lit de
proef
DE
IN DE KOEV3ENDE WEEK
TONEEL
Nieuws uit de TELEVISIEWERELD
op de boekenplank
ZATERDAG
PAGINA ZES
FEBRUARI
1 6 4
„Slaap der rechtvaardigen"
Rechtbank
Jan Blaaser
Panggilan
Filmvenster
Voor de vuist weg
Het geheim van de fakir
.0^^^ I
Henny Schoute
S. K.
De rechtspraak staat deze week in
de belangstelling van de televisie.
Niet alleen in Nederland, maar ook
bij onze buren. In Nederland zowel
als in Duitsland wordt het programma
twee avonden lang voornamelijk in
beslag genomen door de activiteiten
van de t.v.-rechtbank De VARA doet
dat maandag dus deze week weer
geen film en woensdag. De KRO
doet er dinsdag een Amerikaanse do
cumentaire bij, die een beeld wil
geven van de rechtsprocedures in dat
land. Geen gelukkige greep, omdat de
juridische problemen nu plotseling
wel wat al te veel in de aandacht
worden gebracht.
ZONDAG. De televisieweek wordt
zondagmiddag om drie uur geopend
met een spectaculaire uitzending voor
de sportliefhebbers. Vijf kwartier lang
kan men kijken naar fietsende, hollen
de, klimmende en dravende wielren
ners, die in het Belgische Overboelaere
zullen strijden om het wereldkampioen
schap cyclo-cross. Barend Barendse
verzorgt het (ongetwijfeld enthousiaste)
commentaar.
In het avondprogramma eerst de ge
bruikelijke nieuwsuitzendingen: week-
journaal, gewoon journaal en Sport in
beeld. Om half negen eerst de zondag
se liedjes van het zo charmante meis
jeskoor Sweet Sixteen en daarna de
beelden van de archeologische expedi
tie naar Tellem. Hoofdmoot van dit
zondagse N.C.R.V.-programma is de
Duitse T.V.-film .Slaap der rechtvaar
digen". De N.C.R.V. herdenkt met dit
in de Bavaria-studio's opgenomen Duit
se televisiespel de februaristaking.
„Slaap der rechtvaardigen is geschre
ven door Oliver Storz naar de novelle
„Das Brandopfer" van de predikant
Goes. In een vertaling van Gerrit Kou-
wenaar is het verhaal in Nederland in
boekvorm verschenen. Albrecht Goes
was van 1930 tot 1952 predikant in
Württemberg. Sinds hij in 1953 de Les-
singprijs voor poëzie ontving, wijdt hij
zich alleen aan de litteratuur. Het t.v.-
spel dat een beeld geeft van de mo
rele strijd van tal van goedwillenden
ook in Duitsland tijdens de oorlog is
geregisseerd door Rolf Haedrich. In de
vrouwelijke hoofdrol die van een
Berlijnse slagersvrouw die de kwade
kanten van het Hitlerregiem onderkent
ziet men de vermaarde Duitse actri
ce Hilde Krahl.
p,s, Okke Jager verzorgt de dag
sluiting.
MAANDAG. Log-boek en Kenmerk,
de beide kerkelijke rubrieken openen
het maandagprogramma, dat deze
week niet in handen van de N.T.S.,
maar van de VARA is.
Na het journaal en de politieke uit
zending van de Boerenpartij om half
negen een klein halfuurtje voor de jazz
liefhebbers. Ze zullen opnamen zien
van een concert, dat op 4 januari in
het Amsterdamse Concertgebouw werd
gegeven door Boys Big Band en het
Max Roach kwartet. Boys Big Band is
het enige grote jazzorkest, dat ons land
rijk is. Het is samengesteld uit de beste
musici in dit genre, die ons land kan
opbrengen. De naam kreeg het van de
bandleider, Boy Edgar. Deze Amster
damse medicus, die in zijn studenten
tijd een uitzonderlijk musicus bleek,
heeft deze hobby nooit kunnen verge
ten en treedt nog regelmatig op de
j voorgrond met opzienbarende arrange-
I menten en dan natuurlijk met zijn Big
Band. Max Roach is een van de toon
aangevende Amerikaanse jazzmusici,
een epigoon van de vermaarde jazz-
drummer Kenny Clarke, bij wie hij
thans beslist niet meer in de schaduw
behoeft te staan. Als lid van de con-
certgroep „Jazz at the Philharmonic"
trad Max Roach herhaaldelijk in ons
land op. Men leerde hem hier kennen
als een moderne drummer met een feil
loze techniek en met een opvallende
muzikale smaak.
