Nieuw kanaal door wespetaille tussen Noord- en Zuid-Amerika? Mexico geeft landengte van Tehuantepec niet cadeau Zo ziet de Panam ons land DE MIDDENSTAND IN DE TIJDSSTROOM Laakkerk afgebrand in Den Haag Naessens gaat op uitnodiging naar Groot-Brittannië Aanslag op Inonu in complot beraamd Honderd fabrieken voor Sovjet-Unie Aardschok in Athene, geen gewonden Tsjoe-En-Lai steunt Pakistan in de kwestie Kasjmir Kans op paaspassen wordt heel klein MAANDAG 24 fEBRUARI 1964 5 fcK»Torre% :::^^Cüliocón J MlZ" Oligarchie Dure strategie Rumoer om de Balzanprijs door jhr. dr. J. C. Mollerus oud-secr. K.v.K. Haarlem e.o. iVERENIGDEi VERENIGDE STATEN STATEN! Hermosillo Nuevo laredcst; j^Alomos jf Monlerrev lolamoros: Agua^^if^ cglientesfT SonLuif £!c 'Mèrida 'Oceaan Morel iqo. Chetumal. ToluciMf^^ MEXICOT1- ChilponcingoV ^^AcoduIco P^anzaniTl iMinatitlanl ^Ooxaca k [ehuantepl Qolj van ^Mexico Belangrijke weg Belangrijke spoorweg Pijpleiding Aardolieveld O km 500 Overigens ves tigde Mens Brito er de aandacht op dat „Wij zo'n ka naal niet zouden moeten zien als een instrument met een strate gisch karakter, maar als een voor het internationale verkeer. De Mexicaanse Ingenieur Jose S. Noriega, die een voorlopige studie maakte van de mogelijkheden voor een kanaal- bouw in de land engte van Tehuan- tepec, meent: „Een kanaal voor mili taire plus com merciële doelein den zou tenminste negentien maal duurder worden, dan wan neer men uitsluitend commerciële doel einden vooropstelt." In de landengte van Tehuantepec is de afstand van de Golf van Mexico tot de Stille Oceaan 214 kilometer. Volgens No riega zou men het beste een verbinding tussen beide oceanen tot stand kunnen brengen door in de landengte een reeks meren aan te leggen, verbonden door kanalen. Met de moderne uitrustings methoden en met voldoende werkkrachten zou het kanaal over vijf of zes jaar klaar kunnen zijn. Als de problemen in Panama leiden tot de aanleg van een tweede kanaal dan zou de keus zeker op Mexico vallen, dank zij Mexico's politieke en economische stabili teit, zijn goede betrekkingen met alle landen en de daarmee verband houdende kredietwaardigheid van het land. Mexico zelf zou zeker wel varen bij de bouw van een dergelijk internationaal handels kanaal. Niettemin wordt de kwestie in Mexico met grote voorzichtigheid en reserve be keken alsof het gaat om het binnenhalen van het Trojaanse paard Intussen beraden de Verenigde Staten zich verder op de plannen voor de bouw van een nieuw kanaal. De daarvoor in aan merking komende landen zijn, behalve Mexico: Panama zelf, met zijn landengte van Darien, maar met de gegeven span ningen in Panama, schijnt men die moge lijkheid te willen afschrijven. Verder: Nicaragua of Columbia, waar, met behulp van nucleaire explosies, door het noorden een kanaal zou kunnen worden gegraven. Maar zowel in Columbia als in Nicara gua bestaat vrijwel dezelfde mogelijkheid voor politieke onrust als in Panama. Want, zoals een Amerikaanse senator eens op merkte: „Geen van Panama's interne pro blemen houdt fundamenteel verband met het kanaal." Hij doelde op het contrast tussen de „één miljoen doodarme Pana- mezen en de vijftig zeer rijke Panamese families", waaruit de bevolking bestaat. Inderdaad is de onrust in Panama in de eerste plaats een gevolg van het feit, dat de oligarchie te weinig voor het volk heeft gedaan. Alleen dat is de reden dat dit volk zichzelf niet kan helpen en niet ver der ontwikkelen. Zo hangen ook de pro blemen in Nicaragua en Columbia samen met enorme contrasten tussen rijk en arm en het uitblijven van ingrijpende econo mische, sociale en politieke hervormingen. Er zouden wel aanzienlijke kosten be spaard kunnen worden, wanneer