Huizen van aluminium
Zes maanden op een
onbewoond eiland
'n klasse apart
Generaal Van der Veen noemt
motieven voor bezuiniging
Haar om te
st(r)elen
Plan voor fabriek
in Nederland
Eenzaam lot voor ex-commando
Tussen slangen en
schorpioenen
Larense schoolklas
won N.S.-wedstrijd
Brief aan zijn ondercommandanten
Bij selectie van vrijwilligers in geen
geval discriminatie
Volledig pensioen voor
ir. E. H. Berkhuijsen
25 stuks f L-
WOENSDAG 18 MAART 1964
4
Andere taak
Goed voorbereid
Giftig
In mei negen dagen
naar Zwitserland
Honden
Ontslag gehandhaafd
De Parijse kappers hebben een
nieuwe haarlijn gelanceerd. „Ca-
resse" (streling) is de naam van dit
voorjaarskapsel, waarvan de zij
kanten naar voren over het oor
vallen en de haren in de nek heel
kort in een punt zijn geknipt. Een
speelse lok bedekt bijna het hele
oog. De nieuwe haarlijn maakt een
luchtige, soepele indruk. Het is
alsof de haren dansen. De Parijse
kappers hebben hiermee voorgoed
afgerekend met de zo verguisde en
opgehemelde bolle torenkapsels.
iiiÉsn
Generaal Van der Veen schrijft voorts
in zijn brief, dat aangezien de verdediging
van West-Europa thans veel verder oost
waarts gevoerd zal worden dan voorheen
het geval was, de taak van de territoriale
troepen een andere inhoud heeft gekregen.
Die troepen hebben nog steeds tot taak
het mogelijk te maken dat de verder oost
waarts optredende NAVO-eenheden het ge
vecht zullen kunnen blijven voeren. Maar,
aldus de generaal, in plaats van gevech
ten te voeren in groter verband, moeten
de territoriale eenheden thans meer de
beveiliging van het Nederlandse nationale
gebied verzekeren, zulks in nauwe samen
werking met de organisaties op het ge
bied van de civiele verdediging.
Die taak zal, meer dan vroeger, regio
naal moeten worden uitgevoerd door de
territoriale bevelhebbers en hun onder
commandanten. Behalve met de directe
technische supervisie op het materieel zul
len de territoriale bevelhebbers ook wor
den belast met bevoorrading en onderhoud
op hoger niveau.
De generaal schrijft dat een en ander
tot gevolg heeft dat ook het commando
ondersteuningsstrijdkrachten kan worden
opgeheven. Het grootste deel van de ta
ken van dit commando zal worden over
genomen door de territoriale bevelhebbers-
Hun staven zullen enigszins worden uitge
breid. Een deel van het door de adjudant-
generaal te verrichten werk zal worden
Zestig mannen van de 480ste genie
groep uit Schaarsbergen, zo langza
merhand bekend om het snelle slaan
van Bailey-bruggen op punten, waar
in Nederland het verkeer dreigt klem
te lopen, zijn dinsdagmorgen begon
nen met het bouwen van een derge
lijke brug in de IJsselpolder bij Rhe-
den. In het kader van het kanali
seren van de IJssel ter plaatse is na
melijk door het graven van een
honderd meter breed kanaal een bocht
van de rivier afgesneden, waardoor
de bewoners van de zogenoemde
Muggenwaard, waarin een steen
fabriek is gelegen, van het dorp af
gesneden raakten. Door de Bailey
brug is het dreigend isolement opge
heven. De foto toont de mannen van
de genie in de weer bij de brug.