Tegen negen uur dan de eerste zitting
van de t.v.-rechtbank, die twee zaken
gaat behandelen: de zaak Van Duin en
de zaak Wilders. De eerste wordt sterk
verdacht van passieve, de tweede
van actieve omkoping. Met an
dere woorden, Wilders heeft geprobeerd
Van Duin om te kopen, wat hem inder
daad is gelukt. Van Duin is chef van
de Plantsoenendienst in de gemeente
Amstelhuizen. Er is een uitbreidings-
plan gemaakt. Een mooi plan, met veel
groen en bomen. Het ongeluk wil, dat
Van Duin erg bevriend is met de kwe
ker Wilders. En deze- vriend wil graag
de gemeente de bomen leveren, die ze
nodig heeft. Van Duin laat zich verlei
den tot onoirbare praktijken. Hij en de
initiatiefnemer van de omkoping staan
terecht voor de t.v.-rechtbank, die pre
cies gelijk is samengesteld als de vori
ge keren. President is weer prof. mr.
A. D. Belinfante, rechters mr. M. J.
Roelse en mr. Erika van Dijk-Visser.
Er is een andere griffier, want mr.
Susanne Hoogendijk heeft tijdens een
wintersportvakantie een ongeluk gehad.
Als verdedigers van de verdachten tre
den op mr. M. G. Rood en mr. D. W.
O. A. Grosheide, beiden uit Amsterdam.
DINSDAG. Fred en Barney zorgen
voor een vrolijke start van de dinsdag.
Om half acht: de Flintstones. Daarna
het journaal en Brandpunt.
zullen houden. Voor de Duitse T.V.-
rechtbank wordt een zaak van schilde
rijenvervalsing behandeld.
Jon Blaaser treedt op dinsdagavond op
in een programma met o.a. Tonny
Huurdeman en Sacha Denisent.
Kwart voor negen raakt Jan Blaaser
weer verzeild in allerlei netelige situa
ties, waar hij zichzelf weer met veel
flair uit zal weten te werken. Blaaser
vertelt moppen; voor de andere kwink
slagen zorgen zijn vaste medewerkers,
zoals Tonny Huurdeman en Sacha De
nisent.
Tien over negen een nieuwe afleve
ring van Schatten op zolder, waarbij
deze keer viermaal antiek onder de
aandacht komt.
Twintig voor tien „De elektrische
stoel", een Amerikaanse documentaire,
waarin een beeld wordt gegeven van de
rechtsprocedure in de Verenigde Sta
ten, die in menig opzicht verschilt van
de gang van zaken in ons land. Kap
stok is het geval van de negerjongen,
die ter dood is veroordeeld. Zijn advo
caat probeert vertwijfeld gratie of reha
bilitatie te verkrijgen, maar stuit bij
z'n pogingen op veel verzet. Hij wordt
zelf vervolgd. Het negerprobleem komt
hierbij dus ook om de hoek kijken. De
zaak Preston Cobb die in ons land
zoveel reacties uitlokte is net zo'n
geval, waarin de rechtsprocedure en
het negervraagstuk door elkaar spelen.
De bekende hoogleraar prof. Pompe
voorziet de documentaire van een in
leiding, waarin hij een schets geeft van
het Amerikaanse rechtssysteem.
De epiloog en het tweede journaal
sluiten de dinsdag af.
WOENSDAG. Top of Flop komt om
half acht uit Leeuwarden. In de Friese
hoofdstad geven Friezen hun oordeel
over de tienerplaten, die Herman Stok
in zijn jukebox zal leggen. Zij zijn het
Frisiana-meisje Greetje Andringa, de
organist-dirigent Piet Post, de teenager
zanger Andries Bosma en waar
schijnlijk de bekende auteur H. F.
v.d. Kallen, beter bekend als Havank.