de Ver- Van de gereformeerde Laakkerk aan de Isingstraat in Den Haag resten niet meer dan de toren en vier geblakerde muren. De kerk, ontworpen door architect Plooy, gebouwd in 1932 en in gebruik genomen in 1933, is zaterdagavond door een laaiende vuurzee in korte tijd geheel verwoest. Het was de meest spectaculaire brand, die Den Haag sinds jaren heeft meegemaakt. Duizenden en duizenden stroomden toe en kejcen naar het blussingswerk. Kort sluiting onder de preekstoel is hier uitge lopen op een schade van een miljoen gul den. Het gebouw was voor ruim twee ton minder verzekerd. Om kwart over zeven werd ontdekt dat de preekstoel brandde. Toen zes minuten later de brandweer met groot materieel arriveerde schoten felle vlammen tiental len meters boven het dak uit. Vonkenre gens spoten hoog op en nagloeiende deeltjes dwarrelden pas straten verder weer neer. Met veel geraas stortte om kwart voor acht het dak in. Om kwart over acht klonk het sein „brand meester", maar pas een uur later was het gevaar voor instorten van de gevels geweken. Tegen tien uur kon men met het nablus sen beginnen. Het was zes uur in de mor gen toen zondag de laatste autospuit in rukte. LONDEN (Reuter en AFP) De Schotse zakenman, Daniel Davie, die de Franse bioloog Gaston Naessens een toelage van 3.000 pond sterling per jaar heeft toege zegd om door te gaan met zijn werk, heeft bekendgemaakt, dat Naessens, wiens serum tegen leukemie vorige maand door Franse medische deskundigen waardeloos werd bevonden, zijn arbeid in Groot-Brit tannië zal voortzetten. Naessens heeft zondag in Londen een bijeenkomst gehad met vertegenwoordi gers van de organisaties die belangstelling hebben voor zijn werk. Er is besloten, dat een organisatie in het leven geroepen zal worden om ongeacht welke behandeling voort te zetten waarbij lijders aan leuke mie baat zullen kunnen vinden. Naessens heeft later op de dag ook met drie Britse artsen gesproken die in dezelfde richting werken. Davie heeft meegedeeld dat Naessens zijn werk in Engeland zal voortzetten, „onverschillig wat er in Frankrijk ge beurt". Schotse artsen met wie Naessens had gesproken zouden „uitermate geïnte resseerd" zijn in zijn werk en willen meer gegevens hebben. Een aantal Britse kinderen, die naar Naessens' kliniek op Corsica waren gezon den voor een behandeling tegen leukemie, zijn naar Groot-Brittannië teruggekeerd toen de Franse regering het gebruik van Naessens' serum verbood. Naessens zelf heeft gezegd, dat hij zich in Groot-Brittannië zal vestigen als hij in Frankrijk niet meer kan werken. Zijn se rum is naar zijn zeggen waardevol geble ken en 500 mensen, die er sinds 1949 mee behandeld zijn leven nog, aldus Naessens op een persconferentie in Londen. enigde Staten en Panama tot een verge lijk zouden komen en het huidige kanaal zoüden verbeteren. Daarbij wordt dan gedacht aan het geen cadeaus of kortingen geven door de detail listen, geen hoge inruilprijzen, geen deel name aan winkelweek-acties enz. Iedere concurrentie die zweemt naar prijscon currentie wordt uitgebannen. Blijkens ge gevens van het ministerie van Economi sche Zaken waren op 1 januari 1963 in 52 gevallen van die collectieve vormen van verticale prijsbindingen vastgesteld. Zij komen o.a. voor in de kosmetische branche, de grammofoonplatenbranche, bij haarden, kachels, stofzuigers, rijwielen, boeken, kantoorboekhandelsartikelen en farmaceutische artikelen. Door mr. Van Rij wordt de vraag ge steld: mag door het ministeriële verbod verwacht worden, dat de vermelde en eventueel andere artikelen als gevolg van een toenemende concurrentie in prijs zul len dalen? Het antwoord luidt, dat ge vreesd moet worden, dat de consument van een dergelijke