DE KAPITEINSDOCHTER
Nieuwe „lommergordeF' voor Amsterdam
PANDA EN DE MEESTER*MEESTER
AEG
PUZZEL NUMMER
Wintersport op puinhopen
3 nieuwe Bosplannen
thans op papier gereed
AFfiAUT0MAT,c
Amsterdams
x
x
Allerlei
West-Berlijn
improviseert
p?
Ons vervolgverhaal
.,AmstelwoucT
Beursjubileum
Cabaretplannen
Vreemde Amsterdammers
ZATERDAG 22 FEBRUARI 1964
23
iiiiiiiiiiniitiinininiiinig
Een historische roman uit
het tsaristische Rusland
door Alexander Poesjkin
TOASTER f69.50
X
PERFECT L
Zwart en blank
WEST-BERLIJN, van zijn zo
mooie en landschappelijk veelzijdige
omgeving beroofd, leeft van de im
provisatie. Het is nauwelijks te ge
loven wat de Berlijners voor mo
gelijkheden verzinnen binnen de
nauwe grenzen van de westelijke sec
toren, om het eilandbestaan dra
gelijker te maken. Net als in de ber
gen kijken de bewoners van deze stad
uit naar de eerste sneeuwvlokken,
want dat betekent: wintersport. In
West-Berlijn zijn minstens 25 rodel
banen en skipistes, waarop oud en
jong zich vermaken.
Kort nieuws
IMIHIIIIIIIIIIIHUIIIIIIIUUIHI
Vertaald door mr. S. L. ét Leeuw)
31)
Hier onderbrak hij de voorlezing en
zei streng tot mij: „Wat wil je nu
zeggen om je te rechtvaardigen?"
Ik wilde reeds voortgaan, zoals ik
begonnen was, en even oprecht als al
het andere, ook mijn verbinding met
Maria Iwanowna uiteenzetten. Maar
plotseling voelde ik een niet te over
winnen afkeer. Het schoot mij te bin
nen, dat als ik haar zou noemen, de
commissie ook haar ter verantwoor
ding zou roepen en de gedachte, dat
haar naam gemengd zou worden in de
gemene laster van booswichten en dat
zij zelf met hen zou worden gecon
fronteerd deze vreselijke gedachte
trof mij zo diep dat ik in verwarring
raakte en stokte in mijn woorden.
Mijn rechters, die naar het scheen
begonnen waren, mijn antwoorden
met enige goedgunstigheid aan te ho
ren, waren opnieuw tegen mij ingeno
men, toen zij mijn verwarring zagen.
De garde-officier verlangde, dat ik ge
confronteerd zou worden met de voor
naamste beschuldiger.
De generaal gaf het bevel, „de boos
wicht van de vorige dag" te roepen.
Ik wendde mij in spanning naar de
deur, in de afwachting dat mijn aan
klager zou verschijnen. Na enige mi
nuten hoorde men ketens rammelen.
De deur opende zich en.... Swjabrin
trad binnen. Ik was verbaasd over de
verandering in zijn uiterlijk. Hij was
verschrikkelijk mager en bleek. Zijn
haar, kort te voren nog pikzwart, was
geheel grijs geworden, zijn lange
baard was geheel verward. Hij her
haalde zijn beschuldigingen met :en
zwakke, maar vaste stem. Volgens
zijn woorden was ik door Poegatsjow
als spion naar Orenburg gezonden; el
ke dag reed ik uit om aan scher
mutselingen deel te nemen, teneinde
schriftelijke mededelingen over alles
wat er in de stad gebeurde, over te
brengen; ten slotte had ik mij open
lijk bij de usurpator aangesloten en
was met hem van vesting tot vesting
gereisd, om met alle middelen te po
gen, mijn mede-verraders te gronde
te richten, opdat ik hun posities zou
kunnen innemen en van de belonin
gen, die de usurpator gaf, zou kunnen
profiteren.