Na het journaal en Achter het nieuws
het Filmvenster van Jan Blokker en
tenslotte om kwart over negen het ver
volg van de zaken Van Duin en Wil
ders, waarbij mr. Cammelbeeck als of
ficier van justitie requisitoir zal nemen
en de beide verdedigers hun pleidooien
Maandag- en woensdagavond kunnen
we dan weer getuigen zijn van de TV-
rechtbank, die de zaak van Duin en de
zaak Wilders zal behandelen.
DONDERDAG. In het vrouwenpro
gramma' 's middags In ogenschouw,
handenarbeid en een verhandeling over
Vrouw fn politiek (waarom niet? luidt
de vraag).
Half acht in het K.R.O.-programma
een documentaire over de werknemers
in de agrarische sector, ofwel de land
bouw onder de loep. Er komen waar
schijnlijk meer programma's van deze
aard, voorwaar geen overbodige weel
de voor een agrarisch land als het onze.
Na het journaal volgt de bekende
actualiteitenrubriek „Brandpunt", waar
na om kwart voor negen het t.v.-spel
„Panggilan" op de beeldbuis komt.
Schrijver van dit in de planterswereld
van 't oude Nederlands Oost-Indië spe
lende stuk is Hans Keuls, van wie we
nog zeer onlangs „Kind vermist" zagen
en die het lopende winterseizoen ook de
serie „Stadhuis op stelten" schreef.
Met zoveel succes, dat de K.R.O. heeft
besloten volgend jaar weer enkele af
leveringen uit te zenden van deze Blij-
kerkse vrolijke historie. Hans Keuls is
een merkwaardig vruchtbare Neder
landse toneelschrijver, die met zijn
stukken ook in het buitenland veel suc
cessen heeft geboekt. Hij woont trou
wens in Engeland. Hans Keuls is wel
licht geen groot litterator, maar zijn
stukken zitten goed in elkaar. Dat heb
ben we kunnen zien aan bijv. „Voor het
laatst Lady Barker" en „Plantage
Tamarinde", twee successtukken, waar
in Cruys Voorbergh optrad. Ook „Pang
gilan' was voor deze acteur geschre
ven. Zijn plotselinge dood zette de plan
nen van de toneelgroep Centrum om
het stuk dit seizoen op het repertoire
te nemen evenwel op losse schroeven.
Panggilan komt nu alleen maar op de
t.v. Pim Dikkers zal de hoofdrol spe
len, die eigenlijk voor Voorbergh be
doeld was. Wel zal de Javaanse prinses
Harline Raspati voor wie het plotse
linge uitstel een zeer treurige zaak was
haar eigen rol vertolken. Keuls had
haar speciaal voor dit stuk uit Parijs
laten overkomen. Ze krijgt nu dus de
kans haar t.v.-debuut te maken in ons
land; het zal ongetwijfeld een weder
zijds genoegen zijn.
Om vijf voor half elf de eerste vas-
Op vrijdag treedt Max Woiski jr. op
met muziek uit de West.
tenepiloog van pater Mijnsbergen; daar
na een documentaire „Iets van de mid
deleeuwen", waarin men het een en
ander uit deze lang vergleden periode
zal zien en horen: mooie en lelijke din
gen, die zijn blijven bestaan. Het is een
programma van Joost Tholens, mede
werking verleent o.m. de Muziekkring
Obrecht.
VRIJDAG. Een AVRO-programma
zonder opzienbarende verrassingen. Om
half acht Lonneke Hoogland en Wilco
Meyer in Rooster, het jongerenpro
gramma met de bekende elementen.
Televizier volgt op het journaal en
gaat vooraf aan een kwartiertje met
muziek uit de West. Max Woiski jr. is
reeds enkele malen met zijn vrolijke
liedjes voor de camera's verschenen.
Vanavond zal hij oorspronkelijk voor
bestemd om ingenieur te worden, maar
Donderdagavond „Panggilan" van Hans
Keuls met in de hoofdrol Pim Dikkers.
nu niet alleen een trouwe opvolger van
zijn naar Majorca geëmigreerde papa
als muzikant, maar ook nog baas van
een eigen platenmaatschappij assi
stentie krijgen van de vuurvretende
prins Kaya, die als 'speciale gast mee
werkt aan dit door Thijs Chanofsky ge
regisseerde showt je.