Vermoedelijk zal er binnenkort op de
Nederlandse bouwmarkt een nieuw type
woning verschijnen, namelijk een huis van
aluminium, dat binnen enkele dagen kan
worden opgebouwd. „Panel Fab" te Rot
terdam, opgericht door een zestal voor
aanstaande Nederlandse architecten en in
dustriëlen, is voornemens een fabriek te
stichten voor de vervaardiging van alu
minium panelen, wanneer het ministerie
van Volkshuisvesting en Bouwnijverheid
althans een speciale rijksgoedkeuring ver
leent voor de bouw van dergelijke wonin
gen. „Panel Fab" overweegt de fabriek
te vestigen in één der kerngebieden van
Zeeland of Noord-Brabant. Wanneer deze
fabriek de panelen gaat afleveren kunnen
per jaar tweeduizend aluminium bunga
lows in Nederland verrijzen. Ook scholen
e.d. kunnen dan in recordtijd worden op
getrokken.
De eerste aluminium woping in Neder
land staat er reeds. Op het recreatieter
rein bij het Zeeuwse dorp Kortgene is een
bungalow opgetrokken uit het originele
Amerikaanse „bouwpakket". Na deze eer
ste bungalow zullen er waarschijnlijk nog
tien aluminium huizen worden neergezet
in Zeeland. „Panel Fab" ziet in deze wo
ningen, waarvoor zij na Italië de licentie
buiten Amerika heeft verworven, grote
mogelijkheden voor Nederland met zijn
woningnood.
Een groep van „Panel Fab", twee ar
chitecten en twee industriëlen maakte on
langs een reis naar Miami om zich daar
te oriënteren over de mogelijkheden van
de aluminium gebouwen en woningen, die
in Amerika reeds jaren bij tienduizenden
worden geplaatst. In Nederland worden na
de bouw van de eerste woning in Kort
gene nog uitgebreide proeven genomen
om de eigenschappen van het aluminium
bouwmateriaal te bepalen.
De aluminium woningen zijn geschikt
voor permanente bewoning maar ook
voor recreatieve doeleinden. De standaard-
woning, die men in de Nederlandse fa
briek wil gaan vervaardigen, beslaat een
grondoppervlakte van 80 vierkante meter.
De kosten van een woning zullen van
f 20.000 tot 25.000 bedragen.
De proefwoning in Kortgene is aan de
buitenkant in een frisse tint geschilderd.
Binnen krijgt men de indruk tegen houten
muren aan te kijken.
Dik geprepareerd golfkarton tussen twee
aluminium platen die samen 'n muur vor
men zorgt voor een goede isolatie. De
woningen bevatten een ruime woonkamer
annex keuken, drie slaapkamers, een bad
kamer en een „doe-het-zelf'-kamer.
Over tien dagen zit Anton van de Water
uit Oud-Leusen op een onbewoond eiland
in de Caraïbische Zee. Hij wil er een half
jaar blijven. Honderdtachtig dagen zonder
ander voedsel dan wat het Venezolaanse
eilandje van tien vierkante kilometer op
levert.
Zonder iets te vernemen uit de be
schaafde wereld; zonder boeken, zonder
horloge, zonder blikjes eten of drinken
slechts zeewater om zich heen, planten,
vogels, vissen
Waarom doet een 24-jarige zoiets? Anton
van de Water zegt. „Ik ben bij de com
mandotroepen geweest en daar leren ze
je, hoe je in noodgevallen, midden in de
jungle of op het poolijs, het leven eraf
kunt brengen. Toen las ik van die Franse
televisieman, Georges du Gaune, die op
een onbewoond eilandje is gaan zitten en
die het daar twee maanden uithield. Te
gen die tijd werden de berichten, die hij
doorzond naar de vaste wal zo verward
en vreemd, dat ze ijlings een dokter heb
ben gestuurd. Du Gaune heeft daarna vier
maanden in het ziekenhuis gelegen."
„Want dat is wat je kan nekken, de
eenzaamheid. Het dag in dag uit alleen
zijn dat geeft je op een gegeven ogen
blik een geestelijke breakdown. Daarom
leg ik mezelf een dagtaak op; je moet
bezig blijven."