Ik hoorde hem stilzwijgend aan en
was over één ding tevreden: de naam
van Maria Iwanowna werd door de
schurk niet uitgesproken, hetzij om
dat zijn eigenliefde te lijden* had bij
de gedachte aan haar, die hem met
verachting had afgewezen, of omdat
er in zijn hart nog een vonk was
overgebleven van hetzelfde gevoel,
dat ook mij het zwijgen had opge
legd. Hoe het zij, de naam van de
dochter van de kommandant van Be-
logorskaja werd in tegenwoordigheid
van de commissie niet uitgesproken.
Mijn besluit stond nu nog meer vast
en toen de rechters mij vroegen, hoe
ik de getuigenis van Sjwabrin kon
weerleggen, antwoordde ik, dat ik bij
mijn vorige verklaring bleef en niets
anders tot mijn rechtvaardiging zeg
gen kon. De generaal liet ons weg
voeren. Wij liepen naast elkaar. Ik
keek rustig naar Sjwabrin, maar zei
geen woord tot hem. Hij lachte boos
aardig spottend, tilde zijn ketens op
en liep mij haastig voorbij. Men
bracht mij weer naar de gevangenis,
en sindsdien werd ik niet meer voor
een verhoor geroepen.
Ik was geen getuige van alles, wat
ik de lezer nog te melden heb; maar
ik heb daarvan zo dikwijls horen ver
halen, dat de kleinste bijzonderheden
zich in mijn geheugen hebben ge
grift, zodat het mij wel lijkt, alsof
ik zelf daarbij onzichtbaar tegenwoor
dig ben geweest.
Maria Iwanowna werd door mijn
ouders met die oprechte hartelijkheid
ontvangen, die aan de mensen van
het oude slag eigen was. Zij zagen
er een goddelijke genade in, dat zij
de gelegenheid kregen, de arme wees
een vriendelijk tehuis te geven. Wel
dra hechtten zij zich oprecht aan
haar, omdat het onmogelijk was, haar
te kennen en haar niet lief te hebben.
Mijn vader beschouwde mijn liefde
al niet meer als een dwaze streek.
en moeder had alleen nog maar de
wens, dat haar Petroesja de lieve
dochter van de kapitein zou trouwen.
Het gerucht over mijn arrestatie
maakte een diepe indruk op mijn ge
hele familie. Maria Iwanowna had
aan mijn ouders op zo eenvoudige wij
ze het verhaal van mijn vreemde ken
nismaking met Poegatsjow gedaan,
dat dit hen niet alleen niet veront
rustte, maar dikwijls nog hartelijk
aan het lachen bracht. Mijn vader
wilde niet geloven dat ik gemengd zou
kunnen zijn in het schandelijke op
roer, dat tot doel had, de troon omver
te werpen en de adel uit te roeien
Hij ondervroeg Sawelitsj op strenge
toon. Mijn bediende verborg niet voor
hem, dat zijn heer bij Emelka Poe
gatsjow te gast was geweest en dat
de booswicht hem genadig behandeld
had, maar hij bezwoer, dat hij van
verraad niet het minste gehoord had.
Mijn ouders kwamen weer tot rust en
wachtten ongeduldig op gunstige tij
dingen Maria Iwanowna was diep on
gerust, maar zij zweeg, want zij was
van nature uiterst bescheiden en voor
zichtig.
Enige weken gingen voorbij.
Plotseling kreeg mijn vader een brief
uit Petersburg van ons familielid,
vorst B. De vorst schreef hem over
mij. Na de gebruikelijke inleiding ging
hij voort, dat de vermoedens over
mijn deelneming aan de plannen der
oproerlingen ongelukkigerwijze maar
al te gegrond waren gebleken, dat ik
een voorbeeldige straf had verdiend,
maar dat de keizerin, uit eerbied voor
de verdiensten en de hoge leeftijd van
de vader, besloten had de misdadige
zoon te begenadigen; zij had hem de
onterende dood op het schavot kwijt
gescholden en bevolen, hem alleen
voor altijd naar een afgelegen gebied
in Siberië te verbannen.
Deze onverwachte slag was bijna de
dood van mijn vader geweest. Hij
verloor zijn gewone zelfbeheersing
en zijn droefheid, waarover hij an
ders het zwijgen deed, kwam tot
uiting in bittere klachten.
„Wat?" herhaalde hij buiten zich
zelf, „mijn zoon heeft deelgenomen
aan de plannen van Poegatsjow!
