ook in het veel
hoger gelegen Enschede mammoeten zich
hebben opgehouden. De heer G. M. Ro-
ding, directeur van het museum, werd
verblijd met enkele delen van een skelet.
Deze botten een schouderblad, een stuk
dijbeen en een deel van een stoottand (ter
lengte van vijftig cm!) zijn tevoor
schijn gekomen bij graafwerkzaamheden
op ongeveer 7 meter diepte voor de uit
breiding van het r.k. ziekenhuis aan het
De Ruyterplein.
ROME (AP) De mummie, die toeval
lig in de buitenwijken van Rome werd
opgegraven, is zo goed geconserveerd,
dat deskundigen hebben kunnen constate
ren, dat het lijk van een meisje is, dat
.800 jaar geleden 10 tot 12 jaar oud over
leed.
Arbeiders, die graafwerk verrichtten voor
het leggen van de fundamenten van een
nieuw flatgebouw, deden de vondst woens
dag langs de Via Cassia, 14 km uit het
centrum van de stad.
Een bulldozer stuitte op een zwaar ste
nen voorwerp, dat een bewerkte sarcofaag
van rose marmer bleek te zijn. Archeolo
gen werden ontboden. Zij verwijderden de
deksel, veegden het vuil in de kist weg
en zagen de duidelijk te onderscheiden
trekken van een meisje.
„De mummie is wonderlijk goed gecon
serveerd," zei dr. Catia Caprino van het
rijksinstituut voor oudheden en schone
kunsten. „De lengte is 128 cm. Het gelaat
heeft een volwassen uitdrukking, maar is
zonder enige twijfel dat van een meisje,
niet van een vrouw. Zij moet tien jaar
oud geweest toen zij stierf of hoogstens
12".
Volgens dr. Caprino is het een belangrij
ke vondst, aangezien het de enige bekende
mummie van de vroeg-Romeinse bescha
ving is. Uit de teksten, die op de marme
ren kist waren gebeiteld, kon men opma
ken dat de begrafenis heeft plaats gehad
ten tijde van het bestuur van Septimus
Severus of Biocletianus.
(Van onze correspondent)
BONN Moeten prostituees belasting
betalen? Met deze vraag heeft de West-
duitse bondsdag zich ernstig beziggehou
den. De Beierse afgevaardigde Memmei
kwam met een voorbeeld uit het land
van Rosemarie Nitribitt, de jonge dame
die uit het oudste bedrijf neveninkomsten
van 92.000 mark had geworven. De Beier
se parlementariër wenste te vernemen
waarom fatsoenlijke arbeid wordt belast
en onfatsoenlijke niet.
Minister Dahlgrün verklaarde dat die
belastingvrijheid nu juist in het onfatsoen
lijke van die arbeid ligt. Hij zei: „Ge
slachtelijk verkeer kan niet als een aan
inkomstenbelasting onderhevige prestatie
worden gezien. Wanneer de staat zich aan
dit soort inkomen zou verrijken, zou hij in
zekere zin als souteneur fungeren".
Ned. Ver. voor
Sexuele Hervorming
wil u de weg
wijzen door
voorlichting
te geven
over
•fr Sexuele voorlichting "fr Geboorte
regeling Geboortebevordering On
derzoek voor het huwelijk "ft Moeilijk
heden in het huwelijk te Orale-Anti-
conceptie Ar
Secretariaat
Linnaeusstraat 60, IJmuiden;
Telefoon 7567
Voorduinstraat 47 rd, Haarlem;
Telefoon 55643
87. Terwijl Panda nog verontwaardigd was omdat
hij Blub een nare uitvinding vond, en terwijl profes
sor Kalker nog verheugd was over het tot stand ko
men van zijn Antikalkerine, en tenvijl Joris Goedbloed
met grote aandacht doende was de verdrietige Blub
te besluipen, verscheen er (zeer terecht) nog iemand
ten tonele namelijk Referendaris Vergeel zélf. „Hoogst
afkeurenswaardig," sprak deze, toen hij het tafereel
in ogenschouw nam. „Dit rijksoverheidsgeheimlabora-
torium staat vol onbevoegden! Hier zal ik een scherp
rapport van op moeten stellen!" „O! Hé! Hoogst merk
waardig," antwoordde professor Kalker. „Een korte uit
leg is op zijn plaats. Men moet weten, dat mijn ui
terst geheime uitvinding een poosje zoek is geweest.