maatregel heel weinig zal merken. Al is het dan ook zo, dat men niet meer gezamenlijk collectief mag optreden in de bewuste branches, de fabri kanten en exporteurs kunnen nog wel „Het gebruik om handen te schudden is in Nederland groter dan in de Verenigde Staten, doch kleiner dan in etteljjke andere Europese landen. De maaltijden zijn kolossaal en het is beter wat minder te bestellen, dan voedsel op uw bord achter te laten. U krijgt weinig gelegenheid Neder lands te Ieren, aangezien het publiek u graag Iaat horen, dat het Engels machtig is. Engels wordt er overal ver staan en gesproken. Overi gens is uiteraard Nederlands de officiële voertaal". Deze voorlichting over ons land treft men aan in de juist verschenen wereld- gids van Pan American World Airways „New Hori zons", waarin 108 landen de revue passeren. „De Nederlandse tabak is redelijk. Amerikaanse siga retten zijn er duur. Neem dus uw eigen sigaretten mee uit de Verenigde Staten en betaal er de invoerrechten op. Nederlandse sigaren zijn prima en goedkoop", deelt de gids voorts mede Het Nederlandse voedsel wordt geprezen. Als typisch Hollandse gerechten wor den rolpens, haring, gerook te aal, oesters en poffertjes (small fritters) aanbevolen. Overal kan men uitsteken de restaurants aantreffen met eerste klas keukens. „Een Nederlandse specia liteit is Indonesisch voedsel (rijsttafel, ricetable)" zegt de gids, die voorts chocomel als een favoriete drank op noemt en het Nederlandse snoep aanprijst. Vervolgens: „Probeer ook eens een koekje (cooky)". Alcoholdranken verschaft Nederland in alle soorten en maten met jenever als spe cialiteit. Wij drinken dit onversmeden en gekoeld, net zoals de Amerikanen hun martini's en manhat- tans. „Proef ook het be roemde Hollandse bier als mede advocaat, een onge bruikelijke uit eieren be reide drank. Wettelijke leeftijdsgrens voor alcohol gebruik: zestien jaar". Verbazing wekt de in lichting over het gewone water. „Overal uitstekend, maar flessenwater is ver krijgbaar" Wat ons verkeer aangaat wijst de gids de Amerikaan se lezers zoals te verwach ten was op het feit, dat ons land vlak is en dat „ieder een gebruik maakt van een fiets, tot de koningin toe". Niet alle Nederlanders zul len het tot slot eens zijn met de mededeling, dat de trams goedkoop zijn en plezierig om er in te rijden (trams are cheap and fun). Van onze correspondent) Prijspuzzel horizontaal en verticaal Een autobus die in telegraafpalen klimt is geen alledaags verschijn sel. De bus die in deze zonderlinge stand werd gefotografeerd was met arbeiders van de marinewerf in Nor folk in de Amerikaanse staat Vir- ginië op weg toen hij in botsing kwam met een andere auto. De be stuurder verloor de macht over het stuur. De bus raakte in de midden berm en belandde tenslotte tegen een telegraafpaal. Geen van de in zittenden werd ernstig gewond. De staatssecretaris van Economische Zaken heeft zich per brief gewend tot de kartelorganisaties, welke afspraken kennen omtrent de verticale prijsbinding de zgn. collectieve verticale prijsbinding en dringend verzocht ook van hun zijde een bijdrage te leveren voor het welslagen van het loon-, zomede prijsbeleid. Deze bijdrage zou dan hierin gelegen moeten zijn, dat deze kartels, in afwachting van het tot stand komen van de aangekondigde algemene maatregel van bestuur, inhou dende een verbod van collectieve verticale prijsbinding, nu reeds de betrokken be palingen niet zouden hanteren. Het ver zoek van de staatssecretaris betreft in 't bijzonder de kartelbepalingen, waarbij de naleving van de prijshandhavingsvoor- schriften collectief wordt afgedwongen. De staatssecretaris heeft vooral bezwaar tegen de collectieve uitsluiting van leve