Rechtvaardige God, wat moet ik be
leven! De keizerin scheldt hem de te
rechtstelling kwijt! Betekent dat een
verlichting voor mij? De terechtstel
ling is niet het ergste; mijn over
grootvader is op het Rode Plein ter
dood gebracht, omdat hij verdedigd
heeft, wat hij voor het heiligdom van
zijn geweten hield; mijn vader moest
tezamen met Wolynski en Chroesjt-
sjow lijden. Maar dat een edelman
zijn eed breekt, dat hij zich verenigt
met rovers, met moordenaars, met
weggelopen knechten!Dat is een
schande en een smaad voor ons ge
slacht."
Mijn moeder, die geschrokken was
over zijn vertwijfeling, durfde in zijn
tegenwoordigheid niet te wenen; zij
poogde hem nieuwe moed te geven
en sprak over de onzekerheid van het
gerucht en de onbetrouwbaarheid van
het gepraat van de mensen. Mijn va
der was ontroostbaar.
Maria Iwanowna leed het meest van
allen. Terwijl zij er zeker van was.
dat ik mij kon rechtvaardigen zodra
ik maar wilde, vermoedde zij de
waarheid en zij hield zich zelf voor
de schuldige aan mijn ongeluk. Zij
verborg' voor allen haar tranen en
haar leed en peinsde intussen onop
houdelijk over middelen, om mij te
redden.
Eens op een avond zat vader op de
divan en bladerde in de Hofkalender,
maar zijn gedachten waren verre, en
de lectuur had niet zijn gewone uit
werking op hem. Hij floot een oud
marslied. Moeder zat zwijgend een
wollen onderbroek te breien en soms
vielen haar tranen op het werk. Plot
seling zei Maria Iwanowna, die bij
hen zat met haar handwerk, dat zij
noodzakelijk naar Petersburg moest
reizen en verzocht hun, haar daartoe
te middelen te geven. Moeder was
zeer bedroefd.
(Wordt vervolgd)
(Van onze correspondent)
AMSTERDAM (GPD). Amsterdam is een van de eerste steden ter wereld
die zich intensief met de planmatige stadsontwikkeling hebben bezig gehouden.
Er is geen huis, geen boom, geen lantarenpaal die niet na zorgvuldig tekenen en
wegen zijn plaats heeft gekregen. Die zorgvuldigheid heeft echter allerminst
geleid tot een saai stadsbeeld. Sinds jaar en dag wordt Amsterdam bezocht door
stedebouwkundigen uit alle hoeken van de wereld die er ideeën komen opdoen.
Eén van de voordelen van die gedegen voorbereiding van de ontwikkeling van
de stad is, dat men nu al kan voorspellen hoe Amsterdam er over vijftig jaar uit
zal zien. Een apart hoofdstuk bij het maken van toekomstplannen is dat van de
recreatie. De Amsterdammer heeft altijd een grote voorliefde gehad voor bomen
—en zijn parken moesten bij voorkeur de indruk van bossen geven. Huizen die
worden ontworpen, kunnen meestal binnen afzienbare tijd worden gebouwd.
Maar het eenvoudigste bos heeft vele jaren nodig om volwassen te worden en
bos legt men dus aan voor zijn kinderen.
Het Amsterdamse Bos is 40 jaar geleden
in tekening gebracht en spoedig daarop
uitgevoerd. Thans werpt het tenvolle zijn
vruchten af als hier op zomerse dagen
soms honderdduizenden Amsterdammers
tegelijk verpozing zoeken. Over 50 jaar zal
het Amsterdamse Bos een oud bos zijn,
maar tegen die tijd zal de hoofdstad zijn
omringd door meer bossen.
Het eerste bos dat verwezenlijkt zal wor
den, komt langs de oever van de Am-
stel. Sinds geruime tijd houdt een com
missie zich bezig met het plan, hier een
groenstrook te creëren tussen het stede
lijke Amstelveen en de toekomstige tuin
stad Bijlmermeer.
Een tweede bos zal worden aangeplant
in het recreatiegebied dat in Amsterdam-
Noord langs de dijk van het IJselmeer is
ontworpen. En tenslotte is er een kans dat
er in de IJselmeerpolders een recreatiebos
zal komen.
