PANDA EN DE MEESTER^MEESTER
DE KAPITEINSDOCHTER
.Papoea^kiezersvolk met
ee boos! naar de stembussen
Slot van Aschaffenburg
in oude luister hersteld
Eerste parlementsverkiezingen op
Australisch Nieuw Guinea gestart
Ons vervolgverhaal
v. DUIVEÜBODEN
VRIJDAG 21 FEBRUARI 1964
13
aluminium
jaloezieën
Presley zit omhoog
met luxe-jacht
Blanke huid beloofd
Steentijd-kiezers
Een historische roman uit
het tsaristische Rusland
door Alexander Poes;kin
Godsgeschenken'
Kannibalisme
keldergewelven zal opnieuw de om zijn
oude „jaargangen" bekende wijnkelder
worden gevestigd.
Het slot in Aschaffenburg, dat het
vriendelijke heuvelachtige landschap
langs de hier nog smalle Main beheerst,
leidde als eerste symmetrisch-viervleu-
gelig complex een nieuw tijdperk van
de paleisbouw ten noorden van de Al
pen in. Het overtreft, wat architecto
nische betekenis betreft, alle uit die
tijd in Duitsland bewaard gebleven slo
ten.
De beste service bij
Ged. Oude Gracht 108 - 110 - Haarlem
Telefoon 17165 - 13608 - 18657
Vraagt prijsopgaaf.
LOS ANGELES (AP) De Amerikaan
se tienerzanger Elvis Presley zit met een
jacht in zijn maag. Onlangs heeft hij 55.000
dollar betaald (200.000 gulden) voor het
luxe-jacht „Potomac" dat vroeger eigen
dom is geweest van president Franklin D.
Roosevelt.
Hij wilde het jacht schenken aan de
National Foundation, een stichting die zich
bezighoudt met het onderzoek van de kin
derverlamming en die de jaarlijkse inza
meling „March of dimes" (de opmars der
dubbeltjes) organiseert. Het was zijn be
doeling, dat het jacht voor het nageslacht
zou worden bewaard als nationaal monu
ment. Roosevelt die zelf polio had gehad,
heeft veel gedaan voor de March of dimes.
De stichting heeft nu echter meegedeeld
dat zij niet over fondsen beschikt om het
schip naar behoren te onderhouden en het
daarom niet kan accepteren.
wakkeren verbranden de gelovigen dan
hutten, verwaarlozen de landbouw en
wachten in ledigheid de komst af van de
komende „geschenken".
Als het schip dan ten slotte niet arri
veert, zijn velen zeer verbitterd, maar
vaak wordt ook dat weer aan de invloed
van de blanken geweten.
Een kandidaat parlementslid uit
de afgelegen Nakanai-bergen op het
eiland New Britain heeft zijn verkie
zingscampagne gevoerd op een varia
tie van de cargo-cultus: als hij zou
worden gekozen, zou hij alle blanke
dokters uit Rabaul halen om zijn kie
zers speciale injecties te komen geven
waardoor zij een blanke huid zouden
krijgen. Als ze dan blank geworden
waren, zouden zij de plantages en de
huizen van de blanken overnemen.
DE SECRETARIS van het gouverne
ment heeft een publikatie verspreid waar
in hij een aantal misverstanden bij de pri
mitieve kiezers tracht op te helderen.
Hij doet dit in de vorm van vragen
en antwoorden.
Vraag: „Zullen alle blanken verdwij
nen zodra de verkiezingen achter de rug
zijn?"
Antwoord: „De blanken zullen
blijven om aan de Papoea's te leren hoe
ze hun land moeten besturen".
Vraag: „Als er veel Papoea's lid zijn
van het parlement, kunnen we dan alle
maal ophouden met werken?"
Antwoord: „De oprichting van 'n
parlement met een meerderheid van Pa
poea's is geen tovermiddel om iedereen
rijk te maken. Er zal altijd gewerkt moe
ten worden. Verscheidene kandidaten voor
de verkiezingen zijn al heel vreemde „po
litici."
Van Manus Eiland komt Papiau die na
de tweede wereldoorlog aan het hoofd van
een magisch-religieuze sekte stond, die
een obsceen ritueel huldigt en de ambitie
heeft om een „zwarte verlosser" voort te
brengen.
Een van de kandidaten voor Saidor, op
de noordkust van Nieuw-Guinea is een ze
kere Yali, een vroegere sergeant van de
politie, die een verzetsheld was tijdens de
Japanse bezetting. Hij is tevens medicijn
man, en wordt door dorpsbewoners als een
god beschouwd.