Anton van de Water hoopt te kunnen
aantonen, dat zoiets niet nodig is, als je
goed bent voorbereid. En hij is goed voor
bereid. Bijna een jaar lang is hij ermee
bezig geweest. Bij het Instituut voor de
Tropen leerde hij welke vissen en vogels
op het eiland Aves de Sotavento („Het
moet iets betekenen, maar ik weet niet
wat") vergiftig zijn, welke gevaarlijk. Bij
de commandotroepen hadden ze hem al
ingepompt hoe je in noodgevallen moet
handelen met je gezondheid, hoe je de
wilskracht op kunt brengen om ermee
dóór te gaan, ook als het verlangen naar
het einde de overhand dreigt te krijgen.
Aves de Sotavento is dor, grotendeels
begroeid met mangrove, het heeft twee
binnenmeren met brak water, een smal
strand en in de zee zijn koraalriffen
Vele planten zijn giftig en vele vissen
ook. Er zijn schorpioenen en andere ge
vaarlijke spinnen, zeeslangen die zich
ook op het land wagen er zijn de ge
vreesde rifroggen, onzichtbaar sluime
rend onder het zeezand, tot ze opge
schrikt worden en een dodelijke giftige
pijl in je been boren
Anton van de Water maakt desalniette
min helemaal niet de indruk van een over
moedig jongmens dat niet beseft waar hij
aan begint. Hij rookte nu nog een siga
retje en maakte het afgelopen weekend
met vrienden een fles cognac op. Maar het
waren de laatste druppels alcohol en het
laatste snuifje nicotine dat hij voorlopig
proeft.
Zijn uitrusting staat klaar. Philips heeft
een speciale zender voor hem ontwikkeld
met een reikwijdte van 300 mijl voldoen
de om Caracas te bereiken waarheen hij
dagelijks zijn dagboek doorgeeft. Antwoord
vandaar zal hij nooit krijgen; hij heeft op
zich genomen geheel en al afgesloten te
zijn van de buitenwereld. „Alleen", zo zegt
hij me, „als ik er lichamelijk aan ten
onder dreig te gaan (je kunt per slot een
tropische ziekte krijgen die je naar het
graf dreigt te slepen) zal ik vragen me
van het eiland af te halen".
De uitrusting bestaat verder uit een
benzinegenerator met accu (voor de zend-
installatie), een kleine medische uitrus
ting (verband, watten, jodium, tabletten
tegen buikloop en malaria) twee zaklan
taarns, hamer en pioniersschop, fotocame
ra, veldbed, slaapzak, zwemvest, rugzak,
jerrycan met benzine, hangmat, picnicset,
primus, bungalowtentje, kompas, mocca
sins en dienstlaarzen, twee petroleumlam
pen, rubberbootje, twee toestellen die hem
in staat stellen per dag twee liter zee
water tot drinkbaar zoetwater te maken
en verder een dubbelloops jachtgeweer ka
liber 12 en een 9 mm F. N.-pistool met
de daarbij behorende munitie.
„Maar schieten doe ik pas als ik niet
voldoende met vallen en klapnetten kan
vangen. Want ik ga leven van schildpad,
eetbare vis, vogels en bladeren van som
mige planten die er groeien. En natuurlijk
van eieren die ik er vind en van slangen.
Slangen smaken precies als paling".
Nee, hij gebruikt geen lucifers om vuur
te maken dat kan met hout wrijven
of met een brandglas.
Anton van de Water wordt in deze onder
neming gesteund door een sporthuis, door
Philips, de K.L.M. en een landelijk och
tendblad.
De ex-sergeant ziet de stunt dan ook
voor een groot deel zuiver zakelijk „als
het lukt komen er daarna misschien ande
re mogelijkheden. De ideeën ervoor heb ik
al".