Ook in vroeger eeuwen heeft de over
heid van Amsterdam altijd de aanleg van
de bossen gestimuleerd. Zo werd een bos
geschapen buiten de Leidsepoort, waarvan
het Leidsebosje nog een mager overblijf
sel is.
Bij de stadsuitbreiding van de zeventien
de eeuw ontstond ook het „buitenbos", dat
later werd opgenomen in de oude Oos
terbegraafplaats en tenslotte werd opge
ruimd om plaats te maken voor het Kolo
niaal Instituut, thans Koninklijk Instituut
voor de Tropen
TOT 13 MAART is er iedere middag in
de effectenbeurs aan het Beursplein, een
tentoonstelling te zien. De expositie houdt
verband met het vijftigjarig bestaan van
het gebouw en geeft een overzicht van de
handel in effecten in Amsterdam
De effectenhandel is zich in deze herden
kingsdagen weer eens bewust van het
voorrecht, over een eigen gebouw te be
schikken waarin men heer en meester is.
Vóór 1914 was het een alles behalve ple
zierige situatie. De effectenhanrM^-^n
vonden nu hier dan eens daar onderdak.
In de tweede helft van de vorige eeuw
was men gehuisvest in de voormalige
beurs van Zocher. Iedereen mocht daar te
gen betaling van een kwartje binnen en
kon dan aan de handel deelnemen.
Die handel is thans uitsluitend voorbe
houden aan leden van de Vereeniging voor
den Effectenhandel, waarin een strenge
discipline wordt gehandhaafd.
Behalve de geschiedenis van de effec
tenhandel laat de tentoonstelling ook zien
dat 28 jaar geleden fraaie panden moesten
worden afgebroken voor het beursgebouw.
B. en W. waren destijds zo verbolgen over
die aantasting van het stadsschoon, dat zij
weigerden, aan te zitten aan het feestdiner
van de effectenhandelaren.
HET BEHOUD van het middeleeuwse
stadsschoon behoeft niet altijd te beteke
nen dat een monument als een museum
stuk wordt bewaard.
De stichting Diogenes bijvoorbeeld is
V"*i
99. „Tja.zei meester Vlijmen, „als u geen
voogd hebt, kan ons compagnonschap niet doorgaan.
Men moet zich aan de Wet houden, nietwaar?" „Wat
jammer," zei Panda teleurgesteld. „Dus word ik geen
directeur en zo?" „Ik vrees van niet," antwoordde de
rechtskundige. „Tenzij u iemand kunt vinden, die voogd
over u wil zijn. Iemand van onbesproken gedrag, die
Mich plichtsgetrouw aan de Wet houdt."„Zou u dan
misschien mijn voogd willen worden?" vroeg Panda. De
ander sloeg de handen ineen. „Voortreffelijk!" riep hij.
„Nu zie ik toch weer, dat u een grote aanleg hebt voor
rechtsgeleerde. Prachtig! Dat doen wij! Hier is een ver
klaring, waarbij u zich volledig onder mijn voogdij
schap telt. Teken even op de stippellijn." Panda vol
deed aan dit verzoek en gaf stralend de pen terug.
„Zijn we nu compagnons?" vroeg hij. „Nee, nu ben ik
je voogd," verbeterde Mr. Vlijmen hem gestreng. „En
als zodanig wil ik onmiddellijk weten, hoeveel geld je
hebt. Dus open je brandkast, pupil Panda." „Hè? Wat-
te?" vroeg Panda verschrikt. „Ik begrijp niet, waarom
u opeens„Je hoorde wat ik zei!" riep zijn voogd
met verheffing van stem. „Ik eis strikte gehoorzaam
heid en geen tegenspraak. Dus open je brandkast.