98. Mr. Vlijmen greep Panda vriendschappelijk bij de
arm en voerde hem opgewekt naar de voorkamer. „Me
neer Panda," riep hij, "u bent precies degene, die ik
al jaren zoek. Ik heb u gadegeslagen en scherp
naar uw woorden geluisterd en het was verbluffend. V
bent een groot toekomstig rechtsgeleerde, de geboren
advocaat, de procureur in de dop! Ja, zoiets zie ik me
teen!" „Tjonge," zei Panda, dat heb ik nog noot van
mezelf geweten!" „Die bescheidenheid siert u," her
nam de advocaat, „Maar men heeft zijn gaven gekre
gen om ze te gebruiken, nietwaar? Daarom stel ik u
voor om mijn compagnon te worden, mededirecteur van
mijn bloeiend juridisch bureau." „Nou, dat zou ik graag
willen!" riep Panda blij. „En Jolliepop zal het ook
fijn vinden, want die wil altijd, dat ik deftige baantjes
heb." „En wie is Jolliepop dan wel?" vroeg meneer
Vlijmen. „Dat is mijn knecht," legde Panda uit. Maar
hij is nu met vacantie." „Een knecht.mompelde de
procureur. „Men moet tegenwoordig wel welgesteld zijn
om zich zoiets te kunnen veroorloven." Hij wendde
zich met hernieuwde belangstelling tot Panda en her
nam: „Komaan, compagnon, laten wij onze overeen
komst thans in een contract vastleggen. Hoewel..hm
hier ligt nog een kleine moeilijkheid. U kunt niet onder
tekenen." „Dat kan wel!" antwoordde Panda. „Ik heb
heus wel schrijven geleerd, hoor." „Maar uw handte
kening heeft nog geen rechtskracht," verklaarde de an
der. „Omdat u minderjarig bent. Dat zou een voogd
voor u moeten doen. Hebt u een voogd!?"
De man die Buka-eiland wil vertegen
woordigen, heet Francis Hagai. Hij is de
secretaris van de Hahalisgemeenschap.
Dit is een cultus waarin bepaalde elemen
ten van een verbasterd christendom zijn
opgenomen. In een van de dorpen, dat
„Jeruzalem" wordt genoemd, worden de
vrouwen van het dorp tegen betaling van
een bepaalde som aan de dorpsgemeen-
schapskas ter beschikking gesteld van
ieder lid van de gemeenschap.. De kinde
ren worden door leden van de gemeen
schap opgevoed.
(AP) Een felle verkiezingscampagne
werd ook gevoerd door zes kandidaten
die elkaar de zetel voor Tari betwisten,
een gebied in de binnenlanden. De kie
zers in dit deel van het land zijn primi
tieve bergbewoners, die nog stenen bij
len dragen en gewapend zijn met pijl en
boog. Een van de kandidaten in Tari,
Peongwa Tiri, heeft zes vrouwen en vijf
tien kinderen.
Het zal waarschijnlijk vele weken du
ren voor de uitslagen van de verkiezin
gen bekend zullen zijn. De vorming van
dit parlement wordt als een belangrijke
stap beschouwd op de weg naar zelfbe
stuur voor de Papoeas. Australië heeft
de bewoners van het gebied zelfbestuur
beloofd wanneer „de Papoea's zelf voe
len, dat zij er rijp voor zijn".
f Vertaald door mr. S. L. de Leeuw)
30)
Zoerin gaf mij verlof. Binnen enke-
le dagen zou ik opnieuw te midden
j van mijn familie zijn, opnieuw zou ik
mijn Maria Iwanowna zien Plotse-
ling werd ik onverwachts als door
een bliksemslag getroffen. Op de dag,
die bestemd was voor mijn vertrek,
op hetzelfde ogenblik, toen ik mij ge
reed maakte op reis te gaan, kwam
Zoerin in mijn woning, met een pa-
pier in de hand en een zeer bezorgd
gezicht. Ik voelde een steek in het
hart; ik schrok, al wist ik zelf niet
waarvoor. Zoerin liet mijn oppasser
weggaan en deelde mee, dat hij met
mij een zaak te bespreken had. „Wat
is er?" vroeg ik ongerust.
„Een onaangename kleinigheid",
antwoordde hij, terwijl hij mij het
papier gaf. „Lees eens, wat ik zojuist
ontvangen heb."
Ik las het stuk; het was een geheim
bevel voor alle bevelhebbers om mij
te arresteren, waar ik mij ook be-
vond, en mij onmiddellijk onder be
waking naar Kazan te zenden, naar
de Onderzoekingscommissie, die in de
zaak van Poegatsjow was ingesteld.