In verband met het 125-jarig bestaan
hebben de Nederlandse Spoorwegen
enige tijd geleden een wedstrijd voor
lagere scholen uitgeschreven. De
eerste prijs is dinsdagmorgen in
Utrecht uitgereikt aan de zesde klas
van de Montessorischool uit Laren.
De prijs is een negendaagse reis naar
Zwitserland. De foto toont de uit
bundige klas voor een trein, die hen
weliswaar niet vandaag, maar toch
spoedig naar Zwitserland zal brengen.
De zesde klas van de Montessorischool
in Laren (N.-H.) heeft de hoofdprijs ge
wonnen van de school wedstrijd die de Ne
derlandse Spoorwegen ter gelegenheid van
haar 125-jarig bestaan hadden uitgeschre
ven. Dat betekent, dat 38 Larense zesde-
klassers in mei een reis van negen dagen
naar Zwitserland gaan maken.
De spoorwegen hebben van het bekend
maken van de hoofdprijs een feestelijk#
gebeurtenis gemaakt. De jongens en meis
jes uit Laren werden deftig ontvangen in
de indrukwekkende commissarissenzaal
van hoofdgebouw III in Utrecht. Daarna
gingen ze samen eten in de stationsrestau
ratie en 's middags bezichtigden zij het
Spoorwegmuseum.
In de commissarissenzaal werden da
prijswinnaars toegesproken door drs. H.
Wissink, chef van de afdeling voorlichting
van N.S., door de heer A. Lens, voorzitter
van de jury, en door de burgemeester van
Laren, de heer A. J. Naud van der Ven,
die voor deze bijzondere gelegenheid met
zijn jeugdige burgers was meegekomen.
De heer Wissink bood de klas alvast een
boek over Zwitserland aan, zodat de kin
deren zich met hun onderwijzers op da
reis kunnen voorbereiden.
De spoorwegen hadden enkele maanden
geleden aan de hoogste klassen van alle
lagere scholen in Nederland gevraagd, een
album met tekeningen, knipsels en opstel
len over N.S. en een groepswerkstuk in te
sturen. De jury, bestaande uit drie inspec
teurs van het lager onderwijs, een leraar
pedagogiek en twee N.S.-deskundigen, is
vele uren bezig geweest met het bekijken
en beoordelen van de ongeveer vierhon
derd inzendingen. De jury heeft er vooral
op gelet of de inzendingen ook in de let
terlijke zin van 't woord groepswerkstuk
ken waren van een hele klas en niet de al
of niet door de onderwijzers „opgepoetste"
prestaties van slechts enkele leerlingen.
De inzending van de Larense school be
stond uit een album en een grote gekleur
de groepstekening, waaraan alle leerlingen
hadden meegewerkt.
De winnaars van de tweede en derde
prijs zullen binnenkort bekend gemaakt
worden.
Dienstplichtig personeel dat door het ne
men van bepaalde bezuinigingsmaatre
gelen bij de landmacht overcompleet
wordt, zal, zoals reeds is bericht, ver
vroegd met groot verlof worden gestuurd.
Er zullen verder maatregelen worden ge
nomen om het door allerlei redenen bo
ven de organisatie aanwezig zijnde aantal
dienstplichtigen zo veel mogelijk te redu
ceren. Dit schrijft de bevelhebber der
landstrijdkrachten, luitenant-generaal F.
van der Veen, in een brief waarin hij zijn
ondercommandanten inlicht over bepaal
de bezuinigingsmaatregelen bij de land
macht. In zijn brief worden de reeds be
kende punten genoemd als opheffing van
staf en functie van de Nederlandse terri
toriale bevelhebber, de opheffing van de
lichte luchtdoelartillerie, inkrimping van
het Korps Commandotroepen en beperking
van de taken van het regiment Van
Heutsz.