ONMIDDELLIJK!"
met succes bezig oude panden, die op de
monumentenlijst staan, in bezit te krijgen
om deze te bestemmen voor kunstenaars
woningen en ateliers. De nieuwe aanwinst
is het pakhuis „Kooper-Moolen" in de
Warmoesstraat. De bedoeling is, hier op
de zolders een architectenbureau huisves
ting te geven. De overige bovenverdiepin
gen zullen worden bestemd voor repetitie
ruimten voor toneel en televisie en gelijk
vloers is een café-cabaret ontworpen. Ge
gadigde voor dit cabaret is de jonge ar
tiest Henk Elsink, die al enige jaren zoekt
naar een geschikte gelegenheid voor een
eigen cabaret.
Elsink wil niet alleen een café, maar
ook een attractief restaurant gaan exploi
teren. Voorlopig moet het pand waarvan
de gevel het jaartal 1725 draagt, maar dat
veel ouder moet zijn, grondig worden ge
restaureerd.
Elsink en ook wij zullen dus nog
enig geduld moeten betrachten.
WAT OPPERVLAKTE en inwonertal be
treft zal Amsterdam in de wereld altijd
een bescheiden middelgrote stad blijven.
Maar toch ook een stad met een sterk
internationaal karakter dankzij haar posi
tie als handels- en verkeers-centrum, en
dankzij ook het steeds toenemende toeris
me. Maar niet iedere buitenlander is een
vluchtige bezoeker. Er zijn er niet minder
dan 14000 die zich meer of minder perma
nent in Amsterdam hebben gevestigd, en
die 74 verschillende nationaliteiten verte
genwoordigen.
De Duitsers vormen de grootste groep
WATERDICHTE
BADKAMERKACHEL
f 43.50
met 2571 man. Dan zijn er 1687 staatlozen,
1350 Italianen, 1300 Indonesiërs, 1022
Spanjaarden en 851 Belgen, alsmede „Am
sterdammers" uit Kenia, Korea, Kongo,
Burma, Guatemala, Somaliland en Nigeria,
om maar een paar buitenplaatsen te noe
men.
JOHANNESBURG (AP) De
kleurling Rashied Angamia zal nooit
meer de goede Samaritaan spelen.
In een brief aan een blad in
Johannesburg schreef Angamia hoe
hij in de nabijheid van Johannesburg
een auto passeerde, die met een bran
dende motor aan de kant stond.
„Ik graaide snel wat los zand van
de wegberm bij elkaar en gooide het
op de carburator, waardoor het vuur
in een sekonde was geblust."
„Enkele ogenblikken later kwam
er nog een wagen aanrijden. Twee
blanke stapten uit om te vragen wat
er aan de hand was."
„De man, die ik had geholpen, ant
woordde: Dezeheeft zand in
mijn carburator gegooid."
„Ik liep onmiddellijk weg en was
woedend omdat ik gestopt had."
Springschans op de Teufelsberg:
metamorfose van een oorlogserfenis.
DE BELANGRIJKSTE trekpleister
is de 120 meter hoge puinhoop aan het
Teufelmeer in het Grunewaid, op wel
ke hellingen zich zelfs twee spring-
schansen en een lange rodelbaan bevin
den Eén van deze springschansen
maakt sprongen tot 45 meter mogelijk.
Terrassen voor toeschouwers in de
zomer kan men hier zonnebaden en
serpentinewegen voor het klimmen vol
maken het bijna alpine beeld. Deze
Teufelsberg is thans ongeveer tien jaar
oud en even oud zijn de bomen en strui
ken waarmee hij beplant werd. Zo ont
stond uit de resten van verwoeste hui
zen een idyllische plek in een grote
stad, waar het groeit en bloeit zodra de
winter afscheid heeft genomen.
SINDS HET EINDE van de oorlog
zijn er in Berlijn een hele reeks van
deze bergen puin ontstaan. Alleen in de
westelijke sectoren moesten al 45 mil
joen kubieke meters puin worden ver
wijderd. Het grootste deel daarvan is
opgeruimd en zover dat mogelijk was
werd het voor de wederopbouw ge
bruikt. Wat er daarna nog overbleef,
belandde op de puinhopen. Zij werden
omgetoverd tot parken en de Berlijners
gingen ervan houden, omdat zij nog
meer dan andere stedelingen snakken
naar een stukje vrije natuur. Naar hun
smaak hadden de bergen ook nog wat
hoger kunnen zijn, maar de vliegveilig
heid stond dit niet toe.