Het papier viel mij bijna uit mijn
handen. „Er is niets aan te doen,"
zei Zoerin. „Het is mijn plicht, het
bevel te gehoorzamen. Waarschijnlijk
heeft het gerucht over je vriend-
schapsreizen met Poegatsjow toch op
de een of andere manier de regering
bereikt. Ik hoop, dat de zaak geen
enkel gevolg zal hebben en dat je je
tegenover de commissie zult recht
vaardigen. Wees niet mismoedig en
ga op weg."
Mijn geweten was zuiver, ik vrees
de het gerecht niet; maar de gedach
te, dat het ogenblik van het zoete
wederzien misschien wel enige maan
den zou worden uitgesteld, verschrik
te mij. De wagen stond gereed. Zoe
rin nam vriendschappelijk afscheid
van mij. Men liet mij in de wagen
plaatsnemen; naast mij zetten zich
twee huzaren met ontblote sabel en
toen ging het de straatweg langs.
HOOFDSTUK XIV
HET GERECHT
„De mensen spreken, de golven
slaan."
Spreekwoord.
Ik was ervan overtuigd, dat mijn
eigenmachtige afwezigheid uit Oren-
burg van alles de schuld droeg. Ik
kon mij gemakkelijk rechtvaardigen;
zulke schermutselingen waren niet al
leen nooit verboden, zij werden zelfs
met alle middelen aangemoedigd. Ik
kon beschuldigd worden van roeke
loosheid, maar niet van ongehoor
zaamheid. Maar mijn vriendschappe
lijke betrekkingen met Poegatsjow
konden door talrijke getuigen bewe
zen worden en moesten op zijn minst
een zeer verdachte indruk maken. Ge
durende de gehele reis dacht ik na
over de ondervraging, die mij wacht
te; ik overwoog mijn antwoord en be
sloot, voor het gerecht de volle waar
heid te zeggen, in de mening dat ik
mij op de eenvoudigste en tegelijk ze
kerste manier kon rechtvaardigen.
Ik kwam in het uitgeplunderde en
platgebrande Kazan. Langs de stra-
j ten lagen, op de plaats van de hui
zen, hopen puin en as; daartussen
verhieven zich berookte muren zinder
daken en ramen. Dat was het spoor,
dat Poegatsjow achtergelaten had!
Men bracht mij naar de vesting, die
te midden van de uitgebrande stad
ongedeerd was gebleven. De huzaren
gaven mij over aan de officier van
de wacht. Hij liet de smid roepen.
Men legde mij een keten om de voe
ten, die vastgeklonken werd. Daarop
voerde men mij naar de gevangenis,
waar ik alleen gelaten werd in een
nauw en donker hok tussen naakte
wanden en met een klein venster, dat
van ijzeren tralies voorzien was.
Zulk een begin beloofde mij niets
goeds, maar toch verloor ik de moed
en de hoop niet. Ik zocht mijn toe
vlucht in de troost van alle bedroef-
Lden, voor het eerst proefde ik de zoet
heid van het gebed, dat uit een zui-
ver, maar verscheurd hart komt, en
ik sliep rustig in, zonder mij te be
kommeren om wat er uit mij worden
zou.
De volgende dag wekte de cipier
mij, met de woorden, dat de commis
sie mij verwachtte. Twee soldaten
voerden mij over een binnenhof naar
het huis van de kommandant; zij ble
ven in de wachtkamer en lieten mij
alleen de binnenvertrekken betreden
Ik kwam in een tamelijk ruime zaal
Aan een met papieren bedekte tafel
zaten twee mannen; een bejaarde ge
neraal, streng en koel van uiterlijk,
en een jonge garde-kapitein van on
geveer achtentwintig jaar, zeer aan
genaam van voorkomen en vrij en on
gedwongen in zijn optreden. Aan het
kleine venster zat de secretaris aan
zijn eigen tafel, met de pen achter
het oor en boog zich over het papier,
gereed om mijn verklaringen op te
schrijven. Het verhoor begon. Men
vroeg mij naar mijn naam en beroep.
De generaal informeerde, of ik niet
de zoon van Andrej Petrowitsj Grino-
jow was. Na mijn antwoord zei hij
streng: „Het is jammer, dat zo'n ach
tenswaardig man zulk een onwaardi
ge zoon heeft." Ik antwoordde rustig,
dat ik welke beschuldigingen er ook
tegen mij ingebracht waren, hoopte,
ze door een oprechte uiteenzetting
van de waarheid te weerleggen. Mijn
zekerheid beviel hem niet.