Om negen uur treedt het Richard
Boone theater weer aan. Een merk
waardig theater, dat bestaat uit zeven
acteurs en vier actrices en dat in
Amerika iedere week een compleet
televisiespel van een uur op de beeld
buis brengt, hetgeen toch wel een pres
tatie van formaat genoemd mag wor
den. De aflevering die de AVRO nu
brengt is de vierde die de Nederlandse
kijkers te zien krijgen. Merkwaardig
genoeg hadden de eerste drie niet het
verwachte succes: er kwam nogal wat
kritiek op in de kranten. Vanavond:
„Rendez-vous in San Berdoo".
Tien voor tien zet Willem Duys de
koffie klaar voor de gasten, die hij
„voor de vuist weg" aan de tand zal
voelen. Als „Zo is het toevallig ook nog
eens een keer" niet uitgekomen was,
zou het programma van Duys ongetwij
feld het meest besproken (en bekriti
seerde) van dit seizoen geworden zijn.
Maar Willem Duys krijgt zo langza
merhand zijn draai en men moet toe
geven: hij levert een ongelooflijke pres
tatie, iedere maand weer. Wie vele
andere verslaggevers wel eens ziet
stuntelen als ze moeten improviseren,
begrijpt dat. Hoe laat het klokje van
gehoorzaamheid op deze vrijdag slaat,
weet overigens nu nog niemand.
ZATERDAG. De laatste dag van de
week met de N.C.R.V. In de middag
uren Onder de loep, Alles draait om
moeder (er komt een invasie van tie
ners en kleuters), het nieuwe Jeugd
forum o.l.v. prof. J. A. Diepenhorst,
drie in het vizier met de t.v.-veteraan
Han Rensenbrink en Swiebertje.
Om half acht starten we met het
t.v.-„klokje van zeven uur" ofwel Ba
rend de Beer. Lassie doet weer wonde
re dingen om vijf over half acht.
Na het journaal en de Memootjes,
Capriolen, het muzikale programma
van Ruud Keers, waarin Pi Scheffer
zo'n grote rol speelt. Een hele rij
medewerkenden: Annelies Bouma, het
zangeresje Cisca Peeters, de jonge
zanger René Frank, Rob Meyn, het Bar
bershop Quartet, het danstrio Frans
Rafall, de Gay Twens, het kwajongens
koor, dr. Nuts and his Crackers en de
O.K. Wobblers.
In dit gezellige familieprogramma
met veel grappenmakerij voor de twee
de keer de malle „Doe het vooral zelf"-
rubrlek van Joop Doderer op tekst van
Alexander Pola.
Twintig over negen de reis naar het
volk der Tellem; half tien „Hoe bestaat
het", waarin George Nordhof de
Engelse Nederlander deze keer het
wonder van de fakir, de man die op
een bed van spijkers ligt, zich laat
doorsteken met naalden en onkwetsbaar
is voor vuur, verklaart. Vijf voor tien
verzuchten Jaap Molenaar, Dick van
Bommel en Fred Benavente weer eens
„wat een wereld".
De avond wordt afgesloten met „Mor
gen is het zondag", dat deze keer een
beeld geeft van het werk van de her
vormde jeugdraad in Amsterdam-Oost
op zaterdag en zondagmorgen.
M
DE VRAAG NAAR platen van Ri
chard Anthony in Frankrijk is zeer
groot. Ook in Nederland is hij geen on
bekende en daarom de schijnwerpers
op deze Fransman, die op 13 januari
1938 in Cairo als zoon van een Turkse
vader en Engelse moeder werd gebo
ren. Hij kreeg Engels onderwijs en
bracht vakanties door in Italië, Span
je en Frankrijk, waar de familie zich
tenslotte in 1947 gaat vestigen. Twee
jaar later gaan ze naar Buenos Aires,
maar Richard vertrekt in 1951 weer
naar Parijs. In 1957 gaat hij rechten
studeren, in zijn vrije tijd leert hij te
norsax spelen en verdiept hij zich in de
jazz.