Hoogst onaangenaam. Een technische moeilijkheid met
het badwater. Maar gelukkig heeft die aardige meneer
Bloedgoed hem nu terug gebracht.
Referendaris Vergeel luisterde opmerkzaam toe
maar Joris Goedbloed niet; die was volkomen ver
diept in de besluiping van Blub. „Ei, ei, wat zullen
de heren Slinkovitch en Binkovitch opkijken als ik
straks tóch met het geheimste geheim aankom!" dacht
hij. „Als ze maar weten, dat ik geen cheques aan
neem ik eis contante betalingIn deze aange
name gedachtengang werd hij plotseling gestoord door
dat de referendaris op hem toetrad en hem hartelijk
de hand schudde. „Mooi werk, mijnheer bloedgoed!"
riep de verheugde functionaris. „Zonder uw hulp was
het allergheimst rijksoverheidsgeheim verloren gegaan!"
Horizont.: 1. over
leg, 6. gem. in Over..
voorzetsel, 12.
water in Friesland,
13. oude rekening
(afk.), 14. slede, 16.
telwoord, 18. het ho
ger- en lagerhuis in
Engeland, 22. titel
(afk.), 23. holte in 'n
muur, 25. lidwoord,
26. scheik. element
(afk.), 27. rund, 28.
wortel, 30. aanwijzend
voornaamwoord, 32.
koren, 34. aanwij
zend voornaamwoord,
36. appel, 38. tel
woord, 39. tuchtroe
de, 41. gesloten, 42.
water in Limb., 43.
tegenstelling van
kwade, 44. spoedig,
46. in de richting
naar omlaag, 48. kle
dingstuk, 51. doorn
achtige plant, 54.
zandheuvel, 55. lan
ge rij, 57. lichte be
dwelming, 59. tweetal, 60. wiel, 62 muziek
noot, 63. scheik. element (afk.), 64. opening,
66. staat meestal boven drukwerk, 67. tel
woord, 71. voornaamw., 72. bijwoord, 73.
muzieknoot, 74. Oriënt Express (afk.), 75.
landbouwwerktuig, 77. onderste molen
steen, 78. schol (Z.N.).
Verticaal: 2. voegwoord, 3. stuk stof, 4.
Europeanen. 5. duinvallei, 6. de binnen
kring van een gemeente, 7. vogel, 8. term
bij het schaakspel, 9. bijwoord, 10. rijschool
15. provincie van Nederl., 17. munt in
China, 19. stad in Arabië, 20. eenmaal, 21.
water in Limb., 22. muzieknoot, 24. Euro
peaan, 27. verandering, 29. bekende afkor
ting, 31. voornaamw. 33. muzieknoot, 34.
hinderen, 35. platte, gebakken steen, 37.
en omstreken (afk.), 39. eerste boek van
Mozes (afk.). 40. oude lap, 44. dorpje in
Over., 45. godsdienst (afk.), 47. dwalen, 49.
Oriënt Express (afk.), 50. uitbarstingsmond
van een vuurberg, 52. ontkenning (Eng.),
53. zwakke, 55. houten of metalen wig, 56.
muzieknoot, 58. zijtak Ebro, 59. ambacht
(Vlaams). 61. spil van een wiel, 65. scheik.
element (afk.), 67. bijwoord, 68. achting,
69. hoogste punt, 70. land in Europa (afk.),
72. voornaamw., 76. pers. voornaamwoord.
Oplossingen, uitsluitend per briefkaart,
dienen voor donderdag a.s. in ons bezit te
zijn.
OPLOSSING PUZZEL NO. 19
1. geleerd 2. gelaten. 3. regatta, 4. para
dijs, 5. genadig, 6. aanhang, 7. gamelle, 8.
bedeesd, 9. telkens, 10. stakker, 11. kanteel,
12. voldaan. 13. stellig, 14. beneden. 15.
verwend, 16 verbond 17. antenne, 18. el
lende, 19. aandeel, 20. agnaten.
Horizont.: 21. De tijd heelt alle wonden.
PRIJSWINNAARS PUZZEL NO 19:
7,50: C. van Accooy, Visserseinde 24,
Spaarndam. 5,—: C. E. Effers—Boom,
Zandvoorter Allee 6, Heemstede, 2,50:
S. Grit, Wilgenstraat 46, Haarlem.