Over het beroepspersoneel dat door de
reeds genomen of nog te treffen maatre
gelen vrij komt, zegt generaal Van der
Veen, dat het, voorzover het daartoe ge
schikt is, in de eerste plaats zal worden
ingedeeld bij de voor de NAVO bestemde
eenheden ter vervulling van vacatures die
tot nu toe noodgedwongen door dienstplicht
tig personeel moesten worden vervuld. Het
overige' beroepspersoneel zal met een tij
delijke tewerkstelling eventueel boven
de sterkte rekening moeten houden.
Bij dit laatste verwijst generaal Van der
Veen naar de toezegging van staatssecre
taris Haex, dat indien door de diverse
plannen militair beroepspersoneel de dienst
zou moeten verlaten, de grootste aandacht
zal worden geschonken aan de sociale
status van de betrokkenen en van hun ge
zinnen.
overgenomen door de opperofficier perso
neel van de landmacht. Hetgeen over
blijft van dat werk zal door 'n chef per
soneel onder persoonlijk toezicht van de
bevelhebber landstrijdkrachten worden uit
gevoerd.
Generaal Van der Veen noemt voorts
enkele argumenten die geleid hebben tot
het opheffen van de lichte lua. Hij ver
klaart dat, naarmate de West-Europese
verdediging meer naar 't oosten werd ver
plaatst, ook de directe samenhang tussen
NAVO-operaties en territoriale luchtverde
diging verminderde. De grote snelheid der
vliegtuigen en de ontwikkeling van geleide
projectielen heeft de kans verkleind dat
Nederlands grondgebied nog zou worden
aangevallen door vliegtuigen die door onze
lichte lua zouden kunnen worden onder
schept.
Over de reeds bekende inkrimping van
het Korps Commandotroepen zegt de be
velhebber „dat wat het zwaarste is ook
het zwaarste moet wegen". De comman
dotroepen zullen worden ingekrompen tot
één parate compagnie, maar daarnaast
zal, ter verhoging van de gevechtswaar-
de van het personeel der voor de NAVO
bestemde eenheden, door het Korps Com
mandotroepen een stormschool worden
gevormd.
Het aantal parate compagnieën van het
regiment Van Heutsz zal worden vermin
derd en wat bewakingsdiensten betreft ver
vangen worden door honden. Overwogen
is de grensbewaking op te dragen aan
een andere instantie dan de marechaus
see, maar nader is beslist dat er voorlopig
geen verandering in de taken van dit
wapen zal komen.
De bevelhebber der landstrijdkrachten
eindigt zijn brief met een oproep om zuinig
te zijn. „Voer een zuinig beheer van ge
bruiksgoederen en let op een zo goed mo
gelijke wijze van gebruiken en onderhou
den van het materieel", zo bindt hij zijn
ondercommandanten op het hart.
B. en W. van Den Haag hebben de ge
meenteraad nu voorgesteld ir. E. H. Berk
huijsen met ingang van 1 juli 1964 wegens
opheffing van zijn betrekking van direc
teur van het gemeentelijk gasbedrijf eer
vol ontslag te verlenen onder dankbetui
ging voor de gedurende een lange reeks
van jaren aan de gemeente bewezen be
langrijke diensten.
Met ingang van de dag, waarop hij de
65-jarige leeftijd zal bereiken (23 augus
tus 1967) krijgt hij ten laste van de ge
meente een uitkering ter grootte van het
verschil tussen het pensioen, dat hij zou
hebben ontvangen, indien hem ontslag we
gens het bereiken van de pensioengerech
tigde leeftijd zou zijn verleend, en het pen
sioen, dat hem te zijner tijd door de pen
sioenraad zal worden verleend.
Indien de gemeenteraad zich daarmee
kan verenigen, ligt het in het voornemen
van B. en W. de heer Berkhuijsen tot het
bereiken van de 65-jarige leeftijd een
wachtgeld toe te kennen van honderd per
cent der bezoldiging. B. en W. menen, dat
aldus aan de geest en de strekking van
de uitspraak van de centrale raad van be
roep ten volle recht wordt gedaan.
G64 1