IN 1958 WORDT hij vertegenwoordi
ger in koelkasten, in zijn vrije tijd
zingt hij. Een vriend hoort een lied van
hem op de tape-recorder en gaat ermee
naar een grammofoonplatenmaatschap
pij. In september van dat jaar nog ver
schijnt Richard's eerste plaat. Zijn de
buut op de planken volgt spoedig daar
na. In 1960 begint hij met een eigen
kwartet en gaat op tournee door Frank
rijk.
ZIJN PLATENSUCCESSEN in dat
jaar: „Let's twist again" en „Fiche le
camp Jack". In 1961 gaat hij voor een
gastoptreden naar Argentinië. Hij be
reikt een platenomzet van drie miljoen.
Het afgelopen jaar maakte hij een Duits
platendebuut met „Hotel zum Glück"
en „Weit weit". Van hem ontvingen we
als een van zijn nieuwste platen: de e.p.
met Rose, Et je m'en vais, Tchin, tchin,
Soul Waltzin' (Columbia ESRF 1433).
„THE BARRY SISTERS in Israël" is
de nieuwe langspeelplaat van dit fa
meuze duo. Beide zangsterren hebben
er tournée's opzitten in Europa, Ameri
ka en Rusland, waar ze met hun Ameri
kaans repertoire succes hadden. Israël
leverde hen eveneens een grote portie
succes: ze gaven er zestig concerten.
Het album „recorded live" met: Israeli
Marching Medley, Shloimele-Malkele,
Whoopie, A brivele der Mame, A Choo-
lem, Sh'loom Ba'it, A. Chasseneh, In
meina oigen bistie shain, A kint ohna
haimele, Noo zug mir shoin ven, Israe
li medley. Hiertussen zijn composities
van de Barry Sisters zelf. (Roulette
MGRL 9431).
EEN GEWETENSVRAAG aan Mr.
Sweetheart: „Who are you gonna love
this winter?" (keerzijde: Jimmy Joe),
door Sys Gregers. Een 24-jarige Deen
se, die we helemaal accepteren met dit
leuke Nancy Sinatra-achtige plaatje.
Want daar lijkt de stem van Sys veel
op. (Funckler TN 42.758).
HILDEGARD KNEF met een origine
le opname uit de film „Das grosse
Liebesspiel": Eins und eins, das macht
zwei. Keerzijde: So hat alles seinen
Sinn. Vooral op de eerste melodie kan
heerlijk gewalst worden: van die typi
sche Duitse muziek. Nou ja, weil die
Moral 's so will(Decca D 19472).
Caroline Kaart op tournee
Toen de Nederlandse acteur-opera
zanger Hans Kaart plotseling kwam te
overlijden, kwam Caroline Raitt zijn
weduwe plotseling in de schijnwer
pers der publiciteit. Voordien had men
in ons land maar betrekkelijk weinig
over haar gehoord en gelezen. Slechts
insiders in de operawereld hadden de
wens uitgesproken, dat zij bij de terug
keer van haar echtgenoot naar zijn va
derland, nog eens een rol bij de Ne
derlandse opera zou aannemen. Na het
overlijden van haar man besloot Caro
line Kaart zich blijvend in ons land te
vestigen, dat haar zo dierbaar was ge
worden. Het was Willy van Hemert, die
haar tot grote steun werd in het zoeken
naar een nieuwe levensvervulling. Hij
creëerde voor haar een eigen TV-pro-
gramma, dat aanvankelijk „Sweet and
lovely" zou heten, maar dat later „een
liedje met Caroline" gedoopt werd. Het
programma met-'n-liedje-en-'n-praat-
je werd een overweldigend succes. Zo'n
groot succes, dat Caroline Kaart reeds
nu, na vijf uitzendingen, een eigen lang
speelplaat kon maken met de hoogtepun
ten uit haar TV-optreden. Bovendien is
ze een tournee door Nederland begonnen.
Ze treedt in vele plaatsen op, begeleid
door Cor Lemaire. Op het toneel bab
belt ze ook met haar publiek en zingt
ze dezelfde liedjes en liederen als voor
de camera: klassieke liederen en sim
pele volksliedjes. En het publiek is
enthousiast.