ring, dat wil zeggen, dat een overtreder van de prijshandhavingsvoorschriften niet alleen wordt uitgesloten van de levering van de goederen ten aanzien waarvan hij in overtreding is, doch ook van de goede ren van de andere aan het kartel deel nemende leveranciers. Zou, ondanks het dringend verzoek van de staatssecretaris een kartel deze uitsluiting toepassen, dan zal de bewindsman zich genoodzaakt zien met een schorsingsmaatregel krachtens de Wet economische mededinging tegen de collectieve prijshandhavingsbepalingen op te treden. naam gepresenteerd worden. Indien de verbruiker vertrouwen hecht in het merk artikel zal het zich handhaven. Dat be tekent, dat de kwaliteit goed, maar vooral constant is. De fabrikant stelt, dat ook de prijs vast zal moeten zijn om het ver trouwen te behouden. Als de fabrikant, dan wel de importeur geheel zelf standig de verkoopprijs vaststelt en de winkelier daaraan bindt, heeft men dus te doen met de zgn. verticale prijsbin ding. In die gevallen, dat de winkelier de vastgestelde prijs naar eigen goed dunken wijzigt, loopt hij het risico van verdere leveranties te worden uitgesloten, dan wel een boete te moeten betalen. Hij heeft zich immers niet aan de gemaakte afspraak genouden? Naast de individuele staat nu de col lectieve prijsbinding. De directeur van het Consumenten Contact Orgaan wijst er in een beschouwing in de Volkscourant op, dat er twee vormen zijn van deze prijsbinding. Zo kunnen leveranciers te zamen dan wel met een aantal winkeliers, Dat betekent dat het toezicht en af dwinging van de verplichtingen uit han den van de individuele leverancier is ge nomen. Dit gebeurt op grond van een gezamenlijk getroffen voorziening. Een collectieve afdwinging van de verticale prijsbinding. Welk standpunt wordt nu door de be trokken minister ingenomen? De bewinds man meent, dat het te ver gaat, dat een fabrikant zich verplicht om het gebonden prijzensysteem toe te passen, aangezien zijn verkooppolitiek daardoor te star wordt en de collectieve afdwinging door tal van bijkomende voorschriften zo enigs zins mogelijk waterdicht wordt gemaakt. kanten en inporteurs kunnen nog wel de gelijk ieder voor zich voor vaste prijzen blijven voorschrijven. En het principiële bezwaar van de zijde der consumenten geldt juist dat systeem. Want de verticale prijsbinding maakt het onmogelijk, dat de detaillisten met een prijsgebonden artikel prijscon currentie bedrijven. Ook al heeft de een door een goede bedrijfsvoering veel min der kosten dan de ander, zodat hij zijn artikelen tegen een lagere prijs zou kun nen doorverkopen, dat mag bij vaste prijzen zeker niet. In 't bijzonder wijst mr. Van Rij ook op de verschillen in winkel type. Het bedrijf met een luxe ka rakter, met veel personeel, uitgebreide service, thuisbezorging enz., staat er ge heel anders voor dan de typische volks zaak. Daar zou men bij voorkeur lage prijzen berekenen met een zo gering mo gelijke service. De voorstanders van ver ticale prijsbinding met name de in dustrie en handel zien in de verticale prijsbinding weliswaar de prijsconcurren tie tussen de plaatselijke detaillisten uit geschakeld, maar dat de prijzenconcur- rentie tussen de producenten op de na tionale markt in stand blijft. De verschil lende merken van stofzuigers enz. hebben dikwijls verschillende prijzen. De ver bruiker kan echter geen prijsvergelijking tussen de merken maken, omdat hij niet tot kwaliteitsvergelijking in staat is. Dat is eerst mogelijk, als vergelijkende kwali teitsonderzoekingen worden verricht, of de artikelen van een etiket zijn voorzien met* behoorlijke kwaliteitsinformatie. Hoe het ook zij, de verticale prijsbin ding ontneemt aan de consument een wezenlijk stuk