„Je bent handig, mijn waarde," ant
woordde hij met gefronste wenkbrau
wen, „maar wij hebben hier nog wel
andere dingen gezien."
Toen vroeg de jonge man mij, bij
welke gelegenheid en wanneer ik bij
Poegatsjow in dienst was getreden en
voor welke opdrachten hij mij had ge
bruikt.
Ik antwoordde verontwaardigd, dat
ik als officier en edelman onmogelijk
bij Poegatsjow in dienst treden en van
hem generlei opdrachten ontvangen
kon.
„Hoe komt het dan," bracht mijn
ondervrager hiertegen in, „dat alleen
deze edelman en officier door de usur
pator gespaard werd, terwijl al zijn
kameraden schandelijk zijn ver
moord? Hoe komt het, dat diezelfde
officier en edelman als vriend met de
rebellen feestviert en van de voor
naamste boosdoener geschenken aan
neemt, een pels, een paard, een hal
ve roebel geld? Hoe ontstond deze zon
derlinge vriendschap en waarop be
rustte zij, zo niet op verraad, of in
elk geval op een lage en misdadige
lafhartigheid?" Ik was diep beledigd
door de woorden van de garde-officier
en begon mij vurig te verdedigen. Ik
vertelde, hoe ik Poegatsjow het eerst
had leren kennen in de steppe, ten
tijde van de sneeuwstorm; hoe hij mij
bij de inneming van de vesting Be-
logorskaja herkend en gespaard had.
Ik zei, dat ik er wel geen bezwaar
tegen had gemaakt, de pels en het
paard van de usurpator aan te ne
men, maar dat ik de vesting Belo-
gorskaja tot het alleruiterste tegen de
boosdoener verdedigd had. Ten slotte
beriep ik mij ook op mijn generaal,
die getuigenis kon afleggen over mijn
toewijding tijdens het rampspoedige
beleg van Orenburg.
De strenge oude man nam een ge
opende brief van de tafel en begon
voor te lezen:
„Op de vraag van Uwe Excellentie
inzake luitenant Grinojow, die betrok
ken zou zijn in de tegenwoordige on
lusten en met de rebel verbindingen
aangeknoopt zou hebben, die volgens
de dienst ongeoorloofd en in strijd zijn
met de eed, heb ik de eer, u mede
te delen: deze luitenant Grinojow is
te Orenburg in dienst geweest van be
gin oktober van het vorige jaar 1773,
tot 24 februari van dit jaar, op welke
datum hij zich uit de stad verwijderd
heeft en sindsdien heeft hij zich niet
meer bij mijn kommando gemeld.
Maar overlopers hebben verteld, dat
hij in de voorstad bij Poegatsjow is
geweest en met hem naar de vesting
Belogorskaja gereisd is, alwaar hij te
voren in dienst was geweest; wat zijn
gedrag betreft, kan ik
Wordt vervolgd)
Het in de laatste oorlog zwaar be
schadigde slot in Aschaffenburg, een
van de kostbaarste architectonische mo
numenten uit de Duitse renaissance,
vertoont weer zijn oude luister Zeven
miljoen D. mark kostte het herstel van
het monumentale bouwwerk met zijn
vier torens volgens de oorspronkelijke
plannen. De werkzaamheden aan de ro
de zandstenen gevels zijn reeds vol
tooid; de gevels dragen weer hun rijke
versieringen en de ijzeren windijzers
op de torenkappen tonen evenals vroe
ger de wapens van de aartsbischoppen
en keurvorsten van Mainz, voor wie
bouwmeester Georg Riedinger het slot
in het begin van de 17e eeuw bouwde.
Ook binnen in het gebouw is het werk
ver gevorderd. In de hoofdvleugel her
stelde men de lange rij van ineenlo-
pende kamers, die met hun rijke stuc
werk, met houtsnijwerk versierde deu
ren, zijden behang en het tijdens de
oorlog geredde meubilair een waarde
vol voorbeeld vormen van de pracht en
praal die zich aan het einde van de
18de eeuw ontplooide. Vele andere ver
trekken worden thans nog naar oude
tekeningen en foto's gerestaureerd.
Bij de wederopbouw heeft de sinds
1948 in het slot gevestigde vakschool
voor steenhouwers belangrijke hulp ver
leend want iedere volute, steenara
besk en ieder masker moest precies
nagemaakt worden. Steenhouwersgezel
len uit heel Europa hebben hieraan
meegewerkt. Binnenkort zal in het slot
weer de schilderij en verzameling van de
Mainzer keurvorsten worden onderge
bracht, een parel onder de kleine West-
duitse collecties. De beroemde slot
bibliotheek, waarin onlangs kostbare
incunabelen werden gevonden, heeft
haar oude ruimten ook weer betrokken.