Cliff Richards naar Leeuwarden
Op Hemelsvaartdag zal het Engelse
tiener-idool Cliff Richards optreden in
Leeuwarden. De onverwoestbare Cliff,
die reeds enkele jaren aan de top van
de populariteitsladder staat ook door
zijn films en die thans met zijn ple
zierige liedje „Maria no mas" weer
overal op de hitparadelij sten voorkomt,
neemt z'n vaste begeleiders The Sha
dows mee. In Leeuwarden verwacht
men 10.000 tieners in de grote Fries
landhal. Er mag geen alcoholhoudende
drank worden verkocht en ook minder
pittige drankjes mogen niet in flesjes
aan de tieners worden gebracht. Cliff
zal kort voor de voorstelling in de Frie
se hoofdstad arriveren en gaat direct
erna weer weg. Hij waagt zich niet aan
een belegering door zijn aanhang. Her-
ma nStok heeft de leiding van deze
Cliff Richard-show, waarin ook Anneke
Grönloh en Willeke Alberti optreden.
Milly Scott op reis
De populaire zangeres Milly Scott
gaat in oktober voor het eerst van haar
leven naar de West. Ze zal er gast
zijn bij de première van een Nederland
se film, die deze zomer wordt gemaakt
en waarin zij haar filmdebuut maakt.
Milly zal in verschillende steden optre
den en ook voor de T.V. van Curagao
en de Antillen te zien zijn. Zij gaat bin
nenkort voor een optreden naar Zürich
in Zwitserland.
DE SCHRIJVER-BEELDHOUWER
Jan Wolkers heeft in de weinige jaren
sedert zijn debuut blijk gegeven van
een overrompelende litteraire produkti-
viteit. Bijna tegelijk met zijn nieuwste
roman, „Een roos van vlees", is er een
nieuw toneelstuk van zijn hand ver
schenen: „Wegens sterfgeval gesloten,"
een spel in één bedrijf dat hij de on
dertitel „commedia della morte" heeft
gegeven. Het speelt op een kerkhof, op
een mooie zomerse dag die al spoedig
„de dag des oordeels" blijkt te zijn.
Twee engelen nemen de leiding van de
opstanding, maar door een fout ont
staat er verwarring en ruzie onder de
herrezenen, die dan ook door God ten
slotte naar hun graven worden terug
gestuurd.
Wie Wolkers, eerste toneelstuk „De
Babel" heeft gezien of gelezen, zal zich
er misschien over verwonderen dat de
zelfde schrijver deze profanatie heeft
kunnen publiceren. Want „De Babel is
een sterk religieus-getint werk, ook al
zijn de religieuze scènes daarin in dra
matisch opzicht de zwakste van het
stuk. Maar uit het hele oeuvre van
Wolkers blijkt dat hij bepaalde inner
lijke spanningen, die zijn overgebleven
van zijn opvoeding in een streng reli
gieus milieu, van zich af probeert te
schrijven, nu eens op de ene, dan weer
op een andere manier. De manier die
hij koos bij „Wegens sterfgeval geslo
ten" was waarschijnlijk een poging om
van zijn eigen angst voor de dood af
te komen door die belachelijk te ma
ken. Het resultaat is echter, voor an
deren dan de schrijver zelf, alleen maar
een mislukte éénakter die nog afge
zien van het profanerende karakter
door een auteur met enige zelfcritiek
niet zou zijn gepubliceerd, omdat vorm
noch inhoud ervan iets boeiends bie
den. Dat is des te meer jammer om
dat, zelfs in dit geval, tussen de regels
door telkens wel blijken van Wolkers'
talent zijn te vinden. (J. M. Meulenhoff
Amsterdam).