vrijheid. Het devies van de consumentenorganisaties luidt dan ook: meer objectief kwaliteitsonderzoek en afschaffing van de verticale prijsbin ding, in welke vorm dan ook. ANKARA (Reuter) De Turkse politie heeft nu zestien arrestaties verricht in ver band met de mislukte aanslag, die de 38- jarige elektricien Mesut Suna vrijdag op de Turkse eerste minis'ter Ismet Inonu ge pleegd heeft. Een van de twaalf gearresteerden werd aangehouden, toen hij per auto uit Ankara op de terugweg was naar Kayseri, Suna's woonplaats in het oostelijke deel van Mid- den-Turkije. De elf andere arrestanten zijn inwoners van Kayseri. Alle arrestanten zijn naar Ankara overgebracht. Ook Su na's vrouw en zijn vier kinderen zijn daar nu. De politie gelooft, dat de moordaanslag is voorbereid en dat er een wijdvertakt complot bestaat. Dit heeft de minister van Binnenlandse Zaken Orhan Oztrak bekend gemaakt. Hij voegde hieraan toe, dat nieu we sporen van dit complot zijn gevonden. WARSCHAU (AP) Trybuna Ludu, het orgaan van de Poolse communistische par tij, heeft meegedeeld dat Polen tussen 1966 en 1970, honderd chemische fabrieken aan de Sovjet-Unie zal leveren. Hierbij zijn veertig fabrieken voor de fabricage van zwavelzuur, vijftien kunst- mestfabrieken en dertig fabrieken voor de vervaardiging van grondstoffen voor kunst vezels en plastics. ATHENE (AP en Reuter) In de om geving van Athene is maandag kort na middernacht, een krachtige aardschok ge voeld. Deze hield enkele seconden aan. Er werd geen schade aangericht. Per soonlijke ongelukken deden zich niet voor. Vele Atheners sliepen door de schok heen. Anderen, vooral mensen, die op bovenver diepingen van gebouwen woonden, schrok ken wakker en vluchtten de straat op. De seismografische dienst van Athene heeft verklaard, dat het centrum van de schok ongeveer 125 kilometer ten noord westen van Athene bij de Griekse plaat sen Lamia en Volos heeft gelegen. LAHORE (West-Pakistan) (Reuter) President Ajoeb Chan van Pakistan en premier Tsjoe En-Lai van China hebben gepleit voor toelating van China tot de Verenigde Naties en een betere vertegen woordiging van Aziatische en Afrikaanse landen in de wereldorganisatie. Dit staat in een Chinees-Pakistaans communiqué, dat in Lahore is uitgegeven. Daarin heet het verder, dat China thans de eisen van Pakistan met betrekking tot een volksstemming in Kasjmir steunt. China en Pakistan dringen aan op een tweede Afrikaans-Aziatische conferentie. NEW YORK (Reuter) Ulisse Mazza- lini, lid van de raad der Balzan-stichting, heeft in het UNO-hoofdkwartier verklaard dat meer dan de helft van de raadsleden heeft ingestemd met het besluit om d* Balzan-vredesprijs over 1963 tot een be drag van 650.000 Zwitserse frank aan de Verenigde Naties toe te kennen. „Niet alle raadsleden hebben de bijeen komst, die vier dagen geleden te Milaan is gehouden over de toekenning van de prijs bijgewoond. Een aantal van hen heeft zijn mening echter schriftelijk kenbaar ge maakt", aldus Mazzalini. Mazzalini heeft het UNO-hoofdkwartier bezocht om regelingen te treffen voor de prijsuitreiking op 10 mei. BERLIJN (Reuter) Burgemeester Brandt van West-Berlijn heeft zondag ge zegd, dat de uitgifte van passen aan West- berlijners voor bezoeken aan Oost-Berlijn in de paasperiode slechts mogelijk zal zijn, als nog van de week een overeenkomst met de Oostduitse onderhandelaars bereikt wordt. In een radiorede zei Brandt, dat er tech nische oplossingen zouden moeten komen, die het optreden van Oostberlijnse P.T.T.