ZEER IN TREK bij de Berlijners is
de 75 meter hoge „Insulaner." Van de
top van deze berg heeft men een prach-
Horizontaal woor
den invullen die
betekenen: 1. deel
van een woord; 2.
voldoende; 3. wa
ter in N.-Brabant;
4. bestuurder; 5.
afwijzing; 6. de
maangodin; 7.
zorgwekkend; 8.
monddoek; 9. fa
milielid; 10. hou
ten hamer; 11.
duister; 12. een
der dunne touwen
waaruit een koord
bestaat; 13. heeft
een dier; 14. goe
dertierenheid; 15.
de schaduw van
een boom; 16.
eiland i/d Noor
delijke IJszee; 17.
vrouw uit de boe
renstand; 18. over
leg; 19. hoeder
van schapen; 20.
onderste molensteen; 21. gevangenis; 22.
tegelijkertijd.
Bij juiste oplossing leest men op de
cirkeltjes twee namen van plaatsen in
Overijsel.
Oplossingen, uitsluitend per briefkaart,
dienen voor donderdag a.s. in ons bezit
te zijn
OPLOSSING PUZZEL No. 21
Horizontaal: 1. ondanks; 3. reden; 5.
genet; 7. mangaan; 8. lotus; 10. teken;
12. ereis; 13. rekel; 14. regen; 16. molen;
18. regel; 19. nopal; 20. realist; 22. label;
23. smeer; 24. Nemesis.
Verticaal: 1. Obdam; 2. Sinon; 3. relatie;
4. nandoes; 5. gaander; 6. tenakel; 8. lang-
gar; 9. smergel; 10. takelen; 11. notabel;
14. ragebol; 15. normaal; 16. markies;
17. nopijzer; 20. Ruben; 21. Trees.
PRIJSWINNAARS PUZZEL no. 21:
ƒ7,50: J. van Dijk, Spaamoogstraat 8,
Haarlem; 5,00: mej. R. Bronsema, Tussen-
beeksweg 32, IJmuiden-Oost; 2,50: F.
Poelgeest, Harmenjansstraat 65, Haarlem.
tig uitzicht op de huizenzee tussen
Spree en Havel. Hier is ondertussen
een nieuwe sterrenwacht ontstaan en
een researchinstituut van de Vrije Uni
versiteit, dat zich onder andere bezig
houdt met de waarneming van satellie
ten. Ook het wintersportterrein van de
„Insulaner" bezit bijzondere aantrek
kingskracht. Hier lokt een 250 meter
lange rodelbaan de liefhebbers uit alle
delen van Berlijn.
HET STADSBESTUUR is met het
oog op de netelige positie waarin Ber
lijn verkeert zeer ruim van opvatting
wat betreft het gebruik van parken
voor sportdoeleinden. Bijna alle paden
en gazons in openbare parken, zelfs het
schitterende park rond het paleis Char-
lottenburg, mogen gedurende de winter
maanden gebruikt worden voor de ro
del- en skisport.
IN SOMMIGE parken beschikt men
over verlichte banen, waarop men tot
laat in de avond kan rodelen. En zo
dra het voldoende gevroren heeft en de
ijslaag minstens 15 centimeter dik is,
komen de schaatsenrijders in actie en
is het op alle rivieren en meren een
drukte van belang. Sportterreinen, ten
nis- en rolschaatsbanen veranderen in
ijsbanen. Extra bussen brengen de win
tersportbeoefenaars snel en comforta
bel naar de plaats van bestemming.
Want waar anders kunnen de Berlij
ners van de wintergenoegens genieten,
dan binnen de eigen nauwe grenzen? En
daarbij moeten zij nog oppassen, dat zij
bij het schaatsen en ijshockeyen niet
per ongeluk de sectorgrens overschrij
den, die hier en daar dwars door de
Berlijnse meren, rivieren en kanalen
loopt. (D.A.D.).
Jhr. Sandberg onderscheiden. Jhr.
W. J. H. B. Sandberg, oud-directeur van
het Stedelijk Museum te Amsterdam, ia
benoemd tot ridder eerste klasse in da
orde van de Witte Roos van Finland.