Voorts heeft men het plan opgevat, in
dit oude slot een verzameling kerksie
raden onder te brengen. In de ruime
PORT MORESBY (AP), De algemene verkiezingen die deze maand in het
oostelijk (Australische) deel van Nieuw-Guinea worden gehouden, zullen de
vreemdste worden die ooit ergens plaats vonden.
De eigenlijke verkiezingen zijn op 15 februari begonnen, maar omdat er maar
weinig wegen zijn en veel hoge en ruige bergen, krijgen de teams die de stem
bussen rondbrengen tot 18 maart de tijd om him taak te verrichten. Ze zullen
proberen de stemmen te tellen van ongeveer een half miljoen Papoea's.
Het zal de eerste keer zijn dat deze primitieve mensen, die in 12.000 dorpen
wonen en 700 verschillende dialecten spreken, naar de stembus gaan. Er wonen
twee miljoen Papoea's in dit gebied, en allen boven de 21 jaar hebben het stem
recht. De meesten van hen kunnen niet lezen of schrijven en zullen daarom hun
keuze mondeling kenbaar maken aan de verkiezingsambtenaren.
De teams die de verkiezingen regelen zullen reizen per vliegtuig, per heli
kopter, per boot, per auto en te voet, om de stemmen te verzamelen.
gen het Australische bestuur voortduurt
hetgeen dan vaak gebaseerd1 is op de zo
genaamde „cargo"-cultus.
De volgelingen van deze cultus geloven
dat alle goederen die van overzee worden
aangevoerd geschenken zijn van een god
en dat die door de blanken „achterover
gedrukt" worden. Op g eregelde tijden
staat er een nieuwe profeet op die de aan
komst van een groot schip aankondigt dat
volgeladen zal zijn met „goddelijke gaven"
die uitsluitend voor de Papoea's bestemd
zullen zijn. Om het geloof hierin aan te
HET NIEUWE parlement dat op aandrin
gen van de UNO wordt gevormd, zal 64
leden tellen, waarvan er tien door de
Australische, regering zullen worden aan
gewezen. Van de 54 zetels die door geko
zen vertegenwoordigers zullen worden be
zet, zijn er tien voorbehouden aan blan
ken (Er wonen 19.000 blanken in het ge
bied) en 44 staan open voor alle bevol
kingsgroepen.
zijn uit materialen die in de rimboe bij
elkaar gezocht zijn. Deze stammen ver
bouwen net genoeg om er zelf van te kun
nen leven.
Ritueel kannibalisme komt vrijwel ze
ker nog voor in de binnenlanden. Er zijn
nog steeds gebieden waar het verzet te-
Als Terry Andrews uit het Engelse
dorpje Barnolkswick (in Yorkshire) be
hoefte heeft aan een ogenblik „rielèk-
sen" gaat hij, gewoon, aan zijn tenen
hangen. Zijn favoriete hangplaats is het
bordje van de bushalte, maar op ver
zoek gaat hij ook wel eens aan het uit
hangbord van de dorpsherberg ben
gelen, maar dit alleen als er een glas
ale tegenoverstaat. Andrew is geen
showmaker; hij hangt uitsluitend om
gezondheidsredenen. Goed voor je
bloedsomloop, zegt hij een plezierige
variant op de yoga-kopstand.
Dit parlement zal wetgevende be
voegdheid hebben, maar de Australische
regering behoudt het recht van veto. Het
gebied omvat de oostelijke helft van
Nieuw-Guinea en een paar kleine eilanden
in de buurt. Het is een woest en primi
tief land, maar minder ontoegankelijk dan
het Indonesische deel van het eiland West-
Irian.
OP HET Australiërs deel van Nieuw-
Guinea zijn de voornaamste bronnen van
inkomsten de verbouw van cacao, koffie,
copra en rubber, de mijnbouw en de hout
industrie. De jaarlijkse subsidie van de
Australische regering, die 25 miljoen
Australische ponden, bedraagt is tweemaal
zo groot als de waarde van de jaarlijkse
produktie van het eiland.
Australië heeft reeds veel bijgedragen tot
de verbetering van de levensstandaard, die
nu zeer uiteen loopt. Dicht bij Port Mo
resby leven de Papoea's in houten huizen,
maar er zijn nog veel gebieden waar de
bevolking in hutten leeft die vervaardigd