- ers in West-Berlijn, zoals bij de verstrek king van passen in de afgelopen kerstperio de niet meer nodig zouden maken. Zo is er dus van overheidswege in be ginsel besloten tot een Verbod van col lectieve vormen van verticale prijsbinding. Wat betekent dat en welke achtergronden spelen daarbij een rol? Wat wordt nu precies bedoeld met verticale prijsbin ding? De huisvrouw staat zeker niet vreemd tegenover het begrip prijsbinding. Zij denkt dan automatisch aan tal van bekende artikelen met vaste prijzen, de vele merkartikelen. De stofzuiger, het televisietoestel, de thee en koffie, tal van broodbeleggingen en zo zou men kunnen doorgaan. Zij kent deze prijzen en vindt dit gemakkelijk. Of zij zich altijd reali seert hoe deze prijzen tot stand komen, waag ik te betwijfelen. Toch is het een uiterst simpel geval. Het is de leverancier van deze artikelen, die de prijs vaststelt. Het zijn dus van bovenaf vastgestelde prijzen; de zgn. verticale prijsbinding, die uitsluitend bij merkartikelen voorkomt. Dus bij die artikelen, die door de merk- Een beeld van de brand, die de Haagse „Laakkerk" heeft verwoest. afspraken maken, dat zij de door hen ge voerde merkartikelen steeds met gebon den prijzen aan de winkeliers zullen ver kopen. Zij nemen dus collectief de ver plichting op zich om bij de verkoop voor hun artikelen verticale prijsbinding toe te passen. De andere collectieve vorm betreft de wijze, waarop de winkeliers bij het berekenen van de vaste prijzen in het gareel worden gehouden. Er wordt een regeling, zo mogelijk met alle detail listen in een bepaalde branche getroffen, waarbij deze zich verplichten de voor geschreven prijzen nauwkeurig in acht te nemen. Maar voorts stemmen zij er in toe, dat er controleurs op pad zullen gaan, die de aangesloten detaillisten zullen con troleren, of zij niet tegen lagere dan de voorgeschreven prijzen verkopen. Bij over tredingen zullen de winkeliers zich ook onderwerpen aan berechting door een be paalde daarvoor aangewezen instantie. MEXICO. Mexico's eerste reactie op het in de Amerikaanse Senaat gedane voorstel om een groot kanaal te bouwen, dat de oceanen verbindt in Mexico's landengte van Tehuantepec, was zeer gereserveerd. Hoewel deze kanaalbouw van tijd tot tijd ter sprake is gekomen, voelt men hier weinig voor een discussie erover terwijl het Panamees-Amerikaans conflict nog voortduurt. Want, zoals de Mexicaanse senator A. Mens Brito, tevens president van de congressionele com missie van Buitenlandse Zaken, het uitdrukte: Op dit moment hierover spreken zou kunnen worden uitgelegd als het profiteren van een conflict tussen twee met Mexico bevriende naties". Kranten en politici leggen nu de nadruk op Mexico s soevereiniteit als het tot de bouw van een kanaal in de landengte van Tehuantepec zou komen. Maar dat zou moeten gebeuren in de zin die de Amerikaanse kolonel James J. Stratton in 1945 bedoelde. „Als het Ame rikaanse volk afstand kan doen van stra tegische overwegingen zou het voldoende zijn de Panama-kanaalwerken zo te ver beteren, dat het verkeer voor de rest van deze eeuw behoorlijk functioneert; de kosten zouden dan 130 miljoen dollar be dragen. Als men echter ook verlangt dat het kanaal aan militaire veiligheidseisen voldoet, zou de kostprijs op 2.348 miljoen dollar komen". Die prijzen zouden nu veel hoger liggen, maar zij blijven nog altijd beneden de bouw van een nieuw kanaal, waarvoor de kosten op tussen 5.000 en 10.000 miljoen dollar worden geraamd. In tussen blijft het hoofdprobleem of het nu gaat om een verbetering van het Pana ma-kanaal, of om de aanleg van een nieuw kanaal in Panama, in Nicaragua of in Columbia de geweldige onrust onder het oppervlak in de drie landen. En die onrust vormt wel een zeer onstabiele basis voor een onderneming als de bouw voor een kanaal voor internationaal verkeer.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1964 | | pagina 5