WIE GRAAG PLAATJES van het to
neel van vroeger en nu bekijkt, kan
zijn hart ophalen aan de „Bildgeschich-
te des Theaters" van Verner Arpe, een
boek dat een kostelijke verzameling il
lustratie-materiaal van oud-Griekse
maskers tot een hedendaagse Shake-
speare-opvoering door Zuidrhodesische
negers bevat. De tekst is helaas
minder voortreffelijk, want zelfs al vor
men de illustraties, zoals Arpe zegt, het
uitgangspunt van zijn toneel-geschied-
schrijving, 2500 jaar toneelkunst van
twee dozijn volken valt niet in een heel
beperkte ruimte samen te vatten. Wat
het Nederlandse toneel betreft: dat is
vertegenwoordigd met één foto (van
„Gysbreght") en 12 regels tekst, waar
in één toneeldichter (Vondel), één to
neelstuk („Gysbreght"), nul regis
seurs en nul toneelspelers worden ver
meld. En dat is nog mooi, want b.v.
van België (met auteurs als Maeter
linck, Verhaeren, De Ghelderode) vindt
men in het hele boek geen spoor. Daar
entegen heeft IJsland ruimschoots aan
dacht van de schrijver gekregen. Als
„document van kuituur en geschiede
nis" (die woorden prijken op het titel
blad) schiet het werk dus wel enigs
zins te kort (Uitg. M. DuMont Schau-
berg, Keulen).
MEER BESTEMD VOOR de ernstige
lezer en minder voor de alleen-maar-
plaatjeskijker is „Les Thé&tres d'Asie",
een werkelijk uniek boek over de
dramatische kunst van India, China,
Japan, Vietnam, Indonesië, Tibet en
Perzië. De tekst is voornamelijk ont
leend aan lezingen, gehouden op de
„Conférences du ThéStre des Nations"
te Parijs en de „Journées d'Etudes de
Royaumont" en samengevat door Jean
Jacquot. Het zijn alle zeer gedegen stu
dies, van de hand van specialisten. Dat
specialisme gaat zo ver dat alleen al
het toneel van India in zijn verschil
lende aspecten door zes deskundigen
wordt behandeld, het Chinese (van vóór
en na de communistische revolutie) door
vijf. Heel boeiend is het hoofdstuk over
Tibet, geschreven door prof. R. A. Stein,
die bekent dat hij na twee mislukte
pogingen om het binnenland van Tibet
te bereiken zijn inlichtingen over het
Tibetaanse toneel toch nog slechts uit
de tweede hand kreeg. Maar, zoals hij
zelf zegt, „dit weinige is nog altijd meer
dan men elders over dat onderwerp
kan vinden"; en het is dan ook stellig
een verrijking van dit ook overigens
zeer waardevolle en goed geïllustreer
de boek. (Editions du Centre National
de la Recherche Scientifique, Parijs
Vile).
HET DUITSE toneeltijdschrift „Thea
ter heute" heeft voor de tweede keer
een voortreffelijk jaarboek uitgegeven.
„Theater 1963" is, althans voor het
Duitse taalgebied, tenvolle wat de on
dertitel belooft: kroniek en balans van
een toneeljaar. Het bevat een schat
aan documentatie, waaronder een gede
tailleerd overzicht van wat 170 schouw
burgen in dat gebied het vorige seizoen
hebben geboden, benevens hun plannen
voor het huidige seizoen. Als „toegift"
is er de volledige Duitse tekst van
Ionesco's „De koning sterft"
Belangrijk is ook het kritische deel
van het jaarboek, waarin o.m. 16 re
censenten hun mening over de hoogte
punten van het vorige seizoen geven en
waarin toneelschrijvers van verschil-
schillende nationaliteit antwoorden op
vragen als „Hoe kan de huidige we
reld op het toneel worden uitgebeeld?"
Het kortste, en tevens het treffendste
van die antwoorden is dat van Harold
Pinter: „In zijn beste vorm streeft het
toneel naar de weergave van één we
reld: de wereld die altijd in ons aan
wezig is. Of die van heden, van gis
teren of van eergisteren is, doet er niet
toe. De wereld van eergisteren is van
precies evenveel belang als die van nu.
Het is altijd weer dezelfde wereld. Het
toneel is zijn eigen wereld en schept
zijn eigen heden en gisteren." Het zijn
woorden die boven de ingang van een
schouwburg zouden kunnen staan. (Er-
hard Friedrich Verlag, Velber bij Han
nover).